М??алімдерге арнал?ан семинар сценарий

Ұйымдастыру

«Құнды қасиеттерді жинау» жаттығуы.
Ең алдымен жүргізуші бастайды. Гүлді алып, «Мен сізге гүлді беремін, себебі сіз … қайырымды адамсыз». Әр қатысушы гүлді алып, жалғастырады. Сөйтіп барлық қатысушы өз ойын айтып шығуы керек.

Топқа бөліну (Гүл түстеріне қарай бөлінеді)

Постерге әр топ аттарын жазып, суреттеп және топ атының әр әріпіне жағымды сөздер тауып жазып, қорғайды. Мысалы: Достық

Д — дос

О – оқымысты

С — сыпайы

Т — тәртіпті

Ы- ынтымақты

Қ — қуанышты

Жағымды сөздерді жазғаннан кейін барлығы оқып шығады.

Жоспар (жоспардың әрбір пунктін 3-5сөйлеммен ашу )

1. «Өзін-өзі тану»рухани-адамгершілік білім беру Бағдарламасының әдіснамалық және психологиялық –педагогикалық негіздері.

Оқыту, ойлау және түсіну – осының бәрі бес сезім мүшелірі арқылы сананың ішінде жүретін үдерістер.

Олардың екеуі: көру мен есту ақпарат алудың маңызды жолдары болып табылады.

Ақпарат бес сезім мүшелері арқылы сыртқы әлемнен түпкі санаға (кейде саналы түрде, кейде санадан тыс) түседі де, осы жерде психикалық-эмоциялық реңге ие болады.

1. «Өзін-өзі тану»рухани-адамгершілік білім беру Бағдарламасының аксиологиялық негіздері.

Аксиология (грек тілінен аударғанда ) акcио құндылық, логос-ілім – «құндылық» категориясын зерттейтін философия саласы.

Философиялық тұрғыдан алғанда құндылық дегеніміз – жалпы қоғам үшін, адам үшін ең қадірлі, ең қасиетті нәрсе туралы түсінік. 

Петракова құндылықтарды үшке бқлген: табиғи, жүре пайда болған, абсолюттік деп бөлген. Табиғи құндылықтар –бұл құндылыұтар табиғи күштер ақыл, сезім, ерік.

Жүре пайда болған – білім, даналық, құзіреттің жиынтығыретінде ақыл –ойдың қуаты.

Абсолюттік жалпыадамзаматтық құндылықтар –ол уақытқа бағынбайтын, бүкіл адамзат үшін маңызды зор құндылық.

1. «Өзін-өзі тану» рухани –адамгершілік білім беру Бағдарламасының басқа пәндемен интеграциясы.

Ықпалдастыру процесі (от лат. integratio – біріктіру, қалыпқа келтіру) бірін-бірі толықтыратын, бір-бірімен байланысты жеке ұғымдарды бір тұтас етіп біріктіру.
Ықпалдастырудың әдістемелік негізі ғылым негізін игеруде және әлемдегі барлық нәрсенің заңдылықтарын түсінуде пәнішілік және пәнаралық байланысты орната білу. Ықпалдастыруға құрылымы, өткізу барысы нақты анықталған, мазмұндық жағынан бір ұғымды қарастыратын кез-келген сабақ алынады.

Шығармашылық жұмыс

Сахналау

Берілген әңгімелерді жақсылыққа ауыстырып сахналау, түсіндіру.

«Түлкі мен қарға»

«Екі дос»

Мұғалімдерге арналған психологиялық тренингтер

Мақсаты: Адамдарға, жеке тұлға өзіндік «Менін» тереңірек таныту, қызығушылығын ояту, өзінің адамгершілік мінез құлықтарына баға беру, өзіне деген сенімділік қабілетін дамыту.

Психолог: Дүниеде мұғалімдіктен құрметті мамандық жоқ. Бұл өте қиын, күрделі міндет. Нағыз мұғалім өзі оқытатын пәнді, соған байланысты ғылым саласын терең білуімен, сол білімін балаларға дұрыс жеткізумен көзге түсіп ерекшеленеді.

Оқушылардың интеллектуалдық дәрежесінің күннен күнге артуына байланысты мектепте жұмыс істеу барған сайын күрделеніп келеді. Қазіргі заман талабына сай білімді, интеллектуалды, ғылым мен техникадан, өнер мен саясаттан хабары бар, жан-жақты мінезге бай мұғалім жоғары бағаланады.

Құрметті мұғалімдер бүгінгі тренингімізді бастамай тұрып сәл серігіп алайық. (физминутка)

Психолог: рахмет қалай көңіл күйлеріңіз көтерілді ма?

Өз қызметтерін аянбай, алаңсыз жүргізуіне ұшқыр ой, алғыр зейін, ашық көз, ояу көкірек керек екені даусыз. Сергек қимылмен, ширақ оймен, сезімтал жүрекпен адал еңбек ететін олардың зерделеріндегі ойларынан түйінін алу. Бүгінгі тренинг сабақтың мақсаты, айналамыздағы адамдарымызбен қарым – қатынасымыз қандай, олар кімдер, біз кімбіз, өзімізді — өзіміз танимыз ба? деген сұрақтарға жауап іздеп, тұлғаның адами көзқарасын анықтау.

Мектебіміздің қоғамдық өмірінде де алатын орны, атқаратын рөлі өз мәніндегі мұғалімдердің ауызбіршілігін тудыру, көппен жұмыс істей білудің маңыздылығын көрсету.

Ендеше сіздерге сәттілік тілей отырып, тренингімізді бастаймыз.

1. Тренинг: «Аялы алақан»

Мақсаты: жылылық, сенімділік деңгейін, еркіндікті дамыту.

Нұсқаулық: Қатысушылар шеңбер болып отырады. «Бір – біріне мақтау айтып, тілек айтады» — бастапқы қатысушы жанындағы көршісінің қолын ұстайды. Тренинг шеңбер бойымен жалғасады.

Психолог: Білім мен тәрбиенің іргетасын қалайтын білім беру буындарының негізгісі орта мектеп. Орта мектепте барлық ғылым негіздерінің алғашқы әліппелері, қағидалары оқытылады, тәрбиенің түрлері беріледі. Осы орайда мектеп мұғалімдеріне үлкен жауапкершілік жүктелген.

Бүгінгі таңда алдыңғы қатарлы елдердің барлығы оқу мен тәрбиелеуге жалпы білім мен тірбие берудегі жаңа жүйені ұсына отырып, жеке тұлғаны қалыптастырудағы мүмкіндіктерін, жолдарын іздеп, зерттеп, оны ұтымды түрде білім беруге енгізуді негізгі мәселеге айналдырып отыр. Жаңа технологияны жетік меңгеру мұғалімнің интелектуалдық, кәсіптік, адамгершілік, рухани азаматтық және басқа да көптеген адами қабілетінің қалыптасуына игі әсерін тигізеді, өзін -өзі дамытып, оқу-тәрбие процесін тиімді ұйымдастыруына көмектеседі.

Ал енді екінші тренингімізді бастайық.

1. Тренинг: «Сенімді, сенімсіз, агрессивті мінез — құлық»

Мақсаты: Сенімді мінез – құлықтың мәнін түсініп, өзіне деген сенімділігін дамыту. Сенімді, сенімсіз, агрессивті мінез – құлықты бір – бірінен ажырата білу.

Психолог: Ал енді топтарға бір тапсырма беріледі, сол тапсырманы мұғалімдер орындау керек. Қатысушылар сол жағдаятты үш түрлі мінез – құлық түрінде ойнап беруі керек. (Агрессиялық әрекет, сенімсіз әрекет, сенімді әрекет).

Тапсырма:

1. Сіздің досыңыз немесе танысыңыз алған қарызын беруді ұмытып кетті сіздің әрекетіңіз?.

2. Сабақ үстінде сізге оқушы дөрекі сөйлеп сөз қайтарсы не істер едіңіз?

3. Ашуланып келген ата – ананың тілін қалай табушедіңіз?

4. Әріптесіңізбен сөзге келіспей қалдыңыз сіздің әрекетіңіз?

5. Оқушыңыз сізге түсініксіз сұрақ қойды, сіз оны түсінбедіңіз сіздің әрекетіңіз?

6. Сіздің көңіл – күйіңіз жоқ, бірақ та бір ата – ана сіздің мазаңызды алып қоймады өзі мазасыз ата – ана сіздің әрекетіңіз?

7. Әріптесіңіз бір нәсені дәлелдеп жатыр, бірақ сіз кәміл сенімдісіз оның дәлелдеп жатқаны дұрыс емес сіздің әрекетіңіз?

Мұғалім сол жағдаятты үш түрлі мінез – құлық түрінде ойнап беру керек. (Агрессиялық әрекет, сенімсіз әрекет, сенімді әрекет).

Психолог: Құрметті мұғалімдер енді біз әуенді терапияны жасасақ, қалай қарайсыздар? (Баяу әуен ойнатылады)

«Су асты патшалығы»

әуенді терапия

Құрметті бүгінгі тренинг сабаққа қатысушы мұғалімдер. Осы тернинг сабақтан алған сезімдеріңізбен көңіл-күйлеріңізді іштей сезініп, өздеріңіз көптен күткен арман тілектеріңізді, ниеттеріңізді ойларыңызға түсіріп, жайменен көздеріңізді жұмып, денелеріңізді босатып, ыңғайланып отырыңыздар.

Барлығымыз өз арманымызға жету үшін «Су асты патшалығына» түсіп барамыз. Суы қандай тұп-тұнық. Іштей осыны сезініңіздер. Сіздер патшалықтан алтын балықты іздестірулеріңіз керек. Барлығымыз суға түстік, су асты сондай жылы, денеміз еш тітіркенбейді. Алтын балықты іздеп жүрсіздер. Су астында балықтар неткен көп, барлығы сондай әсем, әрқайсысы өзінше әдемі, көздің жауын алады. Кенеттен су астынан бір сәуле шықты ол — Алтын балық. Сол алтын балықтан әрқайсыңыз өздеріңіздің үш тілектеріңіз бен арман ниеттеріңізді іштей сұраңыздар. Сонда алтын балық тілектеріңізді естіп орындауға уәде береді. Барлығымыз жайменен көзімізді ашамыз.

