«Тілге құрмет – елге құрмет!» тілдер Фестивалінің сценариі
Сценарий Фестиваля языков «Тілге құрмет – елге құрмет!»
Цели и задачи: дать понятие о традициях, обычаях и национальной кухне различных народов, проживающих в Казахстане, активизировать и расширить имеющиеся знания детей о языке, развить навыки культурного общения у детей; создавать благоприятные условия для выявления и развития творческих способностей личности любой национальности; воспитывать гражданина многонационального государства; воспитывать любовь, интерес к языкам, дружбу и взаимопонимание между детьми, пропаганда языковой политики.
(Музыкальный зал, дети 1,2, 6,7,8,9,11 групп.
Звучат фанфары, выходят ведущие)
1- Бала:
Тыңданыздар,тыңдаңыздар
Босқа қарап тұрмаңыздар
Көп аузынан түспейтін
Біздің қазақ өнерінде
Той тойлайык тамаша!
2- Бала:
Казахстан любимый край мой родной
Будет солнце светить над родною страной
Будет дружба народов крепнуть и процветать
Вечно будем тебя мы любить , восхвалять!
Қазақстан Республикасының гимні
Жүргізуші: Армысыздар кұрметті балалар, қонақтар! Біз бүгін сіздермен Қазақстан халқының тілдер күні мерекесіне жиналып отырмыз! 1998 жылы 20 қаңтарда елбасымыз Н.Ә.Назарбаев Республика халықтарының ұлттық байлығы-тілді қорғау мақсатымен 22 қыркүйекті «Қазақстан халықтарының тілдері күні» деп жариялады. Баршаңызды бүгінгі Қазақстан Республикасының Тілдер күні мересімен шын жүректен құттықтаймыз.
Ведущий:Сәлеметсіздер ме кұрметті балалар, қонақтар!Здравствуйте ,ребята, гости! Мы собрались в этом зале на праздник-День языков народов Казахстана!
Жүргізуші: Біздің ел – көп ұлтты ел. Бір шаңырақ астында150 –дан астам ұлт өкілдері тату –тәтті өмір сүруде. Әр халықтың мәдени тарихын, салт-дәстүрін
білу арқылы бір-бірімізді құрметтеп,сыйлаймыз. Біздің қазақ халқымыздың салты бойынша бүгінгі мерекеде барлық ұлт өкілдерін қошеметтейміз.
Ведущий: Наша Родина Казахстан – это многонациональная страна. Сейчас, под гостеприимным шаныраком живет большая и дружная семья: казахи, русские, татары, корейцы, украинцы, лезгины, немцы…. Над всеми нами чистое голубое небо, в котором парит благородный орёл свободы. Здесь живут представители более 150 национальностей, каждая из которых имеет свои традиции, культуру, язык. Изучая прошлое своей страны, историю культуры каждого народа, мы учимся уважать и понимать друг друга.
Так как живём мы с вами в Казахстане, поприветствуем, прежде всего представителей казахской национальности.
Жүргізуші: Қазақ халқының дәстүрі туралы Калинур отбасын қарсы аламыз.
Ведущий: Уважаемые гости! Поприветствуем семью Калинур, представляющих казахскую национальность.
(выходит семья Калинур, представляющая казахскую национальность со своей визитной карточкой)
Жүргізуші:
Ана тілінің тағдыры туралы жырлап өткен ақындар аз емес. Солардың ішінде ақиық ақын Тұманбай Молдағалиев былай деген
Туған тілім – тірлігімнің айғағы,
Тілім барда ашылар сыр ойдағы.
Өссе тілім, меннде бірге өсемін,
Өссе тілім, мен де бірге өшемін.
Ведущий: Русский язык знает почти все население Казахстана. Знание русского языка сближает народы нашей независимой республики, укрепляет дружбу с народами других республик и зарубежных стран.
Зашумели березы, закачались красиво!
Это значит, друзья, мы попали в Россию.
