Мехржон байрами сценарий

Tadbir o`tkaziladigan joy turli hil mevalar, ko`rgazmalar va shiorlar bilan bezatilgan. Sahnaga jarchi kirib keladi.

Jarchi: Ho-ho-ho, odamlaru odamlar!

Eshitmadim demanglar.

Hosil bayrami bugun,

Yuzlar shodlikdan gulgun.

Ko`rgan do`star darmonda,

Ko`rmaganlar armonda.

1-o`quvchi: Qani do`stim, bayramni boshlaymizmi?

2-o`quvchi: Albatta boshlaymiz, eng oldin mehmonlar bilan salomlashib olaylik.

1-o`quvchi: Assalom davramizning,

Siz aziz mehmonlari.

Assalom ilm-fanning,

Sohibu davronlari!

2-o`quvchi: Hush kelibsiz onajonlar,

Otaxonlar assalom.

Hur Vatan chechaklari,

Bolajonlar assalom!

1-o`quvchi: Endi navbatni kimga bersak ekan?

2-o`quvchi: O`rtoqjon, ko`rib turibsanki, bugun hamma xursand. Chunki dehqonlar ham, bog`bonlar ham hosilni rejadan ortig`i bilan yig`ib-terib olishgan. Do`stim, bog`bon boboni chaqiraylikda, ularning dil so`zlariga quloq tutaylik.

1-o`quvchi: Mayli.

Bog`bon bobo, bog`bon bobo,

Davramizga marhabo.

Bog`bon bobo: Labbay aziz bolalarim, gulgun chehra donolarim. Hosil bayramingiz muborak bo`lsin! Men bog`imdan sizlar uchun shirin-shakar mevalardan olib keldim.

Bolalar: Rahmat bog`bon bobo, sizning ham bayramingiz muborak bo`lsin!

Navshati: Meni derlar navshati,

Mevalarim sharbatli.

Olma: Yuzlarim taram-taram,

Yesangiz maza biram.

Vitaminning koniman,

Asli darmondoriman.

Anor: Anorman, qizil yuzim,

Yumaloqman, men o`zim.

Ohista ochib po`stim,

Maza qilib ye do`stim.

Yong`oq: Kuz kelganda pishaman,

Qoqsang tap-tap tushaman.

Yog`li qilib noningni,

Tozalayman qoningni.

Jiyda: Bir mevaki, to`ni bor,

To`n ichida uni bor.

Faqat un, deb o`ylamang,

Ichida ustuni bor.

Nonjiyda: Kumush yaproq nonjiyda,

Hamma sevadi juda.

Qoqib olsak kuz chog`i,

Do`stlarning chog` dimog`i.

Do`lanaoy:  Tog` mevasiga kiraman. Mening beshta turim bor. Men tog` yon bag`irlarida, shag`alli qiyalarida o`saman, sarig`idan ko`ra qizil mevam juda ko`p kassalliklarga davo.

Uzum: Kishmish, charos, daroyi,

Oltin kabi husayni.

To`yib-to`yib yesang ham,

Tag`in ko`ngling tusaydi.

Dehqonbobo: Shirin-shakar bolajonlar! Bugungi hosil bayramingiz muborak bo`lsin deyman. Saxiy kuz o`zining saxovati, qut-barakasi bilan quyoshli yurtimizga kirib keldi. Yurtdoshlarimiz yil davomida qilgan mehnatlari mahsuli hosilni yig`ib-terib olishga kirishgan.. Dalalarda hosil mo`l bo`lgan. Xirmonlar, omborlar  don-dunda, kuz ne`matlariga to`lgan. Men bilan birga Bug`doyvoy, Makkajo`xori, Karam xola, Qovoqvoy, Sabzi, Piyoz, Garmdori, Kartoshka, Qovun va Tarvuz ham mehmon bo`lib kelishgan.  Keling endi ulardan ayrimlarining so`zlarini tinglaylik.

Sabzi:  Qizil-sariq rangda biz,

Yengilmaymiz jangda biz.

Askarlardek safimiz,

Tegadi ko`p nafimiz.

Piyoz:  Ro`zg`orda qish yo yozdir,

Eng kerakli piyozdir.

Oshga solmay ko`ringchi,

Ta`m bermaydi guruchi.

Erta bahor ekilgan,

Ko`k bargim koni foyda.

Shuni unutmang zinhor,

Men kerakman har joyda.

Lavlagi: Tinglang mening ham so`zim,

Ko`p dardga davo o`zim.

Kamqonlarga qon bo`lgum,

Ham shifo darmon bo`lgum.

Garmdori: Garmdori degani,

Yarim dori degani.

Taomga ta`m beraman,

Asabga dam beraman.

Ko`p ishlatsang atayin,

Bir odatim aytayin.

Achchig`imga bermay dosh,

Ko`zlaringdan oqar yosh.

