Солдат озату кичэсе сценарий

?леге кич? м?кт?пт? ??м м?д?ният йорты с?хн?л?ренд? ?тк?рел? ала.Кич?не? максаты: балаларга патриотик т?рбия бир?, Ватанны ярату хисл?ре уяту, халкыбызны? милли

Татарстан Республикасы Мамадыш муниципаль районы

МБГБУ “Көмеш Күл төп гомуми белем бирү мәктәбе”

Ватанны саклау –изге эш”

Сценарий авторы:

МБГБУ “Көмеш Күл төп гомуми белем

бирү мәктәбе”нең югары категорияле

татар теле һәм әдәбияты укытучысы

Саматова Зөлфирә Рифхәт кызы.

Көмеш Күл – 2015

Аңлатма язуы.

Кичәнең максаты: 1) балаларга патриотик тәрбия бирү;

2) укучыларда сәхнә культурасы булдыру;

3) халык авыз иҗатына, гореф-гадәтләренә, йолаларга, милли
уеннарга мәхәббәт уяту.

Соңгы елларда мәктәпләрдә балаларга патриотик тәрбия бирүгә игътибар артты. Патриотик тәрбия бирү төшенчәсе киң мәгънәне аңлата, ягъни ул бала күңелендә Туган илнең табигатенә, туган йортына, туган авылына яки шәһәренә, халкының тарихына, аның мәдәниятенә мәхәббәт уятудан гыйбәрәт. Патриотик тәрбия, туган илне, милләтне ярату, милләткә хезмәт итәргә әзер булу хисләре тәрбияләү өчен туган як материалларын белү, өйрәнү мөһим, алар уку-укыту процессының нигезендә ятарга тиеш булалар.

Патриотик тәрбия дигәндә, без балаларны милли үзаңга һәм гражданлык хисенә ия булган шәхесләр, Ватанга лаеклы уллары, кызлары итеп тәрбияләүне күздә тотабыз. Гражданлык хисенә ия булу җәмгыятьнең һәм дәүләтнең иҗтимагый әһәмиятле мәсьәләләренә югары әхлаклы мөнәсәбәтне белдерсә, “патриотлык” төшенчәсе киңрәк мәгънәне аңлата. Бу-

  • Ватанга мәхәббәт хисе, аның тарихы, мәдәнияте, казанышлары белән кызыксыну; аны саклау, яклау теләге булдыру;

  • милли символларга, изге урыннарга хөрмәт белән карау;

  • җәмгыятькә һәм халкыңа хезмәт итәргә әзер булу.

Кем ул патриот? Патриотизм нәрсә ул? Татар теленең аңлатмалы сүзлегендә болай бирелә: “патриот – үзенең туган җирен, халкын, илен, ватанын сөюче, шулар өчен һәртөрле корбаннарга әзер булган кеше. Патриотизм – патриотларга хас булган күренеш (эш, теләк, хис); үз илеңә, халкыңа мәхәббәт”.

Укыту һәм тәрбия- бердәм процесс. Шуны истә тотып, укучыларга дәрестә һәм класстан тыш эшләрдә патриотик тәрбиягә дә зур әһәмият бирелә.Безнең мәктәптә патриотик тәрбия, укучыларга белем бирү белән беррәттән, төрле кичәләр, очрашулар аша да бирелә. Мәктәптә үткәрелеп килә торган кичәләр, очрашулар, тәрбия дәресләре укучыларга хәрби — патриотик тәрбия биреп кенә калмый, Ватан белән горурлану, туган илгә мәхәббәт, батырлык, намус, бердәмлек, героизм кебек сыйфатлар тәрбияли. Ир-ат — гайрәтле, гыйлемле, тәвәккәл зат. Солдат — Ватанны саклаучы хәрби кеше, батырлык үрнәге, җирдәге тынычлыкны саклаучы символ ул. В.А.Сухомлинский: «Батырлык һәм тәвәкәллек — ул әхлаклылык һәм ихтыяр көче, алар һәр кешегә билгеле бер очракта гына түгел, ә көндәлек тормышта, эштә дә кирәк,”- дип язган. Сценариен үзем төзегән “Солдат озату кичәсе” авылдаш егетләрне Армия сафларына озатканда мәдәният йортында үткәрелә.Армия сафларына китү – һәр егет тормышында әһәмиятле вакыйга, шуңа күрә билгесез ерак юлга озату тантаналы рәвештә башкарылса, бигрәк тә истә кала. Мәктәптә “Ватаннны саклаучылар” дигән стенд эшли. Анда без солдат егетләрнең фоторәсемнәрен куябыз, хезмәт иткән урыны турында мәгълүмат бирәбез. Кечкенәдән Ватанга, туган илгә мәхәббәт тәрбиясендә үскән егетләребез солдат хезмәтеннән куркып тормыйлар. Үз теләкләре белән армия сафларына барып кайталар.

(Кичә мәдәният йортларында да, мәктәптә дә үткәрелә ала. )

Кичә барышы.

Алып баручы. Язлар, көзләр җитсә, яшь егетләр тыз-быз килеп, юлга җыена башлый.Чирәм җирләргә дә, чит илләргә дә түгел, җырларда макталган, төшләргә кереп йөдәткән армия сафларына . Ватанны саклау – һәр ир – егетнең иң изге бурычы. Элек – электән килгән канун бу. Безнең әби – бабайларыбыз да солдатка китүне зурлап үткәргәннәр. Кемнең солдатка китүен бөтен авыл халкы белгән, аны, өйдән өйгә чакырып кунак иткән, зурлап, армия сафларына озаткан. Кызганычка каршы, соңгы елларда бу матур гадәтләр югала бара. Армиягә китүне дә дәрәҗәгә санамыйлар . Элек исә солдатка бармаган егет егет дип тә саналмаган. Андыйлар белән хәтта кызлар да йөрмәгән. Менә без бүген авылларыбызда солдат озату кичәсенең ничек уздырылганын күрсәтергә телибез.

(Егетләр-кызлар җырлап урам буйлап йөриләр, «әби – бабайлар» барысы да капка төбендә. Гармунга кушылып, яшьләр җырлыйлар).

Без үскәндә үскән идек

Тал тамырлары кебек.

Үсеп җиткәч таралыштык

Кош балалары кебек.

Китәм дисең, китәм дисең,

Китәм , дисең кайларга?

Ниләргә сабыр итмисең

Тагын өч – дүрт айларга?

Китәм, дисең, китәм , дисең.

Син бер китәрсең инде.

Син бер китеп , күңелемне

Моңсу итәрсең инде.

Военкомат идәннәрен

Таптамам дигән идем.

Туып – үскән авылымны

Ташламам дигән идем.

Военкомат идәннәрен

Таптарга туры килде.

Яшьли сөйгән ярларымны

Ташларга туры килде.

Яшьләр “урам әйләнә”

Өч-дүрт әби сөйләшеп тора.

— ……. ахирәт, кем малае китә тагын бүген?

— Ник, әле белмәдеңмени, түбән очның ……..малае китә бит.

  • Аның шундый җиткән малае бармыни инде?

  • И ахирәт, син бөтенләй артка калгансың икән. Бу икенче малаеның китүе бит инде.

  • И узган гомер. Без картаймый кем картайсын. Искән җилдәй үтә дә китә икән бу гомер дигәнең.

  • Әйтмә дә генә инде,….. Әле кайчан гына үзебез егетләребезне солдатка озаткан идек, ә хәзер оныклар юлга чыга.

  • Инде илләр генә тыныч була күрсен, Ходаем. Исән кеше бер кайта ул, үлгәннәр генә кире кайтмый.

  • Сугышлар гына чыга күрмәсен берүк. Бер ел тиз үтәр ул. Ходай киң ризыклы итеп яраткан балалар булсыннар. Ата- аналарга бала хәсрәте бирмәсен. Иң ачы хәсрәт – бала хәсрәте.

  • Шулай, дөрес әйтәсең. Мәңге онытыла торган кайгы түгел инде ул.

  • Армиягә китүче. Әбиләр, мин Армия сафларына китәм инде. Хәерле юл теләгез миңа.

  • Бер әби: Халык: “Юрга батырны саклый,батыр Ватанны саклый,”- ди. Ил барда – егет хур булмас, синең кебек егетләр барда – ил хур булмас. Билең нык булсын, биле ныкның – иле нык. Ватан сагындагы изге эшең иминлектә узып, туган ягыңа, туган әнкәң янына сау – сәламәт кайтырга язсын. Амин.

