Выкуп невесты сценарий на татарском языке
Туй өчен кыз алу сценарие
Кереш сүз
Кадерле кунак көтәбез
Егет килә елмаеп
Ике йөрәк бергә тибә
Гомергә ялкынланып.
– Кияу, нигә килдең?
– Кәләш алырга
– Килүен килгәнсең… Ә менә мин әзерләгән сынаулар аша үтә алырсың микән? Әйдә карап карыйк эле!!!…
1 сынау. «Лента»
Капка (яки ишек) лента белән бәйләп куелган. Кияүгә капка аша үтәр өчен шул лентаны өзәргә кирәк. Алып баручы төрле шартлар куярга мөмкин. Мәсәлән, өзмичә, кисмичә үтәргә (яндырып). Яки лентаны кисү өчен кайчыны бию-җыр кебек җәзага сату.
Йөгереп кереп китәр өчен
Безнең ишегебез тар.
Хәзинәләрдән дә кыйбат
Безнен кәләшебез бар!
– Әйдә әле, кияу, тимичә, кисмичә, кагылмыйча, өзмичә үт әле ишек бавын!
Кияү лентаны яндырып өзеп үтә
2 сынау. Ромашка
Кияү каршына кәгазьдән беркетелеп ясалган ромашка чәчәген чыгаралар. Һәрбер таҗында бер бирем. Кияү шул таҗларны җыртып алып биремнәрне үтәргә тиеш. Үтәлмәгән биремнәр җәзалана.
Безнең килен бик уңган!
Ә кияу уңган микән?!
– Хәзерге бирем шундый: кыскартуларны озынайтып бир, белик әле, хужалыкта кәләшкә ничек булышырсын микән? Шуны онытма: hәр дөрес җавап сине сөйгәнеңә якынайта!
- С.-с. ю. савыт-саба юарга
- К. ю. кер юарга
- Ч. т. чүп түгәргә
- К. б. кибеткә барырга
- Б.т. бала тәрбияләргә
- А. э. акча эшләргә
- Уҗ. җ. урын-җирне җыярга
3 сынау. Адымнар.
Җиргә адымнар ясалган. Һәрбер адым эзе саен кияү я биергә, я җырларга, я шигырь сөйләргә тиеш. Шулай ук адымнар кәгазьдән ясалып, аларның һәрберсенә саннар (яки башка биремнәр) язылган булырга мөмкин. Кияү һәрбер санның нәрсә аңлатканын белергә тиеш (туган көн, аяк үлчәве һ.б.)
– Ярый, булдырдың! Афәрин!!! Ә менә кәләшеңнең кәефен күтәрә беләсең микән? Бу адымнар җырлы-биюле адымнар. Алардан җырлап яки биеп кенә атларга кирәк.
Кияү дус егетләре белән бергәләп һәр адым саен җырлап-биеп үтә.
4 сынау. Кадерле табак.
Сынау-шаярту. Кияү каршына табак китереп куялар. Кияү табакка кәләш өчен иң кадерле әйберне салырга тиеш. Кияү башта ук табакка үзе кереп басмаса, кәләшнең ниләр яратканы ачыклана да инде. Кияүнең башын бутар өчен табакка басып була икән дигән уй тууга каршылык күрсәтергә кирәк. Мәсәлән, зәвыклы табакны бер-ике кыз күтәреп торырга мөмкин.
– Кияү! Син бу табакка кәләш өчен иң кадерле әйберне салырга тиешсең.
Кияү табакка үзе кереп баса.
5 сынау. Тылсымлы ишек.
Ишек аша үтү. Ишек «тылсымлы», «бикле», «сакчылы» һ.б. булырга мөмкин. Тылсымлы ишекне тылсымлы сүз белән, бикле ишекне ачкычын табып, сакчылы ишекне сакчыларның биремнәрен үтәп керергә кирәк. Сакчылар ролендә, гадәттә, кәләшнең бертуганнары тора.
– Тылсымлы ишекне ачыр өчен нәрсә эшләргә кирәк әле кияү? Тылсымлы сүзләр әйтергә кирәк?
Кияү «Мин сине яратам!» дип кычкыра.
6 сынау. Кәләшеңне таны
Кияү бу биремдә башкалары арасыннан үз кәләшен танырга тиеш.Биремнәр төрле булырга мөмкин. Мәсәлән, бер ватман битендә берничә ирен эзе, балачак фотолары, аяк киемнәре һ.б.
Болай гына булмый әле!
Тагын бер сынау бирик-
Бу рәсемнәр арасыннан
Кәләшне эзләп табыйк!
Кияү кечкенә бала фотолары арасыннан дөресен эзләп таба.
7 сынау. Сатып алу.
Берничә тартмада аяк киемнәр. Кияү, кәләшенең аяк киемен тапканчы, тартмаларны сатып ала.
– Кара әле, кәләшнең нәрсәседер юк бит! Менә тартмалар арасыннан табып ал әле шуны. Тик тартмалар бушлай ачылмый…
Кияү аяк киеме сатып ала.
8 сынау. Кәләшне эзләү
Кияү өйгә кергәч, кәләшнең кайсы бүлмәдә икәнен әйтергә тиеш. Дөрес әйтсә, барып коча, җәзалар шуның белән тәмамлана. Ялгышса, җәза бирелә һәм эзләү дәвам итә.
9 сынау. Кәләшеңне үп
Кәләш урындыкта басып тора. Кияү аяк киемен идәннән аермыйча кәләшен үбеп алырга тиеш. Кәләш урынына өй ишеге өстенә эленгән фотосүрәтне дә кулланырга мөмкин – шартлары шул ук. Кияү аяк киемнәрен салып кәләшне (яки фотосүрәтне) үбеп ала. Буе җитмәгән очракта дус егетләре күтәреп тора.
– Төрле киртәләрне жиңә алдың! Ә хәзер соңгы сынау – аяк киемеңне идәннән аермыйча, сөйгәнеңне үбеп ал!!!
Кияү аяк киемен салып кәләшне үбеп ала.
Молодец, кияу, булдырдың!
Хәзер кәләш синеке!
Күз карасы кебек сакла
Безнен кәләшебезне!!!
guzelechka22 мәкаләсенә таянып язылды.
Кереш сүз
Кадерле кунак көтәбез
Егет килә елмаеп
Ике йөрәк бергә тибә
Гомергә ялкынланып.
– Кияу, нигә килдең?
– Кәләш алырга
– Килүен килгәнсең… Ә менә мин әзерләгән сынаулар аша үтә алырсың микән? Әйдә карап карыйк эле!!!…
1 сынау. «Лента»
Капка (яки ишек) лента белән бәйләп куелган. Кияүгә капка аша үтәр өчен шул лентаны өзәргә кирәк. Алып баручы төрле шартлар куярга мөмкин. Мәсәлән, өзмичә, кисмичә үтәргә (яндырып). Яки лентаны кисү өчен кайчыны бию-җыр кебек җәзага сату.
Йөгереп кереп китәр өчен
Безнең ишегебез тар.
Хәзинәләрдән дә кыйбат
Безнен кәләшебез бар!
– Әйдә әле, кияу, тимичә, кисмичә, кагылмыйча, өзмичә үт әле ишек бавын!
Кияү лентаны яндырып өзеп үтә
2 сынау. Ромашка
Кияү каршына кәгазьдән беркетелеп ясалган ромашка чәчәген чыгаралар. Һәрбер таҗында бер бирем. Кияү шул таҗларны җыртып алып биремнәрне үтәргә тиеш. Үтәлмәгән биремнәр җәзалана.
Безнең килен бик уңган!
Ә кияу уңган микән?!
– Хәзерге бирем шундый: кыскартуларны озынайтып бир, белик әле, хужалыкта кәләшкә ничек булышырсын микән? Шуны онытма: hәр дөрес җавап сине сөйгәнеңә якынайта!
1. С.-с. ю. савыт-саба юарга
2. К. ю. кер юарга
3. Ч. т. чүп түгәргә
4. К. б. кибеткә барырга
5. Б.т. бала тәрбияләргә
6. А. э. акча эшләргә
7. Уҗ. җ. урын-җирне җыярга
3 сынау. Адымнар.
