Сценарий тақырыбы: Жыл басы — Наурыз!
Сценарий мақсаты: Балаларға ұлыстың ұлы күні туралы мағлұмат беру;
Балаларды елін , Отанын сүюге, ұлттық салт-дәстүрін дәріптеуге тәрбиелеу;
Имандылық, инабаттылық, ізеттілік қасиеттерін қалыптастыру.
Сценарий көрнекілігі: газеттер, нақыл сөздер, киіз үй керегесі, ұлттық бұйымдар.
Сценарий барысы:
І Кіріспе
Мейрам өтетін жер салт –дәстүрге байланысты жабдықталады.Балалар ұлттық киімдерімен келеді. Киіз үй керегесінен сахна жасалынады. Ұлағатты сөздер:
«Наурыз құтты болсын!»
«Жыл басы — наурыз!»
«Наурыз құт әкелсін!»
«Құт береке мейрамы Наурыз жасасын!»
Залда әсем әуен ойнап тұрады.
Тәрбиеші: Армысыздар құрметті қонақтар. Ұлыс күндеріңіз құтты
болсын!
Келе жатыр жылымыз,
Мейрамдаймыз мұны біз.
Халқы сүйген мейрамды
Қарсы алайық Наурызды!
(Әжесі мен Наурыз қыз ортаға келеді. Әжесі шашу шашады)
Наурыз қыз:
Наурыз тойы-береке,
Наурыз тойы-жыр аңыз.
Қызып дулы мереке
Қызық думан құрамыз.
1 бала: Қош келіпсің Наурыз!
Арман тойы халықтың.
Қуанышы халықтың,
Құтты болсын қадамың!
2 бала: Би биледік бәріміз!
Егін өңін толқытқан,
Елдің көңілін шалқытқан.
Бас иеміз- Наурыз!
3 бала : Сені тойлап қарсы алып,
Бар әлемге жар салып,
Сәлем бердік, біз сізге!
ІІ. Негізгі бөлім:
Құрметті қонақтар, сіздерге арналған бақша бүлдіршіндерінің «Алтын сақа » ертегісінің желісімен қойылған «Жыл басы- Наурыз» атты ертеңгілігімізді тамашалауға шақырамыз.
Көрініс.
(Шал қолында қамшысы бар, қой жайып жүреді)
Шал: Шек, шеку , ей кебенек! Мына ешкілер әбден мазамды алды. «Қой бақтым қоңырау тақтым, ешкі бақтым еңіреп бақтым » деген осы екен ғой. Уһ, әбден шаршадым, дем алайыншы,- деп малдас құрып отыра кетеді.Сол кезде артынан Мыстан кемпір келіп шалды қылқындыра бастайды.
Мыстан: Уһ, бәлем қолыма түстің бе?
Шал: Ойбай, ойбай жіберші, қылқынып барамын.
Мыстан: Сен маған не бересің?
Шал: Бір отар қой беремін.
Мыстан: Жоқ маған қой керек емес, балаңды бер әйтпесе жібермеймін.
Шал: Жәрәйді, жалғыз Кенжебек деген ұлым бар еді , соны ал.
Мыстан: Онда келісімін, оны қалай бересің?
Шал: Баламның жақсы көретін алтын сақасы бар , соны саған беріп кетейін, балам алтын сақасын іздеп келгенде өзің ұстап ал.
— Міне, алтын сақа,- деп қалтасынан алтын сақасын алып береді де өзі кетіп қалады.
Мыстан алтын сақаның жанында отырады.
( Бала сақасын іздеп шығады)
Бала: Апа, апа анау сақамды алып беріңізші?
Мыстан: Ой, мен отырсам тұра алмаймын, тұрсам отыра алмаймын, өзің ал.
Бала еңкейіп сақаны ала бергенде мыстан оны шап беріп ұстап алады. Осы кезде қыздар Кенжебекті іздеп шығады.
Қыздар: Кенжебек, Кенжебек, қайдасың? Біз сені іздеп жүрміз.
Осы кезде ортаға Мыстан атын шығып, қыздарды қорқытады. Қыздар қорқып бірінің артына бірі тығылады.
Мыстан: Сендерге Кенжебек керек болса , менің шартымды орындаңдар.
Қыздар: Орындаймыз, апа орындаймыз.
Мыстан: Онда маған Наурыз туралы тақтақ айтып беріңдер.
(Балалар Наурызға байланысты жаттаған тақпақтарын айтады)
Мыстан: Жарайсыңдар!
Қыздар: Апа ,енді Кенжебекті жібересіз бе?
Мыстан: Жоқ, маған енді өнерлеріңді көрсетіңдер
( Балалар Наурызға арналған ән, билерін ортаға салады)
Мыстан: Ой, рахмет, көңілім көтеріліп қалды ғой.
Қыздар: Енді, жібересіз бе?
Мыстан: Жоқ, менің енді айтыс тыңдағым келіп отыр. Ақындарың бар ма?
( Айтыс өнерін көрсетеді)
Мыстан: Өй, сендерде ақындарда бар екен ғой.
Қыздар: Кенжебекті енді жібересіз бе?
Мыстан: Жібермеймін, (ойланып тұрып) қане ұлдарыңның күшін сынып көрейінші( белінен арқан шешіп береді)
Ұлттық ойындар ойналады.
Мыстан: Қандай күшті балалар. Бірақ мен Кенжебекті жібере алмаймын, менің қарным ашты.
(Қыздар жиналып ақылдасады)
Қыздыр: Апа, мынау ұялы телефон , мұнымен барлық жермен сөйлесе
аласың,өлең тыңдайсың, ойын ойнайсың, суретке түсесің.
Мыстан: Қане, әенл бері көрейін.
Мыстан телефонды алып бұрышқа қарай барғанда қыздар Кенжебекті алып шығып кетеді.
Мыстан: Әй,әй тоқтаңдар..
— Алло, Таусоғар, Желаяқ ұстаңдар аналарды!
Тәрбиеші: Мына атпен шауып келе жатқан батыр кім болда екен?
( Тақтақтатып Махамбет келеді)
Махамбет: Мына халық не үшін жиналған?Ел басына тағы қандай күн туды
деп ат басын бұрып едім.
Тәрбиеші: Дұрыс жасағансыз батыр. Бізде Наурыз мерекесі өтіп жатыр.
Төрге шығып тойымыздың қадірлі қонағы болыңыз.
— Балалар Бұл кісі Махамбет батыр , өзі ақын, ел басына небір ауыр күн туғанда ел қорғаған батыр ағамыз осы кісі.
ІІІ. Қорытынды:
Тәрбиеші: балалар бүгінгі мейрамға бізге бата беруге арнайы Қызыр атамыз да келіпті. Келіңіз, ата төрлетіңіз. Қызыр ата батасын береді.
Тәрбиеші: Наурыз құтты болсын!
Дендеріміз сау, мықты болсын!
Наурыз тойы келе берсін!
Барлық халық бақытты болсын,
Қош ,сау болыңыздар, халайық!
Көріскенші күн жарық болсын!
Барлықтарыңызды Наурыз дастарханына шақырамыз. Көжеден дәм татыңыздар.
Құрметті оқырман! Файлдарды күтпестен жүктеу үшін біздің сайтта тіркелуге кеңес береміз! Тіркелгеннен кейін сіз біздің сайттан файлдарды жүктеп қана қоймай, сайтқа ақпарат қоса аласыз! Сайтқа қосылыңыз, өкінбейсіз!