Енді алдарыңыздағы алтын балық бейнесінен қалаған кішкентай балықшаларды алуларыңызға болады. Балықшалардың артында сіздерге арнап жазылған сөздерді оқуларыңызға болады. Болашақта осы арман-тілектер міндетті түрде орындалады деп сеніңіз. Құрметті қонақтар осы тренингтен алған әсерлеріңізді айтам деушілер бар ма? (Мұғалімдердің әсерлерімен бөліседі).

Рахмет!!!

Ал енді үшінші тренингіміз.

1. Тренинг: «Балалалық шақтан қызықты оқиға»

Мақсаты: эмпатияны дамыту.

Нұсқаулық: «Сіздердің алдыңызда қорапша тұр. Сол қорапшадан билет суыруыңыз қажет. Ол билеттерде «Балалық шақ», «Балалық шақтан қызықты оқиғалары» жазылған. Кімге қандай билеті түссе, сол мұғалім билеттегі тапсырма бойынша жауап береді.

Талдау: Өзіңізді қалай сезіндіңіздер? Рахмет!

Психолог: Енді біз кезегімізді «Есте сақтау және зейінімізді анықтау» тренингіне берейік. (Слайдпен жұмыс).

Өте жақсы Рахмет!!!

Психолог: қалай көңіл күйлеріңіз көтерілді ма? Ал енді құрметті мұғалімдер мен сіздерден 20 сұрақтан тұратын тест алғым кеп тұр.

Тестің аты «Ашуыңызды ірке білесіз бе?»

Бұл тест 20 сұрақтан тұрады. Әр сұрақтың 3 жауабының біреуін таңдау керек. Мұғалімнің бәрі бірдей емес. Әр мұғалімнің шыдамдылығы әр алуан.

1. Егер басшымен ұрысысып қалсаңыз, татуласуға жол іздейсіз бе?

1) Әрқашан; 2) Анда-санда; 3)Ешқашан;

1. Қиын жағдайда өзіңізді қалай ұстайсыз?

1) Ішімнен ашуланамын; 2) Өз-өзімді ұстаймын; 3)Өз-өзімді ұстай алмаймын;

3) Ұстаздар сізді қандай адам деп санайды?

1) Өзімшіл және қызғаншақ; 2) Мейірімді; 3) Салмақты және өз-өзіне сенімді;

4) Егер сізге жауапты жұмыс берілсе не деп жауап бересіз?

1) Сенімсіздікпен келісім беремін; 2) Ойланбай келісем; 3) Өзімнің тыныштығым үшін келіспеймін;

5) Егер сіздің рұқсатыңызсыз мұғалім үстеліңізден қағаз алса, сіз өзіңізді қалай ұстайсыз?

1) Қатты ұрсамын; 2) Орнына қойдырамын; 3) Тағы ештеңе керек жоқ па деп сұраймын;

6) Егер сіздің күйеуіңіз (әйеліңіз) жұмыстан кешігіп келсе оны қалай қарсы аласыз?

1) Сен неге кешіктің? 2) Кеше қайда қаңғыдың? 3) Мен енді уайымдай бастадым.

7) Сіз өзіңізді машинаның рөлінде қалай ұстайсыз?

1) Алдындағы машинаны қуып жатасыз; 2)Сізге бәрібір, қанша машина озады;

3) Машинаны қатты жылдамдығына салам.

Сіз өмірге қалай қарайсыз?

1) Орташа; 2) Жеңіл; 3) Қатты.

9. Егер жолыңыз болмаса сіз не істейсіз?

1) Жаланы басқа біреуден көремін; 2) Көнесіз; 3) Келесі жолы абай боласыз.

10. Жастардың өзінің бос уақытын дұрыс өткізбеуіне сіз қалай қарайсыз?

1) Оларға тыйым салу керек; 2)Оларды дұрыс ұйымдастыру керек (мәдениетті демалу) 3) Солармен біз неге әуреленеміз;

1. Егер сіздің жұмыс орныңызға басқа біреуді қойса, сіз қайтесіз?

1)Несіне босқа жүйке-жүйемді тоздырам; 2)Оның бет-әлпеті бастыққа ұнады;

3) Келесі ретте менің жолым болады;

1. Қорқынышты киноны қалай көресіз?

1) Қорқасыз; 2) Жалығасыз; 3) Жақсы көңіл бөлем;

1. Жолдың кедергісінен маңызды жиналысқа кешіксеңіз:

1) Жиналыста мазасызданып кетесіз; 2) Тіл табысуға тырысасыз; 3) Өкінесіз;

1. Спорттық жетістіктерге қалай қарайсыз?

1) Жеңуге тырысасыз; 2) Өзіңізді жас сезінесіз; 3) Жеңілсеңіз ашуланасыз;

15. Егер сізді мейрамханада дұрыс күтпесе:

1) Айғай-шу болмас үшін үндемейсіз; 2) Күтушіні шақырып сөгіс бересіз; 3) Арыз кітабымен директорға барасыз.

16. Сіздің балаңызды мектепте ренжітсе:

1) Мұғаліммен сөйлесем; 2) Ренжіткен баланың ата-анасына айқай шақырамын;

3) Балаға «өзің ақылмен шеш» деймін;

17. Сіз қандай адамсыз?

1) Орташа; 2) Өз-өзіме сенімді; 3) Өткір.

18. Егер мектеп есігінің алдында әріптеспен қақтығысып қалсаңыз, ол сізден кешірім сұраса сіз не дейсіз?

1) Оқасы жоқ; 2) Көзіңе қарамайсың ба; 3) Кешіріңіз мен кінәлімін.

19. Жастардың арасындағы бұзақылыққа қалай қарайсыз?

1) Қашан бұл жастарға тыйым салынады; 2)Жүрекке тиетін жаза беру керек; 3) Тек қана жастарды кінәламау, бұл жерде тәрбиешілер де кінәлі.

20. Егер бұл дүниеге аң болып келсеңіз, қай аңды тандайтын едіңіз?

1) Жолбарыс; 2) Үй мысығы; 3) Аю.

Жауабы: 36-44 ұпай алса, мұғалім өз-өзіне сенімді, шыншыл, өмірде өз жолын таңдай білген, агрессиясы орташа адам.

45-тен жоғары ұпай алса, ол өте ашушаң, басқа адамдарға қатал қарайтын, өз-өзін ұстай алмайтын адам. Жеңіске жету үшін, биікке көтерілу үшін, ол жанұясын, қоршаған ұжымын құрбандыққа шалуы мүмкін.

35-ұпайдан төмен алған мұғалім өте мейірімді, өз-өзіне толық сенбейтін адам, оған өмірде кішкене батылдық сенімдік қажет. қалай өз жауаптарыңыздарға қанағатсыздар ма?

Психолог: енді біраз демалайық. (Слайд көрсету) «Бақыт деген».

Психолог:

Қиындықтан сірәда біз қашпаймыз.

Алғырлықпен тапқырлықты ұштаймыз.

Қиялдарға самғап ұшқан құстаймыз.

Шегінбейміз жеңістерге бастаймыз – дей отырып, мұғалімдерге арналған психологиялық тренинг сабақты аяқтауға рұқсат етіңіздер. Мұғалімдер бүгінгі тренингтерден алған әсерлерімен бөліседі.

«Пенжім орта мектебі»

коммуналдық мемлекеттік мекемесі

Мұғалімдерге арналған психологиялық тренингтер

Педагог – психолог: А. Б. Алибекова

2014 -2015 оқу жылы

Мақсаты: мұғалімдердің психикалық көңіл-күйлерін көтеру, шығармашылық қабілеттерін бағалай білу, өздеріне құрметпен қарау, ұжымда сыйластық қарым-қатынас орнату.

Құрметті әріптестер, бүгін сіздердің психикалық көңіл-күйлеріңізді көтеруге, өз бойларыңыздағы шығармашылық қабілеттеріңізді бағалай білуге, өз-өзіңізге құрметпен қарауға, бір-бірімізбен сыйластық қарым-қатынаста болуға арналған әуенді терапия сағатына ұйымшылдықпен қатысуға шақырамын.

1. Аутотренинг.

Дүниеде мұғалімдіктен құрметті мамандық жоқ. Бұл өте қиын, күрделі міндет. Нағыз мұғалім өзі оқытатын пәнді, соған байланысты ғылым саласын терең білуімен, сол білімін балаларға дұрыс жеткізумен көзге түсіп ерекшеленеді.

Оқушылардың интеллектуалдық дәрежесінің күннен күнге артуына байланысты мектепте жұмыс істеу барған сайын күрделеніп келеді. Қазіргі заман талабына сай білімді, интеллектуалды, ғылым мен техникадан, өнер мен саясаттан хабары бар, жан-жақты мінезге бай мұғалім жоғары бағаланады.

-Қазір сіздердің еркін, ыңғайлы отыруларыңыз сұралады. Баршаңыздан мына табиғат көріністері бейнеленген суретке зейін қойып, мұқият қарауларыңыз сұралады.

Табиғат суреттері кетеді.

— Көз алдыңызға жаңа суретте көрген табиғатты елестетіңіз.

• Терең дем алып, әуеннің ырғағына зейін аударыңыз.

• Соқпақ жолмен жүріп келесіз…….

• Жол ұзақ, шаршадыңыз, шөлдедіңіз……………..

• Кенет алдыңыздан ғажайып бақ көрінеді…………

• Алма бағы………………

2.Тест «Ашуыңызды ірке білесіз бе?»

Бұл тест 20 сұрақтан тұрады. Әр сұрақтың 3 жауабының біреуін таңдау керек. Мұғалімнің бәрі бірдей емес. Әр мұғалімнің шыдамдылығы әр алуан.

1. Егер басшымен ұрысысып қалсаңыз, татуласуға жол іздейсіз бе?

1) Әрқашан; 2) Анда-санда; 3)Ешқашан;

1. Қиын жағдайда өзіңізді қалай ұстайсыз?

1) Ішімнен ашуланамын; 2) Өз-өзімді ұстаймын; 3)Өз-өзімді ұстай алмаймын;

3) Ұстаздар сізді қандай адам деп санайды?

1) Өзімшіл және қызғаншақ; 2) Мейірімді; 3) Салмақты және өз-өзіне сенімді;

4) Егер сізге жауапты жұмыс берілсе не деп жауап бересіз?