Армиягә китүче. Ярар, әбиләр, мине догагыздан ташламагыз. Мин кайтканчы, исән-сау торыгыз.

  • Исәнлектә күрешергә язсын, улым. Сау бул. Без сиңа хәер-дога кылып торырбыз. Менә, улым, берәр кирәгеңә тотарсың. (Акча бирә)

  • Тукта әле, улым, олы юлга чыгар алдыннан сиңа бер дога укыйм. Хозер Ильяс юлдашың булсын.

  • «Әл-хәмдү лилләәһи раббил-гааләмиин. Вәс-саләәтү вәс-сәләәмү галәә расүүлинәә мүхәммәдин вә галәә әәлиһии вә сахбиһии әҗмәгыйин. Әгуузү билләәһи минәш-шәйтаанир-раҗиим. Бисмилләәһир-рахмәә-ниррахиим.»Инфиру хыйфәәфәүввә сикааләүввә җәәһидүү би әмвәәликүм вә әңфүсикүмзәәликүм хайрулләкүм иң күңтүм тәгъләмүүн».»Вә әгыйддүү ләһүм мәстәтагътүм миң куввәтиүв-вәмир-рибәәтыйль-хайль…»

(Гарәпчә өлешеннән соң бу дога татар телендә шушы рәвештә кылына):

«Әй, галәмнәрнең Раббысы булган, Аллаһым! Мөкатдәс китабыбыз Коръәндә безгә дошман белән сугышуны әмер итәсең. Инде бу әмерне җиренә җиткерү өчен үстергән балаларыбызны, динебезне, ватаныбызны һәм мөселманнарның бәхет һәм иминлеген, намусыбызны саклау өчен гаскәргә җибәрәбез… Син аларга сәламәтлек һәм иминлек бир, йөрәкләренә батырлык, беләкләренә куәт бир. Йә Рабби! Гаскәргә кирәк булган сабырлыкны, батырлыкны, куркусызлыкны йөрәкләренә сал, аларны бәла-казалардан, җәфалардан сакла. Каһарман гаскәребезне бер вакытта да хаклыктан, хакыйкатьтән аерма, хаксыз­лык һәм золым итүдән сакла. Балаларыбызның сау-сәламәт ата-аналары, сөйгәннәре белән кавы­шуын насыйп ит. Аллаһым! Синең динең тынычлык һәм хозурлык дине. Бөтен инсаннарга һидаять һәм ихсан әйлә. Яшьләребезгә бу юлда гайрәт бир, гаскәр башлык­ларына карата итагатьле булсыннар. Кече һәм зур гөнаһларын гафу ит, Аллаһым! Ватан һәм милләтебезнең иминлеге, динебез­нең мәңгелеге, милләтебез-халкыбызның берле­ге һәм бердәмлеге өчен.  Аллаһ ризалыгы өчен” («Фатиха сүрәсе«)

Армиягә китүче. Рәхмәт, әбиләр. Сау булыгыз.

  • Әйдә әле,ахирәт, авыл очына кадәр озата барыйк.

  • Барабыз,билгеле.

(Капка төбендә бер бабай тора.)

Армиягә китүче. Бабай, сау булып тор. Мин ил чикләрен сакларга китәм.

Бабай.: Ярар, балам, сау бул. Алла боерса, сез тыныч хезмәткә китәсез. Ә без 41 дә сугышка киттек. Өч авылдан 342 кеше китсәк тә, 140 ыбыз гына кире әйләнеп кайтты. Аларның да күбесе сугышта алган яраларыннан мантый алмадылар, озакламый үлеп беттеләр. Бүген инде өч авылга бер ветеран гына исән.

Еллар имин, күкләребез аяз булсын, таңнарыбыз тыныч атсын. Немецларны да җиңеп, күп газаплар чигеп кайттык. Җиңү безгә җиңел бирелмәде. Хәзер ил – җир генә күреп кайтасыз . Хәерле сәфәр, улым.

Солдат: “Ну, брат, давай. Без үзебезнең ил алдындагы бурычны үтәп кайттык. Чират — сездә. Анда баргач, җебеп торма, үзеңнең кыю йөрәкле татар егете икәнлегеңне онытма. Татарстан егетләре һәркайда мактаулы. Шул дәрәҗәне төшермә. Туган ягыбызның намусын пычрата күрмә.

1 кыз: …. бер ел буе без кичләрен клубта яратып уйнаган уеннарны онытмасын. Хәтерендә тирәнрәк саклансын өчен, әйдәгез, тагын бер җырлап, биеп алыйк.

  1. кыз: Әйдәгез, түгәрәкләнеп җырлап биибез.

  1. Машиналар үр менә алмый,

Үр менә алмый таптана.

Юлларыңда зәңгәр чәчәк

Мин булырмын, таптама.

Кушымта.

Минем иркәм армиядә

Сагыз кайнатам дигән.

Кайткан чакта бер чәйнәрлек

Сагыз апкайтам дигән.

Минем иркәм армиядә

Шинель кигәндер инде.

Ябык кына нәрсә иде –

Катып үлгәндер инде.

2.Стенада сәгатъ йөри

Саный минут исәбен.

Кай җирләрдә йөри икән

Минем алма кисәгем?

Ал чия төпләренә,

Гөл чия төпләренә

Сулар сибеп үстерәләр

Тәрәзә төпләрендә

Алларын алга манам,

Гөлләрен гөлгә манам.

Иркәм китте еракларга,

Сагыну утында янам.

3. Китәм дидең, читкә киттең,

Чит иде теләкләрең.

Инде хәзер чит илләрдә

Өзелер үзәкләрең.

Дулкынланып сулар керә

Пароход идәненә.

Ышанмагыз егетләрнең

Яратам дигәненә.

“Алым” диярләр алар,

“Гөлем” диярләр алар.

Бер атнага , 15 көнгә

“ Сөям” диярләр алар.

Бишле” һәм “Сигезле” уеннары уйнала. Уеннарда уртада калган кешегә җәзалар билгеләнә.

Егетләр И.Юзеев сүзләренә язылган“Ике егет китә армиягә” (татар халык көе) җырын башкара.

  • Әтисе. –Улым, фамилиябезгә тап төшерә күрмә. Кыю бул, батыр бул. Онытма, эне-сеңелләрең, безнең тыныч тормыш синең ничек хезмәт итүеңә бәйле. Бер ел күп түгел ул, кеше тормышында бер мизгел генә. Яхшы хезмәт ит, отпускыга кайтырлык булсын. Хатларыңны ешрак яз. Хәерле юл, улым!

Әнисе: “Улым, минем синең өчен ничек ут йотуымны беләсең.

Тәртипле бул. Олыларның сүзен тыңла, хат язарга онытма. Исән – сау кире әйләнеп кайт. Ходай Тәгалә исәбеңне күрергә язмасын. Сау бул, балам. Хәерле юл, улым! Исәнлектә күрешергә насыйп булсын, амин. Улым, сиңа икмәк каптырам. Калган кисәкне җыеп куям. Ул син кайтканны теләп, өйнең иң кадерле урынында сакланыр.(Ипи каптыра).

Авыл җирлеге башлыгы: — Ярар, …, хәерле юл. Авыл яшьләргә мохтаҗ. Төбә-гебезнең киләчәге – сезнең кулда. Хезмәт срогың тулгач, авылга әйләнеп кайтасы. Килештекме? Без сине колач җәеп каршыларбыз. Бүген Армия сафларында безнең авыл җирлеге буенча 8 кеше исәпләнә. Барыгыз да туган төбәгебезне яшәтергә, үстерергә тиеш сез. Шуны онытма, …. Хәерле юл! Без сиңа ышанабыз, без синең әйләнеп кайтуыңны түземсезлек белән көтәбез.

(Бер кыз “Солдатка “ шигырен сөйли.)

Кыз: Туган җирдән аерылып, еракларда –

Көнне төнгә, төнне көнгә ялгап,

Туган илнең иминлеген саклап

Изге эштә — хезмәттә син Солдат!

Ата — баба заманыннан шулай килгән:

Хезмәт сорый – олы рухи Биеклекне,

Куәт өстәп, армый – талмый Күнегүне,

Түземлекне, Батырлыкны, Егетлекне!

Бәйрәм белән сине, батыр солдатыбыз!

Сине һәркөн искә алып үтәрбез!

Изге бурычыңны яхшы тәмам итеп

Исән – имин кайтуыңны көтәбез!

Яраткан кызы. –Ярый,…, сау бул. Исән – сау йөр.

