Сценарий Мақсаты: 1986 жылғы желтоқсанда орталықтың әміршіл — әкімшіл солақай саясатына қарсы алғаш рет бас көтеріп демократия жолында құрбан болған ұл қыздарымыздың ерліктері жайында түсінік бере отырып, жастардың алаңға не себепті, қандай мақсатпен шыққандығын жете түсіндіру.
Сценарий Тәрбиелігі: Өз Отанына, туған жеріне деген сүйіспеншілігін арттыра отырып, өз анна тілін, әдет-ғұрпын, салт-дәстүрін сақтай білуге патриоттық сезімге тәрбиелеу.
Сценарий Дамытушылығы:
Әрбір жеке тұлғаның еркін сөйлеп, өз пікірін, ойын айта білу қабілетін дамыту.
Сценарий Көрнекіліктері: Қайрат Рысқұлбеков, Сабира Мұхамеджанова,
Ербол Сыпатаев, Ләззат Асанова суреттері.
«Ар намысым, қасіретім, мақтанышым – Желтоқсан» атты
плакат. Желтоқсан тақырыбындағы топтардың қабырға
газеттері және буклеттер. Қанатты сөздер.
Алғы сөз.
Армысыздар құрметті ұстаздар, қадірлі қонақтар, оқушылар. Бүгін біздің еліміздің сан мың жылдар бойы найзаның ұшымен, еліміздің ерен ісімен, кешегі дүниені дүр сілкіндерген Желтоқсан оқиғасымен келген тарихымызда алтын әріптерімен жазылып қалған «Ар намысым, қасіретім, мақтанышым – Желтоқсан» атты тәрбие сағатымызды ұсынамыз.
1-жүргізуші:
Шайқалмасын ешкімнің шаңырағы,
Бақыт көрсін Отанның сан ұланы.
Енді ағайын, көгінде қалықтасын,
Қазағымның қастерлі — Әнұраны!
Желтоқсанда Алматыда, ақ қарда,
Алма бақтар ак қырауға батқанда,
Күңірене күн күркіреп тау жақтан,
Жайдың оты жалаң қақты шатқалдан.
2-жүргізуші:
Желтоқсанда шындық жырын
шырқаймын деп шарқ ұрдың,
Желтоқсанда егеменді ел болсақ деп талпындың.
Айналайын, айналайын жас өркені халқымның.
1-оқушы:
Желтоқсанда шындық жырын шырқаймын деп шарқ ұрдың,
Желтоқсанда егеменді ел болсақ деп талпындың.
Кеудеңде әлі сызы жатыр сол кездегі салқынның,
Айналайын, айналайын жас қайраты халқымның.
Темір қолдар қуатты еді алқымыңды қаусырған
Намысыңды жықпай өттің нәубе, дүлей маусымнан.
Жалғыз қалған шақтарымда жігер алдым бойыма
Түрме торын жарып шыққан сенің қайсар даусыңнан.
Өсер елдің қай сәтте де бірлік болмақ қалауы,
Лаула, лаула, желтоқсанның мұзға жаққан алауы.
Өздеріндей ер намысты жас өркені бар елдің,
Ешқашанда еңкеюге тиісті емес жалауы!
1-жүргізуші:
Қазір бұл күн Қазақ халқы үшін ұлы күн, әрі қайғылы, әрі
бақытты күн. 1986 жылғы желтоқсан оқиғасы Қазақ
халқында бұрын болмаған ең ауыр да, әділетсіз көтерілістің
бірі.
2-жүргізуші:
Енді міне, осы Желтоқсан көтерілісіне қатысқан
ағаларымыз бен апаларымыз үш ғасырға жуық уақыт
бойы армандаған тәуелсіздікке қол жеткізді.
2-оқушы:
Жас арудың жанарында – Желтоқсан,
Қанды ғасыр табанында – Желтоқсан.
Қаралы өмір қайыстырған халқымның,
Қара тұман қабағында – Желтоқсан.
Жауыздықты жасқаған да – Желтоқсан,
Жаңа ғұмыр бастаған да – Желтоқсан.
Жазықсыздың көз жасына жуынып,
Абақтыға тастаған да – Желтоқсан.
Намысымның шырағы да – Желтоқсан,
Сұрқай өмір сынағы да – Желтоқсан.
Жігіттердің ұраны да — Желтоқсан,
Жаңа күннің шуағы да – Желтоқсан.
1-жүргізуші:
Ия, ол күн тәуелсіздіктің туын ең алғаш көтерген әйгілі
1986 жылдың 16 желтоқсан еді. Таңертеңгілік сағат 10.00
да бар жоғы 18 минутта 26 жыл елді үздіксіз басқарып
келген Д.А.Қонаев түсіріліп, орнына Г.Колбин ешкімнің
пікірінсіз-ақ ұсынылған еді.
2-жүргізуші:
Осыдан 25 жыл бұрынғы Алматы оқу орындарының бірінің жатақханасының алдындағы оқиға. Көрініс.
Көрініс
— Қыздар, мен газет әкелдім.
— Не жаңалық шығыпты?
— КОКП Орталық Комитетінің хатшысы Д.Қонаевты алып, орнына
В.Колбинді тағайындапты.
— Колбин деген кім екен?
— Қайдан келіпті?
— Колбин Ульяновтан келіпті.
— Қазақстанды өзіміздің қазақстандық азамат басқарсын!
— Біз демократияны талап етеміз.
— Қане жүріңдер, қыздар, жігіттер алаңға кетейік!
3-оқушы:
Сүймейтұғын болдық қой, сүймей ғұмыр
Көлеңкеміз күннен де тимейді нұр.
Колбин деген кім екен, қайдан келген?
Уа, сыртымыздан қашанғы билейді бұл?
Тәуелсіздік оңайлықпен келмейді,
Бізге оны ешкім аяп бермейді.
Тәуелсіздік – Қайрат, Ляззат, Ерболдың,
Тас көшеде тас-талқан боп өлгені.
1-жүргізуші:
Алаңға шығып өз ойларын айтуға тырысқан қазақтың өрімдей қарусыз жастарына солдаттар мен милиция қызметкері қарсы қойылды. Қыз жігіттерді аяусыз таяққа жықты, түрмеге қамады. Ербол, Ляззат, Сабира сынды жаңа ғана бүршік атып келе жатқан тал шыбықтай жастарымыздың өмірін үзді.
2-жүргізуші:
Иә, ізгілік атаулыдан күдер үзіп, ең соңғы үміті, бар сенімі күйреген, рухани езілген балаң жігіт Қайрат. Қайрат есіл ер көзі тірісінде жазған өлеңдері адам жүрегін тебірентеді.
Соның бірі «Менің тағдырым».
4-оқушы:
Өмір бойы жолым болып көрмеді,
Жылап келем бұл дүниеге келгелі.
Қайғы шаңы басты менің денемді,
Түспейді шаң сілкінсем де мен енді.
Жолдаған сәлемімді дос алмады,
Шын ба екен-ау тас керең боп қалғаны.
Айта берем, айта берем қайбірін,
Ауыр менің, ауыр менің тағдырым.
Тағдыр мені аямады, қорлады,
Жалынсам да, жыласамда болмады.
Қараңғы өмір бақытым жоқ, жоқ менің,
Армандаған ақ сәулеге жетпедім.
1-жүргізуші:
Осы өлең жолдары Қайраттың қатты қиналып Қазақстан
үшін жанын құрбан еткенін еске түсіруге болады.
(Осы кезде Қайрат, Ляззат, Сабира, Ерболдардың суреттері әкелінеді)
2-жүргізуші:
1 минут үнсіздік
1-жүргізуші:
Орыны ағалардың бізбен толсын,
Сәбилер ағалардың жолын қусын.
1минут үнсіздікпен еске алайық,
Аруақ ағалардың ырза болсын.
5-оқушы:
Тұрса да биік өр басын,
Қазаққа бақыт орнасын.
Сексен алтыншы жылғыдай,
Желтоқсан желі болмасын!
Күн кешіп лапылдаған жастарым,
Дүрліктірді желтоқсанның аспанын.
Жерді, дінді, тілді баба дәстүрін
Қорғау үшін көтерді олар бастарын.
1-жүргізуші:
«Шеру ұйымдастыруға қатысы бар» деген жалған айыппен қаншама зиялы азаматтар жазаланды, жұмыстан қуылды. Бірақ ол үшін жауапқа тартылған ешкім болған жоқ.
2-жүргізуші:
1986 жылғы 16 желтоқсан күні Д.Қонаевтың орнына Колбин келіп, 17-сі жастар Брежнев атындағы алаңға бейбіт және саяси шеруге шығады. Шеруге шыққан жастарды саперлік күрекпен, дубинкамен, су атқыш машинамен, итпен және т.б. таратады. Ертеңіне 18-желтоқсан Қайраттың үйі.
Көрініс.
Сахнада Қайрат пен жеңгесі дастархан басында отырады. Үйге
милиционер жігіт кіреді.
Милиция: Біз органнан келдік. Қайрат Рысқұлбеков деген азаматты
тұтқындауға келдік. Прокурордың санкциясы бар. Міне!
Жеңгесі: Қайрат, бері кел.
Милиция: Тез жинал, бізбен бірге кетесің.
Жеңгесі. Ойбай-ау бұларың не? Жұдырықтай баланың не жазығы бар
еді? Әке-шешесіне не бетімізді айтамыз.
Милиция: Жеңеше, сабыр етіңіз! Бұл жігіт бір төбелеске қатысыпты.
Анық – қанығын тексерген соң қайтарып жібереміз.
(Осы кезде Қайратты милиционер алып кетеді.)
6-оқушы:
«Ақтың сөзің не? деген,
Бүгін қойды сот сұрақ.
Айтайын оны халқыма,
Жоқ пиғыл менде жасымақ.
Қорлай да беріп қайтадан,
Титыққа орыс жетпесін.
Туған жердің намысы,
Бөтен қолда кетпесін.
Салт – санадан айырылып,
Арақтан ұрпақ азбасын.
Қызғаныштан тозбасын,
Қолдаушысыз болмасын.
Барлық ұлтпен тең болып,
Ешкімнен көңілің қалмасын.
Ендігі жерде басыңнан,
Бірлік пен бақ таймасын.
Осы айтылған ақтық сөз,
Туың болсын әрдайым.
Мойным алып жаланы,
Мен болайын құрбаны!
17 жыл мен жатырмын,
Ақ жазыңтың түбінде.
Мені өлтірген таксист жігіт,
Тірімісің бүгінде?
Тірі жүрсің өткен күнді,
Еске алғанның несі бар?
«Желтоқсанда» құрбан болған,
Ляззат қызды есіңе ал!
Халқым, саған ризамын!
Батыл бас аяқты, жас достар,
Бұл жерде – батыр жоқ қол бастар,
Бұл жерде – жүректе… мұз жатыр,
Бұл жерде — өрімдей… қыз жатыр.
Бұл жерден мәңгілік аттанған,
Халқымның есінде сақталған!
1-жүргізуші:
Маңдайына жазылған аз ғана ғұмырдың соңғы сағатына
дейін мынау алдамшы дүниеден рахым күтіп, күдерін
үзбеген сұңғыла жігіттің көңілі кім үшін, не үшін мерт
болуға тиіс екенін сезе бастаған тәрізді.
Көрініс.
Түрме іші, қолында қағазы бар Қайрат отыр. Қинала отырып «Түрме жыры» өлеңін оқып шығады. Содан кейін қатты шаршап, былай дейді:
«-Уһ, әбден шаршадым-ау, жүйке тамырым жұқарды ғой! Қайран бостандық!!!
Жалалы боп, қатты батты жаныма,
Жазалаушы қағаз алдым қолыма.
Жігіттер-ай, айтып-айтпай не керек,
Жазған екен маңдайыма сорыма.
Біріншіден, мен сағындым анамды,
Екіншіден, бұл құдайға не қылдым?
Бостандықта еркін жүрген жан едім,
Енді, міне, абақтыға жабылдым.
Кезекші: Заключенный Рыскулбеков на допрос.
Тергеуші: Айыпкер Рысқұлбеков, сен Мир мен Сәтбаев көшелерінде жасақшыларды көрдің бе?
Қайрат: Егер ол көшеге бармасам оларды қайдан көремін?
Тергеуші: Савицкийді сен өлтірдің бе?
Қайрат: Жоқ, өлтірген жоқпын?
Тергеуші: Сенің ұрып жатқаныңды біреу көріпті ғой.
Қайрат: Олай болса мені сол адаммен беттестір, бұл өтірік жала.
Тергеуші: Ах, ты, декабрист несчастный. Я тебе покажу өтірікті! Жала
дейді еще! Ей, Рыскулбеков, сен, «Савицкийді өлтірдім» деп
мойныңа ала сал, сонда сенің жазаң жеңілденеді. Егер,сен
Савицкийді өлтіргеніңді мойындасаң, әкеңе тиіспейміз.
Әйтпесе әкеңді де…
Қайрат: Жолдас тергеуші, бұл жала ғой! Өлтірмеген адамды өлтірдім деп қалай мойындаймын, адам түгіл тышқанды да өлтіріп көрген емеспін.
Тергеуші: Заключенный Рыскулбеков, сен ақымақ болма,
«Савецкийді өлтірдім» деп мойында. Бұл – бір. Сен әкеңнен 4 мың сом алып, мына менің алақаныма сал, бұл – екі. Түсіндің бе, мақұлық?
Қайрат:
Жолдас тергеуші! Айылда әзер күнін көріп отырған ата-анамды ақша деп қинағым келмейді және не үшін ақша төлеуім керек?
Не үшін? Ешқандай қылмысым жоқ.
Тергеуші: Әкетіңдер, құртыңдар, атыңдар!
Қайрат:
Тоқта! Айтар сөзім бар.
Күнәдан таза басм бар,
Жиырма бірде жасым бар.
Қасқалдақтай қаным бар,
Бозторғайдай жаным бар.
Алам десең алыңдар.
Қайрат деген атым бар,
Қазақ деген затым бар.
«Еркек тоқты – құрбандық»,
Атам десең атыңдар.
(Қайратты кісендеп алып кетеді.)
Ойын: «Алма ағашы»
1-жүргізуші:
Тәуелсіздік — ел мұраты. Бұл біздің ұлан байтақ теңіздей Қазақ тарихының басынан кешкендерінің тамшысы ғана болса да, осы 17жылда Қазақстанның дамып өркендеуін жылдармен өрнектейміз.
2-жүргізуші:
1991 жылы Тәуелсіз Қазақстан елі тұңғыш рет Н.Ә.Назарбаевты президент етіп сайлады.
1-жүргізуші: 1992 жылы Қазақстан Республикасының Елтаңбасы, әнұраны, туы туралы заң қабылданды.
2-жүргізуші: 1993 жылы 30 тамызда Қазақстан Республикасының Конституциясы қабылданды. 15 қарашада төл теңгеміз алғаш реет айналымға түсті.
1-жүргізуші: 1994 жылы Ғарышта қазақтың екінші ғарышкері Т.Мұсабев көк байрақты желбіретті.
2-жүргізуші: 1995 жылы ұлы Абайға 150 жыл толды.
1-жүргізуші: 1996 жыл Жамбыл жылы. Тәуелсіздік монументі орнатылды.
2-жүргізуші: 1997 жылы «Қазақстан – 2030» стратегиясы қабылданды.
1-жүргізуші: 1998 жылы Ақмола атауы Астана деп өзгертілді.
2-жүргізуші: Астанада алғаш рет Бәйтерегіміз салынды.
1-жүргізуші: 1999жыл Қорқытқа 1500 жыл тойын Қызылордада тойладық.
2-жүргізуші: 2000жылы – Мәдениетті қолдау жылы.
1-жүргізуші:2001 жылы 18мамырда – Күлтегін ескерткішінің көшірмесін И.Тасмағамбетов Астанаға әкелді.
2-жүргізуші: 2002 жылы – Денсаулық жылы.
1-жүргізуші: 2003-2005 жылдары Ауыл жылдары
2-жүргізуші: 2006жылы — Сыр елі өнер ордасы
1-жүргізуші: 2007жылы төл теңгеміз жаңа түрмен айналымға түсті.
2-жүргізуші:2008жылы Қазақстанның бас ордасына Астанаға 10 жылдығы тойланды.
1-жүргізуші:
Есті ерлер жүрмейді желік ертіп,
Елеулі іске қосар емірентіп.
Бүгінгі кеш қонағы апайымыз
Сөз сөйлесін баршаны тебірентіп,-дей отырып,Төрешова
Ақкенже Қонысбекқызына сөз береміз.
Өлең: «Желтоқсан желі»
1-жүргізуші:
Тәуелсіздіктің түп тамырына желтоқсан оқиғасының тікелей байланысы бар екеніне ешкім дау айта қоймас. Десек те, 1986 жылдың қайғылы желтоқсаны бір күнгі немесе бір жылғы наразылықтың көрінісі болмаса керек.
2-жүргізуші:
Бүгінде 1986 жылы болған Желтоқсан оқиғасына 25 жыл
толуда. Ел іргесі тыныш, халқымыз бай-қуатты болсын!
Кештің тақырыбы: «Тәуелсіздік деп соғады жүрегіміз»
Кештің барысы: «Көк тудың желбірегені» әні.
1 — жүргізуші: Армысыздар, құрметті ұстаздар, оқушылар және қадірменді қонақтар! Бүгінгі Тәуелсіздігіміздің 31 жылдығына арналған «Тәуелсіздік деп соғады жүрегіміз» атты мерекелік кешімізге қош келдіңіздер!
Тәуелсіздік — ең басты құндылығымыз. Тәуелсіздікке қантөгіссіз, бейбіт түрде қол жеткізгеннен кейін ғана елімізді әлемнің өркениетті мемлекеттерінің қатарына қоса алдық. 31 жыл ішінде тәуелсіз Қазақ елін қалыптастырып, нарықтың қиын өткелектерінен аман өткізіп келеміз. Осы кезеңде Қазақстанды дүние дидарындағы ең мықты мемлекеттер танитындай, сыйлайтындай деңгейге жеткізген тұңғыш президентіміз Нұрсұлтан Назарбаевтай көреген саясаткердің ерен еңбегін дәл бүгін және әрқашанда айтып өтеміз.
Тәуелсіздік күні еліміздің барлық азаматтары үшін орны ерекше мереке деп білеміз, себебі, осынау жүрекжарды қуанышқа толы күнді ата — бабаларымыз ғасырлар бойы армандап, күтумен өтті.
2 — жүргізуші:
Армандарды жақындатып тым алыс,
Біздің жаққа жеткен екен жылы ағыс.
