Ийэлэргэ аналлаах сценарий

Улахан кылаастарга ийэ күнүгэр аналлаах сценарий
                                   ( ыыталлар Ньургун уонна Виолетта)
Ньургун: 
Ийээ, эн олус да күндүгүн,
Ийээ, эн сэбэрэҥ кэрэтиэн, эн баар буолаҥҥын мин баарбын,
Эйигинэ суох олох суоҕун кэриэтэ.
Вита:
Ийээ, эн илииҥ сылааһыан,
Ийээ, эн сүрэҕиҥ истиҥиэн,
Эн миигин үрдүккэ угуйаҕын,
Эн миигин куруутун харыстыыгын.
Ньургун: Дьэ, кырдьык даҕаны ийэҕэ махталбыт, ийэлэрбитигэр тапталбыт муҥура суох. 
Ийэлэргэ анаан төһөлөөх элбэх хоһоон, ырыа суруллубута буолуой…Сылаастан сылаас, 
истиҥ­ иһирэх тыллардаах Александр Самсонов –Айыы уола тылларыгар уонна 
матыыбыгар “Ийэбэр» диэн ырыаны тохсус кылаас оҕолорун толорууларыгар 
истиэххэйиҥ. ( 9  кылаастар эҕэрдэлииллэр)
Вита: Ньургун, мин ийэбин наһаа да аҕынным…(санаарҕаабыттыы мичээрдиир)
Ньургун: Оннук, ийэҕиттэн ыраах сылдьар ыарахан бөҕө буо.Оскуолаттан киэһэ дьиэбэр 
тиэтэйэн хойут тиийдэхпинэ, ийэм барахсан үөрэ –көтө, мип – минньигэс астаах 
көрсөрүттэн үчүгэй туох да суох.
Вита:
Мин күбэй, мин ийэккэм,
Олуһун да аҕынным
Аптаах түөһүҥ сылааһын,
Сүрдээҕин да суохтаатым
Сүрэҕиҥ тэбэр, тэбэр тыаһын.
Ньургун: Итинник истиҥ иһирэх тыллардаах “Ийэ баар бу сиргэ» диэн ырыаны онус 
кылаастар толоруохтара. ( 10  кылаастар эҕэрдэлииллэр) Вита: Ньургун, сотору оскуоланы бүтэрэн бараргыт чугаһаабыт дии.
Ньургун: Чугаһаан, сотору кэминэн устудьуоннуу барыахпыт, онтон үлэһит буолан, алаһа 
дьиэни тэринэн, ыал аҕата, ийэтэ буолуохпут. Ол эрээри ханна да, хаһан да буолларбыт 
ийэбит сылаас тапталын хаһан да умнуохпут суоҕа.
Үчүгэйдик үөрэнэн, үлэһит киһи буолан, туһаны эрэ аҕалларбыт – бу биһиги эһиэхэ 
тапталбыт, махталбыт туоһута буолуо этэ. Оччоҕо биһиги бу сир үрдүгэр саамай дьоллоох 
киһилэрбит дэниэ этибит.
Вита: Бэйэлэрин э5эрдэлэрин, ийэлэригэр махтанан туран тиэрдэллэр уон биирис кылаас
үөрэнээччилэрэ. ( 11  кылаастар эҕэрдэлииллэр)
Ньургун: Күндү ийэлэрбитигэр өссө төгүл махтанан туран баҕа саннаабытын этиэхпит:
Баҕарабын аал уотуҥ
Өссө күүскэ күөдьүйүөн, 
Аймах – билэ бар дьоҥҥун 
Аан  аһаҕас көрсүһүөн.
Баҕарабын эн дьиэҕин 
Куруук үөрүү толордун,
Кутурҕан тэлгэһэҕэр 
Туораабакка ааһыахтын
Вита:
Күндүттэн күндүнү,
Кэрэттэн кэрэни
Төлөннөөх сир баайын
Таптыаҕыҥ ийэни!
Ньургун:
Манан биһиги ийэ күнүгэр аналлаах ырыа күрэҕин түмүктүүбүт. Дьүүллүүр сүбэ бэйэтин 
түмүгүн таһаарыаҕа.

Меню
Закрыть

Ийэ күнүгэр аналлаах сценарий “Ийэ сылаас мичээрэ”

Ийэ күнүгэр аналлаах сценарий “Ийэ сылаас мичээрэ”

• Запись опубликована:12.01.2022

Горохова Ирина Аэроплановна, алын сүһүөх кылаас учуутала, Чөрүмчэ алын оскуолата, Үөһээ дьааҥы улууһа, Чөрүмчэ сэл.

Скачать (DOCX, 19KB)

Вам также может понравиться

Саха сылгытын ураты тулуура

06.12.2021

Буойун аймахтар олохторун, бойобуой суолларын нөҥүө оҕону иитии

01.11.2018

Диагностика метапредметных результатов.

01.06.2022

Ийэ кунугэр аналлаах сценарий.

Ыыт:

Ийэ – сир үрдүгэр күндү тыл,

Ийэ – күңңэ тэңнээх күндү тыл,

Ийэ – сүрэђи минньитэр күндү тыл,

Амарах, истиң, иһирэх тыл.

Ийэ… Суос со5отох бу биир тылга

Аан дойду бары кэрэтэ,

Олох салђанар утађа,

Түмүллэн сылдьар быһыыта.

Ыыт: Утуе кунунэн манна мустубут биьиги тапталлаах ийэлэрбит, кунду о5олорбут, убаастабыллаах учууталларбыт уонна дьууллуур субэ.

Ыыт: Ийэ күнэ! Олус да истиңник иһиллэр! Хас биирдиибит бу орто дойдуга саамай чугастан-чугас киһибитигэр – Ийэбитигэр сүрэхтэн кутуллар истиң-иһирэх тыллары этиэхпитин бађарабыт.

— Күндү ийэлэрбит!…

Бугун биьиги олус учугэй бырааьынньыгы бэлиэтээри муьуннубут, кылааьынан курэхтэьиэхпит, ырыа-тойук истиэхпит. Иннэ диэн туран «Чэйин эрэ, ийэлэр» диэн курэхпитин са5алыа5ын.

