Жыл басына талас?ан хайуанаттар ертегісі сценарий

Инфоурок

›

Другое

›Рабочие программы›Ертеңгілік : «Жыл басына таласқан хайуанаттар»

Ертеңгілік : «Жыл басына таласқан хайуанаттар»

Мотивациялық қозғаушы бөлім

Ұйымдастырушы ізденушілік

Рефлекциялық қортындылаушы

— Сәлеметсіздер ме, балалар! Қалдарын қалай?

— Балалар, кәнекей, шеңбер құрайық. Менің қолымда доп. Қазір мен осы допты оң жағымнан тұрған балаға беремін, допты шеңбер бойымен беріп отырамыз. Кімнің қолында доп болады, сол өзінің жақсы көретін ертегінің атауын айтады. Менің кезегім келгенде: «Маған «Қасқыр мен жеті лақ» ертегісі ұнайды»,- деп айтамын

Өте жақсы, балалар, ал, енді өз орнымызға отырайық. (жарты шеңберге отырады)

Балалар көңіл – күйлерің қалай?

• Балалар сендер саяхатқа шыққанды ұнатасыңдар ма?

• Ал жақсы балалар біз бүгін ертегілер еліне саяхатқа шығамыз.

• Саяхатқа балабақшамыздың көлігін сұрап алдым. Қәне бәріміз осыған отырып саяхатқа шығайық.

• Пип-пип дейміз

Жолдан былай кет дейміз

Күшікті басуға

Болмайды машина

Пип-пип-пип

• Балалар мына жерден не көріп тұрсыңдар?

• Балалар осы саңырауқұлақты тергілерің келеме?

1. Кезекті бір жануар

Үстінде екі тауы бар.

1. Кішкентай ғана бойы бар

Айналдырып киген тоны бар

1. Екі айнасы бар

Екі найзасы бар

Төрт жартышағы бар

Бір шыбыртқысы бар

1. Қамыс құлақ

Тостаған тұяқ

Мінсең қанат

Сүті дәрі, еті тамақ

• Алдымыздан барыс, қоян, маймыл кездесті олардыңда бізге дайындаған тапсырмасы бар екен.

• Дидактикалық ойын: «Төлдерін ата»

Сергіту сәті:

• Бойымызды сергітіп ары қарай саяхатымызды жалғастырайық.

• Алдымыздан тағыда жануарлар шықты. Қандай жануарлар шықыт білеміз бе?

• Оларда бізге тапсырма дайындап қойған екен?

• Үштілділік: Түйе- верблюд-camel, жылқы- лошадь- horse

Сиыр-корова-cow, қой-баран-ram

корова-

• Дидактикалық ойын: «Не қалай дыбыстайды?»

• Жылқы: үреді, кісінейді, мөңірейді

Сиыр: мөңірейді, үреді, маңырайды

Ит: кісінейді, маңырайды, үреді

Қой: маңырайды, мөңірейді, бақылдайды.

• Ал балалар сендер ертегі тыңдағыларың келе ме?

• Олай болса мұқият тыңдаңдар.

• «Жыл басына таласқан хайуанаттар»

• Ертегі ұнады ма?

• Жыл басы кім болды екен?

• Неге тышқан жыл басы болды?

• Ал қалған жануарлар неге жылды бірінші көре алмады?

• Ия балалар шешімді дұрыс қабылдау керек екен.

• Өте дұрыс айтасыңдар.

• Ал балалар саяхаттап болсақ тобмызға оралайық. Барлығың көлікке отырыңдар.

• Есік қағылады.(Тышқан келдеі)

• Саламатсындар ма? балалар . Мені таныдыңдар ма?

• Ия дұрыс айтасыңдар мен «Жыл басына талсқан хайуанаттар» ертегісіндегі ақылмен, айламен жыл басы болған тышқанмын.

• Балалар маған достар табуға көмектесіңдер ші?

• Балалар көршімізден қарайық, болмаса көршімізге көмектесейік.

• Ал жұмысымызды аяқтап болсақ шеңберге тұрайық.

• Бүгінгі оқу қызметі сіздерге ұнады ма?

• Қай жері ұнады.

• Жыл басы кім болды?

• Жыл басынан құр қалған кім?

• Ал балалар бәріңде жақсы қатыстыңдар.

• Сендерге тышқанның сыйлығы бар екен соны сендерге таратып берейін.

Балалар шеңберге тұрады.

Өздеріне ұнаған ертегі атауыларын айтады.

• Жақсы

• Ия ұнайды.

• Көлікке мінеді.

• Пип-пип дейміз

Жолдан былай кет дейміз

Күшікті басуға

Болмайды машина

Пип-пип-пип

• Саңырауқұлақ

• Түйе

• Қой

• Сиыр

• Жылқы

• Балалар тақтаға шығып тапсырманы орындайды.

Тәрбиешімен бірге сергіту сәтін қимылмен қайталайды.

2 кісінейді

1 маңырайды

3 үреді

1 маңырайды.

• Ия ұанатамыз

• Ия ұанады

• Тышқан

• Ол өте ақылды сабырлы болды.

• Басқа жануарлар ақылана емес күшіне сенді.

• Ия білеміз.

• Саламатсызба

• Ия таныдық тышқан.

• Ия көмектесеміз

• Ия ұнады

• Саяхатқа шыққанымыз, тапсырмалар орындаған ұнады.