Егемендік — ел бақыты, ертеңі,
О, халайық! Құтты болсын қуаныш!
Азат өлкем күндей күлген шығыстан,
Асыл елім жан — жүректі ұғысқан.
Ата бабам аңсап өткен бақытым,
Айналайын, Қазақстан — Гүлстан!
Қазақ орта мектебінің көркемөнерпаздарының шағын концерттік бағдарламасын қабыл алыңыздар.
1 — жүргізуші:
Кең байтақ, көз жетпейтін жерім менің
Таулы орман, жасыл жайлау көлім менің
Бүгінде бар әлемге даңқың жетті
Тәуелсіз Қазақстан – елім менің
2 — жүргізуші:
Тас еденде жатты қазақ баласы,
Ауырса да, қыңқ етпеді жарасы,
Жараланған жолбарыстай, ышқынып,
Айтып жатты соңғы сөзін ол ащщы!!!……
Қайрат атты атым бар, он сегізде жасым бар…
Еркек тоқты құрбандық, атам десең атыңдар!….
Сұранбады, жалынбады тік тұрды,
Барлық жендет қорықты одан тіксінді,
Тас қорғанда жалғыз өзі жатса да,
Қанышерлер айналада көптін — ді….
Бір қазаққа әлі келмей, жер болып,
Мойындатпақ, бір өлікті тергеулік,
Сенің ісің, сен өлтірдің дегенді,
Артпақты олар, өрен жасқа көлдей ғып….
Ән «Қазақстан» орындайтын 10 — сынып оқушысы
2 — жүргізуші: Құттықтау сөз кезегі мектебіміздің директорына беріледі.
1 — жүргізуші:
Күй, сені тәтті көрем, жаным сүйіп,
Тыңдаймын тыным алмай, жанып – күйіп
Өмірдің сырын ашып жүрегіме
Музаның әміріне басымды иіп.
Алайық ескі күйдің бәрін жиып,
Жандырған ой — қиялды қалың күйік
Шерттіріп құнарлырақ домбыраға
Тербеліп ырғағына тамылжиық
«Балбырауын» күйі. Орындайтын: оқушылар
Бақытым — Республикам Қазақстан,
Көгінде ақ көгершін, қаздар ұшқан.
Саған жетпес құшағы әлемнің де,
Қыс болса, бір шетінде жаз ауысқан.
Алдарыңызда бишілер тобының орындауында «Қамажай биі»
1 — жүргізуші:
Таң қалады тергеуші де бел кетіп,,
Неткен қайтпас, біз мұндайды көрмедік!!!
Барлық қазақ осындай ма.? білмедім,
Жоқ әлде сен оқшау ма едің, не ерлік?….
Барлық қазақ осындай, бар қанында,
Сол ерлікпен ұстаған, сар даламды,
Кіргізбеген жауларын, бір сүйем де,
Ұрпағы үшін жан берген, өр бабам да!!!…
Сол атаның ұрпағы мына менмін,
Есте ұста ей жендет, көрмегенің,
Мен қазақпын қорықпан, өлімнен де,
Табан асты, ол туған жерім менің.
Бір тамшы жас, алмай қара көзіне,
Халқы үшін жауаптығын сезіне,
Жас қазағым, қиындықтан тайсалмай,
Әркездері, жұптап тұрды сөзін де;
Қайрат атты атым бар, он сегізде жасым бар,
Еркек тоқты құрбандық, атам десең атыңдар!!!
2 — жүргізуші:
Қазақ дейтін менің бір елім,
Жатыр алып жарты дүние әлемін.
Бұл даланы анам жаспен суарған,
Бұл далаға жылап келіп қуанған, — деп Қасым Аманжолов ағамыз жырлағандай, кең байтақ жерімізде Қазақ халқының басынан не өтпеді десеңізші. Талай қиындықты бастан кешірсе де, ешқашан мойымай, күресе білді. Азаттық таңы туатынына кәміл сеніп, үміттерін үзбеді.
Сол күндер ғой жүректің аңсағаны,
Соған шөлдеп, шөліркеп тамсанады,
Өкініш пе, білмеймін қуаныш па
Өз — өзінен жүрегім ән салады.
«Тұмар» дуэтінің орындауында ән «Алға, Қазақ, жігіттері» «Орнында бар оңалар» демекші, ел орнында, жер орнында, жерге жетер байлық жоқ. Жер болса, ел болады, ел болса ер болады. Ерлеріміздің арқасында «Қазақстан» егеменді ел болып, дүние жүзіне танылды. 120 — дан аса ұлт өкілдері тұратын осынау қасиетті мекенде, асқақтаған өлкеде, кеңшілігі керемет дархан дастархандай далада, егіні теңіздей толқыған, төрт түлігі өрбіген, өндірісі өркендеген мекенде өмір сүруші әрбір адам өз Отанын жанындай сүйіп, оның көк байрағын көкке көтеруді мақтаныш тұтады.
Қазақпын, еңселі елмін егеменді,
Кеңейттім кең әлемге керегемді.
Мұхиттың ар жағында жатқан жұрттар
Таныды тепе — тең деп тереземді.
Қазақпын, қойнауы — құт, жері — дархан,
Әнімді бес құрлықтың бәрінде айтам.
Ән: «Жаса, Қазақстан!» орындайтын: 9 — сынып оқушысы
Желтоқсан – заман толғағы байтақ даланың,
Шарпыған сәті үміт пен күдік қаланың
Желтоқсан – Қайрат, Ләззат, Сабира
Құрбаны болған жаланың
Ал қоғамның адамнан бар ма асылы,
Кеткенде жоқ құлақтан зар басылып,
Бұғаудағы боздақтары кете барды
Бірі атылып, ал бірі дарға асылып
1 — жүргізуші:
Барлық ұлттың басын қосты бұл достық
Ұлы достық Нұрлы достық
Күн достық Достық деген қасиетті ұранға
Кең даланың жүрегі де үн қосты
Биші қыздар биімен де үн қосты «Шаттық» биі. Орындайтын 9 — сынып оқушылары
2 — жүргізуші:
Қасиетті Қазақстан мекенім,
Ақиқаттың алтын бесігі екенсің.
Елім, жерім, Отаным – бақ — дәулетім,
Болашағым, өнер — білім, өркенім.
Бейбіт өмір тілеймін мен халқыма
Туған тілім шұбарланба жарқыра
Тарихымызда таланттылар көбейсін
Бас иемін ата баба рухына.
Бойымда әні бұлақ жатыр бұрқырап
Сол бұлақтан сыр ағыздым жыр құрап
Тілейтінім барша жұртқа бір ғана
Ырыс, бақыт, татулық пен ынтымақ.
Ән: «Қазақстаным» Орындайтын: 7 — сынып оқушысы (Барша бала артында шығып тұрады, қолдарында шар мен жалауша)
2 — жүргізуші:
Ту тігілді халқымның бүгін бағына
Жас өрендер желбіретіп нық ұста
Ғасырларға жалғастырып елдікті
Дақ түсірме ата баба рухына
Үлгі бізге аталардың ерлігі
Ұлағаты өнегесі еңбегі
Тәуелсіздік туын ұстап жоғары
Бүгінгі ұрпақ болар елдің ертеңі дей келе бүгінгі тәуелсіздігіміздің 31 жылдығына арналған «Тәуелсіздік деп соғады жүрегіміз» атты мерекелік кешіміз өз мәресіне де келіп жетті.
Қазақ елім! Туды жастық дәуірің.
Алғандайсың жұлдызыңның жарығын.
Тәуелсіздік құтты болсын, қымбаттым,
Туған күнің құтты болсын, алыбым!
Тәуелсіздігіміздің тұғыры биік, халқымыздың еңсесі жоғары, егемендігіміз баянды болсын деп тілейік, ағайын. Келесі кездескенше сау саламатта болыңыздар!
16 желтоқсан тәуелсіздік күні сценарий(Желтоқсан – тәуелсіздіктің бастауы)
Тақырыбы:«Желтоқсан – тәуелсіздіктің бастауы»
Мақсаты: Тәуелсіздік туралы терең мағлұмат беру. Ата — бабамыздың тәуелсіздік жолындағы ерлігін үлгі етіп, өз Отанын сүюге, еліне, халқына қызмет етуге тәрбиелеу. Еліміздің тәуелсіздігін атап өту қарсаңында ел тарихына шолу жасау. Тәуелсіз еліміздің жетістіктерімен таныстырып, білгендерін тереңдету.
Көрнекілігі: шарлар, нақыл сөздер, слайд.
Барысы:Әнұран орындалады.
1 — жүргізуші:
— Құрметті қонақтар, ұлағатты ұстаздар мен шәкірттер!«Желтоқсан – тәуелсіздіктің бастауы» атты ертеңгілігімізге қош келдіңіздер! Биыл еліміздің сан мың жылдар бойы армандаған тәуелсіздік алғанымызға 25 жыл толып отыр.
2 — жүргізуші:
— Егемен еліміздің ең ұлық, ең қастерлі мерекесі – Тәуелсіздік күні. Тәуелсіздіктің тал бесігінде тербелген ардақты ағайындар, мереке құтты болсын!
1 — жүргізуші:
— Тәуелсіздіктің түп – тамыры Желтоқсан оқиғасына тікелей байланысты екеніне ешкім дау айта қоймас. Десек те, 1986 жылдың қайғылы желтоқсаны бір күнгі немесе бір жылғы наразылықтың көрінісі болмаса керек.
2 — жүргізуші:
— Достар, мен тәуелсіз ел болу дегенімізді өзіңнің өзгелермен тең екендігіңді сезіну және ана тіліңде емін- еркін сөйлеуің деп түсінемін.
1-жүргізуші:
— Олай болса, біздің достарымыз тәуелсіздік туралы не айтады екен?
1-оқушы:
Тәуелсіздік – менің байтақ Отаным
Бір өзіңсің Мұхтар, Абай, Шоқаным
Тәуелсіздік – сәбилердің шаттығы
Тәуелсіздік, тәуелсіздік – жыр әнім
2-оқушы:
Тәуелсіздік таңы атты,
Азаттықтың күні атты.
Тәуелсіздік алған ел,
Егемен қазақ халқы.
1 — жүргізуші.
— Бостандық деп аталатын асқақ арман жолында қаншама қан төгілді, қаншама батыр мерт болды. Бұл арпалыс бір күн, бір жыл, бір мезет емес, талай ғасырларға созылған. Осы арпалысты жай тілмен тарих дейді. Ендеше, тәуелсіздік жолындағы тарих беттеріне тағы бір зер салайық.
Көрініс «Бөгенбайдың қазақтарды жоңғарларға қарсы шабуылға шақыруы»
3-оқушы:
Қалса да қайда көлің, қайда жерің,
Қасқайып хақ жолынан таймап едің.
Айрылып күндіз – күлкі,түнде – ұйқыдан
Күткенің осы еді ғой, қайран елім!
4-оқушы:
Республика! Ерікті ел – Қазақстан!
Келді ақыры көп күткен жаз алыстан.
Келді алыстан аңсатып,армандатып,
Торды бұзған мен де бір мәз арыстан.
5-оқушы:
Өр едің өліссең де беріспеген,
Ел едің еншісін де бөліспеген.
Зар мұңның әні бар ма сен айтпаған,
Тағдырдың зәрі бар ма сен ішпеген?
2-жүргізуші:
— 1931-33 жылдары өркениетті қоғам құру шаралары бүкіл елді тығырыққа тіреді. Аштықтан, түрлі індеттерден халықтың 40 % қырылды.1 млн 578 мың халық атамекенін тастап кетті.40 жылдай уақыт өткеннен кейін ғана бәрі қалпына келді.
6-оқушы:
Хандардың қайталама қателерін,
«Ұлт бол» деген нығайтып қатарларын.
Мағжан мен Мұхтар, Жүсіпбектің
Ұмытпа ешқашан баталарын.
7-оқушы:
Біз намыскер – қазақ елі ұланымыз,
Қорғайтын жерді Отан – қыранымыз.
«Талап, еңбек, терең ой, қанағат қыл,
Рақым ет» — дер Абай айтқан ұранымыз.
8-оқушы:
Бізге де кез келді ғой көктем шығар,
Зілзала, құйын заман өткен шығар.
Күндіз –түні шырылдаған құлын даусың
Құдайдың құлағына жеткен шығар.
Бейнетаспадан көрініс көрсету «Қазақ елінің дамуы»
9-оқушы:
Қара мына ғажапқа,
Теңдік тиді қазаққа.
Езгідегі ұрпағың
Енді айналмас мазаққа.
10 оқушы:
Өзіңдікі туың да,
От пен ауа, суың да.
Жаса Қазақстаным!
Белді бекем буын да.
11-оқушы:
Ұраның да жасасын! Құраның да жасасын!
Қасиет кие дарыған, ұланың да жасасын!
Қанатынан қайрылып, қыл арқаннан майрылып,
Қонақ тәуелсіздіктен, қала көрме айрылып.
1-жүргізуші:
— 1937-38-жылдары лаңкестік жаппай сипат алды. Бұл жылдарда Кеңес үкіметін нығайтуға қатысқан 27 мыңнан астам көрнекті қайраткерлер атылды.
2-жүргізуші:
— Ал 1941- 45-жылдары қиында ұзақ 4 жылға созылған Ұлы Отан соғысы болды.1418 күнде 20 млн. адам қаза тапты.Достар, ерлік көрсеткен батырларды атайықшы.
12-оқушы:
Құтты болсын тәуелсіздік мейрамы,
Ол әркімге бейбіт өмір сыйлады.
Аңсаған сан ғасырлық арман болып,
Қол жеткізген шындық жырын жырлады.
13-оқушы:
Беу Астана!Ардақты ақ қаласың!
Жасап жатыр туған ел салт – жорасын.
Туған күнің, Астана, құтты болсын!
Бақытты бол! Ортаймас бақ орнасын!
14-оқушы:
Желдей еркін, түздей кең, таңдай азат.
Мен қазақпын дегенде қандай ғажап.
Мақтан етсін халықтар халықтығын,
Жетер сан жыл шеккен малдай азап.
1-жүргізуші:
— 1986 жылы Алматының бас алаңында Желтоқсан оқиғасы болды. Бұл оқиға дүниені дүр сілкіндірді. Бұл желтоқсан көтерілісіне қазақ ел аузында жүрген, тарихта аты қалған Қайрат Рысқұлбеков, Ербол Сыпатаев, Ләззат Асанова және тағы басқа апаларымыз бен ағаларымыз қатысты. 1986 жылы желтоқсандағы көтеріліске жастар ешбір жаман оймен барған жоқ. Олар бейбіт жолмен тәуелсіздікке қол жеткізу үшін қатысқан еді.
15-оқушы:
Ағалардың алып берген биігін
Абыроймен асқақ ұстан жастарың.
Қазақстан деген алып мемлекет
Қарыштап тек алға қадам басқаның.
Атағыңа ғашық болсын жер жаһан,
Азат елім, ашық болсын аспаның!
Би «Қазақ елі»
2 – жүргізуші:
-Енді еліміздің тәуелсіздік шежіресін тыңдайық.
-1991 жылы 1 желтоқсанда Қазақстан Республикасының тұңғыш Президенті Нұрсұлтан Назарбаев сайланды. 1991 жылы 16 желтоқсанда Қазақстан Республикасы өз тәуелсіздігін жариялады.
-1992 жылы 4 маусымда Қазақстан Республикасы Жоғарғы кеңесі мемлекеттік рәміздері қабылданды.Қазан айында тұңғыш ғарышкер Т.Әубәкіров ғарышқа самғады.
-1993 жылы 15 қазанда ұлттық валюта – төл теңгеміз дүниеге келді, ол өмірдегі елеулі жаңалық, айтулы оқиға болды.
— 1995 жылы 30 — тамызда Ата заң қабылданды. Заң 2001 жылдың 5 қыркүйегінде күшіне енді. Сөйтіп, жаңа Конституциямен еліміздің жаңа тарихы бастау алды.
1 — жүргізуші:
— Ия, достар, алғаш рет 1 — желтоқсан Президент күні деп жарияланды.
Хор «Көк тудың желбірегені» әні
1 – жүргізуші:
— Міне, осы тәуелсіздіктің туын желбіреткен ұлтжанды аға — әпкелеріміздің арқасында егеменді ел болуға қол жеткіздік.Ендеше, осындай бейбіт елде ата- ана,бауырларымызбен тамаша өмір сүрейік!
Би «Әке мен ана»
Би «Көңілді күн»
Хор: «Қазақстаным менің» әні
2 – жүргізуші:
Осымен Тәуелсіздік мерекесіне арналған «Желтоқсан- тәуелсіздіктің бастауы» атты әдеби музыкалық ертеңгілігіміз аяқталды. Көріп тамашалағандарыңызға рахмет. Сау болыңыздар!
Подборка по базе: Герои 5-7 сценарий.pdf, 16 Желтоқсан сценарий Дана.docx, Педагогический сценарий.doc, Екі жұлдыз. Сценарий. Мектеп мұғалімдері мен оқушылары арасындағ, Новый год сценарий.docx, масленица сценарий.docx, жаңа жылдық сценарий.docx, ЖАҢА ҚАЗАҚСТАН сценарий.docx, 5 Өз ойынының сценарийі.docx, Жаңа жыл мерекесіне арналған сценарий 11 сынып.docx
16 желтоқсан тәуелсіздік күні сценарий
Мақсаты: Тәуелсіздік туралы терең мағлұмат беру. Ата — бабамыздың тәуелсіздік жолындағы ерлігін үлгі етіп, өз Отанын сүюге, еліне, халқына қызмет етуге тәрбиелеу. Еліміздің тәуелсіздігін атап өту қарсаңында ел тарихына шолу жасау. Тәуелсіз еліміздің жетістіктерімен таныстырып, білгендерін тереңдету. Көрнекілігі: шарлар, нақыл сөздер, слайд.
Барысы:Әнұран орындалады.
1 — жүргізуші:
— Құрметті қонақтар, ұлағатты ұстаздар мен шәкірттер! Гимназия мектебінің 7 «Г» сыныбының оқушылары дайындаған «Желтоқсан – тәуелсіздіктің бастауы» атты ертеңгілігімізге қош келдіңіздер! Биыл еліміздің сан мың жылдар бойы армандаған тәуелсіздік алғанымызға 22 жыл толып отыр.
2 — жүргізуші:
— Егемен еліміздің ең ұлық, ең қастерлі мерекесі – Тәуелсіздік күні. Тәуелсіздіктің тал бесігінде тербелген ардақты ағайындар, мереке құтты болсын!