Pomidor: Barglar ostidan,

Boqsam mo`ralab.

Uzgingiz kelar,

Tongda saralab.

Boshlovchi: Bolajonlar! Mana, hamma jamuljam bo`ldi. Aytingchi, davramizda yana kim yetishmayapti?

Bolalar: Biz uchun qimmatbaho oq oltinga teng Paxtaoy.

Boshlovchi: Keling bolalar, birgalikda davraga Paxtaoyni chaqiraylik.

Barcha: Paxtaoy, hoy Paxtaoy,

Davraga qo`sh, fayz chiroy.

Boshlovchi: Endi bolajonlar, nechog`li topqir ekanligingizni bilish uchun navbatni topishmoqlarga bersak

1. Marjon-marjon yumaloq,

Yaproqlari shapaloq.

Qora, qizil, sariq, oq,

Yeb ko`rmasdan o`ylab boq.

1. Mayda yoqutday qizil,

Shirin, nordon xilma-xil.

Qalin taxir po`sti bor,

Hamma yerda do`sti bor.

1. Yumaloq, semiz yog`i yo`q,

Xo`ppa semiz, po`sti yo`q!

1. Oq gulim, oppoq gulim,

Husniga shaydo elim.

Boshlovchi: Bolajonlar,  keling endi tez aytish musobaqasini  o`tkazamiz.

1. Ko`k karam ko`pmi,

Po`k karam ko`pmi?

1. Sobir sakkizta sabzi sanadi,

Sakkizta sabzini Sobir sanadi.

Boshlovchi: Bolajonlar, keling bir kulishaylik. Navbatni qatra xandaga beramiz.

1-o`quvchi: Yer tagida hayot bormi?

2-o`quvchi: Yer tagida hayot yo`q unda hayot nima qiladi?

1-o`quvchi: Yer tagida hayot bor. Agar hayot bo`lmasa, rediskani kim qizilga bo`yaydi.

1-o`quvchi: Osmonda hayot bormi?

2-o`quvchi: Osmonda hayot nima qiladi?

1-o`quvchi: Osmonda hayot bor. Osmonda hayot bo`lmasa, kim yulduzlarni terib qo`yadi.

O`qituvchi: Aziz bayram qatnashchilari! Mana bugungi ajoyib bayramimiz ham nihoyasiga yetdi. Xushnud kayfiyat ila barchangizga sog`lik-omonlik tilayman. Yanagi hosil bayramigacha sog`-salomat bo`laylik. Yurtimiz tinch, hosilimiz bundanda mo`l bo`lsin!

Boshlang’ich sinflar uchun “Mehrjon bayrami” tadbiri ssenariysi.“Hosil bayrami”ni xalqimiz qadim zamonlardan beri kuz faslida yig’im-terim ishlari paytida o’tkazib kelganlar. Bu bayramda dehqonlar, bog’bonlar, chorvadorlar, miroblar, cho’ponlar bilan birga usta hunarmandlar, kosiblar, kulollar hattoki savdogarlar, ilmu fan ulamolari ham ishtirok etganlar. Chunki, yillik hosilning mo’l-ko’l bo’lishi barchaning dasturxoni to’kin, ro’zg’ori but, kasbu korida qut-baraka bo’lishining muhim omili sanalgan.

Oradan qancha vaqt o’tishiga qaramay bu bayram tobora sayqallanib, hanuz nishonlanib kelinadi. Barcha davrlarda ham tabiat ne’matlariga shukronalik, xalqimiz dasturxonining to’kin bo’lishini ta’minlaydigan mirishkor bog’bonu zahmatkash bobodehqonlarga hurmat bu bayramda o’z aksini topgan.

Umumta’lim maktablarida biologiya fanidan sinfdan tashqari mashg’ulotlarda II-chorak boshida bu bayramni barcha sinflar o’rtasida tashkillab o’tkazish o’quvchilarning bu fanga qiziqishlarini orttirish, tabiatni sevish va oqilona munosabatda bo’lishga o’rgatish bilan birga diyorimizda yetishtirilayotgan shirin-shakar meva va sabzavotlarni xususiyatlari, salomatlikka ta’siri, sog’lom turmush tarzini tadbiq etishda muhim ahamiyat kasb etadi.

“Hosil bayrami”ga tayyorgarlik ko’rish uchun barcha sinflarda o’quvchilar ijodiy ishlari- devoriy gazeta, fotorasmlar albomi, referatlar shuningdek,yurtimizda kuz faslida yetishtiriladigan mevalar, sabzavot va poliz ekinlari, donli va dukkakli ekinlardan namunalar aks etgan ko’rgazmalar tashkil etiladi. Bayram tadbirini o’quvchilar tomonidan tashkil etilgan kuy va qo’shiqlar, she’rlar, qiziqarli viktorina savollari asosida tashkil etish mumkin.