• Рахмет

Мақсаты: Балаларға он екі жыл атаулары туралы түсіндіру. Балаларды достыққа, бір — бірін сыйлауға тәрбиелеу.
Көрнекілігі: Суреттер, плакаттар, үнтаспа.
Әдіс — тәсілдері: түсіндіру, сұрақ — жауап, ойын түрлері.
Мотивациялық қозғаушы кезең.
Тәрбиешінің іс — әрекеті:
Шаттық шеңбері.
Балалар мен бірге қайталайды.
— Бүгін біздің оқу іс — әрекетімізге көптеген қонақтар келді. Барлығымыз амандасайық.
Балалардың іс — әрекеті:
Арайлап атқан таңға сәлем! Жылуын шашқан күнге сәлем! Жайнап өскен бізге сәлем! Білім беріп тәрбиелеген, Апайларым сіздерге сәлем!
— Сәлеметсіздер ме, апайлар!
Іздену ұйымдастырушылық кезеңі.
Өткен оқу іс – әрекетіне ой қозғау.
— Біз қай мемлекетте тұрамыз? — Қазақстан. — Қазақстанның елордасы қай қала? — Астана. Бас қаламыздағы қандай көрікті жерлерді білесіңдер? — Бәйтерек, Нұрастана мешіті, т. б. — Астана сөзі неше буыннан тұрады?
— 3 буыннан. Ас — та — на.
Тәрбиеші іс — әрекеті. Балаларға ертегі еліне саяхат жасайтындарын айтады. Дидактикалық ойын: «Ойлан тап» «Қызыл телпек», «Бауырсақ», «Күлше қыз», «Алтын балық», «Алма»
Дидактикалық ойын: «Мозайка». Мақсаты: Балаларды жылдамдыққа үйрету. Үй жануарлар туралы білімдерін кеңейту. Балалар құрастырмадан құрастырылған жануарлар туралы әңгімелеп береді. Түйе сүтін шұбат деп атаймыз. Жылқы — сүтін қымыз дейді.
— Бұлар қандай жануарлар? — Үй жануарлары.
Бүгінгі оқу іс — әрекетіміздің тақырыбы:
«Жыл басына таласқан хайуанаттар»
Тәрбиеші ертегіні бастайды.
Ең ерте заманда хайуандар жылдың басы болуға таласыпты.
Сонда жылқы айтыпты:
— Мен алысты жақын қыламын. Күшімді көреді, сүтімді ішеді, қылыма шейін арқан, жіп еседі. Адамға менен пайдалы мал жоқ, жыл ағасы мен боламын, – дейді.
Түйе айтады: — Сен адамның жұмысын қылсаң, сұлы, шөп асайтын тамағың үшін құл болдың, міне, мен сен көтере алмайтын ауырды көтеріп, неше айшылық алыс жерлерге барамын. Аш болдым деп, арпа, сұлы сұрамаймын. Көде болса, көде, жусан болса, жусан, не кез келсе, соны қорек етіп, табылса, су ішіп, табылмаса, шөлде де жолға жүре беремін. Жыл басы болу маған лайық.
Сиыр айтады:
— Адам егін ексе, менімен егеді, сүтімді ішеді, құрт — май істейді, жыл басы болу маған лайық.
Қой айтады:
— Мен болмасам, қазақ үйін немен жабар еді. Жүнімді алып, киіз басады, жабағымнан киім тігеді, арқан, жіп еседі. Сүтімнен құрт — май алады, шаруаға менен пайдаларың жоқ.
Ит айтады:
— Мен болмасам, сендердің көбіңді не ұрлап, не қасқыр жеп тауысар еді. Мен сендердің баршаларыңның бақташысымын, дұшпан көрінсе, үріп, абалап, иеме хабар беремін.
Тауық айтады:
— Мен болмасам, кісі ерте жұмысына бармай, ұйықтап қалар еді. Мен ерте тұрып, таң атты деп шақырып, хабар айтамын. Кеш болса, жатар мезгіл болды деп, тағы шақырамын.
Тышқан не айтарын білмей тұрады да бір түрлі қулық ойлап, жиылған көпке айтады:
— Бұл таластан еш нәрсе өнбес, жылды қарап тұралық та кім бұрын көрсе, сол жыл басы болсын.
Өзгелері қарап тұрғанда, түйе өзінің бойына сеніп: «Менен бұрын кім көреді?», – деп, тышқанның сөзін қостайды. Бөрі қарасып тұрады. Біраздан соң тышқан жорғалап, түйенің өркешіне шығып отырады. Көп хайуан таласып: «Біз көреміз, біз көреміз»,– деп тұрғанда, ең биікте отырған тышқанды көріп, еш нәрсе демепті.
Тышқан Жыл келді, жыл келді!
Күннің шыққанын мен көрдім
Мен жыл басы боламын!
Осылайша күнді бәрінен бұрын Тышқан көріп, жыл басы болған екен.
Тышқан деген батырың
Таңды көзбен атырды
Төбесінен түйенің
Жылды көріп қатырды
Барлығың да қараңдар,
Енді үйге тараңдар,
Жылды көрген тышқанды
Жыл басы деп санаңдар!
Тышқаннан кейін сиыр, барыс, қоян, ұлу, жылан, жылқы, қой, мешін, тауық, ит, доңыз көрген екен. Ал түйе болса аузы ашылып таңырқап ештеңе түсінбей қала береді. Сөйтіп жыл атауларынан құр қалыпты.
Жан — жануарлар достық пен сыйластықты, ақылдылықты, тапқырлықты мойындап әнге қосып, би билеп, жаңа жылды тойлаған екен.
“Түйе бойына сеніп, жылдан құр қалды”- деген сөз осыдан қалған екен. Осыдан бастап жыл аттары 12 атпен аталыпты. 12 жыл 1 мүшел
Үй жануарларына байланысты мақал — мәтелдер айту.
Сергіту кезеңі.
Аққу болып ұшамыз, Көлге келіп қонамыз. Көлдің бетін құшамыз, Қайта самғап ұшамыз.
Ойын: Төлін тап.
Хормен: Тышқан, Сиыр, Барыс, Қоян,
Ұлу, Жылан, Жылқы, Қой
Мешін, Тауық, Ит, Доңызды
Санап, жаттап, біліп қой! (жаттату )
Рефлекстік түзету кезеңі.
— Бүгінгі оқу іс — әрекетінде қандай ертегімен таныстық?
— Соны мен балалар ертегі сендерге ұнады ма?
— Бүгінгі оқу іс — әрекетімізде не өттік?
— Жарайсыңдар, барлығыңда жақсы қатыстыңдар.
Бүгін оқу іс — әрекетіміз аяқталды, апайларға сау болыңыз айтамыз.
Күтілетін нәтиже: Білу тиіс: Жыл аттарын білу керек.
Үйрену керек: Ертегіні кейіптендіру, кейіпкердің жүрісіндегі, қимылындағы, дауысындағы ерекшелікті бейнелеу. …..

Құрметті оқырман! Файлдарды күтпестен жүктеу үшін біздің сайтта тіркелуге кеңес береміз! Тіркелгеннен кейін сіз біздің сайттан файлдарды жүктеп қана қоймай, сайтқа ақпарат қоса аласыз! Сайтқа қосылыңыз, өкінбейсіз!
Тіркелу

Толық нұсқасын секундтан кейін жүктей аласыз!!!

Кейінірек оқу үшін сақтап қойыңыз:

Қарап көріңіз 👇

Алматы облысы Панфилов ауданы Жаркент қаласы
«Ш.Уалиханов атындағы орта мектеп» КММ
Айтбаева Майра Несипбековна мектепалды дайындық

«Жыл басына таласқан хайуанаттар»

Тақырыбы: «Жыл басына таласқан хайуанаттар»
Мақсаты: Ертегіні айта отырып рөлмен  ойнау, диолог сөздерді мәнеріне келтіре айта білуге, ойын арқылы есте сақтау қабілеттерін дамыту және сөздік қорларын молайтып, байланыстыра сөйлеуге үйрету. Ертегі мазмұны арқылы еңбек сүйгіштікке, адал достыққа тәрбиелей отырып жаңа технологияны игерту. Дәстүрден тыс жапсыру, мүсіндеу, сурет салу арқылы балалардың шығармашылықтарын дамыту.
Қажетті құралдар: Кейіпкерлер киімі, қол еңбегіне арналған қажетті құралдар.түрлі түсті суреттер.
Техникалық құралдар:үнтаспа, интерактивтік тақта, магнитафон
Әдіс тәсіл: Сұрақ –жауап, тыңдау, мәнерлеп айту.
Сөздік жұмыс:  бұлақ,  жабағы.

