Қош келдің, Наурыз!
Сценарий мақсаты:
Балаларға ұлыстың ұлы күні туралы мағлұмат беру; Балаларды елін , Отанын сүюге,
ұлттық салт-дәстүрін дәріптеуге тәрбиелеу; Имандылық, инабаттылық, ізеттілік
қасиеттерін қалыптастыру. Сценарий көрнекілігі: газеттер, нақыл сөздер, киіз үй
керегесі, ұлттық бұйымдар. Сценарий барысы: Мейрам өтетін жер
салт –дәстүрге байланысты жабдықталады.Балалар ұлттық киімдерімен келеді. Киіз
үй керегесінен сахна жасалынады.
Қыздар безендірілген залға билеп кіреді.
Ұлдардың орындауында «Адай»
биі.
Тәрбиеші:
Ұлыс күндеріңіз құтты болсын!
Келе жатыр жылымыз,
Мейрамдаймыз мұны біз.
Халқы сүйген мейрамды,
Қарсы алайық Наурызды!
Наурыз тойын жұп жазбай,
Қошеметпен қарсы алып
Досқа құшақ ашайық,
Өлең жырға басайық,
Қазақтың бір салты деп
Тойға шашу шашайық!
(Әже шашу шашады).
Әже:
Ұлыс оң болсын!
Ақ мол болсын!
Қайда барсан жол болсын
Ұлыс береке берсін
Бәле-жала жерге еңсін
Ұлы халқым тең болсын
Қуаныш көп болсын!
Тәрбиеші:
Құрметті қонақтар, Наурыз мейрамына арналған ертеңгілікке қош келдіңіздер!
Тәрбиеші:
Балалар, Наурыз мерекесіне арналған тақпақтарымызды айтып берейік!
Сабина:
Сәнді көктем — Наурыз!
Наурыз тойы жырымыз
Көңілді гүлдей жайнасын
Құлпырсын күн мен ай
Құтты болсын Наурыз!
Азим:
Уа, халайық, халайық
Әсем әнге салайық
Наурыз тойын көңілді
Бирге қарсы алайық!
Елизавета: Здесь
скачки, гульбища, забавы:
Вот в схватке силачи
сошлись.
Почувствуй вкус и
запах славы
В чудесный праздник
Наурыз
Бекасыл:
Ұлыс оң болсын!
Ақ мол болсын!
Қайда барсан, жол болсын!
Төрт түлік ақты болсын,
Ұлыс береке берсін,
Бәле-жәле жерге еңсін!
Хор: «Дастарқан»
Би: «Апамның шайы»
Тәрбиеші:
Наурыз мерекесі ұлттық мерекеміз болғандықтанда өз ұлтымыздың салт-дәстүрін
айтпай кетпеске болмайды. Сіздерге «Тұсау кесу» рәсімін назарларыңызға
ұсынамыз.Тұсау кесу бала тәй- тәй басқанда жасалатын думанды дәстүр. «Тұсауы
кесілмеген бала» көп сүрінеді дейді. Тұсау кесу рәсімі ұлға да, қыз балаға да
жасалады.Тұсауды ала жіппен кеседі, ол біреудің «ала жібін аттамасын» деген
ниет білдіреді. Жүйрік бол, шауып кет т.б. тілектерді айта отырып, баланың
аяғына байланған тұсауын кесіп жібереді.
Тәрбиеші:
Әжей, Сіз бізге көмектесесіз ба? Сіздің жолыңызбы берсін!
«Тұсау кесу» рәсімі
ата-аналарға ұсынылады.
Хор: «Төлдер».
Арсен:
Осыншама жақсылық
Алып келген Наурызым
Төрлет бізге нұр беріп
Шуақ шашып ақ жүзін.
Құралай:
Наурыз шаттық әніміз
Салтанатты әніміз
Ән саламыз бәріміз
Би билейміз бәріміз!
Расуләли:
Наурыз келді тамаша,
Ән айтамыз таласа.
Атам, әжем, той тойлап,
Қуанып жүр балаша,
Би билейміз тамаша.
Тәрбиеші:
Ортаға «Күйшілерді» шақырамыз.
Тәрбиеші:
Балалар, сендер қандай ұлттық ойындарды білесіндер? (балалардың жауаптары) олай
болса сендерді «Теңге алу» ойынына шақырамын.
Ойын: «Теңге алу».
Хор: «Наурыз».
Аружан:
Кел балалар ойнайық
Наурыз тойын тойлайық
Баянды болып мереке
Қыр гүлдей жайнайық.
Нұрайым:
Арпа, бидай, тары бар,
Қатық, малта тағы бар.
Ішілетің жейтінің,
Бұл көжеде бәрі бар.
Ксения:
Бата беріп атамыз,
Бата беріа әжеміз.
Тәтті болып жасаған,
Көжеден дәм татыңыз.
Би: «Қара жорға».
Осыменен Наурыз мерекесіне арналған
ертеңгілік аяқталды. Сіздерді Наурыз көжеден дәм татуға шақырамыз.
СЦЕНАРИЙ ПРАЗДНИКА «НАУРЫЗ — МЕЙРАМЫ» в старшей группе
Под музыку дети входят в зал друг за другом и останавливаются возле стульчиков.
Ведущий 1: Құрметті қонақтар, сүйікті балалар! Наурыз мерекесі құтты болсын! Күлімдеген шуақты көктеммен бірге қазақ даласына жаңа жыл келді, әр адам келер жылдан үлкен үміт күтіп, оны ақ тілекпен, ақ ниетпен қарсы алады!
Ведущий 2: Добрый день, уважаемые гости! Мы приветствуем вас на праздновании весеннего праздника Наурыз-мейрамы! Наурыз — мейрамы – это светлый весенний праздник пробуждения природы, вселяющий веру и надежду на свершение самых светлых и заветных желаний.
1. Жылды басы – Наурыз.
Жырды басы – Наурыз.
Мерекеге арналсын,
Бугінгі жыр, эніміз.
2 Наурыз – это праздник веселья
Наурыз – это праздник Весны.
Наурыз – это праздник цветения
Наурыз – это праздник любви.
3. Наурызды халқымыз
Жыл басы сапайды
Конермей салтымыз
Көп елге тарайды.
4. С Наурызом поздравляем
Мы сегодня всех людей.
Счастья, радости желаем
И весенних тёплых дней.
5. Наурыз келді балалар,
Көктеді қыр жырғалар,
Наурыз тойын тойлайық
Жаңа жылда ағалар.
6. Пришел Наурыз, весна пришла,
И сразу наша земля расцвела.
Все рады празднику вокруг,
И каждый здесь и брат и друг,
Согретые солнцем и теплом,
О Наурызе песню мы поем.
Песня «Наурыз»
Ведущий. Весной 22 марта, начинается солнечное равноденствие, день увеличивается во времени, становится равным ночи, весна вступает в силу по настоящему, сквозь землю пробивается молоденькая травка, а на деревьях распускаются почки.
Поэтому этот день у восточных народов считают началом нового года. Наурыз – это народный и очень древний праздник, насчитывающий несколько тысячелетий.
В этот тёплый , весенний праздник Наурыз люди ходят друг к другу в гости, прощают все обиды, угощают традиционным наурыз коже и разными вкусными блюдами. В день Наурыза все старались быть добрыми. При встрече заключали друг друга в объятия, высказывали самые добрые пожелания, желали здоровья.
1. Праздник радостно встречаем
Мы в республики родной
Весь народ мы поздравляем
С Наурызом и весной
2. Мы здесь сегодня собрались
Чтоб встретить праздник – Наурыз
Улыбки, шутки, звонкий смех
Пусть радуют сегодня всех
3. Играй, баян, звени, домбра!
Желаю счастья и добра,
Здоровья и терпения,
Отличного настроения!
Песня «Вестник весны»
Ведущий. А еще в этот день празднования сопровождались повсеместным весельем, играми, лошадиными скачками и различными состязаниями. Вот и мы сегодня будем играть, веселиться и конечно же состязаться. Для начала я предлагаю викторину-разминку для родителей.
