Тіл м?ртебесі ел м?ртебесі сценарий

Тіл м?ртебесі-ел м?ртебесіСаба?ты? ма?саты:1.О?ушылар?а мемлекеттік тілді білуді? ма?ызы жайлы айту ж?не оны ??рметтеуге ?йрету,?ткен та?ырыптар бойынша ал?ан б

                                                                           Тіл м?ртебесі-ел м?ртебесі

Саба?ты? ма?саты:1.О?ушылар?а мемлекеттік тілді білуді? ма?ызы жайлы айту ж?не оны ??рметтеуге ?йрету,?ткен та?ырыптар бойынша ал?ан білімдерін пысы?тап ой-?рісін,білім де?гейін ке?ейту.

2.?аза? тілі туралы ма?ал-м?телдер,?ле?,та?па?,на?ыл с?здер айту ар?ылы о?ушыны? с?здік ?орын молайтып,тіл байлы?ын дамыту.

3.Адамгершілікке,ізденуге,тілді ??рметтеуге,тіл байлы?ын,ма?ызын т?сіне білу.

Саба?ты? т?рі: сайыс саба?ы.

Саба?ты? ?діс-т?сілі:с?ра?-жауап,т?рлі тапсырмалар.

Саба?ты? барысы:

1.?йымдастыру кезе?і: о?ушылар 2 топ?а б?лінеді,?р топта 4 о?ушыдан.

1 жургізуші: ??рметті ?зтаздар,о?ушылар!Б?рімізге       ?ырк?йек тілдер мерекесі.Сонды?тан біз де б?гін тілдер мерекесіне арнап «Тіл м?ртебесі-ел м?ртебесі» атты сайысымыз?а ?ош келдік.Тіл-?ай ?лтта,?ай елде болса да ?астерлі,??рметті,ол ?рбір адам?а ана с?тімен бірге еніп ?алыптасады.Тіл байлы?ы-?рбір елді? ?лтты? ма?танышы.

2 ж?ргізуші: ?з ана тілін ?адірлеп,?астерлемейтін адам жо?. »Халы?ты? м??гі ??мыры-оны? тілінде.?рбір тіл ?з хал?ына ?лы.»- деп Шы??ыс Айтматов атамыз,айт?андай!Сонды?тан,?р адам ?зіні? ана тілін ?ор?ай да,??рметтей де білуге міндетті. Орта?а 5 сынып о?ушыларын ша?ырамыз.

1 ж?ргізуші:С?йемін ту?ан тілім-ана тілім,

                      Бесікте жат?анымда-а? берген білім.

                      Шыр етіп жерге т?скен минутымнан

                      ??ла?ыма сі?ірген таныс ?нін.

2 жургізуші: Ту?ан тілде сыры тере? жаным бар,

                        Ту?ан тілде ?нім менен с?нім бар.

                        Ту?ан тілім тіл болудан ?алса егер,

                        Журегімді суырып-а? алы?дар! 

?діл-?азылар ал?асымен таныстырамыз.( 

1 ж?ргізуші:Сайысымызды? «беташарын»бастайы?,

                       Таныстырсын сайыскерлер ?здерін,

                       ?неріне ду ?ол со?ып ?остайы?- -деп кезекті сайыс?а ?атысушы топтар?а берейік.

Топтарды? аты:  ?ыран тобы   мен   С???ар тобы

2 ж?ргізуші:1 кезе? «Б?йге»деп аталады.

?р топ берілген 10 с?ра?тар?а тез ж?не на?ты жауап берулері керек,?р с?ра??а 1 ?пайдан беріледі.

?ыран тобына с?ра?тар:

1.?аза?стан ?андай мемлекет?                     (бай,ке?,т?уелсіз мемлекет)

2.?аза?стан Республикасыны?-мемлекеттік тілі?   ( ?аза? тілі )

3.?анша жыл мезгілі бар?        (4 ?ыс,к?ктем,жаз,к?з)

4.т?рлаулы м?шелерге нелер жатады?                        (бастауыш,баяндауыш)

5.Ешкіні? иесін ?алай атайды?                           (шекшек ата)

6.К?зді?  бірінші айы?     (?ырк?йек)

7.?аза? ?ліпбиінде ?анша ?ріп бар?  (42)

8.Абай ??нанбаевты?  шын аты?      (Ибра?им)

9.Затты?,н?рсені?  атын білдіретін с?з табы?    (зат есім)

10.?аза? тілі тілдерді?  ішінде нешінші орында?                   (70 орын)

1 жургізші:   С???ар тобына с?ра?тар

1.Тіл мерекесі  ?ай к?н?    (          ?ырк?йек)

