Хуш кил??е? я?ы йыл сценарий

Ҡатнашалар: Разбойниктар, ҡар бөртөкәре.

Мәскәй әбей, Современный ҡыҙ, Разбойник,Тылсымсы, Ҡыш бабай һәм Ҡарһылыу.

Күңелле көй аҫтында балалар бүлмәгә инәләр ҙә ,теҙелеп торалар.

Алып барыусы.Хөрмәтле ,ата-әсәләр!Һеҙҙе декабрь бурандары алып килгән Яңы йыл менән ҡотлайбыҙ!Байрамығыҙ мөбәрәк ,ризыҡ тулы өҫтәлегеҙ түңәрәк ,күңелле,ҡыуаныслы булһын.Тупһағыҙҙан ҡараңғылыҡ ,хәүеф-хәтәр атлап кермәһен ,бәлә-ҡаза йөрөмәһен.Бәхетле миҙгелдәр,матур ваҡиғалар,яҡшы хәбәрҙәр ,һаулыҡ-сәләмәтлек алып килһен Яңы 2021 йыл.

                             Ынйы ҡарҙар сафлыҡ һипкән кеүек ,

                             Яҡты булһын байрам көндәре!

                              Бәхет бурандары алып килһен

                              Яңы йылдың ҡарлы елдәре.

                              Йыр “ Шыршы ҡупшы кейенгән ”

Алып барыусы.Ҡыҙҙар-малайҙар ,мин бер көндө контактыла ултырғанда ,бер волшебник –чародей  менән  танышҡайным.Бөгөн ул волшебник беҙгә ҡунаҡҡа килеп төштө.Мин һеҙҙе уның менән таныштырырға теләйем.Таныш булығыҙ :Әбдурахман  Ғабдурахман үҙе!

(Көй аҫтында бүлмәгә тылсымсы инә,барыһына ла эйелеп баш эйә)

Алып барыусы.Әбдурахман тылсымсылар мәктәбенең беренсе класын бөткән.Нимә ,ышанмайһығыҙмы ?Әбдурахман ,әйҙә әле ,барыһына ла үҙеңдең ниндәй тылсымсы икәнеңде күрһәт әле.Һин беҙҙең байрамға Ҡарһылыуҙы килтер !

Тылсымсы.Һи,була ул!Пруще простого.Трах-тиби-дох-тиби-дох!Ҡарһылыу передо мной появись!

(Тылсымсы өс тапҡыр сәпәкәй итә.Музыка аҫтында Мәскәй әбей йүгереп инә.)

Мәскәй әбей.Здрасти,мине һағындығыҙмы,мине саҡырҙығыҙмы ?Вот она я ,тута.Елдереп килеп тә еттем.

Алып барыусы.Әбдурахман,һинең тылсымың яңылышыраҡ булды ахыры ул!?Ҡарһылыу,ә ниңә һинең сәсең ялбырап бөткән ,тешең төшөп бөткән,ҡолаҡтарың ҙур ?

Мәскәй әбей.Һей,ул теш менән сәс нимә генә инде ул.Һеҙ минең йөрәгемдең ниндәй ҙур икәнен белһәгеҙ ине!(ҡуйынынан уйынсыҡ сепрәк йөрәк сығара).

Күрәһегеҙме,мин һеҙҙе нисек яратам!(балаларҙы ҡосаҡлап яратырға тырыша ,балалар ҡаса).

Алып барыусы.Әбдурахман,берәй нимә булып бөтмәҫ борон төҙәтә һал хатаңды!

Тылсымсы .Ай-вай!Хәҙер,сию минуту.Трах-тиби-дох-тиби-дох!Ысын Ҡарһылыу,появись!

(Мәскәй әбей китә,һеперткегә ултырып ихахайлап көлөп  сыгып китэ, а шул вакыт эре гена современная кызыкай килеп сыға ).

Ҡызыкай. Уф алла, новигатор мине әллә ҡайҙа алып килде ул (тиеп эре гена телефонын халып ала) Ха-ха-ха!Нимәштәп күмәктәшеп йыйылғанһығыҙ ул,ә ?Ыстаа, һеҙ кемдәр ул?(балалар тирәләп йөрөй ,һәр береһен һәрмәп ҡарай )

Алып барыусы.Ну,Әбдурахман,тылсымдарың бер ҙә барып сыҡмай бит әле.Ҡана,балаларҙы харап итмәҫ борон,үҙем хатаны төҙәтеп ҡарайым әле.Әйҙәгеҙ бергалап сакырайык Карһылыузы!(Сакыралар).

Шул вакыт Карһылыу килеп инә.

Ҡарһылыу. Һаумыһығыҙ, дуҫтарым,

Килеп еттем ашығып!

Бер йыл буйы түҙҙем инде,

Һеҙҙе бик ныҡ һағынып.

Яңы йыл булғас бөгөн,

Көтәгеҙме бүләкте?

Бына бөгөн,һеҙҙең өсөн

Бейей ҡар бөртөктәре!

Ҡар бөртөктәре бейеүе

Алып барыусы.Бына ниндәй матур ҡар бөртөктәре менән килгән Ҡарһылыу.

Рәхмәт һиңә, беҙҙең байрамға килеп кәйефте күтәргән өсөн!

 Тылсымсы.Әйе,әйе.Тик ҡыш бабай ҡайҙа һуң?

Ҡарһылыу. Ул, бүләктәрҙе әҙерләп бөткәс, киләм тиеп әйтте.

Алып барыусы.Ярай улайһа. Туҡта , һин беҙгә ҡунаҡҡа алыҫтан ҡар бөртөктәре алып к килгәс ,беҙҙә һиңә йыр бүләк итергә теләйбеҙ.

Балалар йырлай

                                            (йырлап бөткәс,балалар ултырғыстарға ултыралар)

Тылсымсы.Мин Ҡыш бабайҙы ҡарап киләйем әле,һеҙҙең янға килергә әҙерләнәме икән ?(сығып китә)

 (Көй яңғырай.Мәскәй әбей инә,ул һеперткеһен ҡыҙҙырып маташа)

Мәскәй әбей.Тфьу ты,ну ты ёлки гнуты!Әпәт ҡыҙмай!(һеперткеһендә соҡона).Был һепертке барахлит итә башланы,пенсиямды алғас та  Устьикингә автосервизға  апарып күрһәтергә тура килер ,ахыры.Моторы яндымы икән әллә ?(балаларға)Һеҙ нимәштәп утыраһығыҙ ?Китең барың ,һеҙҙең ҡайғы юҡ әле бында!

 Ҡарһылыу.Һаумы Мәскәй әбей.Ниңә ауысланып, бөтә донъяға көс төшөрөп йөрөйһөң әле?

Мәскәй әбей.Төшөрмәй ни!Байрамға ла саҡырманығыҙ үҙегеҙ.Бәлки минеңдә шыршы тирәләй бейеп алғым киләлер.

Ҡарһылыу. Әйҙә.Беҙ ҡуй тимәйбеҙ!

Мәскәй әбей. Тик мин яңғыҙ түгел.Минең бында дуҫтарым,разбойниктарым да бар.Ҡушылһындармы һуң?

Шул ваҡыт залға,мәскәй әбейҙең дуҫы,разбойник килеп инә.

Алып барыусы. Мин һеҙгә ышанмайым.Берәй эш боҙорға йөрөйһөгөҙ!

Мәскәй әбей.Юҡ, улар аҡыллы бит ул. Килеп ихлас итеп бейеҙәр. Әйҙә егеттәр,күрһәтегеҙ әле!

Разбойниктар бейеүе.

Ҡарһылыу.Афарин!Улай булғас, әйҙәгеҙ шыршы тирәләй,күмәкләп матур итеп өйрөлөп алайыҡтар.

Шыршы тирәләй өйрөләләр,тик бейеп йөрөгәндә,Мәскәй әбей менән разбойник,Ҡарһылыуға, ҡорған ябып, алып ҡасып китәләр.Ҡарһылыуҙың тик ҡысҡырған тауышы ғына ишетелеп ҡала.

Алып барыусы.Уйланым инде шулай булырын!Хәҙер нисек байрам итәбеҙ, ниндәй байрам булһын ул!?

Шул ваҡытта Ҡыш бабайҙа килеп етә.

Ҡыш бабай. Һаумыһығыҙ балалар!Һаумыһығыҙ ҡунаҡтар.

Килдем алыҫ- алыҫтан

Ҡар бурандарҙы үтеп!

Күп бүләктәр тараттым,

Илдәрҙе гиҙеп йөрөп.

Бына һеҙгә ваҡыт етте,

Яңы йыл алып килдем!

Күстәнәстәрем бик күп,

Янадрыма килегеҙ!

Ниңә кәйефегеҙ юҡ балалар?Берәй нәмә булдымы әллә? Кем урланы?Мәскәй әбей? Ҡана саҡырайым әле уны.

Ҡыш бабай таяғы менән ергә һуҡһа,шатлыҡлы Мәскәй әбей килеп инә.

Ул бейей бейей,бабайҙың янына килә?

Мәскәй. Ниңә саҡырҙың һағынып киттеңме?

Ҡыш бабай. Ҡайҙа минең ейәнсәрем?

Мәскәй. Мин уны ебәрер инем, әгәр  миңә бүләк бирһәң!

Ҡыш бабай: Ниндәй бүләк теләһең һуң?

Мәскәй: Новый Айфон тринадСатый!

Ҡыш бабай тоғонан уйынсыҡ айфон сығара. Мәскәй әбей ҡыуана.

Мәскәй: Ишеү балалар минең менән уйнаһалар!Минең дә, күңел асҡым килә.

Ҡыш бабай. Балалар, уйнайбыҙмы мәскәй әбей менән?

Мәскәй әбей менән уйын.

Мәскәй уйнап туйғандан һуң, Ҡарҙылыуҙы ебәрә.

Күмәкләп шыршы тирәләй өйөрөлөп бейеп алалар.Хороводҡа саҡырылған ҡунаҡтарҙы ла алалар.

Ҡыш бабай. Ҡалай күңелле байрам.Кем беҙгә шиғыр һөйләп, бүләк алғыһы килә?

Балалар ҡыш бабайға шиғыр һөйләп ишеттерәләр.

А.Б.: Ҡыш бабай.Беҙҙең балалар, бейеүгәлә, йырға ла бик оҫталар!

Улар һиңә бейеү ҙә, йыр ҙа әҙерләнеләр.