1. В какой стране зародился праздник Наурыз? (В Иране)
2. Какие мясные блюда подавались на стол? (Казы, шужук, вареное мясо)
3. Какие семь продуктов были необходимы для приготовления наурыз-коже? (Вода, соль, пшеница, просо, мясо, сметана, рис)
4. Какими именами нарекали рожденных в этот день мальчиков и девочек? (Наурызбай, Наурызбек, Наурыз)
5. Сколько дней продолжалось празднование Наурыза? (Месяц)
6. С каким видом хозяйственной деятельности человека был связан прежде всего праздник весны? (Земледелием)
7. Закончите доброе пожелание, бытующее в народе на Наурыз: «Пусть продолжением праздника будет …». (Свадьба)
1. Я счастлив, что обновляя жизнь
Вернулся в край родной мой Наурыз
Добро пожаловать! Весенним Новогодьем,
Добром в сердцах и в душах отзовись!
2. Сады оделись в белый цвет,
Летают в небе птицы,
И пестрых бабочек букет
Вокруг цветов кружится!
3. В работе птички, журавли
Пришла пора трудиться
И у людей от красоты
Сияют счастьем лица!
4. Играй, баян, звени, домбра!
Желаю счастья и добра,
Здоровья и терпения,
Отличного настроения!
5. Чтоб мечты у всех сбылись,
Здравствуй, праздник Наурыз!
6. Расцвела земля родная
Песни звонкие слышны
Наурыз – веселый праздник
Праздник солнца и весны!
7. Брызги солнца вширь и ввысь
Это праздник Наурыз!
Он в улыбках тысяч лиц
Это праздник Наурыз!
Он равняет день и ночь,
Он прогонит стужу прочь.
Песня «Самая счастливая»
Ведущий. Игра на внимание (участвуют и дети , и их родители).
— Если согласны, то хлопайте. Если нет, то топайте.
— Наурыз – праздник всех казахов (хлопок)
— Национальное блюдо казахов – хачапури (топот)
— Цветы наших степей – тюльпаны (хлопок)
— На масленицу пекут – бауырсаки (топот)
— Бешбармак едят – французы (топот)
— Казахи – гостеприимный и дружный народ (хлопок)
— Кумыс готовят из молока коровы (топот)
— Наурыз праздник мира, дружбы и весны (хлопок)
Под музыку входит Алдар-Косе.
Алдар-Көсе: Сәлеметсіңдер ме балалар. Э, как у вас тут весело. Проходил мимо, дай думаю, загляну. А что у вас за праздник?
Ведущий : Здравствуй, Алдар-Көсе, мы празднуем Наурыз. Оставайся с нами, гостем будешь. А ребята исполнят нам песню про Наурыз
Алдар-Көсе: Рахмет
1. Мы здесь сегодня собрались
Чтоб встретить праздник – Наурыз!
Улыбки, игры, звонкий смех,
Пусть радуют сегодня всех.
2. Праздник радостно встречаем
Мы в республике родной.
Весь народ мы поздравляем
С Наурызом и весной.
3. Наурыз — шаттық әніміз,
Салтанатты сәніміз.
Ән салып, жас-кәріміз
Би билейік бәріміз.
Песня «Здравствуй, Наурыз»
Алдар-Көсе: Как мне понравилась ваша песня. А вы знаете, что на праздике Наурыз обязательно устраивались состязание батыров?
Игра «Октау тартыс» (петеряни-ка)
Игра «Байга»
Алдар-Көсе: Ребята, а хорошо ли вы знаете казахский язык? Вот я сейчас и проверю. Я загадаю вам загадки, а вы отгадывайте и говорите отгатку по казахски.
1) Он растет не огороде
А растет в большушем поле
Очень нужен он нам
Хлеб чудесный –это ….(нан)
2) Любят все с ним играть
Все узнают –это мяч
Он по полю скок, скок
Мяч веселый – это ….(доп).
3) Вам в бидон его нальют
Все ребята теплым пьют
Молоко назвали …(сут).
4) Вяжет всем ребятам варежки и шапки
Все узнали без труда
Это бабушка …(апа).
5) Смастерит он вам лошадку
Даст в свисточек погудеть
Вы узнали –это дед
А по казахски скажем без труда
Дедушка милый –это …(ата).
Ведущий. Дорогой Алдар Косе, наши ребята подготовили казахский танец и хотят станцевать. А ты пока отдохни, попей чаю.
Алдар-Көсе. Ой, рахмет. Я с большим удовольствием выпью кесе чая.
Танец с домброй
Алдар-Көсе благодарит и хвалит детей.
Под музыку на коне въезжает Бай
Бай. Сәлеметсіңдер ме
Алдар-Көсе. Сәлем, Мырза-бай
Бай. Брр. Холодно у вас тут!
Алдар-Көсе. О, уважаемый бай, а ты поиграй с детьми и согреешься.
Бай: Чую, обхитрить меня хочешь! Да только замерз очень, хочу согреться, да косточки размять. Но только играть будем в мою игру, не то обхитришь меня опять!
Игра «Тюбетейка»
Алдар Косе: Ну что Мырза-бай, не согрелся? Надо еще в одну игру сыграть. Называется она «Юрта»
Игра «Юрта»
Алдар Косе: Ну что Мырза-бай, теперь-то ты согрелся?
Бай. Не могу никак согреться, на улице мороз, а ты в рваном халате, да ещё на распашку! Тебе не холодно?
Алдар Косе. Шуба у меня, Мырза-бай, волшебная, в одну дырку входит холодный воздух, а в другую выходит, а тепло остается. Мне даже жарко!
Бай: Давай меняться!
Алдар Косе: Нет, что ты!
Бай: Я дам тебе еще лошадь!
Алдар Косе: Нет. Нет!
Бай: И в придачу 100 золотых!
Алдар Косе: 100 Золотых? Ну ладно, уговорил!
Алдар Косе снимает рваный халат, надевает шубу бая, берёт деньги, лошадь
Алдар Косе обращается к детям. (пока Бай разглядывает шубу)
Ну как? Здорово я обхитрил Бая? До свидания, ребята. До встречи! Наурыз қутты болсын!
Бай (опомнившись) Ай-ай-ай! Ой, я старый болван! Опять обманул меня,
негодник! Ну погоди у меня!
Убегает за Алдаром Косе
Ведущий. Наурыз — это утро года,
В мир приносит радость и свет.
Звуки музыки радуют сердце,
Нам весна посылает привет!
1. Если снег повсюду тает,
День становится длинней,
Если все зазеленело
И в полях звенит ручей,
Если солнце ярче светит,
Если птицам не до сна,
Если стал теплее ветер,
Значит, к нам пришла весна.
2. Ещё кругом стоят
Деревья голые,
А с крыши капли
Капают весёлые.
Зима куда-то
Убежала в панике
И очень плохо
Закрутила краники.
На полянке, у тропинки
Пробиваются травинки.
С бугорка ручей бежит.
А под ёлкой снег лежит.
Песня «Отличное настроение»
Ведущий 1. Новый год всегда хочется начинать с чистой страницы ,я желаю вам , чтобы в нем всегда было чисто и свежо .Желаю радости и счастья!
Ведущий 2. Бақыт пен сәттілік сіздерді және отбасыларыңды қалыс қалдырмасын деп сіздерге шашу шашамыз.
Ведущие. Наурыз құтты болсын.
Проводится обряд шашу.
СЦЕНАРИЙ ПРАЗДНИКА «НАУРЫЗ — МЕЙРАМЫ»
Под музыку дети входят в зал
Ведущий: Құрметті қонақтар, сүйікті балалар! Наурыз мерекесі құтты болсын! Добрый день, дорогие ребята, уважаемые гости! Мы приветствуем вас на праздновании весеннего праздника Наурыз-мейрамы!
Дети читают стихотворения
Наурыз великий праздник
Пригласил сегодня нас
Все мы вместе веселимся
Русский, алтаец и казах. Дамир.
Наурыз – это праздник веселья,
Наурыз – это праздник Весны, Эльмина
Наурыз – это праздник цветения,
Наурыз – это праздник любви.
Ведущий: Наурыз – это не только праздник встречи Нового года по древнему обычаю, это праздник весны, пробуждения и обновления.