2.?аза?ты?   ?ш  дана  билері  кім?   (Т?ле би,?йтеке би,?азыбек би)

3.Абай  ??нанбаев  кім?     (а?ын,жазушы,?нші,философ,данышпан)

4.Т?йе  иесін ?алай атайды?    (Ойсыл?ара )

5.Затты?  сынын,к?лемін,пішінін білдіретін с?з табы?      (сын есім )

6.?аза? тілінде неше септік бар?   (7 септік)

7.?деби тіл неше формада ?мір с?реді?  (2-ауызша,жазбаша)

8.?ысты? бірінші айы?   (желто?сан)

9.Т?рлаусыз м?шелерге нелер жатады?   (аны?тауыш,толы?тауыш,пысы?тауыш)

10.бір жылда неше ай бар?    (12  )

1 ж?ргізуші : 2 кезе? «тіл-?нер» полиглот

Ма?ал-м?телде жасырын т?р?ан с?зді табамыз.?р ма?алды д?рыс айт?ан топ?а 5-5тен ?пай береміз.

?ыран тобына:

1.Бірлігі жарас?ан… болмас.           (ел)

2.Татулы?-табылмас…. .                 (ба?ыт)

С???ар тобына:

1….. ?лы ?ару.     (с?з)

2…..-таптырмас байлы?.   (е?бек)

2  ж?ргізуші:    3 кезе? .»Кім  жылдам» ойыны.Синоним с?здерді с?йкестіру.с?зді тез ?рі д?рыс  тап?ан  топ?а 1 ?пайдан беріледі.

Ертеде  -(бая?ыда)

Алыс  —  (шал?ай)

?лкен  —  (д?у,н?н)

Кішкентай  —  (?са?,ша?ын)

С?лу   —  (?демі,к?рікті)

Тама?  —  (ас,д?м)

Боран  —  (сал?ын,суы? )

?у т?лкі —  (айлакер )

1 ж?ргізуші:  4  кезе?.Берілген   т?ра?ты   тіркестерді?  баламасын  табу.?р  д?рыс  жауап?а 5 ?пайдан.

?ыран тобына:    1.Т?бесі  к?кке жету —      (?уану)

                   2.?ыры?  пыша? болу –(араздасу)

                   3.Ит  ?лген жер –(алыс)

С???ар тобына:   1.?ызды?  жи?ан ж?гіндей –(?демі)

                  2.Жерден жеті ?оян тап?андай –(?уану,шаттану)

                  3.Екі ??ла?ы езуіне жетті –(м?з-мейрам,?уанды)

2 ж?ргізуші:5 кезе?.  Антонимдер  жарысы.Біз с?здерді  айтамыз, сіздер сол с?зді? антонимін айтасыздар.Д?рыс тап?ан с?зге 1 ?пай беріледі.

?ыран тобына:

                     А?—(?ара)

                     ?лкен-(кіші)

                     Жиі—(сирек)

                     Ащы-(т?тті)

                    ?атты—(ж?мса?)

                    Жа?сы—(жаман)

С???ар тобына:

                   ?зын—(?ыс?ы)

                   Биік—(аласа)

                   Таза—(кір)

                   Жылы—(сал?ын)

                   ?депті—(?депсіз)

                  Е?бек?ор —(жал?ау)

1 жургізуші: 6 кезе?.Мына с?здерді? ішінен тура ма?ыналы с?здерді тауып беру.2 топ?ада  ?ойылады.шапша? айт?ан топ?а 5 ?пай беріледі.

                      1.Адамны? тілі,орыс тілі,?аза? тілі

                      2.Ж?мысты?  ая?ы,??сты? ая?ы,жиналысты? ая?ы.

                      3.?ткір ой,?ткір мінез,?ткір пыша?.

2 ж?ргізуші:»Же?іске жетер  дейміз на?ыз  мы?ты» -дегендей сайыскерлерімізді  ба?алау ?шін ?діл-?азылар ал?асына с?з берейік!

1 ж?ргізуші:Осымен мерекелік сайысымыз ая?талды.Сау болы?ыздар!

Просмотр содержимого документа

«?аза? тілі апталы?ы»Тіл м?ртебесі-ел м?ртебесі»»

Тіл мәртебесі — ел мәртебесі


  • Қазақ тілі және әдебиеті
  • Orakbai
  • 13.06.2016
  • 1
  • 1
  • 9597

                                                                           Тіл мәртебесі-ел мәртебесі

Сабақтың мақсаты:1.Оқушыларға мемлекеттік тілді білудің маңызы жайлы айту және оны құрметтеуге үйрету,өткен тақырыптар бойынша алған білімдерін пысықтап ой-өрісін,білім деңгейін кеңейту.

