Тіл мерекесіне сценарий ?ш тілде

Материал жайлы қысқаша түсінік:

«Үш тұғырлы тіл – жарқын болашақтың кепілі» тіл күніне арналған сценарий.
Мақсаты: Тіл тазалығын сақтау, мәдениетті сөйлеу, ана тіліне сүйіспеншілігін қалыптастыру, мемлекеттік тіл мәртебесін көтеруге ат салысуға шақыру,Отанға деген сүйіспеншілік пен патриоттық сезімін ояту, үш тілдік саясатты дамыту.
1-жүргізуші: Қ. Аружан (11 А)
2-жүргізуші: Ш. Айнұр (10 А)
3-жүргізуші: А. Әділхан (9 А)
1:Армысыздар, құрметті ұстаздар мен білімгерлер,«Үш тұғырлы тіл – жарқын болашақтың кепілі »атты әдеби-сазды кешімізге қош келдіңіздер! Ел тәуелсіздігінің ең басты белгісі – оның ана тілі екені бәріне белгілі. Тіл – халықтың сан ғасырлық тарихы. Ана тілі жоқ ел мемлекет болып өмір сүруі мүмкін емес. Әлемдегі кез келген халық тәуелсіздікке ұлттық қадір-қасиетін, мәдениетін, ана тілін сақтап қалу үшін ұмтылады. Сондықтан, әрбір мемлекет өзінің ана тілін әрқашан да қастерлеп, қорғап жүреді. Ал ана тілін қорғау дегеніміз – өз ана тілінде таза сөйлеу.
2:Здравствуйте, уважаемые учителя, учащиеся! Здравствуйте, все, те кто пришел на наш праздник. Мы рады приветствовать вас в нашем уютном зале.
3:Goodafternoon, dearfriends! Our language is connected with our thought and sense. It appeared in antiquity. It’s closed to the society’s life. All languages developed under influence of economic, political and geographical conditions.

Төмендегі Ойындар, Сценарийлер толық нұсқасы емес, тек сізге танысу үшін көрсетілген, сайтқа жарияланған документтен айырмашылығы болуы мүмкін. Жүктеу үшін осы беттің төменгі жағындағы жүктеу деген жазуды басу керек

Өмірге келдім,
Анамды көрдім,
Деді ол: жаным,
Арайлы таңым.
Самал боп желпіп,
Жырымен ертіп, үйретті тынбай
Бал тілін, әнін.
Анамның тілі – айбыным менің,
Анамның тілі – ай — күнім менің!
Сүйемін байтақ елімді туған,
Сүйемін мәңгі өмірді думан.
Мектепке келдім, ұстазды көрдім,
Тыңдадым сөзін
Табынып, сүйіп.
Анамның тілі, аяулы үні
Жүрекке нұрын
Жіберді құйып.
Анамның тілі – айбыным менің,
Анамның тілі – ай — күнім менің!
Сүйемін байтақ елімді туған,
Сүйемін мәңгі өмірді думан.
I — жүргізуші: Райымбек
 Қайырлы күн! Ана тілін ардақ тұтар тіл жанашырлары!

2 — жүргізуші: Эльмира
 Армысыздар, өрлі де, асқақ рухты тәуелсіз елдің жас ұландары!
 Қазақстан Республикасы халықтарының тілдер күніне арналған «Ана тілің – арың бұл» атты мерекелік кешімізді ашық деп жариялаймыз!

  (Әнұран)
1 — жүргізуші: Сәлеметсіздер ме бүгінгі мерекенің қадірлі қонақтары! Бәріміз осы жерде дүниеге келіп, бәріміз осы таңғажайып Қазақстан мемлекетінде тұрамыз, әр алуан тілде сөйлейміз. Себебі Қазақстан көпұлтты мемлекет. Бүгінгі мейрам — тілдер күні!

2 — жүргізуші: Здравствуйте, дорогие гости нашего праздника! Жители необъятного Казахстана! Все мы родились в этой прекрасной земле, а говорим на разных языках. И все потом, что Казахстан – многонациональное государство. Сегодня мы празднуем День языков.
1 — жүргізуші: Жыл сайын қыркүйектің 22 — сінде Қазақстанда Тілдер күні атап өтіледі. Бұл бүкіл Қазақстан халқының мейрамы. Бүгінгі мерекемен құттықтау үшін алғысөз кафедра меңгерушісі Молдахмет Сейдахметовичке беріледі.
2 — жүргізуші: На основе многонационального праздника языков лежит такая идея: каждый язык – это часть духовного наследия всего человечества, а каждая культура – это бесценный вклад в мировую цивилизацию.
1 — жүргізуші. «Құлақтан кіріп бойды алар әсем ән мен тәтті күй» деп, ұлы
Абай айтқандай, құлақ құрышын қандырған әсем әннен кейін сахнаның сәнін келтірер ғажайып қазақ биін тамашалайық, халайық.
1. Әйгерімнің орындауында қазақ биі
ТОП — 12. Топ тыңдаушысы Қанаттың орындауында Адай күйі
«Земные языки»
(Татьяна ТОП — 14 — 1)
Когда с природой я наедине,
То различаю языки земные:
Беседуют деревья в тишине,
Друг с другом птицы говорят лесные.
Есть говор свой у волн вдали,
Насвистывает что — то тихий ветер…
За краткий срок, отпущенный на свете.

Так тяжко на земле без языка!
Не высказать ни счастья, ни печали…
Безмолвны горы долгие года,
О чем они, возводясь, замечали?
Все в языке: рожденье, первый шаг,
Любовь и смерть, и жизнь на новом взлете.
И если вдруг исчезнет мой язык,
То и меня вы больше не найдете!
ТОП — 13. 13 — топтың білім алушысы Асылзаттың орындауында «Қазақ елі»

1 — жүргізуші: Қазақстанда 130 — дан астам ұлттар тұрады. Олардың бәрі өз ана тілдерін сақтап сөйлеседі. Біздің Республикамызда 178 жексенбілік мектеп бар, 23 ұлттық тілдер оқытылады. Бізде неміс, корей, украин тілдерінде газеттер шығады. Солтүстік Қазақстан облысында «Полония» поляктік теледидар трансляциясы, Оңтүстік Қазақстанда өзбек теледидары жұмыс істейді. «Қазақстан» ұлттық телеарнасында және қазақ радиосында корей, ұйғыр, неміс тілінде бағдарламалар жүреді. Эфирде телерадио бағдарламалары 11 тілде жүреді. Олар: украин, ағылшын, неміс, корей, түрік, өзбек және т. б.

2 — жүргізуші: В Казахстане проживает более 130 национальностей. Нашим государством оказывается всесторонняя помощь в изучении родного языка представителям различных национальностей, проживающих в Казахстане. В республике работают 178 воскресных школ, в которых изучают 23 национальных языка. В свет выходят газеты на немецкое, корейском, уйгурском, украинском языках ( не считая на русском и казахском). В Северо – Казахстанской области осуществляется трансляция польского телевидения «Полония», а в Южно — Казахстанской области – узбекского телевидения.
В национальных программах, в том числе и на украинском, польском, английском, немецком, корейском, уйгурском, турецком, дунганском, узбекском и других языках. Каждый язык красив, интересен, своеобразен.

 Қанаттың орындауында «Әлқиса» күйі
1 — жүргізуші. Тіл — ұлттың жаны, қаны, рухы. Жансыз нәрсе – өлі нәрсе. Адам тілді ең алғаш анадан үйренеді. Адамның бойындағы бар асыл қасиеттер тіл арқылы келіп, рухани күшке айналады. Рухы күшті адам, халық ешқашан жеңілмейді. Тілін ұмытқан халық өз мәдениетін сақтап отыра алмайды. Тілімізді анамызды құрметтегендей құрметтейік.
Ортада түрікмен, орыс, ауған: хазар, тәжік, пушту, өзбек ұлттарының өкілдері: шетелдік тыңдаушылар

 1. Қуан далам қуанатын күн бүгін,
Серпіп таста мұңды дала түндігін.
Тіл туралы заңым енді күшіне,
Паш еткендей кескен жаңа кіндігін. (Мәлике – ауған қызы, хазар )
Ана тілім — ардағымсың киелім,
Саған ғана мен басымды иемін.
Ана тілім – қазақ тілім, дарасың,
Қадірлеймін, шексіз сені сүйемін.

2. Тіл ұстарту, тіл сындыру,
Сөз сиқырын, кілтін білу.
Ел мен елді елдестірер,
Естелікке ұмтылдыру. ( Мұрад — түрікмен)
Қазақ тілі – халық тілі,
Тіл аманда – халық тірі.
Өз тілінде жылағанның,
Көз жасы да – халық мұңы.

3. Тіл туралы жұрт тілеген салауат,
Тіл туралы естілмесін жаманат. (Таня — орыс)
Тіл дегенің, тіл дегенің бұл біздің –
бабамыздан қалған асыл аманат.
Туған тілім – аласармас тұғырым,
Сен құрысаң мен де бірге құрыдым.
Мерекеңді қуанышпен қарсы алам,
Ұзақ болсын туған тілім ғұмырың.
Ұйғыр халқының биі орындайтын Гүлгина
2 — жүргізуші: В нашей стране большое внимание уделяется английскому языку. Знание английского языка помогает стать грамотным, эрудированным специалистом во всех отраслях науки и техники. Сейчас наши учашиеся покажут свое мастерство владения английским языком.

