Науруз байрамына сценарий башкортса

Башҡортостан Республикаһы

Әбйәлил районы Асҡар ауылының

“Миләш” балалар баҡсаһы

Наурыз байрамы.

(Өлкән төркөм балалары өсөн иртәлек).

Башҡарҙы: “Сулпылар” төркөмө тәрбиәсеһе

                                   Дауытова Л.А.

Асҡар-2018

Наурыз байрамы.

Музыка яңғырай.

Алып барыусы. Һаумыһығыҙ, ҡәҙерле балалар, тәрбиәселәр, ҡунаҡтар. Бөгөн беҙҙә Наурыз байрамы. Борон замандарҙа кешеләр Яңы йыл байрамын яҙғыһын, 22 мартта үткәрер булғандар. Был көндө малайҙар, ҡыҙҙар өйҙән өйгә йөрөп, хужаларға таҡмаҡтар әйткәндәр, байрам менән ҡотлағандар.

Сәхнәгә ҡыҙҙар, малайҙар йүгереп сыға. Бер малайҙың ҡулында ҡолға.

1-се бала. Йыйылығыҙ, йыйылығыҙ!

Наурыз етте, Наурыз.

Наурызсылар килде һеҙгә

Ни һөйөнсө бирерһегеҙ?

2-се бала. Ас ишеген керәбеҙ

Науруз әйтә киләбеҙ

Хәйер доға ҡылабыҙ

Аш-һыу көтөп торабыҙ.

1-се ҡунаҡ. Рәхим итегеҙ, балалар. Науруз мөбәрәк булһын. (бауырһаҡ бирә)

3-сө бала. Килә науруз даулап, шаулап

Бәхет, шатлыҡтар яулап

Науруз мөбәрәк булһын,

Яңы йылығыҙ ҡотло булһын.

2-се ҡунаҡ. Науруз байрамы ҡотло булһын. (ҡоймаҡтар бирә)

4-се бала. Науруз әйттек беҙ һеҙгә,

Хаҡын бирегеҙ беҙгә

Йәшегеҙ етһен йөҙгә

Малығыҙ артһын көҙгә

Наурыз мөбәрәк булһын!

Алып барыусы. Науруз яңы йыл, яңы көн тигәнде аңлата. Ул көндө көн менән төн тигеҙләшә. Бына шунан һуң көн оҙоная башлай. Хәҙерге ваҡытта Науруз байрамы ҡышты оҙатыу, яҙҙы ҡаршылау байрамы булараҡ билдәләнә. Әйҙәгеҙ, бергәләп яҙ тураһында йыр йырлап алайыҡ. Беҙҙең йырҙы ишетеп Наурузбикә лә килеп етер.

Яҙ тураһында йыр.

А.б. Наурузбикәһеҙ байрам булмай бит инде. Әйҙәгеҙ, уны саҡырайыҡ.(саҡыралар)

Мәскәй әбей.(балаларҙы етә-төртә килеп инә). Ҡасығыҙ, юғалығыҙ…Науруз бикәне саҡырҙығыҙмы?

А.б. Эйе,беҙ саҡырҙыҡ. Ә һеҙ кем булаһығыҙ?

М.ә. Аһ-аһ. Мин тап шул Наурузбикә инде. Бына, документым бар. Ҡултамғағыҙҙы ҡуйып ҡына ебәрегеҙ әле.

А.б. Нимә өсөн? Бер ни ҙә аңламайым.

М.ә. Һеҙ нимә, Наурузбикәне танымайһығыҙмы? Саҡырҙығыҙмыһ Саҡырҙығыҙ. Хәҙер, будьте добры, ҡаршы алығыҙ. Һаумыһығыҙ, балалар…(онотоп тора) Мин шул тиклем ҡабаландым, хатта шпаргалкамды онотоп ҡалдырғанмын. А-а-а. Иҫләнем…

А.б.Балалар, был Наурузбикәгә  бер ҙә оҡшамаған. Һеҙ нисек уйлайһығыҙ?

М.ә. Нисек оҡшамаған. Нап-настоящий Наурузбикәмен. Бына-бына, документым бар. Хатта печаты ла бар. (ҡағыҙ күрһәтә)

А.б. Яҙыуын танып та булмай.

М.ә. Ҡыш бабай бик ҡартайған шул. Яҙырға ла онотҡандыр инде.

А.б. Хәҙер аңлашылды инде. Тимәк, һине ҡыш бабай ебәргән. Уның бер һә киткеһе килмәйҙер инде. Әммә лә беҙ һине байрамыбыҙға Наурузбикә итә алмайбыҙ.

М.ә. Нисек инде, итә алмайһығыҙ. Мин бит әҙерләндем. Бер кемгә лә яҡшылыҡ та ,насарлыҡ та эшләмәнем.

А.б. Бына шул-шул. Наурузбикә исемен яулап алырға кәрәк.

М.ә. Мин риза. Әйт, нимә эшләргә кәрәк. Хәҙер барығын да эшләрмен.

А.б. Наурузбикә – бик талантлы, яҡшы күңелле. Ә һинең талантың бармы?

М.ә. Ооо, мин бик талантлы бит ул. Һеперткемдә оса алам, сихырлайым, балаларҙы ҡытыҡлайым.

А.б. Был талант түгел, ә хулиганлыҡ. Һин бейей беләһеңме?

М.ә. Ха, әлбиттә. (бейей башлай, арый). Көтөп тороғоҙ, хәлем бөттө.

А.б. Наурузбикә була алмайһың шул, М.ә.

М.ә. Мин бер ергә лә китмәйем. Бына минең наказдарҙы үтәһәгеҙ, бәлки, китермен. Беренсе наказ – йомаҡтарҙың яуабын сисегеҙ.

1. Бабайым килә һаҡынып,

Аҡ толобын ябынып. (ҡыш)

2. Йәй ҙә егет, ҡыш та егет,

Йөрөй йәшел кейем кейеп. (шыршы)

3. Ишектән керә, түргә уҙа,

Ҡулһыҙ һүрәт төшөрә,

Телһеҙ тешләй. (Һыуыҡ)

4. Утта янмай, һыуҙа батмай,

Тышты таш була,

Өйгә инһә – һыу була. (боҙ)

5. Тамсылап тамһа ла,

Бөтә ерҙе һуғара.

Арағыҙҙа кем тапҡыр

Исеме уның … (ямғыр)

Ҡайһылай шәпһегеҙ ул. Ярай, китергә тура килә инде. Әммә мин тағы киләсәкмен әле.(китә)

А.б. Балалар, яҙ хәбәрселәре тип кемдәргә әйтәләр әле. (ҡара ҡарғалар).Эйе, элекке ваҡытта кешеләр яҙҙың нисек килеүен аңламағандар. Яҙҙы ҡара ҡарғалар алып килә тип уйлағандар. (ике бала ҡарға булып кейенеп, Наурузбикәне индерәләр).

Наурузбикә. Һаумыһығыҙ, балалар.

Ағым һыуҙар кистем мин,

Һеҙгә килеп еттем мин.

Инде өшөп тормайыҡ,

Уйнайыҡ та бейейек.

А.б. Әйҙәгеҙ, Наурузбикә менән бергә уйнап алайыҡ. (“Йәшерәм яулыҡ” уйыны).

Наурузбикә. Һай,афариндар. Әйҙәгеҙ мин һеҙгә һанашмаҡтар әйтәйем әле.

1. Әгәр 1 мартта йылы булып, тамсы тамһа, ҡар тиҙ бөтөр.
2. Март башында турғай эсерлек һыу булһа, йыл яҡшы килер.
3. 25 мартта ямғыр яуһа, арыш игене уңыр.