1 — жүргізуші:
— Тәуелсіздіктің түп – тамыры Желтоқсан оқиғасына тікелей байланысты екеніне ешкім дау айта қоймас. Десек те, 1986 жылдың қайғылы желтоқсаны бір күнгі немесе бір жылғы наразылықтың көрінісі болмаса керек.
2 — жүргізуші:
— Достар, мен тәуелсіз ел болу дегенімізді өзіңнің өзгелермен тең екендігіңді сезіну және ана тіліңде емін- еркін сөйлеуің деп түсінемін.
1-жүргізуші:
— Олай болса, біздің достарымыз тәуелсіздік туралы не айтады екен?
1-оқушы:
Тәуелсіздік – менің байтақ Отаным
Бір өзіңсің Мұхтар, Абай, Шоқаным
Тәуелсіздік – сәбилердің шаттығы
Тәуелсіздік, тәуелсіздік – жыр әнім
2-оқушы:
Тәуелсіздік таңы атты,
Азаттықтың күні атты.
Тәуелсіздік алған ел,
Егемен қазақ халқы.
1 — жүргізуші.
— Бостандық деп аталатын асқақ арман жолында қаншама қан төгілді, қаншама батыр мерт болды. Бұл арпалыс бір күн, бір жыл, бір мезет емес, талай ғасырларға созылған. Осы арпалысты жай тілмен тарих дейді. Ендеше, тәуелсіздік жолындағы тарих беттеріне тағы бір зер салайық.
Көрініс «Бөгенбайдың қазақтарды жоңғарларға қарсы шабуылға шақыруы»
3-оқушы:
Қалса да қайда көлің, қайда жерің,
Қасқайып хақ жолынан таймап едің.
Айрылып күндіз – күлкі,түнде – ұйқыдан
Күткенің осы еді ғой, қайран елім!
4-оқушы:
Республика! Ерікті ел – Қазақстан!
Келді ақыры көп күткен жаз алыстан.
Келді алыстан аңсатып,армандатып,
Торды бұзған мен де бір мәз арыстан. 5-оқушы:
Өр едің өліссең де беріспеген,
Ел едің еншісін де бөліспеген.
Зар мұңның әні бар ма сен айтпаған,
Тағдырдың зәрі бар ма сен ішпеген?
2-жүргізуші:
— 1931-33 жылдары өркениетті қоғам құру шаралары бүкіл елді тығырыққа тіреді. Аштықтан, түрлі індеттерден халықтың 40 % қырылды.1 млн 578 мың халық атамекенін тастап кетті.40 жылдай уақыт өткеннен кейін ғана бәрі қалпына келді.
6-оқушы:
Хандардың қайталама қателерін,
«Ұлт бол» деген нығайтып қатарларын.
Мағжан мен Мұхтар, Жүсіпбектің
Ұмытпа ешқашан баталарын.
7-оқушы:
Біз намыскер – қазақ елі ұланымыз,
Қорғайтын жерді Отан – қыранымыз.
«Талап, еңбек, терең ой, қанағат қыл,
Рақым ет» — дер Абай айтқан ұранымыз.
8-оқушы:
Бізге де кез келді ғой көктем шығар,
Зілзала, құйын заман өткен шығар.
Күндіз –түні шырылдаған құлын даусың
Құдайдың құлағына жеткен шығар.
Бейнетаспадан көрініс көрсету «Қазақ елінің дамуы»
9-оқушы:
Қара мына ғажапқа,
Теңдік тиді қазаққа.
Езгідегі ұрпағың
Енді айналмас мазаққа.
10 оқушы:
Өзіңдікі туың да,
От пен ауа, суың да.
Жаса Қазақстаным!
Белді бекем буын да.
11-оқушы:
Ұраның да жасасын! Құраның да жасасын!
Қасиет кие дарыған, ұланың да жасасын!
Қанатынан қайрылып, қыл арқаннан майрылып,
Қонақ тәуелсіздіктен, қала көрме айрылып.
1-жүргізуші:
— 1937-38-жылдары лаңкестік жаппай сипат алды. Бұл жылдарда Кеңес үкіметін нығайтуға қатысқан 27 мыңнан астам көрнекті қайраткерлер атылды.
2-жүргізуші:
— Ал 1941- 45-жылдары қиында ұзақ 4 жылға созылған Ұлы Отан соғысы болды.1418 күнде 20 млн. адам қаза тапты.Достар, ерлік көрсеткен батырларды атайықшы.
12-оқушы:
Құтты болсын тәуелсіздік мейрамы,
Ол әркімге бейбіт өмір сыйлады.
Аңсаған сан ғасырлық арман болып,
Қол жеткізген шындық жырын жырлады.
13-оқушы:
Беу Астана!Ардақты ақ қаласың!
Жасап жатыр туған ел салт – жорасын.
Туған күнің, Астана, құтты болсын!
Бақытты бол! Ортаймас бақ орнасын!
14-оқушы:
Желдей еркін, түздей кең, таңдай азат.
Мен қазақпын дегенде қандай ғажап.
Мақтан етсін халықтар халықтығын,
Жетер сан жыл шеккен малдай азап. 1-жүргізуші:
— 1986 жылы Алматының бас алаңында Желтоқсан оқиғасы болды. Бұл оқиға дүниені дүр сілкіндірді. Бұл желтоқсан көтерілісіне қазақ ел аузында жүрген, тарихта аты қалған Қайрат Рысқұлбеков, Ербол Сыпатаев, Ләззат Асанова және тағы басқа апаларымыз бен ағаларымыз қатысты. 1986 жылы желтоқсандағы көтеріліске жастар ешбір жаман оймен барған жоқ. Олар бейбіт жолмен тәуелсіздікке қол жеткізу үшін қатысқан еді.
15-оқушы:
Ағалардың алып берген биігін
Абыроймен асқақ ұстан жастарың.
Қазақстан деген алып мемлекет
Қарыштап тек алға қадам басқаның.
Атағыңа ғашық болсын жер жаһан,
Азат елім, ашық болсын аспаның!
Би «Қазақ елі»
2 – жүргізуші:
-Енді еліміздің тәуелсіздік шежіресін тыңдайық.
-1991 жылы 1 желтоқсанда Қазақстан Республикасының тұңғыш Президенті Нұрсұлтан Назарбаев сайланды. 1991 жылы 16 желтоқсанда Қазақстан Республикасы өз тәуелсіздігін жариялады.
-1992 жылы 4 маусымда Қазақстан Республикасы Жоғарғы кеңесі мемлекеттік рәміздері қабылданды.Қазан айында тұңғыш ғарышкер Т.Әубәкіров ғарышқа самғады.
-1993 жылы 15 қазанда ұлттық валюта – төл теңгеміз дүниеге келді, ол өмірдегі елеулі жаңалық, айтулы оқиға болды.
— 1995 жылы 30 — тамызда Ата заң қабылданды. Заң 2001 жылдың 5 қыркүйегінде күшіне енді. Сөйтіп, жаңа Конституциямен еліміздің жаңа тарихы бастау алды.
1 — жүргізуші:
— Ия, достар, алғаш рет 1 — желтоқсан Президент күні деп жарияланды.
Хор «Көк тудың желбірегені» әні
1 – жүргізуші:
— Міне, осы тәуелсіздіктің туын желбіреткен ұлтжанды аға — әпкелеріміздің арқасында егеменді ел болуға қол жеткіздік.Ендеше, осындай бейбіт елде ата- ана,бауырларымызбен тамаша өмір сүрейік!
Би «Әке мен ана»
Би «Көңілді күн»
Хор: «Қазақстаным менің» әні2 – жүргізуші:
Осымен Тәуелсіздік мерекесіне арналған «Желтоқсан- тәуелсіздіктің бастауы» атты әдеби музыкалық ертеңгілігіміз аяқталды. Көріп тамашалағандарыңызға рахмет. Сау болыңыздар!
14
Цель: Формирование патриотических чувств.
Задачи:
- Формирование у учащихся казахстанского патриотизма, миролюбия, национального согласия, углубление и расширение знаний и представлений детей о нашей Родине. Закрепить знания учащихся о государственных символах Республики Казахстан.
- Развивать творческие способности учащихся, развивать интерес и желание больше узнать о родном крае, об истории Казахстана.
- Воспитывать чувство гордости за свою страну, свой народ.
- Развитие речевого общения.
Оборудование: иллюстрации, фотографии, музыка, карта РК, интерактивная доска, слайды.
Предварительная работа: прочтение на внеклассном чтении пословиц о Родине и стихов о Казахстане; ознакомление и закрепление символики РК; звездочки, вырезанные и подписанные ладошки каждого ребёнка, ватман с изображением круга; награды детям.
Ведущий 1:
— Здравствуйте, ребята! Сегодня мы собрались в этом красивом зале на праздник! Что это за праздник?! Вы узнаете чуть позже. Скажу только, что мы будем играть, разгадывать викторину, выбирать пословицы и даже собирать звезды! Вам интересно? Тогда мы начинаем!
Ведущий 2:
Казахстан — земля родная
Очень любим мы тебя.
Море, горы, даль степная —
Это Родина моя!
Хлеб, который мы едим, земля, на которой мы живем, мама, которая дала нам жизнь — без этого жить просто не возможно. И все это связано с самым заветным для человека — Родиной.
Великую землю
Любимую землю,
Где мы родились и живем,
Мы Родиной милой,
Мы Родиной светлой,
Мы Родиной нашей зовем!
Ведущий 1:
— Ребята, а как называется наша Родина?
Ответы детей
— Правильно, ребята. Казахстан — это наша Родина. У каждого человека есть своя Родина, он любит то место, где родился и живет. Без Родины и без народа человек не может жить.
А теперь давайте поиграем в игру, которая называется «Составь пословицу». Это все пословицы о Родине. Я вам говорю начало пословицы, а вы должны закончить эту пословицу. Вы за каждый правильный ответ будете получать звёздочку. В конце праздника мы узнаем, кто из ребят лучше всех знает свою страну.
Игра «Составь пословицу»
- Одна у человека мать — …(одна и Родина)
- Тот герой…(кто за Родину горой)
- Для Родины своей…(сил не жалей)
- Не будь сыном отца…(а будь сыном народа).
- Хороша всякая земля, а лучше всех земля своя.
- И лук сладок, как мед, если на родине растет.
- Человек без Родины своей, что без леса одинокий соловей.
- Родину предать — заживо себя закопать.
Ведущий 2:
— Ребята, мы живем в замечательной стране, в Республике Казахстан, просторы ее огромны и, если бы мы захотели совершить путешествие по ее территории, то оно продлилось бы очень много времени. Посмотрите на физическую карту. Территория нашей Родины очень велика. Она тянется от Прикаспийской низменности на западе до Алтайских гор на востоке на 3000 километров. С севера на юг Казахстан тянется на 1600 км. Когда на севере в Петропавловске, еще гуляют метели, когда земля укутана в снежное покрывало, на юге, в садах Шымкента, цветет уже урюк, тополь распускает свои листочки, и земля укрывается зеленым покрывалом. По размеру территории Казахстан входит в десятку крупнейших государств в мире. Население — 15121,2 тыс. человек. Государственный язык — казахский. Язык межнационального общения — русский. В Республике Казахстане проживают представители более 130 национальностей.
Ведущий 1:
Над Казахстаном орел молодой
Стал символом счастья, свободы.
Раскинул он крылья над нашей страной
И дружбой сплотил он народы.
Дружба народов — не просто слова,
Дружба народов — навеки жива,
Дружба народов — счастливые дети,
Колос на нивах и сила в расцвете.
Ведущий 2:
Сейчас мы проведём викторину «Мой Казахстан». Я буду задавать вопросы, а вы за каждый правильный ответ будете получать звёздочку.
Викторина «Мой Казахстан»
- Торжественная песня страны (гимн)
- Президент Казахстана (Назарбаев Н.А.)
- Столица нашей Родины. (Астана)
- Национальное жилище казахов (юрта)
- Народный музыкальный инструмент казахов (домбра)
- Какой праздник мы отмечаем весной? (Наурыз)
- Символ города Алматы (яблоки)
- Космодром в Казахстане (Байконур)
Ведущий 1:
— Наша Республика Казахстан имеет государственные символы. Назовите их (флаг, герб и гимн).
Ответы детей
— Гимн — это торжественная песня. В жизни любого государства гимн играет большую роль. Им открываются официальные встречи руководителей государств. Гимн исполняют на торжественных праздниках, военных парадах, спортивных соревнованиях. Слушают Гимн стоя, показывая уважение к главной песне своей страны.
Флаг голубого цвета. Он символизирует открытое мирное небо и единство народов. Золотое сердце в центре флаг, символ мира и богатства. Беркут — символ храбрости, высота полета мыслей и стремление нашего народа.
Основой герба является — шанырак, изображен на голубом фоне. Шанырак символизирует единство всех народов, проживающих в Казахстане.
Ведущий 2:
Наши ребята приготовили для вас стихи о Родине.
1 ученик:
Как велика моя земля,
Как широки ее просторы —
Озера, реки и поля,
Леса, и степь, и горы.
2 ученик:
Поезжай за моря,- океаны,
Надо всею землей пролети:
Есть на свете различные страны
Но лучше Казахстана не найти.
3 ученик:
Среди всех народов,
Среди разных стран.
Люблю больше всех я
Родной Казахстан!
Ведущий 1:
— Большое спасибо ребятам! Они так любят свою Родину и так хорошо читают стихи!
— Ребята, как называется столица нашей Родины.
Ответы детей.
— Правильно, это Астана. Кто является главой нашего государства?
Ответы детей.
— Молодцы, ребята! Вот мы и подошли к главной тайне нашего праздника.
— Главой нашего государства является Н. А. Назарбаев. Первого декабря нынешнего года Казахстан впервые отметит новый государственный праздник — День Первого Президента. Первый президент Республики Казахстан Нурсултан Абишевич Назарбаев является основателем нового независимого государства, обеспечивший его единство, защиту Конституции, прав и свобод человека и гражданина. В честь этого события во всех городах Казахстана пройдут спортивные соревнования и различные концертные программы.
— Ребята, вам очень повезло! Вы первые, кто отмечает это событие. До вас этого праздника не было.
Ведущий 2:
Но любой праздник предполагает подарки и поздравления. Сейчас мы вместе с вами приготовим подарок.
Творческая работа «Солнце»
— Ребята, посмотрите, что это?
Ответы детей.
— Это солнце, которое согревает своим тёплом нашу землю. Чтобы солнышко лучше грело и больше дарило нам тепла, ему нужны лучики. Вместе со своими воспитателями вы, ребята, обвели и вырезали свои ладошки. Ваши ладошки и будут лучиками нашего солнышка. Давайте приклеим ваши лучики. (Дети по очереди приклеивают лучики)
Ведущий 1:
— Какое красивое солнышко у нас получилось! Отличный подарок получился! Просто замечательный. Ну что же, осталось к нему заготовить поздравление с пожеланиями.
Дидактическая игра «Желаю тебе, родная земля!»
Ведущий 1:
«Казахстан любимый мой,
Буду я всегда с тобой!
Здесь и мама и друзья,
Это Родина моя!»
А сейчас, ребята, давайте запишем свои пожелания нашей Родине.
— Я желаю тебе, родная земля…
Дети поочередно выходят к доске и записывают свои пожелания Казахстану (процветания, любви, мирового признания, богатства, добра, мира, счастья и т. д.)
Подведение итогов
Ведущий 2:
— Кто же у нас из ребят лучше всех знает свою Родину. У кого больше звездочек? Итак, лучшим знатоком интеллектуальной викторины «Мой Казахстан» стал (а) … (вручение подарка)
Ведущий 1:
— Дорогие ребята, наш праздник подошёл к концу. Желаю вам всего самого наилучшего. До новых встреч.
Ұлдарыңның қайда кеткен құрығы,
Қыздарыңның қайда кеткен бұрымы?
Мейiрiмге зарықтырған заман-ай,
Заман-ай, заман-ай,
Туған жердiң ылайланды тұнығы.
Қайран елiм, қайран жерiм қор болған-ай,
Жомарттығы сор болған-ай,
Жарылыстан көз ашпаған далам-ай.
Қираттық та ата-баба мазарын,
Қасiреттiң тарттық ендi азабын.
Қоң етiңдi ойып берген, заман-ай,
Заман-ай, заман-ай,
Көсiлетiн көрпең қайда, қазағым?
Қайран елiм, қайран жерiм қор болған-ай,
Жомарттығы сор болған-ай,
Жарылыстан көз ашпаған далам-ай.
Неге бiздер у iшемiз суаттан,
Неге бiздер ажыраймыз тұяқтан?
Туған жердi тоздырғанша, заман-ай,
Заман-ай, заман-ай,
Неге жерге кiрмеймiз бiз ұяттан?
Қайран елiм, қайран жерiм қор болған,
Жомарттығы сор болған-ай,
Жарылыстан көз ашпаған далам-ай.
Ұлдарыңның қайда кеткен құрығы,
Қыздарыңның қайда кеткен бұрымы?
Мейiрiмге зарықтырған заман-ай,
Заман-ай, заман-ай,
Туған жердiң ылайланды тұнығы.
Қайран елiм, қайран жерiм қор болған-ай,
Жомарттығы сор болған-ай,
Жарылыстан көз ашпаған далам-ай.
Қираттық та ата-баба мазарын,
Қасiреттiң тарттық ендi азабын.
Қоң етiңдi ойып берген, заман-ай,
Заман-ай, заман-ай,
Көсiлетiн көрпең қайда, қазағым?
Қайран елiм, қайран жерiм қор болған-ай,
Жомарттығы сор болған-ай,
Жарылыстан көз ашпаған далам-ай.
Неге бiздер у iшемiз суаттан,
Неге бiздер ажыраймыз тұяқтан?
Туған жердi тоздырғанша, заман-ай,
Заман-ай, заман-ай,
Неге жерге кiрмеймiз бiз ұяттан?
Қайран елiм, қайран жерiм қор болған,
Жомарттығы сор болған-ай,
Жарылыстан көз ашпаған далам-ай.