1-Boshlovchi:
Assalomu-alaykum, aziz ustozlar, muhtaram o’quvchilar! Har yili an’anaviy o’tkaziladigan “Hosil bayramiga” xush kelibsiz!

2-Boshlovchi:
Jannatmakon yurtimiz, betakror tabiatga ega ona zaminimiz turfa  ne’matlaridan tashkil topgan bugungi  yarmarkani ochiq deb e’lon qilamiz!

1-Boshlovchi:
Zavqi baland azamat paxtakoru dehqonim,
Mo’l hosildan to’kindir dasturxonda but nonim,
Seni jahon tanidi, qadding rostla Turonim,
Kulib boqqin olamga ozod O’zbekistonim!

2-Boshlovchi:
Darhaqiqat, jannatmonand vatanimiz, tuprog’I zar, suvi gavhar ona zaminimiz bag’ridan rango-rang nozu-ne’matlar undirayotgan dasturxonlarimizni rizqu ro’zga to’ldirgan bobodahqonlarga ming tasanno, ming ofarin!

Bu qiziq.. Yil fasllari va tabiat hodisalari haqida maqollar

1-Boshlovchi:
Davraga kechamiz qahramoni Dehqonboboni taklif etamiz!
(Davraga qo’lida savat to’la mevalar bilan Dehqonbobo kirib keladi)

Dehqonbobo:
Assalomu alaykum, mening aziz bolajonlarim! Barchangizga “Hosil bayrami” muborak bo’lsin! Bugungi bayram kechangizga taklif qilganingizdan minnatdorman. Aziz nabiralarim, sizlar aqlli dono, zukko bolalarsiz. Yonib turgan ko’zlaringiz, jo’shqin shijoatingiz buni yaqqol aytib turibdi. Qani bugungi bayram tadbiriga qanday tayyorlandingiz, yurtimiz tabiati, shifobaxsh ne’matlari haqida nimalarni bilasiz?

 2-Boshlovchi:
Bobojon, bizning bolajonlarimiz bugungi bayram tadbiriga ajoyib sher va qo’shiqlar, raqslar tayyorlaganlar. Marhamat, kechamizning mehmoni bo’lib bunga o’zingiz guvoh bo’ling!

(O’quvchilar tomonidan kuy va qo’shiqlar ijro etiladi)

1-Boshlovchi:
Aziz o’quvchilar,tabiat nematlari haqida nimalarni bilasiz?

2-Boshlovchi:
Hozir sizga mevalar tilga kirib o’z hususiyatlari haqida ma’lumot beradilar. Marhamat, tinglang!

O’RIK:
Meni derlar qand o’rik,
Vitaminga liq to’liq,
Rangim sariq, zarg’aldoq,
Olxo’riga men o’rtoq.
Gullarim  xushbo’y, ko’rkam
Siylagan meni ko’klam,
Pishgach asalga  to’lay,
Yurakka quvvat bo’lay!

 OLMA:
Men sizlarni olmangiz,
Xomligimda olmangiz!
Nortojiga o’xshab so’ng
Voy qornim! deb qolmangiz!
Bog’larga chiroymanda,
Vitaminga boymanda!
Pishganimda emasangiz,
Qolasizda armonda!

GILOS:
Go’zal qizlar labidek
Yal-yal yonar yanog’im
Tabiatga ko’rk bergan
Har bir gulu-yaprog’im.

NOK:
Mevam o’xshar olmaga,
Xa, biroz qarindoshmiz,
Ra’nodoshlar oilasining
Madaniylariga boshmiz
Nihollarim  nozikroq,
Kech kiraman hosilga.
Lekin  parvarish bo’lsa,
Dehqonni ko’ngli to’lsa
Sharbatlarga to’laman,
Rosa quvvat bo’laman!

YONG’OQ:
Yog’och qobiq ichida
Moyga to’lganman juda
Quvvatsizga darmonman
Vitaminlarga konman.
Iltimosim bir faqat
Pishgunimcha qil toqat!
Yetilib pishib olay,
Tanangga quvvat bo’lay!

KO’KSULTON:
Bolajonlar joniman
Ko’k meva sultoniman,
Maza qilib yesangiz
Vatanimning koniman.

Boshqalar o’qimoqda: tadbir senariylar to’plami

1-Boshlovchi:
Aziz bolajonlar, mana mevalar haqida qancha ma’lumotlarga ega bo’lib oldik. O’ylaymanki, ularning so’zlariga amal qilib, dov-daraxtlarga ozor bermaysiz, mevalarni pishmasdan avval uzmaysiz!

2-Boshlovchi:
Bizning o’quvchilarimiz aqlli, dono, mehnatkash bolalar. Ular bog’va tomorqalarda, maktab yer uchastkasida mehnat qilib hosilning mo’l bo’lishida dehqonlarimizga, bog’bonlarimizga shuningdek, o’z ota-onalariga yordam beradilar. Hozir ular ishtirokida meva, sazavot va poliz ekinlarining hususiyatlari haqida ma’lumotlarni tinglaymiz.