А.б. Эйе, элек кешеләр ошондай һанашмаҡтарға ҡарап йылдың нисек килерен билдәләр булғандар. Әйҙәгеҙ, хәҙер ярыш ойоштороп алайыҡ.

           (Малайҙар уйынсыҡ аттарға атланып сабыша)

А.б. Арғы урам, бирге урам –

Хәҙер беҙ ярышабыҙ:

Ҡайһы урам көслөрәк –

Арҡанда тартышабыҙ. (Арҡан тартышалар.)

А.б.

Тамаша ҡылыусыларға

Булһын әле бер мәҙәк:

Беҙгә инде күмәкләшеп

Тоҡта ярышыр кәрәк. (Тоҡ кейеп йүгерешәләр.)

(Аҡ тирәк – күк тирәк уйыны үткәрелә.)

Наурузбикә. Ҡар тиҙерәк бөтһөн өсөн, әйҙәгеҙ, ҡар бәрешеп уйнап алайыҡ.

А.б. Балалар арып та киткәндәр инде. Әйҙәгеҙ, Науруз байрамының һыйынан рәхим итегеҙ.

Науруз йылға баш булыр,

Бойҙай башҡа баш булыр,

Бойҙай уңһа аш булыр,

Уңмаһа аш таш булыр,

Йылдың башы уң булһын

Ризығы мул булһын

Игендәр шашып уңһын

Ҡаҙандар ташып торһон.

Бир хоҙай көндөң һилен

Донъялар булһын имен.

Науруз байрамы.

Сәхнәлә һике. Иҙәнгә һуғылған балаҫтар йәйелгән. Түрҙә мендәр өҫтөндә инәй ултыра. Ишек шаҡыйҙар. Ҡыҙҙар килеп инә.

Ҡыҙҙар. Һаумы, инәй. Хәлдәрегеҙ нисек?

Инәй. Аллаға шөкөр, әйҙүк! Түрҙән уҙығыҙ.

( Ҡыҙҙар ултырыша. Инәй доға ҡылып ала.)

Инәй. Йә, балалар, Науруз байрамы нисек башланды?

Элина. Бик яҡшы, инәй, бик күңелле башланды.

Лилиана. Бына һиңә, инәй, Науруз ашын ауыҙ иттерергә алып килдек.

( һауытта быҡтырылған бойҙай)

Инәй. (бисмилла әйтеп, ауыҙ итә). Һай рәхмәт төшкөрҙәре, ҡайһылай тәмле булған.

Бойҙай туҡлыҡ билдәһе,

Йылдың башы уң булһын,

Ризыҡтары мул булһын,

Игендәр шашып уңһын!

Ҡаҙандар ташып торһон!

Бир көндәрҙең һилен,

Илдәр булһын имен!

Аллаһү әкбәр!

-Ҡыҙҙар, борон йыл яҙ башынан башланған. Уны халыҡта буранай тип атағандар. Айҙар шулай исемләнгән: буранай, алағарай, һабанай,һатай, майай, урағай, һарысай, ҡарасай, ҡырпағай, аҡъюлай, һыуығай, шаҡай. Һәр ай, тәбиғәтенә, йәки кеше башҡарған эштәргә ҡарап, яҡынса дүрт өлөшкә бүленгән. Беренсе айҙа, буранайҙа, йыл башлана. Уны әҙерләнеп ҡаршы алғандар. Шуға күрә ирҙәр ат өсөн ҡамыт, эйәр, көрәктәр өсөн һаптар әҙерләгәндәр. Ғәҙәттә, ай башында буран ҡарҙы ишеп һала, соҡор-саҡыр тула, һырындарҙа ишелеп ята арҡандары. Шуға ла буранай айының тәүге аҙнаһы арҡанай исеме алған.

Буранайҙың икенсе өлөшөн ҡарғайөр тигәндәр. Был мәлдә ҡарғалар килә, ләкин ергә төшмәй, туп булып тупланып, ағас башында емләнә.

Буранайҙың һуңғы бүлеме- ҡыштың һуңғы бураны. Исеме- һырттыҡ.

Айгүзәл. Инәй, ә беҙ һырттыҡ буранын үсекләй беләбеҙ.

Илсиә. Һырттыҡ-һырттыҡ!

Аҡ балаҫты йырттыҡ!

Һырттыҡҡа- һыртым!

Сусҡаға — шыртым!

С.Лилиә. Һырттыҡ- тоҙҙоҡ,

Аҡ бишмәтте боҙҙоҡ,

Буҙ өҫтөндә буҙҙыҡ,

Ҡыштың ыштыр ыштанына

Ут төртмәгә туҙҙыҡ,

Өргөмәгә ҡуҙҙыҡ,

Ҡыш артына тоҙҙоҡ!

Гөлназ. Һырттыҡ, һинән ҡурҡмайбыҙ,

Һине һанға һуҡмайбыҙ.

Лилиана. Киндер үҫеп етһен әле,

Күл төбөнә төшһөн әле,

Талҡы талҡ итһен әле,

Тәрәбағас һелкһен әле,

Киле, төйгөс төйһөн әле,

Ел елпенеп, һөйһөн әле,

Ҡаба ҡап-ҡап тетһен әле.

Инәй. Һай, дөрөҫ үсекләйһегеҙ һырттыҡты. Беҙ ҙә урамға сыға алмай ултырғанда уны шулай үсекләй торғайныҡ. Халыҡ әйткән «Һырттыҡтан ҡурҡма, ҡытлыҡтан ҡурҡ».

Инәй. Йә , балалар, Науруз байрамы нисек бара?

Н.Лилиә.. Яҡшы, инәй, бик яҡшы.

Инәй. Ниндәй уйындар ойошторҙоғоҙ? Ниҙәр эшләнегеҙ?

Ильнара. Ат сабыштырыу уйыны үтте. Беҙҙең ырыу егеттәре беренселекте алды.

Юлиана. Миңә иң оҡшағаны ҡыҙ ҡыуыу булды. Хәлим ағай сабып барған көйө Нургөлдө ҡыуып етте лә, биленән ҡосаҡлап үҙенең эйәренә күсерҙе лә ултыртты.

Элина. Ул нимә ул! Иң ҡыҙығы арҡан тартышыу булды.

Инәй. Ай, бигерәк күңелле булған икән.

Лилиана. Инәй, әйҙәгеҙ Наурузбикә һайлайыҡ!

Инәй. Әйҙәгеҙ, балалар, көн торошон юрайыҡ. Кемегеҙ көн торошон күберәк юрай, шул Наурузбикә булыр. Башлағыҙ, ҡыҙҙар.

Юлиана. Ай ҡолаҡланһа,көн боҙола.

Рузана. Балыҡ өҫтә йөҙһә, ямғыр яуа.

Илсиә. Иртән ҡояшты болот ҡаплаһа, көн аяҙ булыр.

Айгүзәл. Эт ергә ятып аунаһа, көн боҙола.

Лилиана. Сәүкәләр ҡысҡырышһа- ямғырға.

Гөлназ. Торналар бейек осһа, көн аяҙ була.

Ильнара. Ҡарлуғастар түбәндән осһа, ямғыр була.

Айгүзәл. Ай салҡан тыуһа, көн һалҡыная.

Лилиана. Ҡаҙ һыңар аяғында баҫып торһа, көн һыуыта.

Инәй. Йә, балалар, иң күп юраусы кем булды?

Элина. Айгүзәл менән Лилиана. Икеһе лә тип-тигеҙ юранылар.