Под музыку в зал входит Коркыт Ата
Ведущий: К нам издалека приехал Коркыт ата. Проходите садитесь на самое почетное место. Мы просим вас, Коркыт ата рассказать о традициях и обычаях праздника Наурыз.
Коркыт ата: Сәлеметсіздер ме балалар. Наурыз — мейрамы – это светлый весенний праздник пробуждения природы, вселяющий веру и надежду на свершение самых светлых и заветных желаний.
Наурыз — это главный праздник в году как у казахов, так и у многих народов Азии, отмечаемый уже более пяти тысяч лет. Это праздник весны, обновления природы, начала нового года, новой жизни. В далёком прошлом казахи называли Наурыз Великим днём улуса. Наурыз отмечается в день весеннего равноденствия с 21 на 22 марта. С этого времени дни становятся длиннее, а ночи короче. Люди заранее готовились к встрече этого праздника. В эти дни важно получить благословение – бата. Это пожелание – напутствие старших.
Ақ мол болсын!
Ұлыс оң болсын!
Қайда барсан да,
Жол болсын!
Ведущий: Коркыт ата, для вас наши ребята приготовили песню в честь праздника, давайте послушаем.
Песня «Наурыз»
Ведущий: какие молодцы наши ребята. А давайте с играем в одну игру..
Игра «Байга» — Дети делятся на две команды (колонны) у впереди стоящего конь, которого по очереди будут передавать следующим участникам игры. Под музыку нужно доскакать до цели, поднять её с пола и вместе с ней прискакать в конец колонны. Побеждает команда справившихся быстрее всех.
Ведущий: Коркыт ата, а чем же вы так обеспокоены?
Коркыт ата: Балаларым, ребята, я ведь пришёл к вам в гости, так давайте праздновать праздник Наурыз веселей, а то вы все такие грустные (качает головой).
Ведущий: Не переживайте, будет вам веселья и танцы и песни.
Ведущий: К нам Наурыз пришёл чудесный
С новым танцем, с новой песней
Вместе с ним весну встречаем,
Дружно весело играем.
Коркыт ата: Молодцы ребята. Ну а сейчас давайте поиграем!
Праздник начинался с приветствия. Здороваться нужно непременно обеими руками. Специально к празднику из семи компонентов готовится главное блюдо праздника Наурыз-көже . Все пели, танцевали, играли в национальные игры.. Так встречают весенний праздник Наурыз!
Игра-традиция «Бесыкке салу » — вляется одним из самых значимых и почитаемых. Приглашаются гости, накрывается праздничный дастархан, поэтому обряд «Бесікке салу» еще называют «Бесік той». Красивая колыбель, новые красивые одеяльца, подушки, перинки, ленточки и завязки — все это смотрится очень привлекательно и нарядно. По обычаю, «Бесік» ребенку готовит и привозит бабушка, со стороны матери.
Дети читают стихотворения
С Наурызом поздравляем
Мы сегодня всех людей. Мейрлан
Счастья, радости желаем
И весенних тёплых дней.
Мы здесь сегодня собрались
Чтоб встретить праздник – Наурыз! София
Улыбки, шутки, звонкий смех
Пусть радуют сегодня всех
Ведущий: А сейчас приглашаем на танец наших девочек.
Танец: «Наурыз»(танец девочек)
Коркыт ата : Балаларым, балапандарым, молодцы какие!
Ведущий: Наурыз — это день возрождения природы, пробуждения ее ото сна. В этот день, когда природа начинает радоваться весеннему теплу, пусть радость жизни войдет и в ваше сердце! А давайте сыграем в одну игру.
Игра «Такия тастамак» (тюбетейка-невидимка). В игре принимают участие несколько детей. Вначале всем нужно сесть, образуя круг. Обходя этот круг с внешней стороны, ведущий незаметно оставляет тюбетейку сзади кого-нибудь из детей и убегает. Если игрок, за спиной которого оставили тюбетейку, заметил это — он должен догнать ведущего, а ведущий должен постараться занять место игрока в круге. Если игроку так и не удается догнать ведущего, то он должен будет показать свое искусство, например, спеть песню, рассказать стихотворение или станцевать.
Ведущий: Молодцы ребята, хорошо поиграли, а загадки вы отгадывать умеете? Сейчас узнаем, слушайте:
1. Ярко сияет, всех согревает? / Солнце/
2. Птички запели, ручьи зазвенели, это девица пришла, а зовут её …/ Весна /
Под музыку в зал входит бабушка с разносом
Обряд «Шашу» (раздаёт детям угощение).
Ведущая: Спасибо вам, Коркыт ата, за угощение!
Коркыт ата: И вам спасибо за то, что вы в гости позвали и за такой чудесный праздник! Сау болыңыздар!
Коркыт ата уходит.
Ведущий: Его мы будем помнить долго
С любовью праздник вспоминать.
А через год, событий полный,
К нам Наурыз придёт опять!
Дети и родители приглашаются в группу на праздничное чаепитие.
Сценарий тақырыбы: Жыл басы — Наурыз!
Сценарий мақсаты: Балаларға ұлыстың ұлы күні туралы мағлұмат беру;
Балаларды елін , Отанын сүюге, ұлттық салт-дәстүрін дәріптеуге тәрбиелеу;
Имандылық, инабаттылық, ізеттілік қасиеттерін қалыптастыру.
Сценарий көрнекілігі: газеттер, нақыл сөздер, киіз үй керегесі, ұлттық бұйымдар.
Сценарий барысы:
І Кіріспе
Мейрам өтетін жер салт –дәстүрге байланысты жабдықталады.Балалар ұлттық киімдерімен келеді. Киіз үй керегесінен сахна жасалынады. Ұлағатты сөздер:
«Наурыз құтты болсын!»
«Жыл басы — наурыз!»
«Наурыз құт әкелсін!»
«Құт береке мейрамы Наурыз жасасын!»
Залда әсем әуен ойнап тұрады.
Тәрбиеші: Армысыздар құрметті қонақтар. Ұлыс күндеріңіз құтты
болсын!
Келе жатыр жылымыз,
Мейрамдаймыз мұны біз.
Халқы сүйген мейрамды
Қарсы алайық Наурызды!
(Әжесі мен Наурыз қыз ортаға келеді. Әжесі шашу шашады)
Наурыз қыз:
Наурыз тойы-береке,
Наурыз тойы-жыр аңыз.
Қызып дулы мереке
Қызық думан құрамыз.
1 бала: Қош келіпсің Наурыз!
Арман тойы халықтың.
Қуанышы халықтың,
Құтты болсын қадамың!
2 бала: Би биледік бәріміз!
Егін өңін толқытқан,
Елдің көңілін шалқытқан.
Бас иеміз- Наурыз!
3 бала : Сені тойлап қарсы алып,
Бар әлемге жар салып,
Сәлем бердік, біз сізге!
ІІ. Негізгі бөлім:
Құрметті қонақтар, сіздерге арналған бақша бүлдіршіндерінің «Алтын сақа » ертегісінің желісімен қойылған «Жыл басы- Наурыз» атты ертеңгілігімізді тамашалауға шақырамыз.
Көрініс.
(Шал қолында қамшысы бар, қой жайып жүреді)
Шал: Шек, шеку , ей кебенек! Мына ешкілер әбден мазамды алды. «Қой бақтым қоңырау тақтым, ешкі бақтым еңіреп бақтым » деген осы екен ғой. Уһ, әбден шаршадым, дем алайыншы,- деп малдас құрып отыра кетеді.Сол кезде артынан Мыстан кемпір келіп шалды қылқындыра бастайды.
Мыстан: Уһ, бәлем қолыма түстің бе?
Шал: Ойбай, ойбай жіберші, қылқынып барамын.
Мыстан: Сен маған не бересің?
Шал: Бір отар қой беремін.
Мыстан: Жоқ маған қой керек емес, балаңды бер әйтпесе жібермеймін.
Шал: Жәрәйді, жалғыз Кенжебек деген ұлым бар еді , соны ал.
Мыстан: Онда келісімін, оны қалай бересің?