Тіркелу
Наурыз мерекесі күніне арналған мерекелік кештік сценарий (балабақша тәрбиеленушілерін дайындалған)
Балалар залға кіреді
Жүргізуші: Басы барлық ырыстың
Басы барлық ұлы істің
Құтты болсын наурыз той
Ұлы күні Ұлыстың! Ұлыстың ұлы күні наурыз келді ағайын!
Би «Шашу» (Аида)
Жүргізуші: Наурыз-ел мен елді бірлікке, ынтымаққа шақырған күн!
Наурыз-татулықтың, достықтың мейрамы. Ендеше, думанды мерекемізді бастаймыз.
Тақпақтар (Динара апай)
Жүргізуші: Наурыз тойың, наурыз тойың
Құтты болсын халайық
Қош келдің төрлет Наурыз деп
Шырқап әнге салайық
Ән: «Қош келдің, төрлет, Наурызым»
Жүргізуші: Айнала гүлге бөленді
Жер шуаққа кенелді
Ұлыстың ұлы күнінде
Күн мен түнім теңелді
Жүргізуші: Олай болса, жарқыраған күніміз бен жұлдыздары жымыңдаған түнімізді қарсы алайық.
Күн: Сәулесі көп күнмін
Түн: Жұлдызы көп түнмін
Екеуі: Бірдей болып біздер
Теңелеміз бүгін
Күн: Ұзарамын мен енді
Түн: Қысқаратын кез келді
Екеуі: Ұйқы қанбай қалып
Жүрмендер тек жылап.
Екеуі: Гүл мен жерді жайнатып
Құлпыр, наурыз сен енді
Жүргізуші: Балалар, сендер аты шулы Алдар көсені білесіңдер ме? Сол Алдар көсе Шықбермес Шығайбайды қалай алдап кеткенін көргілерің келе ме? (иә)
Ендеше, тамашалайық. Әне, Алдар атамыздың өзі де келе жатыр.
(Музыкамен Алдар кіреді)
Алдар: Сәлеметсіңдер ме балалар! Наурыз құтты болсын!
Жүргізуші:Рахмет Алдар аға!! Қайда жол тарттыңыз?
Алдар: Ее, Шықбермес Шығайбай өз сараңдығымен қоймай «Ешкімге дәм татырған емеспін, мені ешкім де алдап көрген емес, тіпті Алдардың өзі де алдай алмайды» деп мақтаныпты. Соған намыстанып, сол байдың үйін іздеп шықтым. Осыдан сол байды алдап қатырмасам ба?
Жүргізуші:Ее, солай деңіз Алдар аға! Ендеше, жолыңыз болсын. Бірақ оны алдау мүмкін емес шығар.
Алдар: Егер осыдан сол сараңбайды алдай алмасам, Алдар атым өшсін. Мен кеттім ендеше. Сау болыңдар.
Жүргізуші:Балалар, Шықбермес Шығайбайдың ауылы Наурызға қалай дайындалып жатыр екен, кәне көрейікші.
(Музыкамен Шығайбай ауылы кіреді де, төрге жайғасады)
(Бай қазы тіліп, бәйбіше нан илеп, қыз тауық жүнін жұлып отырады)
Бай: Наурыз келіп, ауыл-аймақ думандатып той тойлап жатыр. Әй, бәйбіше, анау көкпар тартып, бәйгеге ат қосып жүрген жігіттерді қарашы.
Би «Бәйге»
(Музыкамен Алдар келеді)
Алдар: Ух, жолдан әбден шаршадым-ау! Бұл байеке үйін жердің түбіне жасырып қойған ба өзі? Ел-жұрт дүниемді көріп қояды деп қызғанған болар.
Барып терезесінен сығалап көрейінші. (сығалайды) Е-е, бұлар мерекеге арнап жылқы сойған ғой деймін.Шіркін-ай, қарным бір тоятын болды ғой.
(қарнын сипайды) Қой, мен мен одан да үйге кірейін.
(Үйге кіріп келгенде бәрі заттарын астына тыға қалады)
Алдар: Ассалаумағалейкум, байеке!
Бай: Е, кел, қайдан адасып жүрген жансың? Не естіген-көргенің бар, айта отыр.
Алдар: Естігенімді айтайын ба, көргенімді айтайын ба?
Бай: Естіген өтірік болар, көргеніңді айт.
Алдар: Айтсам айтайын. Жолда келе жатып, жылан көрдім. Ұзындығы сенің астыңдағы қазыдай. Таспен ұрып жібердім, былш ете түсті иленіп, бәйбіше астындағы нандай. Өтірік айтсам, шашым жұлынсын қыз астындағы тырнадай. Осының бәрін көріп келдім, етіңді асшы жасырмай.
Бай: Ой, тіліңе шоқ түскір!
Бәйбіше: Жағың қарыссын!
Қыз: Шашың таз болғыр!- деп бәрі жасырған заттарын шығарады.
Бай: Әй, бәйбіше, мынау Алдар деген қу болу керек. Етіңді ас, амал қанша?
Бәйбіше: Бізбике, қызым, барып есік алдын тазала, ал мен ет асайын.
(Қыз шығып кетеді, бәйбіше қазанға ет салады)
Бәйбіше: Піс, қазаным бес ай!
Алдар: Е,не дейді, отырайын он ай!
Жүргізуші: Алдар көсе! Ет піскенше бекер қарап отырамыз ба? Менің кішкентай немерелерімді ортаға шақырып, солардың өнерін тамашалайық. Әй, бәйбіше, барып немерелерді ертіп келші. Бізге өнерлерін көрсетсін.
(Музыкамен кіші топтың балалары кіреді) Гүлжана тобы
Балалар тақпақтар айтады
Ән «Наурыз-береке»
Би «Өзбек»
Бәйбіше: Қой, мен барып мына балаларды жатқызайын. (Балаларды ертіп шығып кетеді)
Бай: Әй, бәйбіше, етің пісті ме?
Бәйбіше: Қазір қарайын (қазанды ашып көреді) Жоқ, байеке, еттің қазір пісетін түрі жоқ.
Бай: Онда кәне, төсек сал. Жатып демалайық.
(Төсек сап бәрі жатып демалады. Бәрі ұйықтаған кезде Алдар етті алып жеп,орнына сүйек қалдырады. Алдар қайта жатып қалады.бір кезде бәйбіше байды оятып, ет жейін десе, екеуінің де тісі өтпейді. Ашуланған бай бәленің Алдардан келгенін біліп жатып қалады.)
Бәйбіше: Қап, мына қу байекені аш қалдырғаны-ай, қой мен барып нан пісірейін. (бәйбіше шығып кетеді)
Жүргізуші:Балалар, Шығайбай мен Алдар ұйықтап ұйқысын қандырып алсын, ал біз ортамызға кішкентай бөбектерді шақырып,
(Таң атып бай ерте оянады)
Бай: Әй, бәйбіше, анау Алдар ұйықтап жатқан кезде маған ыстық күлшеңнің біреуін қойныма сап бер, анаған көрсетпе. Байқа. Көріп қоймасын.
(Бәйбіше нан салып беріп жатқанда, Алдар оянады)
Алдар: Оу, байеке, сіз қайда кетіп барасыз? Бұдан былай көрісеміз бе, жоқ па, белгісіз. Сондықтан келіңіз, қазақтың дәстүрі бойынша төс қағыстырып қоштасайық.
(Алдар құшақтаған кезде ыстық нан Алдардың кеудесін күйдіреді)
Бай: Әй, бәйбіше, алшы мына ит жегір нанды.