Ынталандыру

Сезімін ояту

Балалар амандасады Аспанымыз ашық болсын!
Дос болайық!
Қайырлы күн!
Тату тәтті болайық!
Әрқашан күн сөнбесін.

Ізденістер, ұйымдастыру

Қортындылау.
Өзін-өзі бағалау

-Тәрбиеші балалардың бүгінгі оқу іс-әрекетінде өте жақсы қатысқандарын айтып мақтайды.Бүгінгі ертегілеріміз ұнадыма? Кімге не істегеніміз ұнады?Тәрбиеші балалардың жұмыстарынан көрме ұйымдастырады.  «Жыл басына таласқан хайуанаттар»-деген ертегіні үйге барғанда ата-әжелеріңе, достарың әңгімелеп беріңдер. Тәрбиеші оқу іс-әрекетін мына өлеңді балалар мен  аяқтайды.
«Жыл санау» (халық әні еркемайға салып

Жүргізуші: Бір кезде ортаға жылқы шауып келіп, өзін мақтай бастайды. Жылқы: Алысқа шауып барамын. Адамның бабын табамын, Пайдасы мол жылқының. Жыл басы мен боламын, Әсем десең әсеммін, Кең далада көсіліп, Самал желдей есемін. Жүргізуші: Түйе ішінен «Мен бәрінен ақылды да сұлумын, бойым да биік, жыл басын тек мен бастауым керек» деп жан жағына менсінбей, кербездене қарайды. Түйе: Түйе, түйе түйемін, Жануармын киелі Кім таласар бойыма Жыл басына иемін. Жан – жағыма қараймын Күн мен түнді санаймын. Мен өзімді даланың Кербезіне балаймын. Жүргізуші: Түйенің сөзі аяқталысымен қаһарлана ырылдап, ортаға Барыс шығады. Барыс: «Ырр, ырр» барыспын, барыспын, Бәріңе де таныспын. Айналама сыйлымын,сыйлымын, Сезімсізбен алыстым, алыстым. Күшіме сенемін, бәріңді де жеңемін. Жыл басы болуға шіреніп келемін. Ұлу: Ұлу деген мықтымын, Жарқын – жарқын шықты үнім. Ойым озар өзімнен, ақыл, ой бар сөзімде. Үйім бірге өзіммен, сабыр етем төзіммен Күш пен көріп құлпырар салиқалы сөзімде. Жүргізуші: Мір мезетте ортаға маймыл секіріп шығып, бәрін мазақтай бастайды. Ол жыланға келіп тиіседі. Жайбірақат жатқан Жылан шағып алғысы келеді. Маймыл сәл кідіріп, қайтадан мазақтауға көшеді. Басқа жануарлар екеуінің таластарын бақылап тұрады. Ақылды жылан соңында маймылмен татуласып, екеуі билей жөнеледі. Жылан мен маймылдың биі ( музыка) Жылан: Жыл басына лайық сұлу жыланмын, Күштімін де, жылдам десе жылдаммын. Шағады деп бекер жала жабады, Адамды мен умен емдей аламын. Маймыл: Эй, достарым, бекер дауды қойыңдар, Бір шындықты қайсың болсаң мойында, Бәріміздің ішімізден — мен ғана Ұқсаймын ғой, ұқсаймын ғой адамға. Қой: «Бә,бә,бә» мен қоймын, көк шөпке тойдым. Жыл басы болуға кетіп тұр ойым.

Қараңдаршы қандаймын, аппақ болған таңдаймын. Жыл басына ылайық, жарқырап тұр маңдайым. Тауық: «Қо,қо, қо, қоқ» жыл әлі неге жоқ. Жұмыртқамды жеген соң, барлық бала тоқ. Құрт – құмырсқа жемтігім, жоқ ешбір кемтігім. Бәрінде бос мақтанып, шаршамаңдар ентігіп. Ит: Абалап үремін, үйді қарап жүремін , Адамның көмекші, досының бірімін. Ит болған соң үремін, Сергек өмір сүремін. Жеті қазынаның бірімін, Адамды қорғап жүремін Жануарлардың екінші хоры. Тышқан қулық ойлайды, шиқ-шиқ етіп қоймайды, Шығып алып түйенің өркешімен ойнайды. Доңыз: Қорс, қорс етемін, Қорсылдақпын онсы рас, Жылдың басы мен болмасам, Сонда өзі кім болмақ? Мен адамды мазалап, сұрамаймын тұнық су, Тамақты да талғамай жей беремін хрю-хрю. Жүргізуші: Түйе мойнын созады, мен болам деп жар салып. Тышқан одан озады, жылды алғаш қарсы алып. Тышқан деген батырың, таңды көзбен атырды. Төбесінен түйенің жылды көріп қатырды. Тышқан: Алақай, алақай, күнді көрдім алақай. Қулығыммен, ақылыммен бәрін жеңдім алақай.(2 рет) Жүргізуші: Барлығың да қараңдар, енді үйге тараңдар, Жылды көрген тышқанды жыл басы деп санаңдар. Сол кезден бері жылды Тышқаннан кейін Сиыр, Барыс, Қоян, Ұлу, Жылан, Жылқы, Қой, Мешін, Тауық , Ит, Доңыз көрген екен. Ал түйе болса аузы ашылып таңырқап, ештеңені түсінбей қала береді. Сөйтіп жыл атауларынан құр алақан қалыпты. Жануарлардың соңғы хоры. Тышқан, сиыр, барыс, қоян, ұлу, жылан, жылқы, қой, Мешін, тауық, ит, доңызды санап, жаттап біліп қой. Жан жануарлар достық пен сыйластықты, ақылдылықты, тапқырлықты мойындап әнге қосып, би билеп, жаңа жылды тойлаған екен.( Бәрі билеп,сахнадан кетеді)

Алтынбекова Балжан Турилбековна

Оңтүстік Қазақстан облысы Мақтарал ауданы

«С.Сейфуллин атындағы ЖОМ» бастауыш сынып мұғалімі

Көрілген : 0 Пікірлер : 0

«Жыл басына таласқан хайуанаттар» ертегісі

Ержанова Лайла Нысанбайқызы
II санатты тәрбиеші
Атырау облысы, Исатай ауданы, Аққыстау селосы
Абай атындағы орта мектебі

Білім беру саласы: Қатынас
Білім беру көзі: Сөйлеуді дамыту
Оқу іс-әрекетінің мақсаты: Ертегінің мазмұнын түсіндіру, берілген тапсырмаларды көз алдарына елестете отырып орындау және есте сақтау ойлау зейін қабілеттерін дамыту сөздік қорларын молайтып, байланыстыра отырып сөйлеуге үйрету. Ойын арқылы шапшаңдыққа ептілікке баулу. Ертегі мазмұны арқылы еңбексүйгіштікке адал достыққа тәрбиелеу.
Көрнекілігі: ертегі мультфильмі, мултимедиа, кубик, жануарлар атрибуттары, суреттер, шарлар.