Шал: Баламның жақсы көретін алтын сақасы бар , соны саған беріп кетейін, балам алтын сақасын іздеп келгенде өзің ұстап ал.
— Міне, алтын сақа,- деп қалтасынан алтын сақасын алып береді де өзі кетіп қалады.
Мыстан алтын сақаның жанында отырады.
( Бала сақасын іздеп шығады)
Бала: Апа, апа анау сақамды алып беріңізші?
Мыстан: Ой, мен отырсам тұра алмаймын, тұрсам отыра алмаймын, өзің ал.
Бала еңкейіп сақаны ала бергенде мыстан оны шап беріп ұстап алады. Осы кезде қыздар Кенжебекті іздеп шығады.
Қыздар: Кенжебек, Кенжебек, қайдасың? Біз сені іздеп жүрміз.
Осы кезде ортаға Мыстан атын шығып, қыздарды қорқытады. Қыздар қорқып бірінің артына бірі тығылады.
Мыстан: Сендерге Кенжебек керек болса , менің шартымды орындаңдар.
Қыздар: Орындаймыз, апа орындаймыз.
Мыстан: Онда маған Наурыз туралы тақтақ айтып беріңдер.
(Балалар Наурызға байланысты жаттаған тақпақтарын айтады)
Мыстан: Жарайсыңдар!
Қыздар: Апа ,енді Кенжебекті жібересіз бе?
Мыстан: Жоқ, маған енді өнерлеріңді көрсетіңдер
( Балалар Наурызға арналған ән, билерін ортаға салады)
Мыстан: Ой, рахмет, көңілім көтеріліп қалды ғой.
Қыздар: Енді, жібересіз бе?
Мыстан: Жоқ, менің енді айтыс тыңдағым келіп отыр. Ақындарың бар ма?
( Айтыс өнерін көрсетеді)
Мыстан: Өй, сендерде ақындарда бар екен ғой.
Қыздар: Кенжебекті енді жібересіз бе?
Мыстан: Жібермеймін, (ойланып тұрып) қане ұлдарыңның күшін сынып көрейінші( белінен арқан шешіп береді)
Ұлттық ойындар ойналады.
Мыстан: Қандай күшті балалар. Бірақ мен Кенжебекті жібере алмаймын, менің қарным ашты.
(Қыздар жиналып ақылдасады)
Қыздыр: Апа, мынау ұялы телефон , мұнымен барлық жермен сөйлесе
аласың,өлең тыңдайсың, ойын ойнайсың, суретке түсесің.
Мыстан: Қане, әенл бері көрейін.
Мыстан телефонды алып бұрышқа қарай барғанда қыздар Кенжебекті алып шығып кетеді.
Мыстан: Әй,әй тоқтаңдар..
— Алло, Таусоғар, Желаяқ ұстаңдар аналарды!
Тәрбиеші: Мына атпен шауып келе жатқан батыр кім болда екен?
( Тақтақтатып Махамбет келеді)
Махамбет: Мына халық не үшін жиналған?Ел басына тағы қандай күн туды
деп ат басын бұрып едім.
Тәрбиеші: Дұрыс жасағансыз батыр. Бізде Наурыз мерекесі өтіп жатыр.
Төрге шығып тойымыздың қадірлі қонағы болыңыз.
— Балалар Бұл кісі Махамбет батыр , өзі ақын, ел басына небір ауыр күн туғанда ел қорғаған батыр ағамыз осы кісі.
ІІІ. Қорытынды:
Тәрбиеші: балалар бүгінгі мейрамға бізге бата беруге арнайы Қызыр атамыз да келіпті. Келіңіз, ата төрлетіңіз. Қызыр ата батасын береді.
Тәрбиеші: Наурыз құтты болсын!
Дендеріміз сау, мықты болсын!
Наурыз тойы келе берсін!
Барлық халық бақытты болсын,
Қош ,сау болыңыздар, халайық!
Көріскенші күн жарық болсын!
Барлықтарыңызды Наурыз дастарханына шақырамыз. Көжеден дәм татыңыздар.
Құрметті оқырман! Файлдарды күтпестен жүктеу үшін біздің сайтта тіркелуге кеңес береміз! Тіркелгеннен кейін сіз біздің сайттан файлдарды жүктеп қана қоймай, сайтқа ақпарат қоса аласыз! Сайтқа қосылыңыз, өкінбейсіз!
Тіркелу
Төрлет, төрлет Наурыз!
Балабақшадағы ертеңгіліктер- baglantolganai
- 22.07.2016
- 0
- 1
- 40990
Ақмола облысы
Целиноград ауданы
«Алтын дән» балабақшасының
Музыка жетекшісі: Басшиева Ләйла Кәдірбекқызы
Ұлыстың Ұлы күні 22 наурыз мерекесіне арналған «Төрлет, төрлет Наурыз!» ересек топтарға ертеңгілік
Мақсаты: Ұлыстың ұлы күні наурыз мерекесін тойлау. Ұлттық салт-дәстүр, әдет-ғұрып жайында қарапайым түсінік беру. Ата-бабаларымыздың кейінгі ұрпаққа мирас еткен асыл мұрасын қадірлеп, қастерлеуге, қасиетін түсінуге баулу. Ұлттық дәстүрдің ерекшеліктерімен таныстыру. Қазақ халқының салт-дәстүрлерін балалардың бойына сіңіру. Балаларды ұлттық салт-дәстүрді, мұраларды танып-білуге, сыйлап, түсінуге үйрету. Балалардың ой-қиялының, шығармашылық белсенділігінің және бейнелі ойларының дамуына ықпал ету.
Жүргізуші:
Тыңдаңыздар, тыңдаңыздар!
Босқа қарап тұрмаңыздар.
Наурыз тойы басталды.
Көргендер де армандар,
Көрмегендер де армандар,
Қызықтан тыс қалмаңдар!
“Наурыз Думан” әні орындалады қазақ киімдерін киген балалар айнала жайылған көрпелерге жайғасып отырады.
Жүргізіуші: Армысыздар, ата-аналар, қонақтар! Бәріміздің асыға күткен Наурыз тойымыз да келіп жетті. Тойларыңыз құтты болсын! Наурыз – «жаңа күн» деген сөз. Бұл күн – біздің ата-бабаларымыз, арғы тегіміз мыңдаған жылдардан бері тойлап келе жатқан жыл басы мерекесі. Наурыз тойымыз құтты болсын! Ұлыстың ұлы күні деп аталған Наурызда денсаулықтарыңыз мықты, тілектеріңіз қабыл болсын! Наурыз айы – Шығыс күн есебі бойынша жылдың алғашқы айы. Бұл айда жылдың алғашқы айы есебінде күн мен түн теңеледі, сол себептен Наурыз жыл басы болып саналады.
Осы көктемнің мерекесіне арналған әнімізді шырқап берейік
Ән «Нұрлы көктем»
Жүргізуші: Балалар біздер Ұлыстың Ұлы күні ақ бата алып, шашу шашатын кім екенін білесіңдер ме!
Балалар: Қыдыр Ата! Наурыз Әже!
Жүргізуші: Ендеше ортаға ақ батасын беруге Қыдыр атамызды шашуын шашуға Наурыз әжемізді шақырайық!
ҚЫДЫР АТА: Сұрасаң бата берейін,
Үстем болсын мерейің
Ықыласпен қол жайсаң,
Ақ тілекті төгейін
Ұлыс оң болсын
Ақ мол болсын
Қайда барсаң жол болсын!
Ұлыс бақты болсын,
Төрт түлік ақты болсын!
Әумин!
Наурыз Әже:
«Наурыз келсе, құт келгені, халайық!»
Есік ашып, шашу шашып,
Ел боп қарсы алайық (отырған қонақтарға шашу шашу)
Жүргізуші: Қыдыр ата! Наурыз Әже! Ортаға жайғасыңдар бүгін біздің «Алтын дән»ауылында үлкен той болғалы жатыр бізбен бірге тойлатыңыздар!
Қыдыр Ата: Жарайды құрметтеп бізді төрге шақырсаңдар ешқандай қарсылығымыз жоқ.