Ыыт: Бастатан туран дьууллуур субэбитин кытта билсиэхпит.

1. Стручков Дьулус Николаевич – информатика уонна математика учуутала

2. Максимова Кюнняй Васильевна – уруьуй уонна технология учуутала

3. Моюлосов Никита Никитич – технология уонна черчение учуутала.

Ыыт: Курэхпит 6 туьумэхтэн турар. Билигин бэйэ5итигэр аат уонна девиз толкуйдана5ыт. Чэ эрэ, ким туох диэн буоллугут?

Ыыт: Бастакы туьумэхпит «Рекламные слоганы» диэн ааттаах. Бука сэрэйбиккит боло дии саныыбын, холобура «Для желудка назаменим…» Тугуй? Мезим. Ханнык команда бастакы фонаригын тыктарбыт, ол эппиэттиир.

(ФОНАРЬ)

1. Все будет в шоколаде-Шоколадный батончик Марс

2. Все в восторге от тебя, а ты от… — Мэйбелин

3. Чистота — чисто Тайд — Стиральный порошок Tide

4. Ваша киска купила бы Вискас-Корм для кошек Whiskas

5. Молоко вдвойне вкусней, если это Milky Way!-Шоколадный батончик Milky Way

6. Vanish. Больше, чем отбеливатель-Отбеливатель без хлора Vanish

7. Территория низких цен-Магазины Эльдорадо

8. Больше молока, меньше какао-Киндер Шоколад

9. Горячий ответ простуде и гриппу-Coldrex, лекарство от простуды

10. Мечты сбываются – Газпром

Ыыт: Иккис туьумэхпит киинэ сылыгар анаммыт «Угадай кино» диэн буолар. Ким дьэ саамай себулээн киинэ керерун себулууруй? Ол ийэ манна о5отун илдьэ тахсар. О5о5ут кнопка буолар. Таайдаххытына кинини тебетун баттыыгыт, оччо5о о5о «аа» диэн хаьыытыхтаах Экраны керебут. Манна сэттэ киинэ баар, ону эмиэ ханнык команда бастакы уонна сепке эппиэттиир эбитий.

Ыыт: Уьус туьумэххэ киирэбит, аата «Пуговка» диэн. Хамаандаттан биир ийэ тахсар. Эьиги иннигитигэр хортуон тимэхтэр сыталлар. Ханнык хамаанда 1 мунуутэ5э теье элбэх уонна учугэй хаачыстыбалаах гына тимэ5и тигэр эбитий? Бириэмэ барда!

Ыыт: «Узнай меня» туьумэхпитин са5алыа5ын. Хамаандаттан эмиэ биир ийэ тахсар. Хараххытын баайабыт, онтон эьиги илиигит иминэн бэйэ5ит о5о5утун билиэхтээххит. Очко эмиэ таайбыт ийэлэр хамаандаларыгар эбиллэр.

Ыыт: Бэьис «Если завтра в школу…» диэн туьумэхпитигэр киирэбит, о5олор ийэлэрбититтэн тэйэбит. Дьэ эрэ «Арай сарсын о5олорбут оскуола барар буоллахтарына…» ийэлэрбит о5олорун расписаниеларын теье билэллэрин керуехпут. Ити илиискэ понедельниктаа5ы расписаниены сыыспакка суруйуохтааххыт. Онтон кылаас салаайыччалын кытта бэрибиэркэлиэхпит. Чэ са5алаатыбыт!

(расписаниены сурун)

1 кыласс	2 кылаас	3 кылаас	4 кылаас
Язык саха Матем Физра Окр.мир	Русск.яз Матем Чтение на яз.саха Музыка	Литер чт Матем Русс.яз Изо	Англ.яз Физра Язык саха Русс.яз

Ыыт: «Мумия» диэн туьумэххэ, сэрэйбиккит курдук туалетнай кумаахыннан о5олор ийэлэрин эрийэллэр, ханнык хамаанда о5олоро тургэнник уонна быыьа-хайа5аьа суох соруда5ы толороллор эбитий. Биир, икки, ус са5алаатыбыт! (8 тб)

Ыыт: Чэ эрэ, дьууллуур субэ сыаналыыр уонна уопсай тумук таьаарар. Онуоха диэри, ийэлэрбитин сынньата таарыйа музыкальнай номердары керуехпут.

1. Керсебут 2-с кылаас уолаттарын толорууларыгар ункуу «Орлята».

2. Керсун 4 кылаас квартетын толоруутугар «Ат» Г.Иванова тыл., С.Константинова мел.

3. Бэйэлэрин э5эрдэ нуемэрдэрин тиэпдиэхтэрэ «Музыка для всех» проект 2 уонна 3 кылааьын о5олоро «Ийэ кунэ».

Ийэ кунугэр аналлаах утренник сценарийа.

Улахан белех «Любознайки»

Зал иьэ бырааьынньыктыы киэргэммит, музыка тыаьынан о5олор хааман киирэллэр, полукруг тураллар.

Вед.1 Утуо кунунэн кунду ийэлэрбит,эбэлэрбит уонна кэрэчээн кыргыттарбыт! Маннайгы сааскы бырааьынньыгынан Кэрэ куолары, Далбар Хотуттары барыгытын итиитик – истинник э5эрдэлиибит!

Вед.2 Кулун тутар 8 кунэ

Кэрэ анаар дьоро кунэ

Сааскы куннуун аргыстаьан,

Тиийэн кэллэ ча5ылыйан!

Уоруу-котуу бу куннэ, эьиэхэ тиийиэхтин, ил, эйэ дьиэ5итин толору дьоллоотун!

Вед.1 Бугун биьиги о5олорбут кунду ийэлэрин э5эрдэлии уердэ-кетутэ кэллилэр. Ырыа «Ийэ кунэ»

Вед.2 Хоьоон аа5ан ийэлэрин э5эрдэлииллэр – Павлик, Богдан, Эвелина, Саян «Ийэ мичээрэ»

Вед.1 Биьиги кэрэчээн кыргыттарбыт кунду ийэлэрин, эбээлэрин э5эрдэлииллэр уонна «……………. ункууну» бэлэхтииллэр.