1) Сенімсіздікпен келісім беремін; 2) Ойланбай келісем; 3) Өзімнің тыныштығым үшін келіспеймін;

5) Егер сіздің рұқсатыңызсыз мұғалім үстеліңізден қағаз алса, сіз өзіңізді қалай ұстайсыз?

1) Қатты ұрсамын; 2) Орнына қойдырамын; 3) Тағы ештеңе керек жоқ па деп сұраймын;

6) Егер сіздің күйеуіңіз (әйеліңіз) жұмыстан кешігіп келсе оны қалай қарсы аласыз?

1) Сен неге кешіктің? 2) Кеше қайда қаңғыдың? 3) Мен енді уайымдай бастадым.

7) Сіз өзіңізді машинаның рөлінде қалай ұстайсыз?

1) Алдындағы машинаны қуып жатасыз; 2)Сізге бәрібір, қанша машина озады;

3) Машинаны қатты жылдамдығына салам.

Сіз өмірге қалай қарайсыз?

1) Орташа; 2) Жеңіл; 3) Қатты.

9. Егер жолыңыз болмаса сіз не істейсіз?

1) Жаланы басқа біреуден көремін; 2) Көнесіз; 3) Келесі жолы абай боласыз.

10. Жастардың өзінің бос уақытын дұрыс өткізбеуіне сіз қалай қарайсыз?

1) Оларға тыйым салу керек; 2)Оларды дұрыс ұйымдастыру керек (мәдениетті демалу) 3) Солармен біз неге әуреленеміз;

1. Егер сіздің жұмыс орныңызға басқа біреуді қойса, сіз қайтесіз?

1)Несіне босқа жүйке-жүйемді тоздырам; 2)Оның бет-әлпеті бастыққа ұнады;

3) Келесі ретте менің жолым болады;

1. Қорқынышты киноны қалай көресіз?

1) Қорқасыз; 2) Жалығасыз; 3) Жақсы көңіл бөлем;

1. Жолдың кедергісінен маңызды жиналысқа кешіксеңіз:

1) Жиналыста мазасызданып кетесіз; 2) Тіл табысуға тырысасыз; 3) Өкінесіз;

1. Спорттық жетістіктерге қалай қарайсыз?

1) Жеңуге тырысасыз; 2) Өзіңізді жас сезінесіз; 3) Жеңілсеңіз ашуланасыз;

15) Егер сізді мейрамханада дұрыс күтпесе:

1) Айғай-шу болмас үшін үндемейсіз; 2) Күтушіні шақырып сөгіс бересіз; 3) Арыз кітабымен директорға барасыз.

16)Сіздің балаңызды мектепте ренжітсе:

1) Мұғаліммен сөйлесем; 2) Ренжіткен баланың ата-анасына айқай шақырамын;

3) Балаға «өзің ақылмен шеш» деймін;

17) Сіз қандай адамсыз?

1) Орташа; 2) Өз-өзіме сенімді; 3) Өткір.

18) Егер мектеп есігінің алдында әріптеспен қақтығысып қалсаңыз, ол сізден кешірім сұраса сіз не дейсіз?

1) Оқасы жоқ; 2) Көзіңе қарамайсың ба; 3) Кешіріңіз мен кінәлімін.

19) Жастардың арасындағы бұзақылыққа қалай қарайсыз?

1) Қашан бұл жастарға тыйым салынады; 2)Жүрекке тиетін жаза беру керек; 3) Тек қана жастарды кінәламау, бұл жерде тәрбиешілер де кінәлі.

20) Егер бұл дүниеге аң болып келсеңіз, қай аңды тандайтын едіңіз?

1) Жолбарыс; 2) Үй мысығы; 3) Аю.

Жауабы: 36-44 ұпай алса, мұғалім өз-өзіне сенімді, шыншыл, өмірде өз жолын таңдай білген, агрессиясы орташа адам.

45-тен жоғары ұпай алса, ол өте ашушаң, басқа адамдарға қатал қарайтын, өз-өзін ұстай алмайтын адам. Жеңіске жету үшін, биікке көтерілу үшін, ол жанұясын, қоршаған ұжымын құрбандыққа шалуы мүмкін.

35-ұпайдан төмен алған мұғалім өте мейірімді, өз-өзіне толық сенбейтін адам, оған өмірде кішкене батылдық сенімдік қажет.

1. «Тиімді қарым-қатынас орнату» бағытында бейнежаттығу.

Ортаға 6 мұғалім шақырамын. Сіздерге тапсырмалар беріледі. Тапсырмаларды үнсіз оқып, вербалдық емес қарым-қатынас құралдарының көмегімен жағдайяттарды ойнап шығуы тиіс. Басқа қатысушылар не жайлы «баяндап» жатқанын шешулері керек.

Тапсырмалар:

1. Басқаларға өзіңіздің сүйікті киіміңіз жайлы айтыңыз, оның түсін, үлгісін сипаттап беріңіз. Оны жиі киесіз бе, қандай жағдайларда киесіз?

2. Соңғы көрген фильміңіз және оның не туралы болғанын айтыңыз: ол сізге ұнады ма?

3. Жақында қандай қуанышты оқиға болды, соны бөліскенде қасыңызда кім болды?

4. Бос уақытыңызды қалай өткізесіз, немен айналысасыз, қайда барасыз кіммен араласасыз?

5. Сүйікті кітабыңызды, оның оқиғаларын айтып беріңіз, басты кейіпкерлері кімдер?

6. Үй шаруашылығымен айналысқанды ұнатасыз ба? Сізге үй ішінде атқарылатын жұмыстың қайсысы ұнайды, қайсысы ұнамайды.

Назарларыңызға рахмет!

Жансая слайд 

1. Сіздің досыңыз немесе танысыңыз алған қарызын беруді ұмытып кетті сіздің әрекетіңіз?.

2. Сабақ үстінде сізге оқушы дөрекі сөйлеп сөз қайтарса не істер едіңіз?

3. Ашуланып келген ата – ананың тілін қалай табар едіңіз?

4. Әріптесіңізбен сөзге келіспей қалдыңыз сіздің әрекетіңіз?

5. Оқушыңыз сізге түсініксіз сұрақ қойды, сіз оны түсінбедіңіз сіздің әрекетіңіз?

6. Сіздің көңіл – күйіңіз жоқ, бірақ та бір ата – ана сіздің мазаңызды алып қоймады өзі мазасыз ата – ана сіздің әрекетіңіз?

7.Әріптесіңіз бір нәрсні дәлелдеп жатыр, бірақ сіз кәміл сенімдісіз оның дәлелдеп жатқаны дұрыс емес екендігін сіздің әрекетіңіз?

 

Семинар – тренинг «Біздің болашағымыз-білімді мұғалімдерде»

Ұстаздарға арналған тренинг

— Армысыздар, құрметті қонақтар!
— Бүгінгі біздің мектепте өтіп жатқан семинарға қош келдіңіздер!
— Мұғалімдерді шеңберге тұрғызу. Біз қазір жай ғана шеңберге тұра салмаймыз. Біз бойымыздағы барлық ауырлықты артқа тастап, денемізді жеңілдетіп алып, шеңберге тұрамыз. Ол үшін: көздеріңізді жұмыңыздар.
1. Тыныштық сәті:
Өзімізді самғап ұшқан құс сияқты сезініп, қуанышқа бөленеміз. Енді бірде сіз таудан сарқырап, таумен тастың арасынан өзіңізге жол тауып келе жатырсыз.
— Таудан құлап аққан су, арнасынан асқан өзенге айналып, шайдай жазық, кең далада ағып барады.
— Сіз сәбиді аялап отырған ананың бақытын сезінесіз.
— Буырханған теңіз төрінде өз кемесін алға қарай бастап бара жатқан капитанның қуанышын елестетіп көріңізші.
— Сіз өзіңіздің күшіңізге ғана емес, адал ісіңізге сенесіз. Таяқтан тайсалмай, семсерден сескенбей, жеңдім деп шаттаныңыз.
— Ыстық қайрат, нұрлы ақыл, жылы жүрекпен сіз үшін алынбайтын қамал жоқ.
— Шаттық пен қуаныш, достық пен махаббат, бақыт пен жақсылық әлеміне екі аяғыңызды нық басып еніңіз де былай деңіз.
— Өмір, мені жалғандықтан шындыққа, қараңғыдан жарыққа жетеле.
— Еңбек етсем, ертеңгі бақытыма сенемін!
— Мақсатыма жеткізер уақытыма сенемін!
— Достық іспен қасты да жеңеріме сенемін!
— Ақыл, сана, біліммен өнеріме сенемін!
— Арым таза, ақ көңіл адалдыққа сенемін!
— Абройлы, ақ ниет, адамдыққа сенемін!
— Жанарымда өшпейтін алау отқа сенемін!
— Бақыт, байлық басыма қонарыма сенемін!
— Өзімді – өзім сүйген соң махаббатқа сенемін, — деп көзімізді ашамыз.

2. Сіз қандай жұмыскерсіз?
Олай болса келесі жаттығуымыз «Сіз қандай жұмыскерсіз» деп аталады.
Мына суретте аттың сұлбасы салынған. Сіздің міндетіңіз – суретті аяқтау, жануарлардың барлық сыртқы мүшелерінің суретін толықтырып салу және айналасын әсемдеу. Атқа керекті жағдайды жасаңыз.
1. Егер сіз аттың сыртқы негізгі бөліктеріне көңіл аударсаңыз (жалына, тұяғы мен құйрығына) онда сіз еңбек ете білесіз. Бірақ іскер емессіз.
2. Егер сіз аттың бет — әлпетіне көп назар аударсаңыз (көзіне, аузына, мұрнына, кекіліне және т. б. суретін салсаңыз), онда сіз жұмысқа қияли қатынастасыз, сізде толықтай елесті үмітіңіз енді құралған және құбылмалы үміт. Мүмкін сіз жас шығарсыз, әлі тәжірибе жинай қоймаған боларсыз, онда уақыт келе сіздің қалыптасуыңыз қалпына келеді. Егер сіз ержеткен адам болсаңыз, онда ынтыққындығыңыз бұл мінездеріңіздің бір қасиеті.
3. Егер әрбір түгін салуға тырыссаңыз, болар — болмасқа көп көңіл аударсаңыз, онда аңғарпаздығыңызды көрсетеді, қарқынды жұмыс істегенді ұнатасыз, өзгеге де өзіңізге де ұқыпты және ұстамдысыз. Сізге сенім артуға болады, бастаған істі ешқашан аяқтамай қоймайсыз. Сізбен бірге жұмыс істеген өте қиын, барлығын өзіңіздің білгіштігіңізбен және ұсақ түйектеріңізбен шеттетесіз.
4. Егер сіз атқа өзіңіздің атыңызды, көгалда немесе егістікте орналастырсаңыз, онда сіз ыңғайлы жерде жұмыс істеуге ұмтыласыз, тәуелді болғанды ұнатпайсыз және бағынышты болғанды бағалайсыз.
5. Егер сіз атқа ауыздық немесе ертоқым салсаңыз, онда сізге қысыммен жұмыс ісеуден арылу керек, сіз кез — келген басшыға солай болуы тиіс деп бағынуға дайынсыз. Сіздің атыңыздың жібі қаншалықты ұзын болса, онда ауыр және ыңғайсыз жағдайда жұмыс істеуге үйренгенсіз. Мүмкін сіз, басқаша болатынын өзіңізге елестете алмайтын да шығарсыз.
6. Егер сіз аттың үстіне адамды салып қойсаңыз, онда берілген бұйрықты орындауға үйренгенсіз, өз бетіңізбен жұмыс істеуге әдеттенбегенсіз. Сізге біреудің басшылық жасағаны, жай тапсырма беріп қоймай белгілі бір жұмыс түрін тапсырғаны ұнайды.