Жүргізуші: Орыс халқы Сергеенко отбасының дәстүрімен танысайық, Сергеенко отбасын қарсы алайық.
Ведущий: У нас в гостях семья Сергеенко, которые представляют русскую национальность.
(выходит семья Сергеенко, их визитная карточка)
ФЛЕШМОБ (дети гр.6,11)
Ведущий: Каждый язык – это целый мир. Язык – это живая душа народа, его радость, боль, память, сокровище. Нет такого языка, который бы не заслуживал бы уважения.
Жүргізуші: Бізге азербайджан халықтары келіп отыр, қошеметпен Юсбашев отбасын қарсы алайық.
Ведущий: Встречаем азербайджанскую семью Юсбашевых.
(выходит семья Юсбашевых, со своей визитной карточкой)
Ведущий: Шумит в наших песнях степная трава, звучат в них Тараса Шевченко слова:
Колосьями поле ржаное звенит и черное море таранит гранит.
Поют украинцы о крае своем. И лучше, чем в песне, не скажешь о нем!
Жүргізуші: Дьяченко украйн отбасын қарсы алайық.
Ведущий: У нас в гостях семья Дьяченко, которые представляют украинскую национальность.
(выходит семья Дьяченко, со своей визитной карточкой)
Ведущий: Уважаемые гости! Предлагаем вам послушать стихотворение на английском языке
(выходят дети гр.6, со стихотворениями на английском языке)
Ведущий:
На просторах Казахстана,
Много разных народов живет.
Все народы, как братья равны,
Всем народам — любовь и почет.
Жүргізуші: Армян халқының салт-дәстүрімен танысайық, ортаға Мхоян отбасын шақырайық.
Ведущий: Дружными аплодисментами встречаем армянскую семью Мхоян.
(выходит семья Мхоян, со своей визитной карточкой)
Ведущий 2: Казахстан объединяет много наций, наш президент Н.А.Назарбаев утверждает «Нужно чтоб был один язык народов разных стран, и это, несомненно – язык Дружбы!»
Жүргізуші: 8-топ балаларының орындауында «Достық» әнін қабыл алыңыздар.
Жүргізуші: Біздің өңірімізде көп ұлтты халықтар бейбітшілікте, бірлікте тату-тәтті өмір сүретініне мақтан тұтамыз.
Елімізде халықтар достығы жасасын!
Бәріміз достық әнін бірге шырқайық!
(семьи выходят на середину зала,
звучит песня «Пусть всегда будет солнце» на 3-х языках,
дети всех групп ее исполняют)
«Тілге
құрмет –елге құрмет»
1-жүргізуші:
Құрметті ұстаздар және оқушылар! Бүгінгі тіл апталығының жабылуына арналған
«Тілге құрмет-елге құрмет» атты мерекелік кешімізге қош келдіңіздер! Қазақстан
Республикасының мемлекеттік әнұраны орындалады.
2-жүргізуші: Қуан
далам! Қуанатын күн бүгін.
Серпіп таста
Мұңды жүрек түндінін
«Тіл туралы» заңым енді күшіне.
Паш
еткендей
Кескен жаңа кіндігін.
Қуан далам!
Қуанатын жөнің бар
Деген едің-Тіл бар жерде өмір бар.
1-жүргізуші:
Ән шашу. Мектептің домбырашылар оркестрінің орындауында « »
күйі.
2-жүргізуші: О,
туған ана тілім! Тас бұлақтың тұнығы да сенде, ана сүтінің жұғымы да сенде,
райхан гүлдің жұпары да сенде,қыран құстың жанары да сенде,назды сұлудың
нәзіктігі де сенде, сахара даланың жазықтығыда сенде… Алимуратова
Айшабибі 8 Ә-сынып «Қарағым» М.Жұмабаев.
1-жүргізуші:
7а-сынып оқушысы Тоқтарова Анель «Ана тілі »
2-жүргізуші: Ниязова
Дамира
«Туған
жер» өлеңі. Қабыл алыңыздар.