Инәй. Улайһа ҡул эштәрегеҙҙе күрһәтегеҙ. Кемдең ҡулы оҫта, шул Наурузбикә булыр.

( ҡул эштәре күрһәтәләр)

Инәй. Былар бер-береһенә һыр бирерлек түгел. Улайһа йырлап күрһәтегеҙ.

Ҡыҙҙар. Йырлаһындар, йырлаһындар.

(Йыр « «)

Инәй. Һай, афариндар.Икеһе лә яҡшы йырланы. Улайһа, мин йомаҡ ҡояйым әле.

Бәләкәй генә бер көсөк, өрмәй ҙә, ебәрмәй ҙә.

Лилиана. Йоҙаҡ.

Ҡыҙҙар. Ҡотлайбыҙ Наурузбикә булыуың менән.

(Ҡыҙҙар Наурузбикәгә елән кейҙерә, һырға тағалар, сәстәренә сулпы үрәләр.)

Айгүзәл .Бына хәҙер ысын Наурузбикә булдың.

Ильнара. Ҡыҙҙар, әйҙәгеҙ Наурузбикәнән йылдың нисек килерен юратайыҡ.

Бөтәһе бергә. Әйҙәгеҙ, әйҙәгеҙ.

Наурузбикә. Яҡшы килер йылығыҙ,

Туҡ булыр һәр көнөгөҙ,

Ямғыр яуып, ҡояш сығыр,

Емешләнер гөлөбөҙ.

Илгә килер именлек,

Һау булырҙар уландар,

Иген ишелеп уңыр,

Ҡуйырырҙар урмандар.

Сырхау белмәҫ балалар,

Сәскә атыр далалар,

Олатай-өләсәйҙәр

Оҙон ғүмерле булыр,

Ҡурай моңо, йыр-көлөү

Илдә яңғырап торор.

Инәй. Амин, шулай ғына була күрһен инде. Юрағаның юш килһен! Науруз мөбәрәк булһын!

Наурузбикә. Әйҙәгеҙ. Иҫке һаламдан ҡурсаҡ эшләйек!

Ҡыҙҙар. Әйҙәгәҙ! Әйҙәгеҙ!

(Әҙер ҡурсаҡты биҙәйҙәр, кейендерәләр)

Наурузбикә. Бына ҡурсағыбыҙ әҙер. Әйҙәгеҙ, нимәнән арынырға теләйбеҙ, шуны әйтеп суҡтар тағайыҡ!

Элина. Бөтә ауырыуҙар ошо ҡурсаҡ менән янһын!

Айгүзәл. Илдәге бөтә яуызлыҡтар юҡҡа сыҡһын!

Юлиана. Беҙҙән китһен ярлылыҡ!

Гөлназ. Өҫтәлгә килһен муллыҡ!

С.Лилиә. Китһен оятһыҙлыҡ һәм хурлыҡ!

Илсиә. Юҡҡа сыҡһын аламалыҡ!

Бөтәһе бергә. Һау бул инде иҫке йыл,

Түргә баҫһын изге йыл,

Имен-аман йәшәйек,

Тыныслыҡ булһын быйыл!

Наурузбикә. Ярыш, ярыш башлана.

Кемдәр оҫта ҡурайсы,

Бейеүселәр, йырсылар,

Сығығыҙсы уртаға,

Күңелдәрҙе асайыҡ,

Уйыныбыҙҙы башлайыҡ!

24.03.2020

Науруз байрамы

Маҡсат: Халҡыбыҙҙың йолалары, байрамдары менән таныштырыуҙы дауам итеү. Башҡорт халыҡ уйындарына, шаян йырҙарына ҡарата ҡыҙыҡһыныу һәм һөйөү тойғолары уятыу. Көйҙө дөрөҫ итеп башҡарырға өйрәтеү. Телмәр үҫтереү.

Оценить

570

Төзеде: татар һәм рус теле тәрбиячесе Зиннатуллина Сания Вакиф кызы  Түбән Кама шәһәре 2014ел.

Максат:Балаларны халкыбызның гореф – гадәтләре белән таныштыру.
Бурычлар:
—    “Нәүрүз”-бәйрәме турында белемнәрен баету,
—    фольклор запасларын арттыру,
—    ихтиярларын барлыкка китерү,
—    сәләтләрен ачу,үстерү
—    туган телгә карата мәхәббәт тәрбияләү.
—   
Залның бизәлеше: Стенаның урта өлешендә Нәүрүз рәсеме. Як – якларында агач рәсемнәре. Умырзая  чәчәкләре рәсемнәре. Залның уң як өлешендә урман сурәт -ләнгән. Урманның бер өлешендә өй атрибуты урнаштырылган .Л.Батыр-Болгар

Скачать полный конспект

музыкасы “Кайт карлыгач”-көе яңгырый, балалар залга керәләр һәм ярымтүгәрәк булып басалар.
Алып баручы: — Хәерле көн кадерле балалар, хөрмәтле хезмәттәшләр! Без бүген
Язны — Нәүрүзбикәне каршыларга җыелдык.
1 — бала:
Яз килә,яз килә.
Кояш нурларын сибә.
Тып –тып итеп тамчы тама
Инде кар эреп бетә.
2 — бала:
Тамчылар бии тып  та тып,
Тамчылар сикерәләр
Аларны булмый туктатып,
Алар яз китерәләр.
3 — бала:
Кил син, язым,тизрәк кил,
Бик сагынып көтәбез.
Җырлар җырлап сөеп, зурлап,
Сине тәбрик итәбез!
4 — бала:
Ашыгабыз сине тизрәк күрергә
Яшь үләннән ялан тәпи йөрергә.
Кил син тизрәк,бөтен дөнья уянсын
Сайрар кошлар, күбәләкләр куансын!
5 — бала:
Бөре чуклары белән,
Сыерчыклары белән,
Яз килә, яз килә.
Яз ишекләрдән керә,
Яз тәрәзәдән көлә.
Кар суында йөгерә.
6 — бала:
Яз ләйсән булып ява,
Яз күкри – тетри һава,
Яз кошлар белән кайта,
Язны һәркем ярата.