(Ортаға барып отырады)
Тақпақтар
Күттіріп келген жыл басы,
Бізбен бірге жырлашы
Елімнің дастарханына
Береке, ырыс сыйлашы
Қош келдің, Наурызым ардақты,
Халқым саған бар үмітті арнапты
Жылда солай келе бергін жасарып,
Гүлге бөлеп, нұрға бөлеп аймақты.
Күн мен түн теңелді,
Жер шуаққа кенелді
Қуанышта ел енді
Наурыз келді, салтымыз
«Көгерсін»деп халқымыз
Көшеге тал егеді.
Ән: «Наурыз» хор
Би: «Шашу»
Жүргізуші: Рахмет балалар. Енді біздің балалар ұлттық ойын ойнап береді.
Ойын: «Қыз қуу» бір қыз қашады оны бес бала қуады кім бірінші барып бетінен сүйеді сол жеңіске жетеді.
Кішкентай бала қолында қамшы бар “Сүйінші, сүйінші” сәби дүниеге келді.
Қыдыр Ата: Сәбилерің құтты болсын! Баланың бауы берік болсын! Кішкентай сәбиді әкеліңдер азан шақырып атын қояйық!
Әже: Құндақталған сәбиді алып келеді!
Қыдыр Ата: Сен наурыз мерекесі күні дүниеге келгесін сенің атыңды Наурызбай қоямыз деп Сенің атың “Наурызбай” Сенің атың “Наурызбай” Сенің атың “Наурызбай” үш рет құлағына айқайлайды.
Наурыз Әже: Енді дүниеге келген сәбиді бесікке салайық! Балалар, бесікке салу үшін Бесік, қолбау, аяқбау, шүмек, көрпе, көпшік . Бесік — қасиетті мүлік. Бесікті аластап, тыштырма жасап, баланы бесікке бөлейді. Бәле-жаладан сақтасын деп, ырымдап, оған тұмар тағып қояды.
Бала: Әже! Бесікке баланы жатқызбас бұрын қандай ырым жасалады?
Әже: Баланы қырқынан шығарады.
Бала: Баланы қырқынан қай кезде шығарады?
Әже: Туылғанына қырық күн толғанда қырқынан шығарады. Қырық қасық суға түсіріп, ит көйлегіне тәттіні түйіп, оны иттің мойынына байлап жібереді. Балалар итті қуып жетіп, тәттіні бөліп жейді. Ит көйлек – нәрестенің алғашқы көйлегі
Жүргізуші: Наурыз әже осы ойынды біздің балалар ойнап берсін
Ойын: Бір бала ит болады оның мойнына кәмпит түйіп байлайды. Ол қашады оны балалар қуады. Ит болған балаға жеткен бала кәмпитті үлестіріп береді.
Би: Қара жорға
Ойын : Қол күрес
Әже: Менің балаларым осы наурыз біздің жаңа жылымыз осы мерекеде мен үнемі наурыз көже пісіремін. Сол наурыз көжені қалай пісіру жолын айтып өтейін (әже наурыз көже пісіру жолын айтып береді)
Құрметті қонақтар менің жеті түрлі дәм салған наурыз көжемнен ауыз тейіңдер! Ақ мол болсын!
Қыдыр Ата: О, халқым кішкентай менің балаларым! Сендердің бүгін өнерлеріңді тамашаладым үлкен тойының куасі болдық тойларың тойға ұласа берсін халқымыз тыныш, еліміз аман болсын! Мен еліме қайтайын аман сау болыңдар!
Жалпы би биленеді «Наурыз думан»
Министерство образования и науки Республики Казахстан
Алматинская область
Енбекшиказахский район
село Шелек
ГККП Детский сад № 38»Гулдер»
СЦЕНАРИЙ ПРАЗДНИКА
«НАУРЫЗ – ПРАЗДНИК ВЕСНЫ»
2 младшая группа «Непоседы»
Подготовила воспитатель:Нольфина Е.Г
2016 год
Тема: «Наурыз праздник весны»
Цель: Сформировать интерес детей и целостное восприятие традиций отечественной народной культуры.
Задачи: Способствовать общему развитию познавательных интересов детей посредством деятельности по освоению элементов народной культуры,
Прививать интерес к культуре народа через знакомство с национальными окружающими предметам, обычаями, традициями и праздниками.
Воспитывать гордость за свой народ и уважительное отношение к людям другой национальности на сравнении схожести и различий культур
Предварительная работа:
Разучивание народных игр , казахских хороводов, песен, весенних закличек;
Разучивание с детьми плясовых элементов народного танца и хороводных перестроений;
Знакомить детей с народными обычаями и обрядами, укладом жизни и бытом разных народов , русскими и казахскими народными костюмами;
Оборудование:
Народные детские костюмы,
Оформление зала:
— часть зала — казахская национальная юрта;
— домашняя утварь;
— народные платки, одежда и т. д.
-интерактивная доска
-презентация на тему « Наурыз»
Место проведения: ГККП «Детский сад «Гулдер»
Участники: Воспитанники детского сада, их родители, сотрудники.
Звучит веселая казахская музыка»Камажай» дети в ходя в зал и встают полукругом(музыка затихает) . Включается экран и под музыку «Казахская домра»проходит демонстрация слайдов о Наурызе.
Ведущий 1
Дәстүрімізге айналған Ұлыстың ұлы күні Наурыз құттыболсын. Ұлы мерекелеріңізбен құттықтай отырып, дендеріңізге саулық, жанұяларыңызға бақыт,еңбектеріңізге табыс тілейміз. Наурыз мерекесі бақыт-куаныш сыйласын!
Ведущий 2
Здравствуйте гости дорогие, здравствуйте дети. Поздравляем Вас с наступающим праздником Наурыз. Желаем здоровья, счастья, процветания.
Мы начинаем наш праздник
Ведущий 1
Из глубокой древности к нам пришла легенда о тюльпане. В золотистом бутоне жёлтого тюльпана было заключено счастье. До этого счастья никто не мог добраться, ибо не было такой силы, которая смогла бы открыть его бутон.
Ведущий 2
Но однажды по степи шла женщина с ребёнком. Мальчик со звонким смехом подбежал к цветку и золотистый бутон раскрылся. Беззаботный детский смех совершил то, что не смогла сделать никакая сила. С тех пор и повелось дарить тюльпаны тем, кто счастлив.
Ведущий: 1
— Дорогие гости, ребята!
Сегодня мы собрались в этом зале в честь праздника Наурыз – древнего и любимого всеми праздника, обновления жизни на земле.
Ребенок 1
Наурызды халқымыз
Жыл басы сапайды
Конермей салтымыз
Көп еме тарайды.
Ребенок 2
Наурыз – начало года
Так считает наш народ.
И обычаи народа
Людям всем передаёт.
Ребенок 3
Наурызбен пүттықтап
Алыс жақен қаутышты
Көктемдегі жарқын сәт
Көңелдерге ауысты.
Родитель 1: Наурыз — бұл ежелгі дәстүр бойынша Жаңа жылдың басталуы ғана емес, бұл сонымен бірге таңғажайып көктем мерекесі, табиғаттың қайта түлеп, қайта жаңғыруы.
Осы бір табиғат ана көгілдір көктемнің жып-жылы шапағатымен жайнап тұрған сәтте сіз де зорқуаныштарға бөленгейсіз!
Жаныңыз күн нұрындай жарқырап, ал көңіліңіз мейірімділік пен махаббат сезімдеріне тола берсін!
Родитель 2
С древних времен у восточных народов существует праздник Наурыз. Суть этого праздника – в единстве человека с природой. Наурыз отмечается в день весеннего равноденствия. В это время день равняется ночи, приходит равноденствие с 21 на 22 марта. С этого времени дни становятся длиннее, а ночи короче. Люди заранее готовились к встрече этого праздника. Проводилась уборка жилья, окрестностей. Праздник начинался с приветствия. Здороваться нужно непременно обеими руками. Затем все направлялись в степь – поклониться солнцу. Мужчины, взяв лопаты, идут расчищать родники и сажать деревья. Молодежь дарит друг другу подарки. Специально к празднику из семи компонентов готовится Наурыз-көже. Его едят досыта, чтобы весь следующий год был плодоносным. В эти дни важно получить благословение – бата. Это пожелание – напутствие старших. Ближе к вечеру начинается айтыс – словесное состязание акынов в сопровождении домбры. В нем могут участвовать и мужчины и женщины, пожилые и молодые. Продолжается айтыс до рассвета. В разгар праздника молодежь собирается у качели – алтынбакан. Все поют песни, танцуют, веселятся и играют в национальные игры. Так встречают весенний праздник Наурыз!