 (Ҡыш бабай менән Ҡарһылыу бүләктәр тарата.Рәхмәт әйтеү,хушлашыу )

(ҡуян йылына арналған сценарий)

Зал матур итеп биҙәлгән. Иң уртала күркәм шыршы.
Күңелле башҡорт бейеү көйө уйнала. Шул көйгә бейей-бейей төрлө кейем кейгән балалар сыға.
Улар сығып баҫҡас та, Төлкө һөйләнә-һөйләнә килә:
Гөрләп тора бында байрам,
Шатлана һәр береһе,
Эләкмәҫме миңә ҡуян,
Тәтәй түгел, тереһе?
И-их, мин уны
Ярата башлар инем,
Йылы йомшаҡ ҡына көйө
Ботарлап ташлар инем /ауыҙын ҡаплай, тирә-яғына ҡарана/.
Юҡ та, уны яратыр инем,
Өңөмә апҡайтыр инем.
Алып барыусы йүгереп килә. Төлкө апай, ни тураһында һөйләнеп килә инең ул?
Төлкө. Теге, ней, ҡуян күренмәнеме?
Алып барыусы. Әлләсе, мин күрмәнем. Бәлки, балалар күргәндер?
Балалар: Юҡ, күрмәнек.
Төлкө:
ҡуян күренһә, миңә әйтерһегеҙ,
мин уны яратам,
Хәттин ҡыҫып-ҡыҫып,
ҡала күрмәһен боҫоп.
Алып барыусы.
ҡарағыҙ, күпме ҡунаҡтар
Беҙҙең байрамға килгән,
Һәр береһе шундай матур,
Сағыу кейемдәр кейгән.
Беренсе бала.
Әйҙәгеҙ, түргә уҙығыҙ
Күркәм шыршы ҡырына,
Шатланһын урман ҡунағы
Балаларҙың йырына.
Икенсе бала.
ҡыш бабай ҙа, ҡарһылыу ҙа
Байрамға килер тиҙҙән.
Барыһы бергә.
Байрам мөбәрәге менән
Урындар булһын түрҙән!
Бүре килеп сыға.
Бүре. Бөгөн донъя мамыҡ ҡына –
Аҡҡош ҡағынғанмы ни,
ҡарҙар өҫтөбөҙгә ҡуна,
Беҙҙе һағынғанмы ни! /С. Муллабаев/.
Алып барыусы. Бүре ағай, түрҙән уҙ,
Бейе, йырҙарыңды һуҙ.
Төлкө. Байрамдың ҡыҙған мәлендә
И-их, ҡылый йылы алдынан,
Берәй ҡош-ҡортто ҡыҫайым, әтеү
Бүре олой ҡарында.
Балалар. Әйҙә, түрҙән уҙ, Төлкө,
Бында йыр, уйын, көлкө,
Бейеп ал күңел асып…
Төлкө. ҡуян китмәһен ҡасып!
Бүре. Хи-хи-хи, ҡасмаҫ,
Килә уның йылы бит,
Тәпәйҙәре йоп-йомшаҡ,
Күҙҙәре лә ҡылый бит.
ҡуян йылы тигәс тә,
Күңелдәр китте тулып.
Әйҙә, Төлкөбикә апай,
Алайыҡ бер аҙ олоп.
Икәүләшеп олойҙар. У-у-у! У-у-у! У-у-у!
Алып барыусы. ҡуйығыҙ әле, оломағыҙ. Әйҙәгеҙ, балалар менән бергә оломай ғына, ҡәҙерле ҡунаҡтар, шыршы тирәләй йырлап-бейеп алайыҡ.
«Аҡбуҙатта елдереп» /Сафуан Әлибай һүҙҙәренә С. Сәлмәнов көйө/ йыры башҡарыла.
Тек-тек итеп
сәғәт һуға,
Яңы йыл
килә икән,
Беҙгә бүләк
өләшергә,
ҡыш бабай елә
икән.
ҡыш бабай килә
икән,
ҡарһылыу көлә икән.
Беҙгә бүләк өләшергә
ҡыш бабай елә икән.
Аҡ бурандар саба ғына,
Юлдарында ҡар икән,
ҡыш бабайҙың,
ҡарһылыуҙың
Аҡбуҙаты бар икән.
ҡыш бабай килә икән,
ҡарһылыу көлә икән,
Беҙҙең һағынып көткәнде
Үҙҙәре белә икән.
/Ете бәрәсен эйәртеп, Кәзә килеп сыға. Бүре шатлыҡтан ҡулдарын ыуа-ыуа сәпәкәй итеп, олоп ебәрә/.
Бүре. У-у-у, о-о-о! Кәзә-кәзә-кәзәкәй,
Кәзә кейгән кәзәкей,
Кәзәкәйҙең кәзәкейе
Үҙенә бигерәк бәләкәй.
Билен дә быуған булған,
Кәпәс тә кейгән булған,
Кәпәсенең эсенә
ҡар бөртөктәре тулған.
Йомшаҡҡай бәрәстәре,
Тек-тек-тек итектәре,
ҡана, ҡосоп алайым,
Тотоп ҡына ҡарайым,
Ҙур тоғома һалайым
Берәй Кәзә малайын. /Бәрәстәрҙе баҫтыра башлай/.
Кәзә. Мәккә-кә, мәккә-кә,
Беҙ килгәйнек мәктәпкә,
Шыршылы ҙур байрамға,
Бейергә шат майҙанда.
Теймә бәрәстәремә,
Яндарына баҫма ла!
ҡосоп ҡына ҡарайым, тип,
Ауыҙыңды асма ла!
Малайҙарымды теҙеп,
Хәҙер ташларбыҙ һөҙөп.
Бүре /ҡурҡып/. Әстәғин, мин шаяртам!
Кәзә. Йөрөмә беҙҙең арттан!
/Шүрәле килеп сыға/
Шүрәле. Мин Шүрәле-Шүрәле,
Буй-һынымды күр әле,
Бармаҡтарым йылғырҙар,
Шаҡмаҡ күҙҙәр йылтырҙар,
Алартам күҙем менән,
Алдатам һүҙем менән,
Кети-кети ҡытыҡлап,
Алып китәм ҡултыҡлап,
ҡара урман-төпкөлгә,
Йәшәгең килһә, көлмә,
Әтеү ҡалаһың көлгә.
/Шүрәле балаларҙы баҫтырып ҡытыҡлай башлай/.
Алып барыусы. Туҡта, туған, Шүрәле,
Яңы йылды күр әле,
Уйна шыршы уратып,
Балаларҙы йырлатып,
Әйҙә бейе, баҫ әле,
Күңелдәрен ас әле!
/Музыка уйнай, Шүрәле бейей/.
/Албаҫты сыға. Таяҡҡа таянған, сәсе-башы туҙған. Ул таяғы менән төлкөгә төртөп-төртөп ала/.
Тынып ҡалған ҡышҡы урман,
Ағастар аҡ тун кейгән,
ҡуян эләкмәҫме, тиеп,
Төлкө байрамға килгән…
Төлкө. Юҡты һөйләмә, Албаҫты,
Күңел асырға килдем,
Шыршы байрамы барғанын
Мин әллә ҡасан белдем.
Балалар. Һаумы, Албаҫты инәй!
Алып барыусы. Имен-аман ғына килеп еттеңме, Албаҫты инәй? Бала-сағаларың, туған-тыумасаларың имен-аманмы?
Албаҫты. Имендәрме, амандармы, әллә яуыз-ямандармы, уныһын сүплектә бер убыр-шайтан ғына белә инде.
Шүрәле. Һин генә етмәгәйнең бында! Ғүмеремдә бер иркенләп рәхәтләнеп кеше ҡытыҡлап, балаларҙы ҡыҙыҡлап күңел асып алайым тиһәм, килеп тә еткәнсе, мынау!
Албаҫты /аптырап/. Ата-а-ҡ, ҡара һин уны! Минһеҙ, әйтмәй-нитмәй, кәңәшләшмәй байрам итеп яталарсы?!
Төлкө /уға зарланып/. Ай-бай, ҡалай шатланған булалар бит әле, эйеме?
Албаҫты. Ай-бай, Шүрәле,
ҡалай баҫа, күр әле,
Мин дә һинән ҡайтыш түгел,
Сүплектә мин түрә әле!
Алып барыусы. Әйҙәгеҙ, йырлайыҡ,
бергәләп
Йәшел шыршы тирәләп.
/Күмәк йыр/. ҡадир Даян һүҙҙәренә Рафиҡ Сәлмәнов ижад иткән «Тышта ҡар яуа» йыры.
Шүрәле.
Әйҙә әле, Албаҫты,
Минең бит йоҡо ҡасты,
ҡарһылыуҙы тотайыҡ,
Кети-кети ҡытыҡлайыҡ.
ҡыш бабай ҙа килмәһен,
Бүләктәрен бирмәһен,
Бүлешербеҙ уртаҡлап,
ҡаршылайыҡ юртаҡлап!
Албаҫты.
Мин риза, мин риза,
ҡыш бабайға булһын яза,
ҡышына килһен ҡаза,
Йәнем һөймәй шул бурандарын,
ҡар баҫҡан урамдарын,
Сүплекте ҡаплап ҡуя,
Бысраҡ эҙҙәрҙе юя.
/Албаҫты менән Шүрәле быш-быш һөйләшеп сығып китә. Сәпәкәй итә-итә тейендәр килеп сыға/.
Беренсе тейен.
Шыршы үҫә урманда,
Шыршылар бик күп унда,
Уйынсыҡтар эләм тип,
Һикереп йөрөй тейен дә.
Икенсе тейен. Беҙ яратҡан ҡыш бабай
Матур ғына, аҡ ҡына.
Бигерәк йомарт ҡыш бабай,
Өшөттөрә саҡ ҡына.
Өсөнсө тейен.
ҡарһылыу ҙа аҡ ҡына,
Баҫалыр йомшаҡ ҡына,
ҡыш бабай менән бергә
Байрам биҙәр саҡ ҡына.
Дүртенсе тейен.
Шаян бейеү көйөнә
Беҙ ҙә бергә баҫырбыҙ,
Йырлашып, шиғыр һөйләп,
Бергә күңел асырбыҙ! /Тейендәр бейей/.
Алып барыусы. Балалар, әйҙәгеҙ әле, әйҙәгеҙ, саҡырайыҡ ҡыш бабай менән ҡарһылыуҙы. Нишләп улар һаман килеп етмәй икән ул?
Балалар. А-һа-һай, ҡыш бабай! А-һа-һай, ҡарһылыу! Килегеҙ тиҙерәк! Беҙгә һеҙһеҙ күңелһеҙ!
/ҡыш бабай булып кейенгән Албаҫты, ҡарһылыу булып кейенгән Шүрәле килеп сыға/.
Албаҫты-бабай. Килә ятам бит һуң, эй, ошоларҙы, түҙмәҫтәр инде! /ҡыҙыл кәпәсе аҫтынан сәсе-башы туҙып тора/.
Балалар, мин – ҡыш бабай,
Яратың мине давай!
Йырлағыҙ ҙа бейегеҙ,
Матур булһын көйөгөҙ!
Миңә бирегеҙ бүләк,
Кәнфит яратам һәләк!
Алып барыусы. Һауғынаһығыҙмы, ҡарһылыу! Һаумы, ҡыш бабай! Нисек була һуң улай?
Күстәнәсте йыл һайын
Бабай, үҙең бирәһең,
Уның йолаһы шулай!
Балалар. Әйҙәгеҙ, ҡыш бабайҙы бер бейетеп алайыҡ әле.
/Таҡмаҡ әйтәләр/.
Һары япраҡтар ҡойолдо,
Аҡ ҡар менән ҡыш етте,
ҡыш бабайҙы тыпырлатып
Беҙҙең көйҙәр бейетте.
/ҡыш бабай – албаҫты бейегәндә кәпәсе төшөп сәсе туҙып китә. Ул иҙәнгә төшкән кәпәсен алып ҡаса/.
Беренсе бала.
Албаҫты, Албаҫты,
Кәпәсен алып ҡасты.
Икенсе бала /Шүрәлегә/. Әйҙә әле, ҡарһылыу, матур итеп баҫ, һылыу!
Шүрәле-ҡарһылыу.
Кети-кети, мин – һылыу,
Исемем дә ҡарһылыу,
Һеҙҙең байрамға килеп
Төрлө яуыз /ауыҙын баҫа/ әй,
әттәгенәһе,
Төрлө изгелек ҡылыу. /Оҙон бармаҡтарын тырпайтып, балаларҙы баҫтыра башлай/.
Алып барыусы. Балалар, был аҫыл зат, ысынлап та, ҡарһылыумы икән?
Балалар. Түгел!