Вед2 Бу бугун ийэлэр эрэ куннэрэ буолбатах, эбээлэр эмиэ эмиэ куннэрэ. Эбээлэрин э5эрдэлээн хоьоон аа5ан иьитиннэриэхтэрэ Сарыал, П.Марк, Руслан «Поздравления бабушке»

Вед 1. Кунду -кемус ийэлэрин «О маме» диэн хоьоонунан э5эрдэлииллэр Арылхан, Денис, Илхан

Вед 2 Ийэлэригэр «Это мамин день» хооьону бэлэхтииллэр Тимур, Дархан, Маша

Вед1 О5олоор! Этин эрэ!

Саамай кунду киьигит кимий?

Ким эьигини таптаан сыллыырый?

Ким эьигини сарсыарда эрдэ туруорарый?

Ким эьиэхэ хааьы буьаран сиэтэрий?

Ким эьиги танаскытын сууйарый? Эьиги ийэ5ит, ийэ5ит барахсан. «Берегите маму» хоьоону ийэлэригэр аа5ан иьитиннэриэхтэрэ Лилия, Милена, Амгаяна.

Вед2 Оонньуу «Бэйэн о5о5ун бул» маамалар харахтарын саба баанан баран о5олорун булаллар.

Вед 1 Ийэлэрбит уонна о5олорбут «Фэмили лук» стилинан таннан кэлбиттэр. «О5о ийэтинээн» МОДА

Вед 2 Кун кубэй ийэлэригэр «Мин ийэм ырыата» диэн хоьоону бэлэхтииллэр Савушка, Эрсан, Айыы Куо, А.Марк

Вед1 «Я любимой мамочке» диэн хоьоонунан э5эрдэлииллэр Алиша, Никита, Артем.

Вед 2 «Ийэ барахсан» хоьоону бэлэхтииллэр Андрей, Семен, Амелия, Айаал

Вед1«Ийэм кэлиэн иннинэ» диэн ырыанан о5олорбут ийэлэрин э5эрдэлииллэр

Вед2 Оонньуу «Учугэй хаьаайка» Биьиги ийэлэрбит учугэй хаьаайкалар, ма5аьыынна сылдьаллар, сыананы барытын билэллэр. Билигин блиц-турнир!

Буханка килиэп сыаната хаьый? (____р.)

Биир киилэ эт сыаната?(___р)

Киилэ уут сыаната? (___р)

О5о пюретэ? (___р)

Киилэ бурдук сыаната?(___р.)

Киилэ саахар сыаната? (___р.)

10 сымыыт сыаната? (___р)

Блиц-турнир кыайыылаа5ар бириис туттарыы.

Вед1Ийэлэргэ дьиэ5э онорон а5алалларыгар задания бэриллибитэ «Остуолга эбэтэр муоста5а олорон оонньуур оонньуу эбэтэр оонньуурдар» (Тумук таьаарыы, сертификаттары туттарыы)

Вед2 Флеш-моб «О5о ийэтинээн»

Вед1 Биьиги о5олорбут, кунду ийэлэрин ийэ кунунэн итиитик-истинник ырыанан, хоьоонунан, ункуунэн э5эрдэлээтилэр, билигин бэйэлэрэ онорбут кунду бэлэхтэрин ийэлэригэр туттарыахтара. (бары ийэлэригэр суурэллэр)

«Мин ийэбинээн» хаартыска5а туьуу.

  «Алаас сибэккилэрэ »

Ийэ күнүгэр аналлаах орто бөлөх о5олоругар бырааhынньык

Кыттыыны ылаллар:

Икки улахан киьи ыытааччылар, Снежная королева оруола – улахан киьи,

Орто белех о5олоро.

Сыала: Кыьын бутэн ссакы, дьыл кэмэ кэлбтин, о5олорго тиэрдии, сааскы  мацнайгы бырааьынньыгы «Аан дойду кэрэ ацардарын» куннэрин керсуу, о5олору кун кубэй ийэлэрин убаастыыр , тылларын истэр буолалларыгар ыцырыы.

                 Ыалдьыттар киирэн олороллор, музыканан о5олор чэпчэкитик сүүрэн киирэллэр

Ведущий —  Күндү ийэлэр, эбээлэр! Бу бүгүңңү үөрүүлээх — сааскы бастакы бырааhынньыгынан, эhиэхэ э5эрдэ буолуохтун! Санаабыккыт салалыннын, үөрүүгүт үксээтин, дьол-соргу тосхойдун, доруобуйа баар буоллун!.. Бэйэлэрин э5эрдэлэрин этэллэр…(о5олор ааттара).

Хоhооннор

Дьулуур Б:

Ийэ диэн кунду тыл,

Ийэ диэн аптаах тыл,

Ийэ салгын куппут,

Ийэ харысхал куппут,

Айсара:

Хас биирдии киьиэхэ Ийэтэ,

Саамай кунду киьитэ,

 Сааскы кун сыламныыр сыдьаана,

Кун кубэй ийэтин

Кэриэтэ.

Н.Аина:

Ийэлээхпин уерэбин,

Ийэлээхпин кулэбин,

Ийэлээхпин дьоллоохпун.

К. Валерия:

Ийэбит минньигэс астаах,

Ийэбит эйэ5эс майгылаах,

Ийэбит элбэххэ уерэтэр,

Ийэбит иитэр такайар,

Миша Н:

Ийэбит соро5ор хомойор,

 Ийэбит соро5ор сылайар,

Ийэбит тула суурэбит,

Ийэбин уердэ сатыыбын,

 Динара:

Хомойор  диэни билимэн,

Хоргутар диэни керсумэн,

 Хайдах да ыалдьыман,

Хаьан да кырдьыман.

Герман.