3. Лабиринт немесе жіптік курс.
«Лабиринт» ойын жаттығуын ұсынамын. Жаттығудың мақсаты: сенімділікті арттыру, бір — біріне қолдау көрсетуге баулу, ұжым арасындағы көшбасшыны анықтау. Матаға маркермен бұрылыстары көп жолдар салынған, яғни лабиринт және көрсетілген жолмен жүретін кез келген шағын дөңгелекше жатыр. Топ матаны керіп қолдарымен ұстап тұрады. Нұсқаушы белгі бергеннен кейін мата үстіндегі шағын дөңгелекшені керілген матаның көмегімен жылжытып барлық жолдардан өтіп шығасыздар. Ойын кезінде сөйлеуге болмайды. Сөйлеген жағдайда немесе дөңгелекше жолдардан шығып кеткен жағдайда жаттығуды қайта бастайды. Қашан толық өтіп шыққанша жалғаса береді. Жаттығудың да мақсаты осы. Топпен бірлесе жұмыс істегенде ғана тиімді нәтижеге жетеміз.

Педагогтарға арналған тренинг. жүктеу

Сценарий праздника
посвященного Международному женскому дню 8 марта

для детей старшей группы – 2020г.

Ведущий: Здравствуйте,
дорогие  гости! Сегодня  к нам  пришли  мамы и бабушки. И  сегодняшний 
праздник  мы  посвящаем  вам  ….наши дорогие!

Ничего нет  на свете  чудесней

И сильней  материнской  любви.

С чем  сравнить её?

Может  быть  с песней,

Что  поют  на заре  соловьи?

Доброты  материнской  прекрасной

Ничего  удивительней  нет,

Этот  мир  к чьей  судьбе  мы  причастны,

Добротой  материнской  согрет.

Материнской любви нам никто не заменит,

Не пытайтесь, не надо, друзья.

Только мамино сердце любовью согреет,

И обнимет, и приласкает тебя.

Дети
исполняют танец – вход «Мама»

В
конце танца дети остаются на местах.

Ребенок 1:

Здравствуйте, мамочки!

Здравствуйте, бабушки!

Вам говорим не тая,

Вы – наши лучшие, самые добрые,

Самые близкие в мире друзья!

Ребенок 2:

Этот добрый, светлый праздник

Отмечает вся страна,

И веселый март-проказник,

И красавица весна.

Ребенок 3:

Все поют вокруг и славят

Мам любимых, дорогих

И, конечно, поздравляют

Милых
бабушек своих.

Ребенок 4:

Этот праздник полон нежных

И красивых теплых слов.

Лучик счастья и надежды,

Он несет с собой любовь.

Ведущий:

Материнской
любви нам никто не заменит,

Не
пытайтесь, не надо, друзья.

Только
мамино сердце любовью согреет,

И обнимет,
и приласкает тебя!

5.Мамино сердце не знает покоя,

Мамино
сердце, как факел горит,

Мамино
сердце от горя укроет,

Будет ему
тяжело — промолчит.

6.Мамино сердце обид не хранит,

К детям
любовь её не угасает,

Мамино
сердце поймёт и простит,

Сердце
границы тревогам не знает

7.Мамино сердце так много вмещает

Ласки,
заботы любви и тепла.

Нас от
невзгоды любой защищает.

Только б
родная счастливой была.

Песня__Шумные, но классные

Садятся на свои места.

Ребенок:

8 Марта,  у мужчин
особое волнение.

Атаковало
магазины мужское население.

Такими
щедрыми все стали,

Скупают «Эйван» и «Лореали»,

Помады,
кремы и духи,

И
обязательно цветы!

Ребенок:

Мы
тоже отставать не собираемся

И в
путешествие мы с мамами отправляемся.

Поверьте,
весело там будет и приятно

И
главное совсем …бесплатно.

Выходит Стюардесса:

Уважаемые
дамы и господа! Мы рады приветствовать вас на борту нашего лайнера «Сказка», выполняющего
рейс «Детский сад № 1 — «Долина
маминой мечты».

Полёт
проходит на высоте 2 этажа.

Температура
за бортом — минус пять градусов

Ветер
попутный.

Время
полета составит 50 минут. Просьба отключить электронные устройства, в частности
мобильные телефоны.

Проверьте
ремни безопасности.

Мы
взлетаем.

Желаем
приятного полёта.

(звук самолёта)

Стюардесса:
Сейчас, мы пролетаем над островом «Настоящие джентльмены» .

Я
предлагаю 1-ю посадку сделать именно здесь.

Посмотрите,

Гордость бабушек и мам –  элегантные джентльмены,

Полюбуйтесь вы на них – наши маленькие, но
уже настоящие мужчины.

Под музыку
выходят мальчики

1.Мамы, бабушки
сейчас мы хотим поздравить вас

2. Мы ещё поздравить
рады всех работников детсада.

3.И подружек, и
сестрёнок, и. конечно, всех девчонок        

4.Полюбуйтесь, наши
мамы, как мы возмужали,

Подтянулись, подросли, мышцы подкачали.

5. С Днем 8 марта, с
праздником весенним,

С первыми лучами в
этот светлый час!

Дорогие дамы, мы
вас очень любим

И от всего сердца
поздравляем вас!

Танец «Джентльменов»

Стюардесса:
Полет продолжается, просьба пассажиров занять свои места.

Ой,
как высоко мы летим! Кажется, я вижу русло реки маминых забот. Она протекает
через всю страну:
омывает Горы не сделанных дел. А это что за высоченные горы?

Так
это же и есть всемирно известные Горы не сделанных дел. Любая мама про них
расскажет, если спросить. Кто хочет помочь своим мамам? Желающие есть?

Тогда
пристегните ремни. Мы начинаем снижаться. Так как время нашей посадки
ограничено.

ИГРЫ:

1.

2.

Стюардесса:Ну,
что же, порядок навели, можно продолжить полет, просьба пассажиров занять свои места.
Следующая остановка «Поляна бабушек»

(выходят две  пары с колясками)

Стюардесса:

На скамейке во дворе

Бабушки сидят.

Целый день до вечера

О внуках говорят.

(Выходят
три девочки, одетых бабушками.)

1 бабушка:

Молодежь-то, какова?

А поступки, а слова?

Поглядите на их моды.

Разоделись, обормоты!

Раньше: танцы да кадрили,

Юбки пышные носили.

А теперича – не то.

Брюки – во, (показывает длину)

А юбки – во.

2 бабушка:

Ну, а танцы-то, а танцы!

Стали все, как иностранцы.

Как ударятся плясать,

Ногу об ногу чесать!

Их трясет, как в лихорадке,

Поглядеть – так стыд и срам!

1 бабушка:

Мы так с вами не плясали,

Мы фигуры изучали

И ходили по балам!

3 бабушка:

Подружки, хватит вам ворчать,

Молодежь все обсуждать.

Были тоже мы такими:

Молодыми, озорными.

Сбросим-ка лет «надцать» так,

Потанцуем для ребят!

И вы, ребята, не сидите,

С нами танцевать, вы, выходите!

Танец Едем на дискотеку

Стюардесса:

Давайте же и бабушек

Поздравим с женским днём.

Для них стихи расскажем.

Стихи

Я и
бабушка похожи: я красива, она тоже!

Мы
любим ватрушки и булки,

И
песни во время прогулки.

Мы
вместе на швейной машинке,

шьем
платья для куклы Маринки.

И
вместе её наряжаем, и вместе её обожаем.

Мы с
бабушкой очень похожи,

Я
шустрая, бабушка тоже.

Она у
меня не старушка,

А
лучшая в мире подружка!

***

Я для
бабушки любимой в этот день на все готов!

Выпью
чай ее с малиной, съем с десяток пирогов.

И
посуду сам помою, уложу бабулю спать.

Очень
просто быть героем.

Надо
слабым помогать.

***

Все
очень удивляются, когда вдруг узнают,
Что это внук и бабушка по улице идут.
Все думают я с мамой иль с маминой сестрой.
Что ж, если стала бабушкой, нельзя быть молодой?
А мне, признаться, нравится, что бабушка моя
Модница, красавица и балует меня.

***

Девочка:

Подарили
бабушке компьютер,

И
теперь не рады, ведь она

Каждую
свободную минуту

В
нём сидит, как кошка у окна.

Мальчик:

Не
печёт уж бабушка печенья,

Вкусные
с капустой пироги,

И не
варит больше нам варенья,

Только
слышим: «Ну-ка, помоги…»

Песня «Бабушка и интернет»

Стюардесса:
Полет продолжается, просьба пассажиров занять свои места.

(Гул самолёта)

Наш
самолет совершает посадку в самом сердце маминой красоты и я настоятельно
рекомендую совершить экскурсию в удивительное и неожиданное место, которое
любят все девочки – «Мамин гардероб» !

В
зале прилета вас ожидают наши талантливые модели, которые с удовольствием будут
сопровождать на протяжении всей экскурсии. Приятного выходного!