Шүрәле. Тимәк, миңә ышан­майһығыҙ инде? Әләй­һәң, мин һеҙгә йомаҡ әйтәм, шуны сисһәгеҙ, ҡарһылыу менән ҡыш бабайығыҙ килеп етер. Бына ниндәй ете йомаҡ:
Тау-тау булып өйөлдө,
Яҙ килгәнгә көйөндө,
Йырғанаҡ булып аҡты,
Ергә һеңде лә батты,
Шунда уҡ үлән ҡалҡты.
Балалар. ҡар, ҡар.
Шүрәле.
Йомшаҡ ҡына, аҡ ҡына,
Сана шыуыр саҡ ҡына,
Урамда оҙаҡ йөрөһәң,
Битте семтей саҡ ҡына.
Һыуыҡлығы көйҙөрә,
Бейәләйҙәр кейҙерә,
Тик ятмай ул гел генә.
Исеме уның нимә?
Балалар. ҡар, ҡар.
Шүрәле.
Бабайым килә ҡағынып,
Аҡ толобон ябынып.
Был кем була инде?
Балалар. ҡыш була.
Шүрәле. Йәй ҙә егет, ҡыш та егет,
Йөрөй йәшел кейем кейеп.
Балалар. Шыршы, йәшел шыршы.
Шүрәле. Ишектән инә, түргә уҙа,
ҡулһыҙ һүрәт төшөрә,
Телһеҙ тешләй.
Балалар. Һалҡын була был.
Шүрәле. Дөп-дөрөҫ. Утта янмай, һыуҙа
батмай,
Тышта таш була.
Өйгә инһә, һыу була.
Балалар. Боҙ, боҙ. Эйеме?
Шүрәле.
Тәҙрәгә мөғжизәле
Үлән, япраҡ төшөрә,
Буран ыжғырып торғанда
Йәйҙе иҫкә төшөрә.
Уның исеме ябай…
Балалар. Был бит беҙҙең ҡыш бабай.
Шүрәле. Һай, афарин балалар икәнһегеҙ ҙә. ҡуй инде, ҡороғорҙар! Бөтә йомаҡҡа яуап тапты ла бөттөләрсе. Йә, инде, саҡырығыҙ шул яратҡан бабайығыҙҙы.
Балалар. ҡыш бабай! ҡарһылыу, һеҙ ҡайҙа?
/ҡыңғырау тауышы ишетелә/.
Бөтәһе бергә.
Ау, ҡыш бабай!
Күк бүрегә ултырып ел,
Кил инде байрамға, кил!
/ҡыш бабай килеп инә. Уны өҫтөндә аҡ елән, еләнгә алты, һигеҙ мөйөшлө ҡыҙыл йондоҙҙар сигелгән, башында ҡамсат бүрек/.
ҡыш бабай. Һаумыһығыҙ, балалар! Һаумыһығыҙ, ата-әсәләр! Һауғынамы, Шүрәле ҡорҙаш!
Шүрәле. Һау, һау! Рәхәтләнеп бала-сағаны ҡытыҡларға ла өлгөрә алманым. Мынау суҡынмышы килде лә еттесе.
ҡыш бабай. Тауҙар һәм урмандар аша
Һеҙгә ашҡынып килдем,
Байрамға һуңламайым,
тип,
Күк бүрелә мин елдем.
Мәғрур Ирәмәл тауында,
Уралымда төйәгем,
Һәр үҫемлеге ҡәҙерле,
Яратам һәр кейеген.
Һаумыһығыҙ, ололар!
Сәләм һеҙгә, балалар!
Һаумыһығыҙ, ҡош-ҡорттар,
Һыуһылыуҙар, аҡҡоштар,
Гүзәл ҡар бөртөктәре,
Клоундар, эт, ҡуяндар.
Байрамыбыҙҙы биҙәп
Матур шыршы ҡуйғандар.
Һеҙҙең менән бергә-бергә
Күңелдәр күтәрелһен,
Байрамыбыҙ һәр ерҙә лә
Тик күркәм үткәрелһен!
Барыһы бергә. Амин, шулай ғына була күрһен!
Алып барыусы. Бына, ҡыш бабай, балалар күп итеп шиғыр, йыр-бейеү әҙерләне.
ҡыш бабай. Шулаймы ни? Әйҙәгеҙ әле, тыңлап-күреп ҡалайыҡ. Оҫта башҡарыу­сыларға күстәнәстәрем дә күп кенә. /Сәпәкәй итә/. Айыуҙар, минең һандығымды индерегеҙ әле. /Ике айыу һандыҡ индерә. Артабан балаларҙың сығышы. Балаларҙың сығыштары тамамла­ныу­ға залда ыҙғыш-талаш, шау-шыу башлана/.
Шүрәле. Мин асыҡтым! Мин талсыҡтым! Мин хәҙер берәүҙе тотоп ҡытыҡлайым /балаларҙы баҫтыра башлай/.
ҡыш бабай.
ҡайҙа барма, балҡып тора,
Көлөп тора шыршылар,
Шыршы байрамына килгән
Бейеүселәр, йырсылар.
Айыуҙар килгән, бүреләр,
Төлкө, бурһыҡ, тейендәр…
Минең дуҫтарым бит шулай
Хатта матур кейенгән.
Алып барыусы.
Гармунсы, уйна гармунда,
Бейеһендәр беҙҙең менән
ҡыш бабай ҙа, Шүрәле,
Нисек оҫта баҫа улар,
Тыпыр-тыпыр, күр әле.
/Гармунсы уйнай, ҡыш бабай менән Шүрәле бейей/.
ҡыш бабай. Уф, арыным, хәлем бөттө, ҡартаямдыр, ахырыһы, ҡайҙа әле минең ҡар бөртөктәрем? Бейеп, әҙерәк еләҫлек бөркһөндәр ине.
1-се ҡар бөртөгө.
Беҙ тыуҙыҡ зәңгәр күктә,
ҡар болото – әсәбеҙ.
2-се ҡар бөртөгө.
Беҙ – аҡ мамыҡ, аҡ йондоҙ,
Ергә йәм-нур сәсәбеҙ.
3-сө ҡар бөртөгө.
Күңелсәк беҙ, шаян беҙ,
4-се ҡар бөртөгө.
Ел бер өрһә, шул етә:
Аҫҡа төшөрмәй юрый,
Әллә күпме бейетә.
5-се ҡар бөртөгө.
Өшөмәһен Ер-әсә,
6-сы ҡар бөртөгө.
Мамыҡ юрған ябабыҙ,
7-се ҡар бөртөгө.
Яҙҙар еткәс, тауҙарҙан
Йырлай-йырлай сабабыҙ. /Фәүзиә Рәхимғолова шиғыры/. /ҡар бөртөктәре әкрен генә вальсҡа әйләнеп бейей/.
Алып барыусы.
Беҙҙең һылыу ҡарһылыу
Бына хәҙер килеп етер,
Әйҙәгеҙ, бер йырлайыҡ,
Ул юлын тиҙерәк үтер.
/Башҡорт халыҡ йыры «Аҡ ҡуян» башҡарыла./
Аҡ ҡуяндың балаҡайы
Мамыҡ ҡына була икән.
ҡушымта.
Тая-тәти-рәтирәм,
Балаларҙың уйындары
Зауыҡ ҡына була икән.
ҡушымта.
Шылтыр-шылтыр эләйек тә
Шылтыратып кейәйек.
ҡушымта.
Әйҙә, дуҫтар, бергәләшеп
Уйнайыҡ та көләйек.
/ҡарһылыу сыға/.
Балалар. Һаумы, һаумы, ҡарһылыу!
Барса халыҡ. Һаумы, ҡарһылыу!
ҡарһылыу. Һаумыһығыҙ, дуҫтар, туғандар! Һаумы, олатай! Һаумы, Шүрәле олатай!
Байрамға килгән саҡта ни хикмәт менәндер таш һымаҡ ҡаттым да ҡалдымсы! Алға ла атлай алмайым, артҡа ла сигенеп булмай. ҡар бөртөктәрем дә әллә ҡайҙа юҡ булды ла ҡуйҙысы. Шунан алыҫтан «Аҡ ҡуян» тигән ауаз яңғырап, йылы, рәхәт булып йомшарҙым да, күк боланым менән елеп килеп тә еттем.
ҡыш бабай. Әләйһәң, тағы ла шиғыр-йырҙар башҡарығыҙ әле, балалар, ейәнсәремә тағы ла рәхәтерәк булһын.
Алып барыусы. Әйҙә, олатай, ейәнсәрең менән бергә үҙең дә бергә баҫ әле, күңелдәрең ас әле. /Күмәк бейеү/.
/Абдулхаҡ Игебаев шиғыры/
Беренсе бала.
Күпте күргән, күп белгән
Йөҙ йәшәр сал ҡыш бабай,
Ахыры, һинең ҡулдарың
Бер ҙә эштән бушамай.
Икенсе бала.
Мин йоҡонан тороуға
Көрт тауҙары өйәһең,
Ел атыңа атланып,
Аҙмы ерҙәр
гиҙәһең.
Өсөнсө бала.
Рәсемдәр
төшөрәһең
Тәҙрәләргә көн
һайын.
Һинән дә оҫта
рәссам
Юҡтыр ҙа ул,
моғайын.
Дүртенсе бала.
ҡыш бабай,
нисек итеп
Яһайһың төрлө
һүрәт?
Беҙҙе лә үҙең
һымаҡ
Рәссам булырға
өйрәт!
ҡыш бабай. Ярай, балалар. Мәктәптә тырышып уҡыһағыҙ, барыһына ла өйрәнерһегеҙ.
/Һикерәнләп ҡуян килеп сыға/.
ҡыш бабай /уны күтәреп ала/. Һау­мы, һаумы, шуҡ ма­лай, ифрат етеҙһең ҡалай. Һинең менән ергә именлек кил­һен! Шатлыҡ-бәхеттәр, изге теләктәр тормошҡа ашһын! Төклө аяғың менән!
Балалар. Һаумы, һаумы, Яңы йыл – ҡуян йылы! Дуҫлыҡ, туғанлыҡ йылы!
Алып барыусы.
Туҡта, туҡта!
Елдәй елә,
Осҡон сәсеп, дан малай!
Күҙҙәре йондоҙҙай балҡып
Яналар уның ҡалай?!
Ул – Яңы йыл! Әйҙә, әйҙә,
Алдарыңда яҡты юл,
Көттөк беҙ һине ашҡынып,
Булырһың иң яҡшы йыл.
/Фәүзиә Рәхимғолова шиғыры/.
ҡуян. Мин – Яңы йыл, Яңы йыл,
Һыйым мул – күп кишерем,
Кишерҙән мин тәмлекәстәр
ҡунаҡтарға бешерҙем.
Тейен, тумыртҡа, һайыҫҡан
Тоғро минең дуҫтарым,
Дуҫтар менән күңелле
Йәйҙәрен һәм ҡыштарын.
Дуҫтар менән хатта йөҙ йыл
Йәшәргә лә сама бар,
Бүренән дә ҡурҡмайым мин,
Йәшерә лә ҡуя ҡар.
Бүре. Йәшереп ҡуймаһын әле,
Минең күҙҙәрем осло,
Тәпәйҙәрем ныҡлы-көслө,
Үҙем, һай, үткер тешле!
ҡуян.
Мин һис тә ҡурҡаҡ түгел,
Элек тә батыр инем,
ҡурҡаҡ булһам, Яңы йылды
Башламай ҡасыр инем.
/Абдулхаҡ Игебаев шиғыры/.
ҡуян.
ҡолағым ҡарпыш, ҡылыйҙыр күҙем,
Әммә белегеҙ:
ҡыйыумын үҙем!
«ҡурҡаҡ ҡуян», – тип
Әйтәләр юҡҡа…
Кәрәк икән мин
Керермен утҡа!
Алып барыусы. «ҡуян йылы».­ /Сафуан Әлибаев шиғыры/.
Өйрәнелеп киткән йөрөүҙәре
Ғорур ғына
Барыҫ юлынан.
Аяҡ баҫырға ла ҡыймай торҙом
Елеп килгән
ҡуян йылына.
ҡарһылыу. Улай тиһәң, килгән, киткән
йылдар
Бер-беренә игеҙ,
Оҡшаштар:
Күперелеп ята юлдарымда
Аҡ ҡуяндай ап-аҡ йомшаҡ ҡар.
ҡыш бабай.
ҡуян йылы
Ап-аҡ ҡар сафлығын
Уй-хистәргә һипһен ҡәҙерләп;
Күперелеп ятҡан аҡ мамыҡтың
Йомшаҡлығы күсһен бәғергә.
Алып барыусы.
Ошо йылда беҙгә һеңеп ҡалһын
Аҡ ҡуяндан нәфис етеҙлек.
Шул етеҙлек етһен иң-иң изге
Хыялдарға барып етерлек!
ҡарһылыу.
Аяҡтарға ҡуян ныҡлыҡ бирһен –
Булһаҡ ине
ҡуян йылында ла,
Барыҫ һымаҡ оло
теләкле,
Тик дошмандар ғына
ҡалһын булып
Элеккесә ҡуян йөрәкле!..