Ынталандыру 
Сезімді ояту    

Балалар шеңбер бойына тұрып 

1. Сәлемдесу рәсімі:
 Армысың жарық күн!
 Армысың көк аспан!
 Армысыздар Қонақтар!
 Армысың сүйікті мектебім!
 Жарқын жүзді достарға 
 жалынды салем!!!

2. Бүгінгі күнге деген тілек шоғы:

Санжар: Күніміз шуақты болсын!
Әсия: Аспанымыз ашық болсын!
Аягүл: Бейбітшілік заман болсын!
Мансұр: Нанымыз көп болсын!
Зайнаб: Көк байрағымыз биікте болсын!
Акөрік: Еліміз тыныш болсын!
Аэлита: Балалар аман болсын!
Нүрасыл: Аналарымыз аман болсын!
Омар: Сабақты беске оқиық!
Абылай: Топта тату болып жүрейік!
Дамир: Бір бірімізді ренжітпейік
Бексұлтан: Тәртіпті болып жүрейік!
Ерасыл: Әдепті болып өсейік!
Айару: Ата-анамыздың мақтанышы болайық!
Дилназ: Достарымыз көп болсын!
Асылзат: Деніміз сау болсын!
Тәрбиеші: Бүгінгі күніміз сәтті өтсін!
                Тек жақсылық болсын!

Ұйымдастыру
Ізденістер
3. Дидактикалық ойын: «Кім тапқыр»
Мақсаты: кубикке жапсырылыған суреттер (ертегі суреттері).Кубикті  лақтыру арқылы суреттің қай ертегі екенін табу. Ертегі кейіпкерлерін сұрау, суреттегі ертегінің қанадай оқиғамен  аякталғанын сұрау.  

А) Бүгінгі сабағымызда: Жыл басына таласқан хайуанаттар ертегісімен танысатын боламыз.Экраннан ертегіні тамашалайық!

Ертегі мазмұнына сәйкес сұрақтар қою.
— Ертегі қалай аталады?
— Ертегі басы қалай басталды?
— Ертегі қалай аяқталды?
— Жыл басы қай жануар болды?
— Түйе неге жыл басы бола алмады?
— Ертегіде жануарлар неге таласып жанжалдасты?

В) Сергіту сәті:
Вышли мышки как то раз
Посмотреть который час
Раз два, три четыре
Тут раздался страшный звон
Побежали мышки вон!

Д) Ғажайып сәт: Аяз атадан хат келеді, Аяз ата жаңа жылда келетінін айтып бүгінгі ашық сабаққа. «Ғажайып қапшық» дидактикалық ойынын беріп жибергенін айтады.
Шарты: қапшық ішінен шардағы суреттердегі  жануарлардың қалай дыбыстайтынын немен қоректенетінін адамға пайдасы туралы айтып беру. Ертегі желісінде осы жануар болды ма?

Ж) «Кім жылдым?» Дидактикалық ойын 
Шарты: балалар жануарлар атрибутын киіп, жасыл, қызыл шеңбер бойына белгі бойынша жылдам жиналу керек. Үй жануарлары қызылға, жабайы жануар жасылға жиналу, ертегі желісіндегі жануарлар қызылға ертегі желісінде жоқ жануарлар жасылға жиналуға белгі беру.Ойынды түрлендіріп ойнату 

Қортындылау:
Г) «Кім зерек?» логикалық ойын ертегі сюжеттерін топпен құрастыру, суретті әңгімелеу сурет тышқан, жыл басына таласқан хайуанаттар суретін құрастыру.

Үй тапсырмасы: ертегіні үйде отбасыларына айтып бересіңдер және ақ беттегі 12 жыл атауларының суретінін ішінен өздерінің туылған жыл атауларынды біліп белгілеп әкелу!
Бүгінгі ашық сабақта белсенділік танытқан сабаққа жақсы қатысқан балаларға мақтау қағазы мадақтамалары.
Балаларға табыстау
Күтілетін нәтиже.
Білуі тиіс: жыл аттарын ретімен атайды
Түсінігі: ертегі мазмұнын түсінеді
Көрсете білді: суреттер бойынша әңгімелеу 

---

Тақырыбы: Жыл басына таласқан хайуанаттар

Мақсаты:1.Балаларға ертегіні оқып беріп,оны мұқият тыңдап,мазмұнын айтып беруге үйрету.

2.Балалардың сана-сезімін,ақыл ойын,тіл байлығын дамыту.

3.Балаларды имандылыққа,әдептілікке,тапқырлыққа тәрбиелеу.

Көрнекілігі: Төрт түліктің,ит,әтеш,тышқанның суреті

Әдіс-тәсілі:түсіндіру,әңгіме

Сабақ түрі:жаңа сабақ

Сабақ барысы:   I Ұйымдастыру кезеңі

Балаларды түгендеп,құрал-жабдықтарын алғызып,назарын сабаққа аудару.

IVМақсат қою

Балалар біз « Жыл басына таласқан хайуанаттар»-ертегісін өтеміз.

V Жаңа сабақ

Жыл басына таласқан хайуанаттар

Бұрынғы өткен заманда хайуанаттар жыл басы болуға таласыпты.

Жылқы айтыпты:

-Мен алысты жақын қыламын.Күшімді болса көреді,сүтімді болса ішеді,қылымнан арқан жіп еседі.Адамға менен пайдалы мал жоқ,жыл басы мен броламын.

Сонда түйе оған:

-Сен адамның жұмысын қылсаң,мен сен көтере алмайтын ауырды көтеріп,неше айшылық алыс жерлерге барамын.Аш болдым деп арпа,сұлы сұрамаймын.Көде болса,көде,жусан болса жусан жеп жүре беремін.Жыл басы болуға мен лайық –дейді.

Сйыр тұрып:

-Адам егін ексе,жер жыртса,мен керекпін.Олар сүт ішеді,құрт майымды жейді.Жыл басы болу маған лайық,-дейді.

Сонда ит:

-Мен болмасам,сендердің бәріңді не ұрылар ұрлап,не қасқыр жеп тауысар еді.Мен сендердің басшыларыңды көзден  таса қылмай бағып жүрген бақташымын,дұшпан көрсем,үріп,абалап,иеме хабар беремін,-дейді мақтанып

Әтеш те қарап тұрмай:

-Жыл басы болуға мен лайықтымын.Мен болмасам адам ұйықтап қалар еді.Мен таңертең тұрып,таң атты деп хабар беремін.Кеш болса,жатар мезгіл болды деп ескертемін,-дейді.

Тышқан бір қулық ойлап,жиналған көпке былай дейді.

-Бұл таластан ешнәрсе өнбес.Жылды қарап тұралық,кім бұрын көрсе,сол жыл басы болсын.

Тышқан түйенің басына шығып,содан күннің шығуын бірінші көріпті.

-Алақай мен көрдім,мен көрдім!- деп айқай салады.Басқалары ұйықтап күннің шығуын көре алмайды.Сөтіп тышқан жыл басы болыпты.