Нәүрүз: — Агымсулар кичтем мин,
Сезгә килеп җиттем мин,
Нәүрүз әйтеп үттем мин,
Нәүрүз мөбәрәк булсын!
(Бер бала Нәүрүз турында шигырь сөйли)
Хуш киләсең гүзәл Нәүрүз!-
Язгы яңа елыбыз,
Яңа елда туры булсын
Нурлы булсын юлыбыз!
Еракларга яңгырасын
Безнең дәртле җырыбыз.
Алып баручы: — Балалар, әйдәгез, Нәүрүз белән бергәләшеп җырлап алабыз.
(балалар Нәүрүз янына җыелалар)
”Нәүрүз һәм балалар” җыры
Нәүрүз: — Яратыгыз көзне дә,
Яратыгыз кышны да,
Яратыгыз җәйне дә,
Яратыгыз язны да.
Балалар: — Нәүрүз, Нәүрз ур рәхмәт
Телисең изге теләк.
Карга: (телеграмма алып керә) — Игътибар, игътибар! Хәбәр бар, хәбәр бар.
(алып баручыга бирә)
Алып баручы: — Телеграмма? Кемнән булыр икән? (укый) “Кадерле балалар, мин юлда тиздән килеп җитәрмен. Кыш бабагыз”. Кызык, Кыш бабай киләм дигән. (мультимедиа буран, җил искән тавышлар ишетелә, Кыш бабай керә).
Кыш бабай: — Исәнмесез, нәни дусларым! Бу нинди җыен монда? (Нәүрүз янына барып) Миңа әйтми киткәнсең,
Кышны җиңәм дигәнсең, ха-ха-ха.
Бер өрермен –җил исәр
Шыткан чәчәкне кисәр,
Ике өрсәм кар ятар,
Елга – күлгә боз катар.
Кит, Нәүрүз, кит!
Нәүрүз: — Шып итсәм – җил тынар.
Елмайсам – карың елар.
Үзең кит, кыш!
Кыш бабай: — Минем җитез тайларым бар.
Гыйнвар, февраль айларым бар.
Нәүрүз: — Минем дә бит тайларым бар
Җылы апрель, майларым бар!
Алып баручы: — Кыш бабай, юкка сатулашасың, балалар да беләләр бит яз килергә вакыт җиткәнен.
Кыш бабай: — Я әйтегез балалар, мин сезгә нәрсәләр алып килдем әле?
Балалар: — Кар, кышкы уеннар.
Нәүрүз: — Ә мин сезгә: җылы көннәр, кошлар, яшел үләннәр, чәчәкләр, бөҗәкләр
алып киләм. Сез алаларны сагынансыздыр инде.
Балалар: — Бик саындык
Кыш бабай: — Ә шулай да көч сынашыйк. Болай гына урынымны Нәүрүзгә калдыру юк.
Нәүрүз: — Бөтен шартларыңа да күнәрмен.
Кыш бабай: — Менә балалардан сорыйк әле алар яз турында мәкальләр беләләрме икән
Нәүрүз: — Балалар,  сез яз турында мәкальләр беләсезме?
Балалар: — Беләбез, беләбез.
1. Күз өчен яз яхшы, 
Авыз өчен көз яхшы.
2. Көз бай булма, яз бай бул
3. Яз сөрсәң, көз урырсың.   
4.Язгы көн көендерә,    
Көзге көн сөендерә.
5. Язның байлыгы – кояш,
Көзнең байлыгы – уңыш 
6.Яз яме чәчкә белән  
7. Язгы көн ел туйдыра.    
8 Язгы хезмәт – көзге хөрмәт  …
Алып баручы: — Менә күрәсеңме, Кыш бабай, балалар никадәр мәкалләр беләләр.
Кыш бабай: — Менә хәзер карыйк әле ярышып
Бераз аркан тартышып. (аркан тартышалар Нәүрүз җиңә)
Әле минем көчем җитәрлек, булмаса биюдә карыйк ярышып. (бииләр.Кыш бабай
җиңелә)
Уф, арыдым, сусадым,
Харап булдым җиңелдем,
Эредем бит, эредем
Яз алдында хур булдым.
Вакыт җиткән икән шул,
Властьне тапшырыга.
Нәүрүз кызым, көчле, нык бул
Бу сабыйлар хакына!
(Нәүрүзнең кулын кысып, саубуллашып чыгып китә)
Алып баручы: — Кыш бабай киткәч ямансу булып китте әле.бәйрәмне дәвам итәбез.
Балалар башкаруында  Ә.Фәйзи көе “Яз җитә” җыры.
Нәүрүз: — Балалар, мин сезнең уйнарга яратканны белеп бер уен алып килдем.
Әйтегез әле, язны безгә нинди кошлар алып килә? (сыерчык, карлыгач, кара карга –лар һ.б.). Уен “Кошлар бәйрәме”- дип атала. (Берничә боҗраны идәнгә куеп) Менә бу сыерчык оялары, сез сыерчыклар. Көй уйнаганда кошлар очалар, туктагач ояла- рына керәләр.
Нәүрүз: — Балалар, яз көне бакча эшләре башлана. Кешеләр нәрсәләр утырта башлый-лар? (бәрәңге,суган,кишер һ.б.). Әйдәгез, без дә суган утыртабыз. Икенче уен “Кайсы команда җитез”- дип атала. (алдан әзерләнеп куелган тартмалар. Эчләренә кара мате риал  салынган.Материал астында яшел кыяклы суган яшерелгән.Бала санынча суган әзерләнгән.Балалар ике командага бүленәләр һәм алар чиләктән суган алып тартма янына йөгереп баралар да суганны тартмага салар. Суганны кайсы команда тизрәк утыртып бетерә. Уен берничә тапкыр уйналганнан соң яшел кыяклы суганны алып балаларга күрәтү) Кагыйдә: Суганны теләсә ничек түгел, рәтләргә утыртырга
“Чума үрдәк-чума каз ”татар халык көе яңгырый. Кулына кәрзин тотып әби керә.
Әби: — Исәнмесез, нәни дусларым! Күргәнемчә, сездә Нәүрүз бәйрәме икән! Бәйрәмегез мөбәрәк булсын!Яз көне җиткәч каз-үрдәкләр йомырка сала башлый. Менә минем казым серле йомырка салган. (алтын  төсендә, папье -маше йомырка күрсәтә)  Мин аны сезгә бүләк итәм.
Алып баручы: — Әйдәгез балалар, әбигә рәхмәтебезне белдерәбез.
Балалар: — Зур рәхмәт әби!
Әби: — Ярый мин китим, казларымны ашатыр вакыт җитте. Сау булыгыз!
Алып баручы: — Чыннан да, йомырка бик серле күренә, нигәдер ярылып та киткән (йомырка эченнән кофетлар коела башлый). Балалар, бу серле конфетлар белән төркемнәрегезгә баргач сыйланырсыз.
Нәүрүз: — Шулай инде, яз җитүгә кош –кортлар да шатлана. Балалар, миңа икенче балалар бакчасына барыр вакыт җитте. Бәйрәмегез бик күңелле булды. Зур рәхмәт! Тик минем сезгә зур үтенечем бар.Табигатьне саклагыз, кошларны, бөҗәкләрне
рәнҗетмәгез! Сау булыгыз!
Алып баручы: — Сау булыгыз,  Нәүрүз!
Балалар  С.Сәйдәшеп көе“Килде яз”җырын башкаралар.
Алып баручы: — Шушының белән безнең бәйрәм ахырына якынлашты.Әйтегез әле, бүген безнең бакчада нинди бәйрәм булды? (Яз бәйрәме -Нәүрүз) Сау булыгыз! Киләсе очрашуларга кадәр!

< Предыдущая		Следующая >

Автор: Имамова Гульнур Шайдулловна

Нәүрүз бәйрәме.

Музыка әкренәя. Сәхнәга алып баручы чыга.

А.б.Көн әйтәдер-мин озын!

Төн әйтәдер-мин озын!

Күктә кояш көлеп тора-

Икебез дә бер бүген!

Көн-кояшка авыша,

Төн авыша-аена.

Көн дә,төн дә әйтә:”Әйе,

Икебез дә бер бүген.”

Көн белән төн тигезләшкән,

Яз килеп җиткән икән.

Яз килеп җиткән дә икән,

Һәм хәбәр иткән икән:

Бәрәкәтле булсын язлар,

Нәүрүз мөбарәкбад!

Нәүрүз мөбарәкбад!

-Хөрмәтле балалар, тәрбияче апаларыбыз! Без бүген бирегә язны-Нәүрүзбикәне-каршы алу бәйрәменә җыелдык. Бәйрәм тамашасына рәхим итегез!Наүруз- борынгы  бәйрәм,әби-бабаларыбыз үткәргән язны каршылау бәйрәме ул.

Борын үткән заманнан,

Болгар белән Казаннан,

 Җаек белән Иделдән,

  Бу бәйрәм безгә килгән!

Нәүрүз Мөбәрәкбад!

1 бала.Әйдә,кояш,сип нурыңны,

Кызганма бер дә,

Зур бәйрәм,күңелле бәйрәм

Нәүрүз бүген бездә!