1-жүргізуші:
Өткірдің жүзі
Кестенің бізі
Өрнегін сендей сала алмас,-деп таңырқап,тағзым еткен тіл.
Енді сіздердің назарларыңызға
оқушылардың тілге арналған өлеңдері.
2-жүргізуші:
Әбдіхамидов Ердәулет «Тілім- ақын»
1-жүргізуші:
Мұратханов Тоқтамыс 6А-сынып оқушысы «Төрт ана»
2-жүргізуші:
6 Б-сынып оқушысы Данебекқызы Үміт: Ұлықбек Есдәулетов «Қазақ тілі»
1-жүргізуші:
Тұрсынова Толқын М.Мақатаев «Үш бақытым»
1-жүргізуші:
6 Ә-сынып оқушылары Айтмухамед пен Айшаттың орындауында «Жаса Қазақстан»
өлеңін қабыл алыңыздар!
2-жүргізуші:
Қымбат маған ана тілім,бал тілім
Қымбат маған дана тілім,ар тілім
Ана сүтімен бірге сіңген бойыма
Ана тілім –ардақ тұтар ар тілім.
1-жүргізуші:
6 В-сынып оқушысы Меделхан Дархан М.Жұмабаев «Ана тілі»
2- жүргізуші:
6 Б -сынып оқушысы Полатов Ерлан.
«Ана тілі»
Әлихан Ысқақ.
1-жүргізуші:
6 В- сынып оқушысы Бармакова Аяулым. Марфуға Айтхожина «Ана тілім»
2-жүргізуші:
Ана тілім-бақытым мен байлығым
Ана тілім-ардақтым да аяулым,
Ана тілім-өзіңменен дүлділмін
Ана тілім –сенсіз қара жаяумын.
1-жүргізуші:
6 Б-сынып оқушысы Полатов Ерланның орындауында «Ұстазым» әнін қабыл
алыңыздар.
2-жүргізуші: Абихаев
Алихан 5А-сынып оқушысы Тіл туралы мақал-мәтел
1-жүргізуші:
Хасенова Сымбат 6А-сынып оқушысы «Ана тілім»
2-жүргізуші: Қорғанбаева
Назерке 6Ә –сынып оқушысы «Қазақ тілі»
Мінуар
Хәкімжанова.
1-жүргізуші:
«Қазақ тілі » М.Жұмабаев. Алибаева Меруерт 6Ә-сынып оқушысы.
2-жүргізуші:
Қазақ тілі – өзінің даласындай кең пішілген жайдары да жалпақ тіл. Қазақ сөзі
қашанда даланың қоңыр желіндей аңқылдап еркін есіп тұрады. Қазақ тілінің биязы
мақамы – домбыраның күмбір қаққан сазындай. Асқан әуезділігі – шырқап салар
әндей… Жүнісбаева Інкәрдің орындауында «Ана тілім » әнін қабыл
алыңыздар.
1-жүргізуші:
…Тіл қай ұлттың болмасын тарихы мен тағдыры, тәлімі мен тәрбиесінің негізі,
қатынас құралы.Тіл болмаса сөз болмайды. Сөз болмаса адамзаттың тірлігінде
мән-маңыз болмайтыны белгілі.
2
– жүргізуші: Демек, тілдің, сөздің орны ерекше. Міне,
осы орайда ана тіліміз жайлы терең ойлану әрқайсымыз үшін парыз.Жыл өткен сайын
ана тіліміздің мәртебесі өсіп абыройы арта түссін дей отырып қазақ тілі
апталығын жабық деп жариялаймыз.Зейін қойып тыңдағандарыңызға
Көп-
көп РАХМЕТ!!!
№1 бөбекжай-бақшасы.
Тіл мерекесі
Тақырыбы:
«Тілге құрмет – елге құрмет!»