Сынньанар кэмигэр,

Сытан ыларыгар,

Тыаьа суох хаамыахпыт,

Чуумпутук оонньуохпут.

Летоя:

Ийэ5э мичээрдиэххэ,

Ырыата ыллыахха,

Эргийэ ункуулуеххэ,

Хоьоонно аа5ыахха.

Бары:

Кун тэн,э кундуну,

Ый тэн,э киьини,

Куруутун харыстыахха,

Мэлдьитин таптыахха.

Ведущий — Күндү ийэлэр, эбээлэр! О5олор бу күнү олус диэн кэтэспиттэрэ уонна эhиэхэ анаан бэйэлэрин илиилэринэн бэлэх оңорбуттара. Бэлэхтэрбитин бу кыраhыабай коробка5а укпуппут, чэйиң эрэ, арыйан көрүө5үң….

коробканы арыйар, «тыал» тыаhа иhиллэр, куолас иhиллэр:

Куолас — «О5олор ийэлэригэр, эбээлэригэр бэлэх оңорбуттар, онтон миигин, Снежнай Королеваны, кыhын ааста диэн эмиэ умнан кэбиспиттэр, ким да миэхэ бэлэх оңорботох! Ол иhин эhиги бэлэхтэргитин мин барытын хаарга кубулуттум! Өскөтүн бу хаардары ууллардаххытына, бэлэхтэргитин төннөрүөм»

Ведущий — О5олор, кырдьык да5аны, бэлэхтэрбит хаарга кубулуйбуттар… (арыйан көрөр) Чэ, санаа5ытын түhэримэң, Снежнай Королева туох диэбитэй?… Бу снежинкалары уулларарга биhиги маамаларбыт көмөлөhүөхтэрэ, ийэлэрбит ба5а санааларын толордохпутуна, ийэ сылаас таптала барытын уулларыа.

(1 снежинканы уол о5о ийэтигэр  таhаартаран аахтарар):

                   «Мин ба5арабын, о5ом саллаат курдук хорсун санаалаах буола улааттын».

Ведущий – Билигин биhиги уолаттарбыт үңкүүлээн көрдөрүөхтэрэ.

үңкүү

Ведущай салгыы снежинкалары ийэлэргэ таhааран аахтарар

2 снежинка: «Миэхэ билигин сибэкки бэлэхтээтэхтэринэ олус үөрүөм этэ»

оонньуу «Сибэкки дьөрбөтө» Оонньууга икки ийэ кыттар ,кинилэргэ кыhыл эбэтэр ара5ас өңнөөх сибэкки биэрэллэр, сибэккилээх о5олор музыканан чэпчэкитик сүүрэллэр. Музыка тыаhаан бүттэ5инэ ара5ас өңнөөх сибэккилээх ийэ тула ара5ас сибэккилээх о5олор туруохтаахтар, кыhыл сибэккилээх ийэ тула кыhыл сибэккилээх о5олор тураллар.

Ведущай салгыы эбээ5э аахтарар:

3 снежинка: «Эйэ5эстэй эбээлэрин о5олор күүскэ таптаатыннар, ытыктаатыннар»

Ырыа эбээ

4 снежинка: «Мин ба5арабын о5ом мин тылбын истэригэр».

Ытыы-ытыы Куобахчаан киирэр

Куобахчаан — Маа-ма, маа-ма, ау! Ханна бааргыный?

Ведущий — Куобахчаан, туох буоллуң, то5о ытаатың?

Куобахчаан — Мин мунан хааллым, маамам ыраах барыма диэбитэ, ону мин кини тылын истибэтэ5им…

Ведущий — Куобахчаан, ийэлэр тылларын о5олор истиэхтээхтэр, эн оонньуурдаргынан оонньоон баран хомуйааччын дуо? Биhиги о5олорбутуттан көрөн үөрэн.

Оонньуу «Оонньуурдары хомуй» (заал икки часка аңаарданар, оонньууга кытталлар 2 о5о ийэлэрин кытта. Ханнык команда түргэнник хомуйар эбит: пирамиданы сааhылаан, конструкторы коробка5а, фантиктары солуурчахха)

Оонньуу «Перенеси мамины покупки» (оонньууга икки команда кыттар, бастакы о5о сүүрэн тиийэн остуолга корзинкаттан биир аhылыгы таhааран уурар,төптөрү сүүэр, корзинкатын салгыы иккис о5о5о биэрэр, иккис о5о  корзинаттан эмиэ биир аhылыгы таhаарар…)

Куобахчаан өссө күүскэ ытыыр

Ведущий — Куобахчаан, ытаама, булуохпут эн маама5ын, эн маамаң хайда5ый?

Куобахчаан — Мин  ийэм  олус кырасыабай, кини үтүө-эйэ5эс майгылаах, минньигэстик астыыр уонна уhун кулгаахтаах.

Ведущий — Биhиэхэ манна элбэх маамалар бааллар, кинилэр быыстарыгар эн маама5ын көрдүөхпүт.

Оонньуу «Ийэ5ин таай» (уолаттар ийэлэрэ сцена5а тахсан олоппосторго олороллор, уол о5о5о хара5ын баайаллар, ийэтин таайыахтаах батта5ыттан, илиититтэн, таңаhыттан. Салгыы кыргыттар ийэлэрин кытта оонньууллар)

Бүтэhик Куобахчаан оонньуур, ол кэмңэ Ийэ-Куобах киирэн

 оонньууга кыттыhар. Куобахчаан маматын булан үөрэр

Ийэ-Куобах — Куобахчааммын булан олус үөрдүм!

Ведущий — О5олор бары ийэлэргэ анаан ырыаа ыллыахтара

ырыа «Барыбыт ийэлээхпит»

Ведущий — салгыы снежинкаларбытын уулларыаххайын

коробканы арыйар, тыал тыаhы иhиллэр, куолас саңарар

Куолас – «Ийэ сылаас таптала мин тымныыбын уулларда, миигин бүгүн кыайда. Бэлэхтэргитин төннөрөбүн. О5олоор, ийэлэргитин, эбээлэргитин таптааң, харыстааң»

Ведущий — Күндү ийэлэр, эбээлэр, о5олор эhиэхэ анаан бэйэлэрин илиилэринэн оңорбут оңоhуктарын бэлэхтиэхтэрин ба5араллар.