Егет.— Син мине көтәрсеңме, …?

Кыз. –Көтәрмен , … .Борчылма.

Егет. –Вәгъдәме?

Кыз. –Вәгъдә.Тыныч хезмәт ит, ярыймы.Менә сиңа вәгъдә билгесе – кулъяулык.

Егет. – Рәхмәт. Мин аны йөрәк түремдә генә саклармын. Сау бул,….

(“Сөйгәне” белән саубуллашу.

(Машина кычкырта)

Иптәше. Ярый, егетләр, кузгалырга вакыт.

Китүче солдат: Сау булыгыз туганнар, дуслар, классташлар, күршеләр.Сау булыгыз, әти — әни. Сау бул,…!

Барысы: Сау бул,…. Исән- сау йөреп кайт.

(Җырлыйлар.)

Без авылдан чыккан чакта

Күтәрелде томаннар.

Яз кайтмасак, көз кайтырбыз,

Сау булыгыз, туганнар!

(Кызлар О.Усмановның С .Әхмәтҗанова сүзләренә язган “Солдат егеткә” җырын башкаралар.)

Кулланылган әдәбият:

  1. Җирле материаллар.

  2. “Юлдаш” газетасы. 2004 нче ел, февраль, №9

  3. “Җырларыбыз”, Казан Татарстан китап нәшрияты, 1989, 286 нчы бит.

up

Поиск по сайту

Сценарий по татарской литературе «Проводы в армию»

Предмет: Другое
Категория материала: Другие методич. материалы
Автор: Натфуллина Гелюся Хабировна

Тип материала: Документ Microsoft Word (docx)
Размер: 19.26 Kb
Количество скачиваний: 14

Скачать

Просмотров: 71

Похожие материалы

  • Как научить ребёнка учить стихи
  • Методическая разработка образца протокола родительского собрания, в дополнительном образовании.
  • ЗАДАНИЯ И МЕТОДИЧЕСКИЕ РЕКОМЕНДАЦИИ по выполнению контрольных работ по дисциплине «Государственная и муниципальная служба» для студентов заочного отделения специальности 46.02.01 Документационное обеспечение управления и архивоведение
  • Сценарий дня рождения детской организации
  • КСП по обучению грамоте на тему Как мы произносим слоги? 1 класс
  • Методическая разработка по ПМ 04. по теме «ВЫПОЛНЕНИЕ ЛЕЧЕБНЫХ ВМЕШАТЕЛЬСТВ В ПРЕДЕЛАХ СВОИХ ПОЛНОМОЧИЙ: ПРОФИЛАКТИКА ПРОЛЕЖНЕЙ, УХОД ЗА ПАЦИЕНТОМ С ПРОЛЕЖНЯМИ»
  • Педагогический проект «Моя инициатива в образовании»
  • Инновационные технологии на занятиях хореографией.
  • Лекция- концерт (викторина) «Знакомтесь, народные инструменты»
  • Социальный проект «Школьная газета»

«Туган якка солдат сәламе»

Сәхнә артыннан шигырь укыла.

1нче алып баручы:

Аналарны сагыну, сөю белән

Сугарылган солдат хатлары.

Шул хатларда гүя чагыла кебек

Илгә биргән изге антлары.

Аналарны хөрмәт иткән уллар

Хыянәт итмәс туган иленә.

Илгә тугрылыклы хезмәт итеп,

Чыныгып кайтыр туган җиренә.

Чыныгып кайтыр солдат,сагынып кайтыр,

Туган — туфрак тартыр үзенә.

Гадел хезмәт иткән солдат булгач,

Туры карар ана күзенә.

Ә аналар, нечкә күңеллеләр,

Көн дә хатлар көтә улыннан.

Хәер-догаларын укып көтә,

Күзен алмый киткән юлыннан.

Аналарның хәер-фатыйхасы

Юлдаш булсын солдат улларга.

Көч вә кодрәт бирсен, куәт бирсен

Иминлеген илнең сакларга.

1 нче алып баручы. Исәнмесез, хәерле кич улларын Россия армиясе сафларына озатып, алардан һәркөн түземсезлек белән хат көтүче хөрмәтле әти-әниләр, авылдашлар, килгән кунаклар! «Туган якка солдат сәламе» дигән очрашу кичәбезне башлыйбыз. Бүгенге кичәбез армия сафларында хезмәт итүче кыю егетләребезгә багышлана. Без чын күңелдән армиядәге һәм биредә залда утыручы ир-егетләрне Ватанны саклаучылар көне белән тәбрик итәбез. Сезнең барыгызга да исәнлек-саулык, эшегездә зур уңышлар, гаиләләрегездә тынычлык телибез.

2 нче алып баручы. 23 февраля тысячи воинов — солдаты и старшины, офицеры и генералы отмечают этот праздник, вспоминая о службе ратной, о том возвышенном и прекрасном, тяжелом и горьком, что связано с ней, о живых и погибших, о надежных и верных соратниках и друзьях. Мы поздравляем всех, кто служил на благо Родины, защищал её на фронтах войны и несет службу в мирное время. Счастья вам и благополучия, удачи и оптимизма! С праздником!

1 нче алып баручы. Солдат күңеле — янар хыяллар ул,
Үтелмәгән авыр юллар ул.
Постта торган һәрбер минутларда
Туган ягын сагыныр, уйлар ул.

Барлык ир-егетләребезгә багышлап беренче музыкаль бүләк. «Солдатта булган диләр»

2 нче алып баручы. Мы праздников немало знаем разных,
Но этот, 23 февраля, —
Для вас, солдаты, самый важный праздник,
И вся страна вас будет поздравлять:
Все в вашу честь — концерты и парады,
Сердечной благодарности слова,
Сегодня пожелать мы очень рады
Здоровья, счастья и удачи вам!

1 нче алып баручы. Россия армиясе — дөньядагы иң зур армия. Анда миллионнан артык солдат хезмәт итә. Шул солдатлар арасында безнең Адав — Толымбай авылыннан да 5 егетебез бар. Менә алар: Валиуллин Эдик Марат улы, Галимзянов Илнар Илгиз улы, Галимов Ильяс Хазинур улы, Гыйззәтуллин Рафис Рәис улы, Хуснулин Руслан Ромай улы. Алар бүгенге көндә иксез-чиксез илебезнең төрле шәһәрләрендә үзләренең изге бурычларын үтиләр — Ватаныбызны саклыйлар. Тагын 2 егетебез Мулюков Нияз Фәяз улы һәм Камалетдинов Эльмир Илдар улы төрле өлкәләрдән килгән яшь солдатлар белән идарә итәләр. Кичәбезнең кадерле кунаклары итеп бүгенге көндә Ватанны саклаучы егетләребезне дөньяга тудырган һәм тәрбияләп үстергән әниләр, әтиләр — Солдат Аналары, солдат Әтиләре чакырылды.

Менә алар:

Валиуллин Эдикның әнисе — Валиуллина Альбина

Галимзянов Илнарның әнисе — Галимзянова Әлфия

Галимов Ильясның әнисе — Галимова Динә

Гыйззәтуллин Рафисның әнисе — Гыйззәтуллина Гөлшат апа

Хуснулин Русланның әнисе — Хуснулина Роза

Мулюков Ниязның әнисе Мулюкова Гөлсинә апа

Камалетдинов Эльмирның әнисе — Измайлова Чулпан

2 нче алып баручы. Именно вам, дорогие мужчины мы посвящаем сегодняшнюю концертную программу и все добрые слова и пожелания в ваш адрес…23 февраля — это важнейшая дата для многих людей по всей нашей стране, это знаменательный день для всех тех, кто с гордостью носит мундир российского военнослужащего. Это, конечно же, радость для родных и близких, которые своей любовью и заботой помогают солдатам и офицерам нашей страны в их не простой службе.

День защитников Отечества

Отмечает человечество!

С этим днем мы поздравляем вас,

И в подарок вам — концерт от нас!

Долгие годы желаем вам жить,

Любить горячо и любимыми быть,

Горя, лишений чтобы не знать —

Всем вам хотим в этот день пожелать!