Пән
жетекшілері: Бердибаева Г.С
Бекова Ш.Б
Усербаева Ж.М
Мақсаты: Балалардың өз ана тіліне деген
құрмет сезімін арттыру, тіл мәртебесін көтеру, таза
сөйлеуге үйрету, өз ұлтына, еліне деген
сүйіспеншілігін ояту. Ана тіліміздің тұғырының мықты
болуына негіз қалаған бабаларымыздың өсиетін ұран
ету, қазақ тілінің мәртебесін көтеру.
Қазақстан мемлекетінде тұратын барлық халықтардың
тілдерін құрметтеу.
Көрнекілігі: қанатты сөздер, кітаптар .
Звучит музыка, домбра. ( Музыка әуенімен балалар залға кіреді)
Жүргізуші:Армысыздар, құрметті ұстаздар және
бүлдіршіндер. Бүгінгі мерекеге қош келдініздер.
Ведущий: Здравствуйте, уважаемые
гости. Здравствуйте, все, те кто пришел на наш праздник. Мы рады приветствовать
вас в нашем уютном зале. Праздник, посвященный Дню языков народов
Казахстана разрешите считать открытым.
Ведущий: Good afternoon dear guests. Good afternoon everybody who has come to our party. We are
very glad to see you here. Today is the day of languages. Lets start.
Ән ұраным көкейде жатталады,
Сонымен бейбіт күнім басталады.
Шәмші атамның шығарған асқақ әні,
Әркімнің жүрегінде сақталады.
Қазақстан Республикасының Мемлекеттік Гимні
орындалады.
Жүргізуші: 5 қырқүйек күні елімізде тілдер мерекесі алып өтеді. 1998 жылы 20 қаңтарда тұңғыш президентіміз Н. Ә.
Назарбаев Республика халықтарынын ұлттық байлығы — Тілді қорғау мақсатымен 5 қыркүйекті «Қазақстан халықтарының тілдер күні» деп жариялаған еді.
Ведущий: Ежегодно, 5 сентября
вся наша страна отмечает этот день как день языков народов Казахстана. Наш
Президент Нурсултан Назарбаев поставил перед нами задачу: говорить на 3х языках: казахском, русском и
английском, не забывая при этом и своего родного. Это прекрасно, ведь знание языков — это наше богатство!
Ведущий: Every day, on the 5th of September our country celebrates
the day of languages! All of us must speak 3 languages: Kazakh, Russian and
English, because the knowing of languages is our treasure!
Стихотворения на казахском языке .
Туған тілім- бабам тілі- өз
тілім,
Туған тілім-анам тілім-өз
тілім
Туған тілім- далам тілі –өз
тілім
Туған тілім-адам тілі- өз
тілім.
Туған тілде сыры терең жаным
бар,
Туған тілде әнім менен
сәнім бар,
Туған тілім тіл болудан қалса
егер,
Жүрегімді суырып-ақ
алыңдар.
Туған тілім- тірлігімнің
айғағы
Тілім барда айтылар сөз ойдағы.
Өссе тілім мен де бірге өсемін.
Өшше тілім мен де бірге өшемін.
Ән: «Ана тілі»
Гр: «Айгөлек»
Ведущий: Казахстан —
многонациональное государство. В нашей стране проживает более 130 наций и
народностей и все живут дружно, одной сплоченной семьей и зовутся казахстанцы.
И сегодня у нас в гостях представители разных народов.
Жүргізуші:Қазақстан – әр тілде сөйлейтін халықтардың басын біріктіріп отырған мемлекет.
Тілі бөлек болғанымен тілегі бір,
Ұлы достық мәпелеген жүрек гүл.
Қазақстан бар ұлысқа шаңырақ,
Шайқалмастан шаттығымыз тіреп тұр.
Это украйнцы (музыка) – Доброго ранку!
Русские (музыка) – Здравствуйте !
Узбеки (музыка) – Ассалам алейкум !
Корейцы (музыка)— Ан-Ио!
И коренное население нашей страны
Казахи (музыка) – Сәлеметсіздер ме! .
Стихотворения на русском
языке .
И в радости и в грусти-
Он всяки час со мной.
