Білімділер сайысы сценарий

Білімділер сайысы «Ойлан тап!»

Сабақтың мақсаты:
Білімділік: оқушылардың өткен тақырыптар бойынша алған білімдерін пысықтап,
ой-өрісін, білім деңгейін кеңейту.
Дамытушылық: түрлі әдіс-тәсілдер арқылы оқушылардың тіл байлығын,
ойлау қабілетін, тілге деген шеберліктерін жетілдіру.
Тәрбиелік: оқушылардың тілге деген қызығушылығын арттыру, Отанын, туған жерін,
елін сүюге, халық дәстүрін сыйлауға тәрбиелеу.

Пәнаралық байланыс: тарих, қазақ тілі, әдебиет
және музыка өнері.
Сабақтың түрі: сайыс сабақ.
Сабақтың көрнекілігі: суреттер, кеспе қағаздар.
Бүгінгі сайыс сабағымыз мынадай кезеңдерден
тұрады:

1.Таныстыру.
2.Дода
3.Сөз мәйегі – мақал.
4.

Математикалық оқулар
5.Әріптер сайысы.
6.Сен білесің бе?
7.Ойлан, тап.
8.Өнерпаз болсаң…

Топтарға
бөлу. Қима қағаздар арқылы оқушыларды 4 топқа бөлу.

Әр
топ 2,3,4 сынып оқушыларынан құралады.

І кезең. «ТАНЫСТЫРУ»
Оқушылар топтарының атын, ұранын ойлап табу керек.

ІІ кезең. «ДОДА»

Бұл кезеңде әр топқа 10 сұрақ қойылады. Берілген
сұрақтарға тоқтаусыз, дұрыс әрі жылдам жауап берулері керек.

І топқа:

1.

Қазақстан Республикасының Тәуелсіздігіне қанша жыл толды?

2.

22 – наурыз қандай мейрам?

3.

7- атаны ата.

4.

Ең сұлу құс.

5.

Күздің бірінші айын ата.ІІ топқа:

1.   
Жылқы иесі кім?

2. Ана — кім?

3

. Сөз неден құүралады?4. Апта күндерін ата.5. Адамда неше
мүше бар?

ІІ

І топқа:

1.

Қазақстанның рәміздерін ата.

2.

Абай Құнанбаев кім?

3.

Қыс айларын ата.

4.

Қазақ тіліне тән ерекше дыбыстарды ата.

5.

Бір жылда неше ай бар?

ІҮ топқа:

1. Зат есім қандай сұраққа жауап береді?

2.Әнұранның авторы кім?

3. Сиыр иесі кім?

4.Етістіктің сөйлемдегі орны.

5.Су неден пайда болады?

ІІІ кезең. «СӨЗ МӘЙЕГІ – МАҚАЛ»

Сайыскерлер Отан, өнер – білім, еңбек, жақсылық
пен жамандық туралы мақалдардың жалғасын айту.

І топқа:
1.Отансыз адам – Ормансыз бұлбұл ,

2. Елінен безген ер оңбас. Көлінен безген қаз
оңбас.

3.Білім таппай мақтанба Өнер таппай баптанба. ,

4. Оқу- білім бұлағы,

Білім – өмір шырағы.

ІІ топқа:
1.Еңбек етсең
ерінбей Тояды қарның тіленбей. ,

2. Көз қорқақ,

Қол батыр.

3.Ашу –
дұшпан, Ақыл – дос.4. Әдепті бала
– арлы бала,

Әдепсіз бала сорлы бала.

ІІІ топқа:
1. Жеті жұрттың тілін біл, (жеті түрлі білім іл)
2.  Білекті бірді жығар, (білімді мыңды жығар)

3. Жүз сомың болғанша, (жүз досың болсын)

          4.1 тал кессең, (10 тал ек)

           ІҮ топқа:
         1.  7 рет өлшеп, (бір рет кес )
          2.  Балалы үй …..(базар)

3.    Ананың
көңілі балада, баланың көңілі …………

4.    Күлме
досқа — келер басқа.

ІV кезең.  Математикалық
оқулар (сан мен әріптерді қосып оқып мағынасын түсіндіру)

І топ	ІІ топ
Тем+2 =	К+3=
М+10+ша =	1+қазан =
40+қабат =	К+2+лік =
Б+50+ар =	100+ік =
М+3+е =	7+ген =
7+ су=	40 + аяқ =
6+бақан =	Т + 10 =
ІІІ топ                                                                       ІҮ топ
Лим+10 =	3 + кір =
М+10+шақ =	6 + н =
100 + дік =	К + 2 +л =
8 + көз =	Қ + 10 + ақ =
Зең+1+ек	7 + к =
С+2+ру	С + 10 +а =
5 + ік =	100+ген=

V кезең. «ӘРІПТЕР САЙЫСЫ»

Топтың әр мүшесі әріп таңдап алып, сол әріптен
басталатын сөздер айту.

VІ кезең. «СЕН БІЛЕСІҢ БЕ?»

Тақтада берілген тоғыз ұяшықта сұрақтар мен
бейне суреттер бар. Берілген тапсырмаларға ойланып, дұрыс жауап берейік.

1.Бұл кім? (10 ұпай)

2.Әңгімеден үзінді. (

20 ұпай)

“Әкесі баласына айтты:

— Анау тағаны, балам, ала жүр, — деп.”

3. Үш биді ата.(10 ұпай)

4. Наурыз көжеге қандай тағамдар қосылады? (

30ұпай)

5. Ұлттық ойын түрлерін ата. (

10 ұпай)

6. Ертегіден үзінді.

(30)

7. Ата Заңға неше жыл?(

20 ұпай)

8 Олимпиода толағайларын ата (

30 ұпай)

9. Тіл туралы тақпақтар (

20 ұай)

VІІ кезең. «ОЙЛАН, ТАП!»

«Ұлтжандылық» сөзінен
сөздер құрап жазу.ҮІІІ  кезең. «Өнерпаз болсаң …»

Бұл кезеңде екі топ өз өнерлерін көрсетеді 

Қорытынды

.  Жеңімпаздарды
анықтау.

І топқа:

1. Қазақстан Республикасының Тәуелсіздігіне
қанша жыл толды?

2. 22 – наурыз қандай мейрам?

3. 7- атаны ата.

4. Ең сұлу құс.

5. Күздің бірінші айын ата.

ІІ топқа:

2.   
Жылқы иесі кім?

2. Ана — кім?

3

. Сөз неден құүралады?4. Апта күндерін ата.5. Адамда неше
мүше бар?

3.   
ІІІ топқа:

1.

Қазақстанның рәміздерін ата.

2.

Абай Құнанбаев кім?

3.

Қыс айларын ата.

4.

Қазақ тіліне тән ерекше дыбыстарды ата.

5.

Бір жылда неше ай бар?

ІҮ топқа:

1. Зат есім қандай сұраққа жауап береді?

2.Әнұранның авторы кім?

3. Сиыр иесі кім?

4.Етістіктің сөйлемдегі орны.

5.Су неден пайда болады?

І топқа:

1.Отансыз адам – Ормансыз бұлбұл ,

2. Елінен безген ер оңбас. Көлінен безген қаз
оңбас.

3.Білім таппай мақтанба Өнер таппай баптанба. ,

4. Оқу- білім бұлағы,

Білім – өмір шырағы.

 

ІІ топқа:
1.Еңбек етсең ерінбей Тояды қарның тіленбей. ,

2. Көз қорқақ,

Қол батыр.

3.Ашу – дұшпан, Ақыл – дос.

4. Әдепті бала – арлы бала,

Әдепсіз бала сорлы бала.

ІІІ топқа:
1. Жеті жұрттың тілін біл, (жеті түрлі білім іл)
2.  Білекті бірді жығар, (білімді мыңды жығар)

3. Жүз сомың болғанша, (жүз досың болсын)

          4.1 тал кессең, (10 тал ек)

            ІҮ топқа:
         1.  7 рет өлшеп, (бір рет кес )
          2.  Балалы үй …..(базар)

5.    Ананың
көңілі балада, баланың көңілі …………

6.    Күлме
досқа — келер басқа.

ІV кезең.  Математикалық
оқулар (сан мен әріптерді қосып оқып мағынасын түсіндіру)

І топ	ІІ топ
Тем+2 =	К+3=
М+10+ша =	1+қазан =
40+қабат =	К+2+лік =
Б+50+ар =	100+ік =
М+3+е =	7+ген =
7+ су=	40 + аяқ =
6+бақан =	Т + 10 =
ІІІ топ                                                          ІҮ топ
Лим+10 =	3 + кір =
М+10+шақ =	6 + н =
100 + дік =	К + 2 +л =
8 + көз =	Қ + 10 + ақ =
Зең+1+ек	7 + к =
С+2+ру	С + 10 +а =
5 + ік =	100+ген=

VІ кезең. «СЕН БІЛЕСІҢ БЕ?»

Тақтада берілген тоғыз ұяшықта сұрақтар мен
бейне суреттер бар. Берілген тапсырмаларға ойланып, дұрыс жауап берейік.

1.Бұл кім? (10 ұпай)

2.Әңгімеден үзінді. (20 ұпай)

“Әкесі баласына айтты:

— Анау тағаны, балам, ала жүр, — деп.”

3. Үш биді ата.(10 ұпай)

4. Наурыз көжеге қандай тағамдар қосылады? (30ұпай)

5. Ұлттық ойын түрлерін ата. (10 ұпай)

6. Ертегіден үзінді.(30)

7. Ата Заңға неше жыл?(20 ұпай)

8 Олимпиода толағайларын ата (30 ұпай)

9.

Тіл туралы тақпақтар (20 ұай)

VІІ кезең. «ОЙЛАН, ТАП!»

«Ұлтжандылық» сөзінен
сөздер құрап жазу.

Ұлтжандылық

Ұлтжандылық

Ұлтжандылық

Ұлтжандылық

Мақсаты: Оқушылардың білімдерін тексеру, логикалық ой — өрісін дамыту, шапшаңдыққа, бірлесіп жұмыс істеуге баулу. Математика пәніне қызығушылығын арттыру.
Көрнекіліктер: Интерактивті тақта, тапсырмалар
Топтарға бөлу үшін: Экспо — 2017 көрмесінің символдары арқылы бөлінеді
І — топ: Сары: Күннің энергиясы
ІІ — топ: Жазыл: Табиғат энергиясы
ІІІ — топ: Көк: Су энергиясы
Түрі: Топтық сайыс сағаты.
Сонымен, құрметті көрермендер, сайысымызды бастайык. Ендеше сайысымыздың кезеңдерімен таныс болыңыздар:
1 — тур. «Бәйге»
2 — тур. «Ғажайып үштік»
3 — тур. «Математикалық жұмбақ»
4 — тур. «Ойымды жалғастыр»
5 — тур. «Ғажайып аң»
6 — тур. «Көрермендермен сайыс»
7 — тур. «Дода»
Жүргізуші:
Қарап тұрмай бәйгеге еріңіз,
Шәкірттерге әділ шешім беріңіз.
Жүзден жүйрік, мыңнан тұлпар шығарар,
Бәйге, бәйге, бәйге бір көріңіз.

Бұл тур бойынша сайысқа қатысушыларға сұрақтар қойылады. Кім бірінші белгі берсе сол топ жауап береді. Жауаптың орыс, ағылшын тіліндегі баламасы берілуі тиіс. Әрбір дұрыс жауапқа 5 ұпайдан беріледі.
«Бәйге» басталды:
1. Дүйсенбіден кейін 3 күннен кейін қай күн келеді? (Жұма, пятница, Friday)
2. Баспалдақ 15 басқыштан тұрады. Баспалдақтың ортасында тұру үшін нешінші баспалдақта тұру керек? (8, восемь, eitgh)
3. Төрт қойдың неше аяғы бар? (16 аяқ, шестнадцать ног, sexteen legs)
4. 1 жұмыртқа 3 минутта піссе, 4 жұмыртқа неше минутта піседі? (3 мин, три минуты, three)
5. 1 т мақта ауыр ма, 10 ц темір ауыр ма? (тең, равны, equally)
6. Халық мақалында қанша құмалақ бір қарын майды бүлдіреді? (бір, один, one)
7. Бір сағаттың бәр тәуліктен неше сағаты кем? (23, двадцать три, twenty three)
8. Бөлменің төрт бұрышында бір — бір мысықтан отыр. әр мысықтың алдында үш мысықтан отыр. Барлығы бөлмеде неше мысық бар? (4мысық, кошка, сat).