1-й
ребенок.

Мы показ
свой начинаем,

Дом
моделей открываем.

2-й
ребенок.

Такого
вы не видели, не знали,

Что
мы покажем в нашем зале.

3-й
ребенок.

В
наших модах — новизна,

В
наших модах — красота!

4-й
ребенок.

Приглашает
наша мода всех людей,

Наряжает
она взрослых и детей.

Стюардесса:

Выглядеть
современно — приятно!

Всем
так хочется — это понятно!

Открываем
наш показ.

Модели
– только высший класс!

Исполняется танец «Модницы»

ПРИЗНАНИЕ...(от мальчиков).

1. У
нас есть очень веские причины

Девчонок
наших нынче похвалить,

Мы
будущие парни и мужчины,

Должны
беречь их очень и любить!

2.
Вы посмотрите, как они опрятны,

А
бантики и туфли, хоть куда!

Косички
заплетут, смотреть приятно,

Мальчишка
так не сможет никогда!

3. А
как они общаются красиво!

А
как умеют глазками играть!

И
спинку держат ровно, а не криво,

Умеют
петь прекрасно, танцевать!

4.
Мы девочками нашими гордимся,

Конечно,
обижаем иногда,

Но
после очень этого стыдимся

И
срочно извиняемся всегда!

5.
Любимые хорошие девчонки!

Стихи
мы прочитали лишь для вас!

Простите,
если не звучало звонко,

Но
главное -вы лучшие у нас!

Подарочки для девочек)))))

Стюардесса:
Нам нужно поторопиться, продолжаем путешествие. В каком красивом
месте мы оказались! Это остров развлечений и отдыха! Снижаемся? Будем
веселиться!

Игры:

1.

2.

Стюардесса:
Последняя остановка путешествия «Долина маминой мечты»

Это
место окружено тайной. Ведь так не просто бывает понять, о чём мечтает другой
человек. Но каждая мама мечтает о счастье своего ребёнка, о том, чтобы он рос
здоровым, умным и добрым. А любой ребёнок мечтает, чтобы мамина мечта
обязательно сбылась. Давайте подарим мамам очень красивый и нежный танец.

 Танец________________________

Ребенок 1:

— Детство — золотая пора.

Как чудесно знать, что со мной

Мама — словно ангел добра,

Друг мой самый лучший, родной.

Ребенок 2:

— Дорогая мамочка, мамуля

Милый дорогой нам человек

Любим крепко и целуем

Будь счастливой весь свой век.

Ребенок 3:

Ты — мама. Значит — лучше всех!

Не может быть души светлее.

Ты — мама, значит, в мире нет,

Ну, никого тебя роднее!

Вместе хором:

— Мы мамам любовь свою отдаем

Для них, для любимых мы песню поем.

Песня «Улыбка мамы»

Стюардесса:На этом наш полет
подошел к концу. Наш лайнер приземлился. Мы вернулись в наш детский сад.

Ребенок 4:  

Праздник наш уже кончаем,        

Что же нам ещё сказать?      

Разрешите на прощанье      

Вам здоровья пожелать!

Ребенок 5:

Наш поклон и от всех спасибо.         

И за солнечность ваших глаз,        

И за то, что весна красиво        

Днём сегодняшним началась!

Ребенок 6:

Будьте веселы и здоровы,

Всем дарите вы добрый свет!        

Приходите вы в гости снова

И живите вы до ста лет!              

Ведущая: Вот и
закончился наше праздничное путешествие, а мы на прощание  хотим подарить вам
свои подарки, сделанные с любовью и нежностью — своими руками и сказать самые
добрые слова:

Раздать детям подарки для мам (открытка –
аппликация «Цветик-Семицветик»)

 ДЕТИ с
подарком выходят на центр в полукруг:

Цветок волшебный,
сказочный

В праздничный час,

Дорогие мамочки,
примите от нас.

Пусть мама
листочки с цветка отрывает.

Цветок наш желания
все исполняет.

— Красный пусть
подарит модное платье очень.

—   А жёлтый пусть
доставит ей путёвку в Сочи.

—  Зелёный — и
папа рыцарем станет

   И звёздочку с
неба для мамы достанет.

— Оранжевый —
дарит пусть маме тепло.

— А белый – чтоб
ей на работе везло.

 — А розовый
листик – он нежный такой!

   Хочу, чтоб
всегда была мама со мной!

— Синий лист –
чудо произойдет,

   И лично для
мамы Киркоров споёт!

 — Милые мамочки,
добрые, нежные,

   Примите от нас
вы цветочки волшебные!

ВЕДУЩАЯ:   Вы
будьте прекрасны, как эти цветы,

                 
И пусть исполняются ваши мечты!

Дети под
музыку выходят из зала

«Жалпыадамзатты? ??ндылы?тар – мектепті? т?тастай педагогикалы? ?дерісіні? негізі» атты та?ырыбы бойынша м??алімдерге арнал?ан ?дістемелік семинарды? жоспары.