Алдар: Әкеліңіз, ит жегенше мен жейін.
Бай: Ей, бәйбіше, мына сұмырайдың көзін құрт. Енді көзіме көрінбесін.
(Бай атқа мініп кетеді)
Алдар: Байеке, аяқ киімім жыртылып қапты. Маған біз беріп кетіңізші. Жалаңаяқ қалдым.
Бай: Ал да кетші әрі!
Алдар: Бәйбіше, қызыңыз Бізбикені киіндіріңіз, маған бай қызыңызды берді.
Бәйбіше: Байеке, саған қыз беретін сен кім едің? Қаңғыбас. Басымды қатырмай құрт көзіңді.
Алдар: Сенбесеңіз, тыңдаңыз. Байеке, бәйбіше маған «Біз»бикені бермей жатыр. (айғайлайды)
Бай: Бізді бер де жоғалт көзін сұмырайдың.
Бәйбіше: О, сорлы, алжыған. Елді құртқан қуаяққа қыз беріп, қарабет болдық-ау! Масқара! Елге енді не бетімді айтам?
Алдар: Мінеки, Алдардың ойыны осылай болады.
(Алдар қызды алып кетеді)
Жүргізуші: Балалар, мінеки Алдар көсе Шықбермес Шығайбайды осылай алдаған екен. Ал енді біз мерекемізді одан ары қарай жалғастырайық. Наурыз-ізгілік пен молшылықтың мерекесі, адамзаттың аузы аққа толатын керемет шақ. Ендеше, наурызға арналған балалардың тақпақтарын тыңдаңыздар.
Балалар тақпақтар айтады (Баян тобы)
Жүргізуші: Уа, халайық, халайық,
Мұнда назар салайық.
Биші қыздар билесін
Кәне, қарсы алайық!
Би «Текемет»
Жүргізуші: Наурыз келді тамаша
Ән шырқайық таласа!
Ән «Наурыз-біздің әніміз»
Жүргізуші: Наурыз шаттық әніміз
Салтанатты сәніміз
Ән саламыз шырқатып
Би билейміз бәріміз
Би «Гиккәй»
Жүргізуші:Осымен наурызға арналған шағын мерекеміз аяқталды. Той тойға ұлассын! Келесі кездескенше сау болыңыздар!
Төрлет, төрлет Наурыз!
Балабақшадағы ертеңгіліктер- baglantolganai
- 22.07.2016
- 0
- 1
- 40991
Ақмола облысы
Целиноград ауданы
«Алтын дән» балабақшасының
Музыка жетекшісі: Басшиева Ләйла Кәдірбекқызы
Ұлыстың Ұлы күні 22 наурыз мерекесіне арналған «Төрлет, төрлет Наурыз!» ересек топтарға ертеңгілік
Мақсаты: Ұлыстың ұлы күні наурыз мерекесін тойлау. Ұлттық салт-дәстүр, әдет-ғұрып жайында қарапайым түсінік беру. Ата-бабаларымыздың кейінгі ұрпаққа мирас еткен асыл мұрасын қадірлеп, қастерлеуге, қасиетін түсінуге баулу. Ұлттық дәстүрдің ерекшеліктерімен таныстыру. Қазақ халқының салт-дәстүрлерін балалардың бойына сіңіру. Балаларды ұлттық салт-дәстүрді, мұраларды танып-білуге, сыйлап, түсінуге үйрету. Балалардың ой-қиялының, шығармашылық белсенділігінің және бейнелі ойларының дамуына ықпал ету.
Жүргізуші:
Тыңдаңыздар, тыңдаңыздар!
Босқа қарап тұрмаңыздар.
Наурыз тойы басталды.
Көргендер де армандар,
Көрмегендер де армандар,
Қызықтан тыс қалмаңдар!
“Наурыз Думан” әні орындалады қазақ киімдерін киген балалар айнала жайылған көрпелерге жайғасып отырады.
Жүргізіуші: Армысыздар, ата-аналар, қонақтар! Бәріміздің асыға күткен Наурыз тойымыз да келіп жетті. Тойларыңыз құтты болсын! Наурыз – «жаңа күн» деген сөз. Бұл күн – біздің ата-бабаларымыз, арғы тегіміз мыңдаған жылдардан бері тойлап келе жатқан жыл басы мерекесі. Наурыз тойымыз құтты болсын! Ұлыстың ұлы күні деп аталған Наурызда денсаулықтарыңыз мықты, тілектеріңіз қабыл болсын! Наурыз айы – Шығыс күн есебі бойынша жылдың алғашқы айы. Бұл айда жылдың алғашқы айы есебінде күн мен түн теңеледі, сол себептен Наурыз жыл басы болып саналады.
Осы көктемнің мерекесіне арналған әнімізді шырқап берейік
Ән «Нұрлы көктем»
Жүргізуші: Балалар біздер Ұлыстың Ұлы күні ақ бата алып, шашу шашатын кім екенін білесіңдер ме!
Балалар: Қыдыр Ата! Наурыз Әже!
Жүргізуші: Ендеше ортаға ақ батасын беруге Қыдыр атамызды шашуын шашуға Наурыз әжемізді шақырайық!
ҚЫДЫР АТА: Сұрасаң бата берейін,
Үстем болсын мерейің
Ықыласпен қол жайсаң,
Ақ тілекті төгейін
Ұлыс оң болсын
Ақ мол болсын
Қайда барсаң жол болсын!
Ұлыс бақты болсын,
Төрт түлік ақты болсын!
Әумин!
Наурыз Әже:
«Наурыз келсе, құт келгені, халайық!»
Есік ашып, шашу шашып,
Ел боп қарсы алайық (отырған қонақтарға шашу шашу)
Жүргізуші: Қыдыр ата! Наурыз Әже! Ортаға жайғасыңдар бүгін біздің «Алтын дән»ауылында үлкен той болғалы жатыр бізбен бірге тойлатыңыздар!
Қыдыр Ата: Жарайды құрметтеп бізді төрге шақырсаңдар ешқандай қарсылығымыз жоқ.
(Ортаға барып отырады)
Тақпақтар
Күттіріп келген жыл басы,
Бізбен бірге жырлашы
Елімнің дастарханына
Береке, ырыс сыйлашы
Қош келдің, Наурызым ардақты,
Халқым саған бар үмітті арнапты
Жылда солай келе бергін жасарып,
Гүлге бөлеп, нұрға бөлеп аймақты.
Күн мен түн теңелді,
Жер шуаққа кенелді
Қуанышта ел енді
Наурыз келді, салтымыз
«Көгерсін»деп халқымыз
Көшеге тал егеді.
Ән: «Наурыз» хор
Би: «Шашу»
Жүргізуші: Рахмет балалар. Енді біздің балалар ұлттық ойын ойнап береді.
Ойын: «Қыз қуу» бір қыз қашады оны бес бала қуады кім бірінші барып бетінен сүйеді сол жеңіске жетеді.
Кішкентай бала қолында қамшы бар “Сүйінші, сүйінші” сәби дүниеге келді.
Қыдыр Ата: Сәбилерің құтты болсын! Баланың бауы берік болсын! Кішкентай сәбиді әкеліңдер азан шақырып атын қояйық!
Әже: Құндақталған сәбиді алып келеді!
Қыдыр Ата: Сен наурыз мерекесі күні дүниеге келгесін сенің атыңды Наурызбай қоямыз деп Сенің атың “Наурызбай” Сенің атың “Наурызбай” Сенің атың “Наурызбай” үш рет құлағына айқайлайды.