Жүргізуші: Сайысымыздың келесі бөлімі «Ғажайып үштік».
Оймен кәне көк теңізін кешіңдер,
Жарқ — жұрқ еткен неше түрлі есімдер.
Айтылғанда математикалық есептер,
Зейін салып, зердеменен шешіңдер.
Бұл бөлімде оқушылар төмендегі кестеден ұпай бойынша таңдалады.
20 20 20
30 30 30
40 40 40

20. Бұрышты тең екі бөлікке бөлінетін сәуле? (биссектриса)
20. 1800 — қа тең бұрыш қалай аталады? (жазыңқы)
20. Шеңбердің центрінен оның бойында жатқан нүктеге дейінгі қашықтық. (радиус)
30. Перпендикуляр түзулер неше градус жасап қиылысады? (900)
30. Тек 6 цифрын үш рет пайдаланып 30 санын өрнекте? (6*6 — 6)
30. Қандай санның жазылуында қанша әріп болса сонша цифр бар? (10 және 100)
40. Бүтін сан, бөлшек сандар.
Барлығыда бар онда,
Бұл қандай сан айтыңдаршы?
Оң, теріс сан бәрі осында. ( Рационал сандар)
40. Бірдей санды бірнеше рет,
Көбейтуден тұрады.
Егер оны ықшамдасаң,
Қандай атау болады? (Дәреже)
40. Санға қосып, алсаң, сол санның өзі шығады,
Санды оған бөлуге болмайтын
Математиктер ұғады.
Көп адамдар сол санға,
Шекесінен қараған.
Сан осінен қақ бөлуге
Сол саныңыз жараған.(0)

Жүргізуші: «Математикалық жұмбақ» кезеңі.
Ой өрісті дамытатын,
Өнердің бір түріне жататын.
Жасырынып бір нәрсені меңзейтін,
Өнер түрі жасырылған жұмбақ деймін.
Сайыскерлерімізге жұмбақтар жасырамыз, өздеріңіз шешімін тауып айтыңдар. Сонымен іске сәт, достар!
1. Нүктеден бірдей қашықтықта жатқан
Нүктелердің жиыны.
Геометриялық фигура болғанымен,
Ауданы жоқ қиыны. (шеңбер)

2. Қарағанда шеңберге,
Ауданы бар көлемі.
Диаметрден жартысын,
Айналдырсаң шаршы шығады,
Бұл қандай фигура екен
Бәрі бірден ұғады. (дөңгелек)

3. Санау үшін адамды, малды, талды,
Ертеден мұра болып қалады
Көбейтіп, бөліп, азайтып,
Қосамыз күнделікті ол санды. (натурал сан)

4. Екі бала көзін басты
Бес бала тура қашты
Үшеуі сайға тығылды
Екеуі ойға тығылды
Қанша бала тығылмақ
Ойнайды екен, жылдам тап? (12)

5. Алды артымыз шексіз де
Жете алмайсың біздерге.
Сәуле менен кесінді
Шыққан тегін білсе де. (түзу)

6. Егіз туған қос жүйрік
Жарыса шауып терлейді
Терлеген сайын өрлейді,
Бірін бірі көрмейді.
Дамылсыз қанша шапса да
Бір мәреге келмейді (паралелль түзулер)

Жүргізуші: «Ойымды жалғастыр» кезеңі. Мақал — мәтелді аяқтау керек. (әр команда шапшаң жауап беру керек)
1. Жеті жұрттың тілін біл, (жеті түрлі білім іл)
2. Білекті бірді жығар, (білімді мыңды жығар)
3. Екі жақсы қас болмас, (екі жаман дос болмас)
4. Досыңды үш күн сынама, (үш жыл сына)
5. Бір елі ауызға – (екі елі қақпақ)
6. Жүз сомың болғанша, (жүз досың болсын)
7. Отыз тістен шыққан сөз, (отыз елге тарайды)
8. Білгенің бір тоғыз, (білмегенің тоқсан тоғыз)
9. Бір кісі қазған құдықтан, (мың кісі су ішеді)

(Әділқазы алқасынан ұпай саны сұралады)
Жүргізуші. Топтарға өз ғажайып аңдарының суретін геометриялық фигуралардың көмегімен жасау керек.
Жүргізуші. Келесі кезекті көрермендерге берейік. Көрермендерге сұрақтар беріліп, дұрыс жауапқа сыйлықтар беріледі.

1. Үстел үстінде үш стакан шие тұр. Марат бір стакан шиені жеп қойды. Неше стакан қалды? Жауабы: үш стакан
2. Жүгіру жарысынан Асет, Марат, Талғат үш орынды алды, егер: Марат екінші орын алмаса, ал Талғат – үшінші орын алмаса, кім қандай орын алды? Жауабы: 1 — Марат, 2 — Асет, 3 — Талғат
3. Бес шырпы таяқшасынан екі үшбұрыш құру керек. Құраңдар
4. Бір күні әкесі ұлына бір кітап беріп, «Мына кітапты оқысаң, саған 2000 теңге беремін», депті. Баласы 1 аптадан кейін әкесіне келіп, «Әке кітапты оқыдым, 2000 теңгемді бересіз бе?» дейді. Сонда әкесі баласына «Кітапты оқымағансың» деп жауап беріпті. Баласының кітапты оқымағанын әкесі қайдан білген? (Өйткені 2000 теңге кітаптың ішінде болған.)
5. Атасы немерелеріне сақтап қойған асығын бергісі келді. Оларға жетеуден берсе, асықтың екеуі артық қалады. Ал сегізден берсе, асықтың біреуі жетпей қалады. Атаның неше немересі бар? Асығы нешеу? (23 асық, 3 немере)
6. Дұрыс жауабын тауып көріңіздер?

№ 1: № 2:
1 + 4 = 5 1 + (4 × 1) = 5
5 + 2 + 5 = 12 2 + (5 × 2) = 12
12 + 3 + 6 = 21 3 + (6 × 3) = 21
21 + 8 + 11 = 40. 8 + (8 × 11) = 96.
Жауап: 40. Жауап: 96.
Жауабыңыз 40 немесе 96 болса? Екі жауап та дұрыс!

Жүргізуші: Көрермендерімізге алғысымызды айтамыз.
Сайысымыздың ең шешуші кезеңі «дода» бөліміне көшейік.
Ең қиыны жарыстардың дода келді,
Мықтылары қалыпты жеңсін енді.
Осы ойыннан көреміз ерен ерді,
Сайысымыздың соңғы кезеңі «дода»
Сұрақтарға 1 минут ішінде жауап беру керек.
1. «Күннің энергиясы» сарылар тобы.
60 санының 50%- ын тап (30)
Қарама — қарсы сандардың жиынтығы (0 — ге тең)
Бұрышты өлшейтін құрал (транспортир)
Екі қатынастың теңдігі (пропорция)
Кез — келген санның бір дәрежесі (өзіне тең)
Теріс санның жұп дәрежесі (оң сан)
Ең кіші үш таңбалы сан (100)
Нөлдің бір дәрежесі ( 0)
Ең кіші натурал сан( 1)
11 санның квадраты (121)
Алымы бөлімінен үлкен бөлшек? (бұрыс)

2. «Табиғат энергиясы» жасылдар тобына.
Айырмашылығы тек таңбаларына тең болатын сандар (қарама — қарсы сандар)
Теріс сандардың қосындысы (теріс)
Жүзден бір бөлік (процент)
Екі санның бөліндісі аты (қатынас)
Кез — келген санның тақ дәрежесі (теріс)
Кез — келген санның нөлінші дәрежесі (1)
Ең үлкен үш таңбалы сан (999)
Барлық қабырғалары тең тіктөртбұрыш (шаршы)
5 — ке қарама — қарсы сан (- 5)
4 санның кубы (64)
3, 5 таяқтың неше ұшы бар? (8)
3. «Су энергиясы» көктер тобына.
Қандай сандар 5 — ке бөлінеді(соңғы цифры 0 — ге және 5 — ке аяқталатын сандар)
Құрамында әріпі бар өрнек қалай аталады?(әріпті өрнек)
90 градустан кіші бұрыш(сүйір бұрыш)
Ең үлкен екі таңбалы сан(99)
Қай санды бөлуге болмайды?(0)
Дәлелденбейтін ұйғарым. (аксиома)
Екі нүктенің арасындағы түзу. (кесінді)
Қандай сан барлық санға қалдықсыз бөлінеді. (0)
90 градус жасап қиылысатын түзулер? (перпендикуляр)
Үш кесіндіден құралған фигура? (үшбұрыш)
Диаметрдің жартысы (радиус)

Жүргізуші:
Сайысымыздың соңғы сәті таяп қалды,
Ал қазір әділ қазылар сөз алады.
Сайысымыздың жеңімпазын анықтап,
Мақтау қағаз, сыйлықтарын тапсырады.

Қорытынды: Сайысымыз өз мәресіне жетіп, жеңімпаз марапатталады, әділ қазылар сөз сөйлеп, сайысымыз аяқталады.

 «Білімділер» сайысы.

Армысыздар ма, құрметті ұстаздар, оқушылар және ойынға қатысушы сайыскерлер!
Ойын толқын, айналған қатты ағысқа,
Табылғандай танымда, жат дауыста.
Біреу озып келеді қатарынан,
Біреу қалып жатады асығыста.
Ойын толқын жатқанда асып, тасып,
Біреу мығым,біреулер шалыс басып.
Бұл ойыннан өтеді ғұлама ойлар,
Жеңсе де, жеңілсе де қалма жасып.
«Білекті бірді жығады, білімді мыңды жығады» деген дана халқымыз.Біз білім теңізінен жүзіп өткенде ғана еліміздің тірегі, сүйеніші боламыз.Сондықтан да бүгінгі  «Білімділер» сайысына қош келіпсіздер!Сайысқа келіп отырған  оқушыларымыздың жолы ақ мол болсын, жүлделі орыннан көрінсін деген тілекпен, сайысымызды бастауға рұқсат етіңіздер.
Баға берер топтарға ,
Қара қылды қылышпен қақ жаруға .
Әділқазы алқасын біз сайлайық,
Жүлдегерді таңдап бүгін алуға.
Бүгін білім сайысын бағалайтын әділқазылар алқасын таныстыруға рұқсат етіңіздер!
Алдымен сайысымызды бастамас бұрын сайыскерімізді таныстырып өтейік.
Сайыскерлер үш топқа бөлінген.
Сайыс мынадай кезеңдерден тұрады:
1-ші кезең. «Кім білімді?»
2-ші кезең. «Полиглот»
3-ші кезең. «Ғажайып алаң»
4-ші кезең. «Кім тапқыр?»
5-ші кезең. «Кім жылдам?»
 