2.Қазақ тілі туралы мақал-мәтелдер,өлең,тақпақ,нақыл сөздер айту арқылы оқушының сөздік қорын молайтып,тіл байлығын дамыту.

3.Адамгершілікке,ізденуге,тілді құрметтеуге,тіл байлығын,маңызын түсіне білу.

Сабақтың түрі: сайыс сабағы.

Сабақтың әдіс-тәсілі:сұрақ-жауап,түрлі тапсырмалар.

Сабақтың барысы:

1.Ұйымдастыру кезеңі: оқушылар 2 топқа бөлінеді,әр топта 4 оқушыдан.

1 жургізуші: Құрметті ұзтаздар,оқушылар!Бәрімізге       қыркүйек тілдер мерекесі.Сондықтан біз де бүгін тілдер мерекесіне арнап «Тіл мәртебесі-ел мәртебесі» атты сайысымызға қош келдік.Тіл-қай ұлтта,қай елде болса да қастерлі,құрметті,ол әрбір адамға ана сүтімен бірге еніп қалыптасады.Тіл байлығы-әрбір елдің ұлттық мақтанышы.

2 жүргізуші: Өз ана тілін қадірлеп,қастерлемейтін адам жоқ. »Халықтың мәңгі ғұмыры-оның тілінде.Әрбір тіл өз халқына ұлы.»- деп Шыңғыс Айтматов атамыз,айтқандай!Сондықтан,әр адам өзінің ана тілін қорғай да,құрметтей де білуге міндетті. Ортаға 5 сынып оқушыларын шақырамыз.

1 жүргізуші:Сүйемін туған тілім-ана тілім,

                      Бесікте жатқанымда-ақ берген білім.

                      Шыр етіп жерге түскен минутымнан

                      Құлағыма сіңірген таныс үнін.

2 жургізуші: Туған тілде сыры терең жаным бар,

                        Туған тілде әнім менен сәнім бар.

                        Туған тілім тіл болудан қалса егер,

                        Журегімді суырып-ақ алыңдар! 

Әділ-қазылар алқасымен таныстырамыз.( 

1 жүргізуші:Сайысымыздың «беташарын»бастайық,

                       Таныстырсын сайыскерлер өздерін,

                       Өнеріне ду қол соғып қостайық— -деп кезекті сайысқа қатысушы топтарға берейік.

Топтардың аты:  Қыран тобы   мен   Сұңқар тобы

2 жүргізуші:1 кезең «Бәйге»деп аталады.

Әр топ берілген 10 сұрақтарға тез және нақты жауап берулері керек,әр сұраққа 1 ұпайдан беріледі.

Қыран тобына сұрақтар:

1.Қазақстан қандай мемлекет?                     (бай,кең,тәуелсіз мемлекет)

2.Қазақстан Республикасының-мемлекеттік тілі?   ( Қазақ тілі )

3.Қанша жыл мезгілі бар?        (4 қыс,көктем,жаз,күз)

4.тұрлаулы мүшелерге нелер жатады?                        (бастауыш,баяндауыш)

5.Ешкінің иесін қалай атайды?                           (шекшек ата)

6.Күздің  бірінші айы?     (қыркүйек)

7.Қазақ әліпбиінде қанша әріп бар?  (42)

8.Абай Құнанбаевтың  шын аты?      (Ибраһим)

9.Заттың,нәрсенің  атын білдіретін сөз табы?    (зат есім)

10.Қазақ тілі тілдердің  ішінде нешінші орында?                   (70 орын)

1 жургізші:   Сұңқар тобына сұрақтар

1.Тіл мерекесі  қай күн?    (          қыркүйек)

2.Қазақтың   үш  дана  билері  кім?   (Төле би,Әйтеке би,Қазыбек би)

3.Абай  Құнанбаев  кім?     (ақын,жазушы,әнші,философ,данышпан)

4.Түйе  иесін қалай атайды?    (Ойсылқара )

5.Заттың  сынын,көлемін,пішінін білдіретін сөз табы?      (сын есім )

6.Қазақ тілінде неше септік бар?   (7 септік)

7.Әдеби тіл неше формада өмір сүреді?  (2-ауызша,жазбаша)

8.Қыстың бірінші айы?   (желтоқсан)

9.Тұрлаусыз мүшелерге нелер жатады?   (анықтауыш,толықтауыш,пысықтауыш)

10.бір жылда неше ай бар?    (12  )

1 жүргізуші : 2 кезең «тіл-өнер» полиглот

Мақал-мәтелде жасырын тұрған сөзді табамыз.Әр мақалды дұрыс айтқан топқа 5-5тен ұпай береміз.