Наурыз Әже: Енді дүниеге келген сәбиді бесікке салайық! Балалар, бесікке салу үшін Бесік, қолбау, аяқбау, шүмек, көрпе, көпшік . Бесік — қасиетті мүлік. Бесікті аластап, тыштырма жасап, баланы бесікке бөлейді. Бәле-жаладан сақтасын деп, ырымдап, оған тұмар тағып қояды.
Бала: Әже! Бесікке баланы жатқызбас бұрын қандай ырым жасалады?
Әже: Баланы қырқынан шығарады.
Бала: Баланы қырқынан қай кезде шығарады?
Әже: Туылғанына қырық күн толғанда қырқынан шығарады. Қырық қасық суға түсіріп, ит көйлегіне тәттіні түйіп, оны иттің мойынына байлап жібереді. Балалар итті қуып жетіп, тәттіні бөліп жейді. Ит көйлек – нәрестенің алғашқы көйлегі
Жүргізуші: Наурыз әже осы ойынды біздің балалар ойнап берсін
Ойын: Бір бала ит болады оның мойнына кәмпит түйіп байлайды. Ол қашады оны балалар қуады. Ит болған балаға жеткен бала кәмпитті үлестіріп береді.
Би: Қара жорға
Ойын : Қол күрес
Әже: Менің балаларым осы наурыз біздің жаңа жылымыз осы мерекеде мен үнемі наурыз көже пісіремін. Сол наурыз көжені қалай пісіру жолын айтып өтейін (әже наурыз көже пісіру жолын айтып береді)
Құрметті қонақтар менің жеті түрлі дәм салған наурыз көжемнен ауыз тейіңдер! Ақ мол болсын!
Қыдыр Ата: О, халқым кішкентай менің балаларым! Сендердің бүгін өнерлеріңді тамашаладым үлкен тойының куасі болдық тойларың тойға ұласа берсін халқымыз тыныш, еліміз аман болсын! Мен еліме қайтайын аман сау болыңдар!
Жалпы би биленеді «Наурыз думан»
СЦЕНАРИЙ ПРАЗДНИКА «НАУРЫЗ — МЕЙРАМЫ» в старшей группе
Под музыку дети входят в зал друг за другом и останавливаются возле стульчиков.
Ведущий 1: Құрметті қонақтар, сүйікті балалар! Наурыз мерекесі құтты болсын! Күлімдеген шуақты көктеммен бірге қазақ даласына жаңа жыл келді, әр адам келер жылдан үлкен үміт күтіп, оны ақ тілекпен, ақ ниетпен қарсы алады!
Ведущий 2: Добрый день, уважаемые гости! Мы приветствуем вас на праздновании весеннего праздника Наурыз-мейрамы! Наурыз — мейрамы – это светлый весенний праздник пробуждения природы, вселяющий веру и надежду на свершение самых светлых и заветных желаний.
1. Жылды басы – Наурыз.
Жырды басы – Наурыз.
Мерекеге арналсын,
Бугінгі жыр, эніміз.
2 Наурыз – это праздник веселья
Наурыз – это праздник Весны.
Наурыз – это праздник цветения
Наурыз – это праздник любви.
3. Наурызды халқымыз
Жыл басы сапайды
Конермей салтымыз
Көп елге тарайды.
4. С Наурызом поздравляем
Мы сегодня всех людей.
Счастья, радости желаем
И весенних тёплых дней.
5. Наурыз келді балалар,
Көктеді қыр жырғалар,
Наурыз тойын тойлайық
Жаңа жылда ағалар.
6. Пришел Наурыз, весна пришла,
И сразу наша земля расцвела.
Все рады празднику вокруг,
И каждый здесь и брат и друг,
Согретые солнцем и теплом,
О Наурызе песню мы поем.
Песня «Наурыз»
Ведущий. Весной 22 марта, начинается солнечное равноденствие, день увеличивается во времени, становится равным ночи, весна вступает в силу по настоящему, сквозь землю пробивается молоденькая травка, а на деревьях распускаются почки.
Поэтому этот день у восточных народов считают началом нового года. Наурыз – это народный и очень древний праздник, насчитывающий несколько тысячелетий.
В этот тёплый , весенний праздник Наурыз люди ходят друг к другу в гости, прощают все обиды, угощают традиционным наурыз коже и разными вкусными блюдами. В день Наурыза все старались быть добрыми. При встрече заключали друг друга в объятия, высказывали самые добрые пожелания, желали здоровья.
1. Праздник радостно встречаем
Мы в республики родной
Весь народ мы поздравляем
С Наурызом и весной
2. Мы здесь сегодня собрались
Чтоб встретить праздник – Наурыз
Улыбки, шутки, звонкий смех
Пусть радуют сегодня всех
3. Играй, баян, звени, домбра!
Желаю счастья и добра,
Здоровья и терпения,
Отличного настроения!
Песня «Вестник весны»
Ведущий. А еще в этот день празднования сопровождались повсеместным весельем, играми, лошадиными скачками и различными состязаниями. Вот и мы сегодня будем играть, веселиться и конечно же состязаться. Для начала я предлагаю викторину-разминку для родителей.
1. В какой стране зародился праздник Наурыз? (В Иране)
2. Какие мясные блюда подавались на стол? (Казы, шужук, вареное мясо)
3. Какие семь продуктов были необходимы для приготовления наурыз-коже? (Вода, соль, пшеница, просо, мясо, сметана, рис)
4. Какими именами нарекали рожденных в этот день мальчиков и девочек? (Наурызбай, Наурызбек, Наурыз)
5. Сколько дней продолжалось празднование Наурыза? (Месяц)
6. С каким видом хозяйственной деятельности человека был связан прежде всего праздник весны? (Земледелием)
7. Закончите доброе пожелание, бытующее в народе на Наурыз: «Пусть продолжением праздника будет …». (Свадьба)
1. Я счастлив, что обновляя жизнь
Вернулся в край родной мой Наурыз
Добро пожаловать! Весенним Новогодьем,
Добром в сердцах и в душах отзовись!
2. Сады оделись в белый цвет,
Летают в небе птицы,
И пестрых бабочек букет
Вокруг цветов кружится!
3. В работе птички, журавли
Пришла пора трудиться
И у людей от красоты
Сияют счастьем лица!
4. Играй, баян, звени, домбра!
Желаю счастья и добра,
Здоровья и терпения,
Отличного настроения!
5. Чтоб мечты у всех сбылись,
Здравствуй, праздник Наурыз!
6. Расцвела земля родная
Песни звонкие слышны
Наурыз – веселый праздник
Праздник солнца и весны!
7. Брызги солнца вширь и ввысь
Это праздник Наурыз!
Он в улыбках тысяч лиц
Это праздник Наурыз!
Он равняет день и ночь,
Он прогонит стужу прочь.
Песня «Самая счастливая»
Ведущий. Игра на внимание (участвуют и дети , и их родители).
— Если согласны, то хлопайте. Если нет, то топайте.
— Наурыз – праздник всех казахов (хлопок)
— Национальное блюдо казахов – хачапури (топот)
— Цветы наших степей – тюльпаны (хлопок)
— На масленицу пекут – бауырсаки (топот)
— Бешбармак едят – французы (топот)
— Казахи – гостеприимный и дружный народ (хлопок)
— Кумыс готовят из молока коровы (топот)
— Наурыз праздник мира, дружбы и весны (хлопок)
Под музыку входит Алдар-Косе.