1-ші кезең. «Кім білімді?»  (Әр топқа ортақ 5 сұрақ беріледі. Барлық  5 сұраққа 2 минут, әрбір дұрыс жауапқа 1 ұпай)
1-топ сұрақтары.
1. Қазақ халқының батыр қыздары кімдер? ( Мәншүк пен Әлия)                                                                                           2. Қазақ тілінен дауысты  дыбыстар нешеге бөлінеді? (2)                                                                          3. Жылдың төрт мезгіліне өлең жазған ақын (Абай)                                                                                                              4. 1 тоннада неше килограмм бар? (1000 кг)                                                                                        5. Оңынан да, солынан да оқысаң өзгерісі жоқ ұлттың атауы. (қазақ)

2-топ сұрақтары.
1. Ата Заңымыз  қашан қабылданды? (1995 жыл 30 тамызда)                                                                                                      2. Заттың сынын білдіретін сөз табы. (Сын есім)                                                                                                       3. Екі ақынның өлең жарысы. (Айтыс)                                                                                                                                                4. 100 жыл неше ғасыр? (1 ғасыр)                                                                                                                                 5. Ұя салмайтын құс. (Көкек)

3-топ сұрақтары.                                                                                                                                                                                             1. Қазақстан қай жылы тәуелсіздік алды? (1991 жылы 16 желтоқсан)                                                                                        2. Тұрлаусыз мүшелерді ата. (толықтауыш, анықтауыш, пысықтауыш)                                                                           3. Абылайдың шын аты. (Әбілмансұр)                                                                                                                                                                 4. Мәтіннің неше түрі бар? (3 түрі)                                                                                                                                                                                                5. Қазақтың тұңғыш ғарышкері. (Т.Әубәкіров)
 

Келді кезек «Полиглот» шешуге,
Жауаптарын беруге үш тілдерде.
Қазақ, орыс, ағылшынды білсеңіз,
Жақсы баға шәкірт саған несібе.
2-ші кезең «Полиглот»  Барлық топқа (Әрбір дұрыс жауапқа 2 ұпай, 3 минут уақыт беріледі.)
1.     Жеті қазынаның бірі –
Ит – собака – dog
2.     Тамшы тас жарады, тас жармаса ……
Бас- голова-  head
3.     Өнер алды – қызыл ………
Тіл – язык — tongue
4.     Жақсы байқап сөйлер, ………. шайқап сөйлер.
Жаман – плохой- bad
5.     …………. жылатып айтар
Дұшпан күлдіртіп айтар
Дос- друг-friend

Көрермен жиналған бұл тамашаға,
Құр қарап жай отыру жараса ма?
Туыс, досқа,сыныптас,танысқа емес,
Соқ қолыңды білгірлер мен тапқырлар, алғырларға.
3-ші кезең.  «Ғажайып алаң» Әрбір пәннен 3 сұрақтан. (Әрбір дұрыс жауапқа 10 ұпайдан беріледі )
Математика
1)    Үстел беті төртбұрышты, оның бір бұрышын арамен кесіп алсақ, неше бұрыш қалады? (5 бұрыш)
2)    Он бір түйе, бес жылқы, екі сиыр, бес ешкі, екі қоян, үш түлкі. Таба алмасаң бос күлкі. (28)
3)    Көлденең ұшты 50 қаз, қайтып қонды 20 қаз, қонбады оның нешеуі, қане кім тез шешеді? (30 қаз)

Әдебиеттік оқу
4)   Абайдың әжесі (Зере)
5)    Біржанмен айтысқан ақын қыз (Сара)
6)    «Абай жолы» роман-эпопеясының авторы (М.Әуезов)
 

4-ші кезең  «Кім тапқыр?» (Әріптер сөйлейді, 3 сұрақтан қойылады.Әр сұраққа 1 ұпай беріледі.)
А- қазақтың ұлы ақыны.(А.Құнанбайұлы)
Ә- алғашқы оқулық.(Әліппе)
Б- қазақтың батыры.(Бөгенбай батыр)
Ғ- Т.Әубәкіров кім?(Ғарышкер)
Д- «Витамин»сөзінің аудармасы.(Дәрумен)
Й- қоңыр түсті дәрі (Йод)
К- қазақ халқының ұлттық ойындарының бірі.(Көкпар)                                                                                                                                                                                     Л- ешкінің төлі (Лақ)                                                                                                                                                              Н-ас атасы-…….(Нан)
Ө- тілсіз жау-… (Өрт)
Т- үш бидің бірі.(Төле би)
У- Киіз үй бөлшектерінің бірі.(Уық)                                                                                                                                 Ү-алғашқы адамдардың баспанасы не болды? (Үңгірлер)
5-ші кезең   «Кім жылдам?» (Сандар сөйлейді, сандардың орнына әріптерді қою арқылы білім туралы мақал-мәтел оқи аласыңдар)
Аа-1  Әә-2  Бб-3  Вв-4  Гг-5  Ғғ-6  Дд-7  Ее-8
Ее-9  Жж-10  Зз-11  Ии-12  Йй-13  Кк-14  Ққ-15
Лл-16  Мм-17  Нн-18  ң-19  Оо-20  Өө-21
Пп-22  Рр-23  Сс-24  Тт-25  Уу-26  Ұұ-27
Үү-28  Фф-29  Хх-30  һ-31  Цц-32  Чч-33
Шш-34  Щщ-35  ъ-36  Ыы-37  Іі-38  ь-39
Ээ-40  Юю-41  Яя-42
1  15  37 16  —  25  20  11  3  1  13  25  37  18        25   20  18,
3  38  16  38  17 – 25  1  26  24  37  16  17  1  13  25  37  18      14 8 18.
Ақыл – тозбайтын тон,
Білім – таусылмайтын кен.                                                      

Осымен сайысымыздың бес шарты да бітті. Әділқазылар алқасы оқушыларымыз жинаған ұпайларды есептеп айтса. 
Осымен «Білімділер» сайысы аяқталды. Бәріңізге де көңіл қойып көргендеріңіз, тындағандарыңыз үшін көптен-көп рахмет айтамын!

Просмотр содержимого документа

«Білімділер сайысы»

Тақырыбы: «Жеңіп көр»  білімділер сайысы

Мақсаты:

• Оқушылардың білімге деген құштарлығын арттыру. Қызықтыру арқылы білімін тереңдету, зияткерлік қабілетін дамыту .
• Оқушылардың бойында компьютер туралы толық ой қалыптастыру, оқушылардың тапқырлық, ізденімпаздық қасиеттерін қалыптастыру, шығармашылыққа баулу, пәнге қызығушылығын  арттыру.
• Оқушыларды сабырлылыққа, тәртіптілікке, қарсыластарын тыңдай білуге тәрбиелеу.

Көрнекілігі: компьютер, слайд.

Түрі: сайыс.

Ойын барысы:

«Адам байлығының ішіндегі ең тамашасы- білім»,- деген екен шығыс ғұламасы Әбу-р-Райхан әл Буруни. Ендеше, білімді байлығымызды көрсетейік.  «Жеңіп көр» атты білімділер сайысына хош келдіңіздер!

Құтқарып  ауыр  бейнеттен

Техниканы  үйреткен

Роботтай – адамды

Тіл  бітіріп  сөйлеткен

Компьютер  емей  немене

Білмегенді  білдірген

Өлшеп  киім  кигізген

Барлық  істі  атқарып

Пайдасын  елге  тигізген

Компьютер  емей немене

Бәріңіз  маған  қараңыз!

Ойынымызды  бастайық

Алуан  түрлі  ойларды

Ортамызға  тастайық.

Информатика  пәнінен

Көрсетіп  біздер  батырлық

Ой  толғалық  жүйелі

Таңдайымызға  татырлық

• деп сайысымызды бастаймыз. Ойынға 3 адамнан тұратын 2 топ қатысады. Ойын 5 турдан тұрады.Ойынымыздың алдында білім сайысының әділ эксперт мүшелерімен таныс болыңыздар. (Эксперт төрағасы мен мүшелерімен таныстыру).Сайыстың кезеңдерімен таныс болайық.

І-кезең «Кел танысайық» Топ аты және топ құрамымен танысу.

ІІ-кезең«Сиқырлы сандық». Жұмбақтардың  шешуін табу

ІІІ-кезең«Қатені тап» сайысы. Екі топқа арналған мәтін беріледі,сол мәтіннен қатені  3минут арасында  табу керек

ІV−кезеңді «Эрудиттер» сайысы    Берілген сұрақтарға жауап беру

V-кезең «Таңдау-табыс». Өздері берілген ұяшықтарды таңдау арқылы сұрақтарға жауап берееді

Ендеше кезек оқушыларда (Әр топ өз аты мен ұранымен таныстырады).

І-кезең «Кел танысайық»: Топ аты және топ құрамымен танысу. Информатика пәніне байланысты сөздермен таныстыру керек.

«Интернет» дарындылар тобы:

     Ұраны:

Болашақтың ұрпағымыз білімді,

Сайыста көрсетпекпіз мектепте алған білімді.

«Жас программис»- тапқырлар тобы

Ұраны:

Тапқырлық таныту мақсатымыз,

Біліммен шықсын тек жақсы атымыз.

ІІ-кезең«Сиқырлы сандық». Ойын шарты бойынша  оқушыларға 5 жұмбақ жасырылады. Дұрыс жауап беру арқылы  әр топ өз ақша қорын жинайды. Дұрыс жауапқа 200 теңгеден беріледі.

І топқа арналған

1.Ұзынтұра жалқаубек,                                                      3.Барлық сурет мәтінді

Тұрмай ылғи жатады                                                          Компьютерге енгізген

Қозғала қалса артынан                                                       Керек емес жерімді

Ешбір белгі қалмайды (бос орын)                                    Компьютерде өшірген (сканер)

1. Компьютермен енеді, 4. Тетігін бассан алаңсыз            5. Батырманы басасың

Қағазға басып береді(Принтер)     Жазады қағаз, қаламсыз (компьютер)     Қажетіңді ашасың.(тышқан)

ІІ топқа арналған

1. Компьютердің айнасы 2. Бар нәрсеге жетік 3. Ақпаратты таратқын

Бағдарыңды таңдашы                     Миы күшті тетік                   Жұртты өзіне қаратқан . (жүйелік блок)

Сурет салып көмектесіп                  Ол арқылы сөйлесіп

Тиер саған пайдасы (монитор)       Кетесін шет елге өтіп  (интернет)

1. Қанша тетік тізілген 5. Жоқ өзінде  бас  та,  қас  та,  мойын  да

Саусағында терілген                                               Ұзындығы  жазулы  тұр  бойында. (сызғыш)

Барлы сенің ойынды

Компьютерде енгізген (пернетақта)

ІІІ-кезең«Қатені тап» сайысы.Екі топқа арналған мәтін беріледі,сол мәтіннен қатені  3минут арасында  табу керек. Дұрыс жауап беру арқылы  әр топ өз ақша қорын жинайды. Дұрыс жауапқа 5000 теңгеден беріледі.

І топ.

Мен компьютермен жұмыс істегенде, міндетті түрде монитор мен сканерді  іске қосамын. Тышқанмен әріптерді теріп, сурет салу керек болса, сканерді пайдаланамын. Компьютерге дайын мәтінді қолдан енгізбеу үшін джойстикті қолданамын. Ал мәтінді басып алу үшін жүйелік блокқа қағаз саламын.

ІІ топ.

Мен компьютерде жұмыс істегенді ұнатамын. Меніңше, сурет салу үшін ең ыңғайлы программа Word графикалық редакторы шығар. Ол арқылы мен тек сурет салып қана қоймай, оның кез келген бөлігін бояймын. Суретке мәтін қосуға болмайды. Оған қоса суретімді пернетақтанын көмегімен баспадан шығарып аламын.

            ІV − кезеңді «Эрудиттер сайысы».  Дұрыс жауап беру арқылы  әр топ өз ақша қорын жинайды. Дұрыс жауапқа 1000 теңгеден беріледі.

№1 топқа арналған сұрақтар.