Хуш киләһең, Яңы йыл!

Яңы йыл кисәһе өсөн сценарий.

Ҡатнашалар:

Алып барыусы.

Ҡуяндар.

Айыу.

Шайтан.

Әбйәлил.

Бүре.

Сусҡа балалары.

Терпе.

Әтәс.

Тауыҡтар.

Төлкө.

Мәскәй.

Ҡыш бабай.

Ҡарһылыу.

Яңы йыл.

Байрамса зал. Уртала биҙәлгән шыршы, музыка уйнай. Төрлө йәштәге,төрлө кейемдәге балалар йыйыла.

Алып барыусы.

Аҡбуҙ аттар сабып килә

Минең тыуған яҡтарҙан.

Дуғаһына еҙ ҡыңғырау,

Дуғаһына йөҙ ҡыңғырау

Таҡҡан етеҙ аттарҙа.

Шулай килә ҡыштың туйы

Аҡ ялан юлдарынан.

Уңға- һулға ҡарҙар оса

Үрелгән ялдарынан.

Хөрмәтле тәрбиәселәр, уҡытыусылар, ҡыҙҙар һәм малайҙар, Яңы йыл кисәһен башлайыҡмы? Әллә урмандан киләсәк ҡунаҡтарҙы көтәйекме? (Башлайыҡ- тигән тауыштар.)

Ике ҡуян йүгереп килеп инә.

Ҡуяндар. Киләләр, барыһына ла әйттек! Хәҙер киләбеҙ,тинеләр.

Айыу (инә). Нимә тип мине был Шешҡолаҡ ҡыш уртаһында йоҡонан уятып йөрөй?

Ҡуяндар. Беҙ бит һине байрамға, Яңы йыл байрамына, саҡырҙыҡ.

( Ҡулына арҡан тотҡан Әбйәлил килә, артынан Шайтан инә.)

Шайтан. Әбйәлил, зинһар, аҫма инде күлемде. Мин нимә эшләрмен, минең балаларым, туғандарым ҡайҙа уйнарҙар? Улар бит унда көн дә сумып- сумып уйнайҙар.

Әбйәлил. Юҡ, аҫам, күккә аҫып ҡуям. Торһон балыҡтары ҡойолоп. Юҡһа һеҙ беҙҙең балаларҙы ҡурҡытаһығыҙ, йә һыу инәһе булаһығыҙ, йә ҙур балыҡ булып ҡыланаһығыҙ.

Шайтан. Әбйәлил, бына бит күреп тораһың, минән бер бала ла ҡурҡмай. (Балаларҙы ҡосаҡлап яратырға итә.) Мин һиңә ни теләһәң, шуны бирермен, ни ҡушһаң, шуны эшләрмен. Бына ниндәй һөнәрҙәрем бар! ( Тәкмәс атып, бейеп, йығылып, тәгәрәп күрһәтә.)

Әбйәлил. Эй, Шайтан, шулмы һөнәрең? Ярай бөгөнгә аҫмай торам, бөгөн Яңы йыл байрамы! Шулай бит, балалар? Бөгөнгә бөтәбеҙ ҙә Шыршы байрамын ҡарайыҡ. Әгәр тағы шайтанланып йөрөһәгеҙ, күлегеҙҙе күккә аҫам.

( Шул ваҡыт сырылдашып йүгерешеп Сусҡа балалары инә, улар артынан Бүре йүгерә.)

Алып барыусы. Ни эшләп йүгерешәһегеҙ, йомро морондар, кемдән ҡурҡаһығыҙ?

Сусҡалар. Бүре килә! Бүре артыбыҙҙан ҡыуа. Ул беҙҙе ашай!

Алып барыусы. Ни эшләп Бүребай һин уларҙы ҡурҡытаһың?

Бүре. Юҡ, мин ҡурҡытмайым, уларҙы Шыршы байрамына саҡырырға иткәйнем. Улар үҙҙәре ҡурҡып ҡастылар.

Алып барыусы. Һеҙ йүгерешеп килеп бик һәйбәт иткәнһегеҙ, хәҙер бында байрам- Шыршы байрамы башлана. Шуға күрә бөгөн бер кем бер кемде лә ашамай, туҡмамай, бер кем бер кемде лә рәнйетмәй.

Терпе йүгереп килеп инә.

Терпе. Киләләр! Киләләр! Ҡунаҡтар килә. Урман-ҡырҙарҙан ғына түгел, ауылдан да киләләр.

Ки-ки-ри күк- тигән тауыш.

Әтәс. Беҙ ҙә килергә булдыҡ шыршы байрамына. Төлкөнән, Ябалаҡтан да ҡурҡып торманыҡ… Ки-ки-ри-к-к-к, көт-көт-кө! (Йүгерешеп тауыҡтар инә.) Башым тараҡ, ҡойроғом ураҡ, ҡулымда салғы. Төлкөнән ҡурҡмайбыҙ.

Төлкө инә.

Төлкө. Ҡурҡмағыҙ, ҡурҡмағыҙ, хөрмәтле күршеләрем. Һеҙ булмаһағыҙ, мин ни эшләрмен. Күпме халыҡ йыйылған шыршы байрамына. Ә шулай ҙа иң яҡшы хәбәрҙе мин алып килдем…

Алып барысы. Ниндәй хәбәр ул?

Төлкө. Ә һөйөнсөһөнә миңә ҡыҙҙырылған тауыҡ бото!

Әтәс. Нимә?!

Төлкө. Юҡ, юҡ, тауыҡ бото-окорочканы яратмайым да, кәрәкмәй ҙә, һуңғы ваҡыт миңә ҡоймаҡҡа уралған, ҡаймаҡҡа манылған ҡаҙ бото оҡшай башланы.

Алып барыусы. Һөйөнсө хаҡын һорап алмайҙар, хәйләкәр! Нимә бирәләр, шуға риза булалар. Ниндәй һөйөнсө?

Төлкө. Оҙаҡламай бында Ҡыш бабай менән Ҡарһылыу килә.

Алып барыусы. Ҡайҙан беләһең, ҡайҙа күрҙең уларҙы?

Төлкө. Күрмәнем… Ана бит, шыршы ултыра, биҙәлгән… Оҙаҡламай Яңы йыл етә, шулай булғас, килерҙәр инде.

Алып барыусы. Ах һин, хәйләкәр! Был бит һөйөнсө булмай. Уларҙың килере былай ҙа билдәле. Йә, ярай, Ҡыш бабай менән Ҡарһылыу килгәнсе бындағы йыйылған ҡунаҡтар менән йырлашып, бейешеп алайыҡ, әйҙәгеҙ әле, тотоношайыҡ. Шыршы, Яңы йыл тураһында йырҙар йырлайыҡ, шиғырҙар уҡыйыҡ, табышмаҡтар әйтәйек.

Шыршы тирәләй әйләнеү. Йырҙар, бейеүҙәр, төрлө уйындар. Геүләгән тауыш ишетелә. Мәскәй әбей килеп инә.

Мәскәй. Эй-й, һеҙ бындамы ни, ә мин һеҙҙе урмандан осоп эҙләнем, яландарҙы үттем, һеҙ бында икәнһегеҙ, әлдә үҙемдең осҡосом бар! (Һеперткеһен күрһәтә.) Был булмаһа, Ҡыш бабай менән Ҡарһылыу кеүек ҡарҙа, буранда ҡалған булыр инем. (Һеперткеһен үбә.) Эй, онотоп торам! Һеҙгә бит телеграмма ебәрҙеләр!

Алып барыусы. Ҡәҙерлеләрем! Беҙ бер-ике көндән килеп етербеҙ. Буран юлға ҡалын ҡар һалған, самолет осмай. Аттар арыны. Ҡар санаһы саҡырттым. Ҡарһылыу менән Ҡыш бабай.

Мәскәй. Бына шул-шул. Һеҙ бында рәхәтләнеп байрам итеп, йырлап, бейеп йөрөйһөгөҙ.

Төлкө. Бөтә күстәнәстәрҙе үҙҙәре генә ашап бөтә инде.

Айыу. Һин, хәйләкәр, юҡты һөйләмә әле.

Бүре. Былай булмай бит инде, йәмәғәт, ни эшләйбеҙ?

Ҡуян. Әллә мин саптырып ҡына барып киләйемме? (Барыһы ла уйлайҙар.)

Терпе. Таптым, таптым, уйлап таптым.

Айыу. Йә, һөйлә, Энәбай.

Терпе. Мәскәй инәй бар бит әле бында, ул һеперткеһе менән осоп ҡына барып, юлдарын һепереп, юл күрһәтеп бында алып килһен.

Айыу. Һай, Энәбай, үҙеңдә лә баш бар икән…

Бүре. Мин энәгә генә баймы тиһәм, аҡылға ла бай икән.

Мәскәй. Юҡ, юҡ. Мин бармайым, телеграмма килтергән дә еткән, заправкам да юҡ, етмәһә, йәмһеҙмен…

Айыу. Бигерәк сибәр, бигерәк һылыуһың инде, Мәскәй, ул йөҙөң, ул танауың, ул һеперткең. (Мәскәй быға иреп китә, ул шат.)

Мәскәй. Йә, ярай инде, шул тиклем маҡтағас, остом, көтөгөҙ! (Бейеп сығып китә.)

Алып барыусы. Йәгеҙ әле, дуҫтар, Ҡыш бабай менән Ҡарһылыу килгәнсе беҙ ҙә йырлашып, бейешеп алайыҡ. (Музыка,йыр, бейеү, һөнәрҙәр.)

( Мәскәй шыжлап килеп инә.)

Мәскәй. Һөйөнсө! Киләләр!

Алып барыусы. Йәгеҙ әле, дуҫтар, беҙ уларҙы саҡырайыҡ, йә икенсе яҡҡа үтеп китерҙәр. (Ҡыш бабайҙы саҡырыу, төрлө тауыштар, музыка… Ҡыш бабай, Ҡарһылыу, Яңы йыл килеп инәләр. Шыршыны ҡарап әйләнеп сығалар, ҡунаҡтар менән иҫәнләшәләр.)

Ҡыш бабай.

Илем менән күсә-күсә,

Төрлө ерҙәрҙе үттек.

Ҡар бурандарҙы туҙҙырып,

Бында ла килеп еттек.

Һаумыһығыҙ, һаумыһығыҙ, дуҫтарым минең! Барығыҙҙы ла Яңы йыл менән ҡотлайым! Һеҙҙе һағынып, бына, көскә килеп еттек. Яңы йылды ла үҙебеҙ менән алып килдек. Ул әлегә бик йәш әле, бер йылдан ул да минең кеүек ҡартайып китер.

Ҡарһылыу. Олатайым, ҡарасы, шыршы нисек матур биҙәлгән, ә күпме ҡунаҡтар, матур-матур кейемле малайҙар-ҡыҙҙар.

Ҡыш бабай. Ҡыҙым, беҙ нисек йырлай инек әле?

Ҡарһылыу. Ә-ә, иҫемә төштө, олатай, былай.

Йәшел шыршы матурлана,

Уйынсыҡтар тағылһа.

Алтын-көмөштәй нурлана,

Киске уттар ҡабынһа.

Тирәһендә әйләнәбеҙ,

Күмәкләшеп йырлайбыҙ.

Ҡыш бабай ҙа йырлай бергә,

Бергәләшеп уйнайбыҙ.

Ҡыш бабай. Дөрөҫ, ҡыҙым, әйҙә әле, тәүҙә шыршының уттарын ҡабыҙайыҡ, унан бергәләшеп уйнарбыҙ, йырларбыҙ.