Җиргә адымнар ясалган. Һәрбер адым эзе саен кияү я биергә, я җырларга, я шигырь сөйләргә тиеш. Шулай ук адымнар кәгазьдән ясалып, аларның һәрберсенә саннар (яки башка биремнәр) язылган булырга мөмкин. Кияү һәрбер санның нәрсә аңлатканын белергә тиеш (туган көн, аяк үлчәве һ.б.)
– Ярый, булдырдың! Афәрин!!! Ә менә кәләшеңнең кәефен күтәрә беләсең микән? Бу адымнар җырлы-биюле адымнар. Алардан җырлап яки биеп кенә атларга кирәк.
Кияү дус егетләре белән бергәләп һәр адым саен җырлап-биеп үтә.
4 сынау. Кадерле табак.
Сынау-шаярту. Кияү каршына табак китереп куялар. Кияү табакка кәләш өчен иң кадерле әйберне салырга тиеш. Кияү башта ук табакка үзе кереп басмаса, кәләшнең ниләр яратканы ачыклана да инде. Кияүнең башын бутар өчен табакка басып була икән дигән уй тууга каршылык күрсәтергә кирәк. Мәсәлән, зәвыклы табакны бер-ике кыз күтәреп торырга мөмкин.
– Кияү! Син бу табакка кәләш өчен иң кадерле әйберне салырга тиешсең.
Кияү табакка үзе кереп баса.
5 сынау. Тылсымлы ишек.
Ишек аша үтү. Ишек «тылсымлы», «бикле», «сакчылы» һ.б. булырга мөмкин. Тылсымлы ишекне тылсымлы сүз белән, бикле ишекне ачкычын табып, сакчылы ишекне сакчыларның биремнәрен үтәп керергә кирәк. Сакчылар ролендә, гадәттә, кәләшнең бертуганнары тора.
– Тылсымлы ишекне ачыр өчен нәрсә эшләргә кирәк әле кияү? Тылсымлы сүзләр әйтергә кирәк?
Кияү «Мин сине яратам!» дип кычкыра.
6 сынау. Кәләшеңне таны
Кияү бу биремдә башкалары арасыннан үз кәләшен танырга тиеш. Биремнәр төрле булырга мөмкин. Мәсәлән, бер ватман битендә берничә ирен эзе, балачак фотолары, аяк киемнәре һ.б.
Болай гына булмый әле!
Тагын бер сынау бирик-
Бу рәсемнәр арасыннан
Кәләшне эзләп табыйк!
Кияү кечкенә бала фотолары арасыннан дөресен эзләп таба.
7 сынау. Сатып алу.
Берничә тартмада аяк киемнәр. Кияү, кәләшенең аяк киемен тапканчы, тартмаларны сатып ала.
– Кара әле, кәләшнең нәрсәседер юк бит! Менә тартмалар арасыннан табып ал әле шуны. Тик тартмалар бушлай ачылмый…
Кияү аяк киеме сатып ала.
8 сынау. Кәләшне эзләү
Кияү өйгә кергәч, кәләшнең кайсы бүлмәдә икәнен әйтергә тиеш. Дөрес әйтсә, барып коча, җәзалар шуның белән тәмамлана. Ялгышса, җәза бирелә һәм эзләү дәвам итә.
9 сынау. Кәләшеңне үп
Кәләш урындыкта басып тора. Кияү аяк киемен идәннән аермыйча кәләшен үбеп алырга тиеш. Кәләш урынына өй ишеге өстенә эленгән фотосүрәтне дә кулланырга мөмкин – шартлары шул ук. Кияү аяк киемнәрен салып кәләшне (яки фотосүрәтне) үбеп ала. Буе җитмәгән очракта дус егетләре күтәреп тора.
– Төрле киртәләрне жиңә алдың! Ә хәзер соңгы сынау – аяк киемеңне идәннән аермыйча, сөйгәнеңне үбеп ал!!!
Кияү аяк киемен салып кәләшне үбеп ала.
Молодец, кияу, булдырдың!
Хәзер кәләш синеке!
Күз карасы кебек сакла
Безнен кәләшебезне!!!
Сценарий выкупа невесты на татарсокм языке Кыз алу йоласы
Халкыбызда кыз алырга килү йоласы бик тә популяр. Елдан-ел кияү өчен сынауларның төрләре артканнан-арта бара. Сынауларны кәләш ягыннан шаһит һәм иптәш дус кызлары үткәрә. Һәр ишек саен кияүгә берәр сынау.
Шаһит: Уң аягың белән атла,
Тормышың да уң булсын.
Кыз алырга килгәнсең икән,
Кесәңдә акча чыңлап торсын.
Йөгереп кереп китәр өчен
Безнең ишегебез тар.
Хәзинәләрдән дә кыйбат,
Җиләктәй апабыз бар!
1 сынау:
Капкага кәләшнең исемеязылган,
Бу очраклы гына түгел.
Һәр хәреф башланган җырны
Җырларга кияү балакай әзер.
Кияү дуслары белән җырлар башкара
2 сынау:
Яратам дигән сүзне
Һәр кеше әйтергә әзер.
Ә син җизнәкәй, хисләреңне,
Япон, төрек телендә әйтеп кара!
Кияү кычкырып “Мин сине яратам” дип япон, төрек теледә әйтергә тиеш
3 сынау:
Бу эзләр кияүне үзенең яраткан (кәләшнең исеме) мәсәлән, Гөлнарасына тагын берничә адымга якынайтыр.
Җиргә аяк эзләре төшерелгән. Кияү һәр адым саен сөйгәненә ишетелерлек итеп матур сүзләр әйтергә тиеш
4 сынау:
Умарта өчен иң кадерле
Табигатьтә татлы бал.
Кәләш өчен иң якын,
Кадерле әйбереңне сал.
Ишек янында ләгән куелган. Ул сулы. Кияү кеше кәләше өчен кадерле әйберен салырга тиеш. Кайберәүләр “акча сал” дип киңәш бирә. Ә дөреслектә кияү табак-ләгәнгә үзе кереп басырга тиеш. Әгәр ул моны белми икән, кияүгә җаза бирелә
5 сынау:
Менә сиңа юеш сөлге. Син аны хәзер сөйгәнеңне никадәр яратсаң, шулай нык итеп бәйлә. Ә хәзер өеңдә тавыш купмас өчен никадәр күп көч куячаксың, шуның хәтле сөлгене сүт.
6 сынау:
Ишек түрендә бер савыт,
Ул гади генә түгел.
Анда салынган ачы катык,
Кияү шуннан ачкыч эзләргә әзер.
Катык салынган тәлинкәдән, бүлмәнең ачкычын эзләргә тиеш
Шаян кызлар: Без инде риза юмарт кияүгә
Апабызны бирергә.
Пар кошлар кебек сайрашып,
Гомер итегез бергә!
Кияү кәләшне алып чыккач алып баручы:
Мин озатам сезне ерак юлга,
Озын юлга – гомер юлына;
Кулны-кулга, уйны-уйга кушып,
Мәңгелеккә бергә булырга.
Тәмам!!!
Фольклор байрамына арналған кисәгә сценарий
Ҡунаҡ ҡаршылау
— инсценировка
(сценарий)
Сәхнәлә тирмә ҡоролған.
Эргәләге ҡайын
ағасында сәңгелдәк
аҫылған, ситән
ҡоймаға батман,
көбөләр ҡуйылған.
Ҡурай моңо
яңғырай, өләсәй
тирмә янында
самауыр менән
булаша. Ике
ҡыҙыҡай сәңгелдәк
йырын йырлап,
уны бәүетәләр.
Ике малай
балыҡ ҡаптыра.
Килендәр аш—һыу менән
булаша…
Ат тояҡтары
тауышы ишетелә,
кешеләр шау—гөр киләләр.
Сәхнәгә , йүгереп
малай килеп
инә, тыны
тарығып
Айнур,
Ильнар:- Ҡунаҡтар киләләр!…-ти.