1. Компьютердің миы. (Процессор).
2. Компьютердің ішкі жады. (Жедел жад)
3. Компьтердің экранына ақпарат қандай құрылғының көмегімен шығады? (Монитор)
4. Принтердің неше түрі бар? (3 түрі)
5. Қағаздағы кескінді түсіріп дисплей экранына шығаруға арналған құрылғы. (Сканер)
6. Іске қосу- батырмасын ата. (Пуск)
7. Алгоритм жазу түрлері (сөздік, кестелік, блок –схемалар, программалық)
8. Компьютер жұмысын басқаратын арнайы программа. (Операциялық жүйе)
9. Бүкіл дүниежүзілік өрмек. (Интернет)
10. Ақпарат өлшем бірлігі? (бит, байт)

№2 топқа арналған сұрақтар.

1. Адам мен компьютер арасындағы қарым-қатынас? (интерфейс)
2. Бір-бірімен жалғастырылған компьютерлер тобы. (компьютерлік желі)
3. Курсордың оң жағындағы символдарды өшіру пернесі? (delete)

4.Алгоритм түрлері (сызықтық, тармақталған, циклдік)

5.ЭЕМ-мен жұмыс жасау кезінде экраннан қандай қашықтықта отыру керек? (60-70см)

1. Баспа құралы. (Принтер)
2. Компьютер ауруы (вирус)
3. Вирустарды жоюға және табуға мүмкіндік беретін программа. (Антивирустық программа)

9.Компьютерге мәтін енгізу құрылғысы.   (Пернетақта)

1. Дыбыс шығару құрылғысы (колонка)

V-кезең «Таңдау-табыс». Әрбір топ информатика пәні бойынша әртүрлі тапсырмалар орындайды. Дұрыс жауап беру арқылы  әр топ өз ақша қорын жинайды. Дұрыс жауапқа тандау сұрақтарының ұпайлары  беріледі.

ТАРИХ	информатика	әр түрлі
30	30	30
40	40	40
50	50	50

ТАРИХ

30 -Компьютердің атасы. (Чарльз Бэббидж)

40−Алгоритм сөзі кімінің есімінің латынша жазлуынан шыққан.(Әбу Жафар Мұхаммед ибн Мұса әл−Хорезми)

50-Алғашқы электронды  есетеуіш  машина (ENIAC)

ИНФОРМАТИКА

30 –Адам ақпаратпен не істейді?   (1. сақтайды, 2. жеткізеді, 3. өңдейді).

40-Орындаушының белгілі бір мақсатқа жетуі үшін орындалатын әрекеттер тізбегін не деп айтады.  (Алгоритм).

50 –ЭЕМ неше буынға бөлінеді?   (Бес буынға)

ӘР ТҮРЛІ

30–Алгоритмнің қасиеттерін  ата?   (түсініктілік, дискреттілік, анықтылық, нәтижелік, жалпылық)

40 – Компьютерге символдар және мәтіндік ақпараттарды енгізуге мүмкіндік беретін құрылғы (пернетақта).

50–Ақпараттық  процестерді  жүзеге  асыратын  негізгі құрылығы.

Қорытынды:Елбасы Н.Ә. Назарбаевтың «Қазақстан-2030 жылы барысқа апаратын- бүгінгі мектеп партасында отырған оқушылар» деген сөзін әрқашан жадымызда ұстап, Елбасының сенімін ақтауда дәл бүгінгідей зияткерлік сайыстарда өз білімімізбен биіктерден көріне берейік. Ендеше, ендігі кезек эксперттерде. (Марапаттау рәсіміне кезек беріледі).

Елбасы Н.Ә.Назарбаевтың 20 жыл ішінде Қазақстан Республикасының «Бәсекеге барынша қабілетті, дамыған 50 елдің қатарына қосылу» стратегиясы бәрімізге мәлім. Осы стратегияны жүзеге асырудың басты шарты білім екені даусыз. Сондықтан «Ешқашан да бәрін білемін, енді маған бұдан артық үйренетін ештеңе жоқ  деп санаушы болма»,- деген Н.Д.Зилинскийдің сөзімен «Жеңіп көр» білімділер сайысын аяқтаймыз. Білім алудан кеш қалмаңыздар!

«Білімділер бәйгесі» интелектуалдық сайысы. (прзентациясымен)

Сабақтың мақсаты: Оқушыларға интеллектуалдық сайысын түсіндіріп топта бірлесе жұмыс істеуге, басқа адамның жұмысын бағалауға
үйрету; қатысушылардың шеберліктерін, ой — өрісін, қызығушылығын дамыту, ұйымшылдыққа, шапшаңдыққа тәрбиелеу.

Сабақтың түрі: Сайыс сабағы
Сабақтың көрнекілігі: АТК, жетондар

Сабақтың барысы.
І. Ұйымдастыру бөлімі
Құрметті ұстаздар, оқушылар. « Білімділер бәйгесі» сайысына қош келдіңіздер. Ойынымызға екі топ қатысады. Ойынымыз 6 кезеңнен тұрады. Әр кезеңнен кейін жетондар таратылады.

І. Кезең Таныстыру ( әр топ топтың атын, ұранын таныстырады ).
1 топ « Тапқырлар» тобы
2 топ « Ойшылдар» тобы

ІІ кезең « Кім тапқыр?» ( әр топ әріп таңдайды, қойылған сұрақтарға сол
әріптен басталатын сөздермен жауап береді. )

1 топ
• Досың кім?
• Ертегі оқисың ба?
• Анаңның аты кім?
• Қай көшеде тұрасын?
• Қай пәнді жақсы көресің?
• Жасың нешеде?
• Кемірқосақты қашан көруге болады?
• Шашыңның түсі қандай?

2 топ
• Нені жақсы көресің?
• Кімге сәлем жолдайсың?
• Әкеңнің аты кім?
• Қай қалада тұрасың?
• Қандай киімді жақсы көресің?
• Сенің есімің кім?
• Бүгін сенде неше сабақ?
• Үй жұмысын орындауға кім көмектеседі?

ІІІ кезең « Ойлан тап» ( әр топ ұяшықтарды таңдап, сұрақтарға жауап
береді ).
• « Кел, балалар, оқылық!» кімнің өлеңі.
• Тірі табиғатқа не жатады?
• Ұзындық өлшем бірліктері?
• Сөз таптарын ата?
• Көкжиектің неше тұсы бар? (төрт)
• Мәтін түрлерін ата?
• Түбір дегеніміз не?
• «Табиғат» деген не?

ІV кезең « Сөзтапқыш» ( Жануарлар сөзінен жаңа сөздер жасау )

V кезең « Топбасшылар сайысы» ( әр топтың басшысына сұрақ қойылады )
• Бір тауық 3 кг, 2 тауық қанша кг болады?
• 15 үйрек жем жеді, 2 — уі ұшып кетті, нешеуі қалды?

VІ кезең « Жалғасын тап» ( Мақал — мәтелдердің жалғасын табу )
• Кітап — білім бұлағы, ………
• Еңбектің наны тәтті ……..
• Әке көрген оқ жонар ……..
• Ер бір рет өледі ………

Құрметті көрермендер, әділқазылар алқасы. Бүгінгі « Білімділер бәйгесі» де өз
мәресіне жетті.
Ән. « Білімділер бәйгесі» орындайды. Хор
Болды дейміз жарасымыз жемісті,
Озып шығар кім білімді, кім күшті.
Әділқазы, алқасына жүгінсек,
Бере дейміз әділдікпен жеңісті.
деп отырып бүгінгі « Білімділер бәйгесі» атты сайысымыз өз мәресіне жетті.
Сөз кезегін әділқазылар алқасына берсек. ( әділқазылар қорытындылайды ).

Келесі кездескенше, күн нұрлы болсын!

Қош сау, болыңыздар!

Ақтөбе қаласы, № 53 орта мектебінің
бастауыш калсс мұғалімі Сембі Кенжегүл Бақытқызы

Презентациясын жүктеу

«К. Боранбаев атындағынегізгі мектебі» КММ

ТАҚЫРЫБЫ: «БІЛІМДІЛЕР

САЙЫСЫ»

орындаған: Танашев Б.Ж.

Молдабаева З.Ғ.

2015-16 оқу жылы

Білімділер сайысы.

Балалардың ойлау қабілетін дамыту, алған білімін тереңдету, есептеу дағдыларын жетілдіру мақсатында сабақтан тыс уақытта сайыстар өткізуге болады.

“Білімділер сайысының” жоспары:

1. Таныстыру.

2. Газет қорғау.

3. Викториналық сұрақтар.

4. Білім арқаны.

5. Жұмбақ шешу.

6. «Кім көп біледі» /топ аралық/

7. Үй жұмысы.

8. Сөзжұмбақ. Анаграмма

9. «Кім жалауға тез жетеді». /топ аралық эстафета/

10. Қорытынды.

Балалар! Бүгін сендер білімділер сайысының жұмбақты да, тартымды әлемімен танысасыңдар. Сендер бұл әлемнің қаншалықты қызықты, әрі сан түрлі екендігіне көз жеткізесіңдер.

Біздің сайысымыздың ерекшелігі – топтар арасындағы бірден жарыстың басталуында. Сайыста сендерге әр түрлі қызықты сұрақтар мен тапсырмалар ұсынылады. Сайыста жеңу үшін, сендер белсенділік танытып, берілген сұрақтарға өзгелерден тезірек ойланып, жауап берулерің керек және тапсырмаларды орындауларың қажет. Әр дұрыс жауап үшін топ бал алады.

1-жүргізуші: Сәлеметсіздер ме, оқушылар!

Нақты ғылымдарға қызығушылар.

Естігенін есте тұтып,

Оқығанын миға тоқушылар.

2- жүргізуші: Сәлеметсіздер ме, ұстаздар!

Айтар ойын тұспалдар.

Сіз оқытқан окушылардың,

Сәті келді сыналар.

1-жүргізуші: Есепті түрлі-түрлі шығарамыз,

Арасында ойын ойнап жарысамыз.

Ойға оралымды, қиын сұрақ бәрі де бар.

Әзіл есепті де жүзеге асырамыз.

2- жүргізуші: Олай болса, тұрмайық,

Кешімізді біз бастайық,

Әділ бағаға қалтасы толы,

Әділқазыларды шақырайық.

1-жүргізуші: Кешімізді бастамас бұрын әр топтың білімын дұрыс бағалау

Үшін әділқазылар алқасын сайлап алайық. Бүгінгі сайыс

Шарттары әрбір әділқазының алдына дайындалып қойылған.

2- жүргізуші: Шын жүйрік шабысынан табылады.

Нақты білім, терең ой сыналады.

Баға берер әділқазы ортамызда

Сіздерге құрметпенен қол соғылады.

Әр командына ортаға шақыра, кешіміздің өтілу тәртібімен таныстырайық.

1. Сәлемдесу. Әр топ өздерін таныстырады (аты, ұраны).

«Алғырлар тобы»:

Шақырып жарыстарды сан – салалы,

Алғырлар топ жарғалы зер салады !

Ту етіп достық пенен татулықты

Тапқырлар командасын қарсы алады !

Тапқырлар биіктерде қалықтасын !

Жеңіспен көк жүзінде шарықтасын.

Жеңіс туың желбіреп алауласын,

Бәйгені сенен ешкім ала алмасын.

«Әділқазыларға сәлем»:

Әділқазы, ақ қазыға бір сәлем !

Әділдікке бас иеді күллі әлем !

Жүйрік озар сайыстарда неше бір,

Сарапқа сап әділдікпен шеше біл !

«Тапқырлар тобы»:

Осындай алғыр достар кез – келгенде,

Жетсін – ау, жарыстарда женгенге – не?

Қарсылас болғаныменен құрбысыңдар,

Тілейміз ізгі тілек сендерге де !

Құрметпен алғырларда ой – саналы,

Тапқырлар сәлем беріп ән салады.

Бүгінгі сайыстан достарына

Қашанда тапқыр бол деп ән салады.

«Әділқазыларға сәлем»:

Достықпенен бірлікті етіп тұлға,

Жеңіске жеткен едік талай сында.

Қара қылды қақ жарып әділқазым,

Еңбегін «Тапқырлардың» әділ сына.