Сергіту сәті:      Ал,балалар тұрайық

Алақанды  ұрайық

Оңға қарай иіліп

Солға қарай иіліп

Бір отырып,бір тұрып

Бір тынығып алайық

VI Жаңа сабақты түсінгенін сұрау

-Кімдер жыл басы болуға таласады?

-Тышқан қандай қулық ойлап табады?

-Сонымен жыл басы кім болады?

VII Бекіту

Мақал: Әлін білмеген әлек

VIIIБағалау

Жақсы қатысқан баланы мадақтау

Жумагазиева Махаббат Карабаевна
Батыс Қазақстан облысы,
Бөрлі   ауданы, Ақсай қаласы
№3 «Гүлдер»  бөбекжайының тәрбиешісі

Мақсаты: ертегінің мазмұнын түсіндіру, берілген тапсырмаларды көз алдарына елестете отырып орындау және есте сақтау ойлау зейін қабілеттерін дамыту сөздік қорларын молайтып, байланыстыра отырып сөйлеуге үйрету.

Жүргізуші: Бұрынғы ерте заманда хайуандар жыл басына таласыпты. Орман ортасында ұйықтап жатқан қоян есінеп, ұйқыдан жаңа оянғандай, жан- жағына қарап, біреулерді іздейді. Сол сәттен бастап ешкімді көрместен өзімен-өзі билей жөнеледі. Қоянның билеп жүргенін көрген орманның түрлі хайуанаттары жиналады. Оларда билеп қоянға қосылып кетеді. Бидің аяғында сағаттың соққан дыбысын тыңдап тұрып қалады.

Инабат: «Бұл не? Иә, бұл – келе жатқан жаңа жыл ғой. Ал, жыл басы кім болады».

Қоян: Қардай аппақ қоянмын,

Жазда сұрға бояндым,

Жылды өзім бастайтын боп,

Тәтті ұйқыдан ояндым.

Сол түсімде, сен болшы деп,

Бәрің мені сұрадың,

Не? Таңдана қарайсыңдар?

Соған билеп, қуандым.

Жүргізуші: Жыл басы тек мен болам,-деп хайуандар таласты. Өз-өздерін мақтаумен, айтыстары жарасты

Нарина: Жануарлардың бірінші хоры:

Жылды қарап тұрайық,

ойын – сауық құрайық.

Таңды бұрын көргенді,

жыл басы деп ұғайық.

Жүргізуші: Ормандағы ашық алаңға жайланып жайғасқан хайуанаттардың әр қайсысы жыл басы болуды қалап: «Неге мен емес? Мен кімнен кеммін?» деген өзара талас басталады. Маңғаздана асықпай басып, ортаға алдымен Сиыр шығады.

Сиыр: «Мө» деп мөңіредім

Молшылық төңірегім

Жыл басы боламын деп

Ертерек келіп едім

Достарым мағам сендердің көмектерің керек болып тұр. Жыл басын бірінші көру үшін  көмектесіңіздерші?

Жүргізуші: Бір кезде ортаға жылқы шауып келіп, өзін мақтай бастайды.

Жылқы: Алысқа шауып барамын.

Адамның бабын табамын,

Пайдасы мол жылқының.

Жыл басы мен боламын,

Әсем десең әсеммін,

Кең далада көсіліп,

Самал желдей есемін.

Достарым мағам сендердің көмектерің керек болып тұр. Жыл басын бірінші көру үшін көмектесіңіздерші.

Жүргізуші: Жылқыға көмек беру үшін «Адамның ішкі құрылысы» ойынын ойнайық.

Д/о ойын: «Адамның ішкі құрылысы» (ми, қалқанша без, өңеш, кеңірдек, өкпе, жүрек, бауыр, өт, көк бауыр, асқазан, бүйрек, аш шек, тоқ шек, қуық)

Жүргізуші: Түйе ішінен «Мен бәрінен ақылды да сұлумын, бойым да биік, жыл басын тек мен бастауым керек» деп жан жағына менсінбей, кербездене қарайды.

Түйе: Түйе, түйе түйемін,

Жануармын киелі

Кім таласар бойыма

Жыл басына иемін.

Жан – жағыма қараймын

Күн мен түнді санаймын.

Мен өзімді даланың

Кербезіне балаймын.

Достарым жыл басын бірінші көру үшін мағам сендердің көмектерің керек болып тұр.

Жүргізуші:  түйеге көмектесу үшін мен сендерге түйе туралы айтып берейін.

Д/о ойын: «Адам денсаулығына пайдалы тағамдар» (балалар өз қызығушылықтарымен пішіндерді таңдау арқылы 4 топқа бөлініп, тапсырмаларды орындайды.)

Жүргізуші: Түйенің сөзі аяқталысымен қаһарлана ырылдап, ортаға Барыс шығады.

Барыс: «Ырр, ырр» барыспын, барыспын,

Бәріңе де таныспын.

Айналама сыйлымын,сыйлымын,

Сезімсізбен алыстым, алыстым.

Күшіме сенемін, бәріңді де жеңемін.

Жыл басы болуға шіреніп келемін.

Достарым мағам сендердің көмектерің керек болып тұр. Жыл басын бірінші көру үшін көмектесіңіздерші.

Жүргізуші: Балалар барысқа көмектесу үшін жұмбақ шешіп көрейік.

Оны күткен адамдар,
Ұзақ өмір сүреді.
Қадірін білген жарандар,
Байлық осы деседі. (денсаулық)
Дәмі де жоқ, түсі де жоқ
Пайдаланбас кісі жоқ. (су)

Жуынып болғанда
Жүреді қолында. (орамал)

Әрі қызыл әрі тәтті
Татқан жанды таңырқатты (алма)

Жүргізуші: Ортаға асықпай ұлу шығады

Ұлу: Ұлу деген мықтымын,

Жарқын – жарқын шықты үнім.

Ойым озар өзімнен, ақыл, ой бар сөзімде.

Үйім бірге өзіммен, сабыр етем төзіммен

Күш пен көріп құлпырар салиқалы сөзімде.

Достарым мағам сендердің көмектерің керек болып тұр. Жыл басын бірінші көру үшін көмектесіңіздерші.

Жүргізуші: Ұлуға көмектесейік. Екеі топқа бөлініп «басқалармен бөлісуге болмайтын зат» ойыны ойнайық.

Эстафеталық ойын: «басқалармен бөлісуге болмайтын зат» (носовой платок, тарақ, тіс щеткасы, мочалка, аяқ киім, носки, бас орамал, малақай, сүлгі, киім)

Жүргізуші: Бір мезетте ортаға майысып жылан шығады.

Жылан: Жыл басына лайық сұлу жыланмын,

Күштімін де, жылдам десе жылдаммын.

Шағады деп бекер жала жабады,

Адамды мен умен емдей аламын.

Достарым мағам сендердің көмектерің керек болып тұр. Жыл басын бірінші көру үшін көмектесіңіздерші.

Жүргізуші: балалар денсаулық туралы нақыл сөздер айтып жыланға көмегімізді берейік.