Алдар-Көсе: Сәлеметсіңдер ме балалар. Э, как у вас тут весело. Проходил мимо, дай думаю, загляну. А что у вас за праздник?
Ведущий : Здравствуй, Алдар-Көсе, мы празднуем Наурыз. Оставайся с нами, гостем будешь. А ребята исполнят нам песню про Наурыз
Алдар-Көсе: Рахмет
1. Мы здесь сегодня собрались
Чтоб встретить праздник – Наурыз!
Улыбки, игры, звонкий смех,
Пусть радуют сегодня всех.
2. Праздник радостно встречаем
Мы в республике родной.
Весь народ мы поздравляем
С Наурызом и весной.
3. Наурыз — шаттық әніміз,
Салтанатты сәніміз.
Ән салып, жас-кәріміз
Би билейік бәріміз.
Песня «Здравствуй, Наурыз»
Алдар-Көсе: Как мне понравилась ваша песня. А вы знаете, что на праздике Наурыз обязательно устраивались состязание батыров?
Игра «Октау тартыс» (петеряни-ка)
Игра «Байга»
Алдар-Көсе: Ребята, а хорошо ли вы знаете казахский язык? Вот я сейчас и проверю. Я загадаю вам загадки, а вы отгадывайте и говорите отгатку по казахски.
1) Он растет не огороде
А растет в большушем поле
Очень нужен он нам
Хлеб чудесный –это ….(нан)
2) Любят все с ним играть
Все узнают –это мяч
Он по полю скок, скок
Мяч веселый – это ….(доп).
3) Вам в бидон его нальют
Все ребята теплым пьют
Молоко назвали …(сут).
4) Вяжет всем ребятам варежки и шапки
Все узнали без труда
Это бабушка …(апа).
5) Смастерит он вам лошадку
Даст в свисточек погудеть
Вы узнали –это дед
А по казахски скажем без труда
Дедушка милый –это …(ата).
Ведущий. Дорогой Алдар Косе, наши ребята подготовили казахский танец и хотят станцевать. А ты пока отдохни, попей чаю.
Алдар-Көсе. Ой, рахмет. Я с большим удовольствием выпью кесе чая.
Танец с домброй
Алдар-Көсе благодарит и хвалит детей.
Под музыку на коне въезжает Бай
Бай. Сәлеметсіңдер ме
Алдар-Көсе. Сәлем, Мырза-бай
Бай. Брр. Холодно у вас тут!
Алдар-Көсе. О, уважаемый бай, а ты поиграй с детьми и согреешься.
Бай: Чую, обхитрить меня хочешь! Да только замерз очень, хочу согреться, да косточки размять. Но только играть будем в мою игру, не то обхитришь меня опять!
Игра «Тюбетейка»
Алдар Косе: Ну что Мырза-бай, не согрелся? Надо еще в одну игру сыграть. Называется она «Юрта»
Игра «Юрта»
Алдар Косе: Ну что Мырза-бай, теперь-то ты согрелся?
Бай. Не могу никак согреться, на улице мороз, а ты в рваном халате, да ещё на распашку! Тебе не холодно?
Алдар Косе. Шуба у меня, Мырза-бай, волшебная, в одну дырку входит холодный воздух, а в другую выходит, а тепло остается. Мне даже жарко!
Бай: Давай меняться!
Алдар Косе: Нет, что ты!
Бай: Я дам тебе еще лошадь!
Алдар Косе: Нет. Нет!
Бай: И в придачу 100 золотых!
Алдар Косе: 100 Золотых? Ну ладно, уговорил!
Алдар Косе снимает рваный халат, надевает шубу бая, берёт деньги, лошадь
Алдар Косе обращается к детям. (пока Бай разглядывает шубу)
Ну как? Здорово я обхитрил Бая? До свидания, ребята. До встречи! Наурыз қутты болсын!
Бай (опомнившись) Ай-ай-ай! Ой, я старый болван! Опять обманул меня,
негодник! Ну погоди у меня!
Убегает за Алдаром Косе
Ведущий. Наурыз — это утро года,
В мир приносит радость и свет.
Звуки музыки радуют сердце,
Нам весна посылает привет!
1. Если снег повсюду тает,
День становится длинней,
Если все зазеленело
И в полях звенит ручей,
Если солнце ярче светит,
Если птицам не до сна,
Если стал теплее ветер,
Значит, к нам пришла весна.
2. Ещё кругом стоят
Деревья голые,
А с крыши капли
Капают весёлые.
Зима куда-то
Убежала в панике
И очень плохо
Закрутила краники.
На полянке, у тропинки
Пробиваются травинки.
С бугорка ручей бежит.
А под ёлкой снег лежит.
Песня «Отличное настроение»
Ведущий 1. Новый год всегда хочется начинать с чистой страницы ,я желаю вам , чтобы в нем всегда было чисто и свежо .Желаю радости и счастья!
Ведущий 2. Бақыт пен сәттілік сіздерді және отбасыларыңды қалыс қалдырмасын деп сіздерге шашу шашамыз.
Ведущие. Наурыз құтты болсын.
Проводится обряд шашу.
«Армысын,әз Наурыз!»
Мақсаты:Балаларға ұлыстың ұлы күні туралы мағлұмат беру; Балаларды елін ,Отанын сүюге, ұлттық салт-дәстүрін дәріптеуге тәрбиелеу; Имандылық, инабаттылық, ізеттілік қасиеттерін қалыптастыру.
Сценарий көрнекілігі: нақыл сөздер.
Сценарий барысы: Мейрам өтетін жер салт –дәстүрге байланысты жабдықталады.Балалар ұлттық киімдерімен келеді.
Ұлағатты сөздер: «Наурыз құтты болсын!» «Жыл басы — наурыз!» «Наурыз құт әкелсін!» «Құт береке мейрамы Наурыз жасасын!»
Залда әсем әуен ойнап тұрады.
Тәрбиеші: Армысыздар құрметті ата-аналар,балалар,қонақтар! Күлімдеген шуақты көктеммен бірге қазақ даласына жаңа жыл келді.
Ұлы мерекелеріңізбен құттықтай отырып, дендеріңізге саулық, еңбектеріңізге табыс тілейміз. Ұлы мереке сіздерге бақыт, қуаныш, сыйласын!
Келе жатыр жылымыз,
Мейрамдаймыз мұны біз.
Халқы сүйген мейрамды
Қарсы алайық Наурызды! (Наурыз қыз музыкамен ортаға келеді)
Наурыз қыз: Сәлеметсіңдер ме,балалар,құрметті ата-аналар! Балалар,қандай мерекені тойлап жатырсыздар?Олай болса,Наурыз мейрамы құтты болсың! Ақ мол болсың!
Балалар: Сәлем бердік, біз сізге! Наурыз меркесін.
Тәрбиеші: Төрлетіңдер, төрлет!Наурыз қыз.
Наурыз жыл басы, наурыз қуаныш мерекесі.
Наурыз — бақыт пен шаттық мерекесі.
Наурыз – көктем мерекесі. Ендеше «Көктем» туралы ән шырқайық
ӘН: «Көктем келді»
Тәрбиеші: Келесі кезекті осынау қасиетті мерекеге арналған тақпақтарға береміз.
Мирас:
Наурыз тойы береке,
Наурыз тойы жыр аныз.
Қызып дулы мереке,
Қызық думан құрамыз.
Кәусәр:
Қош келіпсің Наурыз!
Арман тойы халықтың.