1. Екі топтын газеттерін бағалау.

2. Викториналық сұрақтар. (Жауап нақты, тез болу керек)

1. Столдың төрт бұрышы бар. Егер бір бұрышты кесіп тастаса, неше бұрыш қалады? ( 5 )

2. Сағат тілі тәулігіне неше рет тік бұрыш жасайды? ( 4 рет)

3. Мектепке келе жатқан 5 балаға қарсы жолда тағы 4 бала жолықты.

Мектепке неше бала барды? ( 5 бала )

4. Екі адам 4 сағат шахмат ойнады. Олардың әрқайсысы неше сағат ойнады? ( 4 сағат)

5. Төрт пен бестің арасында қандай таңба қойылғанда 4-тен артық, 5-тен

кем сан шығады? ( үтір )

6. Жанұяда 2 ұл және әр ұлдың 2 әпкесі, 1әкесі бар. Әр қыздың бір анасы

бар. Жанұяда барлығы қанша адам бар? ( 2ұл, 2 қыз, 1 әкесі, 1 анасы- 6адам)

7. Ұшақ Семейден Алматыға дейін 1 сағат 20 минут ұшады, ал кері қарай 80 минут ұшады. Бұл айырмашылықты қалай түсінесің? (екеуі тең)

8. Кім барлық тілде сөйлейді? ( жаңғырық)

9. Қандай жолмен еш уақытта адам жүрмейді? (құс жолымен)

10. 4 ұл да неше саусақ бар? ( 80 )

ИНФОРМАТИКА

« Мақал – сөз мәйегі» бұл бөлімде топтарға информатикаға байланысты аударылған мақалдар беріледі, сол мақалдардың дұрыс жағын айту керек, дұрыс аударылған мақалға 10 ұпай беріледі.
1. Жігітті компьютеріне қарап, бағала (Жігітті досына қарап, бағала)
2. Байт биттен құралады (Теңге тиыннан құралады)
3. Вирустан қорыққан, Интернетке шықпас (Шегірткеден қорыққан, егін екпес)
4. Компьютердің жұмысы, иесіне мәлім (Аттың сыры, иесіне мәлім)
5. Веб — дизайншының өз еркі, сайтты қалай жасаса (Қазаншының өз еркі, құлағын қайдан шығарса)
6. Білмесең, «анықтама»- дан сұра (Білмесең білгеннен сұра)

7. Бір ядролы процессор жақсы, ал екі ядролы одан да жақсы (Бір ақылдан, екі ақыл артық)
8. Антивирусы күштіні — Вирус ала алмайды (Досы күштіні – жау алмайды)
9. Күлсең ескірген компьютерлерге күл (Күлсең кәріге күл)
10. Компьютерде бес колонка, дауысы жер жарады (Айдағаны бес ешкі, ысқырығы жер жарады)

1. «Білім арқаны». Тапсырма есептері. / топ аралық /

Теңдіктің сол жағындағы сандардың арасына теңдік орындалатындай етіп қосу таңбасын қой

44444444 = 500 (444+44+4+4+4 = 500)

1. Теңдіктің сол жағындағы сандардың арасына теңдік орындалатындай етіп, амал таңбаларын қой?

333333 = 1000 (333*3+3/3 = 1000)

3. Әкемнің жеті ұлы бар, оның әрбір ұлының қарындасы бар, сонда әкемнің неше баласы болған. / сегіз баласы бар /.

4. Түзудің бойынан 4 нүкте ал. Сонда қанша кесінді пайда болады, егер ұштары осы нүктелер болса? (6 кесінді)

5. Алты 7-ден 100 санын жаз. (777-77):7=100

6. Биіктігі 6 метр бағанмен ұлу өрмелеп шығып келеді. Күндіз ол 4 метр биіктікке көтеріледі, ал түнде ол 3 метр төмен түседі. Ол қанша күнде басына шығады?

1 күн және түн 4-3=1 (м)

2 күн 1*2=2

3 күн 2+4=6 (м) ( 3 күнде)

ИНФОРМАТИКА

Білімнің ұшқырлығын танып сен,
Асып — тасып, асықпа, қалыспа сен!
Уақыт деген зымыран, зулап жатыр,
Шапшандық бұл сайыста қажет екен, — деп
Келесі сайысты бастайық бұл бөлімде топтар берілген берілген сұрақтарға шапшан жауап береді, әр сұрақтың дұрыс жауабына 10 ұпай беріледі.
1 топ

1. Адам мен компьютер арасындағы байланыс (опер жүйе немесе интерфейс)
2. Компьютердің негізгі құрылғысы (жүйелік блок)
3. Құжаттарды көшірмелеу құрылғысы (ксерокопия)
4. Дербес компьютердің кішкентай құрылғысы (тышқан)
5. Офистік бағдарламадағы мәтіндік редактор (Word)
6. Дыбыс естілетін қорап (колонка)
7. Мәлімент енгізу құрылғысы (пернетақта)
8. Компьютердің маманы (программист)
9. Бүкіләлемдік желі (интернет)
10. Компьютерді вирустан қорғайтын бағдарлама (антивирус)
2 топ

1. Көп батырмалы құрылғы (пернетақта)
2. Паскаль қандай тіл (программалау тілі)
3. Компьютер сымдары (кабель)
4. Алгоритм деген не (белгілі бір мақсатқа жету жолы)
5. Презентациялармен жұмыс істейтін бағдарлама (Power Point)
6. Корзинаның қызметі ( жойылған файлдарды жинау)
7. Ең ұзын перне (пробел)
8. Ақпарат енгізу құрылғысы (пернетақта)
9. Информатика пәні қай сыныптан бастап оқытылады? (5 — сыныптан)
10. Екілік жүйенің сандары (0, 1)

5. «Ой сергіту сайысы» Жұмбақ шешу.

1-жүргізуші: Математикалық атаулар мен ұғымдар,

Есте болар, құрбылар, бәріңнің де.

Енді бір сәт солар жайлы жұмбақ шешсек

Артық болмас, бастайық, кезек бізде.

2- жүргізуші: Жақсылап шешіп, табайық жауабын

Сыйлық бар сіздерге, қадірлі ағайын.

Нәрселерді санағанда,

Керек ол бізге ауадай,

Айтыңдаршы, бұл қандай сан,

Жан-жағыңа қарамай? (натурал сан)

Өмірің сенің қызық,

Жолында жоқ түзу сызық,

Басы да жоқ аяғы.

Бір айналым баяғы. (дөңгелек)

Дүкеннен мен сабын алдым,

Оның және қабын алдым,

Екі дәптер, бір қарындаш,

Тіс ысқышты тағы да алдым.

Есептеші сонда бәрі

Қанша болды, қолда бары? ( 6 )

Жоқ өзінде бас та, қас та, мойын да,

1. Ұзындығы жазылып тұр бойында. ( сызғыш )

1. Дүкеннен мен сабын алдым,

Оның және қабын алдым,

Екі дәптер, бір қарындаш,

Тіс ысқышты тағы да алдым.

Есептеші сонда бәрі

Қанша болады, қолда бары? / 6 /

1. Бір – бірімен жарысқан

4 аю, бір арыстан

2 қой мен 1 түлкі

Бәрі нешеу кім білді / 8 /

1. Шекер жейтін ақ құтан

Бір қазыққа байланды

Аузына тістеп шекерін

Оң қазықты айналды. / циркуль /.

1. 104 түйме

11 ине / есеп шот /

1. Жоқ өзінде баста, қаста, мойында.

Ұзындығы жазулы тұр бойында. / сызғыш /

1. Үш ұлы әке сөзін жықпайды екен,

Ақылы бір тік мінез ұқпайды екен.

Қақ жарған қара қылды 2 ұлы

Әкенің уысынан шықпайды екен. / медиана биіктігі /.

Информатика

Білім деген биік шың,
Бақытқа сені жеткізер.
Білім деген ақылшың,
Қиындықтан өткізер

Келесі сайыс

Кім епті, еркін ойлы?».

Шарты: Берілген сөздерді жұмбақтап, ыммен түсіндіру.

Әр дұрыс табылған сөзге – 1 ұпайдан.
І топқа: модем, веб — камера, тышқан, процессор, Enter
ІІ топқа: принтер, пернетақта, диск, компьютер, электрондық пошта

1. Екі топтан екі оқушыдан шығып қағаз қиындыларынан фигуралар құрастырулары керек.

Кім көп біледі. Ақырғы 3 ойыншы жарысады. А . Ш. П. К. С. Әріптерінен біреуін таңдап алып математикалық сөздерді айтады.

А. Аргумент, арифметика, абцисса, аксиома, айқас.

К. Көбейту, конус, куб, кесінді, көлем, кескін.

С. Синус, сүйір, стереометрия, сектор, сәуле, сегмент, синусоида.

П. Пирамида, планиметрия, параллель, Пифагор, плюс, парабола, параллелепипед, перпендикуляр.

Ш.Шеңбер, шаршы, шар, шексіздік,

7. Үй жұмысы. Әр топ бір-біріне кезек сұрақтар қояды. Екі топ фокус көрсетеді

1-жүргізуші: Санаңды сенің толтырар,

Есептану пәні бар.

Сабағынды егер оқысаң,

Өмірде саған жол болар.

8.ВЕНГР АНАГРАММАСЫ (ИНФОРМАТИКАДАН)

Сөзжұмбақ « Үшбұрыш »

		Ү
	Ш
Б
		Ұ
		Р
				Ы
		Ш

1. Геометриялық фигуралар неден құралған?

2. Жазықтықта бір нүктеден бірдей қашықтықта орналасқан нүктелер жиыны

3. Төбеден табанға түсірілген перпендикуляр

4. Төбелері ортақ екі сәуледен тұратын геометриялық фигура

5. Шеңбердің центрмен шеңбердің кез- келген нүктесін қосатын кесінді

6. Байырғы қазақтың ұзындық өлшемі

7. Координаталық осьтер жазықтықты неге бөледі.

9.«Кім жалауға тез жетеді». /топ аралық эстафета/

Ғылымның сырын ұғына,
Шығыңдар білім шыңына.
Ұқыптылық пен зеректік,
Жеткізер сіздердей өренді
Жеңістің мынау шыңына,- деп
Математика мен Информатикаға мың алғыс! – деп әділқазылар алқасына сөз береміз.
(топтардың қорытынды ұпайларын санап, жеңімпазды анықтайды, марапаттау рәсімі).

2-жүргізуші: Сайысымыздың соңғы сәті таяп қалды.

Ал, қазыр әділқазылар сөз алады.

Сайысымыздың жеңімпаздарың анықтап,

Мақтау қағаз, сыйлықтарын тапсырады.

10.Қорытындылау, жеңімпаздарды марапаттау.

Кештің кейбір сәттері

Зияткерлік ойын «Білімділер сайысы»

Назар аударыңыз, сертификатты “менің материалдарым” деген бетте жүктеп алуға болады

31.10.2014жыл
9-11 сынып
Пән мұғалімі:Ахметжанова Р.И.