1 нче алып баручы. Аналар бөтен йөрәк җылыларын биреп үстергән балалар, үсеп буйга җитү белән, очар кошлар кебек, тирә-якка таралалар. Нишлисең бит, ананың бөеклеге дә әнә шунда — ул илебезнең, һәр почмагында намус белән хезмәт итә алырлык, белемле, тырыш, сәлатле, илһамлы балаларын үстереп Ватаныбыз кулына тапшыра. Аннан соң?! Аннан соң, сабыр гына кош теледәй генә булса бер хат көтә, изге хәбәр көтә ана. Кадерле әниләр сезнең йөрәк түрегезгә күпме җылылык, наз, яхшылык сыйган. Сезнең сабырлык турында шагыйрьләр күпме шигырьләр иҗат иткән, сезнең сабырлык күпме җырларга салынган.

2 нче алып баручы. Сегодня на наш вечер пришли мамы этих ребят. Мы хотим сказать вам, дорогие мамы, большое спасибо за то, что вы вырастили честных, смелых и сильных духом сыновей, которые, не смотря ни на что, пошли служить своей Родине.

1 нче алып баручы. Әйдәгез шундый әниләр белән якыннан танышыйк.

Бик сагындым авыл юлларын,

Юл буенда үскән урманын,

Аланында пешкән баланын

Бик сагындым, якын дусларым!

Соры шинель киеп өстемә

Күпме җирне җәяү урадым.

Онытып булмый, һаман төшемдә

Эзләп кайтам балан куагын.

Ятам имеш аның төбендә

Бер җыр туа шулчак күңелдә:

Туган җирем! Нинди матур син!

Үзең ерак, үзең якын син, —

дигән матур сүзләрен телефон аша җиткерде солдат егетебез Галимов Ильяс. Хәзер сәхнәгә Галимова Динә Мәлик кызын чакырабыз. Безнең Сезгә берничә соравыбыз бар иде.

  • Улыгызның хәрби хезмәткә чакырылуы турында повестка алып кайткан көн хәтерегездәдер. Ниләр кичердегез? Улыгызга нинди киңәшләр бирдегез?

  • Әгәр дә мөмкин булса, Ильясның бүгенге көндә кайда хезмәт итү турында сөйләп китә алмассызмы?

  • Сез аның белән ничек аралашасыз?

  • Сез улыгыз белән аның хезмәт урынында очраштыгыз. Аның хезмәт итү урыны нинди, шул турыда безгә дә сөйләсәгез иде.

  • Ул үзенең сагыну хисен ничек аңлата?

Бик зур рәхмәт Динә. Бөтен уй-теләкләрегез тормышка ашсын. Тиз арада исән-имин күрешү насыйп итсен. Инде бездән Сезгә музыкаль бүләк. Сәхнәдә Галимов Ильясның классташы Виктория Николаева үзенең яраткан җырын башкара.

2 нче алып баручы. Праздников у нас в стране много самых разных,
Чтит российский наш народ памятные даты,
23 февраля — самый важный праздник,
Мы сегодня поздравлять будем вас, солдаты!
В этот день от всей души пожелать вам нужно:
Пусть решаются легко важные задачи,
Будут верными друзья и спокойной служба,
Крепкого здоровья вам, счастья и удачи!

А сейчас…подарок от сына…

Спасибо, милая моя,

Что воспитала так меня,

Настрой что жизненный дала

И никогда не предала.

Когда болел, когда страдал,

Когда учиться начинал.

Дала ты все, что в жизни надо

Для сына, парня и солдата.

Теплом согрела ты своим.

Я знаю, как тобой любим.

За все тебя благодарю.

Мамуля, я тебя люблю!

На сцену приглашается мать Валиуллина Эдика — Валиуллина Альбина Петровна. Вам слово.

  • Где служить данное время Эдик?

  • Как часто Вы с ним общайтесь?

  • Доволен ли ваш сын службой?

Инде бездән Сезгә музыкаль бүләк. Сәхнәдә үзенең яраткан җыры белән Вероника Николаева.

1 нче алып баручы. Исән — сау гынамы газиз әнкәй?

Мин дә исән. Сәлам юллавым.

Өебез тирәсендә торсын балкып

Кичке алсу шәфакъ нурлары.

Кайгырасың икән мине уйлап,

Гел йөрисең, диләр боегып.

Еш чыгасың икән юл буена

Мамык шәлләреңә төренеп.

Мин кайтырмын, ак бакчабыз балкып,

Җимешләрен биргәч, җәй көне.

Ләкин теге балачактагыча

Уятмассың таңнан син мине.

Оныт барлык борчу — пошынуны

Мине уйлап артык боекма.

Һаман саен инде моңсуланып

Юл буена алай син чыкма.

Мин укып киткән хатның авторы — солдат Гыйззәтуллин Рафис. Хәзер сәхнәгә Рафисның әнисе Гөлшат Гашыйк кызын чакырабыз.

Гөлшат Гашыйк кызы!

  • Бүген сезнең улыгыз кайда хезмәт итә?

  • Аның белән ничек аралашасыз?

  • Аларга сотовый телефоннар бирелде дип ишетәбез. Бу чыннан да шулаймы? Күбрәк нәрсә турында сөйләшәсез?

  • Хатлар язамы?

2 нче алып баручы. Для поддержки настроенья
Мы хотим потанцевать.
Разрешите, наши папы,
«Вальс» для вас сплясать!

На сцене танцевальный коллектив «Сезам».

1 нче алып баручы. Ананың моңлы йөзеннән

Яфрак сарысы китте.

Баласын ерак илләрдән

Көтеп алыр көн җитте.

Тәрәзәгә карап көтә Ана

Кайтмасмы дип газиз баласы.

Баласының язган хатын укып,

Зарыгып көтә газиз Анасы.

Хөрмәтле Әлфия , инде улыгыз Илнар белән очрашу көннәренә дә күп калмады. Исән-сау булса, ул ныгып, зур өметләр белән кайтачак.

  • Аның киләчәген ничек планнаштырасыз?

  • Улыгыз белән еш очрашасызмы?

  • Солдатка бару теләге кайчан туды икән?

  • Ул үзенең сагыну хисен ничек аңлата?

«Солдат ничек яши?» — дип сорыйсыз

Аны уйлап бик сагынган вакытларда.

Мамык юрган сорап иркәләнми төнлә,

Ә көндезен…

«Солдат ничек яши?» — дип сорыйсың

Юка шинелен киеп җил-суыкта.

Боекса да һәм туңса да солдат җырлый,

Солдатны җыр йөретә, җыр җылыта.

Аларга туган як сәламе итеп, бәйрәм белән котлап җыр тапшырабыз. Исән-сау йөреп әйләнеп кайтуларын телибез.

2 нче алып баручы. Наша следующая гость — Хуснулина Роза Мансуровна. Ее сын Руслан проходит службу в_______. Послушаем ее рассказ о сыне, его службе.

— Роза Мансуровна, когда вы провожали своего сына в армию, конечно же, переживали за него, а сейчас что вы чувствуете? Син инде икенче улыңны Армиягә озаттың. Руслан белән күбрәк аралашасызмы? Әллә Рафаэль белән күбрәк аралашкан идегезме?

И вот в свои 17 лет

Я стал в солдатский строй.
У всех шинелей серый цвет,
У всех один покрой.
У всех товарищей-солдат
И в роте, и в полку —
Противогаз да автомат,
Да фляга на боку.
Я думал, что не устою,
Что не перенесу,
Что затеряюсь я в строю,
Как дерево в лесу.
Иду в жару, иду в пургу.
Ну что — не по плечу?
Здесь нету слова «не могу»,
А пуще — «не хочу».
И я иду, и я пою,
И пулемет несу,
И чувствую себя в строю,
Как дерево в лесу.

Хуснулина Роза Мансуровна. А это музыкальное произведение для Вас.

Всех защитников страны
Поздравляем нынче мы.
Этот танец, без сомненья,
Всем поднимет настроенье!

Русский танец

Для вас, Роза Мансуровна, наш музыкальный подарок.

2 нче алып баручы. Днем и ночью, в дождь и снег, в жару и холод наши лётчики, солдаты, пограничники охраняют рубежи великой страны, защищают нашу мирную жизнь.

1алып баручы: Тәрәзәңнән җылы җилләр кереп.

Кагылсалар синең битеңә,

Сагынуымны шул җилләрдән белеп,

Төшер әнкәй мине исеңә.

Урамда төн,

Тәрәзәдә бәсләр,

Күңел әрни, сезне сагына

Мин хат язам.

Һәр сүз үзе теләп,

Кәгазь битләренә агыла.

Барлык армия сафларында хезмәт итүче егетләребезнең әти-әниләренә әлеге җыр улларының сәламе булып яңгырасын.