Қуанышы халықтың,
Құтты болсын қадамың.
Алихан:
Би биледік бәріміз!
Егін өнің толықтап.
Елдің көңілін шалқытқан.
Бас иеміз Наурыз!
Айша:
Келе жатыр жылымыз,
Мейрамдаймыз мұны біз.
Халқы сүйген мейрамды,
Қарсы алайық Наурызды.
Ибрахим:
Наурыз шаттық әніміз,
Салтанатты сәніміз.
Ән саламыз бәріміз,
Би билейміз бәріміз.
Нурали:
Сәнді көктем нұрымен,
Наурыз тойы жырымен.
Көңіл гүлдей жайнасын.
Наурыз тойы тойлансын.
Жалғас:
Күттіріп келген жыл басы,
Бізбен бірге жырлашы.
Дастарханға елімнің,
Береке ырыс сыйлашы.
Мустафа:
Ой,халайық,халайық,
Әсем әнге салайық.
Наурыз тойын көңілді,
Бірге қарсы алайық.
Медина:
Осыншама жақсылық,
Алып келген Наурызым.
Төрлет бізге нұр беріп,
Шуақ шашып ақ жүзің.
Сауран:
Бәйшешек гүл ашады.
Мұздар сайға қашады.
Суға толып өзен көл,
Кемерінең асады.
Арлан:
Құрт бауырсақ шашылып,
Наурыз тойы ашылсын.
Бір бірімен мына жұрт.
Көрімдігін асырсын.
Фариза:
Бата беріп атамыз,
Бата беріп апамыз.
Тәтті болып жасаған,
Көжеден дәм татамыз.
Амина:
Наурыз тойы әдемі,
Әжем еске түсірді.
Бізге арнап әдейі,
Наурыз көже пісірді.
Нурали:
Жылдын басы Наурыз,
Жердің басы Наурыз.
Мерекеге арналсын,
Бүгінгі жыр әніміз.
Нурали:
Наурыз келді еліме,
Наурыз келді жеріме.
Байлық,бақыт тілеймін,
Бүкіл қазақ еліне.
Балауса:
Көктем келді ,балақай,
Жасарды жер,алақай,
Наурыз тойын тойлайық,
Әсем әнге салайық.
Еркеназ:
Наурыз тойы тамаша,
Наурыз тойы жаңаша.
Табиғат та тамаша,
Тамылжып тұр жараса.
Айгуль:
Наурыз бұл мереке,
Құтты болсын береке.
Қыдыр ата келсін,
Жақсы тілек әкелсін.
Тәрбиеші: Ой балалар жарайсыңдар, бәрекелді.
Халқымыздың ұлттық өнерінің тағы бір керемет түрі бұл айтыс.
Наурыз мейрамында ақындар айтысы болып отырған. Ақындар жақсылық пен жамандық, суық пен жылының күресін жырлаған.
Халқымыздың ежелден келе жатқан бұл төл өнері, бүгінгі ұрпақ бойында да өз жалғасын табуда. Осындай тамаша өнерді жалғастыру өз парызымыз деп түсінген кішкентай айтыскерлерімізді қошеметтеп қарсы алайық:
Айтыс: Мұстафа мен Мирас
Би: «Шабандоздар»(ұлдардың орындауында)
Әндетіп Алдар келеді (Мен Алдармын, Алдармын)
Айтысып жатқан балалардың даусын естіп келдім. Бұл жерде мереке болып жатыр ма?
Тәрбиеші: Иә, Алдар көңіл — күйің жақсы екен, амансың ба?
Алдар: Амансыздар ма! Наурыз мейрамы құтты болсын.
Тәрбиеші: Ендеше ұлыстың ұлы күнін бізбен бірге қарсы ал, наурыз мейрамың құтты болсын!
Алдар: Рахмет! Мен сендерге құр қол келген жоқпын. Ұлттық ойындардың бірі асық ату ойынын, ойнауға бір дорба асықтар ала келдім.
Ойын: (Асық ойыны)
Тәрбиеші: Рахмет саған Алдар. Ойының балаларға өте ұнады, кел дастархан басына төрлет.
Алдар: Рахмет (дастархан басына отырады)
Тәрбиеші: Наурыз тойын бастаймыз
Бимен оны қостаймыз
БИ: «Қазақ биі»(қыздардың орындауында)
Тәрбиеші: Өзбекстаннан келген қонағымызды қарсы алыныздар.
Би: «Өзбек биі»(Қапбасова Балаусаның орындауында)
Ойын: «Арқан тарту»
Тәрбиеші: Наурыз құтты болсын! Дендеріміз сау, мықты болсын! Наурыз тойы келе берсін! Барлық халық бақытты болсын, Қош ,сау болыңыздар, халайық! Көріскенші күн жарық болсын! Барлықтарыңызды Наурыз дастарханына шақырамыз. Көжеден дәм татыңыздар.
Би: «Қаражорға»(барлығы ортаға шығып билейді)
Бекітемін:___________
Мектеп директорының тәрбие
жұмысы жөңіндегі орынбасары: Узакбаева С.С
«Армысын,әз Наурыз!»
(Ертеңгілік)
Жауапты тәрбиешілер:Н.Нуктенова
Г.Тилеубекова
Залда әсем әуен ойнап тұрады. Балалар билеп кіреді
Тәрбиеші: Күлімдеген шуақты көктеммен бірге қазақ даласына жаңа жыл келді. Ұлы мерекелеріңізбен құттықтай отырып, дендеріңізге саулық, еңбектеріңізге табыс тілейміз. Ұлы мереке сіздерге бақыт, қуаныш, сыйласын!
Тәрбиеші: Армысыздар құрметті қонақтар. Ұлыс күндеріңіз құтты болсын! Келе жатыр жылымыз,
Мейрамдаймыз мұны біз.
Халқы сүйген мейрамды
Қарсы алайық Наурызды! (Наурыз қыз музыкамен ортаға келеді)
Наурыз қыз: Мен наурыз қызбын
Қыздарымда қасымда
Ұлыс күнге жетті міне асыға
Келген жылым жақсылыққа басташы
Қуанышпен әр үйдің
Босағасын атташы
Айша
3. Сәнді көктем — Наурыз!
Наурыз тойы — жырымыз.
Көңіл гүлдей жайнасын.
Құлпырсын күн мен ай.
Құтты болсын Наурыз!
Қош келіпсің Наурыз! Сабира
Арман тойы халықтың.
Қуанышы халықтың,
Құтты болсын қадамың!
Би биледік бәріміз! Нұрсезім
Егін өңін толқытқан,
Елдің көңілін шалқытқан.
Бас иеміз — Наурыз!
Сені тойлап қарсы алып, Камила
Бар әлемге жар салып,
Сәлем бердік, біз сізге!
Тәрбиеші: Рақмет, Төрлетіңдер, дастархан басына жайғасыңдар.
Наурыз жыл басы, наурыз қуаныш мерекесі.
Тәрбиеші: Наурыз — бақыт пен шаттық мерекесі.
Наурыз – көктем мерекесі. Ендеше «Көктем» туралы ән шырқайық
ӘН: «Көктем келді»
Тәрбиеші: Келесі кезекті осынау қасиетті мерекеге арналған тақпақтарға береміз.
Тақпақтар
Дильназ Наурыз тойым, Наурыз тойым.
Құтты болсың халайық!
Қане, достар, қане, достар,
Шырқап әнге салайық.