Нурлан Абдуллин1.о стране скажу я вдохновеннои слова мои растопят лёдвсё пройду, мой друг ,без сожаленьяза очаг и Родины полёт.над горами , степью и озёрамипролегла печаль веков твоих.Припев:Родина моя — мечта столетийРодина моя — любви рассветы.Родина моя — святая верность.Вольный ветер и степная стать.Родина моя — слеза победы.Родина моя — огонь надеждыРодина моя — свободы берег.Родина моя -Казахстан2.пусть хранит в пути тебя Всевышний.Все мои молитвы о тебе.Казахстан,в котором я родился,ты мой дом,достоинство и честь.Ты пари,орёл мечтой свободнойНад землёй великой и родной.припевНурлан Абдуллин1.о стране скажу я вдохновеннои слова мои растопят лёдвсё пройду, мой друг ,без сожаленьяза очаг и Родины полёт.над горами , степью и озёрамипролегла печаль веков твоих.Припев:Родина моя — мечта столетийРодина моя — любви рассветы.Родина моя — святая верность.Вольный ветер и степная стать.Родина моя — слеза победы.Родина моя — огонь надеждыРодина моя — свободы берег.Родина моя -Казахстан2.пусть хранит в пути тебя Всевышний.Все мои молитвы о тебе.Казахстан,в котором я родился,ты мой дом,достоинство и честь.Ты пари,орёл мечтой свободнойНад землёй великой и родной.припев
Желтоқсан бірде,
Ел тосқан түрде,
Келетін мүлде жайдарлы.
Сол жылы бірақ,
Әдеттен жырақ
Көрінді шын ақ айбарлы.
Тоңдырды мені,
Тоңдырды сені
Желтоқсан желі ызғарлы.
Солдырды гүлді,
Оңдырды нұрды,
Көңілде мұңды із қалды.
Жоғалтып нуын,
Жоғалтып қуын;
Арал да суын тауысты.
Қаңырап мекен,
Аңырап бөкен,
Өріске бөтен ауысты.
Тоңдырды мені,
Тоңдырды сені
Желтоқсан желі ызғарлы.
Солдырды гүлді,
Оңдырды нұрды,
Көңілде мұңды із қалды.
Шайқалды күйім,
Шайқалды миым —
Бомбалар жиі жарылды.
Малым да кеміп,
Әлім де кеміп,
Қинады берік жанымды.
Тоңдырды мені,
Тоңдырды сені
Желтоқсан желі ызғарлы.
Солдырды гүлді,
Оңдырды нұрды,
Көңілде мұңды із қалды.
Бабалар өлер,
Балалар келер,
Аналар берер тіршілік.
Гүлденер дала,
Түрленер қала,
Бұтаққа жаңа бүр шығып.
Тоңдырды мені,
Тоңдырды сені
Желтоқсан желі ызғарлы.
Солдырды гүлді,
Оңдырды нұрды,
Көңілде мұңды із қалды.
Создать открытку
Рейтинг материала:2,0 (голосов
Мақсаты: Тәуелсіздік туралы терең мағлұмат беру. Ата – бабамыздың тәуелсіздік жолындағы ерлігін үлгі етіп, өз Отанын сүюге, еліне, халқына қызмет етуге Тәрбиелеу. Еліміздің тәуелсіздігін атап өту қарсаңында елтарихына шолу жасау. Тәуелсіз еліміздің жетістіктерімен таныстырып, білгендерін тереңдету.
Көрнекілігі: шарлар, нақылсөздер, слайд.
— Құрметті шәкірттер! «Желтоқсан–тәуелсіздіктің бастауы»атты ертеңгілігімізге қошкелдіңіздер! Биыл еліміздің сан мың жылдар бойы армандаған тәуелсіздік алғанымызға 26 жыл толып отыр.
— Егемен еліміздің ең ұлық, ең қастерлі мерекесі–Тәуелсіздік күні. Тәуелсіздіктің тал бесігінде тербелген ардақты ағайындар, мереке құтты болсын!
16 желтоқсан – Тәуелсіздік күніне арналған ертенгілік.
Жүр. Құрметті қонақтар сүйікті балалар ! Егеменді еліміздің тәуелсіздік алғанына 26 жыл толды. Елу жылда ел жаңа демекші, өмір 26 жылда біраз өзгеріске ұшырады нарықтық заман орнады. Тәуелсіз еліміздің жастары үшін заман талабына сай өнерлі де білімді болып өсу талабы туды. Тәуелсіз еліміз болашаққа айқын бағдар түзеп, өркениетті елдер қатарына жетуге аяқ басты. Болашақтың тірегі мына бүгінгі бүлдіршіндер сендерсіндер. Сәби күлкісімен ана мейрімінің сәні ешқашан бұзылмасын.
Ән-ұран
Жүр. Ежелден – ақ жақсылықты Алладан күтіп, болашаққа үмітпен қараған кеңпейіл халықпыз. Сол пейілге орай қазақ халқына кең байтақ жер, көл-көсір көңіл бұйырған. Ол қиырдан бұл қиырға, дейін жайылған маңғаз елдің кең байтақ жеріне жан-жақтан көз тігушілер аз болған жоқ. Өз тілін мәдениетін дамытан деген қазақ халқына мүмкіндік бермеді. Осы қазақ халқының жері болашағы үміті үшін желтоқсанда жас өмірін жалау еткен қазақтың ұл-қыздары Қайрат Рысқұлбеков, Ербол Спатайұлы, Ләззат Асанқызы, Сәбира Мұхамеджанқызының аттарын атап айтпай кетуге болмас. Олардың аңсаған армандарымен үміт тілектері бұл күнде толық жүзеге асты. Қазақ елі тәуелсіздігін алды. Туымыз асқақтап желбіреп тұр. Бір ғана өкініш бар ол азаттық үшін жан аямай алысқан, сол боздақтардың кейбірінің бүгінгі бақытты сәтімізді көре алмауы. Сол боздақтарға арналған таппақтар тыңдаңыздар:
1 Бала:
Қайраттай қайсар ұлдардың
Жанымен келген еркіндік
Жазира мен ляззаттың
Арымен келген еркіндік
Қасірет пен қайғының
Бәрімен келген еркіндік
2 Бала:
Он алтыншы желтоқсан
Ел мерейі тасыған
Қазақ деген қалың жұрт
Бәрін кешті басынан
3 Бала:
Әр қазақтың есінде сақталады
Желтоқсандық өрендер ақталады
Ел намысын қорғаған сарбаздарым
Ерліктерін мәңгілік сақталады.
4 Бала:
Он алтыншы желтоқсан
Тәуелсіздік алған күн
Ерекше боп мәңгілік
Ел жадында қалған күн
Жүргізуші:
Жастарымыздың ерен ерлігін насихаттау арқылы бүгінгі таңда біздің егемендігімізді алып берген Қазақстан Тәуелсіз мемлекет атанды. Отанымыз туған жеріміз, еліміз жылдан жылға көркейіп жаңарып өсіп өңуде.
1-бала:
Елдігімнің – реңі,
Тендігімнің – тірегі
Мүддесінен халықтың
Ажырамас бір елі.
Алтын заңым – арай таным!
2-бала:
Әділеттің ұраны,
Ақиқаттың шырағы.
Тыныштықтың туы боп,
Зор салтанат құрады.
3-бала:
Тәуелсіздік мәңгілік сақталсын,
Алдымызда барлық үміт ақталсын
Тату – тәтті бірлік болып қашанда
Бейбіт өмір бар халықпен жақталсын.
Жүргізуші:
Шалқы қазақ шалқитын заман келді. Текке қаның төккен жоқ бабаларын демекші осы күнге жеткізген еркіндік таңы мәңгі жасасын.
Би: «Шаңырақ»
1-бала:
Енді міне біз тәуелсіз ел болдық
Басқалармен терезесі тең болдық
Әрқашанда біз дайынбыз тайсалмай
Отан үшін болуға да құрбандық
1986 жыл, 16-желтоқсан. Бұл ерлік пен өрлік, қайғы мен қасірет мидай араласқан әрі жақын, әрі қаралы да, қасіретті күн еді.
Мұз жастанып азаттықтын жолында,
Тәуелсіздік туы тұрды қолында.
Сойыл таяқ ойнаса да жанында.
Отан үшін жанын қиды ұлдарың,
Аз болған жоқ азап шеккен қыздарың,
Күйініштен ауырады жүрегім,
Естігенде желтоқсанның ызғарын.
Желтоқсан-ау, ұмытылмайсың жүректе,
Ұрпақ өсер айналатын тірекке,
Егемендік тиді бүгін еншіме,
Желтоқсаным, жеткіздің ақ тілекке!
1986 жылғы Желтоқсан оқиғасында ерлік көрсетіп,қаза тапқандар
Қайрат Рысқұлбеков,Ләзат Аснова,Сәбира Мұхамеджанова,Ербол Сыпатаев
Желтоқсан көтерілісінің арқасында 1991 жылы еліміз өз алдына егемендік алып, тұңғыш Тәуелсіз ел дүниеге келді.
Егемендік иесі мен деген сөз,
Көптеген бері естілмеген ерен сөз,
Екі тізгін, бір шылбырын өзі алған
Көркем жігіт болып өссе көрген сөз.
Егемендік ел болудың белгісі,
Басқа жұртпен тең жұлдызы,тең күші.
«Егемендік» деген сөзден естілер
Ата жұрттың арысы мен бергісі.
1991 жылы желтоқсанның 1-де Республика жұртшылығы тұңғыш рет Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаевты Республиканың Президенті етіп сайлады.
Шықты тарап ой данадан,
Бері қарады жұлдыз беті.
Өзі қалап сайлап алған,
Елімніңбар Президенті.
Шырақ етіп өмір нұрын,
Алыс жатты алдағы жол.
Ел намысын, елдің жүгін,
Арқалаған ардағым-ол.
Халқымның «Әке көрген оқ жонар, шеше көрген тон пішер» деген даналық пікірін ойлап қарасақ, ата-бабаларымыздың асқар таудай ақылында, өз өмір тәжірибесінен өткен өнегелі істері – елін, жерін қорғау, бірлікте, ынтымақта өмір сүріп, еліне елеулі, халқына қалаулы болу сияқты жақсы қасиетті ұрпақтан- ұрпаққа дарыса деген асыл арманы екен.
Сонау ғасырлар қойнауының қатпар-қатпар белесінен байқасақ, ежелден –ақ ру-тайпаларымыздың өз жерін еш жауға бастырмаған, ұлын құл, қызын күң еткізбеуге батырлық ержүректігін, жауына қатал, досына адал, шыбын жанын шүберекке түйіп, садақ ұстап қол күшіне сеніп, найзаның ұшына үкі таққан ұлдары мен қыздарының жауынгерлік үлгісі бізге аманат болып жеткен. Отанымызды қорғаған еліне деген сүйіспеншілігі, ерлер сияқты қолына қару алып, ат құлағында ойнап жүріп жауын жеңуі сақ қызы — Тұмар падишаның ерлік істері. «Маған туған жердің бір уыс топырағы да қымбат. Сонда енді не бар?!» деп тұрсыңдар ғой… Менде ел бар, менде жер бар, мен елімді-жерімді қорғадым, — деген Тұмар падиша осындай байтақ та бай дархан Отанымызды жұдырықтай жүрегіндегі ерлік сезіммен қорғаған. «Тар қолтықтан оқ тисе, тартып олар қарындас» — деп қыздарға сеніммен арқа сүйеген де, шашын төбесіне түйіп жауға шапқан батыр қыздардың қазақта болуы бізді зор мақтанышқа бөлейді.
Сан ғасырлық тарихымызда мақтан тұтар, бүгінгіміз бен келешегіміз үшін ғибрат алар оқиғалар мен Отан алдындағы адал қызметінен үлгі алар ұлы тұлғалар аз болмаған. Олардың қатарына: қазақтың ұлт болып ұйысуы мен оның ұлан ғайыр ата-қонысының (этникалық территориясын) қалыптасуын; ұлттық мемлекттігіміз – қазақ хандығының құрылуы мен дамуын; отырған тағы емес, билеп отырған халқының бағын ойлаған хандар мен оларға ел мен мемлекет тұрғысынан ақыл-кеңес берген ұлы билер дәстүрлерін; ата-бабаларымыздың халқымызға тән шаруашылық жүргізу жүйесін қалыптастыруын, таңғажайып этномәдени үлгілерін жасау арқылы әлемдік өркениетке қосқан үлесін, батырларымыздың ел тәуелсіздігі мен ата-қоныс тұтастығын сыртқы жаулардан қорғаған үлгісін жатқызуға болады.
Алла Тағала біздің елімізге осыншама кең жерді нәсіп еткенін түсінуге ұмтылсақ, ұшқан құстың қанаты талатын осынау ұлан ғайыр Алтай мен Атырау аралығын ата-бабларымыз ақ білектің күшімен, ақ найзаның ұшымен қорғап келген. Жоңғарлардан даламызды арашалап қалған батырлардың ерлігі турала тарихи жырлар Исатай, Махамбетке байланысты мұралар, Ресей патшасының отарлау саясатына қарсы көтерілген ұлт-азаттық қозғалыстың басты кейіпкерлері туралы жыр-дастандар біздің ұлттық сана-сезімімізді көтереді.
Азаттық қазақтың ежелгі арманы еді. Түлкі бұлаң тарихтың нешеме бұрылысында ел азаттығы үшін талай тарланның тақымындағы тер кеппеді. Ат үстінде өткен ғасырлар көп болды. Қазақтың соңғы ханы Кенесары азаттық үшін күресте айрықша қылыш сермеді. Қаша ұрыс салып жүргенде қапы кетті. Ханның басы қанжығада кете барды…
Ата дініміз ислам болғандықтан, мұсылмандық сабырлықпен, ұстамдылықпен соғысқан Кенесары жауынгерлері әуелі «Алла» деп, содан кейін «Абылай», «Ақжолтай» деп, өз ерлерінің қадірін бағалай біліп, ұранға айналдырғаны мәлім. Әруақтарын ұран қылғанда ол есімдерге Алланың ерекше нұры түскенін мойындап, сол арқылы сол кезде қажет рухани күштің әсерін сезінгендері белгілі. Бізге бүгін қажет жігерліктің, батырлықтың, біліктіліктің, адалдықтың, Отансүйгіштіктің мысалдары өткен тарихи оқиғаларымызда жатыр.
Ел басына күн туғанда даналығымен, батырлығымен, парасаттылығымен ел мұңын, халық сырын, тарих үнін түсіне білген, халықтың басын қосқан, халық мүддесі жолында, табандылығында, тапқырлығын да таныта білген хан Абылай қазақ халқының күшін тасытты, мәртебесін көтерді, қазақ елін аса іргелі елге айналдырды. Батырларын, елін сүйген ерлерін, ақын-жырау өнерпаздарын достық –бірлікте ұстап, оларды жүзге бөліп жармады.Жауын торғайдай тоздырып, тарыдай шашып, ірімшіктей іріткен, қоқңдап қоңқылдаған Қоқанмен де, қалың қара Қытаймен де, ормандай орыспен де тіл табысқан бабамыздың даналығының арқасында, осы біз өмір сүріп отырған аяулы Отан- Қазақстан жері сол бабалардың сақтап қалған, бізге қалдырған асыл мұрасы екні сөзсіз.
Айдын шалқар, күміс сулы бұлағым,
Жасыл –желек ат көрінбес құрағым.
Мыңғырған мал даласында жайылған,
Бабалардың болған сондай тұрағы.
Бұхар, Қоқан бұл байлыққа қызықты,
Орыс патша арам ойлы бұзықты.
Қорған салып, жерін алып, қуса өзін,
Сонда көрген сорлы қазақ шыжықты.
Қазақта жер қалмады патша алмаған,
Елін, жерін, малын тегіс жалмаған.
«Қойға тиген қасқырдай» боп қазақтың,
Отаршылдық қыр соңынан қалмаған…
Халық басына осындай қиын-қыстау заман зары туған шақта, қазақ қауымының бас көтерген батыр да ержүрек перзенттері елдің елдігін, ердің ерлігін сақтап қалды.
Абай, Шоқан, Ыбырай дәуірін қылыштан гөрі қаламның қуатты екенін дәлелдейді. XIX ғасырдың соңы XX ғасырдың басын ала бере тарих сахнасына қазақтың оқығандары шықты. Ол кезде Отанымызда кеңестік кезең орнаған еді. XX ғасырдың 20-жылдарының екінші жартысында күшейген Сталиндік әміршіл-әкімшіл жүйе қоғамның тарихи заңдылықтарына қайшы келетін эксперименттер жасағанын бірінші кезекте айтар едік. Олар бүкіл КСРО-ны, оның ішінде Қазақстанды да қамтыды Бұл эксперименттердің басты бағыттары мынадай болды: ауыл шаруашылығын күштеп ұжымдастыру және соның негізінде байлар мен ауқатты шаруаларды тап ретінде жою; аса тез қарқынмен елді индустрияландыру (бұл шара негізінен колхоздарға зорлап кіргізілген шаруаларды аяусыз қанау есебінен жүргізілді); мәдени-рухани салада, демографиялық саясатта, ұлт мәселесінде жергілікті (ұлт аймақтарындағы) халықтарды орыстандыру; қоғамдық саяси өмірдің негізгі салаларында тек қана комунистік идеологиялық үстемдігін орнату.
Осылардан туындайтын және басқа да ірілі-ұсақты шаралар болды.Тоталитарлық тәртіп жүзеге асырған халыққа жат саясат аса зор, қасіретті зардаптар әкелді: жаппай отаршылдықтың салдарынан қазақ халқының жартысына жуығы қырылды; өзінің атамекенінен басқа елдерге ауа көшті, тіл мен діл, дін мен ұлттық сезім, таным жойыла бастады;қазақ халқы өз жерінде ұлттық азшылыққа айналды…
Ахмет, Әлихан, Міржақып, Мағжан, Мұстафа, Смағұлдар алаш туы астында ел болуға, мемлекет құруға шақырды. Сұлтанмахмұттың «Өлер жерден кеттік біз, бұл заманға жеттік біз» деп жапанға жар салатын кезінде ұлт зиялылары не істеу керек, қайтеміз, қалай ел боламыз?- деп ойын он саққа, қиялын қырық саққа жүгіртіп еді. Сонда Әлихан Бөкейхан «Автономия, бізге керегі – автономия!» деп қайта-қайта шырылдап, телеграмма салумен болды. Сондағы ойы «мемлекет құрып алайық, мемлекетіміз болса, қалғанының бәрі болады» деген асыл арман-ды. Қазақ автономиясын жариялағанда алаштың арыстары «міне, ел болдық, еркіндік өз қолымызға тиді» деп бөркін аспанға атты. Алайда, бұл қуаныш ұзаққа бармады. Қазақтың еркіндігінен қорыққан қызыл империя көсемдері алаш туы астына бірікендердің бәрін біртіндеп құртты. Ең алдымен Жүсіпбек Аймауытовты атты. Қалғандарын, қияндағы Шәкәрімнен бастап қаладағы қазақ оқығандарын түгел қырды. Мұстафа Шоқай шетел асты… Алашорда партичсына мүше болғандардан жалғыз Мұхтар Әуезов қана аман қалды… Алаш деген сөзді тарихи санадан өшіру әрекеті басталды. Дүниедегі ең жек көрінішті сөзге айналдыруға тырысушылардың «еңбегі» зая кеткен жоқ. Әлі күнге дейін кейбіреулер алаш дегенде селк ете қалады… Қазақтың өз билігі өз еркінен кеткен соң қара халықты қалай қорлаймыз деп қызыл империя аса қиналған жоқ.