Барлык әти-әниләргә багышлап Мөлекова Гөлсинә апа җыр башкара. «Балаларга фатиха»

1 нче алып баручы. Бәйрәм бүген урамнарда,

Шатланып кояш көлә.

Уйный-уйный гармуннарда

Солдатлар җырлап килә.

Аласыңдыр минем хәбәрләрне

Беләсеңдер минем уемны.

Иркен ачып күңел тәрәзәңне

Тыңлыйсыңмы минем җырымны.

Мин җырлыймын язның матурлыгын,

Йөрәгемнең кайнар ярсуын.

Мин җырлыймын солдат тапкырлыгын

Батырлыгын солдат халкының.

Бергә булган солдат дусларыңа

Күрсәткәндә минем төсемне,

Сез йөрегән ату кырларына

Җырым илтсен җылы хисемне.

Сәхнәгә Мөлекова Гөлсинә Рәхимҗан кызын чакырабыз. Инде чират Сезгә дә килеп җитте. Ниязда солдатлар белән идарә итү теләге кайчан туган иде? Ул кемнән үрнәк алды икән?

2 нче алып баручы. Чтоб мирно всем жилось,

Чтоб мирно всем спалось

Каждый день и каждый час

Зорко охраняет нас

Армия наша!

Благодарны люди ей

Славной Армии своей,

В честь неё гремит салют,

В песнях славу ей поют!

Армия наша: самая могучая!

Армия наша: самая лучшая!

1 нче алып баручы. Җылымы соң кияр киемнәрең

Кайнармы соң ашар ашларың?

Кулъяулыклар болгап китеп бардың…

Шушы көннән көтә башладым.

Китүеңә ничә айлар үтте,

Карлар явып, карлар эреде.

Һаман көтәм синең кайтуыңны,

Шулай инде ана күңеле.

Үзең кайткач бергә укырбыз дип

Җыя бардым солдат хатларың.

Ташкын сулар акты, кошлар кайтты,

Ә син, улым, һаман кайтмыйсың.

Кайтып кереп хәрби кием белән

Яшьле күзем сине күрерме?

Аналарга бала шундый якын

Шундый инде ана күңеле.

Онытма син, улым, сафка басып,

Ил каршында антлар иткәнең.

Һәр анага бала якын, беләм,

Һәр ананың шулай көткәнен.

Сыерчыклар кайтты туган якка

Ә син, улым, һаман кайтмыйсың.

Беләм, улым, изге хезмәттә син.

Туган илнең чиген саклыйсың.

Бу сүзләрне хәзер сәхнәгә чыгучы ана Измайлова Чулпан Харис кызы тарафыннан иҗат ителгән дияргә була. Рәхим итегез, Сезне сәхнәгә чакырабыз.

Эльмир турында берничә сүз әйтеп китегез әле. Бу һөнәрне сайларга нәрсә этәрде икән аңа?

Хәзер яңгыраучы җыр Камалетдинов Ильмирга бәйрәм бүләге булып җиткерелсә, аңың туганнары өчен Ильмирдан зур бүләк итеп кабул ителсен.

Киң урамнар ник тарайган

Җырлар сибелә як-якка.

Гармуннарын тартып уйнап,

Егетләр китә солдатка.

Айлы кичтә тәүге хисне

Салмагыз, кызлар, ятка.

Сыналырга, сынатмаска

Егетләр китә солдатка.

Күңел тынычлыгын алып,

Моңнар сибелә як-якка.

Ярсуларны җырга салып,

Егетләр китә солдатка.

Олыгайган саен йокылар сак,

Үткәннәргә хәтер еш кайта.

Кайчак таңнарның да алсулыгы

Сугыш яралары кузгата.

Утны-суны кичкән ирләрнең дә

Күңелендә күпме моң ята.

Әй син, Хәтер, гомер язларыннан

Яшьлекләрне безнең чакырып ал.

Җырлый әле, безнең бу көйләрдә

Җиңеп кайтканнарның хакы бар!

1 нче алып баручы. Туган җирдән аерылып, еракларда-

Көнне төнгә, төнне көнгә ялгап,

Туган илнең иминлеген саклап,

Изге эштә-хезмәттә син Солдат!

Ата-баба заманыннан шулай килгән:

Хезмәт сорый-олы рухи Биелекне

Куәт алып, армый-талмый Күнегүне

Түземлекне, Батырлыкны,Егетлелекне!

Бәйрәм белән Сезне, батыр СОЛДАТЛАРЫБЫЗ!

Сезне һәр көн искә алып үтәрбез!

Изге бурычыгызны яхшы тәмам итеп

Исән-имин кайтуыгызны көтәбез!

Киң урамнар ник тарайган

Җырлар сибелә як-якка.

Гармуннарын тартып уйнап,

Егетләр китә солдатка.

Айлы кичтә тәүге хисне

Салмагыз, кызлар, ятка.

Сыналырга, сынатмаска

Егетләр китә солдатка.

Күңел тынычлыгын алып,

Моңнар сибелә як-якка.

Ярсуларны җырга салып,

Егетләр китә солдатка.

Ил барда — егет хур булмас, диләр, илебез сагында торучы кыю, курку белмәс егетләребез барында илебез халкы тыныч йоклар, күгебез гел аяз булыр. Әтиләре, абыйлары үрнәгендә патриотик рухта тәрбияләнгән яшь егетләребезгә хәрби хезмәтләрен үтәгәндә, туган якта калган якыннарының тынычлыгын саклап, үзләрен яхшы яктан гына күрсәтерләр дигән ышаныч белдерәбез.

В день субботний или в праздник

Лучшими надеждами полны.

Ждут солдаты в город увольненья.

Разрешенья ждут от старшины.

Всему свой час — досугу и веселью,

Ждёт завтра вас иных проблема гора,

И концерт наш подходит к завершенью,

Счастливый путь, спасибо за вниманье.

Счастливый путь — говорю мужчинам я,

Счастливый путь, до скорого свиданья,

Счастливый путь, до новых встреч, друзья!

Дорогие мужчины и мальчики, с праздником вас!

Всех благ, любви, здоровья и счастья!

Вместе: Мир вашему дому! До свиданья!

Благодарим, солдаты, вас
За жизнь,
За детство,
За весну,
За тишину,
За мирный дом,
За мир, в котором мы живём.

.

1нче алып баручы:

Яратмаган кеше булыр микән

Туган якның сихри моңнарын.

Солдат сакта торган чагында да

Тыңлый туган якның җырларын.

Карап калыйк диләр, ахры алар
Истә калсын диләр бу яклар.

Без кайтырбыз әле бер әйләнеп

Талмасыннар гына канатлар.

Олыгайган саен йокылар сак,

Үткәннәргә хәтер еш кайта.

Кайчак таңнарның да алсулыгы

Сугыш яралары кузгата.

Утны-суны кичкән ирләрнең дә

Күңелендә күпме моң ята.

Әй син, Хәтер, гомер язларыннан

Яшьлекләрне безнең чакырып ал.

Җырлый әле, безнең бу көйләрдә

Җиңеп кайтканнарның хакы бар!

Яшь вакытның гүзәл мизгелләрен

Искә алып, дуслар, тагын бер

Яңгыратыйк әле бу залларда

Кайтавазын яшьлек таңының.

Үтте инде яшь вакытлар дип

Уфтанырга, дуслар, ашыкмыйк

Сүнмәгән бит, бездә сүрелмәгән,

Җыр биюгә булган гашыйклык.

Безнең йөрәк әле һаманда яшь

Онытмадык матур көйләрне

Жырлыйк әле өзеп үзәкләрне,

Булсын дуслар сагынып сөйләрлек.

Җәмгыять

Солдатка озатуда һәр якның, һәр авылның үз йоласы

18 яше тулган егетле гаиләләрдә яз-көз күңелле дә, моңсу да мәшәкатьләр барлыкка килә: малайны армиягә озатасы бар. Солдат булу элек-электән дәрәҗә саналган. Берара, илдә чуалышлар булган елларда армиягә бару-бармау мәсьәләсе белән көрәшергә туры килсә дә, хәзер егетләрнең күбесе хезмәткә үз теләге белән китә.
Солдатка озатуда һәр якның, һәр авылның диярлек…

Солдатка озатуда һәр якның, һәр авылның үз йоласы

18 яше тулган егетле гаиләләрдә яз-көз күңелле дә, моңсу да мәшәкатьләр барлыкка килә: малайны армиягә озатасы бар. Солдат булу элек-электән дәрәҗә саналган. Берара, илдә чуалышлар булган елларда армиягә бару-бармау мәсьәләсе белән көрәшергә туры килсә дә, хәзер егетләрнең күбесе хезмәткә үз теләге белән китә.