(O’quvchilar ishtirokida meva va sabzavotlar haqida, ularning ahamiyati, o’sish sharoiti, tabiatdagi va insonlar hayotidagi ahamiyati haqida ma’lumotlar aytiladi)

-Bog’larimizdan keng o’rin olgan shirin shakar mevalar zahmatkash dehqonu mirishkor bog’bonlarimizning mashaqqatli mehnatlari bilan yetishtiriladi. Har bir daraxtning o’ziga xos shoxlanishi tufayli bir-birlariga soya solishi mumkin. Shuning uchun bog’bonlarimiz daraxtlarga muayyan shakl berish orqali shoxlarini qisqartirib, ildizdan kelayotgan suv va oziq moddalarni kerakli yo’nalishga solishadi. Daraxtlarga shakl berish asosan kech kuzda yoki erta bahorda o’simliklarda  shira harakati boshlanmasdan oldin o’tkaziladi.

– Tabiatda keng tarqalgan tabiiy holda o’sadigan yovvoyi olma, olcha, nok,do’lana kabi daraxtlardan, na’matak, malina, qorag’at kabi butalardan payvandlash uchun bog’bonlarimiz foydalanadilar. Chunki, ular issiq-sovuqqa va  kasalliklarga chidamli, serhosil bo’lganlari uchun yangi navlar yaratishda keng  qo’llaniladi.

– Tuproq unumdorligini oshirishda ayniqsa dukkakli o’simliklar, xususan burchoiqdoshlar oilasining vakillarining ahamiyati katta. Chunki ularning ildizida tugunak bakteriyalar yashaydi. Bu bakteriyalar esa havodagi erkin azotni o’zlashtirib, tuproqni azot birikmalariga boyitadi. Burchoqdoshlar oilasiga mansub beda, loviya, mosh kabi o’simliklar ekilgandan so’ng tuproq unumdorligi ortib hosil mo’l bo’ladi. Shuning uchun yerga ishlov berishda, ayniqsa almashlab ekishni joriy qilish zarur, chunki har yili tuproqqa bir xil ekin ekish hosildorlikni va tuproq unumdorligini pasaytiradi.

– O’simliklar gullab changlangandan so’ng ulardan meva hosil bo’ladi. Hamma o’simliklar ham meva tugavermaydi. Faqatgina changlangan gullargina hosil beradi. Gullarning changlanishida hashorotlarning ayniqsa, asalarilarning ahamiyati katta. Bir gramm asal yig’ish uchun asalari yuzlab gulga qo’nadi. Bir guldan ikkinchi gulga qo’nganda gul changini ham olib o’tib gullarni yaxshi changlantiradi. Shuning uchun bog’bonlarimiz o’simliklar gullagan paytda asalari qutilarini bog’larga olib chiqadilar. Bu esa ham mo’l hosil ham sifatli asal olish imkonini beradi.

Dehqonbobo:
Barakalla, bolalarim, siz dov-daraxtlar, meva va urug’lar hattoki gullarning changlanishini ham yaxshi bilar ekansiz. Shuning uchun sizlarga sovg’a tayyorlab kelganman.

1-Boshlovchi:
Rahmat, dehqonbobo,lekin bolajonlarimizdan kimlar bu sovg’alarga munosib ekanligini hozirgi o’tkaziladigan viktorina savollari orqali bilib olamiz.

2-Boshlovchi:
Mevali viktorina savollariga javob bergan o’quvchilar dehqonbobodan bittadan  mevani qo’lga kiritadi. Eng ko’p mevani qo’lga kiritgan sinf g’olib deb topilib dehqonboboning sovg’alarini qo’lga kiritadilar.

Mevali Viktorina
1. Qaysi meva tarkibida odam bosh miya faoliyatini yaxshilovchi darmondorilar ko’p bo’ladi?
2. Qaysi mevalar kasalliklarni davolashda, vitamin yetishmaganda ko’p qo’llaniladi?
3. Yovvoyi olchaga qaysi mevali o’simliklar payvand qilinadi?
4. Qaysi mevalar tarkibida yod mikroelementi ko’p bo’ladi?
5. Bir daraxt bor o’tmishdan, Mevasi oltin kumushdan?
6. Yum-yumaloq, oy emas, Sap-sarig’u-moy emas, Dumi boru, toy emas…
7. O’zi pillaga o’xshar, Ichi tillaga o’xshar.
8. Bir nechtadan ko’zi bor, Olma kabi yuzi bor.
9. Yashab yetmish yetti kun, Kiyar yetmish yetti to’n,
Kuzda uzib olinar, Ovqatlarga solinar.
10. Qizil rang tuguncha, Ichi to’la kulcha.
11. Yotar yumshoq ko’rpada Qator o’sar har safda
Barglari ham yam-yashil, Tusi tillarang asil
12. Shoxlarda qip-qizil mevalar pishdi, Ikkiga ajratsam, munchoqlar tushdi.