Ийэ-Куобах — Онтон мин эhиэхэ минньигэс бэлэх бэлэмнээтим, минньигэстик аhааң!

Ведущий — Манан биhиги көрдөөх-нардаах утренникпыт бүтэр.

Программа:

1.

Э5эрдэ тыл.

2.

Ырыа: “Ах, какая мама”.

3.

Хоьоон аа5ыы .

4.

Тыл оонньуута: «Ласковые слова».

5.

Оонньуу «Бэйэн оҕоҕун куолаһынан таай»:

6.

Оонньуу «Бэйэн ийэҕин бул»:

7.

Оонньуу «Ийэҕин киэргэт»:

8.

Оонньуу «Ким ийэтэ асчытый?»

9.

Ырыа “Ийэм барахсан”.

10.

11.Үҥкүү: “Платочек»

12.Таабырын таайсыы.

13.Бэлэх туттарыы.

14.Хартыыска5а туьуу.

Ийэлэр куннэригэр аналлаах сценарий.

Сыала: Ийэ кунун быраасынньыгын тусунан билиилэрин чинэтии- кэнэтии;

ситимнээх сананы сайыннарыы, тыл саппаасын байытыы, доргуччу хосоон

аагар,

ыллыыр

сатабылларын

сайыннарыы,

быраасынньыктаагы

сургэни

котогуу,

ийэгэ

тапталы

иитии,

мэлдьи

таптыырга,

мэлдьи

харыстыырга,

комолосо

сылдьарга

когулээсин.

Интеграция

образовательных

областей:

«Музыка»,

«Познание»,

«Физическая

культура»,

«Коммуникация»,

«Социализация».

Тэрилэ: 5 олоппос,

шарфик, о5уруо, сэлээппэ, ободок, ачыкы, хоруона,

куруппа(рис, гречка, манка, пшено, перловка).

Буолар сирэ, кунэ, бириэмэтэ: физкультурнай зал 27.10.17г. 17.00

Аралдьыйыы барыыта:

Ийэлэр заалга киирэн олороллор. Музыка тыаьынан оголор пааранан

киирэн олоппосторго олороллор.

НГИ: үтүө кунунэн о5олор, Кун Кубэй Ийэлэр, эйэҕэс эбээлэр! Комус куhун

бутуутэ алтынньы ыйыгар ийэ кунун бэлиэтиибит.

Таайын эрэ оҕолоор

Эһигини биһиктээн,

Киммит маннык оҕолоон,

Киһи гынар бүөбэйдээн.

Ким күүскэ таптыырый?

Ким аһынарый, сыллыырый?

Ырыа ыллаан утутарый?

Сарсыарда детсадка аҕаларый?(ИЙЭ)

Күндү ИЙЭ барахсан! Саамай сөп.

КАП: Ийэ! Ийэ диэн саамай күндү киһи! Бу сиргэ дойдуга туох баар барыта

ийэлээх! Ийэттэн са5аланар киһи төрдө, аал уот, алаһа дьиэтэ. Ийэ .- Орто

дойдуга олох олоро кэлбит киһиэхэ бастакы, күндү тыл. Ийэ диэн минньигэс

тыл, өрүү кэрэни, үтүөнү эрэ кэрэһэлиир. Хас биирдии ийэ5э о5ото доруобай,

өйдөөх үтүө санаалаах. Бүгүннү үөрүүлээх түгэннэ күн сирин көрдөрбут,

истин тапталынан угуттаабыт, үтүө киһи гына ииппит тапталлаах күн күбэй

ийэлэрбитин,

ис

сүрэхпититтэн

иэйэн

туран

итиитик

—

истинник

э5эрдэлиибит! Үтүө доруобуйаны, дьоллоох оло5у, өрүүтүн маннык эдэр,

нарын – намчы, кэрэ буолалларыгар ба5арабыт! Үйэлэргэ уостубат тапталы,

махталы

аныыбыт!

Ийэлэрбитин

эҕэрд элээн

туран

б ү гү ҥ ҥ ү

бырааһынньыкпытын арыйыаҕын.

НГИ: Ийэҕэ анаан араас ырыа ылланар, Кун Кубэй ийэлэрбитигэр

ырыабытын ыллаан бэлэхтиэхпит

Ырыа: “Ах, какая мама” — бары ыллыыллар.

Ийэлэргэ

анааммыт

иһирэх

тыллаах

хоһооннору

доргуччу

ааган

бэлэхтиэхпит.

Юля А

Ийэттэн ордук кунду

Ким баарый бу сиргэ

Арылхай сырдык куну

Ким эйиэхэ кордоруой

Эрсан К.

Ийэттэн ордук эйиэхэ

Ким кыьаллыай, ойдуой

Кини курдук куруутун

Ким эйиигин комускуой

Данил П.

Ийэм баар буолан

Күн сирин көрдөҕүм

Көрүлүү сүүрдэҕим

Сайыһан сиэттистэҕим.

Руслан И.

Мин ийэм мин туспар кыьаллар,

Учугэй киьи буоларбар уерэтэр

Куну быьа тубугэ элбэх

Ол иьин хойут утуйар.

Ефим Н.

Сарсыарда эрдэ туран

Аьатан детсаадка атаарар

О5о буолан тэҥҥэ оонньуур,

Остуоруйа кэпсиир,ункуулуур

Мин сахалыы саҥарар буоламмын

Ийэбин «ийэ» диэн ынырабын.

Сандал О.

Мин ийэм учугэй

Мин ийэм – миэхэ кунду.

Мин ийэм сылаас астаах,

Мин ийэм сылаас илиилээх

Мин ийэм учугэй мичээрдээх

Мин ийэбин таптыыбын

Ийэтэ суох киьи сатаан олорбот.

Лиана П

С Днем матери, мамочка милая!