 1. жүргізуші. Кафедра мақтаныштарықазақ, орыс, қытай, ағылшын тілдерін жетік білетін полиглот жастарымыз бен шетелдік тыңдаушыларға сөз кезегін береміз. Шығармашылық және филология топтарының тыңдаушылары, шетелдік бірнеше тілде құттықтайды және әндер орындайды.
Ауғанстандық тыңдаушыларының орындауында «Ватан — Отан» биі1 — жүргізуші. Кұрметті қонақтар сіздерді Тіл мерекесімен тағы да құттықтай отырып, еңбектеріңіздің жемісін көріп, бақытты өмір сүрулеріңізге шын жүректен ниетімізді білдіреміз. Келесі жүздескенше күн нұрлы болсын.
2 — жүргізуші. Мы еще раз поздравляем всех с Днем языков народов Казахстана. Желание одно породило нас давно, чтобы в мире мирно жили, чтобы с детства все дружили, чтобы братьями росли, дети матери — Земли.
«Көк тудың желбірегені» әні орындалады.

Мектеп оқушыларына арналған 22 қыркүйек – Қазақстан Республикасының халықтарының тілдер мерекесі күні қарсаңында өтетін мерекелік кештің сценарийін ұсынамыз. 

Кештің мақсаты: оқушыларды өлең оқып, ана тілі туралы ән айтуға баулу, тіл туралы мағлұматтармен бөлісу.

Көрнекілік құралдар: Танымал ғалымдардың тіл туралы айтқан ойлары жазылған плакаттар, тіл туралы слайд, Қазақстан туралы бейнероликтер. 

1-жүргізуші: Армысыздар, қымбатты қонақтар! Ұлағатты ұстаздар мен оқушылар!

Ана тілім,

Жүрегісің анамның.

Жүрек-ана,

Мен өзіңнен жаралдым.

Сағат сайын саулығыңды тілеймін,

Сенсіз мынау керегі не ғаламның!

Сенің әрбір тынысыңмен күн кешем,

Сен арқылы тіршілікпен тілдесем. 

2-жүргізуші: Бүгін 22 қыркүйек – Қазақстан Республикасының халықтарының тілдер мерекесі күніне орай өздеріңізбен қауышып отырмыз. Олай болса, мерекелік кешімізді бастайық!

Қазақстан Республикасының Мемлекеттік Әнұраны орындалады.

1-жүргізуші: Тіл – қандай ұлтта, елде болмасын әрқашан қастерлі де құдіретті. Ол әрбір адамға ана сүтімен бірге еніп, қалыптасады. Тіл — әрбір елдің жаны.

2-жүргізуші: Осыдан тура 25 жыл бұрын – 1989 жылы 22 қыркүйек күні «Тіл туралы» заң қабылданған болатын. Бұл заңда Қазақ ССР-нің мемлекеттік тілі қазақ тілі, ал орыс тілі — ұлтаралық тіл деп бекітілген еді.

Осы кезде кешке қатысушылар «Елім менің» әнін орындайды.

1-жүргізуші:  Тіл деген – алып мұхит түбі терең,

Піспегі толқын шашқан күбі ерен.

Қадірін тілдің сұра сақаулардан,

Көзіне жас алып бір күбірлеген.

Тіл деген – жарық жұлдыз аспандағы,

Арманның қиял жетпес баспалдағы.

Қадірін тілдің сұра мылқаулардан,

Көлінен ұшпай қалған қасқалдағы.

Тіл деген – адастырмас темірқазық,

Өрісі магнитінің өмірге азық.

Қадірін тілдің сұра кереңдерден,

Сөйлеуді арман еткен көңіл жазып.

Мұхтар Шахановтың сөзіне жазылған «Рух пен Тіл» әнін қабыл алыңыздар!

2-жүргізуші: Кешіміздің тізгінін көсемсөз шеберлеріне берейік!

1-оқушы: «Қазақ тілі», Мағжан Жұмабаев

Күш кеміді, айбынды ту құлады;

Кеше батыр – бүгін қорқақ, бұғады.

Ерікке ұмтылған ұшқыр жаны кісенде,

Қан суынған, жүрек солғын соғады. 

Қыран құстың қос қанаты қырқылды,

Күндей күшті, күркіреген ел тынды.

Асқар Алтай – алтын ана есте жоқ,

Батыр, хандар – асқан жандар ұмытылды!

Ерлік, елдік, бірлік, қайрат, бақ, ардың,

Жауыз тағдыр жойды бәрін не бардың …

Алтын Күннен бағасыз бір белгі боп,

Нұрлы жұлдыз, бабам тілі, сен қалдың!

Жарық көрмей жатсаң да ұзақ, кен – тілім,

Таза, терең, өткір, күшті, кең тілім.

Тарап кеткен балаларыңды бауырыңа

Ақ қолыңмен тарта аларсың сен, тілім!

2– жүргізуші: Қазақпын мен, қазақтың бөлшегімін,

Қажеті не басқаның өлшемінің?

Қазақ деген жалғыз ұлт мен боламын,

2-оқушы: Мұзафар Әлімбай

Ана! — десем ана тілі ойға оралар. 
Баладай қуанарсың тойға барар. 
Тыңдасаң көне аңыздан көркем нақыл 
Олжам да қанжығама байлап алар. 
Тере білсек бір -бір ауыз қара өлең, 
Неше миллион інжу-маржан шамамен?! 
Қанша гүлден -қазақ тілі бақшасы, 
Қандай дана өлшер қандай бағамен?! 
Ерке тіл, еркелеткіш тілім кенім: 
Еркежан, айналайын, күнім менің, 
Ақ ботам, қоңыр қозым, алтын айым, 
Қанша рет жүрек толқып, сүйінгенің! 
Ана тілім ырысты ма, кұнды ма? 
Деп сұрамас, тегін білген сұңғыла. 
Туған тілде ас қайырған сайын да, 
Оқығандай серпіліп қал бір дұға. 
Шұлғытар орыс тілді Олжастарды, 
Жарқырат қазақ тілі алмастарын. 
Халқына олжа салған айта алады, 
Кім қосты сандығыңа мен қосқанды?! 
Жұпарлы қырда алуан гүлдер таптым, 
Өміршең өзіміздің тілден таптым. 
Тіл екен жемістісі, жұпарлысы, 
Аялап халық баққан гүл мен бақтың.

 

3-оқушы: «Тамырсыздану қаупінің тұжырымдамасы», Мұхтар Шаханов

Жаһандану рухсыздығы өз жеңісін тойлауда.
Содан қазір қаншама адам бейім былай ойлауға:
“Мен қай тілде еркін сөйлеп, оқи алам, жаза алам, 
Білім, жұмыс, нан таба алам, сол тіл-менің өз анам”
Бірақ қарсы тұжырым бар осы адасқан байламға:
Біз жалқыны мойындамай, ұға алмаймыз жалпыны.
Тіршілікте бір адамды шексіз сүю арқылы
Адамзатты тану әрі сүюге жол табасың.
Және әркім шын қадірлеу арқылы өз анасын, 
Ұғар оның сатылмайтын сезімінің бағасын.
Өз ұлтыңның тілін, салтын, парқын сүю арқылы
Күллі әлемдік биікке өрлеп, ардақтайсың жалпыны.
Сан түрлі тіл меңгереміз, айдындап ой қарқыны.
Ал ғаламдық ортақ тілсіз-
Бірлік –гүлсіз, сенім –нұрсыз, 
Бірақ ана тіліңе оның түспеу керек салқыны.
Бұл табиғи жолдан айну қырсық қаупін өсірер.
Тарихың тұр санаңа өткел тастап, 
Өз тіліңе ойлау, сөйлеу тоқталған сәттен бастап
Бүкіл баба рухымен
Ұлттық, гендік-ақпараттық байланысың кесілер.
Тағдырыңнан ата мұра шамын солай өшірер.
Өз тіліңді жерсінбеудің, 
Өз анаңды менсінбедің
Арсыздығы қай дәуірде болып еді тапқырлық?
Ол –рухани мүгедектік әрі ұлттық сатқындық?
Аз қайғы ма, талабыңды түсінігің алдаса?..
Мейлі он тіл, 
Тіпті жүз тіл меңгергенің далбаса
Өз ұлтыңның тілі менен рухы
Ой-санаңа іргетас боп қалмаса.

Ән: «Анамның тілі» Сөзі Шона Смаханұлынікі, әні: Әбиірбек Тінәлиев

4-оқушы: «Үйрен ана тіліңді», Оразақын Асқар

Өз тіліңсіз көрсең де өз күніңді,

Өз тіліңсіз болсаң да асқан білімді.

Өз халқыңа бола алмайсың азамат,

Білмей тұрып туған ана тіліңді.

Әлде қалай жоғалтса ана баласын,

Бала іздеп таппай ма өз анасын.

Өгей шеше секілді өзге тіл де өгей,

Өз тіліңмен ертерек тап жарасым.

Сенде айып жоқ, тілің де емес кінәлі,

Ешкімнің жоқ болса да оған күмәні.

Үйренбесең, өз тіліңді білмесең.

Жазықсыз-ақ жазғырып ел тұрады.

Қаның жаның, қазақы ұлттық түрің бар,

Сенен үлгі алар қызың, ұлың бар.

Перзентісің еркін, азат халықтың,

Тәуелсіз ел, мәртебелі тілің бар.

5-оқушы:  «Бір досқа» Әдібай Табылды

Өзге тілді белгенге,

Білімді боп билейсің.

Кергенменен құр кеуде,

Өз тіліңді білмейсің.

Төс қаққанмен күнде сен,

Демес халқың «құлыным».

Өз тіліңді білмесең,

Неге керек білімің?!

1-жүргізуші:  Қазір дүниеде 2796 түрлі тіл қолданылады. Қолданатын жан саны 50 миллионнан асатын тіл – 13. Егер бұл тілдерді қолданатын жан санының аз-көптігіне қарай тізсек, реті мынандай болады: қытай тілі, һинді-ордо тілі, ағылшын тілі, испан тілі, итальян тілі. Бұл тілдер 65 мемлекетте мемлекеттік тіл ретінде қолданылады.