(Viktorina savollariga javob bergan o’quvchilar har bir to’g’ri javob uchun bittadan meva bilan taqdirlanib boradi. Viktorina tugaganidan so’ng har bir sinfning to’plagan mevalari savatlarga solib sanaladi va g’oliblar aniqlanadi. Dehqonbobo g’olib sinf o’quvchilarini taqdirlaydi)

Dehqonbobo:
Aziz bolajonlarim, sizlarning bugungi ishtirokingizni ko’rib, juda xursand bo’ldim. Barchamiz shu aziz vatanning, shu ona zaminning farzandlarimiz. Biz qancha uni ardoqlasak, tuprog’ini e’zozlasak, har ungan o’simlik-niholni parvarish qilsak tabiat o’z ne’matlari bilan bizni mukofotlaydi. Shuning uchun biz doim tabiatga oqilona munosabatda bo’lishimiz lozim.

1-Boshlovchi:
Rahmat, dehqonbobo! Hirmoningizga Baraka bersin! Salomat bo’ling!

2-Boshlovchi:
Aziz o’quvchilar, shuning bilan bugungi tadbirimizni yakunlaymiz. O’ylaymizki, bugungi tadbir orqali barchangiz tabiat ne’matlarini asrab-avaylaysiz!

1-Boshlovchi:
Tabiat haqida bilimlaringizni hamisha boyitib boring! Tabiiy fanlarni o’qib o’rganib mamlakatimiz qishloq xo’jaligini rivojlanishiga, bog’bon va dehqonlarimiz mehnatlarini yengillashtirishga hissa qo’shing!Hosil (Mehrjon) bayrami

2-Boshlovchi:
E’tiboringiz uchun rahmat!

Tavsiya  etamiz : she’rlar to’plami

manba.

Поиск по сайту

Andijon viloyati Asaka tuman 11-umumiy o’rta ta’lim maktabi biologiya fani muallimasi Karimova Zumradxon Isroildjonovnaning “Mehrjon bayramini” o’tkazish ssenariysi.

Bayram o’tkaziladigan xona bayramona bezatiladi.Maktab sahnasida gullar,qo’lda tayyorlagan daraxtlar gullar bilan bezatiladi,qushlarni inlari,kuz faslida yetishtiriladigan barcha poliz va sabzavot ekinlari,urug’lardan namunalar,vitaminga boy bo’lgan mevalar,tabiiy usulda tayyorlangan sharbatlar qo’yiladi.”Mehrjon bayramiga hush kelibsi!” yozilgan shior sahnaga ilinadi.

(sahnaga musiqa sadolari ostida qo’llariga sharlar, mev va sabzavot ekinlari tasvirlangan rasmlari,mevalarni aks ettirilgan kiyimlarda o’quvchilar kirib keladilar) Kuz faslini kiyimlarini kiygan o‘quvchi qiz q’lida oltin rangli barlar ko’tarib kirib keladi.

).

Boshlovchi ( Kuzoy)

Mulki borliq ichra bir mahal

Ko’rksizgina olam yaralgan.

Bermoq uchun dunyoga sayqal

Olam aro odam yaralgan

Shundan beri inson tinmayin

Shu yer uzra ter to’kar hamon.

Yerni go’zal qilgani sayin

Go’zal bo’lar o’zi xam inson.

(E.Vohidov)

Dehqon bobo: Eh –he-he –he!

Odamlaru ,.odamlar

Bog’da bitgan bodomlar

Eshitmadim demanglar,

Eshitganlar, jilmanglar,

Zaminimizga oltin kuz fasli kirib keldi.

Kuzoy : Assalomu – alaykum aziz mehmonlar, ota – onalar,mehridaryo ustozlar,aka – opalar,shirinjon singillaru — ukajonlar.

Bobo dehqon : Assalomu alaykum azialarim, qora ko’z bolajonlarim.mana bugun maktabingizda bayram, chunki “mehrjon bayrami” o’tkazilmoqda.

Kuzoy hamda Bobodehqon birgalikda:

Mehrjon bayramiga Hush kelibsizlar!

Kuz faslini aks ettiruvchi rasmlar musiqa ostida ko’rsatiladi.Oltin rangli bargni aks ettirilgan kiyingan o’quvchi qiz sahnaga poli va sabzavot ekinlari bilan qo’l ushlashgan holda kirib keladilar.

Sahnada o’g’il bolar B.Qodirovning “Andijon do’ppisi” qo’shig’iga raqsga tushadilar.

Oltin rangli Barg : Sevaman bog’ – dalani,

Hamda gul-u lolani,

Tabiatni asragan

Har qiz-u shox bolani

Sug’orish gulzorimni

Eng sevimli yumushim

Tabiatni ardoqlash

Eng ezgu ko’ngil ishim.