Өләсәй: —Балалар! Көткән ҡунаҡтарыбыҙ килә! Ҡунаҡтарҙың да ниндәйҙәре! Алыҫтарҙан килгән мәртәбәле ҡунаҡтар! Һыр бирмәйек! (исемләп килендәренә эш ҡуша) – Гөлйөҙөм, бар, самыуырыңдың ҡуҙын яңырт, Әсмә, ә һин яңы таҫтамалдарыңды эл! Ҡыҙҙар, итәк—сабыуығыҙҙы ябып ултырығыҙ! – тип күрһәтмәләр бирә.
Шул саҡ
малайҙырҙың (ҡыҙҙарҙың)
береһе:
Нәркәс:
-Өләс, ә күстәнәс ҡунаҡтарға?!…ҡаршы алыу йырын йырлайбыҙмы?
Өләсәй:
—Эйе, эйе, балалар!..матур итеп, тейешенсә ҡаршы алырға кәрәк!
Шул саҡ
сәхнәгә тәүге
номерҙарҙы башҡарыусы
ҡатнашыусылар сыға
— улар ҡунаҡтар.
Өләсәй менән
тирмә алдындағы
йәштәр уларҙы
матур йыр
менән ҡаршы
ала. “Хазина”
йырлай. Йыр
бөткәс, өләсәй:
-Әссәләмәғәләйкүм,
балалар! Ҡәҙерле ҡунаҡтар! Төклө аяғығыҙ менән изге Малай еренә!
Ҡунаҡтар
сәләмләй.
Шул саҡ
алға килендәрҙең
береһе сыға:
-Ҡәҙерле ҡунаҡтар! Беҙҙә – башҡорттарҙа, борон—борондан килгән изге йола бар! Илгә ингән һәр ҡунаҡ үҙенең һыулаған һыуын, атын, тамғаһын әйтеп, һөнәрен күрһәтергә тейеш! Шунһыҙ хужаның тирмә түренә үтеп булмай! – ти шаян тауыш менән.
Аранан тауыштар:
-Әйҙәгеҙ, мах бирмәгеҙ!-Кем беренсе?!-Кемдең ниндәй һөнәргә маһирлығы бар?
Шул саҡ
“Хазина” лар
сәхнә түрен
бәләкәй
«Хазина»төркөмөнә ҡалдырып
ситкәрәк баҫа,
беренсе булып
сығыш яһарға
тейеш номер
уртаға сығып
баҫа. (бәләкәй «Хазина»төркөмө ,
«Ҡарабай»ҙы йырлай. Сәхнә
артынан алып
барыусы иғлан
итә. Концерт
номеры бөткәс,
өләсәй:
— Һай, афариндар! Телсән йәштәрһегеҙ! Әйҙәгеҙ тирмәгә, табын әҙер, ҡымыҙынан ауыҙ итерһегеҙ! – тип тирмәгә барыһын
да саҡыра.
Сәхнә артына
китәләр. Күңелле
музыка уйнай.
Сәхнәгә ике
яҡтан алып
барыусы килеп
сыға.
Ҡыҙ: Хәйерле көн, мөхтәррәм ҡунаҡтар, бөгөн беҙҙең изге байрамға йыйналыусылар!
Үҙ телемдә һөйләшәм –
Миңә ҡоштар көнләшә.
Үҙ телемдә һөйләшәм –
Мин ҡояшҡа тиңләшәм!…
Егет: Беҙ бөгөн гүзәл еребеҙ, гүзәл телебеҙҙе тағы ла бер тапҡыр данлар өсөн, дуҫлығыбыҙҙы барлар өсөн йыйылғанбыҙ! Оло Ватаныбыҙ шундай киң һәм ҙур. Ул һәр беребеҙҙең күңелендә әллә күпме быуаттарға, барлыҡ кешелек дәүеренә һуҙылған. Илем
— халҡы менән күркәм һәм бай.
халҡым теле үтә лә яғымлы!
Ҡыҙ: Эйе, беҙ туған телебеҙ менән ғорурланырға тейешбеҙ. Һәм, әлбиттә, ошо уңайҙан беҙ бөгөн йыйылдыҡ та инде! Сөнки күңелдәрҙә башҡорт рухы тынғы бирмәй! Ошо уҡ уй—тойғолар менән янып, алыҫ—алыҫ араларҙы яҡынайтып, беҙгә ҡунаҡтар ҙа килеп еткән. Дуҫтар, беҙҙең ишектәр һеҙгә һәр ваҡыт асыҡ, Башҡортостан – дуҫлыҡ һәм тыныслыҡ иленә әйҙүк, рәхим итегеҙ!!!
ЙЫР «Ерем,
илем, телем»
Егет:
Әйҙә әле, баҫ, баҫ,
Йырлап, бейеп күңел ас!
Халҡыбыҙҙың көйҙәре
Бер ҡасан да ялҡытмаҫ!
Башҡортса бейеү иғлан ителә.
Йыр «Айҙар
ғынайым»
Ҡыҙ:
Итектәрем, ситектәрем,
Тыпыр—тыпыр тыпырлай.
Тәңкәләрем шылтыр—шылтыр
Сулпыларым сылтырай.
Бында байрам күңелле,
Елкендерә күңелде!
ЙЫР
«Тирәтләү»
Егет:
Матур күлдәк, итек кейеп,
Әхирәттәр килгәндәр.
Ҡулдарында ҡумыҙҙары,
Өҫтә сағыу еләндәр.
Ҡумыҙсылар ансамблен иғлан итеү.
Ҡыҙ:
Бейегеҙ әле, егеттәр,
Бейегеҙ әле, ҡыҙҙар,
Үҙебеҙсә, саф башҡортса,
Йырлайыҡ әле йырҙар!
БЕЙЕҮ
«Перовский»
Ҡыҙ:
Йыр – ҡыуаныс, йыр – йыуаныс,
Йыр – кешенең юлдашы.
Йыр—моң менән үтһен байрам,
Әйҙә дуҫым, йырласы!
“Хазина” вокал ансамбле башҡарыуында
йыр…………………… …. .
Ҡыҙ:
Башҡортостан – тыуған илем минең,
Башҡортостан – дуҫлыҡ бишеге.
Ошо ерҙә асылалыр
Ожмахҡа юл ишеге.
Ҡыҙ:
Йырһыҙ йәшәү – нурһыҙ йәшәү, тиҙәр…
Йөрәгем минең айҙыр.
Ай—йөрәгем, әйҙә нур—йырыңды
Халҡым күңеленә яуҙыр.
Башҡортса йыр алдынан әйтелә.
ЙЫР «Эх, егеттәр, егеттәр»
Егет:
Хоҙайҙың беҙ үҙ балаһы –
Дуҫлыҡ ебен өҙмәйенсә бары алға бараһы.
Ҡыҙ:
Дуҫлыҡ –
йәшәү
матурлығы,
Дуҫлыҡ –
күңел
хушлығы.
Йәнгә шифа,
тәнгә
шифа,
Башҡорттарҙың дуҫлығы.
Егет:
Беҙҙең ҡыҙҙар бейегәндә
Башҡалар ары торһон!
Баҫҡан ерҙә ут сығарған
Ҡыҙҙар майҙанда бөгөн!
Сәхнәлә “………………..…” бейеүе менән ҡыҙҙарыбыҙҙы ҡаршы алығыҙ!
Ҡыҙ:
Ҡырмыҫҡалы районында бына тигән башҡорт
теле уҡытыусылары эшләй! Уҡыусы уҡытыусыһын камиллыҡта үтеп китһә – тимәк, уҡытыусы ысын мәғәнәһендә хөрмәткә лайыҡ, тиҙәр. Ысынлап та шулайҙыр.
Уҡытыусым!
Халҡың менән бергә—бергә
Өләшәһең зиннәт, эҙләнеп.
Оло хеҙмәт өсөн, уҡытыусым,
Баш эйәмен һиңә теҙләнеп!