Ҡарһылыу. Дөрөҫ, олатай, әйҙә, тылсымлы таяғыңды эшкә ҡуш. (Ҡыш бабай таяғы менән шыршыға ҡағыла, уттар тоҡана.) Йәгеҙ әле, дуҫтарым, хәҙер бергәләп йырлап, бейеп алайыҡ. Кемдең ниндәй һөнәре бар, шуларҙы күрәйек, кем ниндәй кейемдәр кейгән, шуларға баһа бирәйек.

Ҡарһылыу.

Үҙебеҙҙе көтә ауыл, ҡалаларҙа

Йәштәре лә, ололар ҙа, балалар ҙа.

Беҙ килһәк шыршыларҙа шаулап уттар яна,

Эй, шатланып, шаулап дуҫтар ҡаршы ала.

Уйындар, конкурстар, табышмаҡтар.

Алып барыусы. Йә, әйтегеҙ әле, балалар, Ҡыш бабайҙан тағы нимәләр көтәһегеҙ. (Төрлө тауыштар.) Дөрөҫ, дуҫтарым, Ҡыш бабай Яңы йыл бүләктәре менән килә. Кем күрҙе икән уларҙы, эҙләп алайыҡ әле. ( Ҡыш бабай Яңы йыл күстәнәстәре тарата.)

Ҡыш бабай ( Яңы йылды етәкләп.)

Әлегә исемең һан ғына,

Әлегә юҡ даның, дәрәжәң.

Илемдә исемде эш бирә,

Рәхим ит, Яңы йыл, хужа бул!

Яңынан-яңы уныштар теләйем һинә. Ҡаршы алдылар ҙурлап. Рәхмәт хөрмәтегеҙгә.

Бына инде һеҙҙең менән айырылышыу ваҡыттары етте. Сөнки беҙҙе башҡа ауыл-ҡалаларҙа икенсе дуҫтар-туғандар көтә. Һау булығыҙ, бәхетле булығыҙ, дуҫтар-туғандар, киләһе йылға тиклем!

Алып барыусы. Йәгеҙ әле, Ҡыш бабай, Ҡарһылыу менән хушлашайыҡ, балалар. Рәхмәт, Ҡыш бабай, рәхмәт, Ҡарһылыу! Хуш булығыҙ! Киләһе йылға һеҙҙе тағы көтәбеҙ!

Байрамда үткәрелгән уйындар, конкурстар.

1. Ҡыш бабайҙы эшлә! конкурсы.

Ун кешенән торған ике команда ҡатнаша. Ҡыш бабай төшөрөлгән ике һүрәт стенаға эленә. Тик һүрәттә Ҡыш бабайҙың башы һәм кәүҙәһе генә бар. Ә ике күҙе, танауы, ауыҙы, һаҡалы, ике аяғы, ике ҡулы, тоғо пластилиндан эшләнеп, тәрилкәгә һалына. Күҙе бәйләнгән ҡатнашыусы тәрилкәлә ятҡан ағзаны табып, һүрәттәге Ҡыш бабайға йәбештерергә тейеш. Ҡайһы команда алдан бөтә һәм кемеһенең һүрәте теүәлерәк- шул енеүсе.

2. Алтын ҡапҡа уйыны.

Ике кеше, һыңар ҡулдарын күтәреп, тотоношоп, ҡапҡа булып тора. Балалар түңәрәк яһап,музыкаға, шул ҡапҡа аҫтынан үтергә тейеш (ҡапҡа булған бер кеше-түңәрәктең эсендә, икенсеһе тышында тороп ҡала).Өҫкә күтәрелгән ҡулдар ҡапыл аҫҡа төшөрөлә, музыка туҡтатыла. Кем эләгә, шуға наказ бирелә.

3. Ҡар осороу.

Балаларға кескәй мамыҡ киҫәктәре таратып бирелә. Улар уны тартҡылап, ҡар әүәләй һәм башланыҡ-тигәс, уны аҫтан өҫкә өрөргә тейеш. Кемдең ҡары оҙағыраҡ һауала эленеп тора-шул еңеүсе.

4. Шарҙар менән бейеү.

Уртаға биш пар(биш малай, биш ҡыҙ) саҡырыла.Һәр парға шар таратып бирелә. Шарҙы ике маңлай уртаһына, артабан- арҡа араһына ҡуйып музыкаға бейергә кәрәк буласаҡ. Кем шар менән оҙағыраҡ бейей — шул еңеүсе.

5. Уртаға быйма ултыртып, шунда ҡар (ҡағыҙ) ташлау.

Ете- һигеҙ бала ҡатнаша.Уйнатыусы балаларға аҡ ҡағыҙҙар таратып бирә. Уртаға ҙур быйма ултыртыла. Ым бирелгәс тә, балалар ҡағыҙҙы, йәғни ҡарҙы, йомарлап, быйма эсенә ташларға тейеш. Кем күберәк мәрәй йыя- шул еңеүсе.

6. Уйынсыҡты таны!

Балалар тоҡ эсенә ҡулдарын тығып, унда ниндәй уйынсыҡ ятҡанын танырға тейеш. Дөрөҫ әйтһә, шул уйынсыҡ уға эләгә.

7. Мандаринлы ожмах.

Ете- һигеҙ кешенән торған ике команда ҡатнаша. Уларға берәр мандарин бирелә. Алып барыусы уйынды башлап ебәреүгә барыһы ла мандаринды таҙартырға һәм янындағы кешене һыйларға тейеш. Беренсе кеше икенсене, икенсе өсөнсөнө һ.б. Мандаринды беренсе булып ашап бөтөүсе команда- еңеүсе.

8.Епкә эленгән бүләктәрҙе күҙ бәйләнгән килеш ҡырҡыу.

Ҡатнашыусылар һаны бүләктәрҙең күпме булыуына ҡарап билдәләнә.

Раҫлайым

Дәүләт бюджет дөйөм белем биреү

учреждениеһы В.И. Ленин исемендәге

2-се һанлы Стәрлетамаҡ лицей-интернаты

директоры

____________________ И.М. Ҡәйепҡолов

Хуш киләһең, Яңы йыл!

(Яңы йыл кисәһе өсөн сценарий)

Эшләне:

11б класы тәрбиәсеһе

Арылбаева Г.Ф.

2016 йыл

Сценарий «Хуш киласең, Яңа ел»

Балаларда яңа ел байрамена карата кызыксыну уяту,куңел кутаренкелеген арттыру.Шигырьларне,җырларны сангатьле итеп суйларга уйрату. Иҗади салатларен устеру.

Посмотреть публикацию
Скачать свидетельство о публикации

Ваши документы готовы. Если у вас не получается скачать их, открыть или вы допустили ошибку, просьба написать нам на электронную почту konkurs@edu-time.ru (обязательно укажите номер публикации в письме)

  Балалар музыка астында залга керәләр.Чыршы янында басып калалар.

Алып баручы:Хәерле көн дуслар!Исәнмесез!Туган җиребезгә Яңа ел килә.

Менә үзенең борчу-мәшәкатьләре, шатлык-куанычлары белән тагын бер ел үтеп китте. Аның урынына тагын да күбрәк бәхет-шатлыклар, күңелле мәшәкатьләр алып Яңа ел аяк баса. Яңа ел безгә бары яхшы хәбәрләр, муллык, тазалык, гаиләләребезгә иминлек, тынычлык алып килсен иде.

Без бүген чыршы янында

Әйлән-бәйлән уйнарбыз.

Кыш бабайны каршыларбыз

Матур җырлар җырларбыз.

Нинди матур безнең чыршы,

Җем-җем килеп яна ул.

Башлыйбыз чыршы бәйрәмен

Котлы булсын Яңа ел!

Күрегез бу чыршыны,

Матурланган, киенгән.

Безгә калын урманнан

Ул кунак булып килгән.

Әй, чыршыкай-чыршыкай

Үзең бигрәк купшыкай.

Яшел күлмәк кигәнсең

Күп бизәкләр элгәнсең.

Алып баручы: Дусларым карагыз әле, бүген безнең бәйрәмебезгә нинди матур итеп киенеп, ясанып, бизәнеп ямь-яшел мәһабәт чыршы килгән. Без яңа ел бәйрәмен яратабыз һәм чыршының безгә кунакка килүенә бик сөенәбез.

Нишләптер чыршының утлары кабынмаган, әйдәгез без аңа ярдәм итик.

(Балалар чыршыга карап өрәләр, чыршыда утлар кабына.)

Алып баручы: Менә ничек күңелле булып китте.

Чыршы килгән бүлмәбезгә

Тәмле исләр аңкытып

Тора залның уртасында

Нурлы йөзен балкытып

Яшел күлмәге укалы

Сәйлән белән чигелгән

Ә өстенә әйтерсеңлә

Энҗе карлар сибелгән

Безнең чыршы бик биек

Тора түшәмгә тиеп

Әтидән дә ул биек,

Әнидән дә ул биек

Тора түшәмгә тиеп.

А.б: ә хәзер әйдәгез чыршыбызга матур җыр җырлап алыйк.

Җыр “Чыршыкай”

Балалар, бәйрәмебез башланды, ләкин нишләптер безгә күңелсез. Әйдәгез әле, бергәләп Кыш бабайны чакырыйк.

-Кыш бабай, кил безгә. Яңа ел бәйрәменә. (кабатлана р, күренми бит әле ул. Юлда берәр бәлагә тарыдымы икән?

 (Куян йөгереп керә) Куян.  Исәнмесез балалар, исәнмесез кунаклар. Нишләп болай моңаеп торасыз әле.

А.б , Кыш бабай да күренми. Куянкай, син күрмәдеңме соң аны? Куян.  Юк шул , балалар, күрмәдем, үземнең дә башыма бәла төште бит әле. Бер капчык кишер җыеп алган идем быел бакчадан . Шул кишерләремне югалттым бит, кемдер минем белән шаярып кишерләремне алып киткән. Балалар, миңа кишерләремне табарга ярдәм итмәссез микән, аннан мин дә сезгә ярдәм итәрмен, Кыш бабайны эзләп килермен.

А.б. Балалар, әйдәгез Куянны бәладән коткарыйк, кишерләрен таба алмаса , ул кышны ничек чыгар, ул бит ачка үләр. Ярдәм итәбезме Куянга, балалар?

Балалар. Ярдәм итәрбез.

«Серле капчык» уены.

А.б.  Балалар, менә монда чыршы төбендә бер капчык тора, ниләр бар икән анда, карыйм әле. (а.б. капчыкны ачып карый, ләкин балаларга күрсәтми) Кайсыдыр наяны Куянның кишерләрен уенчыклар янына тутырып куйган бит монда. Ягез әле, балалар, сез шул әйберләр арасыннан карамыйча гына, кул белән тотып карап кына кишерләрне аерып алырга тиешсез. Куянга булышып алыйк. (балалар, капшап карап, кишерләрне чиләккә аерып тутыралар.)

Куян. Бик зур рәхмәт инде сезгә, балалар. Мине кышкы салкыннарда ач йөрүдән коткардыгыз. Инде мин дә сүземдә торырмын, Кыш бабайны эзләргә булышырмын.Сез күңелсезләнмәгез әйдәгез әле куянкайлар дусларым биеп алыйк.

“Куяннар биюе”

Куян: Дусларым, борчылмагыз. Сезгә ярдәм итәрмен, Аякларым бик җитез, Хәзер килеп җитәрмен. Сезнең матур җырларыгызны ишетеп Кыш бабай да килеп җитәр. Мин хәзер, озакламам. ( чыгып китә)  

Залга бүре керә

Бүре. (иснәнеп) Куян исе килә, кая качты икән бу озын колак, бик тә ашыйсым килә бит. Агач төбендә утырмыймы икән? (чыршы төбендә  иснәнеп  йөри, балаларны күреп ала.) Сез кемнәр, нишләп йөрисез монда. Сез куянны күрмәдегезме?