2 бала.Тизрәк кил,безгә,җылы яз,

Тизрәк,тизрәк кил!

Куяннар туңып беткәндер,

Иссен җылы җил!

3 бала.Урманда бит җылы өй дә,

Җылы мич тә юк.

Куяннарның әбиләре

Бәйләми оек!

4 бала.Тизрәк кил,җылы яз,

Тизрәк-тизрәк кил!

Чыпчыкларга җырлар өйрәт,

Уйнат,сайрат,көл!

5 бала.Урманда бит пешермиләр

Түгәрәк калач.

Песнәкләрнең туннары юк,

Тамаклары ач!     

6 бала.Тизрэк кил безгэ, жылы яз,
Тизрэк-тизрэк кил!
Балыкларныкоткарберук,-
Бозастындакул.
7 бала.Чэчэклэрбелэнкумелсен
Без яшэгэн ил.
Тизрэк кил безгэ, жылыяз,
Тизрэк-тизрэк кил!

А.б. -Ач ишегең керәбез,

Нәүрүз әйтә киләбез.

Түтәй.(өйдән).-Керегез,керегез,балакайларым,

Без сезне күптән көтәбез,

Нәүрүз котлы булсын!

1 бала.Өйдәме түтәй?

Җәтрәк бир күкәй.

Бирсәң безгә өч күкәй,

Тавыгың салыр йөз күкәй.(Түтәй күкәй бирә).

Нәүрүзгә табак кирәк,

Табакка кабак кирәк,

Май ,күкәй,калак кирәк.

Күмәчен дә кызганма,

Озак яшә,сызланма!(Түтәй күмәч бирә)

Түгәрәктә  татар халык биюе.

  А.б. -Кыш китте,яз килде,

Үрдәк белән каз килде.

Нәүрүз бәйрәме килә,

Безнең җырлыйсы килә.

                  Җыр  “Яз килә”(мәктәпкә хәзерлек төркеме)

Музыка ишетелә(гөрләвек тавышы).

А.б. -Нинди серле чишмә тавышы!Балалар,кар сулары да,шушы чишмә суларына кушылып,гөрләвекләр булып агалар.Димәк,табигатебезгә яз килә.Әнә тегендә,язның килүен хәбәр итеп,беренче умырзая чәчәкләре баш калкыта.

                            “Умырзаялар “ биюе.

А.б. Менә нинди матур чәчәкләре белән яз килә икән.Шулай ук язның хуҗабикәсе дә килеп җитәр,Нәүрүзбикәне бергәләп чакырыйк әле.(чакыру).

Нәүрүзбикә. –Исәнмесез,кадерле дусларым!

Агымсулар кичтек без,

Сезгә килеп җиттек без,

Нәүрүз әйтеп үттек без,

Нәүрүз мөбарәк булсын!

А.б.-Хуш киләсең Нәүрүзбикә.Түрдән уз.

Нәүрүзбикә.-Әйдәгез әле балалар,уен уйнап алыйк әле.

“Чума үрдәк,чума каз” уены.

“Зәңгә чәчәк” уены.

Кыш бабай килеп керә.

Кыш бабай.-Бу нинди тавыш монда,кем әле минем җирләремә баш булмакчы?

А.б.Кыш бабай,юкка ачуланасың. Синең көннәрең үтеп бара бит инде. Җирләреңне язга –Нәүрүзбикәгә тапшырырга вакыт җитте. Кара әле тәрәзәгә,гөрләп-шаулап яз килә.

К.б.-Туктагыз әле,туктагыз.Үзе белән сөйләшим.

Миңа әйтми килгәнсең,

Кышны җиңәм дигәнсең,

Ха-ха-ха-ха!

Бер өрермен-җил исәр,

Шыткан чәчәкне кисәр.

Ике өрсәм-кар ятар,

Елга,күлгә боз катар.

Кит,Нәүрүз,кит!

Нәүрүзбикә.- Шып,дисәм-җилең тынар,

Елмайсам-карың елар.

Үзең кит,Кыш!

К.б.-Кар яу,яу,

Нәүрүздән яса зур тау!

                              “Чык-чык  диләр “  җыры.

Нәүрузбикә.-Кояш,чык,чык!

Тәти кашык базарда,

Ботка пешәр каәанда,

Батыр карны елак ит,

Җылың белән кунак ит!

                        “Светит солнышко для всех”җыры.

К.б. Коела бара тешләрем,

Ямьсезкерә төшләрем,

Кара куна җиремә-

Уңа бара төсләрем.

Ай,еладым,еладым-

Әле яшәп туймадым.

Юк,юк,мин китмим. Тартышмыйча гына язга- Нәүрүзбикәгә җирләремне бирү юк. Хәзер үк тышка чык.Шунда көчне сынашырбыз. Мин монда эри башладым.

 “Нәүрүз һәм балалар” җыры.

2 нче өлеш тышта бара.

 К.б. Минем беренче шартым:

Менә кашык,менә күкәй,

Тот кулыңа,чибәркәй!

Син дә йөгер,мин дә калмам,

Ке узар бу ярышта?(2 команда ярыша.,Нәүрүзбикә командасы җиңә,Кыш бабай әкрен).

Кыш бабай. –Әйдә хәзер биюдә көч сынашыйк.(1 төрекм-Нәүрүзбиә түгәрәгендә,икенче төркем Кыш бабай төркемендә бии.Кыш бабай хәле бетеп егыла,балалар торгызалар).

К.б. Бетте,барысы да бетте,

Актык сәгатем сукты,

Сау булыгыз,дусларым,

Хушыгыз,күз нурларым.

Шатланыгыз,көлегез.

Уйнагыз.Сау булыгыз!(кереп китә).

А.б.Салкын кышны яз җиңде,

Моны барчагыз күрде.

Кулны кулга тотынышып

Бәйрәм итик көн буе.

           “Коймаклар” уены.Балалар кулга-кул тотынышып басалар,Нәүрүзбикә уртада.

Нәүрүзбикә коймаклар белән сыйланырга чакыра.

Науруз байрамы

Цели:

— воспитание толерантности по отношению к окружающим людям различной национальности, уважения друг к другу, к обычаям, традициям и культуре разных народов;

— сохранение комфортного психологического климата в школе с многонациональным составом.

Задачи:

1. способствовать формированию у детей понятий « традиция», «обычай»;

2. познакомить детей с историей, традициями  и обычаями праздника Навруз;

3. способствовать воспитанию эстетической культуры детей;

Ход мероприятия:

Слайды

1(1 ведущий) Есть праздник Науруз,

Новый год восточный.

Играет озорной кубыз,

Теперь весна уж точно!

Теперь равны и день и ночь,

И все невзгоды ушли прочь.

В степи зима суровая,

Но пробуждается природа и начинается жизнь новая.

(Мелодия кубыза)

2 (2 ведущий )Науруз – обрядовый праздник татар

Науруз (Нооруз, Навруз) — праздник весны отмечают ежегодно 21 марта. Слово Науруз переводится как «новый день» История праздника Науруз насчитывает около трёх тысяч лет. Этот древний праздник символизирует на Востоке окончание зимы и обновление, пробуждение природы.

3 (1 ведущий) По старинной традиции каждый участник праздника должен выполнить три условия:

— посадить цветы и не менее трех саженцев деревьев;

-настроить себя на добрые дела и радость, помириться с тем, с кем был в ссоре;

-также стремиться жить по-новому, честно и достойно.