Для меня ты всегда будешь «самой»:

Самою доброю, самой красивою,

Самой нежной и ласковой мамой!

Тимур Н

Кто на свете всех милей

И кто в мире краше?

Самый лучший друг детей –

Это наша мама!

Саян С

Ийэбин мин үөрдээри

Дьиэбин бугун хомуйуом

Биэдэрэни, сиппиири

До5ор-атас оностуом.

Сардана Б

Ийэбэр көмөлөһөбүн

Таҥаспын бэйэм сууйабын

Олус күүскэ ыгабын

Сонно тута ыйыыбын.

Маргарита С.

Ийэбэр ба5арабын

Кини хаһан да хомойботун

Күн аайы чугас киһим

Истин доҕорум буолаҕын.

КАП: О5олоор биһиэхэ барыбытыгар саамай Кунду киһи — биһи Ийэбит

буолар. Кини харахтара, сымна5ас илиилэрэ, нарын – намчы куолаһыттан

туох да учугэй суох. Ийэбит мөссүөнүн хас биирдиибит сүрэхпитигэр илдьэ

сылдьабыт. Ийэбит күүстээх тапталын уонна кыһамньытын уурбутун хаһан

да умнуо суохтаахпыт.Чэйин эрэ, о5олоор, биһи ийэбитин хайдах таптаан,

сымна5ас тылларынан ынырабытый?

(Тапталлаах, кунду, кун кубэй, эрэллээх, сымна5ас, эйэ5эс………)

НГИ: Онтон оголоор, ийэлэргит эһигини таптаан ким диэн ааттыылларый,

ыйытыахха эрэ? (ийэлэр эппиэттэрэ)

Кунду Ийэлэрбитин сымна5ас тылларынан таптаан ааттаан туран биһигини

кытта оонньуургутугар ынырабыт.

Юлия Владимировна уонна



Оонньуу «Бэйэн оҕоҕун куолаһынан таай»: оҕолоргут куолаһын эһиги,

ийэлэр, кыра эрдэхтэриттэн көрбүт — истибит дьон олох эндэппэккэ билэр

буолуохтааххыт(ийэлэр оҕолоругар көхсүлэринэн биир эрээтинэн

олороллор). Билигит оҕолоргут “Ийээ” диэн ынырдахтарына, ким о5ото

буоларын таайыахтааххыт.



Оонньуу «Бэйэн ийэҕин бул»: олоппосторго 5-6 ийэ тахсан олорор,

биир

оҕо

хараҕа

баайылаах

ийэтин

илиитин

иминэн

тутан

—

хабан

таайыахтаах.



Оонньуу

«Ийэҕин киэргэт»:

оҕолорбут

ийэлэрэ

кырасыабайдык

таҥналларын,

киэргэнэллэрин

олус

таптыыллар,

кээпсииллэр.

Билигин

оҕолорбут улаатан бэйэлэрин ийэлэрин киэргэтиэхтэрэ, таҥыннарыахтара.

НГИ: о5олорбут ийэлэргэ анаан ырыа ыллаан бэлэхтиэхтэрэ.

Ырыа “Ийэм барахсан” бары ыллыыллар.



Оонньуу «Ким ийэтэ асчытый?»: Куруппаны харахтарын симэн баран

таайаллар(рис, гречка, манка, перловка, пшено).

Ырыа: “” — бары ыллыыллар.

КАП: Билигин кунду ийэлэрбитигэр анаан хоьооннорбутун доргуччу ааган

бэлэхтиибит:

Карина А.

Нашей мамы нет лучше,

Нет добрей её, нежней,

Станем навсегда послушны,

И поздравим матерей!

Айтал П.

Күн көрүө, от үүнүө

Сибэкки тэтэриэ

Күнэ суох туох үүнүөй

Күөх сирэм күкээриэ

Кристина Р.

Из цветной бумаги

Вырежу кусочек.

Из него я сделаю

Маленький цветочек.

Мамочке подарок

Приготовлю я.

Самая красивая

Мама у меня!

Слава С.

Чээлэй күөх сибэккини кэрэтин талан

Ийэбэр бэлэхтиэм, истиҥник иэйиэм

Ийэккэм барахсан истиҥник иэйиэ

Мин кунду бэлэхпин сүрэҕэр тутуо.

Уйгулаана Т.

Ийэ –саамай кунду киьи

Ийэтэ суох – о5о суох

Ийэ баар буолан биьиги баарбыт.

Ийэ аьа минньигэс,

Ийэ – аьа тотоойу.

Ийэм миигин утутар,

Ийэм миигин уерэтэр,

Ийэм миигин таптыыр

Ийэм миигин атаахтатар.

Лилиана М

Будь же мамочка самой счастливою,

Человечек мой самый родной!

Я люблю тебя мамочка милая,

И всегда буду рядом с тобой!

НГИ:

Кыыс

о5о

барахсан,

кыталык

курдук

нарын

–

намчы,

биһиги

кыргыттарбыт Күн күбэй ийэлэригэр анаан үҥкүүлээн көрдөрүөхтэрэ.

Үҥкүү: “Платочек»

КАП: аны билигин таабырын таайсыахпыт.

1.

Кустук араас өҥүнэн,

Кулумнуу оонньуур

Ийэ кулгааҕар иилинэр

Кыраһыабай киэргэл(ытарҕа).

2.

Уу кутуллан оһоххо ууруллар

Тумустаах, тутаахтаах

Аһыырга остуолга

Хайаан да ууруллар(чаанньык)

3.

Күнүһүн эбиэккэ

Тэриэлкэҕэ кутуллан

Бастакынан иһиллэр

Ийэ буһарбыт аһа(миин)

4.

Ырбаахыны, бүрүүккэни

Имиллибитин көннөрөр

Дьиэҕэ – уокка туһалаах

Эрэллээх доҕор(өтүүк)

5.

Көбүөрү, диваны

Түргэнник ыраастыыр

Уһун шланга муннулаах

Быылы барытын оборор

Ийэҕэ көмөлөөх, ол тугуй(пылесос).