А.б. Туктале Бүре. Бүген бит бәйрәм, син нишләп бәйрәмдә болай усалланып йөрисең . Тимә син Куянга, кал безнең янда . Бергә уйнарбыз, күңел ачарбыз. Бу бәйрәм безгә елга бер генә килә бит. Балалар, әйдәгез әле Бүрене дә биетеп,  җырлатып алыйк, күңелсезләнеп тормасын, бәлки аңынчы Кыш бабай да килеп җитәр.

Бүре. Балалар, сезнең янда бик күңелле булды әле. .   Минем дә сезгә ярдәм итәсем килеп китте бит әле. Буран булгач, юлларга бик күп кар яуган, Кыш бабай бәлки адашып йөри торгандыр, мин юлларны чистартып алыйм әле. Сез күңелсезләнмәгез, мин хәзер. Бүре карларны себергәләп чыгып китә.

А.Б. Әйдәгез эле балалар кыш бабабыз килгәнче шигырләр сөйләп җырлар җырлап алыйк.

Тышта нурлы күңелле                  

Җиргә ап-ак кар ятты                                

 Җырлап ,биеп каршылыйбыз                  

 Яңа ел таңы атты!                                        

Уянып бүген иртән

Карасам тәрәзәгә

Ак сакаллы кыш бабай

Кар алып килгән безгә

Әйдәгез тауга барыйк

Чанада шуып алыйк

Шундый рәхәт саф һава

Тышта ап-ак кар ява.

Җыр “Кыш”

Алып баручы : Бәйрәм  кичәсен күптән башласакта   ,нигәдер Кыш  Бабай

белән Кар кызы күренми.Кайда тоткарландылар микән?Әйдәгез бергәләп чакырыйк әле.

Балалар:Кыш Бабай кил тизрәк Яңа ел  бәйрәменә,чыршы әйләнәсендә

җыр җырлап әйләнергә.

Кыш Бабай:Исәнмесез,балалар!

Исәнмесез кунаклар!

Яңа ел котлы булсын,

Бәхетләр алып килсен.

Кар кызы :Исәнмесез,балалар!

Балалар:Исәнме,Кыш бабай.

 Кыш Бабай: Кар –бураннар туздырып, барыгызны туңдырып,

                          Ерак юллар үттем мин.сезгә килеп җиттем мин.

                           Сез дә мине көткәнсез,чыршы бизәп куйгансыз.

                           Җем-җем яна  утлары,яктыртсын ул юлларны.

Кадерле балалар, хөрмәтле кунаклар. Барыгызны да Яңа ел белән тәбриклим, Яңа елда яңа шатлыклар, нык сәламәтлек, бәхет телим.

Кар кызы. Мин дә бабакаемның сүзләренә кушылам. Балалар, әти-әниләр, барчагызны да бәйрәм белән котлыйм, бәхетле, тәйфыйклы, сау-сәламәт булып үсегез. Яңа еллар мөбарәк булсын

.А.б. Бабакай, кара әле без чыршыны ничек матур итеп бизәдек.

Кыш бабай. Әйе шул , мин сезгә урмандагы иң матур чыршыны җибәрдем, Балалар, чыршы сезгә охшадымы?

Балалар. Әйе, бабакай, рәхмәт.

.

А.б. Рәхмәт сиңа , Кыш бабай, безне сөендергән өчен. Без дә сиңа үзебезнең матур шигырьләребезне, җырларыбызны бүләк итәбез. Әйдәгез , балалар, чыршы тирәсенәрәк, Кыш бабай янынарак килик тә бәйрәмебезне дәвам итик.

«Кыш бабай» җыры башкарыла.

Яшел чыршы тирәсендә

Җыелып бертугандай,

Әйлән-бәйлән уйный идек,

Килеп керде Кыш бабай.

Әй Кыш бабай, Кыш бабай,

Хуш киләсең, уз бире!

Шатланышып җыр белән

Каршылыйбыз без сине.

Җырлый-җырлый әйләнәбез,

Чыршы тора уртада,

Кунак булып ак сакаллы

Бабай килгән чыршыга

Бәйрәмебез син килгәч

Матурланды тагын да.

Бик күңелле уйнавы

Яшел чыршы янында.

Кыш бабай, мине

Бүген син макта

Бер яшькә үстем

Син килгән чакта.

“Кар бөртекләре”бию.

Кыш бабайның куллары

Салкын диеп уйладым.

Башымнан сөйгән иде,

Чак-чак “эреп” куймадым.

Җылы икән, бик җылы

Кыш бабайның куллары.

Шуңа күрә гел актыр,

Аның йөргән юллары.

Кыш бабай,кыш бабай

Гел безнең янда бул

Син булгач тагын да

Күңелле Яңа ел!

Әй Кыш бабай, Кыш бабай

Күптән таныш инде син.

Тик ни өчен Кыш әбине

Бер дә алып килмисең?

Ул да биеп йөрер иде

Безнең чыршы янында.

Кыш әбине дә калдырма

Тагын килгән чагында.

Ах какой хороший

Добрый Дед мороз !

Из лесу нам елку

К празднику принес.

А.б. Бабакай, без сиңа һөнәрләребезне күрсәттек, ә хәзер син дә безгә бер биеп күрсәт инде. (Кыш бабай һәм балалар күмәк татар биюен бииләр) Кыш бабай. Уф, ардым.

 Кыш бабай. Менә балалар, безнең бәйрәм узып та бара. Миңа да сезнең белән саубуллашырга вакыт. Киләсе елга кадәр тагын да зур үсегез, авырмагыз, әйбәт булыгыз, олыларны ихтирам итегез, аларның сүзен тыңлагыз, дус, тату яшәгез.

 Кыш бабай. Мин Кыш бабай, Суык бабай                       

 Балаларны яратам.                        

Яңа ел белән котлап,                        

 Бүләкләр дә таратам.

Кыш бабай саубуллашып чыгып китә.

Алып баручы:

Яңа бәхет, зур уңышлар

Алып килсен Яңа ел.

Шатлык белән үтсен һәр көн,

Котлы булсын, Яңа ел!

Бәйрәм тәмам.

.  

Ҡатнашалар:

Ҡыш бабай

Ҡарһылыу

Яңы йыл – Ҡуян

Бүре

 Йыр яңғырай. Ҡыңғырау ҡыңғырай. Ҡуянды баҫтырып Бүре инә.

Айыу.

Тррр! Әйҙүк, үт, Ҡуян!

Атың дағалап ҡуям!

Ҡыш бабай.

Тәхетеңә мен, батша,

Теләк теләйек башта!

Ҡарһылыу.

Уңышлы килһен был йыл,

Ил тыныс булһын быйыл,

Дуҫлыҡ булһын атыбыҙ,

Ышаныслы атларбыҙ!

Балалар.

Ҡуян йылы уң булһын,

Күстәнәс тә мул булһын,

Бәхетле була бала,

Атайлы булһа ғына!

Ҡуян ҡулына уйын ҡоралы ала. Әйҙәгеҙ, бейешеп алайыҡ.

Иҙәнегеҙ түңәрәк

Аҫта микән мөгәрәп,

Ҡолап төшмәҫ микән, тим,

Айыу ағай бейеһә,

Алма кеүек тәгәрәп.

Бүре ағай төш әле,

Бармаҡтарың сирт әле,

Аяҡтарың ишә баҫып,

Берҙе дер һелкет әле!

Кәзә, Кәзә, мә, Кәзә,

Әрәмәгә бар, Кәзә,

Һауыр инем ултырып,

Туҫтағымды тултырып,

Йөрөр инем ҡотороп,

Тауҙан тауға һикереп,

Кәзә һөтөн һемереп,

Ҡарт-ҡорт итеп кикереп!

Ҡуян. Шәп бейейһең, Һонтор! Миңә ярҙамсы кәрәк… Әллә тим…

Бүре. Була! Йомаҡтар ҡойорға яратам.

Йыл да килә һаҡалтай,

Үҙе кәкре, үҙе бай!

Әллә, тимен, мутлаша,

Ҡартайыпмы һаташа,

Бүләк бирмәй маташа.

Кем ул?

Балалар яурындарын һелкетә.

Бала.

Көмөш һаҡаллы бабай,

Туны биҙәкле, ай-һай!

Һелтәй көмөш таяғын,

Йөкмәп йыл да бүләген,

Ул бит беҙҙең…

Ҡыш бабай!

Бүре. Урманда тап булырһың әле, берәү йомаҡ ҡоя белә икән!

Бала.

Буяуһыҙ, ҡәләмһеҙ

Берәү төшөрә һүрәт,

Тәҙрәләге биҙәкте

Кем матурлағанын әйт.

Бала.

Һалған йәшел күлдәген

Ҡышҡылыҡҡа ҡарағас,

Яңы йылға барам тип,

Сисенмәгән был ағас.

Ем-ем итә уйынсыҡ,

Хуш еҫ бөркә тубырсыҡ,

Шиғыр һөйләй Айһылыу,

Уянған хатта Айыу,

Тейен, Төлкө – кем алдан,

Бейейҙәр кем уҙарҙан,

Беҙ яратҡан тантана,

Белһәң, исемен ата.

Бүре башын тырнай.

Йомаҡ та йомаҡ… Ялҡытты. Әйҙәгеҙ, шыршыны уратып бейейек. Бейергә төшә. Гитара сиртә.

Мин матур, мин сибәр,

Мине күреп туймайҙар,

Ниңә мине зоопаркка

Маймыл итеп ҡуймайҙар?

Оппа! Асса!

Ҡыш бабай, Ҡарһылыу.

Әйҙә, әйҙә, Бүре! Бөтәгеҙ ҙә ҡушылығыҙ!

Күңелле көйгә күмәкләшеп бейейҙәр.

Ҡарһылыу.

Йырлап та алмайыҡмы, дуҫтарым.

Бүре күккә ҡарап олой. Бөтәһе лә һағая. Туҡтаһа, ҡул сабалар.

Бүре. Урманда мине опера йырсыһы, тиҙәр.

Ҡарһылыу. Италияла опера йырсыларының ярышы була.

Бүре. Юҡ! Уралымдан ситкә китәһем юҡ!

Балалар шыршы тирәләй йырлай.

Балалар. Ҡасан шиғыр һөйләрбеҙ?

Бүре. Шиғыр-миғыр, тигән булып. Өф, яратмайым шул шиғырҙы. Ятларға кәрәк.

Ҡуян. Ярар, Бүресә булһын. Әйҙә, Ҡарһылыу, шыршы янында уйындар уйнайыҡ. Тоғом тулы бүләк.

Төрлө уйындар уйнайҙар.

Бүре. Арытты.

Ҡарһылыу. Әйҙәгеҙ, кемдәр шиғыр һөйләй?

Ҡыш бабай ҡотлап беҙҙе,

Тәҙрәгә һүрәт ҡуйған:

Ынйы ҡар бөртөктәре,

Шыршының ботаҡтары.

Ҡыш бабай бүләге шәп —

Шыймалаҡ ҡына саңғы.

Текә тауҙан шыуам шәп,

Борҡолдай ҡарҙың саңы.

Тыҡ-тыҡ баҫып бейейҙәр

Айыу, Бүре, төлкөләр.

Уха-ха, — тип сәпәкәйләй,

Йомро башлы өкөләр.

Йәшел шыршының ылыҫы

Хуш еҫен бөркә генә,

Күстәнәсле йәмле ёлка

Минең илемдә генә.

Аҡ Ҡуян да бар бында,

Күк Бүре лә ҡалмаған.

Ҡуянды ашайым тип,

Бүре уны ҡамаған.

Бүре. Кееем? Йыл батшаһы икәнен оноттоңдамы? Ух-ти! (Бармаҡ янай.)

Ҡуян. Эммм… Донбасс,Луганск балалары Шыршы байрамы үткәрә микән…

Ҡыш бабай. Күпме өйҙәр емерелә.

Бүре. Балалар баҡсалары. Бәләкәстәр илайҙарҙыр.

Ҡарһылыу. Бәлки, күптәренең өйҙәре, ата-инәләре, кейемдәре лә юҡтыр.