Мұғалімдерге арналған әдістемелік семинардың жоспары
Мектеп: Мәдениет қазақ — орыс орта мектебі
Семинарды тыңдаушылардың саны: 5
өзін – өзі тану сабағын беретін мұғалімдер (әдістеме бірлестігі)
Мерзімі: __________Мұғалім: Исмаилова А.А.
Мұғалімдерге арналған әдістемелік тақырыбы:
«Жалпыадамзаттық құндылықтар – мектептің тұтастай педагогикалық үдерісінің негізі»
Мақсаты: Жалпыадамзаттық құндылық ұғымының мәнін ашып, олардың өзін — өзі танудағы сүйіспеншілікті оятып, риясыз қызмет ете білуге баулу.
Міндетті:
Өзін — өзі тануға және жалпыадамзаттық құндылықтар туралы түсінікті тереңдетіп, жауапкершілігін арттыру.
Жалпыадамзаттық құндылықтарды тереңдете отырып өмірге деген сүйіспеншілігін және өмір қиыншылықтарын жеңуге талпынысын дамыту.
Бұл өмірде кешірімді болуға тәрбиелеу. Ресустары: (материалдары көздері)
Жоспар
Ұйымдастыру кезеңі. Өз семинарымды тыныштық сәтінен бастаймын. № Нұрға бөлену.
Дәйек сөз
3.«Өзін-өзі тану» рухани-адамгершілік білім беру бағдарламасының психологиялық-педагогикалық негіздері.
— Бейнеролик: Ш.А. Амонашвили.
(Три главных совета по воспитанию детей)
https://youtu.be/a2sgrb4cdJg
4.«Өзін-өзі тану» рухани-адамгершілік білім беру бағдарламасының аксиологиялық негіздері.
-Бейнеролик: Два младенца. https://youtu.be/XStktIPXzGU;
— Бейнеролик: Великая речь Махатмы Ганди
https://youtu.be/gcdzuWeDV0A;
-Өсиетнама : Екі қасқыр HYPERLINK «https://youtu.be/8UNGGQzhe7Y» https://youtu.be/8UNGGQzhe7Y;
-Бейнеролик: Ішкі тыныштық (Конфу панда);
— Бейнеролик: өсиетнама «Счастливая семья» HYPERLINK «https://youtu.be/AM7D8nXDZAU» https://youtu.be/AM7D8nXDZAU.
5.«Өзін-өзі тану» рухани-адамгершілік білім беру бағдарламасын басқа пәндермен ықпалдастыру.
— Бейнеролик: Кристаллы воды. Влияние слов на кристаллы воды. https://youtu.be/WJFN85-LwVo. Талдау
Презентация тайындаймын, презентацияға Ұлы адамдардың сөздерін, бейнероликтерді кіргіземін.
Үй тапсырмасы:
Януш Корчак туралы бейнефильмді көруге ұсынамын. «Януш Корчак как любить ребенка» https://youtu.be/gkR8l_QeVywЖиналыстың қорытынды сәті.
Мұғалімдердің сұрақтарына жауап.
Ән айту: Жігіттер тобы «Дүние керуен».
https://youtu.be/-zKKyeCCT3s
Назарларыңызға рахмет! Мұғалімдерге арналған әдістемелік семинардың сценари (әзірлеме)
Тақырыбы
«Жалпыадамзаттық құндылықтар – мектептің тұтастай педагогикалық үдерісінің негізі»
1.Кіріспе сөз
Сәлеметсізбе, құрметті әріптестер, бүгін біз сізбен жалпыадамзаттық құндылықтар және «Өзін өзі тану»бағдарламызда қандай өзгерістер жайлы сөйлесеміз.
Ұйымдастыру кезеңі. Өз семинарымды тыныштық сәтінен бастаймын.
№ Нұрға бөлену.
2.Дәйек сөз
Өмір — кеме, жүзем онда демеңіз,
Ізгіліктен жасалмаса кемеңіз.
Халық даналығы
3.«Өзін-өзі тану» рухани-адамгершілік білім беру бағдарламасының психологиялық-педагогикалық негіздері.
— Бейнеролик: Ш.А. Амонашвили. (Три главных совета по воспитанию детей)
https://youtu.be/a2sgrb4cdJgРухани адамгершілік білім беру үдерісі жүрекке арналған білім, ол интелектуалық білінмен айтарлықтай өзгеше. Рухани адамгершілік білім ішкі білім.
Батыс психологиясында үш бағыт қарастырады:
Психоаналитикалық бағыт бірінші толқын (З.Фрейд, Э.Эриксон, К.Хоран)
Бихевиористік бағыт:адамның тәртібі оның физиологиясына байланысты (екінші толқын Д.Б.Уотсон). «Өз құмарлығының тозағына күймеген адам, оларды жеңе алмайды.
Тән мен жан нышандардың өзара біте қайнасуының тереңдігі сонша, біз тәндік нышан арқылы жанның қасиетті туралы, сол сияқты жанның ерекшеліктері арқылы тәннің тиісті формалары туралы да терең зерделей аламыз.Адамдар да өсімдіктер сияқты кейбіреулері жарықта, кейбіреулері көлеңкеде өскенді қалайды. Жарықтан гөрі көлеңкені қалайтындар бар», деген К.Г.Юнг. Ал К.Р. Роджерстің ойынша, біздің әрқайсысымыз жан мен тән, сезім мен парасаттылық арасында айырмашылығы жойылған, өзара интеграцияланған бір бүтіндікке жанталаса талпынған екі бөліктен тұрады.Адамның ізгілігіне сенбейтін адамдарға ізгіліктің көрінісі де сирек кездеседі.Абрахам Маслоу…менің өз қажеттіліктерімді қанағаттандыру кезінде байқағаным, өз кезегінде жаңа және одан да терең қанағаттанбаушылыққа ауысып отыратын уақытша бақытқа ғана жеткізеді. Оның ойынша, әр адамға мәңгілік рухани құндылықтарда жоғары қажеттіліктер (метақажеттіліктер)тән. Егер олар қанағаттандырылмаса, метапотологиялар дамиды.
Гуманистік бағыт — үшінші толқын(Карл Роджерс, А.Маслоу, Эрик Фромм). Бихевиоризм (ағылшын тілінен аударғанда behavior – тәртіп). Кең мағынасы адам мен жануарлардың ағзасының сыртқы ортаның әсерін қабылдау әсерін бақылайтын психология саласы.
Ғалымдар : Джон Бродес Уотсон, Эдуард Чейс Толмен және басқалары. З.Фрейд бірінші рет бейнесаналық (санадан тыс) бөлігін ажырата отырып, адам санасының құрылымын жасады. Ол невроздарды зерттей отырып , сана саласынан шығып қалған эмоцияларды тапты және оларды түпкі сана (подсознание)деп атады. З. Фрейд негізінен патологиялық жағдайларды қарастырғандықтан, оның теориясын жан жақты ету адам мүмкіндіктерін шектеуге әкеліп соқтырды. К.Г.Юнг сананың төменгі, жеке тұлғалық деңгейінен басқа жоғары деңгейінің (жоғары сана)бар екеніне назар аудара отырып, бейсаналық ұғымын кеңейтті.
4.«Өзін-өзі тану» рухани-адамгершілік білім беру бағдарламасының аксиологиялық негіздері.
-Бейнеролик: Два младенца. https://youtu.be/XStktIPXzGU;
— Бейнеролик: Великая речь Махатмы Ганди
https://youtu.be/gcdzuWeDV0A-Өсиетнама : Екі қасқыр HYPERLINK «https://youtu.be/8UNGGQzhe7Y» https://youtu.be/8UNGGQzhe7Y;
-Бейнеролик: Ішкі тыныштық (Конфу панда);
— Бейнеролик: өсиетнама «Счастливая семья» HYPERLINK «https://youtu.be/AM7D8nXDZAU» https://youtu.be/AM7D8nXDZAU.
— Аксиология (грекше axia — құндылық және logos — ілім)- «құндылық» категориясын зерттейтін философия саласы. Адам үшін аса маңызды заттар, құбылыстар, қасиеттер, жай – күйлерді құндылықтар деп аталады.Т.И.Петракова ұсынған құндылықтар жүйесінің жіктемесі олар үш түрге бөліп қарастыруды көздейді: табиға, жүре пайда болған және абсолюттік.
— Табиға құндылықтар – бұл адамның табиғи күші мен жан –дүниесінің қабілеттілігі құндылықтары: яғни, ақыл –ой, сезім, күш-жігер.
-Жүре пайда болатын құндылықтар –бұл адамның интеллектуалды және адамгершілік тұрғыдан дамуы барысында меңгерген құндылықтар (әдептілік, сыпайлық, сыйластық, жанашырлық , кеңпейілділік, ақкөңілділік, сабырлық).
-Абсолюттік жалпы адамзаттық құндылықтар – ол уақытқа бағынбайтын, ешқандай ортамен, қоғаммен шектелмейтін, бүкіл адамзат үшін маңызы зор құндылықтар. Абсолюттік(мәңгілік) жалпыадамзаттық құндылықтар тұлғаға рухани –адамгершілік білім берудің негізгі өзегі болып табылады.Мәңгілік адамзаттық құндылықтарды жарыққа шығару ізгілікке жол ашады. Жалпыадамзаттық құндылықтар барлық адами қасиеттердің өзегі болып табылады. (1 сурет)
Ақиқат,Дұрыс әрекет, Тыныштық, Сүйіспеншілік, Қиянат жасамау сияқты адамгершілік құндылықтарды жете түсінгісі келетін кез келген адам, осы құндылықтарды іс жүзінде қолданып, оларды адал ниетпен және ақ пейілмен таратса, сол адамды нағыз білімді адал деп атауға болады.
Ақиқат – негізігі жалпы адами құндылық. Ақиқатты тану үшін адам өзіне мен кіммін?өмірімнің мақсаты не? Үйлесімді өмірді қалай сүремін? Деген сұрақтар қоя бастайды.Ақиқат — басқа құндылықтардың қайнар көзі болып тбылады. Оны шын мәнінде танысаң барлық іс –әрекеттер ақиқатпен сәйкестенеді. Әр адамның шыңы жеке, ақиқат қана бір деген даналықты халқымызды бекер айтпаған Ұлы ақын Абай атамыз.
Бейнеролик :Два младенца. https://youtu.be/XStktIPXzGUАқиқаттан туындағанның барлығы –дұрыс әрекет.
Пифагор (б.з.д.570-490) Мен «Осы жерде жіне тап қазір»күйіне түсу мүмкіндігінен бақыт көремін, осы күйге түскенде біз Өзімізді түсінеміз, біз Бармыз, Мен –Бармын…, Мен болу – әрқашан бақыт…
Бақыт өмір сүрудің Ұлы ғылымы тек қана тап қазір өмір сүру болып табылады.
Қиянат жасамау – түсіну ретіндегі Сүйіспеншілік. Түсіну –барлық тіршілікті қиянат жасамауға алып келу тұтастығы.Қиянат жасамау –Ақиқат, Сүйіспеншілік, Дұрыс әрекет және ішкі тыныштықтың іс жүзіндегі тәтті жемісі. Өзіне қатысты қиянат жасамау
Өзіне қатысты қиянат жасамау –бұл өз сезім мүшелеріне қиянат жасамау:
Өтірік айту, дөрекі сөйлеу –тілге қиянат;
Жаман сөз есту –құлаққа қиянат;
Барлығынан жамандық көру –көзге қиянат;
Жаман иіс иіскеу – мұрынға қиянат;
Жаман әрекет жасау –тәнге қиянат;
Жағымсыз ойлар –бүкіл әлемге қиянат.
Жақсылық ойла,
Жақсылыққа қара,
Жақсылықты есті,
Жақсылықты айт,
Жақсылық істе –бақытқа бастар жол осы.
Қиянат жасаудың себептері:
Сүйіспеншіліктің жетіспеуі;
Рухани –адамгершілік білімнің жетіспеуі;
Өзгеріске қарсылық ретінде қиянат;
Әлем туралы өзіндік түсінігіне сәйкес әлемді өзгерту ниетінен туындаған қиянат.
«Ең қуаттылырдың қаруы –қиянат жасамау»Махатма Ганди,
Бейнеролик: Великая речь Махатмы Ганди
https://youtu.be/gcdzuWeDV0A
Өсиетнама : Екі қасқыр https://youtu.be/8UNGGQzhe7YІшкі тыныштық пен қуаныш осы өмірдің бөлінбейтін бөлшегі емес, ішкі тыныштық пен қуаныш бұл біздің шынайы ішкі табиғатымыз. Жан тыныштығы асау мұхитқа ұқсайды. Мұхиттың жан тыныштығы өзінің тереңінде. Әрбір адам –бұл мұхит. Адам ақиқатты сезініп сүйіспеншілікпен дұрыс қадам жасаса, онда оның қөңілі мен жан тыныштығы хош иісті гүлдей бал –бұл жайнайды. Конфуций: «Жақсы адамды кездестірсең, одан үйренуге тырыс, ал жаман мінез –құлықтағы адамды кездестірсең, өзіңді зертте»,–деген. Сезімнің сергек болсын, айнала қоршаған ортаға немқұрайды қарама! Басыңа қиыншылық түссе, рухынды түсірме. Асығыс әрекетке көшпе, алдымен жақсылап ойланып ал. Мәселеден адами қасиетке лайықты шығудың жолын жайдары, жан тыныштығыда отырып ойластыр.
Ішкі тыныштықты сақтауға көмектесеьіе даналық інжулерінен:
Бәрі өтті, бұл да өтеді;
Барлық болып жатқандардың бәрі, жақсылыққа қарай бастайды;
Бүкіләлем бұл –айна. Мен өз бейнемнің қайта шағылысуын ғана көрме.
Бейнеролик: Ішкі тыныштық (Конфу панда)
Сүйіспеншілік –бұл таза, риясыз және шүбәсіз сүйішпеншілік, өмір тірек болатын жасампаз қуат.
Жоғары аталған бес құндылықтардың алғашқы екеуі –ақиқат пен дұрыс әрекет шын мәнінде барлық адамгершіліктің мәнін қамтиды. Адалдық, тұтастығы мен адалдық, демек, екі қазірдің өзінде тән, барлық жағдайларда, ар –ождан ішкі дауыа бойынша шындық және акт айтып. Шыншылдық, туралық пен адалдық іштей осы екеуі тән, яғни барлық жағдайларда шындықты айт және іштегі ар –ұждан дауысына сәйкес әрекет ет. Егер кім де кім риясыз сүйіспеншілікпен әрекет етсе, ол жетістікке жеткеніне жеңіліске ұшырғанына, рахаттану немесе жан күйзелісіне, қуаныш немесе қайғыға қарамастан ол толық ішкі тыныштық пен сабырлықта болады. Жалпыадамзаттық құндылықтарды: ақиқат, дұрыс әрекет, ішікі тыныштық, сүйіспеншілік, қиянат жасамауды түсінігісі келгендерді, күнделікті өмірде қолданатын және шынайылықпен, ынта –жігерімен таратын кез –келген адамды шынайы білімді адам деп айтуға болады. Жалпыадамзаттық құндылықтарды осылай зерделеу жалпыадамзаттық құдылықтар мен ұлттық құндылықтар арасында арасында қарама –қайшылықты жояды, өйткені кез келген ұлттық мәдениет сияқты ол да негізі рухани бастау болып табылатын мәңгілік құндылықтарға негізделген. Біргей рухани бастау – ол рух, оның ұлты болмайды. Рух рухани – адамгершілік құндылықтар ретінде барлық ұлттық мәдеттерде, әр түрлі тілдерде, поэзияда, дәстүрлерде, тұрмыста, діннің түрлерінде бірдей көрініс береді. Жалпыадамзаттық құндылықтар бұл контексте ұлттық, мәдение мұра призмасы арқылы танылып, өз аясын табиғи түрде жалпыадамзаттық ауқымға дейін кеңейтеді.
Бейнеролик: өсиетнама «Счастливая семья» https://youtu.be/AM7D8nXDZAU5.«Өзін-өзі тану» рухани-адамгершілік білім беру бағдарламасын басқа пәндермен ықпалдастыру.
— Бейнеролик: Кристаллы воды. Влияние слов на кристаллы воды. https://youtu.be/WJFN85-LwVo.
Ықпалдасу – бүгінгі таңда адамның ғылыми ойлауын және ілемдік көзқарасын анықтайды. Философиялық сөздік ұғымға мынадай түсінік береді: ықпалдасу – әр текті бөліктер мен элеметтердің бірігуімен байланысты даму.
Ықпалдастыру процесі (от лат.integratio – біріктіру, қалыпқа келтіру)бірін –бірі толықтыратын, бір –бірмен байланысты жеке ұғымдарды бір тұтас етіп біріктіру. Ықпалдастырудың әдістемелік негізгі ғылым негізін игеруде және әлемдегі барлық заңдылықтарын түсінуде пәнішілік және пәнаралық байланысты орната білу. Қалай ықпалдастыруға болады?
Сыртқы ықпалдасу –өзін –өзі тану пәнінің әдістерін қолдану.
Ішкі ықпалдастыру – дүниетанымды мәнге ие.
Білім берудің екі аспектісі үйлесімді дамуы керек:
Интеллектуалдық –сыртқы білім беру, ақылға арналған білім. Жақсы білім, өмірде өзін –өзі қамтамасыз етуге үйрену.
Рухани –адамгершілік –ішкі білім, жүрекке арналған білім, үйлесімділік.
Ықпалдастыру жолдары:
Ғылымдардың даму тарихы мен ұлы ғалымдардың өмірінен шабыттандыратын мысалдар келтіру.
Қазіргі ғылыми жаңалықтармен таныстыру.
Әрбір оқу пәндерінің мазмұнынан жалпыадамзаттық құндылықтарды анықтау.
Ықпалдастыру бұл түрлері құстың қос қанаты сияқты. Құстың бір қанаты сау болмаса, ол ұша алмайды. Білім беруде де солай, интеллектуалдық білім мен рухани – адамгершілік білімді құстың қос қанатындай тең ұстағанда ғана мақсатқа қол жеткіземіз. Алайда, мұғалімдер «Өзін –өзі тану»пәнін басқа пәндермен дұрыс ықпалдастыру жолдарын біле білмейді, олд сабақта «шаттық шеңбері» немесе сабақ үстінде ойын, тренингтер сияқты оқушыларды ойын, сауықтарды өткізу деп ойлайды. Бұл ықпалдастыру болмайды ол тек қана әдіс –тәсілдерді қолдау ғана болып табылады. Ықпалдастыру жалпыадамзаттық құндылықтар мен терең мәнді, мазмұнды деігейде өткізілуі керек. «Өзін –өзі тану»пәнінің мазмұнының негізгі жалпыадамдық құндылықтардан тұра, ал барлық әдістемелік тәсілдер: жағымды ойлау, өсиетнама айту, ән айту, шығармашылық жұмыс, ойындар терең рухани –адамгершілік мәнімен болуы міндет.Қай заманда болмасын балалар жанды білімді қажет еткен және одан әрі қажет етуде. Онда жанды білім мен жансыз білім дегеніміз не? Ізгілік педагогикасының негізгін қалаушы ұлы педагог Ш.А.Амонашвили бұл сұраққа былай жауап береді: «Жансыз білім дегеніміз мектеп табалдырығын атап шыға салысымен үмытылатын және ол туралы оқушыны еш өкіндірмейтін сыртқа берілетін білім». Ал жанды білім Беру мәдениетін құрады.
Тірі білім:
Адамдарды шабыттандырады;
Ғылымдар көкжиегіне шақырады;
Жаңа өмір жасауға жандандырады;
Жаңа білім мен эволюцияны туындатады.
Жанды білім –қанат бітірсе, жансыз білім –аяқты көтертпейтін жүк тәріздес деп түсіндіреді. Өзін – өзі тану мұғалімі, ең алдымен, өзін өзі тануға, өзін өзі жүзеге асыруға, өзін өзі анықтауға қабілетті, оқушалардың қалай тәрбиелегісі келсе, өзі де солай болуға ұмтыладын педагог.
(Жансыз және жанды білім беру сурет). «Өзін өзі тану»–тұтастықты, адамдықты, руханилылықты қамтамасыз ететін метапән.мысал, жапон ғалымы Масару Эмоттоның зерттеуі: су – ақпаратты жан жақты тасымалдаушы, ол кристалл күйінде адамның сөзін, ойын қабылдап алады екен. Жер бетіндегінің бәрі тербелісте, сол сияқты сөз де тербелісте болады. Егер шеңбер сызса, онда ол сөз сүйіспеншілікті тербеліске түседі, жанданады. Су осы тербелістерді өзінің кристалды құрылымында сақтайды. Жақсы сөздерден құрылған кристалл әдемі, үйлесімді формадан болады, ал ажаман сөздерден түзілген кристалл – ұсқынсыз, байланысы жоқ, симметриялы емес, үйлесімі жоқ кристаллдар түзеді. Адамның денесі 70% судан тұратының ескере отырып, сөз бен ойдың адам денсаулығына қаншалықты әсер ететіндігіне қорытынды жасауға болады.
Бейнеролик: Кристаллы воды. Влияние слов на кристаллы воды. https://youtu.be/WJFN85-LwVo6.Үй тапсырмасы
Януш Корчак туралы бейнефильмді көруге ұсынамын.
«Януш Корчак как любить ребенка» https://youtu.be/gkR8l_QeVyw7.Жиналыстың қорытынды сәті.
Мұғалімдердің сұрақтарына жауап.
Ән айту: Жігіттер тобы «Дүние керуен». https://youtu.be/-zKKyeCCT3s
Назарларыңызға рахмет!