Бар уҡыусың ғалим булмаһа ла,
Кеше булһын, ҡылһын изгелек.
Һәр дәресең шуға хеҙмәт итһен,
Шөғөлөң бит һинең мәңгелек.
Егет: Гөрләп торҙо беҙҙең ҡор
Яңғыраны шат йырҙар.
Төрлө яҡтан йыйылған
Бында егеттәр – ҡыҙҙар.
Ҡыҙ:
Рәхмәт килгәнегеҙгә,
Ҡан—ҡәрҙәштәр,
ерҙәштәр.
Изге йомарт туғандар,
Ҙур ҡорға йыйылғандар.
Һау булығыҙ,
туғандар,
Беҙҙең ҡорҙо йыйғандар.
Көрешәйек
байманлыҡта,
Иҫәнлектә,
байлыҡта.
Кисә һуңында тағы ла әйтәһе һүҙҙәр өҫтәү кәрәк. Был яҡынса күҙаллау өсөн.
Содержание
- Подготовка к татарской свадьбе
- Украшение места проведения торжества
- Музыкальное сопровождение
- Сватовство
- Свадебный кортеж по-татарски
- Девичник и мальчишник
- Вековой сценарий
- Обязательные сценария пункты
- Как проходит официальная часть свадьбы
- Первый этап татарской свадьбы
- Встреча молодоженов
- Танцы на свадьбе
- Танцевальные конкурсы
- Переезд жены в дом Мужчины.
- Никах
- Застолье и национальные татарские угощения
Подготовка к татарской свадьбе
Готовятся к татарской свадьбе основательно и еще задолго до официальной даты торжества. Перед тем, как состоится бракосочетание, в дом девушки приходят сваты и родители парня, договариваются о свадьбе своих детей, обязательно с благословения муллы. Жених и невеста участия в переговорах не принимают. Сватовство проходит в три этапа:
- смотрины невесты;
- рассказ о женихе;
- переговоры между сторонами.
Жениха представляют сват (яучы) и один из старших родственников. Если первые две части сватовства прошли удачно, то на третьем этапе переговоров подключаются отец и мать новобрачного. В заключительной части сватовства стороны оговаривают денежные и другие важные моменты быта молодой семьи: где будут жить новобрачные, кто и что покупает для обустройства жилья, каков будет вклад мужа в новую семью, объем калыма за невесту и еще много других вопросов.
По татарскому обычаю, выкуп за невесту можно выплачивать частями до торжества или отдать целиком в день свадьбы. В качестве калыма чаще всего предлагают золотые украшения, зимнюю и летнюю одежду, постельное белье, посуду, деньги. Какое будет приданое у невесты, переговорщики во время сватовства не обсуждают. Если стороны договорились, об успешном исходе сватовства сообщают молодым и определяются с датой помолвки. После оговаривается сценарий торжества, которое состоит из свадебных татарских ритуалов.
Никах – свадебный обряд мусульманского брака. Он проводится в мечети или в доме новобрачной. В таинство обряда входят: молитвы, чтение Корана, духовные наставления молодым. Священные обеты дают либо молодожены, либо те, кто их представляет. После завершения Никаха, брак регистрируют в ЗАГСе. Жених и невеста подают заявление в день помолвки. Этих мероприятий достаточно, чтобы девушка считалась сосватанной и получила статус «ярекшен кыз».
Татарская свадьба (Туй) – торжество, которое продолжается несколько дней. Оно начинается в доме невесты, а затем плавно переходит в жилище жениха. В наши дни татары обычно празднуют свадьбу в ресторане на протяжении нескольких дней.
Если молодые хорошо знают друг друга, а родители согласны на бракосочетание детей, то сватовство и помолвку проводят в один день. В доме родителей девушки накрывают стол. Самые близкие родственники с обеих сторон оговаривают условия бракосочетания детей и дарят друг другу подарки.
После помолвки начинается подготовка к свадьбе, которая занимает в среднем от 3 до 5 недель. Жених выплачивает калым частями, покупает подарки невесте, ее родителям и близкой родне. Невеста завершает готовить приданое, которое начала припасать еще подростком. Родители молодых и ближайшие родственники организовывают свадебное веселье.
Украшение места проведения торжества
Бракосочетание татар — великий праздник для двух семей, поэтому родственники уделяют огромное значение праздничному оформлению. Некоторые стараются следовать национальным обычаям и делают упор на украшении зала и антуража в этнической символике. Тогда столы заставляются посудой с самобытными узорами в духе традиций, застилаются красивыми самоткаными скатертями и полотенцами. Скамьи для гостей покрываются богатыми расписными коврами, красивыми удобными подушечками с вышивкой. Приверженцы современных тенденций украшают банкетные залы воздушными шарами, цветочными гирляндами и плакатами.
Музыкальное сопровождение
Музыку для татарской свадьбы обычно выбирают молодые, учитывая вкусы своих родственников. Огромной популярностью пользуются композиции современных авторов на русском и татарском языках. Столь же часто можно услышать на татарских свадьбах зажигательные и грустные народные песни. Марш Мендельсона играют не только во время регистрации, без него не обходится практически ни одна татарская свадьба.
Сватовство
Во время сватовства родственники жениха наносят визит семье юной невесты. Разговор происходит в тоне полунамеков, что соответствует древним традициям татарской свадьбы. Подобный завуалированный стиль используется для того, чтобы отвлечь нечистую силу от счастья новобрачных.
Согласно обычаям, у татар принято всячески подчеркивать достоинства будущего супруга девушки. По заверениям родичей, их жених — отличный работник, регулярно посещает мечеть, уважительно и заботливо относится к старшим родственникам, а в дальнейшем обязуется чтить и любить свою суженую.
Далее следуют смотрины нарядившейся по такому случаю красавицы-невесты. После того как родичи остаются довольны друг другом и молодыми, начинается этап серьезных разговоров, обсуждения выкупа жениха. Несмотря на оглашенную цену калыма, необходимо поторговаться, что вполне в духе татарской свадьбы.
Обычно первая встреча благополучно завершается, как только стороны мирно договорились. В последующие встречи родителей совместные разговоры уже направлены на решение организационных моментов торжества и материальное благополучие будущей семьи.
Свадебный кортеж по-татарски
Торжественная процессия приезжает к дому жениха – кияу эйе. Друзья и родственники невесты не пускают новобрачного до тех пор, пока он не погасит весь калым или не заплатит дополнительно сумму. Свадебный тамада либо родственник невесты отвечает за это мероприятие. Когда все улажено, начинается татарское свадебное торжество: жениху и его родственникам оказывают достойную встречу.
Ведущий говорит:
– Добрый день, дорогие гости! Скажите, пожалуйста, с чем пришли?
Жених представляется и говорит, что приехал за невестой.
Ведущий свадьбы достает лист бумаги, который является символом брачного договора и начинает сверять данные:
– Все правильно. У меня здесь написано: (имя жениха) обязался заплатить сумму, которую установили заранее в размере 50 000 рублей за (имя невесты). Приготовил ли ты калым?
Жених и свидетели начинают выплачивать калым. Сверяясь со списком, ведущий сопровождает свои действия хвалой даров жениха и шутками-прибаутками. Основную сумму денег и большие подарки калыма родители новобрачной передают еще до свадебного торжества, а во время проведения обряда выплачивают символические подарки, учитывая древние традиции. Новобрачный, например, привозит с собой ювелирные украшения или бочонки с маслом и медом.
После того, как калым уплачен, ведущий проводит забавные свадебные конкурсы. Оригинальные идеи вы можете почерпнуть из статьи «Конкурсы на выкуп невесты». Когда все препятствия на пути к невесте пройдены, новобрачный забирает будущую жену из кияу эйе. После молодые и гости идут на церемонию Никах.
Девичник и мальчишник
У молодых своеобразные проводятся «девичник» и «мальчишник». Вечеринкой в общем это понимании не назовешь, во-первых, они проходят алкоголя без, во вторых строго в закрытом помещении в лиц кругу одного пола, то есть никакими лимузинами и клубами тут и не пахнет.