Дүниежүзінде ресми тіл саны алтау: қытай тілі, ағылшын тілі, орыс тілі, испан тілі, француз тілі, араб тілі.

2-жүргізуші:  Жалпы 6 мыңға жуық тілдің 100-і ғана мемлекеттік деген статусқа ие болған. 1989 жылы «Тіл туралы» Заң  қабылданғаннан бері қазақ тілі де осы мемлекеттердің  қатарына кіргеніне қуаныштымыз.

1-жүргізуші: Көрермен қауымға тіл туралы қызықты деректерімізді бөлісіе кеткеніміз жөн сияқты.

2-жүргізуші: Ендеше, адамзат тарихындағы көп тілді меңгерген полиглот ғалымдар мен басқа да тіл туралы қызықты фактілерімізді естеріңізге сала жүріңіздер

6-оқушы: Шығыс ғұламасы Әл-Фараби  70-ке жуық тілді меңгерген.

Ұлы Абай орыс-қазақ тілдерімен қатар парсы, араб тілдерін меңгерген. Орыс тілін орта жастан асып барып, кеш меңгерген.

7-оқушы: А.С.Пушкин француз, ағылшын, неміс, итальян, испан, латын, грек, славян тілдерін білген. Көне еврей тілін зерттеген.

Луначарский испан тілін 57 жасында үйренген екен.

8-оқушы: Профессор Құдайберген Жұбанов көп тіл білген кісі. Тіпті ана тілімізді салыстырмалы жүйемен үйренуге де, зерттеуге де себі бар деп жапон тілін де игерген.

Кибернетика “атасы” деп есептелетін Норберт Винер 13 тілді зерттеген.

9-оқушы: Люксембург халқының түгелге жуығы төрт тілде еркін сөйлей алады, әсіресе, жастары. Ең бастысы, Люксембург балалары мектепке дейін төрт жастан бастап тегін ана тілінде, екінші сыныптан бастап француз тілінде оқиды. Ағылшын тілі алтыншы сыныптан басталады.

10-оқушы: Дүниедегі барлық аударма шығармалардың 33% ағылшын тілінен аударылса, 15 % – француз тілінен, ал 1%  неміс тілінен аударылады.

1-жүргізуші: Олай болса, құрметті оқушылар, тілді үйрену ешқашан кеш емес. Ол үшін тек ниет пен еңбектену ғана қажет.

2-жүргізуші: Бүгінгі кеш көңілдеріңізді біраз серпілтіп, тың мағлұматтар берді деген үміттеміз.

1-жүргізуші: Уақыт бөліп, көңіл қойып тыңдағандарыңыз үшін көп рақмет!

Кеш Ескендір Хасанғалиевтің «Атамекен» әнімен салтанатты түрде жабылады.

I — жүргізуші:
Қайырлы күн! Ана тілін ардақ тұтар тіл жанашырлары!

II — жүргізуші:
Армысыздар, өрлі де, асқақ рухты тәуелсіз елдің жас ұландары!
Қазақстан Республикасы халықтарының тілдер күніне арналған салтанатты жиынды ашық деп жариялаймыз!

(Әнұран)

І – жүргізуші:
Қайта туды қазағымның ай – күні,
Күннен – күнге асар ма екен айбыны?
Жетпіс жылда өтті талай кешуден,
Қатар көріп шаттық , табыс, қайғыны.

ІІ – жүргізуші:
Қазақпын мен, қазақтың бөлшегімін,
Қажеті не басқаның өлшемінің.
Қазақ деген жалғыз ұлт мен боламын,
Енді міне жетеді көпке үнім.

І – жүргізуші:
Ана тілі — әр адамның өз ұлтының жан дүниесі мен мәдениетінен ғасырлар бойы жиған рухани азығынан нәр алатын кіндік тамыры.

ІІ – жүргізуші:
Біздің ана тіліміз – Қазақ тілі. Ол тек отбасы , ошақ қасының ғана тілі емес, мемлекеттік тіл!

І – жүргізуші:
22 – қыркүйек – Қазақстан Республикасы халықтарының тілдер мерекесі. Бұл – барша елге ортақ, жалпы халықтық мереке, барлық ұлт өкілдеріне көрсетілген құрмет.

ІІ – жүргізуші:
Бүгінде Қазақстан Республикасының Тіл туралы Заңына 20 жыл толып отыр.
(пауза жасалады.)

І – жүргізуші:
Ерлік, елдік, бірлік, қайрат, бақ — ардың,
Жауыз тағдыр жойды бәрін не бардың.
Алтын күннен бағасыз бір белгі боп,
Нұрлы жұлдыз, бабам тілі , сен қалдың.

ІІ – жүргізуші:
Қазақ халқы бар тарихын көшіп жүріп өткізсе де, батпаққа батырмай, құмға шашпай, жұртына қалдырмай, шабындыға алдырмай, барлық жинаған сөз байлығын, күйі мен жырын бізге жеткізді.

…Толғауы тоқсан қызыл тіл,
Сөйлеймін десең өзің біл… (дауыс, фон)

Нұртуғанның термесі «қанекей тілім сөйлеші»
1.Осы жерде терме орындалады.
2.Термені айтқан адам Абыз кейпінде Тілді аманаттайды.
Сахналық көрініс:
І оқушы: (сахна сыртынан дауыс)
Мен заманымда қандай едім? Мен ақын, шешен, ділмар бабаларыңның бұлбұлдай сайраған тілі едім. Мөлдір судай таза едім. Жырға соққан толқындай екпінді едім. Мен наркескендей өткір едім.
Енді қандаймын?
Кірленіп барамын, былғанып барамын. Жасыдым, мұқалдым.
Мен не көрмедім?
Маған әкеліп араб пен парсыны қосты. Бертін келе шүлдірлетіп ноғайды, былдырлатып орысты араластырды. Бір күндерде мені мүлде жоқ қылғысы келгендерде болды. Өліде үшбақы болғыр Абайға өкпем жоқ. Тіріде маған ара түсушілер аз болды. Мен жылы сөзді, алдымен айналып кетейін, осы күнгі Ахмет деген кісіден ғана естідім.

Төле би:
Жасыма!
Уа, халқым!
Көсіле шабар жерің бар!
Тау көтерген елің бар,
Қол бастайтын ерің бар.
Атадан қалған сара жолың бар,
Сөз қадірін біліңдер!

ІІ оқушы: (сахна сыртынан дауыс)
Төңкеріске шейін көрмегенім қалған жоқ. Төңкеріс болмаса, бейшара Қазақ менен айырылатын да шығар деп едім.
Төңкеріс болды. Қазақтың көзі ашылды. Қазақтың көзі ашылған соң, менің де күнім туды ғой деп қуанушы едім. Молдалардың тілмаштардың қол жаулығы болудан құтылдым ғой деп ойлаушы едім. Оның үстіне Қазақ тілі – мемлекеттік тіл болсын деген заң шықты. Төбем көкке төрт елі жетпеді. Бірақ не керегі бар, босқа қуанған екенмін…

Қазыбек би:
Налыма!
Біз Қазақ деген мал баққан елміз. Бірақ ешкімге соқтықпай, жай жатқан елміз. Елімізден құт береке қашпасын деп, жеріміздің шетін жау баспасын деп, найзаға үкі таққан елміз. Ешбір дұшпан басынбаған елміз. Басымыздан сөзді асырмаған елміз!

ІІІ оқушы: (сахна сыртынан дауыс)
Жанның бәрі теңдік алып жатқан кеңес үкіметінің тұсында менің бұтымды бұт, санымды сан қылып, кім көрінген созғылай бастады. Өзгені не қылайын, отаршылдық саясатын қолданбас-ау дейтін білім кеңесі екеш білім кеңесі де мен аямады.

Әйтеке би:
Тамыры суда тұрса да
Уақыты жеткенде
Қурамайтын құрақ жоқ.
Тек жақсыдан өлмейтін сөз қалады.

3.8 – сынып оқушысы «Қазақ тілі туралы» өлең оқиды.

І – жүргізуші:
Туған тілім! Тас бұлақтың тұнығы да сенде!

ІІ – жүргізуші:
Туған тілім! Ана сүтінің жұғымы да сенде!

І – жүргізуші:
Туған тілім! Райхан гүлдің жұпары да сенде!

ІІ – жүргізуші:
Туған тілім! Мәжнүн ғашықтың іңкәрі де сенде!

І – жүргізуші:
Туған тілім! Қыран құстың жанары да сенде!
(Пауза жасалады.)

І – жүргізуші:
Қазақстан – көп ұлтты мемлекет. Көп ұлтты мемлекет үшін мемлекеттік тіл өте қажет.

ІІ – жүргізуші:
Мемлекеттік тіл-көп ұлтты елдің барлық халқын саяси-мәдени бірлікке ұйымдастырудың басты құралы.

І – жүргізуші:
Олай болса, Қазақ тілін жете білу арқылы біздер өнер мен білімнің, мәдениет пен ғылымның биігіне жетіп, өз халқымыздың өткен – кеткенін зерделеп, оны әлемге таныта аламыз. Өз тілімізді құрметтеу арқылы басқа тілді де үйреніп, мәдениетін қадірлейміз.

ІІ – жүргізуші:
Елімізде Қазақ тілінің мәртебесін өсіріп, мемлекеттік тілді қастерлеп, мемлекеттік тілдің өз тұғырына қонуына атсалысып жүрген өзге ұлт өкілдері қаншама.

І – жүргізуші: (қонаққа сөз беріледі)
Құттықтау сөз
Еремина Любовь Феодоровна

1. орыс,ағылшын тілінде өлең оқылады
2. ән «Құс жолы»
І – жүргізуші:
Біз – ежелден ер деген даңқы шыққан халықпыз!