“ Ата — ананың алақаны-балаға саялы бақ”

(тренинг)

Мақсаты:

Тәрбиенің ең тамаша жері отбасы екенін,

олардың бала тәрбиесіндегі мүмкіндіктерінің

жоғары екенін, баламен қарым – қатынасты

жақсарту

Отбасы тәрбиесіндегі ата – ананың

балаға тәрбиелік ықпалын арттыру.

бала тәрбиесіне көп көңіл бөлудің маңыздылығын дәлелдеу.

Тренинг бағдарламасы:

• І.Кіріспе
• ІІ.Негізгі бөлім:
• 1. «Киіз үй» тренингі (шаңырақты бейнелеу)
• 2. Ата-аналар топтарын құру ( ән арқылы)
• 3 .”Мен үшін қымбат…”(Ой қозғау)
• 4 .”Бала деген кім?”(Ой қозғау)
• 5 .”Жүректен шыққан жылы сөз”:
• А)”Мейірімділік шуағы”;
• 6 . «Орыныңмен орыныңды ауыстыр»ойыны
• 7. ”Жағымсыз қылықтар”
• 8 .”Жақсы қасиеттер”
• 9. «Бақытты жанұя» (постер қорғау)
• 10.Ата-аналарға арналған ситуациялық сұрақтар
• 11 .Жаттығу “Тілек шырағданы”
• 1 2 .Қорытынды

І. Кіріспе бөлім:

— Сәлеметсіздер ме, құрметті ата – аналар!

Біз сіздерді көргенімізге қуаныштымыз.

Бүгін сіздермен өткізілгелі тұрған

тренингтің тақырыбы: «Ата – ананың алақаны –

балаға саялы бақ » деп аталады.

Отбасы — өмірді кемеліне келтіреді, бақыт әкеледі.

Отбасы – адам өмірінің тамаша жақтары

жүзеге асатын …. адамның ең басты шаттығы

болып саналатын, баланың өсіп, өмір сүретін орны.

Екі адамның некелесуі толық отбасын құрамайды.

Дүниеге шыр етіп нәресте келгенде ғана отбасы толық отбасы

саналады. Қазіргі таңда ата – ананың бірінші мақсаты

– қаражат табу, балаларын еш нәрседен мұқтаж

етпеу болып қалды. Бала – шағаның қамымен

жүрген ата – ана бала тәрбиесіне де көңіл бөле

алмай қалды. Ал бала тәрбиесі отбасынан басталады,

қалыптасады. «Балапан ұяда не көрсе, ұшқанда соны

іледі» демекші жақсы – жаман әдеттерді бала

отбасында үйренеді. Отбасындағы кикілжің ұрыстар

баланың психикасына әсер етеді. Баланың мейірімді,

еңбекқор, әдепті болып өсуі – отбасында жайлы ,

жақсы климаттың болуы. Баламыз өмірден өз орнын

тауып, бақытты өмір сүрсін десек, бала тәрбиесіне көңіл

бөлуді ешқашан естен шығармайық.

• «Сіз ұлыңызды немесе қызыңызды тек қана өзіңіз ата – аналық қуанышыңыз үшін ғана дүниеге әкеліп, тәрбиелеп жатқан жоқсыз.
• Сіздің отбасыңызда болашақ азамат, болашақ қайраткер, болашақ күрескер өсіп келеді»
• А.С.Макаренко

“ Адамдық негізі – ол — әйел”.

“ Ана – отбасының ұйытқысы”.

“ Киіз үй” тренингі (шаңырақты бейнелеу)

Дөңгеленіп тұрайық Керегені құрайық. Уықтар боп иіліп, Шаңыраққа киіліп Киіз үйді құрайық.

«Әнмен бой сергіту»

Ата-аналардың өздерін еркін сезініп, ойларын ашық айтуға мүмкіндік беру үшін Шәмші әндері арқылы топқа бөлу.

Мұғалім танымал 3 ән жазылған  қағаз таратады. Ата-аналар өзіне тиген ән бойынша топ құрады.