4 (2 ведущий ) до наступления Науруза принято убираться в домах и рассчитываться с долгами;

— мириться с близкими, родными, и людьми, с которыми враждовали

— готовить национальные блюда

— ходить друг к другу в гости

5 (1 ведущий)Празднование Науруза начиналось традиционной встречей рассвета, из старинного ритуала «Если увидишь родник – расчищай его исток». Встречая рассвет, все взрослое население, молодежь и дети, взяв в руки лопаты, собирались у родника и производили его расчистку. Затем все вместе под руководством почтенных стариков производили посадку деревьев!

6 (2 ведущий)Считают, чем веселее и радостнее он пройдет, тем щедрее будет к людям природа. Поэтому льются в этот день обрядовые песни Науруза, танцуют и веселятся люди, радуются приходу весны, дарят друг другу подарки.

7 (1 ведущий) На праздничный стол складывали круглые лепешки из пшеницы, ячменя, проса, кукурузы, фасоли, гороха, чечевицы, риса, кунжута и бобов.

8 (2 ведущий) Наиболее известным праздничным блюдом является сумаляк – блюдо из пророщенных ростков пшеницы.

9 (1 ведущий) Давным – давно жила семья из троих человек.

У них вся еда закончилась, осталось только мука, хлопковое масло и пшеница, которая проросла. Мать не знала, из чего готовить, а дети очень хотели кушать.

Она решила использовать то, что осталось. Положила на дно камни и все эти ингредиенты, мешала-мешала и уснула.

На утро проснулась вся семья ,а

в котле варилось что-то очень вкусное.

Такое блюдо помогло им спастись

от голода и прибавило сил.

С тех пор это блюдо одно из самых

главных на столе.

10 (2 ведущий) А отмечали праздник Науруз в течение недели, а то и двух – всё зависело о того, насколько
благополучен народ.

11 (1 ведущий) Навруз считается самым большим
из всех праздников поклонения Солнцу и огню

12 (2 ведущий) Когда наступает вечер – начинается древний обряд очищения огнем. Люди разжигают костры, и прыгают через пламя, оставляя, по преданию, все болезни и беды в прошлом году. Важно суметь перепрыгнуть через огонь семь раз. Тогда говорят исполнятся любое, даже самое заветное желание

13 (1 ведущий) «Пусть праздник Науруза будет счастливым»

14 (Ралина читает стихотворение )

Когда приходит к нам Навруз,
Цвету! сады, цветут поля! 
Когда приходит к нам Навруз, 
Весною дышит вся земля! 
Когда приходит к нам Навруз,
Звучат и музыка, и смех, 
И, поздравления принимая, 
Мы сами поздравляем всех!

(Альтапов играет на курае)

Зазывала2 Мы зовем к себе тех,
Кто любит танцы, веселье и смех.
Дружно зиму провожай,
Будет летом урожай!

Зазывала1. Позабавимся на славу!
Веселиться весь народ.
И я думаю удачно 
Праздник проводов пройдет!

Зазывала2 Пожалуйте сюда!
На праздник весны и начала нового года. 

Но прежде чем весну встречать нужно с почестями Зимушку проводить! 
Зазывала1 Встречайте в гости к нам идет Зима!
/под музыку выходит опечаленная Зима/
Зима — Спасибо, что пришли меня проводить!
Зазывала1 — Зимушка-Зима!
Что-то ты невесела?
Здорова ли ты?
Зима — Ах, 
Зазывала2— Полно, Зимушка, печалиться.
Ты еще не так стара. 
Зима — Ребятушки, а развеселите-ка меня напоследок, да танец мне веселый покажите! Концертный номер 5 а класса
Пора подумать об отчете.
Зима — Ну, что ж, начнем отчет опроделанной работе
Зазывала1— Ну, а теперь мы всех гостей спросим. (Обращается к зрителям).
— Снега для лыжных прогулок хватало всегда?
— Да!
Зазывала2— Скована ль крепко была на озерах вода?
— Да!
Зазывала3— Все ли довольны этой зимой, иль не все?
— Все.
Зазывала(вместе)— Слава Зиме! 
Зима — Вот теперь все в полном порядке. Можно и Навруз праздновать. 
1 ученик Навруз это праздник дружбы, так пожелаем людям всей земли мира, дружбы и любви!
2 ученик-Навруз это праздник гостеприимства!
3 ученик Навруз — это праздник миролюбия!
4 ученик— Навруз — это праздник доброты!
Зима Желаем всем мира и спокойствия, счастья, успехов, великих свершений! Пусть этот год принесет вам удачу!
Зазывала 1 Зимушка- зима, согласно обычаю, мы выбрали Навруз — Бикэ, она будет символизировать весну на протяжении всего праздника. Наврузбикэ приготовила для вас сюрприз. Встречайте!
Слышен звон бубенцов. На машинке (может быть садовая тележка) Леший и Кикимора везут Убырлы , переодетую в Весну.
Зазывалы убегают
Леший и Кикимора — Посторонись, поберегись, дай дорогу! Тр-р-р!.. Приехали!
Леший Наврузбикэ приглашали?
Зима — Приглашали.
Леший — Получите и распишитесь.
Зима — За что расписываться? Навруз — бикэ я не вижу.
Убырлы корчек — Ты что, Зима, Весну-раскрасавицу не признала? Приглашали? Встречайте, как положено! Привет, братушки-ребятушки! Я так торопилась, так торопилась, что слова все по дороге растеряла. Пора, говорят, к обязанностям своим приступать. Все, Зима, ты можешь быть свободна, мне тут с вами некогда болтать, пора работать, я к этой роли, может, 100 лет готовилась, недоедала, недосыпала.
Зима — Вот ты и проговорилась. Значит, ты Навруз-бикэ ненастоящая.
Леший — Как это, не настоящая?
Кикимора — Самая что ни на есть настоящая, и даже справочка имеется. 
(Показывают справку).
Зима — Назначается Весной на весь праздник! Ну и дела!
Леший — И печать имеется.
Кикимора — И подпись .
Зима — Подпись неразборчива.
Убырлы корчек — Ну, Зима, совсем ты стара стала, читать, что ль, разучилась? 
Леший и Кикимора помогают читать.
Леший — Подпись самого важного начальника: Шурале.
Зима — Ну, теперь все ясно. Мы тебя на должность Весны принять не сможем.
Убырлы корчек — Как это — не можете? Я готовилась, готовилась, никому почти вреда не причинила, разве только чуть-чуть пошалила 
Зима Да потому, что Навруз бикэ просто так не становятся. Это звание заслужить нужно.
Убырлы корчек О, так это проще простого! Говори, что делать нужно?
Зима Во-первых, Навруз бикэ очень скромная и добрая девочка! Во-вторых, она должна приготовить для гостей угощения. А самое главное, Науруз- бикэ должна быть очень талантливой. Вот есть у тебя хотя бы один талант?
Леший О-о, у нашей красавицы талантов много : она умеет прыгать ,, бегать, и опять прыгать, и опять бегать, и прыгать.
Убырлы корчек (запыхавшись) Погоди, не могу больше! Уморили!
Зима — Не быть тебе, Убырлы корчек, Навруз — бикэ.
Убырлы корчек Все равно не уйду, не уйду и весь праздник вам испорчу! (Леший и Кикимора что-то шепчут Убырлы корчек) Точно.

Я покину ваш праздник если выполните мое условие. Загадки наши отгадайте. Вот первая загадка ( загадывает загадки):

Она приходит с ласкою

И со своею сказкою.

Волшебной палочкой

Взмахнёт,

В лесу подснежник

Расцветёт.

(Весна)

Новоселье у скворца

Он ликует без конца.

Чтоб у нас жил пересмешник,

Смастерили мы …

(Скворечник)

Не пешеход, а идёт.

Мокнут люди у ворот.