Родной язык мой русский
Как Родина родной!
Иду тропинкой узкой-
Деревья до небес!
Могучь язык мой русский.
Как этот русский лес!
Страницы волшебных,
Волнующих книг!
Люби и храни
Наш великий язык!
Би: «Бипыл »Қазақ биі
Жүргізуші:
Әрбір тілде
сөйле әлемді таң қылып,
Ана тілін білмей өскен әңгүдік.
Өсер болсаң, байтақ далаң тұрғанда,
Қазақ тілі жасау керек мәңгілік,- дей отырып, біздер
ұлан — ғайыр болашақ иесіміз, үміт артар, арқа
сүйер азаматтарымыз. Осындай бай, асыл, алып мұраны — біз, жас
ұрпақ әрі қарай жалғастыруымыз керек.
Келесі кезекте:
Стихотворения на английском
языке .
Abook, apencil, apen
Put them in my bag today.
Im ready for school, hurray hurray!
1, 2,3,4.
Time to qo to school once more
5, 6, 7, 8 .
G et your schoolbag, don’t be late
9,10 get your pen
Come with me, its school again.
Native language, native language
with us since childhood
He is in a gentle of foliage
In the words of father I mother
Ән: «Анатілі» : «
Ботақан»
Ведущий:
Абай писал: Человек изучивший культуру и язык иного народа, становится с ним
равноправным» и действительно, его слова нашли подтверждение в жизни. Сегодня
независимо от национальной принадлежности и русские и казахи, люди других
национальностей, проживающие в нашей стране обладают равными правами: правом
голоса, правом выбора, правом на труд, медицинское обслуживание, правом
назащиту.
Ведущий:I’m Kazakh, and one of the Kazakh.I don’t need others
opinions.Kazakh is one of the nations in the world. And now listen to voice the
world.
Жүргізуші:“Ана тілін ұмытқан адам өз халқының өткеніненде, болашағынан да қол үзеді ” – деп Ғабит Мүсірепов айтпақшы,аталы сөзге құлақ түрейік.
Ән: «Әрқашан күн
сөнбесін»
Үштілдебарлыққатысушытоптардыңорындауында
Ведущий: Мы еще раз поздравляем
всех с Днем языков народов Казахстана. Желание одно породило нас давно, чтобы в
мире мирно жили, чтобы с детства все дружили, чтобы братьями росли, дети матери
— Земли.!
Кұрметі қонақтар
сіздерді Тіл мерекесімен тағы — да құттықтай отырып,
еңбектеріңіздің жемісін көріп, бақытты өмір
сүрулеріңізге шын жүректен ниетімізді білдіреміз. Келесі жүздескенше күн нұрлы болсын.!
Thankyou, goodbye! Seeyousoon!
«Тілге құрмет –елге құрмет»
1-жүргізуші: Құрметті ұстаздар және оқушылар! Бүгінгі тіл апталығының жабылуына арналған «Тілге құрмет-елге құрмет» атты мерекелік кешімізге қош келдіңіздер! Қазақстан Республикасының мемлекеттік әнұраны орындалады.
2-жүргізуші: Қуан далам! Қуанатын күн бүгін.
Серпіп таста
Мұңды жүрек түндінін
«Тіл туралы» заңым енді күшіне.
Паш еткендей
Кескен жаңа кіндігін.
Қуан далам!
Қуанатын жөнің бар
Деген едің-Тіл бар жерде өмір бар.
1-жүргізуші: Ән шашу. Мектептің домбырашылар оркестрінің орындауында « » күйі.
2-жүргізуші: О, туған ана тілім! Тас бұлақтың тұнығы да сенде, ана сүтінің жұғымы да сенде, райхан гүлдің жұпары да сенде,қыран құстың жанары да сенде,назды сұлудың нәзіктігі де сенде, сахара даланың жазықтығыда сенде… Алимуратова Айшабибі 8 Ә-сынып «Қарағым» М.Жұмабаев.