… 32-33-тің ашаршылығы қолдан жасалды.
… 36-37-нің қырғыны әдейі істелді.
1937-1938 жылдары яғни, бір жылдың ішінде 125 мың қазақ зиялысы қырылған. Жоғары білімді қазақтың бетке ұстайтын азаматтарының бар кінәсі — көзі ашық болғаны, өз ұлтының намыс-сезімін жақтағандары ғана. Бүгінгі ұлттық сана-сезіміміздің құны осыншама құрбандықпен келгенін есте сақтағанымыз жөн болар еді. Осы асыл азаматтардың үзілген жас, қыршын өмірлері, орындалмаған үміттері, армандары бізге аманат сияқты болып көрінеді.
«Мен үшін Отаныма адал солдат болудан артық бақыт жоқ», — деп Ислам Жеменей айтқандай, Отан қорғау жолында 1941-45 –ші жылдары ең көп қырылған қазақ солдаттары еді. Ұлы Отан соғысына Қазақстаннан 1 миллион 196 мың адам қару асынып, майданға аттанды. 700 мың адам еңбек армиясының сапында болды. Соғыстан тек 410 мың Қазақстандық жауынгер ғана оралды.
Осыншама нәубеттің ішіндегі ең сұмдығы – 1949 жылдан қазақ халқы атом полигондарының сынағына тасталды. Қазақ қоян құрлы болған жоқ. XX ғасырда дүние жүзіндегі бір де бір ел қазақ көрген азапты көрген жоқ. Аяулы Отаным — Қазақстан – ядролық қарудың қасіретін әлем бойынша ең көп тартқан ел. Оның талай ғасырға жететін тарихын қозғасақ, бабалардың басынан кешкенін көзге елестетсек, көздің жасын тия алмаспыз. Қазақстан ядролық инфрақұрылымнан құтылуды әлемге айғақ еткен, әлемге Қазақстанды бейбітшілікті сүйетін ел ретінде танытқан, еліме тәуелсіздіктің туын желбіреткен елбасы Нұрсұлтан ағамызға алғысымыз ұшан-теңіз. Атом сынағынан аман өттік, бұл заманға да жеттік. Аяулы Отаным — Қазақстан жерін бабаларымыз ерлікпен қорғап бізге қалдырған, кейінгі ұрпағыма «Асыл мұрам, ал балам» деп айту үшін, бізге тұтас уланбай, жоғалмай, өртенбей, сынбай-жанбай, ауыр азап, қиын-қыстау кезеңдерді бастарынан өткізген екен. Халқымыз сол заманнан бері –ақ, елінің елдігін, жерінің байлығын сақтап қалу жолында талай ержүрек, ақылды, шешен де білгір азаматтарының бастауымен «Есім ханның ескі жолы», «Қасым ханның қасқа жолы», «Тәуке ханның жеті жарғысы» деген қағидаларды сақтап, «Абылайдың ақ жолы», «Нұрсұлтан атамыздың нұрлы шапағатына» ұласып отырғанын көріп отырмыз. Әрбір адам баласын тіршілік етіп, өзін-өзі асырап отырғаны, ұрпағын қалдырып, дамып жатқаны осы Отанның арқасында. Отан сүйгіштік кісінің бойындағы күш-қуатын, білімі мен өмір тәжірибесін халық мүддесінің игілігіне,кір жуып кіндік кескен жеріне деген ыстық махаббаты оның кісілігін танытатын ерекше асқақ сезім.
Мәселен, М. Әуезов «Отан –анам. Отаным, сенен аяр жаным жоқ, сенен іскер күшім жоқ», дейді. Ал, В.А.Сухомлинский: «Отан — өз бесігің, өз үйің, өз бесігіңді ұмытпа»,- дейді. (4,254 б). К.Г. Паустовский: «Адам жүрексіз өмір сүре алмайтын болса, Отансыз да өмір сүре алмайды.», — дейді. И.С. Тургенев: «Отансыз бақыт жоқ, кім-кімнің де тамыр жаяр топырағы — туған жер», — дейді. (5, 489б). Ал, Ж.Ж. Руссо: «Ең зор ізгі ерліктерді Отанға деген сүйіспеншілік туғызған»,- дейді. Ф.М. Достоевский: «Өз Отаныңның мүддесін қорғап, өміріңді құрбан етуден асқан асыл мұрат жоқ», — дейді. (6, 101б). Л.Н. Толстой: «Отан халықтың өткені мен бүгіні және келешегі», — дейді. (3, 287б). Осындай небір ұлағатты, қасиетті сөздер көзі ашық, көкірегі ояу азаматқа рух берері сөзсіз. Қаны қандас, тілі тілдес, дініміз де тіліміз де бірдей бауырлас аға мыз Расул Гамзатов өзінің әкесінде Шамильдей ерлерінің бір хатының сақталғанын айтады. Онда былай деген екен: «Менің таулықтарым! Өздеріңнің жалаң жабайы жартастарыңды сүйіңдер, оны сақтаңдар, ол үшін күресіңдер. Сендердің қылыштарыңның шыңылы менің бейіттегі ұйқымды тәтті қылар». Ал,Отансүйгіштік туралы айтылған ақын тебіреністері де бірінен-бірі асып түседі.
«Отанның намысы үшін оттан қашпа,
Шын сүйсең мақсатыңнан қия баспа.
Тайсалма бар Отанның құрбаны бол,
Өмірің орынсыз боп кетпес босқа».
О, дариға, алтын бесік — туған жер,
Қадіріңді келсем білмей кеше гөр
Отан!
Қайсар ар-намысым, жайсаң іңкәр шапғым
Перзентке жүктеген қорғанысын,
Сен намыстың ну қалың орманысың.
Сол үшін шыңнан заңғар атағың
Тұлғасына табындырған,
Алыс жүрсем сабылтып, сағындырған,
Менің ұлы
Просмотр содержимого документа
«16 желтоқсан – Тәуелсіздік күніне арналған тарбие сағаты»
16 желтоқсан – Тәуелсіздік мерекесіне байланысты атқарылатын іс-шара сценарийі «Тәуелсіздік – елдігімнің бастауы»
16 желтоқсан – Тәуелсіздік мерекесіне байланысты атқарылатын
іс-шара сценарийі «Тәуелсіздік – елдігімнің бастауы»
Жүргізушілер: 1-Амангелдин Ақжол, 2-Қайроллаева Индира, 3-Төлеуғазин Елжан, 4-Мұхтарова Назерке.
1.Тәуелсіздік, тәуелсіздік – жыр-әнім
Ел іргесі берік болсын – ұраным
Тәуелсіздік – өзіңді еркін сезіну
Салт-дәстүрім – қолдан түспес құралым.
2.Тәуелсіздік!
Не деп оны түсіндік?
Тәуелсіздік – ар-ожданың, кісілік
Адамға адам жолдас, бауыр — туыс боп
Ел-жұртыңның алма құнын түсіріп.
3.Тәуелсіздік! Менің байтақ Отаным,
Бір өзіңсің Мұхтар, Абай, Шоқаным.
Тәуелсіздік – сәбилердің шаттығы,
Тәуелсіздік – ақ батасы атаның.
4.Тәуелсіздік, тәуелсіздік – жыр-әнім
Көк байрағым, Елтаңба, Әнұраным
Атыңнан айналайын, Тәуелсіздік
Қолда елімді қасиетті Құраным!
1.Қандай бақыт, қуанышты күн бүгін,
Дәлелдеуде Қазақстан елдігін.
Арман еткен, қыршын кеткен ағалар,
Елің алды егеменді теңдігін.
2.Қазақ жері- қонақжай, төрдің жері,
Қазақ жері- қас сақтай елдің елі.
Елі кедей болмаған- жері байтақ,
Едігедей, Бабырдай ерлер жері.
3.Қазақ жері көп шеккен қасіретті,
Қазақ елі өнерлі, өсиетті.
Египетті билеген Бейбарыстың
Елі текті, киелі, қасиетті.
4.Құзырына қол сұқпаймыз көптің біз,
Тұнжыраған түн емеспіз, тек Күнбіз.
Елдігіміз кең әлемге танылып,
Желбіреген аспан түстес Көк тумыз.
1.Қымбатты қонақтар, 16 желтоқсан — Тәуелсіздік мерекесіне арналған «Тәуелсіздік – елдігімнің бастауы» — атты мерекелік кешімізге қош келдіңіздер.
2.Елбасымыз Н.Ә.Назарбаев: «Тәуелсіздік – еліміздің басты құндылығы»-деп атап көрсеткен егемендігіміздің туы желбіреп, тәуелсіз ел атанғанымызға биыл 24 жыл толып отыр.
3.Тәуелсіздік күніне арналған құттықтау сөз сөйлеу үшін ортаға мектеп директоры Б.К.Тілеубайға беріледі.
4.О, кең дала!Ен қызыққа батқаныңШалқып толқып, бақытты боп жатқаның.Халқымыздың қуанышын молайтқанЕгемендік сенің алып жатқаның.3.Жеткен арман, жаса тәуелсіздігім,Өз қолыма берген ерік тізгінін.Ие болған әлем ілтипатына,Дербес, бейбіт мемлекетпіз біз бүгін.2.Қына көктеп қоңыр қырдың тасында,Бастағандай көгім бүгін ашыла.Еңсесі тік, егеменді ел болып,Бақыт қонды қазағымның басына.1.Ұмытпаймыз біздер әрқашанТағдырдың берген бұл сыйынЕліміз болып тойлаймызТәуелсіздік мейрамы күнін!
Тәуелсіздік мерекесіне арналған әдеби монтаж. Дайындаған мектебіміздің алғашқы әскери дайындық пәні мұғалімі Азамат Бауыржанұлы Қабиденов.
2.Үлгі – өнеге ұлтына ұлағаты,
Бәрі бауыр,
Жоқ жанның сірә, жаты.
Алты құрлық, төрт мұхит ар жағына
Алашымды әйгілеп тұрады аты.
3.Туын тікті Азаттық тұңғыш рет,
Кеудесіне ұя сап Күн кішірек.
Симпозиумда, саммитте салиқалы
Күллі әлемге ұсынған үлгісі көп.
4.Асқақтатқан Ақордам көкке айдарын,
Төле бидей төрінде төкті ойларын.
Тұңғыш рет БҰҰ-да желбіретті,
Қазағымның әнекей көк байрағын.
1.Арманымның алысқа көші кеткен,
Ақыл – ойын халқына несібе еткен.
Мұратына мына елді жеткізеді,
Ақ кемедей мұхитты кесіп өткен.
Тәуелсіздік – атты қасиетті ұғымның алты құрлықта қалай қабылданып, осы күнге жеткен шет елдегі қандастарымыздың шаттыққа толы қуаныштарын бейнелейтін бейнебаянға назар аударуларыңыз сұралады.
4.Өнерпаздар жарысып сан – салалы,
Жиын десе, той десе жан салады.
Бүгінгі мерекенің құрметіне
Әуелеген әсем ән жолданады.
Ән «Көк тудың желбірегені». Орындайтын Әбдікәрім Серік.
1.Тәуелсіздік – сан ғасырлардың жеңіс пен жеңіліске, қайғы мен қуанышқа, арман мен ниетке толы тарих парақтарының нәтижесі, қаншама жылдардың аса зор қуанышы екені бүгінгі күні баршамызға белгілі.
2.Тәуелсіздіктің алғашқы бастауы осыдан 550 жыл бұрын Қозыбасыда туы тігілген Қазақ хандығынан бастау алғаны баршамызға белгілі. Олай болса, Қазақ хандығының негізін қалаған Керей мен Жәнібек хандардың өмірін насихаттап көрсек қайтеді?!
3.Керей менен Жәнібек –
Қазақ атты ұлыстың
Шаңырағын көтеріп,
Уықтарын шаншыған.
Тақыр белді тау қылып,
Теңіз құрап тамшыдан
Күрей соққан дауылдай
Күннің көзін аршыған!
4.Керей менен Жәнібек –
Қос өзеннің арнасы.
Айға басқан белгісін,
Күнге салған таңбасын.
Тоныкөк пен Білгенің
Алтын арқау жалғасы!
1.Керей менен Жәнібек –
Бірі семсер болғанда,
Бірі болат қалқанымғ
Бірі дария болғанда,
Бірі теңіз шалқарым.
Бірі асқар заңғарым,
Бірі байтақ дарханым!
2.Керей менен Жәнібек –
Оң жағымда орманым.
Сол жағымда қорғаным,
Шаңырағын көтердің
Қазақ атты орданың.
Қоңыр малға толтырдың,
Қозыбасы жондарын.
Сар даланы бауырлап,
Жосылып жатыр жолдарың!
Көрермен қауым! Осы жырларымызға арқау болған Қазақ хандығы жайлы көріністі тамашалауға шақырамыз.
3.Бақтың құсы әр адамға қонып бір,
О, тәңірім, бізді баққа жолықтыр.
Бүгін міне кездестік біз, ағайын,
Әр жүрегінде соғып тұр.
«Аққу» биі. Орындайтын Мұхтарова Назерке.
2.Ауыл десе ақ жаулықты көремін,
Ауыл десе –өрекпиді өлеңім.
Өлең жырдан гүл-гүл өрнек өремін,
Ауыл барсам-көнілім жай төремін.
Мерекенің құрметіне келесі ән шашуымызды қабыл алыңыздар. Ән«Туған жер». Орындайтын 4 сыныптың ата-анасы Мұсағалиев Аслан. Қабыл алыңыздар.
1.Әнет бабаң — Арғынның ел ағасы,
Әрі би, әрі молда ғұламасы.
Орта жүзге үлгі айтқан ғаділ екен,
Сол кезде тоқсан беске келген жасы
2.Орта жүз билерінің ішінде шоқтығы биік жандардың бірі Әнет баба. Әнет бабаның туған және өмірден өту уақытына қатысты түрлі болжамдар бар. Соның бірінде Әнет баба Кішікұлы 1628 жылы туып, 1725 жылы тоқсан жеті жасында қайтыс болды деп көрсетіледі.
3.Тарихшы Қарамендиннің дерегінде Әнет баба 1723 жыл Қаратау – Қошқартау деген жерде қайтыс болды. Оның сүйегін Көкенай батыр Түркістандағы Қожа Ахмет Яссауи мавзолейіне апарып жерледі дейді.
4.Ал Шәкәрімнің «Қалқаман-Мамыр» дастанында:
Қалқаман сол бетімен қалды ізденбей,
Іздеймін деген жоқ, шама келмей.
Ол түгіл Әнет баба көшке ере алмай
Тірідей көш басында қалған ермей – деп жырланған.
1.Не десек те Әнет баба Кішікұлы тек бір рудың қамын жемей, қазақтың үш биі атанған атақты Төле, Әйтеке,Қазбек билердің рухани ұстазы болған жан. Сондықтан қасиетті бабамыздың тағылымды өмірінен көрініс тамашалауға шақырамыз.
№1 /Сахна төрінде Әнет баба малдас құрып, отырады/
Үш би кіріп, бабаға сәлем береді.
Әнет баба: Армысыңдар, бармысыңдар, бауырлар. Ия, құлағым сендерде, не сауал, не сұрақ, не қалаумен келдіңдер? Мән-жайларыңды айта отырыңдар!
Төле би: Уа, баба! Алаштың бас биі Үйсін жақында маған, Уа Төле, біз адассақ, сізден ақл сұраймыз, сіз адассаңыз кімнен ақыл сұрайсыз?-деп сұрады. Мен ойланбастан Әнет бабаң бар емес пе?!-деп жауап қайтардым. Олай болса, маған сіздің сыныңыз қажет болып келіп отырмын.
Әнет: А, солай ма? Олай болса, маған қорамсаптан бір жебе суыршы.
Төле: Мінеки, жебеңіз баба
Әнет: Жо-жоқ, маған жебенің қажеті жоқ, оны өзің ал да сындырып көр.
Төле: Айтқаныңыз болсын /жебені екіге бөледі/ Бар сыныңыз осы ма, баба?!
Әнет: Енді алтауын алып, сындырып көрші /Төле би сындыра алмайды да, жебені Әнеттің алдына әкеледі/
Төле: Ал баба, осы сыныңның жауабын айтайын рұқсат етіңіз. Мен бәрін ұқтым: жалғыз жебені сындыртқаның – егер кімде кім жалғыз болса, ол жаудың құрбаны; ал алтауды сындыр дегеніңіз – басың бір, ауызбіршілігің бір, тобың бір болса, алты алаштың баласына ешқандай жаудың тісі батпасы анық дегеніңіз. Айтқан жауабын көңіліңізге қонды ма, баба?
Әнет: Өркенің өссін, Төле қарағым! Айтқаныңның бәрі шындық. Ал Қазбек бауырым сені не мазалайды?
Қазбек: Баба, өткен жолы сәлем беріп келгенде, бір кітапты әрі-бері аударып отырдыңыз. Айтыңызшы, сол кітапты сонша ақтарып, не іздедіңіз?
Әнет: Өзімді іздедім.
Қазбек: Өзіңізді іздегеніңіз қалай, түсінбедім.
Әнет: Түсінбегеніңді біліп тұрмын. Өзімді іздеп жүрмін деуімнің мәнісі мынау, шырағым: Адам баласы жарық дүниеге келгенде пәк, адал, таза күйінде келеді. Өсе келе әрнені көреді, әрнені естиді, жақсыға да, жаманға да бой ұрады. Мен қазір қартайдым, су жорғаны мініп кқрдік, өзен-судай ағып-тасып көрдік, өткел бермес асудан асып көрдік. Енді маған ештеңе керек емес, тек күнәдан адал жүрегім қажет. Өзімді іздеп жүрмін дегенім содан, шырағым.
Қазбек: Әнет баба, айтқаныңның бәрі шындық, бәрі дұрыс. Кеңес сұрар ұстазымның көзімді ашқаны деп қабылдаймын, осы сөзіңді.
Әйтеке: Уа, баба. Сізге қояр бір сауалым бар: Осы дүниеде неше жетім бар?