Тақырыбы: «Білімділер сайысы» математикалық интеллектуалды ойын
Мақсаты:
1. Білімділік: Оқушылардың математика пәніне қызығушылығын, ынтасын, зейінін арттыру, алған білімдерін тереңдету.
2. Дамытушылық: Ой-өрісін кеңейту, логикалық ойлау қабілеттерін дамыту, ұжымшылдық қабілеттін дамыту.
3. Тәрбиелік: Окушыларды ұжымшылдыққа, жолдастыққа, алғырлыққа, белсенділікке және жеке тұлға етіп қалыптастыру, өзін-өзі тәрбиелеуге тәрбиелеу.
Қатысушылар: 9-11 сынып оқушылары.
Көрнекілігі: Безендірілген зал, нақыл сөздер, карточкалық тапсырмалар, логи-калық есептер, әр топқа даярланған үстел, интерактивті тақта.
Түрі: математикалық интеллектуалды ойын
Типі: Ойын түрінде
Жоспары: 1. Амандасу, ұйымдастыру, әділ – қазылар алқасын тағайындау
Жұп өзін таныстыруы, амандасу рәсімі
2. Викториналық сұрақтар.
3. Ойымды жалғастыр… (мақал-мәтелдер)
4) Логикалық есептер
5). Ой сергіту (Сөзжұмбақ сайысы)
6). Кім шапшаң? сайысы (есептер шығару)
7). Қорытынды.
Қолданылған нақыл сөздер:

1. Математика – барлық ғылымдардың тұңғышы және оларға пайдалы да, қажет те.
(Р.Бэкон)
2. «Арифметика – математиканың, ал математика – барлық ғылымдардың
патшасы»
К.Гаусс
3. «Лобачевскийді үш нәрсе данышпандылыққа жетқізді, олар: дарын, жігер
және еңбек».
М.Искаков

Барысы:
1-жүргізуші: Сәлеметсіздер ме, оқушылар!
Нақты ғылымдарға қызығушылар.
Естігенін есте тұтып,
Оқығанын миға тоқушылар.

2- жүргізуші: Сәлеметсіздер ме, ұстаздар!
Айтар ойын тұспалдар.
Сіз оқытқан окушылардың,
Сәті келді сыналар.

1-жүргізуші: Есепті түрлі-түрлі шығарамыз,
Арасында ойын ойнап жарысамыз.
Ойға оралымды, қиын сұрақ бәрі де бар.
Әзіл есепті де жүзеге асырамыз.

2- жүргізуші: Олай болса, тұрмайық,
Кешімізді біз бастайық,
Әділ бағаға қалтасы толы,
Әділқазыларды шақырайық.

1-жүргізуші: Кешімізді бастамас бұрын әр топтың білімін дұрыс бағалау
Үшін әділқазылар алқасын сайлап алайық. Бүгінгі сайыс
шарттары әрбір әділқазының алдына дайындалып қойылған.

2- жүргізуші: Шын жүйрік шабысынан табылады.
Нақты білім, терең ой сыналады.
Баға берер әділқазы ортамызда
Сіздерге құрметпенен қол соғылады.

Әр команданы ортаға шақыра, кешіміздің өтілу тәртібімен таныстырайық.
1 – бөлім. Таныстыру: Бұл тапсырманы орындау үшін оқушылар жеребьевкамен өз жұптарының атын таңдап, ұранын бірге қосылып, нақты айтулары керек.
А) 9-сынып
Ұраны: Білікті бірді жығар.
Білімді мыңды жығар.
Таныстыру: Біз дайынбыз бұл сайысқа достарым,
Көрсетеміз бізде қандай күш барын.
Алға қойған мақсатымыз бір екен.
Сәтті болсын сапарымыз әрдайым.
В) 10-сынып
Ұраны: Қандай сынақ болса дағы беріспе,
Әрқашанда үміткерміз жеңіске.
Таныстыру: Армандарға қол созумен келеміз,
Өмір теңіз жүзіп келеді кемеміз.
Білімменен қаруланған тобымыз,
Қарсыласты қалай да біз жеңеміз.
С)11-сынып
Ұраны: Жарыс десе жанамыз,
Бүгінгі күн жарыста алғырлықпен аламыз.
Таныстыру: Қиындықтан сірә да біз қашпаймыз,
Алғырлық пен тапқырлықты ұштаймыз.
Қияларға самғап ұшқан құстаймыз,
Шегінбейміз жеңістерге бастаймыз.

Әділ – қазылар таныстыруды 3-5 баллмен бағалайды.

2 – бөлім. Викториналық сұрақтар: Бір топқа алгебралық, геометриялық және логикалық сұрақтар қойылады (әр топқа жеке). Дұрыс жауабын тез және нақты айту керек. Жауап 10 баллмен бағаланады. Оқушылар жеребьевкамен өз жұптарының шығу ретні анықтайды.

1 – сұрақтар тобы :
1. Квадраттың ауданы неге тең?
2. Пирогтың 1/3 бөлігін жеп қойдым неше бөлігі қалды?
3. Бөлшектің алымы бөлімінен үлкен болса не деп аталады?
4. 5 жұмыртқа 5 минутта піседі.Бір жұмыртқа пісу үшін неше минут уақыт керек?
5. Санды неге бөлуге болмайды?
6. 75-тің квадраты неге тең?
7. 45-тің квадраты неге тең?
8. Бассейннің төрттен бір бөлігіне су құйылды,неше бөлігі қалды?
9. 965 саны 9-ға бөліне ме?
10. 2-ге бөлінетін сандар?

2 – сұрақтар тобы:
1. Әріпті өрнек деген не?
2. Тік төртбұрыштың ауданы?
3. Квадраттың периметрі?
4. Кубтың көлемі?
5. Ағасы інісінен 5 жас үлкен, неше жылдан кейін ағасы інісінен 7жас үлкен болады?
6. Қандай сандар 9-ға қалдықсыз бөлінеді?
7. 2-ге болінбейтін сандар?
8. 5-ке бөлінетін сандар немен аяқталады?
9. Құрама сан деген не?
10. 1-қаңдай сан?

3 – сұрақтар тобы:
1.Шенбер бойынан центрге дейінгі қашықтық?
2.Шаршының7-ден 5 бөлігі боялған, неше бөлігі боялмаған?
3.Бөлшектің алымы бөлімінен кіші болса?
4. 187 саны 3-ке бөліне ме?
5. Көбейтіндісі 1-ге тең болатын екі сан не деп аталады?
6. 85-тің квадраты?
7. 55-тің квадраты?
8. 10000 саны 9-ға бөліне ме?
9.Апам көмірдің 3-тен 2-сін жақты, қанша бөлігі қалды?
10. 1кг ұнның бағасы 60теңге , 2,5кг ұнның бағасы неше?

(Әділқазы алқасынан ұпай саны сұралады)

3 – бөлім. Ойымды жалғастыр..:
Бұл оқушылардың жылдамдығына арналған тапсырма. Алғаш қолын көтерген оқушы жауап береді. Әр дұрыс жауап 5 баллмен бағаланады.
Сұрақтары:
1. Жеті жұрттың тілін біл, (жеті түрлі білім іл)
2. Білекті бірді жығар, (білімді мыңды жығар)
3. Екі жақсы қас болмас, (екі жаман дос болмас)
4. Досыңды үш күн сынама, (үш жыл сына)
5. Бір елі ауызға – (екі елі қақпақ)
6. Жүз сомың болғанша, (жүз досың болсын)
7. Отыз тістен шыққан сөз, (отыз рулы елге тарайды)
8. Білгенің бір тоғыз, (білмегенің тоқсан тоғыз)
9. Бір кісі қазған құдықтан, (мың кісі су ішеді)
(Әділқазы алқасынан ұпай саны сұралады).

4 – бөлім. Логикалық есептер..:
Жұппен жұмыс:
1) Әжесі неше жаста болса немересі сонша айда,екеуінің жастарынын
қосқанда 52 болады. Олар қаншада?
2)Тауық бір аяғымен тұрса 3 кг болады.Ал егер екі аяғымен тұрса ше?
3)Ұшып барады бір топ қаз оңтүстікке,
Мықты болсаң, қанша екен тез есепте,
Алдында екеу, екеу келеді артында,
Екі-екіден келеді қос бүйірде.
4)Қонақтарға екі адамға бір табақтан қойса бір табақ жетпейді.Үш адамға бір табақтан қойса бір табақ артық қалады.Қонақ нешеу, табақ нешеу?
5) Бір шаруаның қасқыры,ешкісі,капустасы болады екен.Оларды өзеннің
арғы жағына алып өтуі керек.Егер шаруа болмаса олар бірін-бірі
жеп қояды.
Сұрақ:Оларды бір-біріне жегізбей өзеннің ары жағына қалай
алып өтуге болады?

5 – бөлім. «Ой сергіту» жұмбақтар сайысы.
1-жүргізуші: Математикалық атаулар мен ұғымдар,
Есте болар, құрбылар, бәріңнің де.
Енді бір сәт солар жайлы жұмбақ шешсек
Артық болмас, бастайық, кезек бізде.
Барлық топқа бірдей тапсырма, оқылады. Жұптар жарыса жауап береді.
1. Жоқ өзінде бас та, қас та, мойын да,
Ұзындығы жазылып тұр бойында. (Сызғыш)
2. Өмірің сенің қызық,
Жолында жоқ түзу сызық.
Басы да жоқ, аяғы,
Бір айналым баяғы. (Дөңгелек немесе шеңбер)

6 – бөлім. Кім шапшаң? ЖҰПТАР жарыса жауап береді.
Әр жұп жарыса кім көп «К»және «Қ» әріпіне математика сөздерді жазады?
Әр дұрыс шешілген 1 баллмен бағаланады.
Әділқазы алқасынан жалпы сайыстың қорытындысы сұралады.
Кеш аяқталып, ойынға белсене қатысқан оқушылар марапатталады.

1-жүргізуші: Санаңды сенің толтырар,
Есептану пәні бар.
Сабағынды егер оқысаң,
Өмірде саған жол болар.
2-жүргізуші: Сайысымыздың соңғы сәті таяп қалды.
Ал, қазыр әділқазылар сөз алады.
Сайысымыздың жеңімпаздарың анықтап,
Мақтау қағаз, сыйлықтарын тапсырады.
Қорытындылау, жеңімпаздарды марапаттау.

Жүргізуші:
І. Ұйымдастыру кезеңі
ы шашылар.
Ақыл, тілі — Тыңдаңыздар! Тыңдаңыздар!
Сайыстан тыс қалмаңыздар!
Мұнда қызық табылар,
Білім нұр дамыған,
Үлгі алайық балалардан!
— Құрметті ұстаздар, ата — аналар, оқушылар! Еліміздің болашағы тек қана білімді жастар екені даусыз. Осы мақсатпен 2 — ші сынып оқушыларының арасында «Жұлдызды сәт» атты интеллектуалды ойынын өткізгелі отырмыз.
Көңілді тапқыштар, алғырлар,
Бар өнерін алдарыңа салады.
Кім білімді, көп оқыған болса егер,
Бүгінгі күн жеңімпазы болады — деп бүгінгі ойын жұптық сайыс түрінде өтеді. Енді сайысқа қатысатын оқушыларымызбен танысайық.