Asal ari: Chalib nog’ora, karnay

Dasturxon yozibdi may.

Mehmonlari bir talay

Kelishsin – da, kechikmay.

Qulpnay : Sim qoqibdi qulupnay

Olchaga der aylanay:

• Boramizmi bazmga?

Gilosxon yonimda shay!

Anor:

Meni anor deydilar

Mazza qilib yeydilar,

Yoqut misol har donam

Xurmo mening dugonam.

Xurmo:

Meni nomim Xurmodir

Demang ozroq xomroqman

Meni ko’proq yesangiz

Hech xam kasal bo’lmaysiz.

Tarvuz:

Tarvuzdek shirin ne’mat ,

Topilmaydi dunyoda

Dum – dumaloq shaklim bor

Juda silliq ozoda.

Shunda sahnaga oppoq beg’ubor Paxtaoy kirib keladi..Va o’zini tanishtiradi.

Paxtaoyman men o’zim,

Berilib tinglang so’zim,

O’zbekiston faxriman,

O’zim juda baxtliman.

Kuzoy va dehqon bobo Paxtaoyni kutib olishadi. Qovun bilan yong’oq qo’l ushlashib kuz faslini tarannum etuvchi musiqa ostida kirib keladila va davraga qo’shiladilar

Qovun:

Men qovunman sap – sariq

Men go’yo ulkan tovuq,

Beqasam to’nim go’zal,

Ichim g’ovaki asal.

Yong’oq:

Baxorda to’n bichaman,

Uni kuzda yechaman.

Shamol bo’lsa guvillab,

To’kilaman duvillab.

Kuzoy: Kelinglar azizlarim endi navbatni bir go’zal raqsga bersak.Qo’lida savatda non ko’tarib chiqqan raqqosa qiz X.Abdullayeva ijro etgan “Non yopadi” qo’shig’iga raqsga tushadi.

Dehqon bobo:

Barakkalla.Aziz bolajonlarim non nonni ushog’I xam non deb bejiz aytmaganlar.Qo’ida bug’doy boshoqlarini ko’targanicha meva sabzavotlarni aks ettirgan o’quvchilar oldiga boradi.

Boshlovchi (Kuzoy): Endi navbatni sahna ko’rinishiga beramiz.Sahnaga dehqon bilan uning nabirasi kirib keladi. Nabira qo’lida meva ko’chati bo’ladi.

Dehqon: Bo’laqol Nabijon,bo’l bolam,chelakda suv xam oldingmi.Belkurakni xam oldingmi.

Nabijon (Nabirasi) Bobojon xammasini oldim.Xavotir olmang.Bobo nimaga ko’chat ekamiz,shu zarurmi?

Dehqon: Albatta ekishimiz kerak.Nabijon bolam qanchalik bog’larni ko’paytirsak elimiz to’q bo’ladi.Boyligimiz xam ko’payadi.Mevalarini mazza qilib yeysizlar .

Nabijon: Bobo ko’chatga suvni nima uchun quyamiz.Quymasdan eksa bo’lmaydimi.Bu ekkan ko’chatimiz qachon mevaga kiradi aaa,bobojon.

Dehqon : Voy bolam namuncha ko’p savol berasan?

Nabijon: Xamma narsani bilgim kelgim keladida bobojon.

Shu paytda bobo va nabirani o’zaro suhbatini boy eshitib qoladida ularning oldiga keladi.Va ularga murojat qiladi.

Boy: Xormang otaxon.

Bobo: Bor bo’ling boy ota.Assalomu alaykum. Deb salom beradi.

Boy: Bobo nima qilyapsiz?

Bobo: Boy ota meva ko’chati ekayapmiz.

Boy: Xaaaa,yaxshi deb bir chetga yuradida o’z o’ziga:”Tavba o’zi qarib qolib zo’rg’a turgan bo’lsa.Meva qilgunicha bormi bu hayotda yo’qqmi? Tavba” deydida yana boboga qarab so’raydi.

Boy: Bobo ko’chatni ovora bo’lib ekyapsiz.Sizga zarurmi? O’zi yoshingiz bir joyga borib qolibdiku? Deb jilmayadi. Shunda bobo

Bobo: Eheyy, Men qaridim to’g’ri.Lekin ekkan ko’chatlarimni yo’lovchilar, bolalar yeyedilar.Soyasida yo’lovchilar dam oladilarda.

Boy: (Tajublanib shunday deydi) Qoyilman bobo shu gaplaringiz , niyyatlaringiz uchun ming tilloni sizga hadiya etgum. Deb bir xalta oltin tillo beradi. Shunda bobo nabirasiga qarab:

Bobo: Ko’rdingmi bolam xammani ko’chati yillar o’tib meva qilsa,mening ko’chatim esa ekilgan zaxotiyoq meva berdi. Deb xursand boladi.Shunda boy yana boboni sozomonligini ko’rib yana shunday deydi:

Boy; Barakalla bobo! Mana shu so’zlaringiz uchun xam men sizga yana ming tillo hadiya etaman.