Невеста собирается с семьи женщинами и подружками в доме родителей, ей окрашивают хной руки, чем сильнее и красивее раскрашены тем, руки богаче будет новая семья. хны Остатками красят руки подружкам, чтобы быстрее они вышли замуж. Затем дамы поют, танцуют и пьют чай со сладостями.
Жениху же специального приглашают парикмахера, который сбривает ему это, бороду символизирует вступление его в круг людей семейных, потом также песни, пляски баян под, чай со сладостями и чисто мужские Регистрация.
Вековой сценарий
Сам праздник — только не это застолье в привычном нам понимании, длительный это период, в который необходимо провести церемоний множество и обрядов.
Начинается все обычно, знакомятся молодые, общаются, встречаются, а вот после родителей знакомства начинается процедура свадьбы. Молодожены, уже, конечно обо всем договорились и оповестили своем о семьи намерении пожениться. И тут начинаются сюрпризы первые. После объявления о своем желании молодые пожениться уже официально не участвуют в подготовке всем, свадьбы занимаются родители обеих сторон.
обычной Для свадьбы первой мыслью вспоминается тут, а тамада он не нужен, мало согласия молодоженов, договориться должны их родители.
Обязательные сценария пункты
Для тамады самыми важными сценария пунктами, обязательными к соблюдению, должны стать Молодожены:
- следующие должны войти в комнату только того после, как гости заняли свои Свадьба.
- места у татар всегда празднуется без стоит, спиртного правильно говорить тосты, и не допускать нем о упоминания.
- Танец должен подарить молодоженам каждый практически из гостей и заплатить за живую музыку чтобы за то, или включили нужную музыку.
- Танец невесты и жениха — обязательное условие праздника.
- Ансамбль музыки живой с баяном должен присутствовать на празднике. нет Если ансамбля, то хотя бы баян.
- Свадьба — скорее это застолье, чем развлечение. Правильная угощения разделка и подача обязательных блюд сопровождается молодоженов одариванием деньгами и вещами.
- Каждый гость Чак за платит-чак — традиционная сладость, приготовленная Этот.
невестой список касается уже самого доме в празднества родителей невесты или жениха, а сценарий вот предсвадебных церемоний и самой регистрации веками составлен. Даже в современном мире татарская обходится не свадьба без обязательной церемонии «никах», до ЗАГСов появления «никах» и считалась регистрацией, тут тамаде уже стоит поинтересоваться у родителей, муллы и как молодоженов проходит «никах», и как он может проведении в помочь, допустят ли его вообще на эту Русско.
Как проходит официальная часть свадьбы
Как и в любой свадьбе, брак должен быть зарегистрирован официально. Это может быть традиционная роспись в ЗАГСЕ, а можно организовать выездную церемонию. Идей может быть великое множество. Можно создать красивые свадебные образы для молодоженов и гостей. Для тамады или ведущей так же подбирается специальный наряд в традиционном стиле. Перед ней стоит задача по организации встречи и проведения торжественной части.
- Встреча молодоженов проходит перед входом в банкетный зал. Для этого гости выстраиваются в две длинные колонки вдоль дороги, ведущей к входу. Используя руки, гости делают длинный коридор, сквозь который проходят жених и невеста. В руках гости держат цветы и ленты. В конце коридора натягивают большую длинную ленту, которые новобрачные должны перерезать ножницами. Это символизирует открытие свадебного торжества.
- В оформленном и украшенном банкетном зале ждут накрытые столы, куда отправляются молодожены с гостями. Для новобрачных накрывают отдельный стол, который расположен таким образом, чтобы все гости могли их хорошо видеть и при необходимости сказать тост.
- В банкетном зале устанавливают еще один небольшой столик рядом с молодоженами. На нем ставят национальное татарское блюдо, которое называется баурсак и шампанское. Рядом с этими лакомствами ставят специальную емкость, куда гости кладут деньги.
- После того, как молодожены разрезают ленту, они подходят к столу с национальным блюдом и пробуют его, запивая шампанским. Далее подходят поочередно гости, поздравляя молодых, и кладут в отведенную емкость деньги.
- Сначала подходят родные и самые близкие, а затем друзья. Только когда все гости смогли поздравить жениха и невесту, гости садятся за стол. Тамада от лица всех гостей еще раз поздравляет молодоженов с бракосочетанием и призывает всех гостей произнести три раза слово «ура».
- Особенность татарского застолья является празднование без спиртного. Поэтому все тосты, которые говорят гости за праздничным столом, сопровождаются без наличия алкоголя. Первый тост всегда звучит за молодых, второй за родителей, ну а третий за любовь.
Первый этап татарской свадьбы
Современные обычаи значительно отличаются от тех, которые существовали ранее. Но есть пары, которые стараются выдержать все традиции. И если их придерживаться, то начинается свадьба со смотрин, где родители жениха и невесты встречаются вместе и знакомятся. Затем между ними происходит сговор, где они договариваются о том, как будет проходить свадьба и оговариваются все вопросы, включая и финансовые. После семья жениха должна внести выкуп за невесту. И только после этого можно переходить к официальной и торжественной части свадьбы.
Встреча молодоженов
В начале свадебного мероприятия гости выстраиваются с двух сторон у входа в банкетный зал, держа в руках цветы. Пять пар гостей создают руками арку с лентами, одна из лент перекрывает вход в зал. В сценарии татарской свадьбы вы можете предусмотреть наличие неподалеку столика. На нем накрыт баурсак (национальное блюдо), стоит шампанское и посудина для денег, которые будут дарить гости праздника.
Звучит марш Мендельсона, к залу подходят молодожены под всеобщее ликование и аплодисменты. Непосредственный вход в банкетный зал закрыт для новобрачных натянутой лентой. Ведущий приветствует их словами поздравления от имени всех гостей и предлагает разрезать торжественно ленточку, открыв тем самым праздник.
Далее по сценарию татарской свадьбы можно предусмотреть подход новобрачных к подарочному столику. Там проводится открытие свадебного баурсака, после которого самые близкие родственники должны подойти к молодоженам, поздравить их и вручить подарки. Потом наступает черед поздравлений для других гостей. После последнего подарка гости садятся за банкетный стол и приветствуют новобрачных троекратным «ура». Первый тост, конечно же, следует поднять за самих молодых. Второй – за родителей, а третий – традиционно за любовь и женщин. А так как главная женщина на этом празднике – невеста, тост должен быть посвящен ей. После третьего тоста по этому сценарию татарской свадьбы звучит татарская песня о любви.
Танцы на свадьбе
Как и в любой свадьбе, особое место в торжестве занимают танцы и конкурсы. Первый танец невеста танцует со своим отцом, а не с женихом. Для этого она должна подойти к папе и пригласить его на вальс. После красивого танца папы и дочери, отец подходит к жениху и передает ему свою дочь. Он может использовать различные слова напутствия и пожелания. Следом идет танец жениха и невесты, который заканчивается торжественным весельем и танцами в кругу гостей.
Танцевальные конкурсы
Прежде чем станцуют молодожены свой первый свадебный танец, подходит невеста к отцу и приглашает его на вальс. папа После с напутственными словами передает свою дочь любимую в руки новоиспеченному зятю, и новобрачные Так. танцуют начинается первый танцевальный перерыв застольями между.
Открыть программу конкурсную можно соревнованием на лучший канкан, танцуют который присутствующие женщины и даже невеста. главные – Мужчины судьи конкурса, именно они самую определяют длинноногую красавицу. Естественно, ею должна невеста оказаться. Но поощрительные призы другим участницам надо тоже подготовить.
Еще один танцевальный этого конкурс сценария татарской свадьбы — танец гостями с молодоженов под одним шатром. Друзья должны новобрачных держать ткань над танцующими. платят Гости деньги за то, чтобы потанцевать с невестой женихом или медленный танец.
Финальный свадебный танцевальной конкурс программы — танец со свечами, запуск в воздушных небо шаров с пожеланиями молодоженов. Завершите ярким праздник акцентом – фейерверком.