Әнет: Дүниеде жеті жетім бар. Олар:
Сөз жетім – ынтаменен тыңдамаса,
Бөз жетім – киілместен тозған болса,
Жер жетім – иесі жоқ қалған болса,
Ел жетім – жақсы басшы арман болса,
Көл жетім – қаз қонбаса, құстар ұшып,
Ер жетім – жеке қалса тізе құшып,
Болмаса замандасың тойға барма,
Басыңа жалғыздықтың торы түсіп.
Үш Би: Ал, баба, батаңды бер!
Әнет баба: Жорытқанда жол болсын!
Қыдыр болсын тек жолдас!
Елге адал жөн-жосық
Көрсете жүріп, ұмытпа,
Бірліктің түбі – береке,
Уайым-қайғы жоқ елде
Болар әркез мереке, АУМИН!
4. Желтоқсанда ақиқатты іздедік,
Қорлығына бодандықтың төзбедік.
Басшы таппай қазағымның бірінен,
Кәне, айтшы, олардан біз кем бе едік.
1.Тәуелсіздік оңайлықпен келмейді,
Бізге оны ешкім аяп бермейді.
Тәуелсіздік –Қайрат , Ләззат, Ерболдың,
Тас көшеде талқан болып өлгені.
Тәуелсіздік ұғымы Желтоқсан оқиғасымен тікелей байланысты, осыған орай Әнуарбек Тіналиевтің сөзіне жазылған «Желтоқсан желі» әнін мектебіміздің қызметкері Қалиев Зейнолла ағамыз ұсынады. Қабыл алыңыздар.
1.Біз қазақпыз ел үшін атқа мінген,
Жанып жатқан лапылдап отқа түскен.
Бойтұмар ғып ар-ождан қазынасын,
Ерлеріміз ел намысын сақтап жүрген.
2.Біз қазақпыз қастерлеп баба салтын,
Аман бол, айналайын дана халқым!
Күн туса атқа қонам бір сен үшін,
Міне жаным, міне қаным, міне антым.
3.Тәуба , тәуба жаратқанға мың тәуба
Біреу болса қайтер едім , жан сауға
Қара бастың қамы үшін жегілмей ,
Ұлтшыл уыт бергеніне мың тәуба
4.Бесігімді әні тербеп үлтымның ,
Ұлы –ұлы биіктерге ұмтылдым
Ұлылығын қаным, жаным ұлықтап
Құлдығынан азатпын мен құлқынның.
1.Қымбатты көрермен! Ел басына күн туып, қазақтың қыршын жастарының ащы үнін жеткізген оқиға – Желтоқсан оқиғасы. Осы қыршын жастар жайлы, оқиға барысы туралы бейнеүзіндіге назар аударайық!
2. Желтоқсан құрбандарын еске алу мақсатында ортаға 10 сыныптың ата – анасы Мұсағалиев Мұхтарды «Біздің елдің жігіттері» термесімен ортаға шақырамыз. Қазақтың қара домбырасына, тау тасындай азаматтарына қол соғып, қошеметтеп отырыңыздар.
4.Тәуелсіздік мерекесі алдында аудан бойынша «Айгөлек» жас әншілер байқауы өткен болатын. Міне сол байқау барысында мектебіміздің жас өнерпазы Серікжанова Тоғжан қатысып, І орынды иеленді. Аталған оқушыны дайындаған музыка пәні мұғалімі Қымбат Төлепқазықызы. Олай болса ортаға «Жалқаубек» әнімен Тоғжанды шақырамыз.
3.Тәуелсіздік текке бізге келмеген,
Талай бабам қанын төгіп терлеген.
Сонда –дағы қасиетті қазағым,
Төл байрағын дұшпаныма бермеген.
Тәуелсіздік жылдарынан бері қарай еліміз сан асуды бағындырып, сан белестерді бағындырды. Сол алған асу, жеткен жетістіктерге тіл бітіріп көрейік.
Жылдар сөйлейді:
БІРЖАН: 1991 жылы –КСРО тарап, ТМД құрылды . “Қазақстан мемлекетінің тәуелсіздігі туралы” Конституциялық заңы қабылданды. 1 желтоқсанда Бүкілхалықтық Президент сайлауы өтті. Семей ядролық полигоны жабылды. 16 желтоқсанда Қазақстан өз тәуелсіздігін жариялады. Ел тәуелсіздігін мойындаған алғашқы мемлекет – Түркия.
МӘДИ: 1992 жылы Қазақтардың бірінші дүниежүзілік құрылтайы болды. 4 маусымда Қазақстанның мемлекеттік нышандарының қабылдануы- Ту мен Елтаңба. Қазақстан БҰҰ мүше болды.
НҰРДӘУЛЕТ: 1993 жылы, 15-қарашада төл теңгеміз дүниеге келді. Қазақстан Республикасының алғашқы мемлекеттік наградалары қабылданды.
БАҚЫТЖАН: 1994 жылы 30-маусымда қазақ халқының екінші қыраны-ғарышкер Талғат Мұсабаев ағамыздың аспан көгіне 6 айлық сапарға аттанғанын мақтанышпен айта аламыз.
НҰРДӘУЛЕТ М.: 1995 жылы ақыл – ойдың данышпаны, қазақ халқының дана ақыны Абай Құнанбаевтың туғанына 150 жыл толғанын ЮНЕСКО көлемінде атап өттік. 30-тамызда Ата Заңымыз қабылданды.
ӘНЕТ: 1997 жылы Астана Ақмола қаласына көшірілді, ал 1998 жылы 10 маусымда Астананың ресми ашылу тұсаукесер тойы болды.
ЕРНҰР: 2000 жылы Еуразиялық Экономикалық Қауымдастық саммиті өткізіліп, Қазақстан мүшелікке өтті.
ЕДІГЕ:2006 жылы 6-қаңтарда әнін Шәмші Қалдаяқов, сөзін Жұмекен Нәжімедденов пен Нұрсұлтан Назарбаев жазған «Менің Қазақстаным» атты ҚР жаңа мемлекеттік әнұраны бекітілді.
НҰРАСЫЛ: 2010 жылы ҚР ҰҚЫҰ Саммитіне төрағалық етті.Осы саммитте Астана декларациясы қабылданды.
БЕКЕТ: 2011 жылы –Қазақстан Республикасының Президентін мерзімінен бұрын сайлауы өтті. Қазақстан Республикасының Президентіне Елбасы деген атақ берілді. Қысқы Азия ойындары өтті.
СЕРІК:2012 жылы 14 желтоқсанда Қазақстан халқына жолдауы “Қазақстан-2050” стратегиясы қабылданды.
ОЛЖАС: 2015 жылы еліміз Қазақ Хандығының -550 жылдығын, Ұлы Абайдың -170 жылдық мерейтойын, Ұлы Жеңістің -70 жылдығын, Конституцияның -20 жылдығын және Қазақстан Халқы Ассамблеясының -20 жылдықтарын атап өтті. 30 қараша күні Елбасы өзінің кезекті жолдауын ұсынды. Бұл Елбасымыздың -20-шы жолдауы болды.
АҚНҰР:Ақиық дүниені алаңдаттың,
Толғанып, сол бір дәуір далам жаттың.
Жиырма бірінші ғасырдан сәлем саған,
Он бесінші ғасыры Адамзаттың!
Елім, халқым осы бір күнін күткен,
Күй шалқиды балбырап буын біткен,
Он бесінші ғасырға бас иемін,
Қазақ деген халықтың туын тіккен!
АЯУЛЫМ: Мына тұрған Абайдың суреті ме?
Өлең-сөздің ұқсаған құдіретіне.
Ақыл қайрат, білімді тең ұстаған,
Өр Абайдың төтеген кім бетіне.
Шапағат боп-шым алтын шұғыладан,
Махаббат боп –тұнып арай.
Өлең –жырға жөн сілтеп мәңгілікке,
Парасатын сыйлап тұр бүгін Абай
АЙША: 70 жыл бейбіт көктем таң атқалы,
70 жыл шуақты күн таратты әнін!
Елімде сонан бері 70 рет,
Ашылды жеңіс күннің парақтары.
Қара бұлтқа оранбасын күн көкте,
Барлық халық бейбіт өмір сүрмекте.
Отанның бақыты үшін мерт болған,
Батырларды есіңде ұста, құрметте!
ЖАНСАЯ: Нәсілдерге нәсіл болсын нұрлы күн,
Ынтымақтың шертсем деймін бір жырын.
Татулығын жырға қосам ұлттардың,
Мақтан қылып ұлыстардың бірлігін.
Тілі бөлек болғанымен тілек бір,
Ұлы достық — мәпелеген жүрек гүл.
Қазақстан — бар ұлысқа шаңырақ,
Шайқалмастан шаттығымыз тіреп тұр.
АНИСА:Ата Заңым қорғайды
Бар адамның теңдігін.
Әділетті қолдайды,
Арқа тұтып ел бүгін.
Ол баршаға жөн нұсқап,
Жетелейді жарыққа.
Елбасы оны қолға ұстап,
Ант береді халыққа.
4.Қазақстан бүгінгі күні шет елдермен дипломатиялық қарым қатынас орнатқан бейбіт ел. Сол бейбіт те мамыражай еліміздің мақтан тұтар өз Астанасы бар. Ел Тәуелсіздігімен қатар естілетін еліміздің жүрегі Астанаға арналған әсем әнді қабыл алыңыздар. Ән «Астана». Орындайтын Әкімбаева Қаламқас.
1.Қазақстанның еңбек сіңірген қайраткері, ақын Шөмішбай Сариевтің «Жаңа дәуір басталды!» толғауынан жыр шумақтарын сіздерге ұсынатын ұстаздар қауымы.
1-ЖАДЫРА: Ақиық дүниені алаңдаттың,
Толғанып сол бір дәурен далам жаттың.
Жиырма бірінші ғасырдан сәлем саған,
Он бесінші ғасыры Адамзаттың.
Елім халқым осы бір күнін күткен,
Күй шалқиды балбырап буын біткен.
Он бесінші ғасырға бас иемін,
Қазақ деген халықтың туын тіккен.
Шалқытып әрбір қазақ жан мерейін,
Елдігіме жырыммен сән берейін,
Он жыл бойы тұғырлы таққа отырды,
Жәнібек хан, әуелі хан Керейім!
Босамаған болатын төр сайыстан,
Аққаңқасы кепкен күтіп жол майысқан.
Қасым хан-қазағымда тарихқа енді,
Үш жүз мың қолды бастап жер қайысқан.
Шертпеген ешқашан да жатқа зарын,
Түсірмеген ешқашан бақ назарын
Еділ мен Жайығыма жеткізгенді
Қасым ханның перзенті Хақназарым!
Не жетсін бұл дүниені ой баққанға,
Қазақ қаны –егені-ді бойлап қанға.
Башқұрттың бір бөлігін басып, алып,
Хақназар соққы берді ойраттарға!
2 – ЖАЗИРА:Тағатынын кеудеге қай тұмарды,
Әр қазаққа намыс пен айтып арды.
Түркістан, Сауран, Сайран, Таразды елге,
Жауларынан тазартып қайтып алды.
Сыйынып кие кітап Құран атты,
Жауларын жаншып басып тұралатты.
Қырғыздың бір бөлігі хан деп танып,
Дұшпанынан тазартты Сығанақты.
Құдайым өзі күшті беді ме екен,
Еңіреп қалмау үшін елді мекен.
Бес жылдай хандық құрды-Тәуекел хан,
Қазақ үшін буды да белі бекем.
Киелі тартқан қазақ асыл күйді
Елдікке елдің басын ғасыр жиды,
Тәшкенттің әміршісі Баба сұлтан,
Тәуекел хан алдыңда басын да иді.
Елестетіп жанарын пайғамбардың,
Тәуекел ханға елі қайран қалды.
Молалы Мауренахрға бойлай еніп,
Түркістан, Сауран, Отырар, Сайрамды алды.
Тағы да , тағы да атып келесің таң,
Түрекелетін орнынан өре сұлтан,
Еңсегей бойлы деген елде аты бар,
Көк жиектен көрінді Ер Есім хан!
3 – НУР: Қазақтың таңы атты деп таңды ұқтырған,
Елімнің елдігі үшін барлық құбан қалды.
Еңсегей бойлы дейтін Ер Есім хан,
Талай жыл қазағымда хандық құрған.
Шырайланып тау менен гүл-құстарын,
Қандай жақсы өзіңмен бірге ұшқаным.
Қазақтың хандығының астанасы,-
Ол кезде аты аты мәшһүр Түркістаным.
Қазағым сенген ақыл, білегіне,
Сай болып ұл туғасын тілегіне,
Осылай Есім ханның ескі жолы,
Жол салды ұлы тарих жүрегіне!
Бастағандай барша бұл түрік елді,
Қазақтың хандығының үніне енді.
Тарихқа әз Тәуке хан атыменен,
Хан болып Жәңгір ханның ұлы келді
Бақ қонар қасиетті халқым да асыл,
Киелі, киесі бар салтым да асыл,
Әз Тәуке ханмен бірге орнағанды,
Бұл қазақ хандығына “Алтын ғасыр!”
4 – ЖАМБЫ: Жылытып бар қазақты оты қалды,
Ханның да ханға лайық беті барды,
Жеті керемет ұғымменен,
Әз Тәуке хан енгізді “Жеті жарғы”
Әлі де сан ұрпақты жанғыртар күн,
Қолдайтын қалауы бар әрбір таңның
Қазақтың ханы болды Абылай хан,
Бесінші ұрпағы еді Жәңгір ханның.
Тәңір берген патшаны тағы да айтам,
Бақ қонған құдай берген бағын айтам,
Он жетінші ғасырдан аса беріп,
Үш жүздің ханы болды –Абылай хан.
Оза шабар бәйге салған елі,
Тұлпарлар тұяғы отпен жанған еді,
Мұсылман елдерінің басын қосу-
Абылай, Ер Абылай арманы еді.
5 – АЙЖАН: Алда еді бұл қазаққа белес әлі,
Жүріп жатқан алуан кеңес әлі,
Көкжиектен көрінді атқа қонып,
Қазақтың соңғы ханы –Кеңесары!
Қайығын тағдырының шебер есіп,
Замана кемесінде кемел өсіп,
Көшпелі Кеңесары Қасымұлы
Кәдімгі Абылай хан немересі!
Болар жұмбақ әр ханның сыры тағы,
Үзілмей үкілеген үміті әлі
Соңғы хан боп тарихта қала берді,
Қазақтың Кеңекеңдей Ұлы ханы.
Елбасымыз хандардың бәрін талғап,
Елі үшін ары мен жанын жалғап,
Есілдің жағасына салды ескерткіш,
Қазақтың Кеңесары ханына арнап.
Жеті арман ұрпақтарға алыс үні,
Қалғымай қазағымда намыс үні,
Тірілткен Кеңекемді қайта оятып,
Елбасымыз Нұрсұлтан Әбішұлы!
Кеудемізге қуаныштан жасы тамды,
Тәуелсіздік ашты көкті, аспанды.
Хандық дәуір аяқталып елімде,
Нартәуекел!
Жаңа дәуір,
Жаңа дәуір басталды.
3. Мектептегі бастауыш буын оқушыларының мерекелік тартуын қабыл алыңыздар. Ән «Айгөлек».
1. Елбасымыз Н.Ә.Назарбаев: «Егеменді ел болашағы – білімді ұрпақ қолында» — деп атап көрсеткен болатын. Осы орайда егемендік алған жылдардан бастап, еліміздің түкпір түкпірінен білімге құштар жандар «Болашақ» стипендиясының иегерлері болып, дүние жүзінің іргелі оқу орындарында білімдерін жалғастырып жатқаны баршамызға мәлім.
2. Бұл Тәуелсіздік жемісі емес пе?! Сол жемісті еңбек нәтижесінде біздің мектебіміздің мақтаныштары болып жүрген түлектеріміз де шет қалған емес. Біздің мектеп осы түлектерімен мақтанады, ұстаздарымыз осы шәкірттерінің есімін мақтанышпен айтады.
3. Олар: Абылайхан Ақерке Абылайханқызы –Германияда өз білімін жетілдіріп, бүгінгі күні білім және ғылым министрлігінде абыройлы қызмет атқарады. Ақерке апайымыздың алғашқы ұстазы: Әйтімова Бақыт Нұрсапақызы болса, жетекшісі болған Шаянбай Үмітхан Ақтайлаққызы.
4.Келесі мақтанышпен айтар түлегіміз : Мұхтарғалиева Айнұр Тоқтасынқызы – Англиядағы Куин Мэри университетін тамамдап, Астана қаласындағы Назарбаев университетінде бүгінгі күні еңбек етуде. Айнұр апайымыздың алғашқы ұстазы:Тайтөлеуова Бақыт Кадірқызы, сынып жетекшісі:Әзімбаева Нұрпан Мұсабайқызы.
1. Келесі мақтан тұтар түлектеріміз Минск қаласында өз білімдерін шыңдап жатыр. Олар:Мұхтарғали Әлинұр Тоқтасынұлы мен Құрманғалиев Дәулет Сияхбайұлы. Аталған түлектеріміздің алғашқы ұстаздары Медеуова Меңсұлу Төлебалдықызы мен Әмірханова Атлас Медеуқызы болса, сынып жетекшілері Абишева Жадыра Құрметжанқызы мен Күмісхан Меруерт Тоқтарқызы.
2. Келесі мақтан тұтар түлегіміз, алтын белгі иегері болған Бейбітханқызы Жұлдыз. Жұлдыз Еуразия ұлттық университетін қызыл дипломмен тамамдап, бүгінгі күні Бейжің қаласындағы Қытай мұнай университетінде білімін жалғастыруда.Жұлдыздың мұғалімдері Атлас ұстаз бен Самжанқызы Арай мұғалім.
3. Қазақстанның бүгінгі күні шекарасы бекіп, өзінің әскери күші дамыған мемлекеттер қатарында екендігін білеміз. Міне осы орайда еліміздегі ең үздік «Ұлан» ұлттық гвардиясы қатарында өз қызметін атқарып жүрген Ибраев Болатбек Әбілжанұлын мақтанышпен айтамыз.
Аталған түлектеріміздің, мұғалімдерімі мен ата-аналарының құрметіне аудандық «Айгөлек» байқауының жүлдегері Алпысбеков Ернұрдың орындауындағы «Қос бәйтерек» әнін ұсынамыз.
4.Мектеп қашанда өзінің шәкірттерімен мақтанады, ұстаздар қауымы өз еңбектерінің өлшемін шәкірт жетістігімен бағалайды. Осы орайда бүгінгі күні дүниежүзі бойынша ең үздік жоғары оқу орындары арасында отыздыққа кірген іргелі оқу орындарының бірі – Лев Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университеті.