НГИ: биһиги ийэлэрбитин наһаа таптыыбыт, ийэ – саамай чугас, күн курдук

киһи буолар. Эһиги баар буолаҥҥын – олох саҕаланар, таптал уонна махтал

ананнын эһиэхэ. Баҕарабыт эһиэхэ барҕа махтал тылларынан, сахабыт сирин

алмааһыныы

кытаанах

бигэ

доруобуйаны,

сырдык

ыраас

тапталы,

саппаҕырбат ыраас санааны, үөрүү – көтүү аргыстаах уһун үйэлээх дьоллоох

олоҕу.

Истин

тыллары

этэн,

ыллаан

тураммыт

оҕолор

бэйэлэрин

сэмэй

бэлэхтэрин

туттарарбытын

конуллээн

уонна

ийэбитин

сыллаан

ыламмыт

бары

бииргэ

эт эбит

«МИН

КУУСК Э

–

КУУСК Э

ЭЙИИГИН

ТАПТЫЫБЫН».

Кэлэн

бырааһынньыкпытыгар

кыттыбыккытынан

барыгытыгар барҕа махтал!

О5олор открыткаларын туттараллар.

Хаартыскага туһуу.

Корсуоххэ диэри!!!

Муниципальное бюджетное дошкольное образовательное учреждение

«Детский сад общеразвивающего вида № 70 «Кэрэчээнэ»

Городского округа «г. Якутск»

Ийэлэргэ аналлаах аралдьыйыы

“Кулунчук” орто бөлөх

23.10.17

Иитээччилэр : Корнилова А.П

Максимова М.З

Хатас 2017 с.

16.10.2015 c.

«Кун кубэй Ийэлэрбитигэр»

улахан болох иитиллээччилэригэр тэрээhин
сценарийа:

</ Былаана:

1. Киирии тыл

2. Ођолор саңаларынан викторина.

3. Оонньуулар.

4. Эҕэрдэ нуомэрдэр.

Киирии тыл.

Утуо дьоро кунунэн кунду Ийэлэрбит! Бастатан туран бука
барыгытын Ийэ кунунэн улахан болох иитиллээччилэрин, иитээччилэрин,
иитээччи комолоhооччулэрин ааттарыттан итиитик — истинник
эгэрдэлиирбитин конуллээн уонна Кун кубэй Ийэлэрбитигэр диэн
ааттаах тэрээhиммитин саҕалыырбытын конуллээн.

1) Ийэ күнэ! Олус да истиңник иһиллэр! Хас биирдиибит бу орто
дойдуга саамай чугастан-чугас киһибитигэр — Ийэбитигэр сүрэхтэн
кутуллар истиң-иһирэх тыллары этиэхпитин бађарабыт.

— Күндү ийэлэрбит!…

Бүгүн биһиги үөрүүлээх тэрээhиннэ — Ийэлэркүннэрин бэлиэтээри
муһуннубут.

Бу күнү биһиги, Саха Республикатын олохтоохторо, чорботон туран,
ийэлэргэ болђомто ууруллан, эһиги күннээ5и үгүс түбүккүтүн,
о5олоргутугар кыһамньыгытын бэлиэтээн, Ийэ оруолун үрдүктүк
чиэстээн, хас сылын ахсын бу күһүңңү кэмңэ күн анаан, бырааһынньык
быһыытынан бэлиэтиир буолбуппут олус үөрүүлээх.

Күндү Ийэлэр!

Биһиги ыңырыыбытын ылынан, ыалдьыттыы, биһигини көрө-истэ,
билсиһэ, бииргэ сынньана кэлбиккит иһин махтанабыт.

Ийэ — сир үрдүгэр күндү тыл,

Ийэ — күңңэ тэңнээх күндү тыл,

Ийэ — сүрэђи минньитэр күндү тыл,

Амарах, истиң, иһирэх тыл.

Эһиэхэ анаан «Эҕэрдэ ункуутэ»

Ийэ… Суос со5отох бу биир тылга

Аан дойду бары кэрэтэ,

Олох салђанар утађа

Түмүллэн сылдьар быһыыта.

Олус да бађарар буоллађым

Үлэһит үтүөтэ буоламмын,

Ийэм миигинэн киэн туттар

Эйэђэс мичээрин көрүөхпүн.

Ођо-ођо саастарбар

Оонньуур-көрүлүүр кэмнэрбэр

Олус кыһаллан ииппиккин

Ончу умнуом суођа мин.

Өрүүтүн үөрдэ-көтүтэ, ийэкээм,

Үөрэниэм, үлэлиэм, олоруом,

Күн сирин көрдөрбүт үтүөђүн,

Күндүтүк, истиңник саныађым.

Ырыа «Ийэ кунэ».

Ийэ — бу эйиэхэ олоҕу бэлэхтээбит аанньал, сиргэ түспүт таҥара.

Ийэ диэн күндүкиһи, ийэ диэн күн киһи.

Ийэ эйиэхэ олоҕу биэрбитэ,

Аан дойдуга хараххын аспыта,

Төрөөбүт тылгынан саҥардыбыта.

Үчүгэй киһи буоларгар өрүү кини кыһанар,

Арыт- арыт мөхтөр да иһигэр аһынар.

Хоhоон «Ийэ барахсан» — ааҕаллар Тулурхаан Туприн, Иосиф Осипов.

Аччыктыаҕа оҕом диэн

Араас аһынан аһатар,

Сыллаан-уураан киэһэтин

Сылаас ороҥҥо утутар.

Тахсан буорга киртиппит

Таҥаскын өрүү сууйар,

Сытыаҕын да баҕардар,

Сылайан хойут утуйар.

Ыарыйдаххына кини эрэ

Ыксыа, ытыа, айманыа,

Түүнү быһа арахпакка

Таскар олорон ыарыылыа.

Ол курдук ийэҕэ бу сиргэ

Кэрэттэн кэрэтэ,

Сүрэҕин сорҕото

Төрөппүт оҕото буолар.