Қыран тобына:

1.Бірлігі жарасқан ……………. болмас.           (ел)

2.Татулық-табылмас ……………….  .                 (бақыт)

Сұңқар тобына:

1…………………….. ұлы қару.     (сөз)

2……………………..-таптырмас байлық.   (еңбек)

2  жүргізуші:    3 кезең  .»Кім  жылдам» ойыны.Синоним сөздерді сәйкестіру.сөзді тез әрі дұрыс  тапқан  топқа 1 ұпайдан беріледі.

Ертеде  -(баяғыда)

Алыс  —  (шалғай)

Үлкен  —  (дәу,нән)

Кішкентай  —  (ұсақ,шағын)

Сұлу   —  (әдемі,көрікті)

Тамақ  —  (ас,дәм)

Боран  —  (салқын,суық )

Қу түлкі —  (айлакер )

1 жүргізуші:  4  кезең .Берілген   тұрақты   тіркестердің  баламасын  табу.Әр  дұрыс  жауапқа 5 ұпайдан.

Қыран тобына:    1.Төбесі  көкке жету —      (қуану)

                   2.Қырық  пышақ болу –(араздасу)

                   3.Ит  өлген жер –(алыс)

Сұңқар тобына:   1.Қыздың  жиған жүгіндей –(әдемі)

                  2.Жерден жеті қоян тапқандай –(қуану,шаттану)

                  3.Екі құлағы езуіне жетті –(мәз-мейрам,қуанды)

2 жүргізуші:5 кезең.  Антонимдер  жарысы.Біз сөздерді  айтамыз, сіздер сол сөздің антонимін айтасыздар.Дұрыс тапқан сөзге 1 ұпай беріледі.

Қыран тобына:

                     Ақ———(қара)

                     Үлкен—-(кіші)

                     Жиі——-(сирек)

                     Ащы——(тәтті)

                    Қатты———(жұмсақ)

                    Жақсы———(жаман)

Сұңқар тобына:

                   Ұзын—————(қысқы)

                   Биік———(аласа)

                   Таза———-(кір)

                   Жылы———(салқын)

                   Әдепті————(әдепсіз)

                  Еңбекқор ———-(жалқау)

1 жургізуші: 6 кезең.Мына сөздердің ішінен тура мағыналы сөздерді тауып беру.2 топқада  қойылады.шапшаң айтқан топқа 5 ұпай беріледі.

                      1.Адамның тілі,орыс тілі,қазақ тілі

                      2.Жұмыстың  аяғы,құстың аяғы,жиналыстың аяғы.

                      3.Өткір ой,өткір мінез,өткір пышақ.

2 жүргізуші:»Жеңіске жетер  дейміз нағыз  мықты» -дегендей сайыскерлерімізді  бағалау үшін әділ-қазылар алқасына сөз берейік!

1 жүргізуші:Осымен мерекелік сайысымыз аяқталды.Сау болыңыздар!


« Тіл мәртебесі- ел мәртебесі»

« Тіл мәртебесі- ел мәртебесі»

Сабақтың мақсаты: оқушыларыдң қазақша сөйлеу дағдысын арттыру,

қазақ халқының мәдениетін білуге, қазақ

тілін меңгеруге оқушыларды

отансүйгіштікке тәрбиелеу.

Сабақтың көрнекілігі: тіл туралы нақыл сөздер,

ҚР мемлекеттік рәміздері

Сабақтың барысы:

«Атамекен» әні орындалады.

-Құрметті ұстаздар мен оқушылар, бүгінгі « Тіл мәртебесі- ел мәртебесі» атты сайысымызға қош келдіңіздер.

Қазақ осы ағыл-тегіл көл- көсір,

Қазақ осы « Өнер алды- тіл дейтін»,

Қазақ осы қарасыңба, ақсыңба,

Қоңырсыңба жатырқауды білмейтін,-

дп ақын ағамыз Қ.Мырзалиев айтқандай, ұлы қазақ даласында 130- дан астам ұлт өкілдері  татулықта, сыйластықта өмір сүріп жатыр. Қазақстан жерінде тұратын әр адам Отанын сүю, мәдениеті мен тілін білу және оларды қастерлеу қасиетті борышы екенін сезіну қажет. Осындай мақсатпен мектебімізде оқитын басқа ұлт өкілдерінің арасында « Тіл мәртебесі- ел мәртебесі» атты сайыс ұйымдастырылып отыр.