ІІ – жүргізуші:
Біз — ел бірлігі жолында әрқашан намысын бермеген халықтың ұланымыз!

І – жүргізуші:
Біз – алтын күн бедерленген көк байрақты әлем биіктерінде желбіреткен бейбітшіл елдің азаматымыз!

ІІ – жүргізуші:
Біз – кең байтақ жерінде бірлігі жарасқан алуан ұлт ұлыстан тұратын бір тұтас халықпыз!

І – жүргізуші:
Біз – атадан мұраға қалған қасиетті тілімізді қадірлей білетін ұрпақпыз!

ІІ– жүргізуші:
Ана тілі – біздің ар-ождан, адамгершілігіміздің айнасы. Адам ана тілімен бақытты, Ана тілімен асқақ .

І – жүргізуші:
Бұл жанды тіл – менің азат тілім,
Жадымда талмай самғар қанат тілім.
Жыры — қуат, сөзі – ана уызындай,
Бірге: Жасай бер, ана тілім – Қазақ тілім!

ІІ– жүргізуші:
Тіл мерекесі аясында ұйымдастырылған шараларға атсалысып, қатысуларыңыз сұралады.
Жоспармен таныстырып шығу.

Ән «Атамекен»

І – жүргізуші:
Ана тіліміздің мәртебесі асқақтай берсін!

ІІ– жүргізуші:
Ана тіліміз тек биіктерден көрініп, өркендей берсін!
Салтанатты жиынды жабық деп жариялаймыз.

Тақырыбы: «Тілім менің-тірегім»
Мақсаты: Жас  ұрпақты ана тілінің қадір-қасиетін түсіне білуге шақыру. Ана тілін сүюге, ана тілін ардақтай білуге тәрбиелеу. Мемлекеттік тіл мәртебесін көтеруге ат салысуға шақыру,тіл тазалығын сақтау, мәдениетті сөйлеу.
Көрнекілігі: қанатты сөздер, суреттер, мадақтау қағаздары.
Әдісі: Мерекелік іс-шара.
Барысы:
Жүргізуші: Б. Момышұлы атамыз: «Тілін білмеген-түбін білмейді» деген. Шынында, тілін білмеген   адам өз халқының тарихын, дәстүрін, мәдениетін өз тілінде сезініп, терең бойлай алмаса, ол қасіретемес пе? Сондықтан әр адам ана тілін көзінің қарашығындай сақтауға, білуге тиіс. Болашағымызды баянды етер қаруымыз-тіліміз. Ана тілімізді құрметтей білейік.

Армысыздар, құрметті тәрбиешілер мен бала бақша қызметкерлері! Бүгінгі «Тілім менің-тірегім» атты мерекелік іс-шараны ашық деп жариялаймын!

Сәлем – сөздің анасы, сөз атасы

Ұстаздардың қабыл болсын батасы

Қол соғып ортамызға тарландарды

Шақырсақ, болмас сөздің еш қатесі – деп сайысқа қатысушыларды ортаға шақырайық.

1 топ: «Ана тілі»

2 топ: «Тапқырлар»

Қош келдіңіздер сайыскерлер!

Алаулаған алабынан нұр тамып.

Қазақ елін бүкіл дүние жүр танып,

Көк байрағың желбірейді төрінде

Әнұраның тұр көгінде шырқалып.

Мемлекеттік  Гимн орындалады.

Жарысты бастамас бұрын сайысқа әділ бағасын беретін әділ қазылар алқасымен таныстырып өтейін:

Ана тілім – ерлігім

Aна тілім – елдігім

Ана тілім — болмаса,

Бүтінделмес кемдігім – деп Қадір Мырза Әли жырлағандай тіл мерекесіне байланысты өткізгелі отырған сайысымыздың бөлімдерімен таныстырып өтейін. Сайыс 7 — кезеңнен тұрады. Әр кезең бойынша топтардың жауап берулеріне байланысты 1 — 5 ұпайлармен бағаланады.

1 кезең. Таныстыру (сәлемдесу)

2 кезең. Топтың ұраны.

3 кезең. Мақал сөздің мәйегі (мақал-мәтел)

4 кезең. Мимика

5 кезең. «Бәйге» (сұрақ жауап)

6 кезең. «Сөз құра, тез құра»

7 кезең. Топтық өнер көрсету.

Жүргізуші:

Беташарын сайысымыздың бастайық,

Көрерменді бір серпілтіп тастайық.

Таныстырсын әр топ өздерін,

Өнеріне ду қол соғып қостайық.

I — кезең: Әр топ өздерін таныстырады.

II-кезең: Ұраны

Әділ қазылар алқасы сайыскерлерімізге тиісті ұпайларын берулеріңізді сұраймыз.

Жүргізуші:

Бала тілін дамытуда халық ауыз әдебиетінің маңызы зор. Сондықтан мақал-мәтел айтудың маңызы өте жоғары деп санаймыз.

III-кезең: Мақал-мәтелді жалғастыру.

1 — топ

1. Тіл тас жарады, тас жармаса … (бас жарады).
2. Дәлелсіз сөз … (желмен тең).
3. Ине көзінен сынады, … (шешен сөзінен сынады).
4. Піл көтермегенді, … (тіл көтереді).
5. Сөз тапқанға … (қолқа жоқ).
6. Жеті жұрттың тілін біл, (Жеті түрлі ілім біл).
7. Шебердің қолы ортақ, … (шешеннің қолы ортақ).
8. Қаһарлы сөз … (қамал бұзар).
9. Бас кеспек болса да, … (тіл кеспек жоқ).

Айтылған сөз, атылған … (оқпен тең).

2-топ

1. Бал тамған тілден … (у тамған).
2. Тауды, тасты жел бұзар, … (адамзатты сөз бұзар).
3. Жақсы сөз … (жарым ырыс).
4. Жақсы байқап сөйлер, … (жаман шайқап сөйлер).
5. Тіл қылыштан … (өткір).
6. Ана сүті бой өсіреді, ана тілі … (ой өсіреді).
7. Жыланның уы тісінде, адамның уы … (тілінді).
8. Көре-көре көсем боларсың, сөйлей-сөйлей … (шешен боларсың).
9. Тілден артық … (қазына жоқ).

Сүңгі жарасы бітер, … (тіл жарасы бітпес).

Әділ қазылар алқасы сайыскерлерімізге тиісті ұпайларын берулеріңізді сұраймыз.

IV-кезең:

Қуан халқым, күшіне енді «Тіл заңы»

«Сүйінші» деп ақын ұлың жырлады.

Ел елдігі бағаланар тілімен,

Сол арқылы құлпырады гүл бағы.

Сайысымыздың келесі 4 — ші бөлімі мимика сайысы.

Үстелден тапсырма карточканы ала отырып, берілген сөзді мимикамен түсіндіру қажет.
1. Домбыра

2. Дәптер

3. Стакан

4. Тиын

5. Ноутбук

6. Арыстан

7. Ағаш

8. Теледидар

9. Доп

10. Маймыл

Әділ қазылар алқасы сайыскерлерімізге тиісті ұпайларын берулеріңізді сұраймыз.

Жүргізуші:

Қазақтың түрлі — түрлі дәстүрі бар,

Оның сырын ашқанға жұрт қызығар.

Жауабын табама екен сайыскерлер

Сол себептен қоятын сұрақта бар.

V — кезең «Бәйге» бұл бөлімде сайыскерлер қойылған сұрақтарға нақты әрі тез жауап берулері тиіс.

1-топқа:

1. ҚР қашан тәуелсіздік алды? (1991 ж. 16 желтоқсан).
2. Қазақтың тұңғыш ғарышкері кім? (Тоқтар Әубәкіров).
3. Тіл туралы заң қашан қабылданды? (1997 ж 11 шілде).
4. «Көксерек» әңгімесінің басты кейіпкері? (Құрмаш).
5. Қандай ұлттық тағамдарды білесің? (қазы-қарта, жал-жая, бесбармақ, қымыз, шұбат).
6. Үстеудің неше түрі бар? (7).
7. «Қазақ хрестоматиясын» жазған кім? (Ы.Алтынсарин).
8. Күй атасы кім? (Құрманғазы).
9. «Орфография» қай елдің сөзі? (грек).
10. Қазақ тілі қай тілдер тобына жатады? (түркі тілдес).

2-топқа:

1. Қазақ тілі алғаш мемлекеттік мәртебесін қай жылы алды? (1989).
2. Абайдың туған жылы? (1845).
3. Қазақ даласының жарық жұлдызы? (Шоқан).
4. Ақылды сөзінің түбірі? (ақыл).
5. Қазақ алфавитін жасаған ғалым кім? (А.Байтұрсынов).
6. Ұлттық киімдер қалай аталады? (тақия, бешпент, қамзол, сәукеле, тон, ішік, кимешек т.б.).
7. Беташар қашан айтылады? (келін түскенде).
8. Тұңғыш кемеңгер? (Ыбырай).
9. Алғашқы романист жазушы кім? (М.Дулатов «БақытсызЖамал»).
10. Қазақ халқының салт-дәстүрлерін ата? (шілдехана, бесік той, тұсау кесу, құда түсу, келін түсіру, қыз ұзату т.б.).

VI-кезең.

«Сөз құра, тез құра»

Тауды биік деме сен,

Талаптансаң шығарсың.

Жауды мықты деме сен,

Білімді болсаң, жығарсың-дегендей, келесі сайысқа кезек жетті.

Қатысушыларға 2 әріптен беріледі. Жүргізушінің тапсырмасын шешіп, сол сөзді құрау.

1-топқа. Қ. О. Й. Т. А. С.  (Қ-Т), (О-А),  (Й-С).