Bobo: Rahmat…Mana ko’rdingmi men ekkan ko’chatlarim bir yilda ikki marta meva beradi.

Shunda vazir: Boy ota bir so’zim bor agar ruhsat etsangiz.

Boy: Gapir ruhsat.

Vazir: Xoziroq bu yerdan ketaylik,agar ketmasak bu otaxon sizni barcha boyligingizni olib qo’yadi.

Boy: Xa. Mayli qani endi saroyga yo’l olamiz. Bugunoq sayoyda chiroyli bog’ yaratgum.Qani ketdik. Deb saroyga yo’l oladi.

mmm

Shundan so’ng o’z ishidan ko’ngli to’lgan dono bobo ikki qo’lini ochib el — yurt tinchligi uchun duo qiladi.Va sahnadan chiqib ketadilar.

Boshlovchilar: Aziz bayram ishtirokchilari endi navbatni “Andijon polkasi” raqsiga navbatni beramiz. Yigitlar xirom aylab raqsga tushadilar.

Bayram oxirida boshlovchialr bugungi bayramda ishtirok etganlar,sahnani bezatganlar,liboslarni tayyorlaganlarni bir bir aytib musiqa ostida sahnaga taklif etadilar. Bayram so’ngida xamma jo’rlikda “ANDIJONIM” qo’shigini jonli ijro etadilar.

E’tiboringiz uchun katta rahmat sizlarga!.

1-Boshlovchi:

Assalomu-alaykum, aziz ustozlar, muhtaram o’quvchilar! Har yili an’anaviy o’tkaziladigan “Hosil bayramiga” xush kelibsiz!

2-Boshlovchi:

Jannatmakon yurtimiz, betakror tabiatga ega ona zaminimiz turfa  ne’matlaridan tashkil topgan bugungi  yarmarkani ochiq deb e’lon qilamiz!

1-Boshlovchi:

Zavqi baland azamat paxtakoru dehqonim,

Mo’l hosildan to’kindir dasturxonda but nonim,

Seni jahon tanidi, qadding rostla Turonim,

Kulib boqqin olamga ozod O’zbekistonim!

2-Boshlovchi:

Darhaqiqat, jannatmonand vatanimiz, tuprog’I zar, suvi gavhar ona zaminimiz bag’ridan rango-rang nozu-ne’matlar undirayotgan dasturxonlarimizni rizqu ro’zga to’ldirgan bobodahqonlarga ming tasanno, ming ofarin!

1-Boshlovchi:

Davraga kechamiz qahramoni Dehqonboboni taklif etamiz!

(Davraga qo’lida savat to’la mevalar bilan Dehqonbobo kirib keladi)

Dehqonbobo:

Assalomu alaykum, mening aziz bolajonlarim! Barchangizga “Hosil bayrami” muborak bo’lsin! Bugungi bayram kechangizga taklif qilganingizdan minnatdorman. Aziz nabiralarim, sizlar aqlli dono, zukko bolalarsiz. Yonib turgan ko’zlaringiz, jo’shqin shijoatingiz buni yaqqol aytib turibdi. Qani bugungi bayram tadbiriga qanday tayyorlandingiz, yurtimiz tabiati, shifobaxsh ne’matlari haqida nimalarni bilasiz?

2-Boshlovchi:

Bobojon, bizning bolajonlarimiz bugungi bayram tadbiriga ajoyib sher va qo’shiqlar, raqslar tayyorlaganlar. Marhamat, kechamizning mehmoni bo’lib bunga o’zingiz guvoh bo’ling!

(O’quvchilar tomonidan kuy va qo’shiqlar ijro etiladi)

1-Boshlovchi:

Aziz o’quvchilar,tabiat nematlari haqida nimalarni bilasiz?

2-Boshlovchi:

Hozir sizga mevalar tilga kirib o’z hususiyatlari haqida ma’lumot beradilar. Marhamat, tinglang!

O’RIK:

Meni derlar qand o’rik,

Vitaminga liq to’liq,

Rangim sariq, zarg’aldoq,

Olxo’riga men o’rtoq.

Gullarim  xushbo’y, ko’rkam

Siylagan meni ko’klam,

Pishgach asalga  to’lay,

Yurakka quvvat bo’lay!

 OLMA:

Men sizlarni olmangiz,

Xomligimda olmangiz!

Nortojiga o’xshab so’ng

Voy qornim! deb qolmangiz!

Bog’larga chiroymanda,

Vitaminga boymanda!

Pishganimda emasangiz,

Qolasizda armonda!     