Наурыз — мейрамы – это светлый весенний праздник пробуждения природы, вселяющий веру и надежду на свершение самых светлых и заветных желаний.
демонстрация слайдов заканчивается
Ведущий 2
Мы любим праздник – Наурыз.
Мы в этот день попьем кумыс.
А вкусный наурыз – коже,
Сварит тебе твоя аже
Наурыз – это празник равноденствия,
А еще плюс и приветствия!
В этот день не обижай,
А с улыбкой приглашай
Всех людей и всех детей.
Не стесняйтесь, приходите!
И на праздник поглядите!
Ведущий 1
Солнце, горы и поля-
Это Родина моя.
Здесь живем одной семьей,
Словно братья, мы с тобой.
Будь же счастлив ты всегда,
Казахстан, земля моя!
Исполняется песня «Весенняя капель»
Ведущий 2
Мы здесь сегодня собрались,
Чтоб встретить праздник – Наурыз!
Улыбки, шутки, звонкий смех,
Пусть радуют сегодня всех!
Возьмемся за руки, друзья,
Ведь мы – единая семья:
Татарин, русский и казах,
Литовец, немец и поляк.
За нашим праздничным столом
Мы вместе песни запоем! 
Всем угощенья хватит здесь,
Входите, не стесняйтесь!
Придёт к вам лишь благая весть –
От счастья улыбайтесь!
Звучит мелодичная музыка в зал входит Әже
Әже:
Сәлеметсіздерме балалар! Наурыз мерекесі құтты болсын.осы мейрам әр шаныраққа бақыт, табыс, шаттық әкелсін. Әр күндерің жақсы болсын, ақ мол болсын, төрт-түлігі ақты болсы, қайда барса жол болсын.
Ведущий 1
Сәлеметсізбе әже, как хорошо что вы пришли к нам на праздник. Әже расскажите нам про праздник Наурыз.
Әже:
Наурызмереке бұл біздің Жаңа жыл мерекесі. Наурызда түн мен күн тенееді, барша адамдар бір бірін құттықтайды, егер адамдар ұрысып қалса, олар бір бірін кешіреді, бір біріне қонаққа барады. Дастархан жайылады. Наурыз мерекесінде- Наурыз көже пісіреді, бауырсақ, тәтті жемістер койылады. Наурыз мерекесінде көп ойын-сауық өткізіледі.
(проводят обряд –обрезание путов»Тусау кесу»)
Период, когда ребенок делает первые шаги, является одним из самых содержательных в его жизни. Казахи уделяли ему большое внимание. Оттого как пойдет ребенок, по их мнению, зависела не только сама ходьба как таковая, сначала ребенка, затем взрослого человека, но и как сложится его дальнейшая жизнь, с какой полнотой и содержательностью.
Обряд разрезания пут проводил житель аула или родственник, качества которого родители хотели видеть в своем ребенке с пожеланиями: «Жvрдек болсын, талтак боп оспесiн», т.е. чтобы был быстрый на подъем, вырос хорошим человеком, а также:
Бiрiншi тiлек тiлесем,
Жер таянып жатпасы.
Екiншi тiлек тлесем,
Жалгыздын артында калмасы.
Ты, во-первых, не ленись,
И на ножки поднимись.
И желаю, во-вторых,
Не отстать от остальных.
Ножки ребенка перевязывали веревкой свитой из пестрой ленты, зеленой травы и высушенной толстой бараньей кишки. Пестрой лентой, чтоб вырос хорошим, честным человеком, не переходил дорогу другим. Зеленой травой, чтоб было много растительности, вследствие будет много молока, чтоб был удачлив в дороге. Бараньей толстой кишкой, чтоб был всегда сыт, рос и жил без печали.
Брали пеструю веревку (белая, черная, красная). Завязывали на ноге ребенка таким образом, чтобы она при перерезании могла держаться на каждой ноге не зависимо друг от друга. Для этого проделывали отверстие в монете и нанизывали на веревочку с внутренней стороны ножек ребенка. Между ног ставили хлеб с дырочкой, защищающий от нечистой силы, конфеты, курт. Перерезающий ленту приговаривал: «Кашсан кvтыл, кусан жет», т.е. «Будет убегать — пусть его не догонят, будет преследовать, пусть — догонит».
Ведущий2
Наурыз приходит в первый месяц весны, на улице тает снег, появляются первые подснежники, пробуждается земля, солнышко светит ярко, ярко.
Исполняется песня «Наурыз»
Ведущий1
На праздник Наурыз проводят много различных состязаний: «Кызкуу-догони девушку», «Кокпар», «Аркан тарту-перетяни канат».
Мы сейчас проверим какие у нас сильные и ловкие дети, приглашаем на игру:
Игра: «Перетяни канат»
Играющие делятся на 2 команды. Посередине площадки кладется канат. Середина каната отмечается ленточкой, под серединой каната проводится поперек черта. В 2-3 м. от нее проводится параллельно еще две черты. Играющие берутся за канат и поднимают его с пола. По сигналу играющие стараются перетянуть канат в свою сторону. Канат считается перетянутым, если его середина окажется в 2-3 м. от средней линии на стороне одной из команд. Перетягивать канат можно только после сигнала. Игру проводят несколько раз. Выигрывает команда, которая перетянет канат на свою сторону большее число раз.
Әже:
Наурыз мерекеде ән айтады, би билейді, бәріміз ортаға шығып «Мишка с куклой» білейк.
Танец: «Мишка с куклой»
Ведущий 1
Наш праздник подошел к концу
Ведущий 2
Қыс өтіп, қар кетіп
Шырайлы жаз жетіп
Шаруаның кенелген
Мейрамы ежелден,
Құтты болсын Наурыз!
Әже:
Мереке жақсы өтті, маған ұнады, осындай мерекеге мен бос қолмен келген жоқпын, сендерге бауырсақ әкелдім. Тәрбиешілерге беремін, тобқа барып ауызтііндер. Ал, енді маған кету керек.
Наурыз құтты болсын, сау болындар.(әже кетеді)
Ведущий 1
Открыта дверь для всех гостей —
Для пожилых и для детей.
Весна навстречу нам идет,
Весна на праздник всех зовет,
Народы самых разных стран
Шлют поздравленья в Казахстан!
Играй, баян, звени, домбра:
Желаю счастья и добра,
Здоровья и терпения,
Отличного настроения,
Чтобы мечты у всех сбылись –
Здравствуй, праздник Наурыз!
Ведущий 2
С праздником еще раз мы Вас поздравляем, сауболыныздар, до свидания.
Наурыз мерекесі күніне арналған мерекелік кештік сценарий (балабақша тәрбиеленушілерін дайындалған)
Балалар залға кіреді
Жүргізуші: Басы барлық ырыстың
Басы барлық ұлы істің
Құтты болсын наурыз той
Ұлы күні Ұлыстың! Ұлыстың ұлы күні наурыз келді ағайын!
Би «Шашу» (Аида)
Жүргізуші: Наурыз-ел мен елді бірлікке, ынтымаққа шақырған күн!
Наурыз-татулықтың, достықтың мейрамы. Ендеше, думанды мерекемізді бастаймыз.
Тақпақтар (Динара апай)
Жүргізуші: Наурыз тойың, наурыз тойың
Құтты болсын халайық
Қош келдің төрлет Наурыз деп
Шырқап әнге салайық
Ән: «Қош келдің, төрлет, Наурызым»
Жүргізуші: Айнала гүлге бөленді
Жер шуаққа кенелді
Ұлыстың ұлы күнінде
Күн мен түнім теңелді
Жүргізуші: Олай болса, жарқыраған күніміз бен жұлдыздары жымыңдаған түнімізді қарсы алайық.