1-жүргізуші: 7а-сынып оқушысы Тоқтарова Анель «Ана тілі »
2-жүргізуші: Ниязова Дамира
«Туған жер» өлеңі. Қабыл алыңыздар.
1-жүргізуші: Өткірдің жүзі
Кестенің бізі
Өрнегін сендей сала алмас,-деп таңырқап,тағзым еткен тіл.
Енді сіздердің назарларыңызға оқушылардың тілге арналған өлеңдері.
2-жүргізуші: Әбдіхамидов Ердәулет «Тілім- ақын»
1-жүргізуші: Мұратханов Тоқтамыс 6А-сынып оқушысы «Төрт ана»
2-жүргізуші: 6 Б-сынып оқушысы Данебекқызы Үміт: Ұлықбек Есдәулетов «Қазақ тілі»
1-жүргізуші: Тұрсынова Толқын М.Мақатаев «Үш бақытым»
1-жүргізуші: 6 Ә-сынып оқушылары Айтмухамед пен Айшаттың орындауында «Жаса Қазақстан» өлеңін қабыл алыңыздар!
2-жүргізуші: Қымбат маған ана тілім,бал тілім
Қымбат маған дана тілім,ар тілім
Ана сүтімен бірге сіңген бойыма
Ана тілім –ардақ тұтар ар тілім.
1-жүргізуші: 6 В-сынып оқушысы Меделхан Дархан М.Жұмабаев «Ана тілі»
2- жүргізуші: 6 Б -сынып оқушысы Полатов Ерлан.
«Ана тілі» Әлихан Ысқақ.
1-жүргізуші: 6 В- сынып оқушысы Бармакова Аяулым. Марфуға Айтхожина «Ана тілім»
2-жүргізуші: Ана тілім-бақытым мен байлығым
Ана тілім-ардақтым да аяулым,
Ана тілім-өзіңменен дүлділмін
Ана тілім –сенсіз қара жаяумын.
1-жүргізуші: 6 Б-сынып оқушысы Полатов Ерланның орындауында «Ұстазым» әнін қабыл алыңыздар.
2-жүргізуші: Абихаев Алихан 5А-сынып оқушысы Тіл туралы мақал-мәтел
1-жүргізуші: Хасенова Сымбат 6А-сынып оқушысы «Ана тілім»
2-жүргізуші: Қорғанбаева Назерке 6Ә –сынып оқушысы «Қазақ тілі»
Мінуар Хәкімжанова.
1-жүргізуші: «Қазақ тілі » М.Жұмабаев. Алибаева Меруерт 6Ә-сынып оқушысы.
2-жүргізуші: Қазақ тілі – өзінің даласындай кең пішілген жайдары да жалпақ тіл. Қазақ сөзі қашанда даланың қоңыр желіндей аңқылдап еркін есіп тұрады. Қазақ тілінің биязы мақамы – домбыраның күмбір қаққан сазындай. Асқан әуезділігі – шырқап салар әндей… Жүнісбаева Інкәрдің орындауында «Ана тілім » әнін қабыл алыңыздар.
1-жүргізуші: …Тіл қай ұлттың болмасын тарихы мен тағдыры, тәлімі мен тәрбиесінің негізі, қатынас құралы.Тіл болмаса сөз болмайды. Сөз болмаса адамзаттың тірлігінде мән-маңыз болмайтыны белгілі.
2 – жүргізуші: Демек, тілдің, сөздің орны ерекше. Міне, осы орайда ана тіліміз жайлы терең ойлану әрқайсымыз үшін парыз.Жыл өткен сайын ана тіліміздің мәртебесі өсіп абыройы арта түссін дей отырып қазақ тілі апталығын жабық деп жариялаймыз.Зейін қойып тыңдағандарыңызға
Көп- көп РАХМЕТ!!!
С этим файлом связано 2 файл(ов). Среди них: Тәуелсіздік-аманаты бабамның.docx, Жырлайды жүрек тәрбие сағаты.docx.