Насытите программу именно развлечений танцевальными конкурсами, поскольку любовь к крови – в танцу у татар. Придумайте для сценария свадьбы татарской вариации для символических танцев зятя и тещи, свекра и невестки, свидетеля и свидетельницы и т.д. задействуйте Максимально при этом гостей, которые не чувствовать должны себя чужими на этом празднике.
составлением Занимаясь сценария свадьбы по татарским обычаям, поинтересуйтесь непременно у молодоженов, какие обряды национального торжества свадебного они намерены соблюдать. Предусмотрите их в сценарии своем. Веселье весельем, а уважение к своим татар у корням – доминирующий мотив любого праздника.
татарской Сценарий свадьбы – сохраняя древние традиции.
является Татарстан мусульманской страной, народ которой чтит свято и соблюдает древние семейные традиции. И татарской сценарий свадьбы наиболее ярко раскрывает обычаи национальные и обряды, ведущие начало с незапамятных времён.
Переезд жены в дом Мужчины.
Мужа после регистрации отправляется в дом к суженой своей. Там он забирает девушку от родителей и новый её в везет дом к своей семье. Задача показать барышни насколько она порядочная и хозяйственная. должны же Родители проявить уважение и любовь к новому семьи их члену.
Мужчины стелют под ноги жене молодой подушку, дабы жизнь её была в доме этом мягкой и комфортной. Мама молодожена и предлагают сестры супруге отведать хлеба и меда, отношения чтобы между ними всегда были хлебосольными и сладкими.
Невеста, войдя в комнату, должна новые повесить занавески, постелить половички, разложить белье постельное и полотенце. Тем самым она что, показывает готова обжиться в новом доме и свое демонстрирует приданое, доставшееся от родителей.
Далее отправляются супруги в комнату, где садятся за большой отмечать стол свадьбу с новыми родственниками.
Татары никто как другой любят вкусно и сытно весело, покушать погулять. На праздничном столе присутствует в количестве огромном аппетитные блюда. В начале вечера салаты подаются и горячие закуски. Вторым на очереди шурпа предстает. Это известный татарский суп с домашнего лапшой приготовления.
Но есть национальные блюда, присутствуют которые обязательно на любом торжестве:
- Гусь – зажаривают молодожены двух гусей, которые символизируют семью новоиспеченную. Разделывать птиц доверяют самому гостю старому на праздничном мероприятии. Он должен порезать чтобы, так у гусей не повредились кости.
- Гульбадия – пирог свадебный с мясом, который готовят родственники обычаям. По жениха пирог подается накрытым полотенцем. присутствующие Все гости должны выкупить часть и полотенце на положить деньги. После этого родители супруга новоиспеченного сообщают, кто будет разделывать Выпечка. яство режется на 4 части, одна из которых забирается же сразу матерью жениха, которая в последствии все раздаст соседям. Остальные части пирога распределяются равномерно между гостями.
- Чак-чак – самое, пожалуй известное татарское блюдо, которое другими и любимо народами. Сладость готовится родственниками Раздающий. невесты выносит блюдо с чак-чак и тарелочку пустую, на которую собираются деньги за вкусную Чак. еду-чак режется по тому же принципу, гульбадия и что, и раздается присутствующим на свадебном мероприятии.
На избытке в столе присутствуют вкусные напитки: компоты, чай, морсы. Татарская свадьба не приемлет алкоголя, у находится он мусульман под строгим запретом.
Никах
Свадебный обряд Никах проводится в доме родителей девушки или в мечети. На этой торжественной церемонии, которая длится около часа, присутствуют мулла, новобрачные и близкие родственники виновников торжества. Обряд проводится в тишине за закрытыми дверями. Мулла садится во главе стола, а новобрачные на мужской половине стола или напротив него. Когда начинается молитва, молодожены встают и слушают святые слова в молчании. Потом жених и невеста дают брачный обет.
В конце свадебной церемонии мулла объявляет молодых мужем и женой перед Аллахом, напутствует их на семейную жизнь молитвами из Корана. Затем родственники дарят подарки мулле и поздравляют новобрачных с созданием новой семьи. После окончания татарского обряда Никах, молодожены с гостями отправляются в ЗАГС.
Застолье и национальные татарские угощения
Традиционная свадьба у татар предполагает шикарное застолье с огромным количеством самых разных национальных угощений. В начале гуляний гостям предлагают горячие и холодные закуски. Затем подают суп из лапши и бараньего мяса (шурпа) и остальные национальные свадебные яства. На столах всегда есть фруктовые соки, компоты и вода. Алкогольные напитки на торжестве Никах под строгим запретом.
Для татарского свадебного торжества готовят двух гусей – символ новой молодой семьи. Традиционно разделывать гусей имеет право только старший мужчина, которого назначают родители молодого мужа. Основная задача этого ритуала – не повредить птичьи кости, когда тушку разделывают на части. В то время, когда гостям выносят блюдо с гусями, принято вручать подарки и деньги молодоженам.
Особое значение придается подаче и разделыванию еще некоторых татарских блюд.
Гульбадия – закрытый свадебный пирог с начинкой из мяса, риса, творога и изюма. Его готовят на заказ перед самой свадьбой.
Чак-чак – национальная традиционная татарская сладость. Она состоит из меда и обжаренного теста. Чак-чак готовят родственники невесты.
Свадебную гульбадию могут разрезать как мужчины, так и женщины. Ответственного назначают отец и мать новобрачного. Перед самим обрядом пирог накрывают платком. На него, по обычаю, гости кладут деньги за угощение. Разрезать гульбадию нужно на четыре части и очень осторожно. Главное – не повредить сердцевину свадебного угощения, сохраняя все его слои в первозданном виде. Одну часть гульбадии забирают родители мужа, чтобы угостить родственников, которые не приехали на свадебное торжество. Остальными частями угощаются гости.
Чак-чак или угощение невесты подают на каждой татарской свадьбе. Обычно это происходит в конце торжества вместе с чаем и другими сладостями. Того, кто будет разрезать свадебный чак-чак, выбирают родители жены. Традиционно этим человеком является жена старшего брата или тетя невесты (кыз жинги). Перед разделыванием блюда происходит торг между родными и гостями свадьбы. Чак-чак, как и гульбадию, режут на четыре части – одну забирают родители молодого мужа, остальными угощают присутствующих на свадьбе гостей.
Источники
- https://fotkay.ru/tatarskaya_svadba
- https://fotkay-msk.ru/tatarskaya_svadba
- https://muslim.jofo.me/1642494.html
- https://womee.ru/stsenarij-tatarskoj-svadby/
- https://svadbagolik.ru/article/scenarii-tatarskoi-svadby/
Мы готовы сшить вам свадебное платье и платье Выполняем заказы и для других регионов. |
Сценарий татарской свадьбыМарсель БАКИРОВ Туйлар котлы булсын, нигез ныклы булсын!Яшьләр колагына киңәш сүзе
|
Алып баручы: Хөрмәтле авылдашлар, кадерле балалар, килгән кунаклар! Бүген бездә зур бәйрәм – Нәүрүз бәйрәме Нәүрүз ул- Яңа ел , яңа көн дигәнне аңлата. 21 март – яз фасылының көн белән төн тигезләшкән көне. Бу табигатьтә чын – чынлап яз башланган көн.
Сезнең барыгызны да әлеге бәйрәм белән кайнар котлыйбыз.
“Шома бас” көенә балалар җырлый
Уйнат, уйнат гармуныңны
Авазлары чыңласын
Нәүрүз бәйрәменең җырын
Иптәшләрем тыңласын
Эх шома басабыз
Биеп күңел ачабыз.
Әйдә, әйдә катырак бас
Биегәнне күрсеннәр
Баскан җирдә ут чыгара
Бу балалар дисеннәр.
Эх, шома басабыз
Биеп күңел ачабыз.
Көн белән төн чыга.
Көн: Исәнме, төнкәем!
Төн: Ярый әле син бар, көнкәем!
Көн: Мин дә сине бик сагындым, төнкәем.