Күн: Сәулесі көп күнмін
Түн: Жұлдызы көп түнмін
Екеуі: Бірдей болып біздер
Теңелеміз бүгін
Күн: Ұзарамын мен енді
Түн: Қысқаратын кез келді
Екеуі: Ұйқы қанбай қалып
Жүрмендер тек жылап.
Екеуі: Гүл мен жерді жайнатып
Құлпыр, наурыз сен енді
Жүргізуші: Балалар, сендер аты шулы Алдар көсені білесіңдер ме? Сол Алдар көсе Шықбермес Шығайбайды қалай алдап кеткенін көргілерің келе ме? (иә)
Ендеше, тамашалайық. Әне, Алдар атамыздың өзі де келе жатыр.
(Музыкамен Алдар кіреді)
Алдар: Сәлеметсіңдер ме балалар! Наурыз құтты болсын!
Жүргізуші:Рахмет Алдар аға!! Қайда жол тарттыңыз?
Алдар: Ее, Шықбермес Шығайбай өз сараңдығымен қоймай «Ешкімге дәм татырған емеспін, мені ешкім де алдап көрген емес, тіпті Алдардың өзі де алдай алмайды» деп мақтаныпты. Соған намыстанып, сол байдың үйін іздеп шықтым. Осыдан сол байды алдап қатырмасам ба?
Жүргізуші:Ее, солай деңіз Алдар аға! Ендеше, жолыңыз болсын. Бірақ оны алдау мүмкін емес шығар.
Алдар: Егер осыдан сол сараңбайды алдай алмасам, Алдар атым өшсін. Мен кеттім ендеше. Сау болыңдар.
Жүргізуші:Балалар, Шықбермес Шығайбайдың ауылы Наурызға қалай дайындалып жатыр екен, кәне көрейікші.
(Музыкамен Шығайбай ауылы кіреді де, төрге жайғасады)
(Бай қазы тіліп, бәйбіше нан илеп, қыз тауық жүнін жұлып отырады)
Бай: Наурыз келіп, ауыл-аймақ думандатып той тойлап жатыр. Әй, бәйбіше, анау көкпар тартып, бәйгеге ат қосып жүрген жігіттерді қарашы.
Би «Бәйге»
(Музыкамен Алдар келеді)
Алдар: Ух, жолдан әбден шаршадым-ау! Бұл байеке үйін жердің түбіне жасырып қойған ба өзі? Ел-жұрт дүниемді көріп қояды деп қызғанған болар.
Барып терезесінен сығалап көрейінші. (сығалайды) Е-е, бұлар мерекеге арнап жылқы сойған ғой деймін.Шіркін-ай, қарным бір тоятын болды ғой.
(қарнын сипайды) Қой, мен мен одан да үйге кірейін.
(Үйге кіріп келгенде бәрі заттарын астына тыға қалады)
Алдар: Ассалаумағалейкум, байеке!
Бай: Е, кел, қайдан адасып жүрген жансың? Не естіген-көргенің бар, айта отыр.
Алдар: Естігенімді айтайын ба, көргенімді айтайын ба?
Бай: Естіген өтірік болар, көргеніңді айт.
Алдар: Айтсам айтайын. Жолда келе жатып, жылан көрдім. Ұзындығы сенің астыңдағы қазыдай. Таспен ұрып жібердім, былш ете түсті иленіп, бәйбіше астындағы нандай. Өтірік айтсам, шашым жұлынсын қыз астындағы тырнадай. Осының бәрін көріп келдім, етіңді асшы жасырмай.
Бай: Ой, тіліңе шоқ түскір!
Бәйбіше: Жағың қарыссын!
Қыз: Шашың таз болғыр!- деп бәрі жасырған заттарын шығарады.
Бай: Әй, бәйбіше, мынау Алдар деген қу болу керек. Етіңді ас, амал қанша?
Бәйбіше: Бізбике, қызым, барып есік алдын тазала, ал мен ет асайын.
(Қыз шығып кетеді, бәйбіше қазанға ет салады)
Бәйбіше: Піс, қазаным бес ай!
Алдар: Е,не дейді, отырайын он ай!
Жүргізуші: Алдар көсе! Ет піскенше бекер қарап отырамыз ба? Менің кішкентай немерелерімді ортаға шақырып, солардың өнерін тамашалайық. Әй, бәйбіше, барып немерелерді ертіп келші. Бізге өнерлерін көрсетсін.
(Музыкамен кіші топтың балалары кіреді) Гүлжана тобы
Балалар тақпақтар айтады
Ән «Наурыз-береке»
Би «Өзбек»
Бәйбіше: Қой, мен барып мына балаларды жатқызайын. (Балаларды ертіп шығып кетеді)
Бай: Әй, бәйбіше, етің пісті ме?
Бәйбіше: Қазір қарайын (қазанды ашып көреді) Жоқ, байеке, еттің қазір пісетін түрі жоқ.
Бай: Онда кәне, төсек сал. Жатып демалайық.
(Төсек сап бәрі жатып демалады. Бәрі ұйықтаған кезде Алдар етті алып жеп,орнына сүйек қалдырады. Алдар қайта жатып қалады.бір кезде бәйбіше байды оятып, ет жейін десе, екеуінің де тісі өтпейді. Ашуланған бай бәленің Алдардан келгенін біліп жатып қалады.)
Бәйбіше: Қап, мына қу байекені аш қалдырғаны-ай, қой мен барып нан пісірейін. (бәйбіше шығып кетеді)
Жүргізуші:Балалар, Шығайбай мен Алдар ұйықтап ұйқысын қандырып алсын, ал біз ортамызға кішкентай бөбектерді шақырып,
(Таң атып бай ерте оянады)
Бай: Әй, бәйбіше, анау Алдар ұйықтап жатқан кезде маған ыстық күлшеңнің біреуін қойныма сап бер, анаған көрсетпе. Байқа. Көріп қоймасын.
(Бәйбіше нан салып беріп жатқанда, Алдар оянады)
Алдар: Оу, байеке, сіз қайда кетіп барасыз? Бұдан былай көрісеміз бе, жоқ па, белгісіз. Сондықтан келіңіз, қазақтың дәстүрі бойынша төс қағыстырып қоштасайық.
(Алдар құшақтаған кезде ыстық нан Алдардың кеудесін күйдіреді)
Бай: Әй, бәйбіше, алшы мына ит жегір нанды.
Алдар: Әкеліңіз, ит жегенше мен жейін.
Бай: Ей, бәйбіше, мына сұмырайдың көзін құрт. Енді көзіме көрінбесін.
(Бай атқа мініп кетеді)
Алдар: Байеке, аяқ киімім жыртылып қапты. Маған біз беріп кетіңізші. Жалаңаяқ қалдым.
Бай: Ал да кетші әрі!
Алдар: Бәйбіше, қызыңыз Бізбикені киіндіріңіз, маған бай қызыңызды берді.
Бәйбіше: Байеке, саған қыз беретін сен кім едің? Қаңғыбас. Басымды қатырмай құрт көзіңді.
Алдар: Сенбесеңіз, тыңдаңыз. Байеке, бәйбіше маған «Біз»бикені бермей жатыр. (айғайлайды)
Бай: Бізді бер де жоғалт көзін сұмырайдың.
Бәйбіше: О, сорлы, алжыған. Елді құртқан қуаяққа қыз беріп, қарабет болдық-ау! Масқара! Елге енді не бетімді айтам?
Алдар: Мінеки, Алдардың ойыны осылай болады.
(Алдар қызды алып кетеді)
Жүргізуші: Балалар, мінеки Алдар көсе Шықбермес Шығайбайды осылай алдаған екен. Ал енді біз мерекемізді одан ары қарай жалғастырайық. Наурыз-ізгілік пен молшылықтың мерекесі, адамзаттың аузы аққа толатын керемет шақ. Ендеше, наурызға арналған балалардың тақпақтарын тыңдаңыздар.
Балалар тақпақтар айтады (Баян тобы)
Жүргізуші: Уа, халайық, халайық,
Мұнда назар салайық.
Биші қыздар билесін
Кәне, қарсы алайық!