І — топ «Алғырлар» тобы.
Мүшелері:
1) Қалияр Режеп
2) Абылқасым Бекнұр

ІІ — топ: «Тапқырлар» тобы
Мүшелері:
1) Тлеумбетов Абзал
2) Рахимов Сұлтан

ІІІ — топ: «Жүйріктер» тобы
Мүшелері:
1) Адиқызы Адина
2) Әділханұлы Тілек
IV — топ: «Қыран» тобы
Мүшелері:
1) Базарханқызы Тұнық
2) Болат Альфия
V — топ: «Сұңқар» тобы
Мүшелері:
1) Нурғожаева Мөлдір
2) Имаш Бейбарыс

Жүргізуші:
Әділқазы алқасына бір сәлем!
Әділдікке бас иеді күллі әлем!
Жүйрік озар сайыстарда неше бір.
Сарапқа сап әділдікпен шеше біл! — дей келе қазылар алқасымен таныс болыңыздар.
1 — әділ қазымыз: Мектеп директоры: Л. Н. Нурғожаева
2 — әділ қазымыз: Мектеп директорының оқу ісі жөніндегі орынбасары: Г. О. Алиева
Кіріспе сөз.
Тіл — өте маңызды құрал. Тіл болмаса адам өз ойын жеткізе алмас еді. Өткен тарихымыз, халқымыздың әдет ғұрыптары, салт — дәстүрлері, бізге ана тіліміз арқылы жетеді. Қазақ тілі — өте бай әрі көркем тілдердің бірі. Мемлекеттік тілді меңгеру – ҚР азаматының парызы.
Жүргізуші:
Болыңдар сайысқа келген аман бәрің,
Келіп түр егемендік замандарың.
Қазақ болып туғанмын жер үстінде,
Және де сол тіл үшін жаралғанмын – деп бүгінгі сайысты бастайық.
Ендігі кезекте бүгінгі сайысымыздың шарттарымен таныссақ деймін. Сайысымыз 7 — бөлімнен тұрады.
1 — бөлім: «Бәйге» (бұл сайыста әр топқа 5 сұрақтан қойылады)
2 — бөлім: «Ойлан тап!» (математика сабағы пәні бойынша сұрақтарға жауап береді)
3 — бөлім: «Тұлғаны тани біл» (бұл сайыста көрсетілген тұлғалар туралы өз білгендерің айтасыңдар)
4 — бөлім: «Ойлы болсаң, озып көр!». Бұл сайыс топ басшыларына арналған.
5 — бөлім: «Жүзден жүйрік» (әр жұпқа сурет көрсетіледі, балалар сурет таңдайды, артында жасырылған сұраққа жауап береді)
6 — бөлім: «Тілашар» (жұмбақ жасырылады, қай топ көп жауап берсе, сол топқа көп ұпай беріледі)
7 — бөлім: «Кім жылдам?» (сурет бойынша тапсырма)
8 — бөлім: «Жорға»
Жүргізуші:
Өнер қуып сайыскерлер өтер деймін,
Бір басына өнері жетер деймін.
Бәске түскен сайыскерлер кезектесіп,
Таныстырып өздерін өтсе деймін, — деп таныстыруды бастаймыз.
(әр топ атымен, ұранымен, төсбелгілерімен таныстырады)
1 — топтың аты: “Алғырлар”
Топ ұраны:
2 — де сабаққа келеміз,
Сабақтан қалмаймыз дегенбіз.
Өте жақсы оқып біз,
Жарыста бәрінде жеңеміз.
2 — топтың аты: “Тапқырлар”
Топ ұраны:
Топ атауы ойы жүйрік тапқырлар,
Жарыс көрсе, күш — қуаты жалындар.
Логикалық тапсырмалар шешуде,
Алдыңғы топ қатарынан табылған.
3 — топтың аты: «Жүйріктер» тобы
Топ ұраны:
Қайырлы күн досым,
Қайырлы күн болсын.
Бүгінгі күннің сәті,
Сәттілікке толсын.
4 — топ: «Қыран» тобы
Топ ұраны:
Қыран тобы алға,
Алға басып жүреміз.
Талаптанып, талпынып,
Біз жеңіске жетеміз
5 — топ: «Сұңқар» тобы
Топ ұраны:
Сұңқардай самғаймыз.
Жеңуден жалықпаймыз.
Жарыстарға қатысып,
Бірінші орынды аламыз.
Жүргізуші:
Ал қанекей балалар,
Мына жаққа қараңдар.
Бүгінгі сайыс төрінде,
Білімділікпен жараңдар!
1 — бөлім: «Бәйге» деп аталады. Бұл сайыста әр топқа 5 сұрақтан қойылады. Әр сұрақ 1 ұпаймен есептеледі.
1 — тобы:
1. Қыс айларын ата. (желтоқсан, қаңтар, ақпан)
2. Лепті сөйлем дегеніміз не? (бірдененің жайын сұрау мақсатында айтылған сөйлем)
3. Ертегідегі алдайтын адам (Алдар көсе)
4. Көкжиектің неше тұсы бар?(4)
5. Ы. Алтынсарин кім? (қазақ мектебін ашқан)
2 — тобы:
1. Тірі табиғатқа не жатады? (адам, жануар, өсімдік)
2. Көктем айларын ата.(наурыз, сәуір, мамыр)
3. Түбір дегеніміз не? (бөлшектеуге келмейтін сөз)
4. А. Құнанбаев кім? (ақын)
5. Антоним дегеніміз не? (мағыналары қарама — қарсы сөздер)
3 — тобы:
1. Өлі табиғатқа не жатады? ( тау, тас, бұлт)
2. Көбейтудің қасиеттерін ата (терімділік, үлестірімдік, ауыстырымдылық)
3. Жылқының сүті (қымыз)
4. Қосымша дегеніміз не? (түбірге жалғанған бөлігі)
5. Үш биді ата (Төле, Әйтеке, Қазыбек)
4 — тобы:
1. Көкжиек тұстарын анықтайтын құрал. (тұсбағар)
2. Синоним дегеніміз не? (мағыналары бір — біріне жуық сөздер)
3. Қай құс жұмыртқасын басқа ұяға салады? (көкек)
4. Өсімдік қай мүшесімен тыныс алады? (жапырақ)
5. « Ғылым таппай мақтанба» – өлеңі н кім жазған? (Абай)
5 — тобы:
1. Адам тіршілігне қажет жылуды қайдан алалды? (Күн)
2. Көлік күтетін жерді не деп атайды? (аялдама)
3. Ұлттық аспаптарды ата. (домбыра. сырнай)
4. Дауыссыз дыбыс нешеге бөлінеді? (үш)
5. Мәтін түрлерін ата? (пайымдау, сипаттау, әңгімелеу)
— Қорытынды жасаймыз. Сөз әділқазы алқасына беріледі.
Жүргізуші:
Сөз маржаны дегенде,
Ерінбей қане, шешіңдер.
Маржанды сөзді тереңнен
Тауып алып тізіңдер, — деп келесі кезекті 2 – бөліміміз «Ойлан тап!» деп аталады. (математика сабағы пәні бойынша сұрақтарға жауап береді)
10. Шаршы дегеніміз не? (барлық қабырғасы тең фигура)
10. Уақыттың өлшем бірлігі? (сағат, минут)
10. 1 дм неше см? (10 см)
10. Бір тәулікте неше сағат бар?(24)
10. Ең үлкен екі таңбалы санды көрсет (99)
20. 2 тәулікте неше сағат бар? (48)
20. 30+30+30 неше болады?(90)
20. 10 саны неше таңбалы сан?(екі)
20. 1 сағатта неше минут бар? (60 минут)
20. 9 жүздік 5 бірліктен тұратын санды ата. (905)
30. Екі шеті тұйықталған сызық? (кесінді)
30. 200 кг неше тонна? (2 т)
30. Бір ғасырда неше жыл? (100)
30. 100 неше таңбалы сан? (3)
30. 8 бен 5 санының көбейтіндісі нешеге тең? (40)
40. 6 жүздік 9 бірліктен тұратын санды ата (609)
40. Барлық қабырғалары тең болатын геометриялық пішін. (шаршы)
40. Кез — келген фигураның периметрін қалай табады? (барлық қабырғаларының ұзындықтарының қосындысы)
40. 4 және 5 сандарымен жазылатын барлық 2 таңбалы санды ата (44, 45, 55, 54)
40. 9 саны мен 6 санының көбейтіндісі нешеге тең? (54)
— Қорытынды жасаймыз. Сөз әділқазы алқасына беріледі.
Жүргізуші:
Өз ойыңды ашық айтып,
Түйіндейміз білімді.
Әр нәрсенің жауабын тез
Айтайықшы ұғымды, — деп 3 — бөлім “Тұлғаны тани біл”сайысын бастаймыз. Бұл сайыста көрсетілген тұлғалар туралы өз білгендерің айтасыңдар. Әр оқушыға 1 тұлғадан беріледі. Әр дұрыс жауапқа 1 ұпайдан беріледі.
Шәмші Қалдаяқов, Мұхтар Әуезов, Серік Сәпиев, Роза Рымбаева, Бауыржан Момышұлы, Тоқтар Әубәкіров, Шәкен Ниязбеков, Абылай хан, Әйтеке би, Әлия Молдағұлова, Илья Ильин т. б.
Шәмші Қалдаяқов (15. 8. 1930, Отырар ауданы Шәуілдір ауылы – 29. 2. 1992, Алматы) – композитор, Қазақстанның халық артісі (1991). Шымкент, Тараз, Жетісай қалаларының құрметті азаматы. Кіші жүздің Жағалбайлы руынан.
Аса көрнекті сазгер, ән жанрының әйгілі майталманы, Қазақстан мәдениетіне еңбегі сіңген қайраткер, осы заманғы қазақ эстрадасының негізін салушылардың бірі, Қазақстанның халық әртісі.
• «Менің Қазақстаным»,
• «Теңізде – толқында»,
• «Бақыт құшағында»,
• «Бәрінен де сен сұлу» сияқты әндері халық арасына кеңінен тарады.
Мұхтар Омарханұлы Әуезов – қазақтың ұлы жазушысы, қоғам қайраткері, ғұлама ғалым, Қазақстан ғылым академиясының академигі (1946), филология ғылымдарының докторы, профессор (1946), Қазақ КСР — нің еңбек сіңірген ғылым қайраткері (1957). Ол қазіргі Шығыс Қазақстан облысының Абай ауданындағы Бөрілі деген жерде 1897 жылы 28 қыркүйекте туған. Шыққан руы қожа. Мұхтардың атасы Әуез ескіше сауаты бар, араб, парсы, ортазиялық түркі әдебиетімен таныс болған. Мұхтар бала кезінде атасының үйретуімен арабша хат таниды. Мұхтардың әкесі Омархан да, атасы Әуез де Абай аулымен іргелес отыратын, құдалы, дос — жар адамдар еді. 1908 жылы Семейдегі Камалиддин хазірет медресесінде оқып, одан кейін орыс мектебінің дайындық курсына ауысады. 1910 жылы Семей қалалық бес кластық орыс қазына училищесіне оқуға түсіп, соңғы класында оқып жүргенде «Дауыл» атты алғашқы шығармасын жазады.
Серік Жұманғалиұлы Сәпиев (16 қараша, 1983 жыл, Абай қаласы, Қарағанды облысы) — боксшы, олимпиада чемпионы, халықаралық спорт шебері, Қазақстанның бокс бойынша еңбек сіңірген спорт шебері, Парасат орденінің кавалері (2008 жыл), Отан орденінің иегері (2012)[1], спорт бойынша ЮНЕСКО чемпионы атанған әлемдегі 13 — ші спортшы[2], қазақстандық ең танымал боксшылардың бірі, 2014 жылдың қарашасынан бастап Astana Arlans командасының бас директоры.
Абай Құнанбайұлы 1845 жылы 10 тамызда Семей облысы Жидебай жерінде Шыңғыстау етегінде дүниеге келген. Абай – теңдесі жоқ ақын, аса дарынды композитор, асқақ ойшыл философ, қай жағынан алғанда да жаңашыл, реформатор, халқымыздың отандық, тіпті дүниежүзілік мәдениет тарихынан ерекше орын алған ұлы тұлға.
Бауыржан Момышұлы (24 желтоқсан 1910 жыл — 10 маусым 1982 жыл) — Кеңес одағының батыры, жазушы, Екінші дүниежүзілік соғыстың даңқты жауынгері, әскери қолбасшы, стратег және тактик.