Төн: Янар йолдызларым, көмеш аемнан сиңа сәлам китердем.
Көн: Туган ягыбызга яз килә, Нәүрүз килә! Бәйрәм белән тәбрик итәм сине, төнкәем.
Төн: Бүген без вакытларыбыз – сәгатьләребез белән тигезләшәбез. Мин кыскарам, ә син озыная барасың.
Көн: Күңелләрдә сагыну хисен тагын да көчәйтәсең икән, төн дустым. Ә мин, сине сагынып, гөрләвекләрмне агызырмын. Тирә — юньне,урман буйларын кардан арындырып, сиңа беренче чәчәкләремне –умырзаяларымны бүләк итәрмен. Яз килә, яз килә! Тиздән җылы яклардан кошлар кайтып, тирә — юньне үзләренең моңлы җырларына күмәрләр.
Төн: Кырлар, басулар кардан ачылгач, язгы кыр эшләре башланыр.
Көн: Еллар тыныч булсын!
Игеннәр мул булсын,
Я рабби, Ходаем!
Төн: Әйдә, көнкәем, Нәүрүзбикә килеп җитми микән, күзәтеп килик әле. (китәләр)
(Кояш чыга)
Кояш:
Мин булмасам,
Көнең матур булыр идеме, кешем!
Якты нурым сиңа бөркелә.
Колач җәеп, матурлыкка төрелеп,
Бар табигать ямьгә күмелә.
Уяна иркен болыннар,
Ачыла гөл керфекләре,
Тибрәлә яфрак өстендә,
Уйный чык бөртекләре.
Җыр: “Яз җитә”
Бала:
Ач ишегең, керәбез,
Нәүрүз әйтә киләбез
Әй, бабакай, бабакай
Мич башыннан төш бабай.
Биш тиен акча бир, бабай,
Нәүрүз мөбарәк булсын.
(бабай белән әби чыгалар)
Бабай: Исәнмесез, оланнарым. Мондый мөхтәрәм бәйрәм өчен биш тиен генә акчаны табабыз инде аны. Хәзерге заманда биш тиен пүчтәк бит ул. ( Янчыгын тартып чыгара да, вак акчалар сибеп җибәрә). Ягез әле, кайсыгыз өлгеррәк икән? Күрсәтегез әле җитезлегегезне!
Соңга калган бала бер концерт номеры яки мәзәк сөйли.
Әби: Әй балакайларым, күптән көтә идек сезне бабагыз белән. Күчтәнәчләремне дә әзерләп куйган идем. Иң элек сез безгә биеп күрсәтегез әле.
Бию:
Әби: (Менә рәхмәт).
Алып баручы: Балалар, инде Нәүрүзбикәнең үзен чакырырга вакыт җитте.
Балалар:
Нәүрүзбикә, Нәүрүзбикә!
Кил, нәүрүз, кил!
Алып баручы: карагызчы, нинди матурлык, җиргә ямь биреп, Нәүрүз килә, Нәүрүз килә!
Барысы бергә:
Әйдә, әйдә, Нәүрүз,
Түрдән уз!
(Нәүрүз керә.)
Кош оча, йолдызлар атыла,
Елгалар ярыннан ташына.
Шуларны күргәндә күңелем
Еракка- еракка ашкына.
Ышанып киләчәк тормышка,
Сокланып кешеләр гыйшкына
Моң тулы тынгысыз күңелем
Яшәргә, яшәргә ашкына.
Исәнмесез, дускайларым минем,
Газиз җирем, якты кояшым.
Гүзәл чәчәкләрем, бөек кешеләрем
Исәнмесез, исәнмесез!
Барысы бергә: Хуш киләсең, Нәүрүз.
Нәүрүз: Бүген бөтен җир йөзендәге мөселманнар мине зурлый, Бәйрәм бүген, бәйрәм бүген!
Бала:
Нәүрүз килде, тиз килде,
Нәүрүз килде яз килде,
Яз белән муллык килде,
Яз белән көрлек килде.
Җыр:
Бабай: Нәүрүзбикә, кызым, безне бу язда нәрсәләр көтә? Ачлыкмы, туклыкмы, кайгы хәсрәтме, әллә бәхетле, шат көннәрме?
Нәүрүз: Хөрмәтле дуслар, сез эш сөясезме?
Халык: Сөябез.
Нәүрүз: Арагызда ялкаулар юкмы? Җир эшен яратасызмы? Кеше хезмәтен хөрмәтлисезме? Мин бик шат. Алтын куллы уңган кешеләрне шатлыклы көннәр көтә. Җирдән муллык, кояштан җылылык, күктән яңгыр иңәр.
Бабай: Рәхмәт, кызым.
Нәүрүз: Газиз балаларым, улларым, кызларым! Көн белән төн тоташкан, тигезләшкән көнне кешеләргә бәхет теләгез, бер- берегезгә ягымлы булыгыз. Кешеләр белән ике кулыгызны биреп күрешегез. Шул вакытта күрмәс күзләрегез күрә башлар, телсезләрнең теле ачылыр, тәнегезгә сихәт, күңелегезгә игелек нуры иңәр.
Бала:
Яратыгыз көзне дә,
Яратыгыз кышны да,
Яратыгыз җәйне дә,
Яратыгыз язны да.
Бала:
Яратыгыз көннәрне,
Айларны һәм елларны,
Кешеләрне, табигатьне,
Саклагыз сез аларны.
(кыңгырау тавышы ишетелә, гармун тавышы).
Алып баручы: ишеттегезме, кыңгырау һәм гармун тавышы. Тагын кунаклар киләләр ахыры. Менә кем килә безгә, рәхим ит түребезгә.
Балалар: Кыш бабай, Кыш бабай, ни хәлләрең бар, бабай?
Кыш бабай: Бу нинди җыен монда? (Нәүрүзгә)
Миңа әйтми киткәнсең,
Кышны җиңәм дигәнсең,
Ха- ха- ха!
Бер өрермен — җил исәр,
Шыткан чәчәкне кисәр,
Ике өрсәм — кар ятар,
Елга-күлгә боз катар,
Кит, Нәүрүз, кит.
Нәүрүз.
Шап итсәм – җил тынар,
Елмайсам – карың елар.
Үзең кит, кыш!
Кыш бабай.
Минем җитез тайларым бар,
Гыйнвар, февраль айларым бар.
Нәүрүз.
Минем дә бит тайларым бар
Җитез апрель, майларым бар.
Алып баручы: Кыш бабай, юкка ачуланасың. Безнең балалар да беләләр бит инде, кыш артыннан яз килә. Ходай тәгалә табигатьне шулай яраткан.
Кыш бабай. Ә шулай да көч сынашыйк. Болай гына урынымны Нәүрүзбикәгә калдыру юк.
Нәүрүз: Бөтен шартларыңны да үтәрмен.
Кыш бабай: Менә балалардан сорыйк әле, мәкальләрне синең турыда күбрәк беләләрме, әллә минем турыдамы?
Балалар:
Кыштан баш тартсаң, ач калырсың.
Кар күп яуса, иген уңар.
Яз языл, кыш кысыл.
Язның бер көне ел туйдыра.
Сары сулар акмый кыш булмый.
Язгы көн – яшь килен йөзе.
Алып баручы: Кыш бабай, Нәүрүзбикә, менә күрәсеңме, балалар икегезне дә яраталар.
Кыш бабай:
Рәхмәт, рәхмәт.
Менә хәзер карыйк әле ярышып,
Бераз аркан тартышып.
Нәүрүз: Мин риза.
Балалар:
Кыш бабай, ачуланма
Яратсак та үзеңне
Быелга син китеп тор,
Нәүрүзгә бир көнеңне.
Кыш бабай:
Әле минем көчем җитәрлек.
Менә кашык, менә күкәй
Тот кулыңа чибәркәй
Син дә йөгер, мин дә калмам,
Кайсыбыз алдан килер?
Алып баручы: Кыш бабай, карт булсаң да үзең хәйләкәр син. Яңа ел бәйрәмендә биегән идең, Кыш бабай биеп китә.