1.Осы университет қабырғасында білім алған Алтын белгі иегерлері Күмісханова Балауса, Байбұланқызы Іңкәр, Бейбітханқызы Жұлдыз, Сембаева Айжан сынды апайларымыз біз үшін қашанда үлгі, өнеге.
2.Осы университет қабырғасында білім алған үздік аттестат иегері Ебін Мақпал мен еліміздегі ең байырғы университет Әл Фараби атындағы Қазақ ұлттық университетінің түлегі, үздік аттестат иегері Қуанышбек Балнұр сынды мектеп түлектері өз отбасының ғана емес, бүкіл ауылдың атын шығарып, өз биіктерін бағындыруда.
3. Болмасаңда ұқсап, бақ деген қазақ халқының ұрпағы ретінде, осы аға апайларымызды қашанда мақтаныш етеміз. Олай болса ортаға «Қазақ елі» әнімен Берікжанов Бақытжан мен Төлеуғазиев Олжасты шақыруға рұқсат етіңіздер.
4.Біз, осы сахнада тұрып, талай мектепішілік, аудандық шараларды жүргізіп, өздерінің мектептегі қоғамдық жұмыстарға ат салысып, талай кештер мен шараларды жүргізген Нұғманбекова Алуа, марқұм Мұхтарғалиев Абзал, Мырзаханова Мақпал, Советжанов Асқар, Бейбітханқызы Жұлдыз, Мұратханов Мирас,Советжанов Мұхтар сынды аға – апайларымызға ұқсап, қазақтың қара сөзіне деген құлшынысымыз артқанын жасырмаймыз.
1.Сол ағаларымыз бен апайларымыз біз сияқты мектеп сахнасында Тәуелсіз Қазақстанның жетістіктерін баршаңызға насихаттап, өз үлестерін қосқанына баршаңыз куә болып келдіңіздер.
Ән «Туған жер». Орындайтын Әбдікәрім Серік.
2.Мектебімізде Тәуелсіздік мерекесіне орай «Слайд шоу» сырттай конкурсы шаралар өткізілген болатын. Осы орайда ортаға аталған шаралар бойынша марапат жұмыстарын жүргізу үшін және Тәуелсіздік мерекесіне орай аудандық кәсіподақ ұйымының мадақтамасын тапсыру үшін директор орынбасары Жанпеисова Айжан Нығметқалиқызы және кәсіподақ ұйымының төрайымы Айман Қабдиқызы шақырылады.
3.МАДАҚТАМА: Тәуелсіздіктің 24 жылдығына орай «С.Бекбосынов атындағы орта мектебі» КММ бойынша ұжымның қоғамдық өміріне белсене араласып, өзінің еңбегімен көзге түскен ұжым мүшесі марапатталады.
Тәуелсіздіктің 24 жылдығына орай «С.Бекбосынов атындағы орта мектебі» КММ бойынша педагогикалық шеберлігімен, жауапкершілігімен көзге түсіп, жас ұрпақты тәрбиелеуде еңбек етіп жүрген марапатталады.
4. Тәуелсіздіктің 24 жылдығына орай мектепте 5-10 сынып жетекшілері арасында өткен «Слайд шоу» сырттай байқауында бас жүлдеге ие болған 9 сынып жетекшісі Ибраева Жамбы марапатталады.
1. Тәуелсіздіктің 24 жылдығына орай мектепте 5-10 сынып жетекшілері арасында өткен «Слайд шоу» сырттай байқауында І орынға ие болған 6 сынып жетекшісі Абишева Жадыра Курметжановна марапатталады.
2. Тәуелсіздіктің 24 жылдығына орай мектепте 5-10 сынып жетекшілері арасында өткен «Слайд шоу» сырттай байқауында ІІ орынға ие болған 10 сынып жетекшісі Қойбасарова Нұр Берікқанқызы марапатталады.
3. Тәуелсіздіктің 24 жылдығына орай мектепте 5-10 сынып жетекшілері арасында өткен «Слайд шоу» сырттай байқауында ІІІ орынға ие болған 7 сынып жетекшісі Елубаева Гульмира Ахановна марапатталады.
4.
1.Тәуелсіздік мәртебесі даламның, Тәуелсіздік ту көтерген тұғырым,
Шартарапқа жетті сенің дүбірің.
Байтақ елдің желбіреген байрағы,
Ұзақ болсын ұрандаған ғұмырың.
Орындалған арманымсың бабамның.
Егемендік мәңгі болсын, ағайын,
Қорғанысың мынау байтақ даламның
2.Аман қалған шабуылдан жүздеген
Батыр халық екенбіз ғой біз деген
Аямаған жұрттан нанын тұзбенен,
Жомарт халық екенбіз ғой біз деген.
3.Мерекенің, Тәуелсіздіктің құрметіне келесі ән шашу тарту етіледі.
1.Менің ұлтым — даналықтын даласы
Арғы ,бергі тарихына қарашы
Тауқыметті тарихына қарамай
Жүрегінде сызаты жоқ, жарасы
2.Менің ұлтым қасиетті киелі,
Жасық емес , асыл оның сүйегі
Қаным барда қадіріне жетпесем,
Рухыма қайдан табам иені
3.Тәуелсіздік текке бізге келмеген
Талай бабам қанын төгіп терлеген
Сонда –дағы қасиетті қазағым
Төл байрағын дұшпаныма бермеген.
4.Бабалардың ғасыр бойғы арманы
Өткені мен келешегі жалғады
Желбіреп тұр тұл байрағы қазақтың
Егемендік, тәуелсіздік алғалы
16 желтоқсан Тәуелсіздік күніне арналған «Тәуелсіздік тұғырым» атты тарихи — әдеби кеш
Материал жайлы қысқаша түсінік:
16 желтоқсан Тәуелсізік күніне арналған мерекелі кеш мектеп оқушыларына арналған танымдық іс шара тәуелсіздікке қалай қол жеткіздік, қандай тарихи тұлңалардың арқасында қазақ елінің басынан кандай қиындықтар болғандығы туралы мағлұмат береді
Төмендегі Ашық сабақ толық нұсқасы емес, тек сізге танысу үшін көрсетілген, сайтқа жарияланған документтен айырмашылығы болуы мүмкін. Жүктеу үшін осы беттің төменгі жағындағы жүктеу деген жазуды басу керек
16 желтоқсан Тәуелсіздік күніне арналған «Тәуелсіздік тұғырым» атты тарихи — әдеби кеш
Садуова Айнұр Жеңісқызы
ЩҚО, Семей қаласы, Жарқын ауылы, «Жарқын жалпы орта білім беретін мектебі»КММ тарих пәні мұғалімі
26.12.2019
705
1
Назар аударыңыз, сертификатты “менің материалдарым” деген бетте жүктеп алуға болады
Өз пікіріңізді қалдырыңыз
Сценарий мақсаты: 1986 жылғы желтоқсанда орталықтың әміршіл — әкімшіл солақай саясатына қарсы алғаш рет бас көтеріп демократия жолында құрбан болған ұл қыздарымыздың ерліктері жайында түсінік бере отырып, жастардың алаңға не себепті, қандай мақсатпен шыққандығын жете түсіндіру.
Сценарий тәрбиелігі: Өз Отанына, туған жеріне деген сүйіспеншілігін арттыра отырып, өз анна тілін, әдет-ғұрпын, салт-дәстүрін сақтай білуге патриоттық сезімге тәрбиелеу.
Сценарий Дамытушылығы:
Әрбір жеке тұлғаның еркін сөйлеп, өз пікірін, ойын айта білу қабілетін дамыту.
Сценарий көрнекіліктері: Қайрат Рысқұлбеков, Сабира Мұхамеджанова, Ербол Сыпатаев, Ләззат Асанова суреттері.
«Ар намысым, қасіретім, мақтанышым – Желтоқсан» атты плакат. Желтоқсан тақырыбындағы топтардың қабырға газеттері және буклеттер. Қанатты сөздер.
Алғы сөз.
Армысыздар құрметті ұстаздар, қадірлі қонақтар, оқушылар. Бүгін біздің еліміздің сан мың жылдар бойы найзаның ұшымен, еліміздің ерен ісімен, кешегі дүниені дүр сілкіндерген Желтоқсан оқиғасымен келген тарихымызда алтын әріптерімен жазылып қалған «Ар намысым, қасіретім, мақтанышым – Желтоқсан» атты тәрбие сағатымызды ұсынамыз.
1-жүргізуші:
Шайқалмасын ешкімнің шаңырағы,
Бақыт көрсін Отанның сан ұланы.
Енді ағайын, көгінде қалықтасын,
Қазағымның қастерлі — Әнұраны!
Желтоқсанда Алматыда, ақ қарда,
Алма бақтар ак қырауға батқанда,
Күңірене күн күркіреп тау жақтан,
Жайдың оты жалаң қақты шатқалдан.
2-жүргізуші:
Желтоқсанда шындық жырын
шырқаймын деп шарқ ұрдың,
Желтоқсанда егеменді ел болсақ деп талпындың.
Айналайын, айналайын жас өркені халқымның.
1-оқушы:
Желтоқсанда шындық жырын шырқаймын деп шарқ ұрдың,
Желтоқсанда егеменді ел болсақ деп талпындың.
Кеудеңде әлі сызы жатыр сол кездегі салқынның,
Айналайын, айналайын жас қайраты халқымның.
Темір қолдар қуатты еді алқымыңды қаусырған
Намысыңды жықпай өттің нәубе, дүлей маусымнан.
Жалғыз қалған шақтарымда жігер алдым бойыма
Түрме торын жарып шыққан сенің қайсар даусыңнан.
Өсер елдің қай сәтте де бірлік болмақ қалауы,
Лаула, лаула, желтоқсанның мұзға жаққан алауы.
Өздеріндей ер намысты жас өркені бар елдің,
Ешқашанда еңкеюге тиісті емес жалауы!
1-жүргізуші:
Қазір бұл күн Қазақ халқы үшін ұлы күн, әрі қайғылы, әрі
бақытты күн. 1986 жылғы желтоқсан оқиғасы Қазақ
халқында бұрын болмаған ең ауыр да, әділетсіз көтерілістің
бірі.
2-жүргізуші:
Енді міне, осы Желтоқсан көтерілісіне қатысқан
ағаларымыз бен апаларымыз үш ғасырға жуық уақыт
бойы армандаған тәуелсіздікке қол жеткізді.
2-оқушы:
Жас арудың жанарында – Желтоқсан,
Қанды ғасыр табанында – Желтоқсан.
Қаралы өмір қайыстырған халқымның,
Қара тұман қабағында – Желтоқсан.
Жауыздықты жасқаған да – Желтоқсан,
Жаңа ғұмыр бастаған да – Желтоқсан.
Жазықсыздың көз жасына жуынып,
Абақтыға тастаған да – Желтоқсан.
Намысымның шырағы да – Желтоқсан,
Сұрқай өмір сынағы да – Желтоқсан.
Жігіттердің ұраны да — Желтоқсан,
Жаңа күннің шуағы да – Желтоқсан.
1-жүргізуші:
Ия, ол күн тәуелсіздіктің туын ең алғаш көтерген әйгілі
1986 жылдың 16 желтоқсан еді. Таңертеңгілік сағат 10.00
да бар жоғы 18 минутта 26 жыл елді үздіксіз басқарып
келген Д.А.Қонаев түсіріліп, орнына Г.Колбин ешкімнің
пікірінсіз-ақ ұсынылған еді.
2-жүргізуші:
Осыдан 25 жыл бұрынғы Алматы оқу орындарының бірінің жатақханасының алдындағы оқиға. Көрініс.
Көрініс
— Қыздар, мен газет әкелдім.
— Не жаңалық шығыпты?
— КОКП Орталық Комитетінің хатшысы Д.Қонаевты алып, орнына
В.Колбинді тағайындапты.
— Колбин деген кім екен?
— Қайдан келіпті?
— Колбин Ульяновтан келіпті.
— Қазақстанды өзіміздің қазақстандық азамат басқарсын!
— Біз демократияны талап етеміз.
— Қане жүріңдер, қыздар, жігіттер алаңға кетейік!
3-оқушы:
Сүймейтұғын болдық қой, сүймей ғұмыр
Көлеңкеміз күннен де тимейді нұр.
Колбин деген кім екен, қайдан келген?
Уа, сыртымыздан қашанғы билейді бұл?
Тәуелсіздік оңайлықпен келмейді,
Бізге оны ешкім аяп бермейді.
Тәуелсіздік – Қайрат, Ляззат, Ерболдың,
Тас көшеде тас-талқан боп өлгені.
1-жүргізуші:
Алаңға шығып өз ойларын айтуға тырысқан қазақтың өрімдей қарусыз жастарына солдаттар мен милиция қызметкері қарсы қойылды. Қыз жігіттерді аяусыз таяққа жықты, түрмеге қамады. Ербол, Ляззат, Сабира сынды жаңа ғана бүршік атып келе жатқан тал шыбықтай жастарымыздың өмірін үзді.
2-жүргізуші:
Иә, ізгілік атаулыдан күдер үзіп, ең соңғы үміті, бар сенімі күйреген, рухани езілген балаң жігіт Қайрат. Қайрат есіл ер көзі тірісінде жазған өлеңдері адам жүрегін тебірентеді.
Соның бірі «Менің тағдырым».
4-оқушы:
Өмір бойы жолым болып көрмеді,
Жылап келем бұл дүниеге келгелі.
Қайғы шаңы басты менің денемді,
Түспейді шаң сілкінсем де мен енді.
Жолдаған сәлемімді дос алмады,
Шын ба екен-ау тас керең боп қалғаны.
Айта берем, айта берем қайбірін,
Ауыр менің, ауыр менің тағдырым.
Тағдыр мені аямады, қорлады,
Жалынсам да, жыласамда болмады.
Қараңғы өмір бақытым жоқ, жоқ менің,
Армандаған ақ сәулеге жетпедім.
1-жүргізуші:
Осы өлең жолдары Қайраттың қатты қиналып Қазақстан
үшін жанын құрбан еткенін еске түсіруге болады.
(Осы кезде Қайрат, Ляззат, Сабира, Ерболдардың суреттері әкелінеді)
2-жүргізуші:
1 минут үнсіздік
1-жүргізуші:
Орыны ағалардың бізбен толсын,
Сәбилер ағалардың жолын қусын.
1минут үнсіздікпен еске алайық,
Аруақ ағалардың ырза болсын.
5-оқушы:
Тұрса да биік өр басын,
Қазаққа бақыт орнасын.
Сексен алтыншы жылғыдай,
Желтоқсан желі болмасын!
Күн кешіп лапылдаған жастарым,
Дүрліктірді желтоқсанның аспанын.
Жерді, дінді, тілді баба дәстүрін
Қорғау үшін көтерді олар бастарын.
1-жүргізуші:
«Шеру ұйымдастыруға қатысы бар» деген жалған айыппен қаншама зиялы азаматтар жазаланды, жұмыстан қуылды. Бірақ ол үшін жауапқа тартылған ешкім болған жоқ.
2-жүргізуші:
1986 жылғы 16 желтоқсан күні Д.Қонаевтың орнына Колбин келіп, 17-сі жастар Брежнев атындағы алаңға бейбіт және саяси шеруге шығады. Шеруге шыққан жастарды саперлік күрекпен, дубинкамен, су атқыш машинамен, итпен және т.б. таратады. Ертеңіне 18-желтоқсан Қайраттың үйі.
Көрініс.
Сахнада Қайрат пен жеңгесі дастархан басында отырады. Үйге
милиционер жігіт кіреді.
Милиция: Біз органнан келдік. Қайрат Рысқұлбеков деген азаматты
тұтқындауға келдік. Прокурордың санкциясы бар. Міне!
Жеңгесі: Қайрат, бері кел.
Милиция: Тез жинал, бізбен бірге кетесің.
Жеңгесі. Ойбай-ау бұларың не? Жұдырықтай баланың не жазығы бар
еді? Әке-шешесіне не бетімізді айтамыз.
Милиция: Жеңеше, сабыр етіңіз! Бұл жігіт бір төбелеске қатысыпты.
Анық – қанығын тексерген соң қайтарып жібереміз.
(Осы кезде Қайратты милиционер алып кетеді.)
6-оқушы:
«Ақтың сөзің не? деген,
Бүгін қойды сот сұрақ.
Айтайын оны халқыма,
Жоқ пиғыл менде жасымақ.
Қорлай да беріп қайтадан,
Титыққа орыс жетпесін.
Туған жердің намысы,
Бөтен қолда кетпесін.
Салт – санадан айырылып,
Арақтан ұрпақ азбасын.
Қызғаныштан тозбасын,
Қолдаушысыз болмасын.
Барлық ұлтпен тең болып,
Ешкімнен көңілің қалмасын.
Ендігі жерде басыңнан,
Бірлік пен бақ таймасын.
Осы айтылған ақтық сөз,
Туың болсын әрдайым.
Мойным алып жаланы,
Мен болайын құрбаны!
17 жыл мен жатырмын,
Ақ жазыңтың түбінде.
Мені өлтірген таксист жігіт,
Тірімісің бүгінде?
Тірі жүрсің өткен күнді,
Еске алғанның несі бар?
«Желтоқсанда» құрбан болған,
Ляззат қызды есіңе ал!
Халқым, саған ризамын!
Батыл бас аяқты, жас достар,
Бұл жерде – батыр жоқ қол бастар,
Бұл жерде – жүректе… мұз жатыр,
Бұл жерде — өрімдей… қыз жатыр.
Бұл жерден мәңгілік аттанған,
Халқымның есінде сақталған!
1-жүргізуші:
Маңдайына жазылған аз ғана ғұмырдың соңғы сағатына
дейін мынау алдамшы дүниеден рахым күтіп, күдерін
үзбеген сұңғыла жігіттің көңілі кім үшін, не үшін мерт
болуға тиіс екенін сезе бастаған тәрізді.
Көрініс.
Түрме іші, қолында қағазы бар Қайрат отыр. Қинала отырып «Түрме жыры» өлеңін оқып шығады. Содан кейін қатты шаршап, былай дейді:
«-Уһ, әбден шаршадым-ау, жүйке тамырым жұқарды ғой! Қайран бостандық!!!
Жалалы боп, қатты батты жаныма,
Жазалаушы қағаз алдым қолыма.
Жігіттер-ай, айтып-айтпай не керек,
Жазған екен маңдайыма сорыма.
Біріншіден, мен сағындым анамды,
Екіншіден, бұл құдайға не қылдым?
Бостандықта еркін жүрген жан едім,
Енді, міне, абақтыға жабылдым.
Кезекші: Заключенный Рыскулбеков на допрос.