• Кішкене ғана бойы бар,

Айналдырып киген тоны бар.       (қой)

• Өлі табиғат. (тас)
• «Күт» сөзінің синонимі.       (тос)
• Үйдегі мереке. (той)
• Жұп сөзіне қарама-қарсы сөз. (тақ)
• Ұр немесе… (соқ)

2-топқа. Б. А. С. Е. Л. Қ.  (Б-Л), (А-Е), (С-Қ)

• Дене мүшесі. (бас)
• Өте жақсы. (бес)
• Қолыңды қалтаңа (сал), тоңасың.
• Араның тамағы. (бал)
• Ешкінің төлі. (лақ)
• Өте кір. (лас)

Рахмет, сайысымызды ары қарай жалғастырайық.

VII-кезең.

Өнерліге кім жеткен,

Әр салада небір өнер көрсеткен.

Келесі кезеңді біз бастайық,

Өнерлінің әрқашан да өрісі кең – дей келе әр топ өздерінің өнерлерін паш етеді.

Жүргізуші: Міне сайысымызда өз мәресіне таяп қалды. Терең ойды аядай қалыпқа сыйғызып, «Тоқсан ауыз сөздің тобықтай түйінін» жинақтап, сайысымызды қорытындылап жеңімпаз топты анықтау үшін қазылар алқасына сөз кезегін береміз.(Әділқазы алқалары жеңімпазды анықтайды, сайысқа қатынасқан топтарды марапаттайды)

Жүргізуші: Міне осылайша «Тілім менің-тірегім» атты сайысымызда өз мәресіне де келіп жетті. Тіл әр ұлттың қайталанбас байлығы. Тіл бар жерде ұлт та, елде, жерде болмақ. Тілден артық қазына, тілден артық қасиет жоқ екеніне көз жеткіздік. Көңіл қойып тыңдағандарыңызға көп — көп рахмет!

Есіл ауданының №3 «Балбөбек » «Бөбек-бала бақшасының» қазақ тілі мұғалімі Исмаилова Гульбану Тулешовна

Жүргізуші: Сәлеметсіздер ме әріптестер ,қонақтар! Сіздерді Қазақстан Республикасының Тілдер күні мерекесімен шын жүректен 

құттықтаймыз.

Бәрімізге 22 — қыркүйек тілдер мерекесі. Сондықтан біз де бүгін тілдер мерекесіне арнап

«Тіл халық-қазынасы» атты сайысымызға қош келдіңіздер.
Тіл – қай ұлтта, қай елде болса да қастерлі, құрметті. Ол әрбір адамға ана сүтімен бірге еніп, қалыптасады. Тіл байлығы – әрбір елдің ұлттық мақтанышы.

Өзі ана тілін қадірлеп, қастерлемейтін адам жоқ.
«Халықтың мәңгі ғұмыры — оның тілінде.

Әрбір тіл өз халқы – ұлы»,- деген Шыңғыс Айтматов, айтқандай!
Сондықтан, әр адам өзінің ана тілін қорғай да, құрметтей де білуге міндетті.

Ведущий Наш Президент Нурсултан Назарбаев поставил перед нами задачу: говорить на 3х языках: казахском, русском и английском, не забывая при этом и своего родного. Это прекрасно, ведь знание языков — это наше богатство!

Каждый язык – это целый мир.

Язык не только предмет для изучения, а живая душа народа, его радость, боль, память, сокровище

Жүргізуші:

22 қыркүйек Қазақстан халықтарының тілдер күні.

Тіл – халықтың жаны, сәні, тұтастай кескін келбеті, болмысы.

Адамды мұратқа жеткізетін – ана тілі мен ата дәстүрі.

Қазақстан – көп ұлтты мемлекет.

Құтты болсын бәріңе ,

Тілдер күні-мереке!

Қазақстан жерінде

Болсын бірлік ,береке

Ведущий:Язык – благополучие народа, он воздействует объединению и сплочению наций. Является средством воспитания и опорой связывающей взаимоотношения людей. День языков – признак дружбы, родства и единства всех граждан страны. Дружба народов, взаимопонимание и сотрудничество – главная опора строительства нового Казахстана.

Ведущий:У казахов есть древний и поныне живущий обычай:раздавать «шашу» во время большого праздника.В его его основе лежат пожелание «Будьте счастливы!»Пусть в вашем доме будет изобилие,царит мир и благополучие. 

Жүргізуші:бүгін бізге аудандық балалар кітапханасынан келген қонаққа

Зауреш Уәлиханқызына сөз беріледі. «Кел,балалар,оқылық» көрмесі туралы мәлімет береді.

1-   топ «Қырандар» 2-топ «Тұлпарлар»

Ойын шарты бойынша топ өздерін таныстырады:

1.«Біз Қыранбыз, әрқашанда биікте ұшамыз, сайыстада биіктен көрінеміз». 
2.«Біз тұлпармыз, жарыста алдымызға жан салмаймыз».                                             

  1-сайыс «Қазақ халқының рәміздері»1 конкурс. «Символы государства».

Вопрос задаётся каждому участнику, если не отвечает, ход переходит другому.

1-топ (сұрақтары)

1. Перечисли всё, что входит в фонд государственных символов. (герб, флаг, гимн, национальная валюта, границы, название государства)

2. Что значит слово «гимн»? (торжественная песня)

3. Какой цвет в наших государственных символах олицетворяет мир, спокойствие, благополучие? (небесно-голубой (божественный) цвет)

4. Что символизирует парящий орёл на флаге? (независимость, гордость, честь свободолюбивого казахского народа)

5. Какие два цвета присутствуют на гербе РК? (золотой и сине-голубой)

6. Что изображено по краям герба РК? (головы крылатых коней-единорогов)

7. Что находится в центре герба? (шанырак)

2-топ сұрақтары

1. Как называется национальная валюта Казахстана? (тенге)

2. Как называется наше государство? (Республика Казахстан)

3. Какой город является столицей нашего государства? (Астана)

4. Что располагается вертикально на нашем флаге? (орнамент)

5. Что символизирует солнце в центре флага и лучи солнца на гербе? (добро, богатство, процветание народов Казахстана)

6. Что такое шанырак? (верхняя сводчатая часть юрты)

7. Что в государственном гербе олицетворяет высокие помыслы народа, его мечту о лучшем будущем страны, стремление к идеалам? (звезда)

2-сайыс 2 конкурс. «Қазақшаңыз қалай?».

Дать перевод того слова (заранее готовятся), которое попадётся по жребию (на выбывание – неправильно перевёл — выбыл)

1-топқа

Язык

Зубы

Губы

Слово

Пословица

Поговорка

Независимомть

Государство

Стихотворение

Книга

2-топқа

Рассказ

Сказка

Песня

Урок

 Народ

Дружба

Человек

Земля

Мир

Труд

3 конкурс «. Воспроизведите пословицы полностью».

1-топқа

Дым – огонь,   коса – камень,   журавль – синица,

·         Дыма без огня не бывает

·         Как коса на камень

·         Лучше журавль в небе, чем синица в руках

2-топқа

Друг – беда,  шило – мешок,  волк – лес

·         Друг познаётся в беде

·         Шило в мешке не утаишь

·         Волков бояться в лес не ходить

4-сайыс «Полиглот сайысы.»
« Тіл — өнер» Мен ұнатқан үш пән» Мақал — мәтелді жасырын тұрған сөзді тауып, қазақ, орыс, ағылшын тілдерде.
1 — топқа
1. Бірлігі жарасқан……. бұзылмас. (Ел — страна — country) (кантри)
2. Татулық — табылмас….(бақыт — счастье — happiness) (хэпинес)
3….. — ұлы қару(сөз — слова — word(ворд)

2 — топқа
4. Адамды…….. үйретеді(өмір — жизнь — live) (лайв)
5…….. — таптырмас байлық (еңбек — труд — work) (ворк)
6…….- байқап сөйлер(жақсы — хорошо — gut) (гут )

5 «Ән шашайық» сайысы «Сендер бастандар,біз қостаймыз»

6 . «Кім жылдам?»«Кто быстрей?»

Вам необходимо определить, что означают предложенные фразеологизмы

1 топқа:

·         Белая ворона – отличается резко от остальных

·         Строить воздушный замок – невыполнимый план, несбыточные мечты

·         Зарубить на носу – твёрдо запомнить

·         Ахилесова пята – уязвимое место

·         Топорная работа – грубая работа

·         Бить баклуши – бездельничать

·         Играть на нервах – раздражать

·         Обвести вокруг пальца – ловко обманывать

·         На всех парусах – очень быстро

·         Вольная птица – человек не от  кого независящий

2 топқа

·         Считать ворон – думать о своём

·         Дать руку на отсечение – твердо заверить о чём – то

·         Родиться в рубашке – быть удачливым

·         Хоть глаз выколи – совершенно темно, ничего не видно

·         В два счёта – очень быстро

·         Спустя рукава – плохо, лениво

·         Трудиться в поте лица – делать что – то с большим усердием

·         Битый час – довольно долго

·         Ветер в голове – легкомыслен, несерьёзен

·         Жевать мочалку – говорить нудно и  бестолково

7  конкурс – «Чей портфель тяжелее»

  Командам выдаются макеты портфелей с листками бумаги. Участники в течении 1 минуты должны записать как можно больше слов существительных, начинающихся на одну букву алфавита.

Капитаны по жребию вытягивают свою букву.

Әділқазылар алқасы кеңес жасағанша мақал-мәтелдер жарысын жасайық.

Кұрметті әріптестер ,қонақтар сіздерді Тіл мерекесімен тағы-да құттықтай отырып, еңбектеріңіздің жемісін көріп, бақытты өмір сүрулеріңізге шын жүректен ниетімізді білдіреміз. Келесі жүздескенше күн нұрлы болсын.

конкурс. «Символы государства».