Солдатка озатуда һәр якның, һәр авылның диярлек үз йоласы — туган йортында дус-ишләре белән озату мәҗлесе уздырыла, кайбер авылларда никрутлар авылда йорттан-йортка кереп саубуллашып китә. Аның кайтуын авылдашларының бүләкләре, чиккән кулъяулыклар көтә…

14 июнь көнне хәрби комиссариат капкалары 4 егетне армиягә озатты. Исән-сау әйләнеп кайтсын егетләребез, көтүчеләргә сабыр гына көтәргә язсын. Озатулары авыр булса да, хезмәт срогын тутырып кайткач «Мин армияне уздым» дип горурланып сөйләшүләре ни тора! Элек, ичмаса, солдатны армиядән кайтуын «Эшче көч кайта», — дип колач җәеп көтеп торганнар, берничә көн ял итүгә, үзе теләгән эшкә дә урнашкан кичәге солдат. Тик хәзер замналар үзгәрде, «эшсезлек» алдан атлый башлады. Армияне дә узган, хәтта югары белемгә дә ия егетләребез үзенә кулай эш таба алмый гаҗизләнеп, кемгәдер көнлек хезмәткә ялланып эшләргә мәҗбүр.

Бу темага Арча һәм Әтнә районнары буенча хәрби комиссар Алмаз Борһанов белән еш кагылырга туры килә. Алмаз Әгъзәм улы да борчыла яшьләрнең киләчәге өчен. Егетләрне озаткан көнне дә сөйләшү үзеннән үзе шул юнәлешкә кереп китте.

— Теләге булган ир-егетләргә эшле, тораклы булу юлы бар. Гаиләләре белән дә китә алалар, — диде ул. — Болар контракт буенча хезмәт итүчеләргә кагыла.

  • Хәрби кеше булу малайларның кечкенәдән килгән хыялы. Димәк, ул хыялны теләгән һәркем тормышка ашыра ала?

— Әлбәттә. Сәламәтлеге мөмкинлек биргән, армия хезмәтен узган 40 яшькә кадәрге ир-егетләрне, шулай ук 27 яше тулып, төрле сәбәпләргә бәйле рәвештә армиягә алынмаган егетләрне дә контракт буенча хезмәт итәргә чакырып калабыз. Хәтта сәламәтлеге яхшы булмау сәбәпле армиягә алынмаганнар да теләк белдерә ала, андыйларга медицина комиссиясе уздырыла. Контракт буенча хезмәт итәргә теләүчеләр фәкать полициядә исәптә тормаска тиеш, махсус белеме булу да мәҗбүри түгел. Белем дигәннән, контрактчыларның мондый контенгенты да бар: югары яки махсус урта белемгә ия булучылар солдатка чакырылу урынына контракт белән китә ала. Бу очракта уңай яклары — әйтик, егетләр хезмәт иткән чорда акча эшли, киләчәгенә мая туплый, өстәвенә биредә яшәүче әти-әнисенә булыша ала, аннан алар казармаларда түгел, тулай торак яки фатирларда (чыгымнарын хөкүмәт күтәрә) яши. Бу юнәлеш буенча өч егет китәргә әзерләнә.

Гомумән, контракт белән хезмәт итүнең өстенлекле яклары нидә?

  • Һәр контрактчы хәрбигә түбәндәгеләр гарантияләнгән: торак белән тәэмин итү, белем алу, медицина ярдәме күрсәтү, азык-төлек (аерым категория хәрбиләр өчен) һәм махсус кием белән тәэмин итү, юлда бушка йөрү (командировкаларга, чираттагы ялны уздырырга барган юл чыгымнары), лаеклы ялга чыкканда стаж буенча өстенлек (20 һәм аннан да күбрәк еллар эшләсә), тормышын һәм сәламәтлеген иминиятләү. Торак белән тәэмин итүгә килгәндә, хәрби 20 ел хезмәт итә икән (кайбер очракларда 10 ел да булырга мөмкин), аңа үзе теләгән җирдән даими яшәү өчен торак бирелә. Тиешле ул елларны да көтмичә ипотека ярдәмендә тораклы була ала. 6 елдан артык эшләсә, кредит алып торакны акчага да сатып алу мөмкинлеге бар. Бу очракта банкка залогка шул алган торак салына. Мондый мөмкинлек тә бар: контракт белән хезмәт итүченең счетына ел саен билгеле күләмдә акча күчерелә. Өч ел дәвамында бу программада катнашучы хәрби банктан кредит алып Россиянең үзе теләгән почмагыннан үзенә торак сатып ала ала. Алган кредитын үзе түгел, РФ Кораллы көчләр министрлыгы каплый.

Бер җирдә дә тормыш өчен уңайлыкларны әзерләп куймаганнар, һәрвакыт үзеңә җиде кат тиреңне чыгарырга туры килә. Ә хәрби комиссар сөйләгәннәр кызыктырырлык. Хөрмәтле әти-әниләргә мөрәҗәгать итеп әйтәсе килә: әгәр улыгызның һәрвакыт кесәсендә акчасы булуын, баш очында түбәсе, тамагы тук, өсте бөтен булуын телисез, бүгенге заманның «модас»на әйләнгән начар гадәтләрне үзләтермәвен телисез икән, контракт белән хезмәт итәргә үзегез үк тәкъдим итегез. Гаилә корганнар өчен дә уңайлы яклары күп. Хезмәт итүче килеп урнашкан горнизонда тормыш иптәшенә дә эш табыла. Балаларын урнаштырырга борчыласы юк — балалар бакчасы, мәктәпләр эшли. Ә туган яктан гаиләне алып киткән очракта, әйберләрне озату өчен бушлай контейнер бирелә. Гаилә әгъзаларына юл чыгымнарын хөкүмәт күтәрә. Контракт белән хезмәт итүчеләрнең тагын бер өстенлеге — алар хәрби ипотекага дәгъва кыла ала.

Ә хезмәт хакларына килгәндә, Алмаз Әгъзәм улы күңелне күтәрә торган саннар әйтте. Алар түбәндәгечә:

Беренчесе — тариф разряды буенча хәрбиләрнең оклады:

1 нче тариф разряды өчен 10000 сумнан башланып, 7 нче тариф разрядына кадәр һәр разряд өчен берәр мең сум артып бара, 8 нче разрядка 17500, 9 нчыга 18000 сум түләнә.

2. Хәрби дәрәҗә буенча оклад:

Рядовой солдатныкы 5000 сум, ефрейторга 5500 сум, кече сержантка 6000 сум. сержантка 6500 сум, өлкән сержантка 7000 сум, старшинага 7500 сум түлиләр. Моннан тыш 2 елдан 5 елга кадәр 10%, 5 тән 10 елга 15%, 10 нан 15 кә кадәр 20%, 15 тән 20 елга кадәр эшләгәннәргә 25%, 20 дән 25 елга кадәр 30%, 25 ел һәм аннан да күбрәк эшләгәннәр өчен 40% өстәмәләр каралган. Квалификация класслары өчен дә өстәмәләр бар: өченче класска 5%, икенче класска 10%, беренче класска 20%, осталык классына 30% түләнә. Өстәмәләр моның белән генә бетми, дәүләт серен саклый торган мәгълүматлар белән эш итүчеләр хәрбиләр окладының 65%ын, ә аерым шартларда хезмәт итүчеләр, тыныч яшәештә дә тормыш өчен куркыныч булган адым белән бәйле йөкләмәләрне үтәүчеләр, шулай ук хезмәттә аерым уңышларга ирешкәннәр 100%ка кадәр хәрбиләр окладына өстәмә акча алачак. Үзләренә бирелгән йөкләмәләрне намус белән үтәгәннәргә 25% премия түләнә. Һәр хезмәт итүчегә ел саен бер оклад күләмендә матди ярдәм күрсәтелә, РФ Кораллы көчләр министрлыгының 1010 номерлы приказы нигезендә 100000 сумга кадәр ел саен премия каралган. Төньяк чигендә һәм шуңа тиң булган башка җирләрдә, шулай ук климат шартлары һәм экологоия яхшы булмаган, ерак җирләрдә, таулы районнарда, далада һәм сусыз урыннарда хезмәт итүче хәрбиләргә коэффициент һәм өстәмәләрне исәпкә алган суммалар түләнә.