Ҡуян. Әйҙәгеҙ, күмәкләп бүләктәр, күстәнәстәр ебәрәйек.

Бүре. Нисек?

Ҡыш бабай. Ылауҙарға һалып ебәрәйек.

Балалар. Ер шарында барлыҡ балалар ҙа Ҡыш бабай менән Ҡарһылыуҙан тәмлекәстәр алһын ине!!!

Бүре. Әйҙәгеҙ, шыршы уттарын яндырайыҡ, теләктәр теләйек.

Ҡапыл уттар емелдәй.

Бөтәһе:

Шыршы уттары ян, ян,

Һуғыш уттарын туҡтат,

Балалар булһын бәхетле,

Ата-инәле бала — тәхетле.

Шыршы тирәләй уйын-көлкө дауам итә.

Зөһрә БӘШӘРОВА.

Әбйәлил районы, Теләш ауылы.

Фото: flinttoys.ru

Балалар залга керәләр Чыршыкай-купшыкай җырына

Алып баручы:

Күрәсезме чыршыны? Матур итеп киенгән.

Безгә калын урманнан ул кунак булып килгән!

Балалар, сезгә чыршы ошыймы?

СӨМБЕЛЬ.

Исәнме, чыршы исәнме!

Яна ел килеп җитте.

Күңелле чыршы бәйрәмен,

Балалар күптән көтте.

КӘРИМ.

Бәйрәм җиткәнен чыршы

Кайлардан гына белгән.

Энәле күлмәген кигән дә

Безгә кунакка килгән.

Амелина.

Чыршы,чыршы, без сине

Сагынып көттек ел буе.

Син тагын да матуррак

Бизәлгәнсең бу юлы.

Амалия.

Бүлмәдә чыршы агачы:

Ул яшелдән киенгән.

Чыршы да урманнан безгә

Бәйрәм итәргә килгән.

А.Б.

Яшел чыршы тирәсенә

Якынрак басыгыз

Уйнап-көлеп, җырлап-биеп

Бүген күңел ачыгыз!

Җыр «Чыршы янында».

А.Б: Карагыз әле, балалар, чыршының утлары нигәдер янмый.

Әйдәгез бергә тылсымлы сүзләр әйтәбез:

«Чыршы, чыршы, утларыңны кабызчы!» (утлар кабына, балалар кул чаба)

ЛИАНА.

Здравствуй, елочка лесная,

Серебристая, густая,

Ты под солнышком росла

И на праздник к нам пришла!

Ж.ТИМУР.

Ёлочка красивая,

Ёлочка густая,

На пушистых веточках

Бусинки сверкают!

М.ТИМУР.

Наша ёлка высока,

Наша ёлка велика,

Выше мамы, выше папы,

Достает до потолка.

Песня. Здраствуй, ёлочка!

А.Б.

Матур чыршыны күреп туймыйбыз,

Чыршы янында җырлап уйныйбыз!

Балалар, әйдәгез әле бер биеп алыйк.

Полька

(балалар утырышалар, кызларны малайлар озата)

Алып баручы: Балалар, бәйрәмәбез күптән башланды, ә Кыш бабабыз, Кар чәчәк белән хаман күренми. Әллә безнең балалар бакчасын таба алмый микән? Әйдәгез әле бергәләп чакырыйк, адашып йөри күрмәсен!

Балалар: Кыш бабай, Кар кызы кил безгә-Яңа ел бәйрәменә! (убырлы керә)

Убырлы: Ишетәм-ишетәм! Киләм-киләм!

Убырлы: Исәнмесез балалар, Исәнмесез кунаклар, мине көттегезме?

Балалар: юююк без Кыш бабай белән Кар кызын көттек.

Убырлы: Нәрсәгә ул пенсионер? Кай төшем ким?

А.Б. Кыш бабай күңелле җырлар белә… Ә син беләсеңме соң?

Убырлы: Ха-ха-ха, конечно, әле күптән түгел генә «Голос» конкурсыннан кайттым.

А.Б. Шулай мени? Әйдә җырлап күрсәт әле. (Җырлый)

А.Б. Кит моннан, шундый җыр була мени? Хотя бы бии беләсеңме?

убырлы.:Беләм (Бии)

А.Б. Шушындый бию була мени. Әйдәгез әле балалар Биеп күрсәтик.

Бию Шалтыравыклар

А.Б. Кыш бабай шигыр.дә тыңларга ярата.

Убырлы. Миндә яратам.

Кыш килде.

Килеп җитте кыш та,

Ай-яй салкын тышта…

Өч ай торыр торса,-

Аның гомере кыска.

Тәңкә карлар сипкән,

Җирне ап-ак иткән;

Чыршы, каен, имән

Кардан чикмән кигән.

Марсель.

Юеш көннәрдә

Зарыгып беттек.

Кыш бабабызны

Сагынып көттек.

А.Б. Убырлы, беләсеңме кыш бабай бүләкләр дә тарата…

Убырлы: Иии бүләкләр миндә дә күп ул, каяле минем капчыгым. Хәзер күрсәтәм.

— Менә машина-бер тәгәрмәче генә ватылган. Менә курчак-бер аягы гына сынган. Менә скатерть, бер генә төштә көя кискән.

Убырлы. Ник көләсез сез? Әллә ошамыймы?

А.Б. Юк, безгә мондый бүләкләр кирәк түгел, безгә кыш бабай кирәк.

— Әйдә Убырлы болай сөйләшәбез, көч сынашып карыйк.әгәрдә без җиңсәк, син үзегезгә кайтып китәсең

Убырлы: Ха-ха-ха! Шушы малявкалар беләнме?

Ярар, нәрсә эшләргә кирәк?

А.Б.Шушы чыршы тирәли йогерергә кирәк була? Уен «Кем беренче дип атала?» Кем беренче чыршыны әйләнеп урындыкка утыра, шул җиңүче.

Убырлы. Конечно, мин беренче.(Сөмбель, Айгизә). (ике тапкыр)

А.Б. Ә хәзер гир күтәреп карыйк әле

Уен «гирләр күтәрү». 2 балла

(Убырлы соңгы уйный һәм аягына штанганы төшерә)

Убырлы:Ай-яй-яй, аягым өзелде, ай авырта. Бирегез миңа, авыртуны баса торган дару, тизрәк бирегез!

А.Б. Убырлы безнең дару юк, ә менә безнең әкиятебез авыртуыңа шифа булыр.

Убырлы: Шулаймы, ягез әле күрсәтегез, карап карыйм.

А.б.: Яле карап кара. Абдулла Алиш

«Куян кызы»

(звучит музыка сказки)

А.б.: Борын-борын заманда яшэгэн ди бер куян. Анын бик иркэ матур кызы булган.

(эни урын жыйештыра, кыз курчагын ашата)

Әни куян: — Кызым, матурым

Кыз куян: — Әу, әнием

Әни куян: — Кызым, мин сине яратам (аркасын сыпыра)

Кыз куян: — Әни, мин дә сине яратам! (кочаклый)

А.б.: Шулай тату итеп яшәгәннәр алар. Суык кыш житте, салкын көннәр башланды, калын кар жирне каплады. Әнисе кызына итекләр буләк итә.

Әни куян: — Мә кызым, аякларын өшемәсен.

Кыз куян: — Рәхмәт әни! (кия, сикерә) жылы, йомшак итекләр! (бии)

А.б.: Шул куян кызы итекләрен киеп урманга уйнарга китте. (ходит по сугробам высоко поднимая ножки и поет веселую песню) Тирән карлардан йөрде, ләкин куян кызы жылы итекләргә өйрәнмәгән була, бик тиз туя, һәм салып ташлый (сала)

Кыз куян: — салам, салам! — әни күрмәсен! — Яшерәм!

А.б.: куян кызы кар өстендә дә боз өстендә дә яланаяк йөри икэн.(веселая музыка)

Аягы авырта башлаган (грустная музыка).

Кыз куян: — Уф, аягым авырта (аксый)

А.б.: Елый-елый өенэ кайта (елый)

Кыз куян: — Әни-әни, аягым авырта

Әни куян: Әй кызым, аягын боз булган бит. Нишләргә! (карый, сыпыра)

А.б.: Шул вакытны тиен килә (музыка)

Тиен: — Кайгырма, куянкай. Аңа доктор Айболит ярдәм итә.

Әни куян: — Доктор Айболит кайда ул?

Тиен: — Әйдәгез, үзем алып барам.

Әни куян: Әйдэ барабыз (музыка, урман буйлап баралар)

Тиен: — Менә килеп життек! (домик с надписью АЙБОЛИТ)

ВСЕ: — Исәнмесез, Доктор Айболит!

Доктор Айболит: Исәнмесез, рәхим итегез. Нәрсэ булды?

Эни куян: — Кызымнын аягы авырта (ике кулын селки-селки)

Д.Айболит: -Утырыгыз, күрсәтегез, карыйм. Ә-ә-ә аягы өшегән,! (берет лекарство) Хәзер-хәзер дару сөртәм (сөртә)

Куян кызы: Аягым тәзэлде!!!

Әни куян: — Рәхмәт, Доктор Айболит.

Әни куян һәм Куян кызы: Тиен, сина дэ рәхмәт!

Доктор Айболит: — Әниенне тынла, акыллы бул!

Кыз куян: Тынлармын!

А.б.:

Шул шатлыктан алар биергә тотындылар!!!

(тыпыр-тыпыр тыпырдатып

Биергә басыйк әле.

Уйнап, көлеп, жырлап, биеп

Куңелне ачыйк әле!)

(артисты кланяются взявшись за руки)

А.б.: Ролләрне башкардылар

Куян әние — АДЕЛЯ. Куян кызы — Камилла

Тиенкәй — Динә. Доктор Айболит — Ильяс.

А.б.: Балалар! Куян кызы инде хәзер әнисенең сүзен тыңлый, киез итеген салмый, киеп йөри. Сез дэ әниләрегезне тыңлагыз, тәртипле булыгыз.

Утырган вакытта Убырлы: Доктор, доктор туктагыз әле, минем дә аягым хаман авырта бит.Миңа да рецепт язып бирегез әле.

Доктор Ильяс: Ай-хай авыр. Хәзер скорой чакырам. (Телефон ала, шалтырата). Ало, чыршы аланына срочно скорый.

Скорый тавышы.Кем чакырды, кемгә ярдәм кирәк.

Убырлы: Ай, һай аяк, әйтерсеңлә каткан таяк.

Скор:карый). Эш монда аякта гына түгел. Ә менә монда (күкрәккә күрсәтә).

Убырлы: Нәрсәә…. Аяк кая да, бу кая?

Скор: Менә кара әле, рентген күзәтүләре буенча Убырлы ханым, сезнең йөрәгегезнең яртысы каралган,әллә алдашып йөрисеңме, мәкерле эшләреңне эшләп ә?

Убырлы башын иеп: Әллә күренәме?

Скор: Монда бар эшләреңдә күренә,срочно йөрәгеңне чишмә суы белән юдырырга кирәк, мин сезне вынуждено госпитилизировать. Арткы утыргычка утыруыгыз сорала. (кочаклый, чыршыны бер әйләнеп чыгып китәләр)

А.Б. Төзәлсә генә ярар иде инде, убырлының аягы. Куян кызы, синең аягың ничек, авыртуы басылдымы?

Куян кызы: Әйе,менә.(бии)

А.Б. Күрәм, аякларың тәмам төзәлеп беткән, бии дә башлагансың. Синең биегәнне күреп аю дусларыннын да бииселәре килеп китте.

БИЮ АЮЛАР.

А.Б. Карагыз әле, аюлар кар көртләрен таптап, Кыш бабайның килер юлын ачтылар.

(Ат тавышы ишетелә. Кыш бабай белән, Кар кызы керә).

Кыш бабай: Исәнмесез, балалар. Исәнмесез кунаклар. Ерак-ерак илләрдән, сезне сагынып килдем мин. Котлы булсын Яңа ел!