Тоғжан
Осыншама жақсылық
Алып келген Наурызым
Төрлет бізге нұр беріп,
Шуақ шашып ақ жүзің!
Сұлтан
Наурыз шаттық әніміз
Салтанатты сәніміз
Ән саламыз бәріміз
Би билейміз бәріміз
Жанель
12. Наурыз айы — гүл айы
Наурыз айы — нұр айы
Наурыз айда халқымның
Құлпыра түсер шырайы
Камал Арғын
6. Уа, халайық, халайық!
Әсем әнге салайық
Наурыз тойын көңілді
Бірге қарсы алайық
Тәрбиеші: Ой балалар жарайсыңдар, бәрекелді.
Тәрбиеші: Халқымыздың ұлттық өнерінің тағы бір керемет түрі бұл айтыс. Наурыз мейрамында ақындар айтысы болып отырған. Ақындар жақсылық пен жамандық, суық пен жылының күресін жырлаған.
Халқымыздың ежелден келе жатқан бұл төл өнері, бүгінгі ұрпақ бойында да өз жалғасын табуда. Осындай тамаша өнерді жалғастыру өз парызымыз деп түсінген кішкентай айтыскерлерімізді қошеметтеп қарсы алайық:
Айтыс: Абай мен Аружан
Әндетіп Алдар келеді (Мен Алдармын, Алдармын)
Айтысып жатқан балалардың даусын естіп келдім. Бұл жерде мереке болып жатыр ма?
Тәрбиеші: Иә, Алдар көңіл — күйің жақсы екен, амансың ба?
Алдар: Амансыздар ма! Наурыз мейрамы құтты болсын.
Иә, сараң байды алдап, мінекей наурыз мейрамына жаңа шапан киіп көңілді келемін. (көрсетіп қояды шапанын)
Тәрбиеші: Ендеше ұлыстың ұлы күнін бізбен бірге қарсы ал, наурыз мейрамың құтты болсын!
Алдар: Рахмет! Мен сендерге құр қол келген жоқпын. Ұлттық ойындардың бірі асық ату ойынын, ойнауға бір дорба асықтар ала келдім.
Ойын: (Асық ойыны)
Тәрбиеші: Рахмет саған Алдар. Ойының балаларға өте ұнады, кел дастархан басына төрлет.
Алдар: Рахмет (дастархан басына отырады)
Тәрбиеші: Наурыз тойын бастаймыз
Бимен оны қостаймыз
БИ: «Тостаған биі»
Наурыз қыз: Мен қанша шуағымды шашып, мейірленгенімен қалың қыстың етегі сөгіле қоймаған тәрізді. Тезірек қар түгелдей еріп, ағаштар бүршік ашып, жер көктеу үшін не істесек екен ә?
Тәрбиеші: Иә, аздап салқын, айнала әлі қар. Ол үшін біз шуағын шашқан алтын сәулелі ару күнді, қасиетті жер ананы, ыстық ықыласты от ананы ортаға шақырайық.
(Музыкамен жер ана, от ана, ару күн шығады). Бастарына байлам тағу
Жер ана: Арай (бата береді) шашу шашады.
Жетегің бұйда болсын,
Арқаң шуда болсын.
Беретін асың болсын,
Көретін жасың болсын.
Бесігің алдыңнан түспесін,
Басыңнан жақсылық кетпесін,
Жамандық саған жетпесін.
От ана: Альмира Жыл басы — Наурыз мереке,
Ақ нұрға әлем боянды.
Наурыз тойы береке,
Тіршілік таңы оянды.
Ару күн: Рабия Уа, жарандар, келіңдер!
Той қызығын көріңдер!
Наурыз тойға бас иіп,
Күнге сәлем беріңдер!
Армысыздар көрермен қауым! Наурыз мейрамы құтты болсын, ұлыс оң болсын!
Тәрбиеші: Аяулы да қасиетті аналар біздің мерекелік дастарханымызға төрлетіңіздер!
Наурыз қыз: наурыз мейрамында ауылдарды аралап наурыз көже ішу керек екен.
Тәрбиеші: Иә, наурыз көже ең дәмді, әрі тойымды, құнарлы тағамның бірі.
Наурыз қыз: Ендеше, мен ауылдарды аралап, қыдырып қайтайын – деп шығып кетеді.
Ән «Наурыз мереке»
Музыкамен Қаңбақ шал домалап келеді. Ой, қайда келдім. Армысыздар ағайын.
Тәрбиеші: Амансыз ба, Ата?
Қаңбақ: Әлей болсын, балам! Мен балабақшада Наурыз тойы өтіп жатыр дегенді естіп, жолға шығып едім, бір жел тұрып, мені ұшырып ала жөнелді.
Тәрбиеші: Е — е, ақсақал қаңбақ шал деген ата сіз боласыз ба?
Қаңбақ: Иә, иә тура өзімін.
Тәрбиеші: Дәл үстінен түстіңіз, бізде наурыз тойы өтіп жатыр, төрге шығыңыз, қонақ болыңыз!
Қаңбақ: Рақмет! Мені осында келе жатыр едім, бір дәу жолда тұр, байқамай қағып кеттім, сол мені қуып келе жатыр ғой деймін. Қорқамын.
Тәрбиеші: Онда не істейсің?
Қаңбақ: Білмеймін. Қазір көреміз.
Музыкамен ДӘУ келеді. Әй, сен қаңбақ шал, сен мені неге қағып өтіп кеттің, тоқтамай. Алды – артыңа қарамай зырладың ғой.
Қаңбақ: Ее, дәуеке, қалыңыз қалай? (қол алысып амандасады)
Наурызыңыз құтты болсын! Жаңа бір жел тұрып, мені ұшырып, осында алып келді. Бұл Наурыз тойы. Наурызда ренжісуге болмайды, барлығы тату – тәтті жүру керек. Төс қағыстырып амандасады. Келші, бір құшақтайын.
ДӘУ: Қандай наурыз мерекесі?
Қаңбақ: Қазақ салты бойынша тойланатын наурыз тойы, біздің жаңа жылымыз.
ДӘУ: Ассалаумағалейкум халайық, Наурыз тойларыңыз құтты болсын!
Ее, қаңбақ шал, сөйле, сөйле! Ондай болса, кел екеуіміз күш сынасайық, Кімнің күші көп екенін көрейік.
Қаңбақ: сынассақ, сынасайық Кел, ендеше, мына тастың құмын шығар.
Мынау шелек, осының ішіне сал.
ДӘУ: Мен оны бір қолымен – ақ езіп, құмын шығарамын. Міне, міне көрдіңдер ме? — деп балаларға көрсетеді. Қаңбақ шал көрдің бе, менің күшім қандай көп.
Қаңбақ: көрдім керемет екен. Ұстап көріп, сен тастың майын шығармапсың ғой.
ДӘУ: Енді сен көр, көрейін.
Қаңбақ: үстел үстінен көрсетпей тасқа май жағып алады. Қолында шелек тасты қаттырақ езіп, үстіндегі майын балаларға көрсетеді.
Міне тастың майын шығардым, дәуге көрсетеді.
ДӘУ: Таң қалады. Тастың да майы болады екен ғой. Ой керемет, керемет!
Қаңбақ: Әрине менің күшім көп.
ДӘУ: Енді тасты көтеріп көрейік, кімнің күші көп екен. Мен тасты бір қолымен көтеремін – деп мақтанады да, жерден тасты алып көтереді.
Ал, енді сен көтер.
Қаңбақ: жаңа тастың майын шығардым, оны көрдің. Енді не істесем екен деп ойланып отырмын.