Би «Текемет»
Жүргізуші: Наурыз келді тамаша
Ән шырқайық таласа!
Ән «Наурыз-біздің әніміз»
Жүргізуші: Наурыз шаттық әніміз
Салтанатты сәніміз
Ән саламыз шырқатып
Би билейміз бәріміз
Би «Гиккәй»
Жүргізуші:Осымен наурызға арналған шағын мерекеміз аяқталды. Той тойға ұлассын! Келесі кездескенше сау болыңыздар!
Наурыз сценарий
Дайындаған Жанар Аманғалиева
Балалардың қатысуымен өткен НАУРЫЗНАМА-2010
Жүргізуші бала:
Армысыздар, үлкен-кіші ағайын!
Бүгін – Самарқанның көк тасы еріген күн.
Бүгін – Жаңғыру мейрамы!
Бүгін – Жыл басы, Жаңа жыл!
****** Сахна сыртынан шу естіледі***************
Жүргізуші бала:
Бұл не шу?
Бұлар кімдер?
Ә, көріп тұрмын, танып тұрмын.
Анау тұрған Қар екен,
Мынау тұрған Күн екен!
Ендеше, достар, біз қазір бүгінде ұмытыңқырап бара жатқан, жиі айтыла бермейтін, Ақ пен Қараның, Зұлымдық пен Залымдықтың, Жамандық пен Жақсылықтың тартысын суреттейтін Қыс пен Жаздың айтысына куә боламыз.
/Қар мен Күн болып киінген балалар шығады/
Қар:
Қара жерді ақ көрпеге ораған,
Кең даланы боранымен бораған,
Қыс керемет емес пе?
Күн:
Мал төлдеп, адам аузы аққа тиген,
Жер бусанып, мал ауызы көкке тиген,
Жаз керемет емес пе?
Қыс:
Құрт-құмырсқа, бақа-шаян жер бетіне шығатын,
Шыбын-шіркей, маса-қоңыз ызыңдап мазаң алатын,
Жаздың несі керемет?
Күн:
Дүлей боран бораған,
Бетіңді аяз қарыған,
Қыстың несі керемет?
Қыс:
Борандатсам, қырсыздарды сынағаным емес пе?
Қар жауғызсам, жерді көкке дайындағаным емес пе?
Күн /көніп/:
Cиыр кетті,
Барыс жетті,
Бер жолыңды, Қар аға!
Қыс:
Жолымды мақұл берейін,
Өз жөніме кетейін!
********************Қыс кетеді*****************
************* аластау рәсімі*************
/жаулық тағынған қыз бала арша жағып/:
Алас, алас,
Мың бір пәледен алас,
Жүз бір қатерден алас,
Көзі жаманның көзінен сақта,
Тілі жаманның тілінен сақта,
Ниеті жаманның ниетінен сақта.
Жер-Ана, күш-қуат бере гөр, тәу-тәу!
Атар таң, ақ ниет бере гөр,тәу-тәу,
Самал жел, жаңа леп бере гөр, тәу-тәу!
******************
Жүргізуші бала:
Ертеде қазақ халқы Наурызға арықтарын тазартып, тал егіп, алдын ала дайындалған. Үлкенді-кішілі той ғұрыптарын Наурызда атап өтуге тырысқан.
Осының бірі – тұсау кесер тойы.
/Үлкендеу балалар ортаға аяғын тәй-тәй басқан 1-1,5 жастағы баланы әкеліп, беліне кішкентай қалта байлайды, оның ішіне тәттілер салып тұрып/:
Беліңе қалта байладым,
Дәулетіңді асырсын,
Ішіне тәтті сайладым,
Қиындықты қашырсын!
/осыдан кейін жиналған жұртқа көрсетіп, баланың аяғына мыналарды байлайды/:
Ішекпен байлағаным – малды болсын, тоқ болсын деген ниетім,
Көк шөппен байлағаным – жершіл болсын, көпшіл болсын, өсіп-өнсін дегенім,
Ала жіппен байлағаным – адал болсын, ақ болсын дегенім.
/тұсауын кеседі, тұсау кескен баланы бір-екі аттам жерге дейін сүйемелдеп барып, еркін жібереді/
Тәй, тәй, тәй, тәй!
Қаз, қаз, балам, қаз балам,
Қадам бассаң мәз болам!
Күрмеуіңді шешейін,
Тұсауыңды кесейін!
Жүгіре қойшы, құлыным,
Желбіресін тұлымың,
Елгезек бол, ерінбе,
Ілгері бас, шегінбе!
****** беліндегі қалтаны шешіп, тәттілерді елге шашумен таратады*******
Тойға шашу шашылсын!
Халқымның нұры тасысын!
**********************шашу**************
Жүргізуші:
Наурызда дүйім жұрт алаңға жиналып, ат жарыстырып, ақындарын айтыстырып, балуандарын күрестіріп, той тойлатып, ойын ойнатып, алтыбақан тебісіп, наурыз көже ішіп, таңды көзбен атырған. Сол түні ғашықтар бір-біріне көңілін білдірген.
Қыз бала ер балаға кесемен тағам ұсынып:
«Ұйқыашар» әзірледім,
Іше ғой, асыл бегім!
Ер бала кеседегіден дәм татып, тамсанып, «селт еткізер» сыйлайды:
Сыйласам қалқашыма «селт еткізер»,
Аңсаған арманыма сол жеткізер!
/екеуі қол ұстасады/
***************************
Барлық қатысушы балалар:
Ұлыс күні қазан болса,
Ол жылы ақ мол болар,
Ұлы кісіден бата алса,
Сонда олжалы жол болар.
************/бата тілейді/***************
Ата болып киінген бала:
Сұрасаң бата берейін,
Ақ тілекті төгейін.
Еліме берсін берекет,
Қашсын сырқат-бәлекет!
Кірсін дәулет есіктен,
Кетсін бейнет тесіктен,
Ескі жылым есірке,
Жаңа жылым жарылқа!
Дастарханың мол болсын!
Абыройың зор болсын!
Ұлыс оң болсын!
Ақ мол болсын!
Қайда барсаң жол болсын!
Әумин!
*****************
Наурыз мейрамына арналған басқа сценарийлер:
Балабақшаға наурыз мейрамына сценарий
Наурыз сценарий мекемеге
Наурыз мейрамы сценарий
22 наурыз сценарий қазақша(Наурыз думан)
22 наурыз сценарий слайд слайд,презентация
Сценарий праздника Наурыз— мейрамы
Цель: Развивать интерес к национальным традициям и обычаям
народов Казахстана, прививать любовь к Родине.
Ведущий 1:
Қайырлы күн кұрметті Наурыз мерекесшне жиналған
қаум!!!Наурыз—Жер—Ананын ұйкысынан оятып, жақсылық пен құт—
берекенің көзі ашылған күн. Наурыз—ел мен елді бірлікке, достыққа
ұмтылдырған Ұлы күн. Наурыз—ел мен елді бірлікке, достыққа
ұмтылдырған Ұлы күн.
Наурыз—бақыттың бастамасы, ұлылықтың ұйытқысы, жаңарудың
белгісі, тіршіліктің тынысы, өмірге—нұр, көңілге жыр, сезімге өгүл
сайлаған, халық қастерлеген Ұлыстың ұлы күні!!!
Ведущий 2
Мы приветствуем Вас , дорогие наши земляки в этот прекрасный
праздничный день. Наша с вами задача сегодня —сделать эту встречу
яркой, веселой и незабываемой. Ведь считается, что чем больше
радости человек впустит в свою душу в эти весенние дни, тем
богаче будет весь год. Чем веселее пройдет Наурыз, тем щедрее
будет природа.
Поэтому, ждут нас великие дела: игры, состязания, стихи, песни и,
конечно же, угощения.
Ведущий1
Уа, халайық, кұтты болсын мерекен,
Құтты болсын, құтты болсын берекең.
Наурыз тойы тойланады ауылда,
Қош келіңдер мерекені көруге!
Ведущий 2
Счастье, здоровья всем желаем,
Шлем привет всем селам, городам.
С праздником великим поздравляем
Мы встречаем Наурыз—Мейрам!