Районыбызда акча артыннан Себергә китеп эшләүчеләр дә шактый. Алар анда авыр шартларга да риза булып яши. Себер белән чагыштырганда контракт белән хезмәт итү күпкә отышлы түгел микән? Үзеңнең генә тормышыңны түгел, балаңның киләчәген дә кайгыртасың дигән сүз бит. Кеше үзен көтеп торган җирдә кадерле. Кадерле булу ул бәхетнең үзе инде.

Бу язманы дикъкать белән укып чыккан яшьләр уйлансын иде. Бер карарга килгәч, иң беренче эш итеп Арча һәм Әтнә районнары буенча хәрби комиссариатка барырга кирәк. Әйдәгез, егетләр, тәвәккәл таш яра! Уң сәгатьләрдә булсын!

Следите за самым важным и интересным в Telegram-каналеТатмедиа

Оставляйте реакции


К сожалению, реакцию можно поставить не более одного раза :(
Мы работаем над улучшением нашего сервиса

Автор: Усманова Амина Анасовна, Костенкова Лилия Мунавировна

“Боз озату” бәйрәме.

Балалар бакчасында мәктәпкә әзерлек төркемендә үткәрелгән чара.

Зал авыл урамы итеп әзерләнгән.  Уртада өй, як- ягында каргалар белэн язгы агачлар куелган.  Алгы планда зәңгәр тукымадан елга ясалган. Аның өстендә кәгаздән  бозлар тезелгән.

Салмак татар көенә залга икешәрләп, өчәрләп кызлар, малайлар су буена җыела.

Егет. Кызлар, егетләр, карагыз, карагыз. Елгадан боз кузгалды. Тик күктә соры болытлар, кояш күренми. Әйдәгез, бергәләп кояшны чакырабыз!

Кояшны чакыру”

Кояш, чык, чык, чык!

Майлы ботка бирербез.

Майлы ботка казанда,

Тәти кашык базарда.

Җылы катык мичтә

Әти кайта кичкә!

Кояш чык, болыт кач!

Без уйнарбыз җылыткач!

Егет. Боз кузгалды.Шул бозлар белән төрле авырулар, күңелсез вакыйгалар да агып китсен.

Кыз. Егетләр,  исегездәме, узган ел боз өстенә учак ягып  җибәргән идек. Быел да шулай эшлик әле.

Егет. Әнә, бакча башында Сабир абыйларның кыштан калган саламнары бар, хәзер мин бик тиз генә бер кочак салам алып киләм.

Ул алып килгән салам астында учак макеты .Боз өстенә урнаштырып, төзәткәлиләр.

Кыз. Дуслар,  әйдәгез  «Зәңгәр чәчәк” уенын уйнап алабыз.

Җырлы – биюле  уен  «Зәңгәр чәчәк”

Балалар түгәрәк буенча хәрәкәтләнәләр.  Бер бала зәңгәр чәчәк төшерелгән мендәр тотып түгәрәк эченә баса, салмак хәрәкәтләр ясап биеп тора.

Юл читендә зәңгәр чәчәк,

Якты нурлар тарата.

Безнең кызлар һәм малайлар

Зәңгәр чәчәк ярата.

Балалар, җырлый-җырлый, баскан җирдә бию хәрәкәтләре ясыйлар. Уртадагы бала түгәрәк буйлап хәрәкәт итә, җыр тәмамлангач, мендәрен бер бала алдына салып тезләнә, кулын югары күтәрә. Каршыдагы бала аның кулына тотынып, тирәли әйләнә.

Дус-ишләрем арасыннан

Берсен сайлап ал әле.

Тезләреңә ипле булыр –

Мендәреңне  сал әле.

Уен кабатлана.

МалайӘ сез беләсезме, елгалар боздан ачылганда халык сынамышлары да бар.

·         Елгалар язын боздан тиз әрчелсә, ашлык уңар.

·         Су ташуы куәтле булса, ашлык яхшы булыр.

·         Язын иртә күк күкрәсә, ел яңгырлы булыр.

·         Яз көне елгаларда су артмаса, ашлык уңмас.

·         Яз көне елга кырыйларында боз калса, ашлык уңмас.

Малай. Элек бабаларыбыз боз озатканда   , теләкләр әйтеп ,елгага тәңкәләр ыргыта торган булганнар. Без дә бу элеккеге йоланы онытмыйк. Әйдәгез, елгага тәңкәләр ыргытыйк.

Җыелган яшьләр вак акчаларын елгага агызалар, теләкләр телиләр.

  • Еллар тыныч килсен,
  •  басуларда уңыш мул булсын,
  • начар чирләр, кайгылар килмәсен!

Татар халык парлы биюе белән бәйрәм тәмамлана.

Җиңү көне.

Әдәби – музыкаль монтаж

Музыка яңгырый. «День победы»

1 укучы. Раил

Июнь.

Якты кояш җылы нурын сибеп,

Зәңгәр офыкка төшеп югалды

Кайгы белмәс шаян балаларның

Шат көлү авазы яңгырады.

 2 укучы Раушания

Июнь.

Ул көнне мәктәптән кайтканда,

Кич арып йокларга ятканда,

Берәү дә китерми уена

Иртән иртүк сугыш башланасын

Һәм бетәсен бары тик 45 – нең маенда

Фонограммада«Священная война»көе яңгырый.

3 укучы. Рузаль

Ак томаннар арыш кырларында

Тыныч кына изрәп ятканда,

Җырлар белән таңны уятырга

Сандугачлар канат какканда,

Аяз күктән кара болыт булып,

Фашист козгыннары килделәр.

Ут һәм үлем чәчеп улый-улый

Ил өстендә очып йөрделәр.

Ачы нәфрәт, чиксез ярсу белән

Дошманына халкым ташланды.

Азатлыгы өчен туган илнең

Авыр көрәш җирдә башланды.

Җыр: “Солдатлар”

Озатып вокзаллар каршында
Маңгайдан үптеләр аналар
Тузанлы юллардан үттеләр
Дөньяны күрмәгән балалар

Балалар керделәрутларга,
Балалар сүз бирде тупларга.
Күпләре, төренепшинельгә,
Калдылар еракта йокларга.

«Балалар, торыгыз, балалар,
Ашыгыз суына табында…»
Ничә ел тормыйлар балалар
Иделдә һәм Дунай ярында…

Уятма, йокласын, син, ана,
Айларны, елларны санап бар:
Күңелдә һаман яшь, гел бала —
Кайтмаган солдатлар, солдатлар

Анаулйокламый, сабые
Юрганыначса да уяна.
Аналарйөрәгешикелле
Мәйдандамәңгелекутяна.

Аналарйөрәгешикелле
Утяна, уйлана, талпына.
Аналархәтерешикелле
Җилйөрикурганнарартында

4 укучы. Булат.

Бик зур афәтләр, олы хәсрәтләр алып килде бу сугыш илебез халкына. “ Исән – сау әйләнеп кайтыгыз, җиңү белән кайтыгыз!” – дип озаткан иде авыл халкы үзенең улларын. Аналарның йөзләренә яулык каплап, тавышсыз гына, елаулары, күпләрнең тамагына кереп утырган хәсрәт төере озату тантанасында сизелмәде.

5 укучы. Зарина

Сугыш ачысы, сугыш кайгысы кагылмаган йорт калдымы икән безнең авылда. Юк, калмады. Тылдагы авырлыклар хатын – кыз җилкәсенә төшкән, алар ир-ат хезмәтен дә, хатын – кыз хезмәтен дә башкарганнар. Нәкъ менә шушы аналар бик зур авырлыкларны җиңеп, көнне төнгә ялгап эшләгәннәр, колхоз кырларында, фермаларда фронт өчен азык – төлек җитештергәннәр. Туган илебезне дошманнан азат итүдә үз өлешләрен керткән, иң якын кешеләрен югалткан авылдашларыбызга чиксез рәхмәтле.

Сәхнәартында«Темная ночь» көе яңгырый. Хатын-кызлар кул эшләре белән шөгыльләнеп утыралар: тегәләр, чигәләр, бәйлиләр, җеп эрлиләр. Кыскасы, фронтка җибәрү өчен посылка әзерлиләр. Берсе сугышчыларга хат яза. Хатын-кызларның йөзләре кырыс, күзләрендә моң-сагыш. Алар дөнья хәлләре, фронт хәбәрләре турында сөйләшәләр. Тормышның, көнкүрешнең авырлыгыннан зарланалар.

Беренче хатын. Иртәгә кайда кич утырырбыз икән? Безнең керосин бетә бит.