1. Денсаулық — байлықтан қымбат
2. Бәрі де денсаулыққа тіреледі

Жүргізуші: Жылан сөзін аяқтағасын, қорбаңдап маймыл шығады.

Маймыл: Эй, достарым, бекер дауды қойыңдар,

Бір шындықты қайсың болсаң мойында,

Бәріміздің ішімізден — мен ғана

Ұқсаймын ғой, ұқсаймын ғой адамға.

Достарым мағам сендердің көмектерің керек болып тұр. Жыл басын бірінші көру үшін көмектесіңіздерші.

Жүргізуші: балалар маймыл секіргенді жақсы көреді ғой. Қанкей барлығымыз екі топқа бөлініп кедергілердің  арасымен доппен секіріп өтейік.

Эсафета ойын: «Доппен секір»

Қой: «Бә,бә,бә» мен қоймын, көк шөпке тойдым.

Жыл басы болуға кетіп тұр ойым.

Қараңдаршы қандаймын, аппақ болған таңдаймын.

Жыл басына ылайық, жарқырап тұр маңдайым.

Достарым мағам сендердің көмектерің керек болып тұр. Жыл басын бірінші көру үшін көмектесіңіздерші.

Жүргізуші: қойға көмектесу үшін мақал айтып берейік.

1.Денсаулық – зор байлық.
2. Сәті түскен ауруға не болса, сол ем болады.

Тауық: «Қо,қо, қо, қоқ» жыл әлі неге жоқ.

Жұмыртқамды жеген соң, барлық бала тоқ.

Құрт – құмырсқа жемтігім, жоқ ешбір кемтігім.

Бәрінде бос мақтанып, шаршамаңдар ентігіп.

Достарым мағам сендердің көмектерің керек болып тұр. Жыл басын бірінші көру үшін көмектесіңіздерші.

Жүргізуші: тауыққа көмек беру үшін аз мәзірін құрайық.

Ойын: «Ас мәзірін құр» (қызығушылықтарымен балапандарды таңдап 3 командаға бөлініп таңертен, түс, кеш мезгілдерінде қандай тағамдар жеуге болатынын таңдап тауыққа жапсырады.)

Ит: Абалап үремін, үйді қарап жүремін ,

Адамның көмекші, досының бірімін.

Ит болған соң үремін,

Сергек өмір сүремін.

Жеті қазынаның бірімін,

Адамды қорғап жүремін

Жүргізуші: ит адамның досы дейді. Сол себеттен итке де көмегімізді беріп бетімізге массаж жасап алайық

Массаж лица « Умывалочка».

Надо, надо нам помыться (хлопают в ладоши)

Где тут чистая водица (показывают руки то вверх ладонями, то тыльной стороной)

Кран откроем ш-ш-ш (делают вращающиеся движения кистями)

Руки моем ш-ш-ш (растирают ладони друг о друга)

Щёчки, шейку мы потрём (энергично поглаживают щёки и шею)

И водичкой обольём (мягко поглаживают ладонями лицо ото лба к подбородку).

Жүргізуші: Тышқан қулық ойлайды, шиқ-шиқ етіп қоймайды, Шығып алып түйенің өркешімен ойнайды.

Доңыз: Қорс, қорс етемін,

Қорсылдақпын онсы рас,

Жылдың басы мен болмасам,

Сонда өзі кім болмақ?

Мен адамды мазалап, сұрамаймын тұнық су,

Тамақты да талғамай жей беремін хрю-хрю.

Достарым мағам сендердің көмектерің керек. Жыл басын бірінші көру үшін көмектесіңіздерші.

Жүргізуші:  Доңызға көмек беру үшін мына сұрақтарға жауап беріп көрейік.

1. Қазір жылдың қай мезгілі? Неліктең күз мезгілі деп ойлайсыңдар?
2. Жемістер мен көкөністердің айырмашылығы неде?

Жүргізуші: Түйе мойнын созады, мен болам деп жар салып. Тышқан одан озады, жылды алғаш қарсы алып. Тышқан деген батырың, таңды көзбен атырды. Төбесінен түйенің жылды көріп қатырды.

Тышқан: Алақай, алақай, күнді көрдім алақай.

Қулығыммен, ақылыммен бәрін жеңдім алақай.(2 рет)

Жүргізуші:  Сол кезден бері жылды Тышқаннан кейін Сиыр, Барыс, Қоян, Ұлу, Жылан, Жылқы, Қой, Мешін, Тауық , Ит, Доңыз көрген екен. Ал түйе болса аузы ашылып таңырқап, ештеңені түсінбей қала береді. Сөйтіп жыл атауларынан құр алақан қалыпты. Жануарлардың соңғы хоры. Тышқан, сиыр, барыс, қоян, ұлу, жылан, жылқы, қой, Мешін, тауық, ит, доңызды санап, жаттап біліп қой. Жан жануарлар достық пен сыйластықты, ақылдылықты, тапқырлықты мойындап әнге қосып, би билеп, жаңа жылды тойлаған екен.

Флешмоб: «Это наша жизнь»