  • Құрметті қонақтар, ұстаздар, сіздерді сайыстың кезеңдерімен танытстырып өтелі. Сайыс екі кезеңнен тұрады, әр кезең 4 бөлімнен құралған. Әр бөлім бойынша сайыскерлер жауап беруіне байланысты 1-5 ұпаймен бағаланады.

1-кезең:

1- бөлім: таныстыру

2- бөлім: Сүйікті ақынмен сырласу

3- бөлім: мақал- мәтел білгірлері

4- бөлім: берілген тақырып бойынша өз ойларын жеткізу.

2- кезең:

1- бөлім: Шашыраңқы сөздерден сөйлем құрау

2- бөлім: Мәтінді аудару ( орысшадан қазақшаға)

3- бөлім: Кім жылдам? (сұрақтарға жауап беру)

4- бөлім: Өнерлінің өрісі кең (өз өнерін көрсету)

1- Таныстыру.

2- Сүйікті ақынмен сырласу

Ән «Анамның тілі» орындалады.

  • Келесі бөлімімізде сайыскерлеріміз таңдап алынған еркін тақырыта өз ойларын жеткізеді.

1- тақырып: Менің Отаным Қазақстан.

2- тақырып: Қазақ тілі- қащынам.

3- тақырып: Менің отбасым.

4- тақырып: Менің алғашқы ұстазым.

« Кім жылдам бөлімі?»( шашыраңқы жазылған сөздерден тыныс белгілерін қоя отырып, шешендік сөздерді жазу)

«Мәтінді аудару бөлімі»- осы бөлімде ережеге сәйкес ұпай саны аз екі сайыскеріміз келесі кезеңге қатыса алмайды. ( әділ- қазыларға жүгіну)

Қазақ биі « Қамажай» орындалады.

  • Келесі бөлім «Бәйге» деп аталады. Бұл бөлімде әр сайыскер 1 минут ішінде қойылған сұрақтарға нақты , әрі тез жауап беруі тиіс. Әрбір дұрыс жауап 1 ұпай.

Өнерлінің өнерін тағы да байқап көрейік,

Жүйрік аттай желейік,

Ән мен жырға кезек берейік

  • өздеріңізге белгілі болғандай ,келесі бөліміміз « Өнерлінің өрісі кең». Сайыскерлеріміздің өнерін тамашалайық.
  • 5 б сынып оқушысы Ағаділова Аружанның орындауында Т.Балтабаевтың әні « Қалқам-ау, қазақпын де…» атты өлеңімен қарсы алыңыздар.
  • Сайысымызды қорытындылап, жеңімпазды анықтау үшін әділ- қазыларға сөз берейік.
  • Құрметті ұстаздар мен оқушылар, «Тіл мәртебесі- ел мәртебесі» атты сайысымыз өз мәресіне жетті. Тіл әр ұлттың қайталанбас байлығы. Тіл бар жерде ұлт та, ел де, жер де болмақ. Тілден артық қазына, тілден артық қасиет жоқ екеніне көз жеткіздік. Сау болыңыздар.

«Науырзым ауданының білім беру бөлімінің Раздольный орта мектебі» ММ

Тіл мәртебесі

Сыныптан тыс іс -шара

Сынып: 6 «А»

Жетекші: Досмагамбетова А.Т

«Тіл мәртебесі» сыныптан тыс іс -шара

Сабақтың мақсаты: оқушылардың ана тілімізге деген сүйіспеншілігін арттыру, қазақ тілінде таза сөйлеуге,тапсырмаларды дұрыс орындауға баулу, тілдің мәртебесін көтеруге, оның қасиетін сезінуге тәрбиелеу.

Сабақтың типі: ашық тәрбие сағаты

Сабақтың көрнекілігі: интерактивті тақта,слайд, нақыл сөздер

Сабақтың барысы:

I. Ұйымдастыру кезеңі.

Мұғалімнің түсіндіруі:

— Сәлеметсіздер ме құрметті ұстаздар мен оқушылар?! Бүгінгі біздің ашық тәрбие сағатымыздың аты «Тіл мәртебесі – ұлт мәртебесі».

1991 жылы еліміз егемендік алып, алдына тәуелсіз ел болдық. Халықтың тәуелсіздігінің ең басты белгісі-оның ана тілі.

Тіл қай ұлтта, қай елде болса да қастерлі, құдіретті. Дүниедегі барлық халық тәуелсіздікке ұлттық мәдениетін, ана тілін сақтап қалу үшін ұмтылады. Сондықтан да кез-келген мемелекет өзінің салт-дәстүрін, ана тілін айрықша қорғайды. Тіл байлығы – әрбір елдің ұлттық мақтанышы. Ол атадан балаға мирас болып қалып отыратын баға жетпес мұра.