Тоқтар Оңғарбайұлы Әубәкіров (27 шілде 1946 жыл, Қарқаралы ауданы, Қарағанды облысы, Қазақстан) — қазақтан шыққан тұңғыш ғарышкер, ұшқыш, Кеңес Одағының Батыры (1988), Қазақстан Республикасының Халық қаһарманы (1995), техника ғылымының докторы (1998), профессор (1997), Қорқыт Ата атындағы Қызылорда мемлекеттік университетінің құрметті профессоры.
Шәкен Оңласынұлы Ниязбеков — суретші, Қазақстанның Мемлекеттік туының авторы. Ежелгі Тараз жерінде дүниеге келген, шеше жағынан полковник, Кеңестер Одағының Батыры Бауыржан Момышұлының туысы болып келеді. Бабасы — дана Төле би. Он жасқа келген кезде, бір жыл ішінде әке — шешесі өліп, кенеттен тұлдыр жетім қалады.
Абылай хан (шын есімі Әбілмансұр) — 1771 — 1781 жылдар аралығында билік құрған Қазақ хандығының 18 — ші ханы. Қазақ Ордасының тарихындағы ең ұлы хандардың бірі. Арғы тегі Ақ Орданың негізін қалаған Орда Ежен ханнан бастау алады. Абылай онымен қоса Ұрыс хан, Барақ хан, Әз — Жәнібек хан сияқты билеушілердің тікелей ұрпағы. Абылай хан қазақ тарихындағы бірегей тұлға Кенесары ханның атасы
Әйтеке Байбекұлы(1644 — 1700 жж.) — қазақ халқының бірлігін нығайтуға үлкен үлес қосқан атақты үш бидің бірі, мемлекет қайраткері. Әлімұлы тайпасының төртқара руынан шыққан.[1] Әмір — Темірдің бас кеңесшісі Ораз қажының бесінші ұрпағы. Бүкіл парсы, өзбек, қырғыз, қазақ жұрты «Синесоф буа»(жаны пәк жан) атаған Сейітқұл әулиенің үшінші үрпағы. Әбілқайыр ханға дейін Кіші жүздің сөзін ұстаған қазақтың биі. Есім хан тұсында Самарқанды билеген Жалаңтөс батырдың жақын туысы. Әйтеке бес жасында молдадан оқып сауатын ашқан.
Әлия Нұрмұхамбетқызы Молдағұлова (шын есімі Ілия, майдандас достары «Лия» деп атапты) (1925 ж. 15 маусым (кейбір деректерде 25 қазан, 20 сәуір), Ақтөбе облысы, Қобда ауданы, Қаз КСР – 1944 ж. 14 қаңтар, Псков облысы Новосокольники ауданы, Казачиха ауылы, РКФСР) – Кеңес Одағының Батыры (1944), мерген, ефрейтор.
— Қорытынды жасаймыз. Сөз әділқазы алқасына беріледі.
Жүргізуші:
Білген сайын келеді біле бергім,
Біле беру емес пе тілегі елдің.
Бүгін осы сайыста жеңіске жет,
Білімді, әрі білікті жас жеткіншек,- деп 4 – бөлім «Ойлы болсаң, озып көр!». Бұл сайыс топ басшыларына арналған. Әр топ басшысына логикалық 3 тапсырмалар беріледі. Әрбір дұрыс жауапқа 1 ұпай.
І — топ
1. Егер тырна бір аяғымен тұрса 3 кг болады, ал екі аяғымен тұрса оның салмағы қанша? (3)
2. Үстел беті төртбұрышты, оның бір бұрышын арамен кесіп алсақ, неше бұрыш қалады? (5 бұрыш)
3. Төрт қойдың неше аяғы бар? (16 аяқ)
ІІ — топ
1. Ағаш үстінде 100 торғай отырады. Аңшы 2 қатар торғайды атып алады. Торғайдың қаншасы қалады? (80 торғай)
2. 1 жұмыртқа 3 минутта піссе, 4 жұмыртқа қанша минутта піседі? (3 минут)
3. Үстел үстінде 3 қияр, 2 сәбіз, және 5 апельсин тұған. Барлығы қанша? (10)
ІІІ — топ
1. Бөлменің төрт бұрышында бір — бір мысықтан отыр. әр мысықтың алдында үш мысықтан отыр. Барлығы бөлмеде неше мысық бар? (4 мысық)
2. Асханаға 100 кг пияз және одан 3 есе артық картоп әкелінді. Асханаға неше кг картоп әкелінді? (300 кг)
3. Бір жанұяның бес ер баласы және олардың әрқайсысының қарындастары бар. Жанұяның қанша баласы бар? (6 бала)
ІV — топ
1. Үш дос шахмат ойнады. Әр бала 2 партиядан ойнаса, барлығы неше партия ойналды?
(3 партия)
2. Киноға билет алу үшін кассаға кезекте 13 адам тұр. Мирас кезектің бас жағынан санағанда жетінші болып тұр. Кезектің соңынан санағанда ол нешінші болып тұр? (7)
3. Самат 2 балықтан, ал Марат 1 балықтан ұстап отырған. Олар барлығы 12 балық ұстаса, әрқайсысы неше балықтан ұстаған? (Самат — 8, Марат — 4)
V — топ
1. Әкесі мен екі баласы велосипед теуіп жүр. Анасы рульдер мен доңғалақтарын санағысы келді. Рульдер — 2, ал доңғалақтары — 5 болды. Велосипед нешеу және олар қандай?
(2 доңғалақты — 1, 3 — доңғалақты — 1)
2. Мұзайдында 6 бала сырғанап жүрді. Олардың екеуі түскі тамақ ішуге кетті, ал түстен кейін олар мұзайдынға қайтып оралды. Мұзайдында қанша бала сырғанап жүр? (6)
3. Отбасында 2 бала бар. Мәрлен Сұңғаттың ағасы, ал Сұңғат Мәрленге аға емес. Сонда Сұңғат кім? (Мәрленнің інісі)
— Қорытынды жасаймыз. Сөз әділқазы алқасына беріледі.
Жүргізуші:
Ғылымның сырын ұғына,
Шығыңдар білім шыңына.
Ұқыптылық пен зеректілік,
Серігің болсын бойыңда, — деп 5 «Жүзден жүйрік» бөлімді бастаймыз. ( әр жұпқа сурет көрсетіледі, балалар сурет таңдайды, артында жасырылған сұраққа жауап береді)
1. Жануардың екі оң аяғы, екі сол аяғы, екі алдыңғы аяғы, екі артқы аяқтары бар. Жануарда неше аяқ бар? (4)
2. Қазақтың тұңғыш палуаны кім? (Қажымұқан Мұңайтпасұлы)
3. Арманға түскі тамаққа күнделікті 50 теңге беріліп отырды. Ал ол 30 теңге ғана жұмсады. Сонда бір аптада Арман неше теңгені үнемдеді? (5 күнге — 100 тг)
4. Қандай кенді «қара алтын» дейміз? (мұнай)
5. Орманнан 9 бөрене әкелу керек. Машинаға 4 — тен артық бөрене сыймайды. Барлық бөренені әкелу үшін орманға неше рет бару қажет? (3 рет)
6. Бұлттан бөлініп жерге түсетін су тамшылары? (Жаңбыр)
7. Егер бір дәптер 7 тг тұрса, 3 дәптердің бағасын тап? (21)
8. Берілген сөз тіркесінің мәнін түсіндір: Қол ұшын берді. (көмектесті)
9. Табақта 8 шабдалы, ал себетте одан 2 есе көп шабдалы бар. Себетте неше шабдалы бар? (16)
10. Серік Сапиев қай спорттың шебері? (боксшы)
11. Шортан 60 жыл, табан балық 17 жыл өмір сүреді. Шортан табан балықтан қанша жыл ұзақ өмір сүреді (43 жыл)
12. Бекзат Саттарханов неше жасында олимпиада чемпионы атанды? (20)
— Қорытынды жасаймыз. Сөз әділқазы алқасына беріледі.
Жүргізуші:
Тауды биік деме сен,
Талаптансаң, шығарсың.
Қарсылас мықты деме сен,
Білімді болсаң, шығарсың – дей отырып, 6 – бөлімді бастаймыз. «Тілашар» (Бұл айналымда жұмбақ жасырамын, сендер жұмбақтың шешуін 3 тілде (қазақша, орысша, ағылшынша) айтуларың керек. Әр оқушы кезекпен 1 жұмбақты оқып, шешуін айтады. Үш тілде жауапты айтса 30 ұпай, екі тілде айтса 20 ұпай, бір тілде айтса 10 ұпай, егер жауап бере алмаса басқа жауап берген ойыншыға ұпай беріледі.)
1 — топ:
1. Қолы менен қаламы жоқ, Бірақ сурет салады көп. (аяз – мороз — frost)
2. Қоймасын қыс ақтарып, Жерді жапты ақ мамық. (қар – снег — snow )
3. Бірін — бірі қоштаған, Бір үйден көрдім, Қырық екі дос — жаран. (әріп – буква — letter)
2 — топ:
1. Жұқа тақтай бөлшегі, Ұзындықтың өлшемі. (сызғыш – линейка — ruler)
2. Қалқиып екі құлағы, Елеңдеп, қорқып тұрады. (қоян – заяц — hare)
3. Жолбарыстан аумайды, Тышқандарды аулайды.(мысық – кошка — cat)
3 — топ:
1. Жеп көріп ем өзім мен, Жас шығарды көзімнен. (пияз – лук — onion)
2. Бұлаңдаған құйрығы, Бір алдарлық қулығы. (түлкі – лиса — fox)
3. Әттең, даусым, тілім жоқ, Құшағымда білім көп. (кітап – книга — book)
4 — топ:
1. Жылт — жылт етеді, Жылғалардан өтеді. (су — вода — water)
2. Онсыз астың дәмі жоқ, Ассыз оның мәні жоқ (тұз — соль — salt)
3. Алыстан қарасаң аппақ, Татып көрсең, тәтті — ақ. (қант – сахар — sugar)
5 — топ:
1. Айдалада ақ отау, Аузы — мұрны жоқ отау. (жұмыртқа – яйцо — egg)
2. Жұдырықтай қызыл шар, Тілді үйірген шырынбал. (алма – яблоко — apple)
3. Қыс бойына жатады, Тәтті ұйқыға батады. ( аю – медведь — bear )
6 — топ:
1. Іші жұмсақ, сырты қатты, Еті қызыл, сөлі тәтті. (қарбыз – арбуз — watermelon)
2. Құстан аумайды, Көкте зулайды. (ұшақ — самолет — plane)
3. Білімнен мол сый — асы, Балғындардың ұясы. (мектеп – школа — school )
— Қорытынды жасаймыз. Сөз әділқазы алқасына беріледі.
Жүргізуші:
7 — бөлім: «Кім жылдам?» берілген суреттер арқылы тапсырмалар орындау.
1 — топ: 2 — топ:
3 — топ: 4 — топ:
5 — топ: 6 — топ:
Жүргізуші:
Жеңістер мен жеңілістен тұратын,
Өмір – күрес, жеткізе ме мұратын?
“Жеңбедім, жеңілдім” деп ренжіме,
Қатысу да бір жеңіс, жан болсаң екен ұғатын.
Жақсы бала құлақ сап айтқаныңды ұғады,
Төсегінен тұра сап таза ауаға шығады.
Жақсы бала ол анық: істемейді шалалық,
Тап — таза боп жуынып, алады ол таранып,
Осымен осы ойынды тамамдасақ,
Бұл жарысты өткізер ме ек жаман болсақ.
Үйрендік білмегенді осы жолы,
Тағы да үйренеміз аман болсақ, — дей отыра, әділ — қазыларымыз дайын болғанша, кезекті оқушыларымыз әрқашан тату, дос бола білсін деген мақсатпен, әнге береміз.
Ән: (хор) “Дос болайық бәріміз”
1. Әрқашан дос біргеміз,
Ажырамас іргеміз,
Ілгері жүруге,
Достық жырын білуге,
Буып ұстап бірлікте, еңбекті сүйем де.
Қайырмасы:
Дос болайық бәріміз,
Жарасып тұр әніміз.
Тыныштықты сақтаймыз, сақтаймыз.
Алтын күліп даламыз.
2. Қайраттанып ғарышта,
Озып шыққан жарыстан.
Жүргізуші: Балалар, мен де сендерге ризамын! Барлығың да алған білімдеріңді бүгін көрсете білдіңдер. Рахмет сендерге!!!!

Источник: bilimdiler.kz

Кейінірек оқу үшін сақтап қойыңыз:

Қарап көріңіз 👇