«Жыл басына таласқан хайуанаттар»
Білім саласы: Қатынас
Ұйымдастырылған оқу іс — әрекеті: Сөйлеуді дамыту.
Тақырыбы: Жыл басына таласқан хайуанаттар
Мақсаты: Балаларға он екі жыл атаулары туралы түсіндіру. Балаларды достыққа, бір — бірін сыйлауға тәрбиелеу.
Көрнекілігі: Суреттер, плакаттар, үнтаспа.
Әдіс — тәсілдері: түсіндіру, сұрақ — жауап, ойын түрлері.
Мотивациялық қозғаушы кезең.
Тәрбиешінің іс — әрекеті:
Шаттық шеңбері.
Балалар мен бірге қайталайды.
— Бүгін біздің оқу іс — әрекетімізге көптеген қонақтар келді. Барлығымыз амандасайық.
Балалардың іс — әрекеті:
Арайлап атқан таңға сәлем! Жылуын шашқан күнге сәлем! Жайнап өскен бізге сәлем! Білім беріп тәрбиелеген, Апайларым сіздерге сәлем!
— Сәлеметсіздер ме, апайлар!
Іздену ұйымдастырушылық кезеңі.
Өткен оқу іс – әрекетіне ой қозғау.
— Біз қай мемлекетте тұрамыз? — Қазақстан. — Қазақстанның елордасы қай қала? — Астана. Бас қаламыздағы қандай көрікті жерлерді білесіңдер? — Бәйтерек, Нұрастана мешіті, т. б. — Астана сөзі неше буыннан тұрады?
— 3 буыннан. Ас — та — на.
Тәрбиеші іс — әрекеті. Балаларға ертегі еліне саяхат жасайтындарын айтады. Дидактикалық ойын: «Ойлан тап» «Қызыл телпек», «Бауырсақ», «Күлше қыз», «Алтын балық», «Алма»
Дидактикалық ойын: «Мозайка». Мақсаты: Балаларды жылдамдыққа үйрету. Үй жануарлар туралы білімдерін кеңейту. Балалар құрастырмадан құрастырылған жануарлар туралы әңгімелеп береді. Түйе сүтін шұбат деп атаймыз. Жылқы — сүтін қымыз дейді.
— Бұлар қандай жануарлар? — Үй жануарлары.
Бүгінгі оқу іс — әрекетіміздің тақырыбы:
«Жыл басына таласқан хайуанаттар»
Тәрбиеші ертегіні бастайды.
Ең ерте заманда хайуандар жылдың басы болуға таласыпты.
Сонда жылқы айтыпты:
— Мен алысты жақын қыламын. Күшімді көреді, сүтімді ішеді, қылыма шейін арқан, жіп еседі. Адамға менен пайдалы мал жоқ, жыл ағасы мен боламын, – дейді.
Түйе айтады: — Сен адамның жұмысын қылсаң, сұлы, шөп асайтын тамағың үшін құл болдың, міне, мен сен көтере алмайтын ауырды көтеріп, неше айшылық алыс жерлерге барамын. Аш болдым деп, арпа, сұлы сұрамаймын. Көде болса, көде, жусан болса, жусан, не кез келсе, соны қорек етіп, табылса, су ішіп, табылмаса, шөлде де жолға жүре беремін. Жыл басы болу маған лайық.
Сиыр айтады:
— Адам егін ексе, менімен егеді, сүтімді ішеді, құрт — май істейді, жыл басы болу маған лайық.
Қой айтады:
— Мен болмасам, қазақ үйін немен жабар еді. Жүнімді алып, киіз басады, жабағымнан киім тігеді, арқан, жіп еседі. Сүтімнен құрт — май алады, шаруаға менен пайдаларың жоқ.
Ит айтады:
— Мен болмасам, сендердің көбіңді не ұрлап, не қасқыр жеп тауысар еді. Мен сендердің баршаларыңның бақташысымын, дұшпан көрінсе, үріп, абалап, иеме хабар беремін.
Тауық айтады:
— Мен болмасам, кісі ерте жұмысына бармай, ұйықтап қалар еді. Мен ерте тұрып, таң атты деп шақырып, хабар айтамын. Кеш болса, жатар мезгіл болды деп, тағы шақырамын.
Тышқан не айтарын білмей тұрады да бір түрлі қулық ойлап, жиылған көпке айтады:
— Бұл таластан еш нәрсе өнбес, жылды қарап тұралық та кім бұрын көрсе, сол жыл басы болсын.
Өзгелері қарап тұрғанда, түйе өзінің бойына сеніп: «Менен бұрын кім көреді?», – деп, тышқанның сөзін қостайды. Бөрі қарасып тұрады. Біраздан соң тышқан жорғалап, түйенің өркешіне шығып отырады. Көп хайуан таласып: «Біз көреміз, біз көреміз»,– деп тұрғанда, ең биікте отырған тышқанды көріп, еш нәрсе демепті.
Тышқан Жыл келді, жыл келді!
Күннің шыққанын мен көрдім
Мен жыл басы боламын!
Осылайша күнді бәрінен бұрын Тышқан көріп, жыл басы болған екен.
Тышқан деген батырың
Таңды көзбен атырды
Төбесінен түйенің
Жылды көріп қатырды
Барлығың да қараңдар,
Енді үйге тараңдар,
Жылды көрген тышқанды
Жыл басы деп санаңдар!
Тышқаннан кейін сиыр, барыс, қоян, ұлу, жылан, жылқы, қой, мешін, тауық, ит, доңыз көрген екен. Ал түйе болса аузы ашылып таңырқап ештеңе түсінбей қала береді. Сөйтіп жыл атауларынан құр қалыпты.
Жан — жануарлар достық пен сыйластықты, ақылдылықты, тапқырлықты мойындап әнге қосып, би билеп, жаңа жылды тойлаған екен.
“Түйе бойына сеніп, жылдан құр қалды”- деген сөз осыдан қалған екен. Осыдан бастап жыл аттары 12 атпен аталыпты. 12 жыл 1 мүшел
Үй жануарларына байланысты мақал — мәтелдер айту.
Сергіту кезеңі.
Аққу болып ұшамыз, Көлге келіп қонамыз. Көлдің бетін құшамыз, Қайта самғап ұшамыз.
Ойын: Төлін тап.
Хормен: Тышқан, Сиыр, Барыс, Қоян,
Ұлу, Жылан, Жылқы, Қой
Мешін, Тауық, Ит, Доңызды
Санап, жаттап, біліп қой! (жаттату )
Рефлекстік түзету кезеңі.
— Бүгінгі оқу іс — әрекетінде қандай ертегімен таныстық?
— Соны мен балалар ертегі сендерге ұнады ма?
— Бүгінгі оқу іс — әрекетімізде не өттік?
— Жарайсыңдар, барлығыңда жақсы қатыстыңдар.
Бүгін оқу іс — әрекетіміз аяқталды, апайларға сау болыңыз айтамыз.
Күтілетін нәтиже: Білу тиіс: Жыл аттарын білу керек.
Үйрену керек: Ертегіні кейіптендіру, кейіпкердің жүрісіндегі, қимылындағы, дауысындағы ерекшелікті бейнелеу.

№4 М. Әуезов атындағы жалпы орта білім бертін мектеп
Тәрбиеші: Ергебек Ж. Ә.

О?у іс-?рекетіні? та?ырыбы: «Жыл басына талас?ан жануарлар» ертегісі.

Ма?саты:

1. Ертегіні? мазм?нын т?сіндіру.

2. Берілген тапсырмаларды к?з алдарына елестете отырып, орындау ар?ылы есте са?тау ?абілеттерін дамыту ж?не с?здік ?орларын молайтып, байланыстыра отырып с?йлеуге ?йрету.

3. Ертегі мазм?ны ар?ылы е?бекс?йгіштікке, адал досты??а т?рбиелеу.

К?рнекіліктер: т?рлі т?сті суреттер, сурет салу?а арнал?ан ??ралдар.

О?у іс-?рекетіні? барысы:

1. Шатты? ше?берін ?йымдастыру.

— К?не, балалар, д??гелене т?рып, бір-бірімізге жылы лебіздерімізді білдірейік.

Балаларды? бір-біріне білдіретін тілектері:

— Ж?регімдегі жылуымды са?ан ысты? ала?аным ар?ылы жіберемін.

— Дос болайы?!

— Егеменді елімізді? дені сау баласы болы?дар.

— Б?гінгі к?н сендерге с?тті к?н болсын.

2. Кіріспе б?лім.

«Ойлан, тап» дидактикалы? ойыны. Шарты: балаларды? білетін шы?армаларынан ?зінді о?у. Балалар оны? ?ай шы?арма екенін тауып айтады.

— Біраз ж?рген со? ?кесіні? ?олынан бір шие жерге т?седі.

— Ы. Алтынсаринні? «?ке мен бала» ??гімесі.

— Тыш?ан наубайхана?а келді. М?нда к?п адам нан пісіріп жатыр екен.

— «Нан ?айдан келеді?» ертегісі.