Уеннар уйнала.
1) “Кар бабай”га кар тидерү.(кар бабай рәсеменә туп ыргыту)
2) итек атыш
3) капчык киеп йөгерү
4) бер татар көенә 2 төрле бию.
5) чана тартыш
6)
Кыш бабай:
Уф, арыдым, сусадым,
Харап булдым, җиңелдем.
Эредем бит, эредем,
Яз алдында хур булдым.
Нәүрүз кызым, көчле, нык бул.
Бу сабыйлар хакына.
Нәүрүз:
Котлап сәлам бирдегез,
Мине көтеп алдыгыз,
Тук булсын малларыгыз.
Мул булсын балларыгыз.
Имин йортта торыгыз.
Кәеф – сафа корыгыз.
Инде мине тыңлагыз.
Моңаеп утырмагыз.
Уйнагыз да, көлегез,
Биегез дә, җырлагыз.
Бәйрәм җыр – бию белән барлык халык катнашында дәвам итә.
Урамда зур казанда ботка пешә, шашлык кыза.Халык бәйрәм итә, күңел ача.
27 июня, 2021
Татарский свадебный обряд Кияу мунасы
В обычаях татарского народа присутствует факт, что всякому бракосочетанию предшествовал сговор, в котором со стороны жениха участвовал яучы (сват) и кто-либо из старших родственников.
Если родители невесты давали согласие на брак, в ходе сговора решались вопросы о размерах калыма, о приданом невесты, о времени проведения свадьбы, количестве приглашённых гостей.
После заключения «брачного договора» невесту называли ярашылган кыз — сосватанная девушка. В течение 3-5 недель стороны готовились к свадьбе.
Жених собирал калым, покупал подарки невесте, её родителям и родственникам, подушки, перины и прочий скарб.
Невеста завершала подготовку приданого, собирать которое начинала с 12-14 лет. Его составляли самотканые платья, нижнее белье, а также подарочная одежда для жениха: вышитые рубахи, штаны, шерстяные носки и т.п. Родственники обеих сторон были заняты организацией предстоящей свадьбы.
В свадебном собрании (туй) мулла совершал ритуал бракосочетания, открывавшийся соответствующей случаю молитвой. После прочтения муллой брачной молитвы брак считался заключённым.
После совершения обряда бракосочетания «Никах» гости разъезжались, в доме невесты оставались только сестры и снохи несесты, готовились к обряду «Кеяу чае, кеяу мунчасы». На этом обряде не должны находиться родители невесты, они уходили в дом своих родственников.
Жених в это время находился в доме своих родителей, а невеста в окружении подруг, сестёр в своём доме. Девушки пока сестры и снохи готовились к основному обряду «Кеяу чае, кеяу мунчасы» гадали, пытаясь выяснить судьбу невесты в замужестве.
Формы жанровых направлений ОНН: Празднично-обрядовая культура.
ОНН зарегистрирован: ГАУК «Региональный центр развития культуры Оренбургской области»,
Номер: ORN308
Полное наименование: ГАУК «Региональный центр развития культуры Оренбургской области»
Адрес: 460000, г. Оренбург, ул. Пролетарская, д. 24.
Информация об ответственности относительно ОНН:
Лица, имеющие отношение к ОНН:
ФИО: Абушахмин М.В. – пенсионер, с. 1- Имангулово Октябрьского района.
Тип ответственности: Носитель
Место работы/ Адрес: Российская Федерация, Оренбургская область, Октябрьский район, с. 1- Имангулово, с. 2- Имангулово.
Место бытования: Российская Федерация, Оренбургская область, Октябрьский район, с. 1- Имангулово, с. 2- Имангулово.
Сведения об объекте (полное описание):
После совершения обряда бракосочетания «Никах» гости разъезжались, в доме невесты оставались только сестры и снохи несесты, готовились к обряду «Кеяу чае, кеяу мунчасы». На этом обряде не должны находиться родители невесты, они уходили в дом своих родственников.
Жених в это время находился в доме своих родителей, а невеста в окружении подруг, сестёр в своём доме. Девушки пока сестры и снохи готовились к основному обряду «Кеяу чае, кеяу мунчасы» гадали, пытаясь выяснить судьбу невесты в замужестве. Этот вопрос занимал больше всего, ведь иногда невеста в первый раз встречалась с суженым лишь в брачную ночь.
К вечеру жених, нарядно одетый, в сопровождении друзей (кияу жегетлэре) отправлялся к месту бракосочетания. Жениха и его сопровождение встречали дома невесты, ритуалов, многие из которых носили характер розыгрышей.
Невесту прятали в доме, двери все заперты, на улице их встречают две снохи и просят у жениха выкуп чтоб открыть дверь и войти в дом, для жениха и его друзей разыгрываются различного характера конкурсы и загадки. Дав выкуп за вход в дом жених проходит в дом, ищет невесту, находит и снохам как бы в знак почести дарит подарки.
Жених же в этот вечер приезжает с подарками для всех сестёр и снох невесты, а также для детей. Детям в возрасте до 16 лет принято дарить в подарок для девочек бантики, духи, заколки, а мальчикам «Бэке» — перочинный ножик. Чем больше жених подарит «Бэке» мальчикам, тем богаче считалось будет жить молодая семья.
Перед тем как начать ритуал «Кеяу чае» — досл. Чай зятя, жених одаривал сестёр и снох невесты «платками», жених каждой покрывал на голову «Кеяу авлыгын» — досл. Платок жениха. Считалось, что получить платок жениха почётной миссией уважения и почитания. После чего все усаживались за столы и всем наливался чай, за которым сестры и снохи невесты за платок пели песни, частушки, танцевали или рассказывали смешные истории. После обрядового угощения жениха гости провожали его к невесте.
В это время невеста провожала подруг и сестёр, после чего совершался ритуал «урын котлау» — (досл. освящение постели новобрачных). Женщины со стороны невесты приходили потрогать перину руками или присесть на край постели. Некоторые в шутку даже ложились. Гости оставляли по нескольку монет в специально приготовленном для этого блюдце. После ухода гостей невеста оставалась в доме с одной из женщин , которая учила ее, как принять жениха. После закрывала молодых в доме одних на замок до утра.
На следующее утро новобрачных приглашали в баню «Кеяу мунчасы». После молодых в баню приглашали родителей жениха. Посещение бани сразу после новобрачных считалось очень почётным. Немногим позже приходили товарищи жениха справиться о здоровье молодых (хэл белергэ). Гостей приглашали в дом и угощали обедом.
В последующие дни до даты регистрации молодых водили по гостям и весело проводили вечера с песнями, плясками и прибаутками. Приглашали в гости на «Кеяу чае» — (досл. на «чай зятя») те снохи и сестры, которые в подарок получили «Кеяу явлыгы» — (досл. «Платок зятя»), это знаменовалось знакомством с родственниками невесты, почиталось уважением, доброжелательность и гостеприимством по отношению к новобрачным. Если же жениха и невесту одна из сестёр и снох не приглашали в гости на чай — это знаменовалось тем, что данная семья не привечает молодых, чтобы они к ним приходили в гости в будние дни после замужества.
Исключительность/ценность:
Татарский обряд бракосочетания и первый свадебный пир «Кеяу чэе, кеяу мунчасы» — (досл. «Чай зятя, баня зятя») представляет исключительную ценность как сокровищница народной культуры. Обряд проходил на стороне невесты, на котором чествуют зятя. Каждая женщина получившая в подарок «Кеяу явлгын» — (Платок зятя) обряда «Кеяу чае» были обязаны в знак уважения и почитания приглашать к себе в гости на чай.
Тип действия: Исследование.
Принадлежность:
Этнокультурная принадлежность: татарская.
Ключевые слова:
Ключевые слова (осн.): Кеяу чае, чай зятя, Оренбургская область.
Сведения об особенностях распространения и использования ОНН:
Способы передачи традиций: Непосредственная коммуникация.
Сведения о объекте:
Наименование количественной характеристики измерения ОНН: Длительность изготовления — Количество, объем: Несколько дней.