Вопрос задаётся каждому участнику, если не отвечает, ход переходит другому.

1. Перечисли всё, что входит в фонд государственных символов.

2. Что значит слово «гимн»?

3. Какой цвет в наших государственных символах олицетворяет мир, спокойствие, благополучие?

4. Что символизирует парящий орёл на флаге?

5. Какие два цвета присутствуют на гербе РК?

6. Что изображено по краям герба РК?

7. Что находится в центре герба?

8. Как называется национальная валюта Казахстана?

9. Как называется наше государство?

10. Какой город является столицей нашего государства?

11. Что располагается вертикально на нашем флаге?

12. Что символизирует солнце в центре флага и лучи солнца на гербе?

13. Что такое шанырак?

14. Что в государственном гербе олицетворяет высокие помыслы народа, его мечту о лучшем будущем страны, стремление к идеалам?

2 конкурс. «Қазақшаңыз қалай?».

Дать перевод того слова (заранее готовятся), которое попадётся по жребию (на выбывание – неправильно перевёл — выбыл)

Язык

Зубы

Губы

Слово

Пословица

Поговорка

Независимомть

Государство

Стихотворение

Книга

Рассказ

Сказка

Песня

Урок

 Народ

Дружба

Человек

Земля

Мир

Труд

3 конкурс «. Воспроизведите пословицы полностью».

Дым – огонь,   коса – камень,   журавль – синица,

Друг – беда,  шило – мешок,  волк – лес

5-сайыс «Полиглот сайысы.»
« Тіл — өнер» Мен ұнатқан үш пән» Мақал — мәтелді жасырын тұрған сөзді тауып, қазақ, орыс, ағылшын тілдерде.
1 — топ
1. Бірлігі жарасқан……. бұзылмас.
2. Татулық — табылмас….
3….. — ұлы қару.

2 — топ
4. Адамды…….. үйретеді.
5…….. — таптырмас байлық .
6…….- байқап сөйлер.

Вам необходимо определить, что означают предложенные фразеологизмы

1 команда:

·         Белая ворона –

·         Строить воздушный замок –

·         Зарубить на носу –

·         Ахилесова пята –

·         Топорная работа –

·         Бить баклуши –

·         Играть на нервах –

·         Обвести вокруг пальца –

·         На всех парусах –

·         Вольная птица –

2 команда:

·         Считать ворон –

·         Дать руку на отсечение –

·         Родиться в рубашке –

·         Хоть глаз выколи –

·         В два счёта –

·         Спустя рукава –

·         Трудиться в поте лица –

·         Битый час –

·         Ветер в голове –

·         Жевать мочалку –

Мероприятие –для детей в рамках «Недели языка»

Цель: Познакомить детей с «Международным днем языка». Дать понятие, что такое язык .Развивать у детей любознательность и интерес к языкам. Воспитать уважение и любовь к родному языку, а также к другим языкам.

Ведущий:Уважаемые коллеги,дети сегодня мы собрались на праздник посвященное ко дню языков.

Ежегодно 22 сентября в Казахстане отмечают День языков:Это общий праздник народов Казахстан.

Құтты болсын бәріңе ,

Тілдер күні-мереке!

Қазақстан жерінде

Болсын бірлік ,береке

Ведущий:Вопросы:

— Какие бывают языки?

— Почему люди учат языки других народов?

Загадка:

Всегда во рту, а не проглотишь.

(язык)

Ведущий:Язык-это самое великое творение человека.Трудно было бы ,если бы язык исчез.Слово самое совершенное средство общения.

Ведущий:Давайте ребята поздороваемся со всеми на разных языках.

На казахском языке –сәлеметсіз бе!

На русском языке –здравствуйте!

На украинском языке -здоровеньки булы!

На узбекском языке-салам алейкум!

На татарском –исянмесез!

На азербайджанском — салам алейкум!

2 эстафета «От носа к носу»
(Участвуют 2 команды по 6 человек. Первые номера надевают пустой спичечный коробок без дна себе на нос. Под весёлую музыку дети передвигаются лёгким семенящим шагом до ориентира( руки согнуты в локтях),обходят его, возвращаются в свою команду и передают коробок следующему участнику, желательно-без помощи рук).

Викторина

1.Государственные символы РК? (флаг,герб,гимн)

2.Национальная валюта (Тенге)

3.Состязание акынов (Айтыс)

4.Первый летчик –космонавт РК (Тоқтар Аубакиров)

5.Национальное жилище казахов? (юрта)

6.Национальный напиток из кобылье молока. (кумыс)

7.Национальные спортивные игры (Байга,көкпар).

8.Какой язык в республике считается государственным? (казахский).

9.Столица республики Казахстан. (Астана).

«Арқан тарту» ойыны.

Ведущий: ребята, я буду читать пословицы о дружбе,а вы продолжите их.

1.Друг познется в … «беде)

2.Нет друга –ищи-а найдешь,- …. (береги)

3.Не имей сто рублей,а имей … (сто друзей)

4.Скажи мне ,кто твой друг,и я скажу ,… (кто ты)

Игра-эстафета «Скучно так сидеть» 
(Дети-10 человек-сидят на корточках вдоль одной линии. На противоположной стороне от них стоят стулья-на один меньше. Дети проговаривают стихотворение: Скучно, скучно так сидеть, Друг на друга всё глядеть. Не пора ли пробежаться, И местами поменяться? Как только последние слова сказаны, дети бегут вперёд, стараясь занять свободный стульчик. Тот, кто остаётся без стула, выбывает. Потом убирают 2 стула. Всё повторяется до тех пор, пока победитель не займёт последний стул). 

Игра «Ұшты-ұшты» (летит-летит)

Ведущий произносит название той или иной птицы,прибавляя «ұшты-ұшты» (т.е летит-летит» и одновременно машет руками.Все играющие повторяют его движения.Один раз,другой,третий,но ведущий вдруг произносит ,к примеру «баран».

Если кто-то ,поддавшись на его уловку,опять замахал руками ,придется ему нести какое нибудь шутливое «наказание» например спеть.

«Бәйге» жарысы

А сейчас ребята предлагаю вам поиграть в игру-разминку «Хорошо»

Хорошо ,что солнце светит ? (изображают солнце).

Хорошо ! (Хлопают в ладоши).

Хорошо,что дует ветер ? (изображают ветер)

Хорошо ! (Хлопают в ладоши).

Хорошо идти с друзьями (Шагают)

Хорошо ! (Хлопают в ладоши).

Хорошо прижаться маме?

Хорошо ! (Хлопают в ладоши).

Хорошо кружиться в танце?

Хорошо ! (Хлопают в ладоши).

Хорошо быть казахстанцем?

Хорошо ! (Хлопают в ладоши).

«Айгөйлек» биі.

Ал ,енді іс-шарамыз аяқталды келесі кездескенше.

2 эстафета «От носа к носу»
(Участвуют 2 команды по 6 человек. Первые номера надевают пустой спичечный коробок без дна себе на нос. Под весёлую музыку дети передвигаются лёгким семенящим шагом до ориентира( руки согнуты в локтях),обходят его, возвращаются в свою команду и передают коробок следующему участнику, желательно-без помощи рук).

Ведущий: Молодцы, вот теперь мы точно заметили, что делиться с друзьями вы можете, и делаете это с большим удовольствием. 

Игра-эстафета «Скучно так сидеть» 
(Дети-10 человек-сидят на корточках вдоль одной линии. На противоположной стороне от них стоят стулья-на один меньше. Дети проговаривают стихотворение: Скучно, скучно так сидеть, Друг на друга всё глядеть. Не пора ли пробежаться, И местами поменяться? Как только последние слова сказаны, дети бегут вперёд, стараясь занять свободный стульчик. Тот, кто остаётся без стула, выбывает. Потом убирают 2 стула. Всё повторяется до тех пор, пока победитель не займёт последний стул). 

Сценарий праздника на День языков
«Тілдер әлеміне саяхат»

Звучит музыка /видео ролик/
Слайд 1
1 ведущий
Армысыздар, кұрметті ұстаздар және балалар. Бүгінгі мерекеге қош келіпсіздер.
Арайлап таң атты
Алтын сәуле таратты
Жарқырайды даламыз
Қайырлы таң балалар
Қайырлы таң қонақтар!
Ребята, ежегодно 22 сентября все жители необъятногоКазахстана отмечают День языков. Мы родились в этой одной стране, а говорим на разных языках. И все потому, что
Казахстан – многонациональное государство. Вот и мы с вами сегодня празднуем День языков народов Казахстана и начнем наш праздник с исполнения Гимна.
звучитгимн
Учитель англ
Good afternoon dear guests teachers and pupils Good afternoon everybody who has come to our party. We are very glad to see you here. Today is the day of languages. Let,sstart.
Слово для поздравления предоставляем директору нашего сада Гульнар Курмашевне
Учитель англ
Мы поздравляем всех с Днем языков народов Казахстана. И надеемся, что вам будет интересно провести это время с нами. А для начала предоставим слово нашему уважаемому директору.

Учитель каз.языка: Наш президент Нурсултан Назарбаев утверждает: «Нужно, чтоб был один язык народов разных стран,
И это несомненно, — язык Дружбы». Бүгінгі біздің мерекемізді
Ересек «Б» тобының тәрбиеленушілері «Достық» әнімен жалғастырады.

Исполнения песни Достык старшая группа Б

Наша Республика многонациональна.
В Казахстане в единой семье живет около 16 млн.человек,   представителей 120 национальностей. На казахском, русском,  уйгурском, корейском, татарском языках издаются книги и газеты, работают национальные программы, радио и  телевидения.