Тергеуші: Айыпкер Рысқұлбеков, сен Мир мен Сәтбаев көшелерінде жасақшыларды көрдің бе?
Қайрат: Егер ол көшеге бармасам оларды қайдан көремін?
Тергеуші: Савицкийді сен өлтірдің бе?
Қайрат: Жоқ, өлтірген жоқпын?
Тергеуші: Сенің ұрып жатқаныңды біреу көріпті ғой.
Қайрат: Олай болса мені сол адаммен беттестір, бұл өтірік жала.
Тергеуші: Ах, ты, декабрист несчастный. Я тебе покажу өтірікті! Жала
дейді еще! Ей, Рыскулбеков, сен, «Савицкийді өлтірдім» деп
мойныңа ала сал, сонда сенің жазаң жеңілденеді. Егер,сен
Савицкийді өлтіргеніңді мойындасаң, әкеңе тиіспейміз.
Әйтпесе әкеңді де…
Қайрат: Жолдас тергеуші, бұл жала ғой! Өлтірмеген адамды өлтірдім деп қалай мойындаймын, адам түгіл тышқанды да өлтіріп көрген емеспін.
Тергеуші: Заключенный Рыскулбеков, сен ақымақ болма,
«Савецкийді өлтірдім» деп мойында. Бұл – бір. Сен әкеңнен 4 мың сом алып, мына менің алақаныма сал, бұл – екі. Түсіндің бе, мақұлық?
Қайрат:
Жолдас тергеуші! Айылда әзер күнін көріп отырған ата-анамды ақша деп қинағым келмейді және не үшін ақша төлеуім керек?
Не үшін? Ешқандай қылмысым жоқ.
Тергеуші: Әкетіңдер, құртыңдар, атыңдар!
Қайрат:
Тоқта! Айтар сөзім бар.
Күнәдан таза басм бар,
Жиырма бірде жасым бар.
Қасқалдақтай қаным бар,
Бозторғайдай жаным бар.
Алам десең алыңдар.
Қайрат деген атым бар,
Қазақ деген затым бар.
«Еркек тоқты – құрбандық»,
Атам десең атыңдар.
(Қайратты кісендеп алып кетеді.)
Ойын: «Алма ағашы»
1-жүргізуші:
Тәуелсіздік — ел мұраты. Бұл біздің ұлан байтақ теңіздей Қазақ тарихының басынан кешкендерінің тамшысы ғана болса да, осы 17жылда Қазақстанның дамып өркендеуін жылдармен өрнектейміз.
2-жүргізуші:
1991 жылы Тәуелсіз Қазақстан елі тұңғыш рет Н.Ә.Назарбаевты президент етіп сайлады.
1-жүргізуші: 1992 жылы Қазақстан Республикасының Елтаңбасы, әнұраны, туы туралы заң қабылданды.
2-жүргізуші: 1993 жылы 30 тамызда Қазақстан Республикасының Конституциясы қабылданды. 15 қарашада төл теңгеміз алғаш реет айналымға түсті.
1-жүргізуші: 1994 жылы Ғарышта қазақтың екінші ғарышкері Т.Мұсабев көк байрақты желбіретті.
2-жүргізуші: 1995 жылы ұлы Абайға 150 жыл толды.
1-жүргізуші: 1996 жыл Жамбыл жылы. Тәуелсіздік монументі орнатылды.
2-жүргізуші: 1997 жылы «Қазақстан – 2030» стратегиясы қабылданды.
1-жүргізуші: 1998 жылы Ақмола атауы Астана деп өзгертілді.
2-жүргізуші: Астанада алғаш рет Бәйтерегіміз салынды.
1-жүргізуші: 1999жыл Қорқытқа 1500 жыл тойын Қызылордада тойладық.
2-жүргізуші: 2000жылы – Мәдениетті қолдау жылы.
1-жүргізуші: 2001 жылы 18 мамырда – Күлтегін ескерткішінің көшірмесін И.Тасмағамбетов Астанаға әкелді.
2-жүргізуші: 2002 жылы – Денсаулық жылы.
1-жүргізуші: 2003-2005 жылдары Ауыл жылдары
2-жүргізуші: 2006жылы — Сыр елі өнер ордасы
1-жүргізуші: 2007жылы төл теңгеміз жаңа түрмен айналымға түсті.
2-жүргізуші:2008жылы Қазақстанның бас ордасына Астанаға 10 жылдығы тойланды.
1-жүргізуші:
Есті ерлер жүрмейді желік ертіп,
Елеулі іске қосар емірентіп.
Бүгінгі кеш қонағы апайымыз
Сөз сөйлесін баршаны тебірентіп,-дей отырып,Төрешова
Ақкенже Қонысбекқызына сөз береміз.
Өлең: «Желтоқсан желі»
1-жүргізуші:
Тәуелсіздіктің түп тамырына желтоқсан оқиғасының тікелей байланысы бар екеніне ешкім дау айта қоймас. Десек те, 1986 жылдың қайғылы желтоқсаны бір күнгі немесе бір жылғы наразылықтың көрінісі болмаса керек.
2-жүргізуші:
Бүгінде 1986 жылы болған Желтоқсан оқиғасына 2_ жыл
толуда. Ел іргесі тыныш, халқымыз бай-қуатты болсын!
Құрметті оқырман! Файлдарды күтпестен жүктеу үшін біздің сайтта тіркелуге кеңес береміз! Тіркелгеннен кейін сіз біздің сайттан файлдарды жүктеп қана қоймай, сайтқа ақпарат қоса аласыз! Сайтқа қосылыңыз, өкінбейсіз!
Тіркелу
16 желтоқсан -Тәуелсіздік күні
Тақырыбы: Тәуелсіз елдің ұланымыз.
Мақсаты: 1.Оқушыларға 16 желтоқсан-Тәуелсіздік күні туралы түсінік беру. Еліміздің тәуелсіздігін атап өту қарсаңында ел тарихына шолу жасау.
- Оқушылардың ақыл, жігерінің дамуына әсер ету, сөйлеу тілін дамыту.
- Ата- бабамыздың тәуелсіздік жолындағы ерлігін үлгі етіп, өз Отанын сүюге, еліне, халқына қызмет етуге тәрбиелеу.
Көрнекіліктер: слайд, шарлар, тәуелсіздік жолында күрескен ұлы тұлғалардың суреттері, қанатты сөздер.
Барысы:
І. Кіріспе бөлім. Сәлемдесу, түгендеу, сабаққа даярлау, керекті құрал-жабдықтарын түгендеу, зейінін сабаққа аудару.
«Көңіл толқыны» ойнап тұрады.
1-жүргізуші:
Данасы мен батыры көп қазақпын,
Көрген талай қияметін азаптың.
Ар шыңдаймын көк туымды шалқытып,
Жасай берсін, тәуелсіздік, азат күн!-дей отырып, «Тәуелсіз елдің ұланымыз» атты тәрбие сағатымызды бастауға рұқсат етіңіздер!
2-жүргізуші:
Өсер елдің қай сәтте де бірлік болмақ қалауы,
Лаула, лаула, желтоқсанның мұзға жаққан алауы.
Өздеріңдей өр намысты жас өркені бар елдің,
Ешқашанда еңкеюге тиісті емес жалауы.
3-жүргізуші:
Азат рухты риясыз, мен шын сүйем,
Тәуелсіздік-тәу етер жалғыз кием.
Жақсы күнге жете алмай шаһит болған,
Желтоқсан құрбанына басымды ием.
4-жүргізуші:
1986 жыл, 16 желтоқсан. Бұл ерлік пен өрлік, қайғы мен қасірет араласқан күн еді.
Ұлпан:
Мұз жастанып азаттықтың жолында,
Тәуелсіздік туы тұрды қолында.
Сойыл таяқ ойнаса да жанында.
Отан үшін жанын қиды ұлдарың,
Аз болған жоқ азап шеккен қыздарың.
Күйініштен ауырады жүрегім,
Естігенде желтоқсанның ызғарын.
Сұлтан:
Желтоқсан-ау, ұмытылмас жүректе,
Ұрпақ өсер айналатын тірекке.
Егемендік тиді бүгін еншіме,
Желтоқсаным, жеткіздің ақ тілекке.
1-жүргізуші:
Желтоқсан-заман,толғағы байтақ даланың,
Шарпысқан сәті, үмітпен күдік, наланың.
Желтоқсан-Қайрат,Ләззат,Сабира,
Құрбаны болған жаланың.
2-жүргізуші:
Әлі де бостандық деп атар таңдар,
Ұшқынын бар әлемге апарғандар.
Қайрат, Ләззат, Ербол, Сәбиралар,
Осылар-Желтоқсанда қаһармандар.
Рахат:
Халықтың қабырғасы сөгілмесін,
Аналар ұлын жоқтап егілмесін.
Алладан ақ ниетпен тілейік біз,
Жазықсыз жанның қаны төгілмесін.
Елжас:
Мен қазақпын мың өліп, мың тірілген,
Жөргегімде таныстым мұң тіліммен.
Күн күркіреп, жалт ойнап, жеті күзге,
Жиырмасыншы жас ғасыр, дауыл ғасыр,
Қайторымен бірақ мен жүрмін әлі,
Жатқа неге есеміз жем болады?
Бекасыл:
Қалың елім қазағым, қайран жұртым,
Ұстарасыз аузыңа түсті мұртың.
Жақсы менен жаманды айырмадың,
Бірі қан, бірі май боп енді екі ұртың.
Көрсеқызар келеді байлауы жоқ,
Бір күн тыртың етеді, бір күн бұртың.
Бас-басына би болған өңкей қиқым,
Мінеки, бұзған жоқ па елдің сиқын?
Айым:
Еркіндігім. Қасиетім. Қастерлім.
Өзің барда өзегімде жоқ шер мұң.
Кеше сенің келбетіңді арман ғып.
Боданына бұғауландық басқа елдің.
Бабабалардың басын тігіп бәйгеге,
Аналардың жанарына жас бердің!
Уа,Еркіндік, қош келдің!
Ынтымақ:
Саясатқа сермей алмай семсерді,
Езгі күнге тері қылдым еңсемді.
Желтоқсанда жалын атып жастығым,
Құрсау болған темір қоғам теңселді!
Есте даңқы қыршындардың қалды ма,
Сексен алты ерлігім бе-ей, ең соңғы!?
Уа,еркіндік, құның немен өлшенді!?
Арманай:
Өзегімді өртке ораған қоғамда,
Өз үйіме өзім өгей болам ба?
Алшаң басып жүре алмаса алты алаш,
Азаттығым! Қадірің де жоқ онда!
Саған жету қиын болса қаншалық,
Сақтап тұру қиынырақ одан да!
Алла берген азаттықтың әр сәті-
Аманат қой маған,саған,оған да!
Ақзер:
22 жылдық-жаса, Тәуелсіздігім,
Өз қолыма берген ерлік тізгінін.
Ие болған әлем ілтипатына,
Дербес,бейбіт мемлекетпіз біз бүгін!
3-жүргізуші:
Тәуелсіз елім тірегім,
Өзіңмен мәңгі жүрегім.
Алаш жұрты аңсаған,
Орындалды тілегің.
4-жүргізуші:
Тәуелсіздік елімізге орнады,
Егемендік қуанышы тойланды.
Асқақтай бер тұғырлы менің мекенім,
Осы менің жалын атқан тілегім.
Жарқын:
Тәуелсіздік-ардақты асыл ұғым,
Тәуелсіздік-қасиетті ұқсаң сырын.
Тәуелсіздік-алған ел бақытты ғой,
Тәуелсіздік жайында-осы жырым.
Аяжан:
Тәуелсіздік-бақыты ғой елімнің,
Тәуелсіздік-шаттығы ғой жерімнің.
Қолға қонған бақ құсындай аялаған,
Бағы ғой теңдесі жоқ бұл елімнің.
Қарлығаш:
Жігер жыры, көзімізде от ойнап,
Бойымызда жас қайрат.
Алға басып келеміз,
Қолымызда-көк байрақ.
Айзада:
Төбемізде-Арай күн,
Рухымызда-бар Айбын.
Санамызға сіңірдік,
Дана сөзін Абайдың.
Дияс:
Сенім жыры, тәуелсіздік-тұмарым,
Бәйтерегім-шырағым.
Ел мерейін өсіріп,
Мен де шыңға шығамын.
Елнұр:
Еңбек етіп табысты,
Жібермеймін намысты.
Мен-әлемге танытам,
Қазақ деген халықты.
Әрлен:
Аймалаған күн нұры,
Лайланбасын тұнығы.
Берік болсын мәңгілік,
Тәуелсіздік тұғыры.
Жәмила:
Ел мерейі еңселі,
Жарқын өмір-ертеңі.
Айналғандай шындыққа,
Бір ғажайып ертегі.
1-жүргізуші:
Қазақстан! Туды алтын дәуірің,
Алғандайсың жұлдыздардың жарығын.
Алтын заңың құтты болсын, қымбаттым,
Туған күнің құтты болсын алыбым!
2-жүргізуші:
Барша қауым бейнеттен арылғанда,
Жаңа ғасыр есігі ашылғандай.
Елбасы тыным таппай ел кезіп жүр,
Ел үшін Асанқайғы бабасындай.
Айдана:
Елімде бейбіт заман болсын,
Тілеймін саған бақыт қонсын.
Ел ағасы, ел басшысы,
Нұрсұлтан Назарбаев атам аман болсын.
Нұрдана:
Біз-біргеміз, біз-біргеміз,
Берік-іргеміз, бірге-тілегіміз.
Ар,Иман-тірегіміз,
Елорда-жүрегіміз.
Біз-біргеміз.
3-жүргізуші:
Осындай еркіндікті ел тілесін,
Бақыт құсы бағымызға еркін келсін.
Ал,енді Тәуелсіздік құтты болып,
Көк байрақ, мәңгі- бақи желбіресін.
4-жүргізуші:
Намыты от жалынға шыңдайық біз,
Қайраттың ерлігіне лайықпыз.
27 жыл толған Желтоқсанға,
Әумин, қабыл болсын, жыр-әніміз!
«Елім менің» әні орындалады.
Айбек:
Желбіресін байрағың желді күнде,
Биіктесін мәртебең, елдігің де.
Таныта бер, ұлы тіл, бар әлемге,
Керегіңнің кеңдігін де теңдігін де,
Аңсар:
Армандарды жақындатып тым алыс,
Біздің жаққа жеткен екен жылы ағыс,
Егемендік- ел бақыты, ертеңі
О. Халайық! Құтты болсын, қуаныш!
Барлық жүргізушілер:
Біз қазақпыз!
Есігі ашық төрі кең,
Жылап өттік жылдар өмір өрінен.
Жетер енді, желпінейік, қарайық,
Мына өмірге иегердің көзімен!
Мұғалім сөзі: Осыдан 22 жыл бұрын егемендігімізді жариялап, Тәуелсіздікке қол жеткіздік. Бұл-ғасырлар бойы біздің, яғни қазақ халқының аңсаған арманы еді. Тәуелсіздігімізді алғаннан соң халықтың басын біріктіріп Н.Ә.Назарбаев тұңғыш елбасы болды. Елбасының бастауымен менің Отаным әлемге танылды. Елім егемендігін көрсетті, ерлігін танытты. Қазақ халқы егемендігін алып, Тәуелсіздікке қол жеткізгенде өз алдымызға ел бола алатындығымызға күмәнданған жандар да болған. Бірақ ар-намысты ту еткен Елбасымыз бен үкімет басындағы елі үшін еңбек еткенағаларымыздың аянбай еңбек етуі осы нұрлы күндерге жеткізді. Осындай нұрлы күнге қол жеткізгеніміз-Желтоқсан оқиғасының нәтижесі.
Желтоқсанда жас өмірін жалау еткен қазақтың қайсар ұлы-Қайрат Рысқұлбеков халқымыздың ұлттық батыры ретінде өз есімін ел жадында мәңгілік жазып кетті. Он екіде бір гүлі ашылмай қыршын кеткен Асанқызы Ләззаттың, Сыпатайұлы Ерболдың, Мұхаметжанқызы Сәбиранаың, Ноғайбайұлы Қайраттың аңсаған армандары мен үміт-тілектері арқасында бұл күнде көк туымыз асқақ желбіреп тұр! Бір ғана өкініштісі, ол азаматтық үшін жан аямай алысқан сол боздақтардың бүгінгі бақытты сәтімізді көре алмауы. Қуанышты күннің шуағына куә болып, ортақтаса алмауы. Жастарымызды болашаққа бастайтын бас қаламыз өнер-білім, мәдениет пен ғылымның ордасына Тәуелсіз ел екендігімізді, ең алдымен, өзіміз ескеріп, өзіміз мақтан ете білуіміз керек.
Тәуелсіздігіміз тұғырлы, еліміз еңселі болғай!-деп тілей отырып, мына өлең жолдарымен аяқтағым келіп отыр:
Ту тігілді халқымның бүгін бағына,
Жас өрендер, желбіретіп, нық ұста.
Ғасырларға жалғастырып елдікті,
Дақ түсірме ата-баба рухына.
Үлгі бізге аталардың ерлігі,
Ұлағатты, өнегесі, еңбегі.
Тәуелсіздік туын ұстап жоғары,
Бүгінгі ұрпақ- болар елдің ертеңі.
Еліміздің ертеңі үшін аянбай еңбек етіп, оқу оқып, білім игеруі қажет. Жас Тәуелсіз мемлекетіміздің іргетасының беки түсуі, ұлттар арасындағы ынтымақтастық пен достықты нығайту- ең басты парызымыз деп түсінуіміз қажет.
1-жүргізуші: Біздің еліміз жылдан-жылға, күннен-күнге өркендеп, өсіп кеңейіп, гүлденіп келеді. Олай болса, Қазыбек би атамыздан ақ тілек сұрайық!
Басшыларымыз алысты көрсін,
Жекешелеріміз табысты болсын!
Қыздарымыз саналы, сұлу болсын,
Ұлдарымыз намысты болсын!
Қалада, мейлі қырда болсын!
Келген-кеткен ырза болсын!
Теңгеміз теңдік сақтайтын болсын!
Баға сөмкемізге сыймайтын болсын!
Халқымыз ғасырлар табалдырығын,
Қазақша сөйлеп, аттайтын болсын!
Әумин!
2-жүргізуші: Амин,ата айтқаныңыз келсін! — Тәуелсіздігіміз тұрақты болсын! Осымен, бүгінгі біздің «Тәуклсіз елдің ұланымыз» атты ашық тәрбие сағатымыз аяқталды. Келіп, зейін қойып тыңдағандарыңызға рахмет!