GILOS:

Go’zal qizlar labidek

Yal-yal yonar yanog’im

Tabiatga ko’rk bergan

Har bir gulu-yaprog’im.        

NOK:

Mevam o’xshar olmaga,

Xa, biroz qarindoshmiz,

Ra’nodoshlar oilasining

Madaniylariga boshmiz

Nihollarim  nozikroq,

Kech kiraman hosilga.

Lekin  parvarish bo’lsa,

Dehqonni ko’ngli to’lsa

Sharbatlarga to’laman,

Rosa quvvat bo’laman!

YONG’OQ:

Yog’och qobiq ichida

Moyga to’lganman juda

Quvvatsizga darmonman

Vitaminlarga konman.

Iltimosim bir faqat

Pishgunimcha qil toqat!

Yetilib pishib olay,

Tanangga quvvat bo’lay!       

KO’KSULTON: Bolajonlar joniman

Ko’k meva sultoniman,

Maza qilib yesangiz

Vatanimning koniman.          

1-Boshlovchi:

Aziz bolajonlar, mana mevalar haqida qancha ma’lumotlarga ega bo’lib oldik. O’ylaymanki, ularning so’zlariga amal qilib, dov-daraxtlarga ozor bermaysiz, mevalarni pishmasdan avval uzmaysiz!

2-Boshlovchi:

Bizning o’quvchilarimiz aqlli, dono, mehnatkash bolalar. Ular bog’va tomorqalarda, maktab yer uchastkasida mehnat qilib hosilning mo’l bo’lishida dehqonlarimizga, bog’bonlarimizga shuningdek, o’z ota-onalariga yordam beradilar. Hozir ular ishtirokida meva, sazavot va poliz ekinlarining hususiyatlari haqida ma’lumotlarni tinglaymiz.

(O’quvchilar ishtirokida meva va sabzavotlar haqida, ularning ahamiyati, o’sish sharoiti, tabiatdagi va insonlar hayotidagi ahamiyati haqida ma’lumotlar aytiladi)

-Bog’larimizdan keng o’rin olgan shirin shakar mevalar zahmatkash dehqonu mirishkor bog’bonlarimizning mashaqqatli mehnatlari bilan yetishtiriladi. Har bir daraxtning o’ziga xos shoxlanishi tufayli bir-birlariga soya solishi mumkin. Shuning uchun bog’bonlarimiz daraxtlarga muayyan shakl berish orqali shoxlarini qisqartirib, ildizdan kelayotgan suv va oziq moddalarni kerakli yo’nalishga solishadi. Daraxtlarga shakl berish asosan kech kuzda yoki erta bahorda o’simliklarda  shira harakati boshlanmasdan oldin o’tkaziladi.

— Tabiatda keng tarqalgan tabiiy holda o’sadigan yovvoyi olma, olcha, nok,do’lana kabi daraxtlardan, na’matak, malina, qorag’at kabi butalardan payvandlash uchun bog’bonlarimiz foydalanadilar. Chunki, ular issiq-sovuqqa va  kasalliklarga chidamli, serhosil bo’lganlari uchun yangi navlar yaratishda keng  qo’llaniladi.

— Tuproq unumdorligini oshirishda ayniqsa dukkakli o’simliklar, xususan burchoiqdoshlar oilasining vakillarining ahamiyati katta. Chunki ularning ildizida tugunak bakteriyalar yashaydi. Bu bakteriyalar esa havodagi erkin azotni o’zlashtirib, tuproqni azot birikmalariga boyitadi. Burchoqdoshlar oilasiga mansub beda, loviya, mosh kabi o’simliklar ekilgandan so’ng tuproq unumdorligi ortib hosil mo’l bo’ladi. Shuning uchun yerga ishlov berishda, ayniqsa almashlab ekishni joriy qilish zarur, chunki har yili tuproqqa bir xil ekin ekish hosildorlikni va tuproq unumdorligini pasaytiradi.

— O’simliklar gullab changlangandan so’ng ulardan meva hosil bo’ladi. Hamma o’simliklar ham meva tugavermaydi. Faqatgina changlangan gullargina hosil beradi. Gullarning changlanishida hashorotlarning ayniqsa, asalarilarning ahamiyati katta. Bir gramm asal yig’ish uchun asalari yuzlab gulga qo’nadi. Bir guldan ikkinchi gulga qo’nganda gul changini ham olib o’tib gullarni yaxshi changlantiradi. Shuning uchun bog’bonlarimiz o’simliklar gullagan paytda asalari qutilarini bog’larga olib chiqadilar. Bu esa ham mo’l hosil ham sifatli asal olish imkonini beradi.

Dehqonbobo:

Barakalla, bolalarim, siz dov-daraxtlar, meva va urug’lar hattoki gullarning changlanishini ham yaxshi bilar ekansiz. Shuning uchun sizlarga sovg’a tayyorlab kelganman.