«Тіл – ұлттық белгі, халықтық мұра, дүниетаным құралы». Қазақ тілі – дүние жүзіндегі ең бай, беделді де, бейнелі тілдердің бірі,демекші, бүгінгі тіл мерекесіне орай өткізгелі отырған білім сайысымызды бастайық. Сайысқа

6 сынып оқушылары қатысады.  

Ендеше  ойын шартымен танысамыз: жалпы ойын 9 кезеңнен тұрады.

І кезең: Топты таныстыру

ІI кезең: Кім жүйрік? (сұрақтарға тез жауап беру).

III кезең: “Полиглот” сайысы

IV кезең: «Ұшқыр ой, ұтымды жауап»

V кезең«Сөздің көркі — мақал»

VI кезең «Жорға сайысы»

І кезең: Топты таныстыру. 5 ұпаймен

“Қыран” тобының ұраны: Тіл бар жерде – өмір бар!

“Сұңқар” тобының ұраны: Сүйемін туған тілді – қазақ тілін!

ІI кезең: Кім жүйрік?5 ұпайдан

Сұрақтары: 1 – топ
1. Қазақстанның өз тәуелсіздігін жариялаған жыл. (1991ж.) 
2. Тіл туралы Заң қашан шықты? (1997ж.) 
3.Мемлекеттік рәміздерімізді ата (Елтаңба, гимн, ту)

4. Диалог деген не? (екі кісінің сөйлесуі) 
5. Қазақ тіліне тән неше дыбыс бар? (9) 
6. Үш би (Төле би, Әйтеке би, Қазыбек би) 
7. Тіл туралы мақал айт

8. Әсемпаз болма әрнеге, 
Өнерпаз болсаң – арқалан. 
Сен де бір кірпіш дүниеге, 
Кетігін тап та, бар қалан. Өлең шумағының авторы кім? (Абай) 
9. «Кел,балалар,оқылық!» өлеңінің авторы кім? (Ыбырай).

10. Абайдың әжесінің аты (Зере)

2 – топ

1. Елімізде қанша ұлт өкілдері тұрады? 130 дан астам

2. Қазақстанда неше облыс бар? (14)                                             
3. Басты байлық не? (Денсаулық)

4. Мемлекеттік рәміздер қай жылы бекітілді? (1992ж.) 
5. Әліппенің атасы кім(А. Байтұрсынұлы) 
6. Абайдың анасы кім? ( Ұлжан).

7. 100 жасаған ақын (Жамбыл) 
8. Әр адамның шағын отаны (Отбасы).

9. Қазақ әліппесінде неше әріп? (42) 
10. Тіл туралы бір шумақ өлең айт 

III кезең:“Полиглот” сайысы.5 ұпайдан 15-ке дейін

Жұмбақтар: 
1. Сағат сайын қағылады,

Тек мектептен табылады. (қоңырау, звонок )

2. Бұлаңдаған құйрығы,

Бір алдарлық қулығы. (түлкі, лиса)

3. Көп әңгімем, өлеңім, 
Күнде ақыл беремін. 
Жақсы көрсе мені кім, 
Соған тиер көмегім. (кітап, книга, book) 

4. Тақиям толған сөк,

Таңертең тұрсам жоқ. (жұлдыз, звезда)

5. Құстай ұшады,

Құландай жортады

Қойдан да қорқады. (қоян, заяц, rabbit)

6. Білімнің дәнін тереді

Балаға тәлім береді (ұстаз, учитель, )

7. Бір үйге көзсіз боп басың сұғасың

Бұл үйден көреген болып шығасың (мектеп, школа, school)

8. Тақылдатып таңдайды

Уақыттан бір қалмайды. (сағат, часы,clock )

9. Өзі судан шығады, бірақ судан қорқады (тұз, соль, )

10. Жер астынан тесіп шығады

Бұралаңдап , серуен де құрады (жылан, змея )

11. Арыстан ақырады

Айнала шақырады (найзағай, молния, )

12. Жабырқаса, жылайды

Жадыраса, құлайды (бұлт, облака, )

IV кезең: «Ұшқыр ой, ұтымды жауап» 1 ұпайдан (1 минут беріледі)

Асықпаймыз, саспаймыз

Ұшқыр ойға бастаймыз.

Тақтадағы сөзден

Бірнеше сөз құраймыз.

«ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ» (ақ, қаз, ат, қазақ, )

V кезең«Сөздің көркі — мақал»

1. Отан неден басталады? (отбасынан)

2. Жеті жұрттың тілін біл (жеті түрлі білім біл)

3. Ойнап сөйлесең де… (ойлап сөйле)

4. Өнер алды – қызыл (тіл)

5. Айтылған сөз, … оқпен тең (атылған)

6. Тіл тас жарады, (тас жармаса бас жарады)

7. Денсаулық — (зор байлық)

8. Көп сөз — күміс, аз сөз — … (алтын)

9. Туған жердей жер болмас (туған елдей ел болмас)

10. Тіліңмен жүгірме (біліміңмен жүгір)

11. Ақыл азбайды, (білім тозбайды)

12. Арпа, бидай ас екен (алтын, күміс тас екен)

VI кезең «Жорға сайысы»

Әр топтан бір сайыскер шығып, берілген сұрақтарға қанша жауап берсе, сонша ұпай жинайды 
Бірінші сайыскерге қойылатын сұрақтар: 
1. Ұлттық музыкалық аспап. (домбыра) 
2.Конституция күні. (30 тамыз) 
3. Абай қанша нәрсеге асық болуды нұсқайды? Олар қайсылар? (Талап, еңбек, терең ой, қанағат, рақым) 
4. 9 мамыр қандай күн? (жеңіс күні)
5. Жылқының пірі (Қамбар ата)

6. Тіл мерекесі қашан? 22 қыркүйек
7. Біз қай ғасырда өмір сүріп жатырмыз? (XXI) 
8. Ақ алтын (мақта) 
9. Орман дәрігері (тоқылдақ)
10. ҚР мемлекеттік тілі (қазақ тілі)

Екінші сайыскерге қойылатын сұрақтар: 
1. Қазақтың жаңа жылы (Наурыз тойы)

2. Қойдың пірі (Шопан ата)
3. Тәуелсіздік күні. (16 желтоқсан) 
4. Тұңғыш қазақ ғарышкері. (Т.Әубәкіров) 
5. Абай қанша нәрседен қашық болуды нұсқайды? (өсек, өтірік, мақтаншақ, еріншек, бекер мал шашпақ) 
6. Қобызда ойнаған күйші (Қорқыт) 
7. Абайдың шын аты. (Ибраһим) 
8. Мемлекеттік туда белгіленген құс (бүркіт, қыран) 
9. Қаз дауысты би (Қазыбек)

10. ҚР ұлтаралық тіл (орыс тілі)

Жалпы барлық турдың қорытындысын тыңдау.

Қорытынды: «Анамыздың ақ сүтімен бойымызға дарыған тілімізді ұмыту – бүкіл ата-бабамызды, тарихымызды ұмыту» Бауыржын Момышұлы. Ана тілін құрметтеп сүйе білейік.

Тіл – халықтың байлығы, қазынасы. Тілді таза ұстап, құрметтеп, қастерлеуіміз керек. Мемлекеттік тілді жоғары дәрежеде меңгерейік!

Тіл мәртебесі – ел мерейі (7 — сынып)
Мақсаты: оқушылардың қазақша сөйлеу дағдысын арттыру, қазақ халқының салт — дәстүрімен, мәдениетін білуге, қазақ тілін меңгеруге, өз ойын жеткізе білуге үйрету, қазақ ақын — жазушыларының шығармаларымен таныс болып, оны жатқа білуге баулу, оқушыларды отансүйгіштікке тәрбиелеу.
Көрнекілігі: техникалық құралдар, тіл туралы нақыл сөздер, ҚР мемлекеттік рәміздері. Түрі: сайыс сабақ.. Әдіс — тәсілдері: сұрақ — жауап, іздену, шығармашылық, топтармен жұмыс.
Сайыстың барысы:
«Қазақстанның болашағы — қазақ тілінде» (слайд)
— деген елбасымыздың осы жолдармен сайысымызды ашқым келіп отыр.
1 — жүргізуші: — Құрметті қонақтар, ұстаздар, оқушылар! Бүгінгі «Тіл мәртебесі – ел мерейі» атты мерекемізге қош келдіңіздер!

2 — жүргізуші: — Қазақ осы айтатұғын елге сыр,
О, ағайын, халық емес ол кесір.
Қазақ осы аңғал — саңғал жабусыз,
Қазақ осы ағыл — тегіл, көл — көсір.
Қазақ осы «Өнер алды — тіл» дейтін,
Қазақ осы қарасың ба, ақсың ба,
Қоңырсың ба, жатырқауды білмейтін,-
деп ақын ағамыз Қадыр Мырза Әли айтқандай, ұлы қазақ даласында 130 — дан астам басқа ұлт өкілдері татулықта, сыйластықта өмір сүріп жатыр. Қазақстанда тұратын әрбір адам Отанын сүйіп, мәдениеті мен тілін білу керек.