Сейчас приглашаем старшую группу А на флешмоб
Учитель каз.яз
У каждого народа живущего в Казахстане есть свои обряды,традиции и язык. А вот  как здороваются на языках разных национальностях мы сейчас послушаем
(Дети говорят приветствие на разных языках)
1 ребенок: На казахском — Сәлеметсіз бе!
2 ребенок: На русском-Здравствуйте!
3 ребенок: На латышском-Лабден!
4  ребенок: На татарском-Исэли сес!
5  ребенок: На узбекском-Ассалам малейкум!
6  ребенок: На азербайджанском-Салам!
7 ребенок:  На  немецком-Гутэн так!
8 ребенок: На  белоруском- Добрай ранеца!
9 ребенок:  На  польском-Дзинь добру!
10 ребенок:На армянском- Бар эв дзез!
11 ребенок: На грузинском-Гамарджоба!
12ребенок: На украинском-Здрастуйтэ!
13ребенок: На чеченском-Маршалла хулда!
14 ребенок : На английском – гуд монинг

Учитель английского
Наши ребята не только знают как здороваться на разных языках мира , они еще приготовили нам стихи , давайте их послушаем
Стихотворения на казахском языке

1)Ана тілім-тірегім
Ана тілім-жүрегім.
Қасиетті елімнің
Тек өзіңдеп білемін

2)Мерекені тойлаймыз
Ойынды біз ойнаймыз
Тіл тағдырын ұмытпай
Әркашанда ойлаймыз

3)Давайте будем
Дружить друг сдругом
Как птица-с небом,
Как травы-с лугом,
Как ветер-с морем,
Поля-с дождями

4)Как дружит солнце со всеми нами.
С детства мы любим играть и смеяться,
И с детства мы учимся добрыми быть.
Вот бы такими всегда оставаться,
Чтоб улыбаться и крепко дружить!

5) Friends of garden
Are big and small
Friends of garden
Are best of all

6)Friends
Friends care
Friends share
We need friends
Everywhere!

Учитель англ
Дети вы хотите больше узнать о таких странах как Россия, Казахстан, Великобритания
Дети отвечают :- Да
У каждый страны есть символика?
-Дети какую вы символику знаете?
— Флаг,герб,гимн / обрашает внимание на казахскую группу /
-Қандай рәміздерді білесіңдер?

Слайд 2— Дети, обратите внимание на экран

-Такие страны как Россия, Казахстан, Великобритание празднует день языков и на карате обязательно должен быть флаг, но по какой то причине у них нет. Что будем делать? Как быть ?
— Дети поможем найдти флагов этих стан?
Дети отвечают.
— У кажой команды есть маршрут по которому вы отправитесь в путь , после прохождения свех станции мы все с вами возвращаемся все сюда !
I команда II команда IIIкоманда
-Москва — Астана — Лондон
-спортивный -спортивный — спортивный
-Лондон -Москва -Астана
-спортивный -спортивный — спортивный
— Астана — Лондон — Москва
— музыкальный -музыкальный — музыкальный

Каждая команда по 3 минуты на станции

Под музыку дети идут по городам
Слайд 3 /автобус/ — Первая команда «Москва» ортправляется на поезде.
ЗВУЧИТ МУЗЫКА, звук автобуса
— Жолдарын болсын!
-Счастливого пути!
ЗВУЧИТ МУЗЫКА
— Жолдарын болсын!
-Счастливого пути!
ЗВУЧИТ МУЗЫКА
— Жолдарын болсын!
-Счастливого пути!
Have a good trip!
Слайд 4 /поезд/- Вторая команда «Астана» отправиться на автобусе
ЗВУЧИТ МУЗЫКА, звук поезда
— Жолдарын болсын!
-Счастливого пути!
Have a good trip!
Слайд 5— А третья команда «Лондон»отправиться на самом быстром транспорте самолете, так как Англия очень далеко от Казахстана.
ЗВУЧИТ МУЗЫКА, звук самолета
— Жолдарын болсын!
-Счастливого пути!
—Have a good trip!

1Москва
Здравствуйте дети! Я рада видеть вас на станции МОСКВА!
Москва — блистательный город, во всех отношениях достойный называться столицей. Здесь великолепные памятники архитектуры и живописные парки, высокие небоскребы, длинное метро. Москва никогда не спит, здесь трудятся с утра до поздней ночи,

Достопримечательности Москвы
Красная площадь
Красная площадь – основной символ и наиболее известное историческое место Москвы.
Московский Кремль Московский Кремль находится в самом центре Москвы, на высоком берегу Москвы-реки.
Третьяковская галерея Третьяковская галерея является самым известным художественным музеем в Москве.
Пушкинский музей Государственный музей изобразительных искусств имени А. С. Пушкина.

А кто знает столицей какой страны является Москва?

Российская Федерация — крупнейшее в мире государство, занимающее 1/8 часть суши и расположенное на северо-востоке Евразии.

Ребята а кто знает из каких цветов состоит флаг России?

Национальность
Российская Федерация является одним из самых многонациональных государств мира — представители свыше 160 национальностей проживают на территории страны. Семь народов, населяющих Россию — русские, татары, украинцы, башкиры, чуваши, чеченцы и армяне, и др. Русские являются наиболее многочисленной национальностью, их численность составила 116 млн. человек (около 80% жителей страны).
Кухня
Наиболее известные представители русской гастрономии — борщ, уха, блины, пироги со всевозможными начинками, пельмени.

2Астана
— Сәлеметсіздер ме, балалар! Сіздерді Қазақстан Республиасының бас қаласы Астана қаласына қош келіпсіздер. Астана қаласы өте әдемі, сұлу қала. Астанада Бәйтерек тағы да басқа әдемі ғимараттар бар.
-Балалар сендер биыл ЭКСПО көрмесіне бардыңдар ма?
-Иә бардық?
-Сендерге ұнады ма?
-Балалар Қазақстан Республикасында көптеген ұлттар өкілдері тұрады. Олар орыстар, немістер, ұйғырлар. Олар өзара өте тау.
Балалар сендер қандай ұлттық тағамдарды білесіңдер?
— Бесбармақ, бауырсақ, көже,айран,қымыз.
-Өте жақсы.
— Ал біздің тудың түсі қандай?
-Түсі көгілдір.
Балалар маған көмек бересіңдер ме?
-Мына жерде ойыншықтар берілген, қанша ойыншық бар екенін білу үшін керекті сандарды қою керек?
Д/Ойын «Сандарды қой»
3. Лондон

Слайд 1
Учитель каз.яз
Каждая команда прошла все станции и вернулась обратно, на сколько хорошо было путешествие и смогли ли вы помочь нашим друзьям мы сейчас узнаем
Первая страна Казахстан
У всех ли получилось найти флаг этой страны?
Вторая страна Россия
У всех ли получилось найти флаг этой страны?
Третья страна Великобритания
У всех ли получилось найти флаг этой страны? Воспитатели дают флаги
Слайд 6На экране появляются флаги стран
Молодцы ребята вы все справились с заданиями и помогли нашим друзьям найти флаг своей страны ( презантация)

Слайд 1
Учитель англ:
Там,где пахнет сладко смородиной
Там, где дом и родная семья
Это все называется Родина
Дорогая родная земля!
    Даже солнце светит теплее
И ромашки красивей цветут.
И горжусь я землею своею
Здесь хорошие люди живут!
Танец толганай в исполнении старшей группы А
Учитель каз.языка: Тіл-халық қазынасы. Өз тілінді біл және басқа тілдерді үйрен.
Язык-это мостик к общению и пониманию.Знайте свой язык, изучайте другие, говорите на разных языках!
На этом наш праздник, посвященный Дню языков народов  Казахстана подошел к концу.
Я  желаю вам жить дружно, уважать друг друга и всех вокруг, какой бы национальности  вы не были.
Осымен біздің тілдер күніне арналған мерекеміз аяқталды. Қош сау болыңыздыр!

«Тіл – достықтың тірегі»

22 қыркүйек – тілдер мерекесіне арналған салтанатты жиынның сценарийі

Салтанатты жиынның барысы:

(Салтанатты жиын қазақ биімен ашылады)

I жүргізуші:

Қайырлы күн, ана тілін ардақ тұтар тіл жанашырлары! Армысыздар, өрлі де, асқақ рухты тәуелсіз елдің жас ұландары!

Қазақстан Республикасы халықтарының тілдер күніне арналған салтанатты жиынды ашық деп жариялаймыз!

ІІ жүргізуші:

Здравствуйте, уважаемые учителя и учащиеся!!! Здравствуйте, все, те кто пришел на наш праздник. Мы рады приветствовать вас в нашем уютном зале. 22 – сентября ежегодно отмечается «День языков народов Казахстана» наш президент Нурсултан Назарбаев выступает за знание нескольких языков. Мы поздравляем всех с Днем языков народов Казахстана. И надеемся, что вам будет интересно провести это время с нами. Праздник, посвященный Дню языков народов Казахстана считается открытым.

ІІІ жүргізуші:

Good afternoon dear guests teachers and pupils. Good afternoon everybody who has come to our party. Our language is connected with our thought and sense. It appeared in antiquity. It’s close to the society’s life. All languages developed under influence of economic, political and geographical conditions. We are very glad to see you here. Today is the day of languages. Let’s start.!.

I жүргізуші:

Қазақстан Республикасының мемлекеттік Гимні орындалсын.І жүргізуші:

Ана тілі — әр адамның өз ұлтының жан дүниесі мен мәдениетінен ғасырлар бойы жиған рухани азығынан нәр алатын кіндік тамыры.

Біздің ана тіліміз – қазақ тілі. Ол тек отбасы , ошақ қасының ғана тілі емес, мемлекеттік тіл!

22 – қыркүйек – Қазақстан Республикасы халықтарының тілдер мерекесі. Бұл – барша елге ортақ, жалпы халықтық мереке, барлық ұлт өкілдеріне көрсетілген құрмет.