ДӘУ: Несіне ойланасың, бол сенің күшіңді көрейік. Көтер, көтер.
Қаңбақ: Егер, мен қазір тасты лақтырсам, қағып ала алмасам, аспан жерге айналып түсе ме деп қорқып тұрмын. Мен өзім үшін емес, сен үшін қорқып тұрмын.
ДӘУ: немене, немене? Мен үшін қорық па? Қане, лақтыр.
Қаңбақ: Одан да, балалармен басқа ойын ойнайық. Ойынның аты «Теңге алу» Кім теңгені көп жинайды сол жеңімпаз болады, соңынан санау.
Тәрбиеші: біздің қонағымыз болыңыздар, төрге шығыңыздар. (дастархан басына отырғызады)
Тәрбиеші: балалар, малдас құрып дөңгелене отырамыз, қолымдағы жіпті көріп отырсыңдар, осы жіпті орай отырып, бір – бір тыйым сөз айту керек.
Дайынбыз ба? Бастаймыз.
Үйде ысқырма
Үлкеннің жолын кеспе
Асты үрлеме
Саусағыңды аузыңа салма
Тіліңді шығарма
Жақты таянба
Тізеңді құшақтама
Табаныңды тартпа
Бір қолмен нанды үзбе
Есікті қатты жаппа
Отқа түкірме
Үйге қарай жүгірме
Есікті керме
Үлкеннің алдын кеспе
Босағаға тұрма
Бос бесікті тербетпе
Бетіңді баспа
Адамға қарап керілме
Көк шөпті жұлма
Құстардың ұясын бұзба
Суға түкірме
Құмырсқаның илеуін бұзба.
Тәрбиеші: Ал, құрметті халайық, бесікке салу рәсіміне кезек берейік.
ӘЛИЯ: Бұл — бесік. Бесіктің жабдықтарын айтып өтейін. Көрпесі, жастықшасы, баулары, аяқбауы, жөргегі, түбегі, шүмегі болады.
— Ал енді бесікті дайындап, бөбегімізді жатқызайық.
— Бесікке баланы салмас бұрын, аластап алған дұрыс.
— Шырпыны жағып, отпен аластайды. (сіріңкені көрсетеді)
Алас — алас, алас,
Бар пәледен алас.
Барлық пәле желмен кетсін,
Ағынды сумен кетсін.
Алас — алас, алас.
Енді тыштырма рәсімін жасайық.
Тышты, тышты, тышты ма?
Балалар хормен: Тышты, тышты
ӘЛИЯ: Конфетті уыстап алып, екі жаққа балаларға шашады
Қайталап айтады: Тышты, тышты, тышты ма?
Бөбегім ұйықтап дем алсын
Қунап оянсын!
Енді баланы бесікке салайық.
Бесік жырының бір шумағын айтып жіберейік.
Тәй – тәй басып бөпешім, жүргенің қандай
Көз қуаныш көкешім, күлгенің балдай
Аспандағы ай күнді, аламын дейсің
Асқар таудай айбынды, боламын дейсің
Әлди – әлди, ақ бөпем
Сендей сәби жоқ көкем
Анам әкем дейсің бе, тілің тәтті екен
Әлди – әлди, ақ еркем
Бой жетерсің сен ертең
Мақтанышы елімнің, өзің бол еркем
Тәрбиеші: Кел, балалар ойнайық
Ойнайық та, көңілімізді көтерейік
Ойын: «Орамал тастау» Қызымызды ортаға шақырайық. Ұлдарымыз музыка әуенімен атпен шабады. Музыка тоқтағанда, қызымыз орамалды ортаға тастайды, ал ұлдар жерге түсірмей қағып алу керек. Қағып алған бала қыздың бетінен сүйеді.
БИ: Ұлдардың биі
Тақпақтар: Ерман
7. Наурыз келді тамаша
Ән айтамыз таласа
Атам, әжем той тойлап
Қуанып жүр балаша
Би билейміз тамаша!
Мажит Алихан
8. Ашылды да кебеже
Дәм әзірлеу басталды
Әжем наурыз көжеге
Жеті түрлі ас салды.
Асқар
11. Наурыз келді құт болып
Мына бізге сүт болып
Аққа ауызмыз толады
Бар жақсылық болады.
Нұрдос
Наурыз келді еліме
Наурыз келді жеріме
Байлық бақыт тілеймін
Бүкіл қазақ еліне!
Тәрбиеші: Әр адам келер жылдан үлкен үміт күтіп, оны ақ тілекпен, ақ ниетпен қарсы алады. Ендеше, ақ кимешекті ақ әжеміз наурыз көже әкеле жатыр. Қош келдіңіз! (музыка)
ӘЖЕ: (Қолында тостаған, наурыз көже)
— Амансыздар ма, құрметті қонақтар, балалар, көктемнің тамаша мерекесі, Ұлыстың ұлы күні, Наурыз құтты болсын, әр шаңыраққа береке, бірлік, мәртебе әкелсін. Ұлыс оң болсын, ақ мол болсын! Қайда барса жол болсын!
— Балалар, менің қолымдағы не? Онда не бар деп ойлайсыңдар?
— Дұрыс айтасыңдар. Бұл Наурыз көже. Наурыз мерекесін наурыз көжесіз елестету мүмкін емес. Сендерге сұрақ
— Наурыз көжені неше түрлі тағам қосып дайындайды?
— 7 түрлі
— Қане атап беріңдерші?
— Сүр ет, сүзбе, бидай, құрт, тары, май, тұз
— Дұрыс айтасыңдар. Наурыз көже ең дәмді, әрі тойымды, құнарлы тағамдардың бірі. Ерте кезде үлкен тайқазанға пісірген. Наурыз көже қаншама халықты аштықтан аман алып қалған.
— Ал, қонақтар жыл бойы тоқшылық болсын, дастарханымыз кең жайылсын деген ақ тілекпен наурыз көжеден дәм татыңыздар.
(ата – аналар алдына үстел қою, Наурыз көже құятын тостағандар қойып, құйып береді)
ӘЖЕ: Мына наурыз мерекесіне бір әдемі кілемшені әшекейлеуді бастап едім, аяқтай алмай қойдым. Мына көзде көрмейді, кәрілікте келді. Балалар маған көмектесіп жібересіңдер ме? Келіңдер, отырыңдар – деп жерге отырады
(Әже жерге отырып, кілемшені жайып, оюларын жанына қойып, қалай жасау керек екенін көрсетеді. )
Тәрбиеші: Әрине, балалар әжеге көмектесеміз бе? Әже, сіз көрсетіп отырыңыз, қайсысын қай жерге орналастыру керек екенін. 4 бала шығару
ӘЖЕ: Ой, рақмет, балалар! Өркендерің өссін, көп жасаңдар. Қандай тамаша кілемше болды – деп жайып көрсетеді
Тәрбиеші: Қандай көмек керек болса айтыңыз, біз әрқашанда көмектесуге әзірміз. Солай ма, балалар?
ӘЖЕ: РАҚМЕТ! Сау болыңдар! Наурыз құтты болсын! (шығып кетеді)
ӘН: «НАУРЫЗ»
Тәрбиеші: Осымен Наурыз мерекесіне арналған ертеңгілігіміз аяқталды.
Ұлыстың ұлы күні Наурыз мерекесі құтты болсын!
Қарағанды қаласы,
№42 «Тілек»балабақшасы
Тәрбиеші: Мағмұр Назкен Жарасқызы