Кар кызы: Яңа ел сезгә ак бәхетләр, шат көннәр алып килсен.

Кыш Бабай: Күрәм бик зур булгансыз, бер елда ничек үскәнсез!

Чыршы янына чакырам, түгәрәккә басыгыз!

Яңа елда җырлап, биеп күңел ачыгыз.

(Түгәрәккә басалар).

Җыр Кыш бабай.

Кыш бабай: Әйдәгез әле, бергәләшеп уйнап алыйк.

Өшетәм

Шел веселый Дед Мороз (Утырабыз)

Карчәчәк. Бигрәк җитез балалар булдыгыз әле сез.

Кыш бабай: Әйе, бигрәк җитезләр. Сезнең белән уйный-уйный эсселәдем, әллә эри дә башладым инде.

А.Б. Ай кыш бабай,эремә инде син,син утырып ял ит. хәзер безнең кызлар үзләренең биюләре белән бүлмәне җилләтеп, суытып алырлар.

БИЮ «КУРЧАКЛАР БИЮЕ»

А.Б. Кыш бабай балалар сиңа сөйләргә дип шигырьләр өйрәнделәр.

Шигырь.

Кыш бабай.

Бари Рәхмәт

Кыш бабай килгән,

Ап-ак тун кигән.

Көтә: кем генә

Чыгар дип өйдән.

Чыксаң, чеметә,

Битне өшетә,

Менә шул аның

Бөтен әше дә.

Кыш бабай килгән.

Рәфис Корбан.

Безгә Кыш бабай килгән,

Яңа ел алып килгән.

Капчыгына күп итеп

Бүләкләр салып килгән.

Көттек сине, сагынып,

Исән-саумы, Кыш бабай?

Өләш бүләкләреңне,

Капчыгыңны чиш бабай.

Кыш бабай.

Туфан Миңнуллин.

Әй! Кыш бабай, Кыш бабай,

Безгә якын дус бабай,

Көтеп алдык без сине

Күңелләргә хуш бабай.

Ак туныңны кигәнсең,

Безне котлап килгәнсең.

Сине көтеп торганны

Әллә кайдан белгәнсең.

Танцы Кыш бабай

Карчәчәк: Бабакай, балалар җырладылар, биеделәр, шигыр-р сөйләделәр, хәтта әкият күрсәттеләр. Ә синең бүләкләрең кая соң? Әллә тагын нарат астында калганмы?

Кыш бабай:Кайгырмагыз дусларым, Менә сезгә бүләкләрем! (Ылыслар тарата). Кайгырмагыз, балалар, менә хәзер барыгызга да берәр нарат ылысы таратып чыгам!

Карчәчәк: Син нәрсә инде, балалар тырыштылар, ә син аларга берәр ылыс кына бүләк иттең!

Карчәчәк: Тукта әле, кызым! Ылыслар бит гади түгел, ә тылсымлы. Сез алар белән чыршы янына килергә тиеш. Аннары тылсымлы сүзләр әйтергә кирәк, соңыннан аларны чыршыга атарга . Дөрес әшләсәгез, ылыслар бүләккә әйләнер.

(Кыш бабай балаларны чыршы янына чакыра, тылсымлы сүзләрен әйтә,УТ СҮНӘ, Урындыкка тиз генә бүләкләр куела).

Бүләкләр таратыла.

Балалар: Рәхмәт, кыш бабай!

Кыш бабай: Бик күңелле үтте бәйрәмебез, безгә кирәк китәргә!

Телим сезгә Яңа елда тагын да зур үсәргә!

Кар кызы: Сау булыгыз, балалар! Сау булыгыз кунаклар! Котлы булсын Яңа ел!

Балалар: Сау булыгыз!

Алып баручы.

Рәхмәт әйтик чыршыбызга,

Матур бәйрәме өчен.

Рәхмәт әйтик кунакларга

Килеп караган өчен.

Яңа елга яңа юлдан,

Нык басып бердәм керик.

Иң изге, саф теләкләрне

Бер-беребезгә телик.

Сценарий новогоднего праздника. Здравствуй, Новый год! Хуш киләһең, Яңы йыл!

( “В лесу родилась ёлочка”.)

Марсель. Беренсе булып урмандан

Килде байрамға шыршы.

Уйынсыҡтар ҙа элгәс,

Бөгөн ул ниндәй ҡупшы.

Аклима.Иҫәнме , шыршы, иҫәнме

Яңы йыл килеп етте.

Күңелле шыршы байрамын

Балалар күптән көттө.

Айгиза. Иң бейектә йондоҙ яна

Шыршыбыҙға йәм биреп.

Ҡыш бабай аҙашмай килер

Беҙҙең шыршыны күреп.

( Вой ветра. Музыка.)

Аждаһа. Һаумыһығыҙ, балалар

Көндәрем бөтөп бара,

Иҫке йыл үтеп бара.

Ведущий . Аждаһа,аждаһа,

Илай дәү булһа ла.

Иҫке йыл китһә лә,

Яңы йыл килер.

Вильдан. Эйе, йылың бик матур үтте. Йәй эҫе булды. Туйғансы ҡыҙындыҡ, һыу индек. Рәхмәт һиңә, ун бер йылдан тағы килерһең.

Аждаһа.

Бойомға ашһын хыялдарығыҙ.

Уҡыуҙарығыҙ уң булһын.

Эй, иҫемә төштө , Ҡыш бабай хат тапшырырға ҡушҡайны бит әле.

-Һау булығыҙ, балалар! ( илап сыга).

Ведущий. Балалар, Ҡыш бабайҙың хатын уҡып ишеттерәйемме:

“ Балалар, Яңы йыл кисәһенә мин һеҙгә бик матур шыршы ебәрҙем.Биҙәй тороғоҙ.Ҡарһылыу ҡыҙым менән тиҙҙән килеп етербеҙ.Күп сәләмдәр менән Ҡыш бабай менән Ҡарһылыу.”

(“Ёлочка.”)

Ведущий. Хушлашыуы күңелһеҙ,әммә яңы йыл яҡынлашып килә.Йыр-моң ишетелмәһә, Ҡыш бабай ҙа, Ҡарһылыу ҙа, Йыланбай ҙа килмәҫтәр бит.Әйҙәгеҙ, Ҡыш бабайҙы саҡырайыҡ.

(Музыка. Ҡыш бабай килеп инә.)

( выезд Деда Мороза. Музыка.)

Ҡыш бабай. Һаумыһығыҙ, балалар!

Эйе, байрамға ашығып,

Байтаҡ юл үттем әле.

Яңы йыл килер юлдарға

Аҡ ҡарҙар һиптем әле.

Ведущий ,балалар. Һаумы,һаумы Ҡыш бабай,

Ниңә оҙаҡлап киттең?

Беҙ һине ныҡ көткәнгә,

Төштәргә инеп бөттөң.

(«Ҡыш бабай килде выжлап”).

Ҡыш бабай. Аҙашып киткән инек,

Юлдар табылды. Тик

Ҡарһылыуым әллә ҡайҙа юғалды.

— Бүләктәрем дә Ҡарһылыуҙа бит әле. Ҡайҙа йөрөй икән был ҡыҙыҡай?

Ведущий. Әйҙәгеҙ әле, бергәләп Ҡарһылыуҙы саҡырайыҡ.

Ҡарһылыу, Ҡарһылыу, Ҡарһылыу.

Балалар. Ҡарһылыуҙы көтә-көтә,

Әҙерләндек байрамға.

Ҡыш бабайҙың бүләген тейәп,

Килеп етер байрамға.

Ведущий. Балалар, Ҡарһылыу килеп еткәнсе йырлап алайыҡмы әллә?

( “Хоровод”).

( музыка. Ҡарһылыу килеп инә.)

( снежинка. )

Ҡарһылыу. Һаумыһығыҙ, балалар. Мине саҡырыуығыҙҙы ишетеп киләм. Рәхмәт һеҙгә!

Ҡыш бабай бүләген,

Булмай уны өләшеп.

Йыр йырлап, шиғыр һөйләп,

Алалар тик ярышып.

Йә, балалар,кемдең ниндәй һөнәре бар, күрһәтегеҙ әле. ( балаларҙы тыңлау).

Ведущий. Балалар, беҙҙең Ҡыш бабай бейей белә микән, әйҙәгеҙ әле бейетеп алайыҡ…

(Ҡыш бабайҙы бейетеү).

Ҡыш бабай. Уф, арып киттем. Ултырып алайым әле. Ә ҡайҙа йыл хужаһы буласаҡ Йыланбай?

Ҡарһылыу. Йыланбай ни: “ Минең турала йыр ҙа, шиғыр ҙа юҡ “ ,- тип үпкәләп ултыра.Ул килмәйенсә Яңы йыл да килмәйәсәк.

Ведущий. Ә күпме хикәйәттәр, әкиәттәр бар, шулаймы, балалар?

Балалар. “ Эйе” тип ҡысҡыралар.

Йыланбай, һылыубай,

Һин бит йылға хужабай.

Иң аҡыллы, сос, зирәк,

Һин беҙгә бик-бик кәрәк.

( Йыланбай килеп инә.)

Ведущий. Балалар, әле Йыланбай менән йырлап- бейеп алайыҡ.

(“ Беҙҙең ҡулдар”.)

Рузил. Рәхим ит беҙгә, Яңы йыл,

Һиңә бүләгебеҙ бар.

Яңы йырҙар әҙерләнек,

Ҡотлау һүҙҙәребеҙ бар.

Надир. Теләгебеҙ шул һиңә

Бәхет, шатлыҡ алып кил.

Тыныс булһын көндәрең,

Балҡып торһон Тыуған ил.

Вильдан. Йылан йылы йылы булыр,

Йылы булһа, иген уңыр.

Мул уңыш менән келәттәр,

Буралар ҙа тулып торор.

Айгиза. Йылы булыр ҡараштар ҙа,

Тойғолар ҙа йылы булыр.

Тыуып үҫкән илебеҙҙә

Бәхет- шатлыҡ тулып торор.

Йыланбай. Һеҙҙең саҡырыуҙы ишетеп,

Ашҡынып килеп еттек.

Бәхет, шатлыҡтар тейәп,

Тырышлыҡ алып килдек.

( Беҙҙең ҡулдар.)

Ҡарһылыу. Аждаһа бик тә тырыш булды,

Йылыбыҙ яҡшы үтте.

Йыл тәхетен тапшырырға

Уға ла ваҡыт етте.

(Корона кейҙереү).

Йыланбай.Ышанысығыҙ өсөн ҙур рәхмәт. Теләктәрегеҙҙе аҡлармын, үҙегеҙҙе бәлә- ҡазанан һаҡлармын.

( “Ш ы р ш ы”.(урман.шырш.һалҡын)).

( Ҡыш бабай бүләктәр тапшыра.)

Ҡарһылыу. Яңы йылға аяҡ баҫтыҡ.

Был илебеҙҙә тыныслыҡ булһын,

Күгебеҙ һәр саҡ аяҙ торһон.

Һәр әсә шатланып балаһын ҡосһон.

Баҫыуҙар ҙа игендәр тулышып торһон.

Ҡыш бабай(оҙатыу).

Балалар. Һау бул, һау бул Ҡыш бабай!

Һау бул, һау бул Ҡарһылыу!

Балалар. Хуш килдегеҙ, Яңы йыл, Йыланбай,

Әйҙә үтегеҙ түргә.

Әйлән- бәйлән уйнайыҡ та,

Йырҙар йырлайыҡ бергә.

Йырҙар йырлау;

“Йәшел шыршы матурлана”.

Бейеү. “Змейка.”

“Тек- тек итеп сәғәт һуға.”

Яңы йыл етте, Яңы йыл,

Беҙ көткәнде белгәндер.

Яңы йыл ул- сер тоҡсайы,

Ниҙәр алып килгәндер.

Яңы йыл — яңы юл башы,

Хәйерле була күрһен.

Аҡ теләкле күңелдәрҙе

Аҡ өмөттәргә төрһөн.