— Тап?ан екенсі? д?мді тама?ты. К?тірлетіп жейтін с?бізден арты? еште?е жо?, — деді ?оян.

— «Не д?мді?» ертегісі.

— Шырылдауы? шегіртке, К?галды ?уып г?лайттап.

— Абай ??нанбаевты? «Шегіртке мен ??мырс?а» ертегісі.

3. Негізгі б?лім.

а) «Жыл басына талас?ан жануарлар» ертегісін м?нерлеп о?у. Ертегіні? мазм?нына с?йкес с?ра?тар ?ояды.

— Ертегі ?алай аталады?

— Ертегіні? басы ?алай басталады?

— Ертегі ?алай ая?талады?

— Жыл басы ?ай жануар болды?

— Т?йе неге жыл басы бола алмады?

— ?) С?здік ж?мысын ж?ргізу.

Жусан — ащы д?мді, к?кшіл боз?ылт тусті аласа ш?п. Жаба?ы — ?ой мен т?йені? к?ктемде ?ыр?ып ал?ан ?ыс?ы ж?ні.

Ба?ташы — мал ба?ушы.

?ркеш — т?йені? ар?асына бір не екі айыр болып тік шаншыл?ан ?омы.

б) Сергіту с?тін ?ткізу.

Сауса?тарым бір-бірімен амандасайы?,

Сауса?тардан г?л ашайы?,

Сауса?тарды ашып-ж?мып,

А-?, г-г, ?-?, н-?, к-?, о-о

Дыбыстарын д?рыс айтайы?.

в) «Кім зерек?» логикалы? ойыны. Шарты: ?р жануарды? ??регін тауып, ?оршап, бояп, ?ал?анын ?а?па?тармен жауып ?ою.

г) «?айсысы ?алай дыбыстайды?» ойыны.

г) Тынышты? с?тін ?ткізу.

-К?зімізді ж?мып, ?ыс?ы даланы к?з алдымыз?а елестетейік.

?ыс. Далада аяз. Жерді? беті аппа? ?ар, біз ?демі киініп балаба?ша?а келдік. Достарымызды к?ріп ?уанды?. «Жыл басына талас?ан жануарлар» ертегісімен танысты?. Ертегіде ?рт?рлі жануарларды? айтыс?анын ж?не тыш?анны? жыл басы атан?анын білдік. «?айсысы ?алай дыбыстайды?» «Кім зерек?» ойындарын ойнады?. К?зімізді ашайы?.

4. О?у іс-?рекетін ?орытындылау.

а) Е. ?тетілеу?лыны? «Жыл аттары» ?ле?ін о?ып, беру, жаттату.

?) Д?птердегі ?аза?ша жыл аттарын атату: Тыш?ан, Сиыр, Барыс, ?оян,?лу, Жылан, Жыл?ы, ?ой, Мешін, Тауы?, Ит, До?ыз жылы.

Оқу іс-әрекетінің тақырыбы: «Жыл басына таласқан жануарлар» ертегісі.

Мақсаты:

1. Ертегінің мазмұнын түсіндіру.

2. Берілген тапсырмаларды көз алдарына елестете отырып, орындау арқылы есте сақтау қабілеттерін дамыту және сөздік қорларын молайтып, байланыстыра отырып сөйлеуге үйрету.

3. Ертегі мазмүны арқылы еңбексүйгіштікке, адал достыққа тәрбиелеу.

Көрнекіліктер: түрлі түсті суреттер, сурет салуға арналған қүралдар.

Оқу іс-әрекетінің барысы:

1. Шаттық шеңберін ұйымдастыру.

• Кәне, балалар, дөңгелене тұрып, бір-бірімізге жылы лебіздерімізді білдірейік.

Балалардың бір-біріне білдіретін тілектері:

• Жүрегімдегі жылуымды саған ыстық алақаным арқылы жіберемін.

• Дос болайық!

• Егеменді еліміздің дені сау баласы болыңдар.

• Бүгінгі күн сендерге сәтті күн болсын.

  1. Кіріспе бөлім.

«Ойлан, тап» дидактикалық ойыны. Шарты: балалардың білетін шығармаларынан үзінді оқу. Балалар оның қай шығарма екенін тауып айтады.

• Біраз жүрген соң әкесінің қолынан бір шие жерге түседі.

• Ы. Алтынсариннің «Әке мен бала» әңгімесі.

• Тышқан наубайханаға келді. Мұнда көп адам нан пісіріп жатыр екен.

• «Нан қайдан келеді?» ертегісі.

• Тапқан екенсің дәмді тамақты. Күтірлетіп жейтін сәбізден артық ештеңе жоқ, — деді Қоян.

• «Не дәмді?» ертегісі.

• Шырылдауық шегіртке, Көгалды қуып гөлайттап.

• Абай Қүнанбаевтың «Шегіртке мен Құмырсқа» ертегісі.

3. Негізгі бөлім.

а) «Жыл басына таласқан жануарлар» ертегісін мәнерлеп оқу. Ертегінің мазмұнына сәйкес сұрақтар қояды.

• Ертегі қалай аталады?

• Ертегінің басы қалай басталады?

• Ертегі қалай аяқталады?

• Жыл басы қай жануар болды?

• Түйе неге жыл басы бола алмады?

• ә) Сөздік жүмысын жүргізу.

Жусан — ащы дәмді, көкшіл бозғылт тусті аласа шөп. Жабағы — қой мен түйенің көктемде қырқып алған қысқы жүні.

Бақташы — мал бағушы.

Өркеш — түйенің арқасына бір не екі айыр болып тік шаншылған қомы.

б) Сергіту сәтін өткізу.

Саусақтарым бір-бірімен амандасайық,

Саусақтардан гүл ашайық,

Саусақтарды ашып-жұмып,

А-ә, г-г, ү-ү, н-ң, к-қ, о-о

Дыбыстарын дұрыс айтайық.

в) «Кім зерек?» логикалық ойыны. Шарты: әр жануардың қөрегін тауып, қоршап, бояп, қалғанын қақпақтармен жауып қою.

г) «Қайсысы қалай дыбыстайды?» ойыны.

г) Тыныштық сәтін өткізу.

• Көзімізді жұмып, қысқы даланы көз алдымызға елестетейік.

Қыс. Далада аяз. Жердің беті аппақ қар, біз әдемі киініп балабақшаға келдік. Достарымызды көріп қуандық. «Жыл басына таласқан жануарлар» ертегісімен таныстық. Ертегіде әртүрлі жануарлардың айтысқанын және тышқанның жыл басы атанғанын білдік. «Қайсысы қалай дыбыстайды?» «Кім зерек?» ойындарын ойнадық. Көзімізді ашайық.

4. Оқу іс-әрекетін қорытындылау.

а) Е. Өтетілеуұлының «Жыл аттары» өлеңін оқып, беру, жаттату.

ә) Дәптердегі қазақша жыл аттарын атату: Тышқан, Сиыр, Барыс, Қоян,Ұлу , Жылан, Жылқы, Қой, Мешін, Тауық, Ит, Доңыз жылы.