Икенче хатын.Безгә килерсез. Өч-дүрт көнлек керосиным бар әле.

Өченче хатын. Мин базардан бер стакан тоз алып кайттым. Иртәгә тоз белән тәмле бәрәңге пешереп алып килермен әле.

Дүртенче хатын .Кайчан җәй җитәр инде? Ягарга утын бет­те. Бер көнне балалар суыкка чыдый алмыйча чыра яндырып куйган­нар һәм чак кына ут чыгармаганнар. Ярый әле Бибиәсма түти күреп алган.

Бишенче хатын.Әле сез ишеттегезме соң? Хәзер фронтка аш­лыкны һәм атларны гына түгел, бәрәңге һәм май да җибәрергә, ди. Хәтта токмачны да киптереп фронтка озатырга, ди.

Алтынчы хатын.Җибәрәбез, җибәрмичә. Үзебезнең газизир­ләребез, сөекле улларыбыз өчен бит ул.

 Кулына хатлар тоткан хат ташучы керә. Барысы да аңа өмет белән төбәләләр. Хат ташучы аларның кайсын җырлатып, кайсын биетеп, сөенчесен ала-ала хатлар өләшә.

1 укучы Назыйм

Эх, апалар, сугыш елларында

Теңкәгезгә тиде авырлык.

Заман авырлыгын күтәрергә,

Зур кайгылар баштан үткәрергә

Кайдан тылсымлы көч таптыгыз да

Кайдан алдыгыз сез сабырлык?

Сезнең сабырлыкка, батырлыкка

Мәңге-мәңге хәйран калырлык.

Яраннар чәчәк ата” В. Лилия

Тәрәзәгә баккан да,

Ялгыз ана моңлана,

Жыерчыклы кулына

Энҗе яшьләре тама.

Авыр сугыш еллары

Мангаен сырлап үткән.

Өй түрендә диварда

Дүрт рәсем тора күптән.

Батырлар кая киткән?

Бик авыр еллар үткән…

Матчага кыстырылган

Дүрт кәгазь кибеп беткән.

Яраннар чәчәк аткан.

Тик ана уйга баткан,

Өч малаен, ирен ул

Изге яуда югалткан…

2 укучы. Раил

Бер кайтмасак, бер кайтырбыз дип китсәләр дә күпме солдат туган туфрагын күрү бәхетенә ирешә алмады. Алар еракта мәңгелек йокыга талдылар. Туган Ватаны, туган җирләре өчен башларын салган бу батырларны онытырга безнең хакыбыз юк. Алар безнең белән, безнең арада.

Раушания

Югалтулар алып килде сугыш,

Күпме дуслар кайтмый калдылар.

Шул дусларның йокыларын саклап

Ак каеннар моңсу шаулыйлар.

3 укучы. Булат

Безнең Наласа авылыннан барысы ____ кеше фронтка китә. Алар илебез иминлеген саклап төрле фронтларда сугышалар, зур батырлыклар күрсәтәләр. Күпләр илебез азатлыгын саклап башларын салдылар.

4 укучы. Назыйм

Туган җирләрдән еракта башларын салган авылдашларыбызның якты истәлеге күңелләрдә мәңге сакланыр. Авылыбыз уртасында алар хөрмәтенә салынган һәйкәл – моның ачык мисалы. Узган сугыштан безнең авылыбызга барлыгы _____ кеше кайтмый калды.

5 укучы.Рузаль

Безнең якты киләчәгебез, сабыйларның тыныч йокысы өчен башларын салган авылдашларыбызны, Ватандашларыбызны зур хөрмәт белән искә алыйк.

Зарина

Тын кал, иптәш!

Зур сынаулы еллар килгән чакта

Беленә икән кемнең – кемлеге.

Бер минутлык тынлык белән

Искә алыйк бүген без сезне.

Бер минут тынлык

Җыр “Билгесез солдат”

Өстендә утлары гөрселди яналар

Гөлләре ел буе бөреләр яралар

Кайтмаган яулардан ул солдат мәңгегә

Әнкәсе җир аны тапшырган тәңрегә.

Билгесез бу солдат мәңгегә йоклаган

Ул безнең ватанны дошманнан саклаган

Ул кемнең газизе исемен кем белә

Баш ия алдында бар халык кабергә.

Йолдызлар сибелә каберең өстенә

Мәңгелек ут булып батырлык җилпенә

Кайтмаган яулардан ул солдат мәңгегә

Әнкәсе җир аны тапшырган тәңрегә.

1 укучы. Раил

Ил чакыргач, утлы давыл аша

Җиңү яулап алга бардыгыз,

Тәмуг газапларын күргәндә дә

Ирләр булып сез калдыгыз!

Абыйлар! Без сезнең кебек үк

Нык уяу булырга әзербез.

Һәм сезгә лаеклы алмашлар,

Данлыклы солдатлар булырбыз.

Эстафета безнең кулларда,

Нык, бердәм сафларда атларбыз.

Бу изге азатлык байрагын

Сакларбыз, сакларбыз, сакларбыз!

2 укучы. Рузәл

Куркытмас авыр киртәләр,

Очраса да безнең юлларда,

Эстафета булыр һәрвакыт

Корычтай нык, чыдам кулларда.

Вәгъдәбездә нык торырбыз,

Үтәрбез ил кушканны.

Беребез дә изге җиргә

Кул суздырмас дошманны.

1941 нең 22 июне беркайчан да кире кайтмаячак.

Кире кайтмасын! Кабатланмасын!

Зәринә .

Җиңү көне!

Халык бәйрәм итә.

Яз төренгән янар кояшка,

Җир чәчәкләр төзеп күкрәгенә

Йөз балкытып карый кояш та.

Батырлыгын совет солдатының

Рәхмәт белән искә алабыз.

Җиңүләрдән аның хөрмәтенә

Мәңге яшәр һәйкәл салабыз.

Булат.

Ал нурларга төренеп кояш байый,

Үткән юллар килә күңелгә,

Җиңүләрне яулап алган көннәр

Онтылмаслар гомер- гомергә.

Алыгыз , Сез, бүген бүләк итеп

Котлауларның иң- иң олысын

Каршылагыз тагын бик күп тапкыр

Якты матур Җиңү бәйрәмен.

Ветераннарга лента бәйләү

1 укучы.Назыйм

Сугыш ялкыны безнең дөньяны

Чолгап алмасын яңадан.

Сакла, сакла тынычлыкны,

Дан тынычлыкка! Дан! Дан!Дан!

Жыр “Солдатта булган диләр”

Билен кысып буган, диләр,
Бигрәк уңган, диләр;
Әллә каян күренеп тора —
Солдатта булган, диләр.

Кечеләрне кече итәр,
Олыны зурлар, диләр.
Әллә каян күренеп тора —
Солдатта булган, диләр.

Комбинезон алган, диләр,
Шинелен салган, диләр.
Шинелен салса да, солдат
Гадәте калган, диләр.

Раушания

Әгәр сугыш булса, яңадан да

Җир сыкраныр авыр ярадан

Яшь егетләр китәр яу кырына

Кайтмас өчен өйгә яңадан

Без сугышны әле онытмадык

Китмәс тә ул безнең күңелдән

Яклап калыйк җирне сугышлардан.

Саклап калыйк җирне үлемнән!

Раил

Әгәр сугыш булса тагын ятим

Калыр безнең газиз аналар

Күпме туйлар булмый калыр илдә

Тумый калыр күпме балалар.

Беребездә теләмибез кабат

Сугыш утларына керергә

Менә шуңа күрә кирәк безгә

Тынычлыкның кадерен белергә.

Җыр: “Бүген җиңү бәйрәме

Медальләр ялтырый кояшта
Ветераннар түшендә.
Күзләре яшьле булса да 
Елмаю йөзләрендә.Куш.Бүген җиңү бәйрәме,
Ачы сугыш беткән көн.
Яу кырында калганнарны
Искә ала торган көн.Парадка бара бабайлар,
Баралар очрашуга,
Бер-берсен барлап чыгарга,
Бераз елап алырга.Куш.Кайгы китерә сугышлар
Туктасын иде алар.
Тынычлыкта яшәсеннәр
Җирдә барлык балалар!Куш.

Понравилась статья? Поделить с друзьями:
  • Создание встраиваемых сценариев на языке lua
  • Солдат ?нил?ре сценарий
  • Современные персонажи на праздник
  • Создайте диаграмму сценария на основе диаграммы idef3
  • Сокровища главного волшебника сценарий