Ловит дворник его в кадку.

Очень трудная загадка?

(Дождь)

Первым вылез из землицы
На проталинке.
Он мороза не боится,
Хоть и маленький.
(Подснежник)

В голубенькой рубашке
Бежит по дну овражка.
(Ручеек)

Дует тёплый южный ветер,
Солнышко всё ярче светит.
Снег худеет, мякнет, тает,
Грач горластый прилетает.
Что за месяц? Кто узнает?
(Март)

В ночь — мороз,
С утра — капель,
Значит, на дворе…
(Апрель)

Здесь на ветке чей-то дом
Ни дверей в нем, ни окон,
Но птенцам там жить тепло.
Дом такой зовут…
(Гнездо)

На зелёной хрупкой ножке
Вырос шарик у дорожки.
Ветерочек прошуршал
И развеял этот шар.
(Одуванчик)

Ведущий1.Наш праздник продолжается! Пришла пора выбрать настоящую Наурузбику.

Ведущий 2.На сцену приглашаются наши участницы

Конкурс Визитка (Девочки по очереди представляют заранее подготовленные визитки).

Конкурс Эрудит.

Получает очко та участница, которая ответит первой и правильно. 

(Ирина)Вопросы: 
1. По чему деревенские ребята ходят босиком? 
(По земле). 
2. Первый слог — домашнее животное, второй — мера площади, все слово — название реки. 
(Волга). 
3. Шли два человека и разговаривали. «Она белая», — говорит один. «Нет черная», — говорит другой. «У меня есть еще и красная», — говорит первый. О чем идет разговор? 
(О смородине). 

4.Как называется блюдо из пророщенных зерен пшеницы ( сумаляк)

5.В какой день начиналось празднование Науруза(21 марта в день весеннего равноденствия).

6.Сколько лет празднику Наурузу? (более 3000 лет)

7.Сколько раз по обычаю нужно перепрыгнуть через костер во время празднования Науруз? (семь)

(Настя)А теперь продолжите пословицы.

Весна красна цветами, а осень (пирогами).

Пашню пашут, руками ( не машут)

Весенний день год (кормит)

Кто надеется на небо, тот сидит (без хлеба)

Не ленись с плужком, будешь (с пирожком)

Конкурс «Назови блюдо». 
Представьте, что вас пригласили на царский пир. Там на столах были выставлены разные угощения, но все на букву «С». В течение 5 минут каждая конкурсантка на листках бумаги записывает возможные кушанья. 
Сколько перечислено кушаний — столько очков получает каждая участница.

( Настя)В то время , пока девочки работают, наши мальчики померяются в силе. Из каждого класса приглашаются по одному участнику. Им выдаются скалки. Посмотрим, кто кого перетянет .  

Конкурс «Большая стирка».

К Наурузу в домах проводили уборку и стирку. Теперь каждая участница получает по тазику с вещами. Ваша задача их развесить и как можно быстрее. Жюри так же будет обращать внимание на аккуратность.

Конукрс «Букет»

Украшением праздника всегда были цветы. А как много цветков знают наши участницы? Чей букет будет краше? Вам нужно написать на ваших цветочках названия цветов, которые вы знаете.

А пока наши девочки выполняют задание, посмотрим концертный номер 5б класса

Конкурс «Перепой-ка»

Давайте узнаем, насколько голосисты наши девочки. Каждая участница должна была подготовить песню. Начинаем петь все вместе. Итак, кто кого перепоет?

А теперь жюри подводит итоги. ( музыкальный номер 6б класса)

(Ведущий 1)В день равноденствия весеннего,

Так повелось уж с давних лет,

Науруз всем дарит настроение

И в дом несет он добрый свет.

(Ведущий 2)Накройте стол, и свечи яркие

Пусть озарят жилище ваше.

Науруз одарит пусть подарками

И жизнь пусть будет полной чашей!

Сценарий праздника «Науруз»

Цель: поддерживать интерес детей к национальной культуре башкирского,

татарского народа.

Задачи:

• Воспитывать любовь к традициям башкирского, татарского народа

• Развивать артистичность и творческие способности.

Под музыку дети входят в зал друг за другом и останавливаются около

стульчиков. Ведущие в национальных костюмах

Ведущий . Добрый день, дорогие ребята, уважаемые гости! Мы

приветствуем вас на праздновании весеннего праздника Науруз!

Ведущий . Навруз — на земле нет такого народа, который бы не отмечал и не

гордился бы своими праздниками. Ибо в праздник концентрируется история

народа, его язык, психология, её специфические формы художественного

творчества. Навруз — новогодний праздник мусульман, празднуется в день

весеннего солнцестояния — 21 марта. Навруз — означает «новый день». В этот

день дети ходили по домам, собирали праздничные угощения, рассказывали

стихи хозяевам, желали здоровья и благополучия им и их семьям, ходили в

гости, веселились, звучала музыка, песни и шутки.

Весна(участник)

Когда приходит к нам Навруз, цветут сады, цветут поля.

Когда приходит к нам Навруз, весною дышет вся земля!

Когда приходит к нам Навруз, звучат и музыка, и смех

Поздравления принимаем и сами поздравляем всех

Подснежник(участник)

Науруз – это праздник веселья!

Науруз – это праздник Весны!

Науруз – это праздник цветенья!

Науруз – это праздник любви!

Пришёл Науруз, весна пришла

И сразу наша земля расцвела

Все рады празднику вокруг

И каждый здесь и брат и друг

Согреты солнцем и теплом

О Наурузе песню мы поём

Звучит Башкирская веселая музыка.

(Появляется нарядно одетая бабушка)

Цель: поддерживать интерес детей к национальной культуре татарского народа.

Задачи:

• Воспитывать любовь к традициям татарского народа
• Развивать артистичность и творческие способности.
• Формировать уверенность при публичных выступлениях.

Под музыку дети входят в зал друг за другом и останавливаются около стульчиков. Ведущие в национальных костюмах

Ведущий 1. Добрый день, дорогие ребята, уважаемые гости! Мы приветствуем вас на праздновании весеннего праздника Науруз!

Ведущий 2. Науруз  – это светлый весенний праздник пробуждения природы, вселяющий веру и надежду на совершение самых светлых и заветных желаний.

Ребёнок.

Науруз – это праздник веселья!
Науруз – это праздник Весны!
Науруз – это праздник цветенья!
Науруз – это праздник любви!

Ребёнок.

С Наурузом поздравляем
Мы сегодня всех гостей
Счастья, радости желаем
И весенних тёплых дней. 

Ребёнок.

Пришёл Науруз, весна пришла
И сразу наша земля расцвела
Все рады празднику вокруг
И каждый здесь и брат и друг
Согреты солнцем и теплом
О Наурузе песню мы поём

Песня: «Наүрүз килә»

1. Нәүрүз килә, Нәүрүз килә
Нәүрәзне зурлыйк әле
Гөрләвекләр чилтрәвенә
Кушылып җырлыйк әле

Кушымта: 

Яз килгәндә
Уяналар сөмбеләр
Безнең өчен генә
Үсәр ал гөлләр.

2. Нәүрүз килә, Нәүрүз килә
Күктән нурлар сибелә
Туган илен, туган җирен
Язны күреп сйенә.

Ребёнок. 

Праздник радостно встречаем
Мы в республике родной
Весь народ мы поздравляем
С Наурузом и весной!  