Ерлік, елдік, бірлік, қайрат, бақ — ардың,Жауыз тағдыр жойды бәрін не бардың.Алтын күннен бағасыз бір белгі боп,Нұрлы жұлдыз, бабам тілі , сен қалдың.

ІІ жүргізуші:

Ежегодно, 22 сентября вся наша страна отмечает этот день как день языков народов Казахстана. Наш Президент Нурсултан Назарбаев поставил перед нами задачу: говорить на 3х языках: казахском, русском и английском, не забывая при этом и своего родного. Это прекрасно, ведь знание языков — это наше богатство! Каждый язык – это целый мир. Язык – это живая душа народа, его радость, боль, память, сокровище. Нет такого языка, который бы не заслуживал уважения. Каждое поколение передает следующему свой язык, религию, культуру, обычаи и традиции. Как говорится, без прошлого нет настоящего и, тем более, будущего.

ІІІ жүргізуші:

Every day, on the twenty second of September our country celebrates the day of languages! All of us must speak 3 languages: Kazakh, Russian and English, because the knowing of languages is our treasure. English is a world language.  It’s the language of progressive science and technology, trade and Cultural relations, commerce and business. English is spoken by more than 350 million people. Geographically, it’s the most widespread language on earth.! Knowing of languages is very important for us. We must know three languages. These are Kazakh, Russian and English.

Ән:

9 «Ә» сынып оқушы – Рахметулла Кенженің орындауында ағылшын тіліндегі « Rolling stone » әнін қабыл алыңыздар.

Құттықтау сөз:

Келесі құттықтау сөз лицей директорының міндетін атқарушы Аманшаева Гүлсім Қуатқызына беріледі.

Марапаттау:

І жүргізуші:

Тілдер мерекесіне арналған апталық барысында пән мұғалімдерінің өткізген сайыстарының қорытындысын назарға ұсыну үшін, кезекті марапаттауға береміз.

І жүргізуші:

Қазақстан – көп ұлтты мемлекет. Көп ұлтты мемлекет үшін мемлекеттік тіл өте қажет.Мемлекеттік тіл-көп ұлтты елдің барлық халқын саяси-мәдени бірлікке ұйымдастырудың басты құралы.

Олай болса, қазақ тілін жете білу арқылы біздер өнер мен білімнің, мәдениет пен ғылымның биігіне жетіп, өз халқымыздың өткен – кеткенін зерделеп, оны әлемге таныта аламыз. Өз тілімізді құрметтеу арқылы басқа тілді де үйреніп, мәдениетін қадірлейміз.

ІІ жүргізуші:

Казахстан — многонациональное государство. В нашей стране проживает более 130 наций и народностей и все живут дружно, одной сплоченной семьей и зовутся казахстанцы. Язык — это, прежде всего слово, оно придает уникальность айтысом, русским былинам и сказкам. Отнимите слово, и душа народа потеряет свою первозданность и красоту.

Любой язык по-своему велик –Бесценное наследство вековое,Так берегите свой родной язык,Как самое святое дорогое.

ІІІ жүргізуші:

Kazakhstan is our common home. Besides Kazakh and Russian people, there are 2 thousand representatives of about 130 peoples in Kazakhstan. Kazakhstan is a bilingual country: the Kazakh language, spoken by 64.4% of the population, has the status of the «state» language, while Russian, which is spoken by almost all Kazakhstanis, is declared the «official» language, and is used routinely in business.

І жүргізуші:

Елімізде қазақ тілінің мәртебесін өсіріп, мемлекеттік тілді қастерлеп, мемлекеттік тілдің өз тұғырына қонуына атсалысып жүрген өзге ұлт өкілдері қаншама. Ендігі кезекті лицей оқушыларының өлең-жырларына берейік.

1-оқушы: Дайрабек Гүлсезім 5 «б» сынып оқушысы

«Қазақ тілі»

Мағжан Жұмабаев

Күш кеміді, айбынды ту құлады;

Кеше батыр – бүгін қорқақ, бұғады.

Ерікке ұмтылған ұшқыр жаны кісенде,

Қан суынған, жүрек солғын соғады.

Қыран құстың қос қанаты қырқылды,

Күндей күшті, күркіреген ел тынды.

Асқар Алтай – алтын ана есте жоқ,

Батыр, хандар – асқан жандар ұмытылды!

Ерлік, елдік, бірлік, қайрат, бақ, ардың,

Жауыз тағдыр жойды бәрін не бардың …

Алтын Күннен бағасыз бір белгі боп,

Нұрлы жұлдыз, бабам тілі, сен қалдың!

Жарық көрмей жатсаң да ұзақ, кен – тілім,

Таза, терең, өткір, күшті, кең тілім.

Тарап кеткен балаларыңды бауырыңа

Ақ қолыңмен тарта аларсың сен, тілім!

2-оқушы: Ораз Балнұр

«Қымбат менің туған тілім»

Қымбат маған ана тілім, бал тілім.

Ақ сүтімен бірге сіңген бойыма,

Ана тілі – ардақ тұтар алтыным

Ана тілін жырлап өткен талайлар,

Жырлап өткен Ыбырай мен Абайлар.

Қасиетті менің ана тілімде,

Өшпес мәнгі алаулаған арай бар.

Өлен – жырмен арайланса, тау күліп.

Ардақтымды жырлап өтем ән қылып.

Мағжан, Қасым, Мұқағали жырларын,

Жалғастырып жаза берем мәңгілік,

Деп мен өз тілімді жырлағым келеді.

Oh, friend unseen6 unborn, unknown,

Student of sweet English tongue,

Read out my words at night alone:

I was a poet, I was young

Since I can never see you by the land

I send my soul through time and space

To greet you. You will understand.

Но как родной язык люблю я русский:

Он нужен мне как небо, каждый миг

На нем живые трепетные чувства открылись мне,

И мир открылся в них

Текут две речки в сердце, не мелея

Становясь единой рекой

Забыв родной язык я немею

Утратив русский – стану я глухой

Сахналық көрініс: «Тіл тағдыры»

…Толғауы тоқсан қызыл тіл,Сөйлеймін десең өзің біл… (дауыс, фон)

Терме: Омар Ақмарал «Менің Қазақстаным»І оқушы: (сахна сыртынан дауыс)Мен заманымда қандай едім? Мен ақын, шешен, ділмар бабаларыңның бұлбұлдай сайраған тілі едім. Мөлдір судай таза едім. Жырға соққан толқындай екпінді едім. Мен наркескендей өткір едім.Енді қандаймын?Кірленіп барамын, былғанып барамын. Жасыдым, мұқалдым.Мен не көрмедім?Маған әкеліп араб пен парсыны қосты. Бертін келе шүлдірлетіп ноғайды, былдырлатып орысты араластырды. Бір күндерде мені мүлде жоқ қылғысы келгендерде болды. Өліде үшбақы болғыр Абайға өкпем жоқ. Тіріде маған ара түсушілер аз болды. Мен жылы сөзді, алдымен айналып кетейін, Ахмет деген кісіден ғана естідім.Төле би:Жасыма!Уа, халқым!Көсіле шабар жерің бар!Тау көтерген елің бар,Қол бастайтын ерің бар.Атадан қалған сара жолың бар,Сөз қадірін біліңдер!І оқушы: (сахна сыртынан дауыс)

Төңкеріске шейін көрмегенім қалған жоқ. Төңкеріс болмаса, бейшара қазақ менен айырылатын да шығар деп едім.

Төңкеріс болды. Қазақтың көзі ашылды. Қазақтың көзі ашылған соң, менің де күнім туды ғой деп қуанушы едім. Молдалардың тілмаштардың қол жаулығы болудан құтылдым ғой деп ойлаушы едім. Оның үстіне қазақ тілі – мемлекеттік тіл болсын деген заң шықты. Төбем көкке төрт елі жетпеді. Бірақ не керегі бар, босқа қуанған екенмін…

Қазыбек би:

Налыма!Біз қазақ деген мал баққан елміз. Бірақ ешкімге соқтықпай, жай жатқан елміз. Елімізден құт береке қашпасын деп, жеріміздің шетін жау баспасын деп, найзаға үкі таққан елміз. Ешбір дұшпан басынбаған елміз. Басымыздан сөзді асырмаған елміз!

І оқушы: (сахна сыртынан дауыс)Жанның бәрі теңдік алып жатқан кеңес үкіметінің тұсында мені кім көрінген созғылай бастады. Өзгені не қылайын, отаршылдық саясатын қолданбас-ау дейтін білім кеңесі екеш білім кеңесі де мені аямады.

Әйтеке би:Тамыры суда тұрса даУақыты жеткендеҚурамайтын құрақ жоқ.Тек жақсыдан өлмейтін сөз қалады.

Ән:

5 «б» сынып оқушысы Базарбай Гүлназымның орындауындағы Бота Бейсенованың «Ана тілі – тұғырым» әніне құлақ түрейік.

І жүргізуші:

М.Жұмабаев атамыз « Тіл-адам жанының тілмашы, тілі кем болса, адамның кем болғаны » деген екен. Тіл — тарих тереңіне бойлатып, өнер бұлағына сусындататын рухани әлеміміздің сарқылмас бұлағы. Мемлекетіміздің тарихи тағдыры, мақсаты тіл арқылы баянды болмақ. Тіл — байлығымыз, тіл — тарихымыз, тіл — мәдениетіміз, тіл-әдебиетіміз.Тіл — біздің ұлттық намысымыз, арымыз. Ана тілімізді қастерлеп, құрметтей білу — біздің қасиетті борышымыз.

ІІ жүргізуші:

Абай писал: «Человек, изучивший культуру и язык иного народа, становится с ним равноправным» и действительно, его слова нашли подтверждение в жизни. Исторически с…