Онон, оҕолоор, ийэҕитин хомотумаҥ, харыстааҥ, кинини
араҥаччылааҥ, кини эрэлин түһэн биэримэҥ. Ийэҕит киэн туттар киһитэ
буолуҥ.

Дьолу — соргуну бађаран туран, ођолоргут эһиэхэ аныыллар

«Ийэ» диэн ырыаны.

3) Ийэлэри кытта көрдөөх оонньуулар.

1. Аппликация онотторуу — Марина Николаевна, мастер-класс
кордорор, 4 ийэ тахсан открытка онороллор.

«Ийэм курдук буолуохпун баҕарабын» — мода, кыргыттар.

4) Таайбараң — о5олор саңаларынан.

1. Кыһыл дьүһүннээх, элбэх витаминнаах, доруобуйа5а туһалаах,
төгүрүк быһыылаах, үчүгэй сыттаах, ыалларга баар, консервалыахха
сөп…(помидор).

2. Эриэн дьүһүннээх, ыалга барытыгар баар, сорохтор сиргэ
быра5аллар, сорохтор истиэнэ5э ыйыыллар, көрөргө үчүгэй, ыраахтан
а5алаллар, сыаната ыарахан…(ковер).

3. Сайын баар буолааччы, эриэн истээх, күүгүнэс саңалаах,
түргэнник көтөр, хонууга элбэх буолааччы, соро5ор о5олор киниттэн
куттаналлар.(ыңырыа)..

4. Элбэх кэпсээннээх, соро5ор соһутар сонуннаах, соро5ор үөрдэр,
соро5ор сылатар, интэриэһиргэтэр, улахан дьон, о5олор бары
таптыыллар, соро5ор наһаа үлүһүйдэххинэ ийэң мө5өр…(телевизор).

— Күнүбыһа аттыттан араарбат, кэпсээнэ-сэһэнэ элбэх.
…(телевизор).

— Арааһы барытын быһаарар, ону-маны сүбэлиэн да, кими ба5арар
көрсүһүннэриэн да сөп. …(телевизор).

5. Кылгас атахтаах, элбэх о5олоох, кылгас кутуруктаах, тимэх
харахтаах, а5ыйах саңалаах, хатаннык часкыйар, бадарааңңа да
сыттар, минньигэс эттээх…(сибиинньэ).

6. Кыра о5олорго үксүлэригэрбаар, онтукалара манныкбуолуон сөп:
дьүһүнэ араас, уһун да, кылгас да, кытаанах, арыт сымна5ас;
-онтукалара арааһы тардыалыыр, бэлиэтиир, дьүһүннүүр, арыт онноо5ор
тостор, суолун хаалларбыт буолар…(харандаас).

7. Араас быһыылаах, кээмэйдээх буолуон сөп, интэриэһиргииргин бу
баар курдук көрдөрөр, соро5ор аһыллыан да, сабыллыан да сөп,
онноо5ор олох да ылыллыан сөп, арыт алдьаныан да сөп…(түннүк).

8. Дьоңңо барытыгар баар. Сорохторго халың, арыт чараас да
буолар. Сотору-сотору уларыта5ын: то5о диэтэххэ, киртийиэн,
алдьаныан, онноо5ор сыттаныан да сөп…(наскы).

9. О5олор бары ымсыыраллар. Билиңңи кэмңэ кини араас быһыылаах,
дьикти сыттаах, арыт суулаах, арыт хоруопкалаах; Арыт ууллар, арыт
«хампарыйар», арыт «жевачка5а» кубулуйар, дьону барытын астыннарар…
(кэмпиэт).

10. А5аларга сорохторугар баар. Онтукаларын көрөллөр-харайаллар,
арыт онноо5ор тэңнииллэр. Ол туохтара арыт олус эрэйдиир. Уһуннук
бардахтарына-кэллэхтэринэ мууһуруон сөп, кырыарыан да сөп…(бытык).

11. Бу күнү нэдиэлэ устата кэтэһэ5ин. Онно тиийдэххинэ билэр
дьоңңун үксүлэрин көрсө5үн. Ону-маны көрөн, ымсыырыаххын, ылыаххын,
боруобалыаххын, онноо5ор амсайыаххын ба5ара5ын…(барахолка).

— Төттөрү-таары сылайыаххар диэри хаамыаххын сөп. Ону-маны
көрөн, ымсыырыаххын, ылыаххын ба5ара5ын…(рынок).

Оҕолорбут толорууларыгар ункуу «Полька».

Кунду Ийэлэр! Мин илиибэр аптаах ромашка баар. Биирдии лепестогы
талан ылын эрэ, ким хайдах майгылаах эбитий, ,билигин ону
билиэхпит. Ромашка сибэккибит «Саамай — саамай» диэн ааттаах.

— Самая чувствительная

— Самая прекрасная

— Самая сияющая

— Самая бриллиантовая

— Самая талантливая

— Самая кулинарная

— Самая терпеливая

— Самая неповторимая

— Самая очаровательная

Эһигини оссо тогул Ийэлэр күннэринэн итиитик-истиҥник
эҕэрдэлиибит. Баҕарабыт эһиэхэ Сир үрдүгэр баар бары кэрэни,
үчүгэйи, үлэҕитигэр ситиһиини! Ыарыы эһигинниин ыалласпатын,
олоххут үөрүүнэн туоллун. Оҕолоргут тустарыгар ахсаабат
кыһамньыгыт, сылаас тапталгыт, муударай сүбэҕит иһин барҕа махтал,
уруй-айхал буоллун!

Ырыа «Ийэ» — бары, оҕолорбут бэйэлэрэ онорбут открыткаларын
бэлэхтииллэр.

Манан биhиги «Кун кубэй ийэлэргэ» тэрээhиммит тумуктэнэр.
Ийэлэрбитигэр кэлэн ыалдьыттаабыккытыгар, кыттыыны ылбыккытыгар
улахан махталбытын тиэрдэбит. Кэлэр тэрээhиннэргэ кэлэн эмиэ
кохтоохтук кыттыахтара диэн эрэнэбит.