Хоровод «Науруз»

1. Яратыгыз көзне дә
Яратыгыз кышны да
Яратыгыз җәйне дә
Яратыгыз язны да

Кушымта:   

Нәүрүз, нәүрүз зур рәхмәт
Нәүрүз, нәүрүз зур рәхмәт
Нәүрүз, нәүрүз зур рәхмәт
Телисен изге теләк

2. Яратыгыз көннәрне
Айларны һәм елларны
Кешеләрне, табигатьне
Саклагыз сез аларны

Ребёнок.   

Мы здесь сегодня собрались
Чтоб встретить праздник – Науруз!
Улыбки, игры, звонкий смех,
Пусть радуют сегодня всех.

Шуточная сценка

Входит мальчик Марат в национальном костюме.

Марат.

Исамесез, мои друзья!
К вам пришёл на праздник я
Зовут меня Марат!
В деревне у Бабая мне каждый очень рад!
Я весёлый, озорной!
И вот история какая приключилась со мной!
Раз купил бабай мой чаю….

Бабай. Должен ты его сварить!

Марат.

Но ведь я совсем не знаю,
Как грузинский чай варить?!

Бабай.

Ты возьми ведро водички,
Всыпь весь чай скорей в горшок…..

Марат.

Я добавил перца, лука
И петрушки корешок
Разлил варево в пиалы…
Хорошенько помешал,
Остудил его немного…
И Бабаю чай подал!

Бабай (подносит к губам, морщится, плюёт)

После чая твоего в животе скрутило всё
Поскорее поспеши!
Доктора  мне  пригласи….

Марат.

Долго думал, удивлялся
Чем я мог не угодить?!
А потом-то догадался
Чай забыл я … посолить!

Ведущий 1. Уважаемые Бабай и Марат, давайте не будем ссориться в праздничный день. Лучше посмотрите, какие красивые пиалы в руках у наших девочек! Как вы думаете, что они сейчас будут делать?

Дети отвечают на поставленный вопрос
– чай пить (рассказывают о церемонии заваривания чая)
– мыть пиалу и т.п.

Ведущий 2. Сегодня наши девочки станцуют для вас танец!

Танец с пиалами.

Бабай. Ой, какие молодцы! Как хорошо танцевали!

Марат (подходит к Бабаю)

Бабай, прости меня скорее
Не буду я озорничать!
Хочу сегодня я с ребятами
Песни петь! Науруз встречать!

Песня «Яз килә» м. Хәйретдинова, сл.народные

1. Яз килә, яз килә
Кояш нурларын сибә
Тып, тып итеп тамчы тама
Инде кар әреп бетә

2. Яз килә, яз килә
Сыерчыклар кайталар
Аларга оя ясыйлар
Мәктәптәге балалар

3. Сыерчык, сыерчык
Сайра талларга кунып
Ояңны да син күреп чык
Язның хуҗасы булып

Ведущий 1.

К нам Науруз пришёл чудесный
С новым танцем, с новой песней
Вместе с ним Весну встречаем
Дружно весело играем!

Татарская народная игра «Тюбетейка»

Дети становятся в круг. Под национальную музыку они по очереди надевают тюбетейку на голову рядом стоящего ребёнка. Музыка прекращается, на ком останется тюбетейка, тот и выполняет задание

Бабай и Марат прощаются с детьми и уходят.

Ведущий 2.

А сейчас мои ребятки
Загадать хочу загадки!

1. Ярко сияет, всех согревает (солнце)

2. На шесте дворец, во дворце певец
Из далека прилетел, песню нам свою запел (скворец)

3. На ветках плотные комочки
В них дремлют клейкие листочки (Почки)

4. Растёт она вниз головою
Не летом растёт, а весною
Но солнце её припечёт –
Заплачет она и умрёт… (сосулька)

5. Всех прилётных птиц черней
Чистит землю от червей
Вдоль по пашням мчится вскачь
А зовётся птица… (грач)

6.  Растаял снег, звенят ручьи,
Запели песни соловьи.
Земля проснулась ото сна
И в гости к нам идёт… (Весна)

Под музыку в зал входит Весна

Весна. 

Знаю, ждут меня повсюду,
Всем на свете я нужна…
Приношу я радость людям,
А зовут меня – Весна!

Здравствуйте, ребята, здравствуйте, гости дорогие!

Ведущий.  Здравствуй, Весна-красна, мы рады твоему приходу, будь нашей гостьей дорогой!

Песня «Здравствуй, милая Весна»

1. Здравствуй, милая Весна.
Ты душиста и ясна
Зеленеет лес и луг,
Как красиво всё вокруг
И зовёт тепло лучей
На прогулку всех детей.

2. Мы в лесу цветов нарвём
И венки себе сплетём
Петь нам песенку не лень
Про весенний тёплый день
Здравствуй, милая Весна
Ты душиста и ясна!

Ведущий.

Как хорошо, что  Весна к нам пришла
Дети стихи прочтут для тебя!

Стихи о весне

Ребёнок.

Ещё стоят деревья голые
А с крыши капли капают весёлые
Зима куда – то убежала в панике
И очень плохо закрутила краники
На полянке, у тропинки пробиваются травинки
С бугорка ручей бежит, а под ёлкой снег лежит

Ребёнок.

Если снег повсюду тает,
День становится длинней,
Если всё зазеленело
И в полях звенит ручей
Если солнце ярче светит
Если птицам не до сна
Если стал теплее ветер
Значит, к нам пришла Весна!

Ребёнок. 

Елмаеп килде көткән яшел яз
Матур соң бу яз, көне дә аяз
Улән, агачлар яшелдән киенде
Кошлар да җылы яклардан килде.

Весна. Молодцы ребята, хорошо стихи читали!  А танцевать вы умеете?

Ребёнок.

Мы танцуем и поём
Хлопаем в ладоши
И ничуть не устаём
С музыкой хорошей!

Татарский танец.

Ведущий.

Будем праздник продолжать
Предлагаю поиграть!

Игра «Тиенне ал» – «Подними монету».

По правилам игры надо проскакать на лошади, по ходу движения собирать монеты, кто больше собрал, тот и  победил.

Игра «Күтәр әле» «Подними-ка» 

 На середину выходят два игрока. Опираясь друг на друга спинами, они соединяют свои локти. Тот из них, который сразу после сигнала, сможет первым поднять второго игрока и будет считаться победителем. Победитель остается в игре, но теперь он уже пробует свою силу с новым игроком. Игра продолжается до окончательного выявления победителя.

Весна. Молодцы ребята, хорошо поиграли!

Весна.

А теперь пора мне уходить
За цветами и деревьями следить
Чтоб они росли и распускались
А вам, девчонки и мальчишки,
Подарить хочу цветы небывалой красоты
Чтоб увидеть их, сперва нужно всем закрыть глаза!

(Дети закрывают глаза, Весна раскладывает на пол клумбы с цветами)

Раз, два, три, четыре, пять глазки можно открывать!

Ведущий. Вот так чудо! Посмотрите-ка, ребята, какая красивая цветочная поляна!

Весна. А эти цветы не простые, они с сюрпризом! Что ж, ребята, не зевайте, по цветочку разбирайте!

(Звучит музыка,  дети разбирают цветочки)

Ведущие: Спасибо тебе, Весна!

Весна: И вам спасибо за праздник! До свидания!

Весна уходит

Ведущий 2.

Мы вместе сегодня праздник встречали,
Танцевали, пели и стихи читали.
Науруз нам праздник подарил,
Науруз нас всех объединил!

Ведущий 1. Науруз – это не только праздник встречи Нового года по древнему обычаю, это праздник весны, пробуждения и обновления.

Ведущий 2. В этот день, когда природа начинает радоваться весеннему теплу, пусть радость войдет и в ваше сердце! Откройте свою душу солнцу, миру, добру, любви и красоте!

Танец с цветами.