ІІ.Негізгі бөлім 1. “Мен үшін қымбат..” (ой қозғау)

Ананың

Аялы алақаны

күлкісі

мейірімі

Ананың

Ыстық жүрегі

Мейірімді көздері

Жан жылуы

махаббаты

• 2.“Бала деген кім?”

(ой қозғау)

Бала

Болашағымыз

Асыраушым

Бауыр етіміз

Бала

Көмекшім

Үмітіміз

Ақылшым

Өмірімнің

жалғасы

А) «Мейірімділік шуағы» Ғалымдардың айтуынша,

баланың таңертеңгі ұйқыдан қандай көңіл – күймен

тұруы – бүкіл бір күндік көңіл – күйіне әсер етеді екен.

Балаңызға ризашылығыңызды қалай білдіресіз?

Балаңыздың тәтті қылықтары

Балаңыз сізге қандай көмек көрсетеді?

«Орыныңмен – орыныңды ауыстыр» ойыны

Бала – ата – ананың үміті, өмірінің жалғасы.

«Баламның табанына кірген шөңге менің маңдайыма кірсін» -деп перзентін әлпештеп өсірген ата – ананың жатса – тұрса тілейтіні -баласының алдыңғы қатарлы азамат болып өскені.

Ендеше сіз балаңыздың бойынан қандай қасиеттерді көргіңіз келеді?

Жағымсыз

қылықтар

Тәкәппарлық

Еріншектік

Мақтаншақтық

Жағымсыз

қылықтар

Сараңдық

Дөрекілік

Ызақорлық

Жалқаулық

Жақсы

қасиеттер

Еңбекқорлық

Жақсы

қасиеттер

Адамгершілігі мол

Сыпайылық

Инабаттылық

Тіл алғыш

Мәдениеттілік

Тәртіптілік

Құрметті ата-ана! Еліміздің болашағы сіздің балаңыздың,

яғни баршамыздың балаларымыздың қолында, ол бақыт

отбасындағы тәрбиеге байланысты. Сондықтан да

балаларыңыз бақытқа кенелсін десеңіздер бала тәрбиелеудегі

қателіктерге жол бермеңіздер!

Сіздің ойыңыздағы «Бақытты жанұя» ұғымын алдарыңыздағы

қағаз бетіне түсіруіңіз сұралады.

Ата-аналарға арналған ситуациялық сұрақтар

«Балаңыз мектептен шағым айтып келді. Енді мектепке барғысы келмейтінін айтты. Сіз қандай әрекет етесіз?»

«Балаңыз ұялы телефон

алып бер деп жылады.

Сіз: «Шамалы шыдай тұр,

уақытында алып беремін» — дедіңіз.

Балаңыз тыңдамай есікті

тарс жауып кетіп қалды.

Сіздің әрекетіңіз?»

«Балаңыз түнімен теледидар көріп, ұйқысы қанбай қалды. Балаңыз: «Басым ауырып тұр, сабаққа бармай – ақ қояйыншы», — деді. Сіздің әрекетіңіз?

“ Тілек ш ырағданы ”

Отбасы,ұшқан жанұя-жылылықтың,

жылулықтың мекені. «Отбасы» атауының мәніне үңілер болсақ,оттың да үлкен маңызы бар екенін сеземіз. Ал ананың алақаны оттан да ыстық. Сондықтан оттың басы,ошағымыздың түтіні түзу болу үшін «Тілек шамы» жаттығуын бір-бірімізге тілек айта отырып жүргізейік.

Қорытынды

Ата-ананың жеке басының әсері балаға күн сәулесімен бірдей,мұны басқа ешбір нәрсемен ауыстыру мүмкін емес .Құрметті ата-аналар, сіздерден баладан жүрек жылуын аямай балаға бір сәт болса да,бала көзімен қараңыз дей отырып бүгінгі тренингке қатысқандарыңызға көп-көп рахмет айтамыз!

Тосын сый

«Бақыт ты бала » салатының рецептісі

Махаббат

Күлкі

Жауапкершілік

Бақыт

Күтім

Мейірімділік

Сабақты зерттеу бойынша мұғалімдерге арналған нұсқаулық

Сабақты зерттеу мұғалім тәжірибесі саласындағы білімді жетілдіруге бағытталған, мектепте жүргізілетін іс-әрекеттегі зерттеудің ерекше түрі болып табылады (Пит Дадли, 2015). Бұл тәсіл «сабақ жоспарлау, сабақ жоспарын талқылау, зерттеу сабағын өткізу, сабақтан кейінгі талқылау үдерістерін қамти» (Т. Чичибу, 2013) отырып, «оқыту

мен оқу тәжірибесін жетілдіруді, соның нәтижесінде түпкі мақсат – оқушылардың оқу үлгерімін арттыруды» (Б. Ғабдоллақызы, 2015) көздейді.

«Зерттеу сабағын жоспарлау»

• Зерттеу сабағы үшін таңдап алынған тақырыпқа қатысты оқу бағдарламасын, бұған

дейін өткізілген сабақтар мен зерттеулерді зерделеу, мүмкін болса, осы салада

тәжірибелі адамдардан кеңес алу. Егер сізге оқушының ойлау үдерісі туралы қосымша ақпарат қажет болса, ондай ақпаратты жинау үшін зерттеу сабағының алдында «лас сабақ» өткізе алады («лас сабақ» дегеніміз арнайы жоспарланбаған сабақ).

• Зерттеу сабағын жоспарлау, сабақ пен тақырып бойынша белгіленген нақты

жоспармен қатар, ұзақ мерзімді жоспардың қамтылуын назарда ұстау қажет.

• Егжей-тегжейлі сабақ жоспарын жазу. Сабақ жоспары оқушылардың ойлау үдерісін болжауға, дерек жинауға көмектеседі, сабақтың неліктен дәл осылай құрылымдалып жоспарланғанын негіздеуге және туындаған сұрақтарыңыз бен байқаған/аңғарған мәселелеріңізді жазып алуға мүмкіндік береді.

• Сабақ жоспарының бір бөлігі ретінде қандай дерек жиналуы керектігі көрсетілетін дерек жинау жоспарын әзірлеңіз.

1. Зерттеу сабағы қай сыныпта өтетінін анықтап алуы;
2. Зерттеу сабағы барысында қадағаланатын оқушыларды таңдау;
3. Сабақты қадағалаушы мұғалімдер өзара оқушылардың қайсысын назарға алатынын келісіп алады.

«Зерттеу сабағын өткізу/қадағалау»

• Жоспарланған деректерді жинау.

• Құрылымдалған күн тәртібіне сәйкес сабақтан кейінгі талқы өткізіледі. Бұл кездесуге үйлестіруші мен хатшы тағайындалады.

• Пікірталас барысында зерттеу сабағында жиналған деректерге назар аударылады.

• (Қаласаңыз, сабақты қайта қарап, топтың басқа мүшесіне қайта қаралған жоспармен басқа сыныпқа тағы бір сабақ өткізуге болады).

«Оқушылардан сұхбат алу»

Сабақты зерттеу тобы зерттеу аяқталған соң оқушылардың пікірінше не пайдалы болғанын, олардың нені білгенін және олардың көзқарасы бойынша,оны одан да пайдалырақ ету үшін сабақты тағы бір рет өткізілсе, нені өзгертуге болатыны туралы пікірін білу үшін сабақты тағы бір өткізсе, нені өзгертуге болатыны туралы пікірін білу үшін қадалаудағы оқушылармен сұхбаттасады (Дадли, 2013).

«Зерттеу сабағын талқылау»

• Зерттеуден алған білімді бекіту: не үйрендің, не түйдің (пән мазмұнына, оқушының ойлау үдерісіне, оқытуға қатысты және басқа да салаларда). Таныстырылым немесе жазбаша жұмыс ретінде жинақтап, түйіндеу.

• Осы сабақты зерттеу үдерісінде ненің тиімді болғанын және алдағы уақытта нені

өзгерту қажеттігін талқылау.

Сабақты зерттеу туралы білім алып, мектепке бару барысында мектеп әкімшілігімен дөңгелек үстел жүргіземін. Мектептегі дәл қазіргі таңда іс-тәжірибеде қандай кедергілер бар екенін ортаға сала отырып, басшылықтан уақыт және мұғалімдерді ұйымдастыру жағынан әдістемелік қолдау сұрау.

Басшылықпен бірлескен түрде мұғалімдерден іс-тәжірибесі және сабағындағы оқушыларды өзгерту жөнінде сауалнама алу және сауалнаманы қорытындылай отырып:

1.Зерттеу тақырыбын анықтау және қызығушылығы және нысаналы сыныпқа сабақ беретін пән мұғалімдерінен топ мүшелерін құру

2.Зерттеу тақырыбының аясында зерттеу сұрағын анықтау

3.Топ мүшелерімен бірлесе отырып, сабақтағы іс-әрекетті жүзеге асыру үшін зерттеу сұрағын негізге ала отырып, іске асыру жолдарын нақтылай отырып, қалыпты сабақты, яғни «лас» сабақты бақылау

4.Бірлескен түрде және жан-жақты зерттеу сұрағын негізге ала отырып, сабақ жоспарын жасаймыз.Жоспарлау барысында нысаналы үш деңгейдегі оқушыларды анықтаймыз.

5.Сұрақты негізге ала отырып, сабақтағы іс-әрекетті бақылаймыз. Сабақты бақылау барысында нысанадағы оқушының іс-әрекетін бақылаймыз. Бақылау барысында алдын –ала бақылау парақшасын және бейнебақылауды дұрыс құрылымдап аламыз.

6. Сабақтан соң оқушы үнін алу үшін сұрақтарды тиімді құрастыра отырып, сұхбат жүргіземіз. Оқушыдан алынған сұхбат оқытудағы кедергілерді анықтаудың тиімді жолы болып табылады.

7.Оқушы үнін және бақылау парақшасын, бейнебақылауды, суреттерден деректерді жинақтай отырып сабақтағы іс-әрекетке талдау жасаймыз. Сабақты зерттеу барысында мақсатқа жету жолындағы нақты кедергілерді анықтап, жою жолдарын ортаға салып қайта сабақ жоспарын бірлесе жасаймыз. Зерттеу сабағын қайта жоспарлау арқылы алдыңғы кеткен кемшіліктерді қайта болдырмауға, сонымен қатар, белсенді оқу әдістерінің нысанадағы оқушыларға қалай тиімді әсер ететіндігін нақтылап аламыз.