1 — жүргізуші: — Осы мақсатпен Тілдер күніне орай « Тіл мәртебесі – ел мерейі» атты сайыс жүргізіп отырмыз.
Әділ қазылар алқасымен таныс болыңыздар.
1 — кезең: «Танысу» (слайд)
1 — жүргізуші: – Құрметті қонақтар, мұғалімдер, оқушылар! Енді, сайысымыздың «Танысу» кезеңін бастаймыз (әр топ топтың атын, ұранын айтып, көрсетеді)
1 — топ — «Тұлпарлар»
2 — топ — «Көгершіндер»
2 — кезең: «Үй тапсырмасы». (слайд)
1 – жүргізуші: — Бұл кезең тапсырмасы бойынша әр топ «Ана тілі туралы» дайындап келген тақпақтарын айтады.

3 – кезең: «Кім көп біледі?» виктариналық сұрақтар.(слайд)
1 — жүргізуші: — Келесі сайысымыз –«Кім көп біледі?». Бұл сайыста қай топ тез әрі сұраққа дұрыс жауап берсе, сол топ жеңіске жетеді.
2 — жүргізуші: (слайд)
— «Тұлпарлар» тобына берілетін сұрақтар:
1. Қазақ әліпбиінде неше әріп бар? (42)
2. Қазақтың ұлы ақыны кім?(Абай)
3. ҚР рәміздерін ата.(ту, елтаңба, әнұран)
4. Қазақ тілінде неше септік бар?(7)
5. Буын түрлерін ата.(ашық, бітеу, тұйық)

1 — жүргізуші:
— «Көгершіедер» тобына берілетін сұрақтар:
1. Қазақ тіліне тән дыбыстар нешеу?(9)
2. Дыбыстар нешеге бөлінеді?(2)
3. Ұлттық тағамдарды атаңдар?(ет, бауырсақ, қазы — қарта)
4. Құрмалас сөйлемнің неше түрі бар?(салалас, сабақтас. аралас)
5. Биенің сүтінен жасалатын сусынды.(шұбат)

4 — кезең: «Полиглот болғың келсе».

1 — жүргізуші:- Бұл кезеңде сайыскерлер қоржыннан қима қағаздарды алып, онда берілген сөздерді қанша тіл білсе, сонша тілде айтады.
1 — топ – воскресенье, утро, город, независимый.
пятница, день, улица, народ.
2 — топ – среда, вечер, проспект, Родина.
понедельник, ночь, центр, государство.
5 — кезең: «Капитандар сайысы» (слайд)

2 — жүргізуші: — Топ басшыларын ортаға шақырамыз. Олар 3 минут ішінде берілген сөз тіркесінен бірнеше сөйлемдер құрастыруы керек:
«Тұлпарлар» тобы – қазақ тілі
«Көгершіндер» тобы – орыс тілі
6 — кезең: «Мақал — мәтелдер» (слайд)
1 — жүргізуші: — Бұл кезеңде сайыскерлер берілген тақырып бойынша көп мақал — мәтелдер айтуы керек.
1 — топ – «Отан», «Еңбек».
2 — топ — «Білім», «Тіл».
2 — жүргізуші: — Осымен, құрметті қонақтар, ұстаздар, оқушылар сайысымыз өз мәресіне жетті. Енді әділқазылар алқасы жеңімпаздарды анықтасын.
7 – кезең: Мақалды толықтыр.
«Тұлпарлар» тобына берілетін тапсырмалар:
Халықтың ортақ үйі -….

Көп сөз -….
Аз сөз -….
Керекті сөздер: күміс, Отан, алтын.
«Көгершіндер» тобына берілетін тапсырмалар:
Көз…. Ақыл….
Қол…. Білім….
Керекті сөздер: батыр, қорқақ. тозбайды, азбайды.

Тілден биік асқар жоқ,
Тілден асқан байлық жоқ;
Тілден терең теңіз жоқ. (слайд)
деп, айтқан атамыз Ғ. Мүсірепов. Тілімізді әрқашанда қадірлейік, мерейін әрқашанда көтерейік. деген сөздермен сайысымызды аяқтаймын.

Понравилась статья? Поделить с друзьями:
  • Тіл апталы?ына арнал?ан сценарий балаба?шада
  • Технологическая карта семейные праздники
  • Технологическая карта проведения праздника
  • Тициан вечеллио праздник венеры
  • Технологическая карта праздника осени