Показать все связанные файлы
Подборка по базе: «Ерлік – елге мұра, ұрпаққа – ұран».pptx, Туган елге тагзым.docx, тауелсиз елге дени сау урпак-2019-5сынып2.doc, тауелсиз елге дени сау урпак2222.ppt
Тілге құрмет –елге құрмет
Сабақтың тақырыбы: Тілге құрмет – елге құрмет.
Мақсаты: Ана тілі туралы кең түсінік бере отырып, оқушыларды елжандылыққа, туған тілін қастерлеуге, Отанды сүюге, ата — баба дәстүріне, адалдыққа тәрбиелеу.
Әдісі: сұрақ — жауап, баяндау, әңгімелеу, ситуациялық сұраұтар, сайысу, ізденіс.
Көрнекіліктер: бүктемелер, қанатты сөздер,презентация
Барысы: 1. Ұйымдастыру
Мұғалімнің кіріспе сөзі:
— Құрметті қонақтар, оқушылар. Мектебімізде тіл мерекесі қарсаңында 10 — күндік өтуде. Осы біздің шарамыз 22 — қыркүйек күнгі Қазақстан халықтарының тілдері мерекесіне қосатын кішкене ғана үлесіміз. Біз ана тілімізге деген сезімімізді тапқырлық өнеріміз арқылы білдіретіндігімізді қуанышпен айтамыз.
Қазақ тілі талай тарихи сыннан сүрінбей өтті. Дүние жүзіндегі ең бай, бейнелі, таза, өткір, терең, күшті кең тіл ретінде талайды тамсандырады.
Сүйемін туған тілді анам тілін,
Бесікте жатұанымда — ақ берген білім
Шыр етіп жерге түскен минутымнан,
Құлағыма сіңірген таныс үнін — деп ақын Сұлтанмахмұт жырлағандай, сол ана тілімізге деген қошеметімізді сайыс арқылы көрсетелік.
Қазылар орнықтырар әділдікті,
Кімдердің жауаптары кәміл шықты.
Білім мен тапқырлықтың сайысында,
Жеңіске жетер дейміз кәміл мықты.
Қазылар алқасымен таныстыру
Сайысқа қатысушыларды ортаға шақыру:
Әрқашанда білім көптік етпеген,
Талапсыз жан мұратына жетпеген.
Сәлем бердік ұландарға талапкер,
Дос көңілден, адал аппақ ниетпен.
Түсеміз біз білімнің жарысына,
Жеңсеңдер қол соғамыз табысына.
Талапкердің талабы таудай болар,
Аямас тиіп кетсең намысына.
Ойынымызға қатысатын екі топты ортаға шақырамыз 1 — ші топ «Береке», 2 — ші топ «Ынтымақ». Әр оқушыны жеке — жеке таныстырып шығу
1 — ші айналым. «Кім жылдам?»
22 — сұрақ қойылады. Әр дұрыс жауапқа 10ұпай беріледі, қай топтың оқушысы бірінші боп қол көтерсе, сол жауап береді.
Сұрақтар:
1. Қазақстанның тұңғыш Президенті кім?Н. Назарбаев
2. Бес нәрсеге асық бол,
Бес нәрседен қашық бол,
Адам болам десеңіз… өлең жолдарының авторы кім? Абай
3. Қазақта тұңғыш шешен кім?Жиренше
4. Тіл мерекесі қай күні? 22 қыркүйек
5. Екі кісінің сөйлесуі диалог
6. Бұзылмай сақталатын ұлттық тағам құрт
7. Үш арыс Сікен, Ілияс, Бейімбет
8. Алтын адам табылған жер Есік обасы, Алматы обл.
9. Жас кезінде балаға аталатын мал атауы бәсіре
10. Қазақтың бес қаруын ата садақ, мылтық, найза, қылыш, айбалта
11. Туыстық атауларды ата анаңның туыстары — нағашы, ағаның әйелі — жеңге, әпкенің күйеуі — жезде, шешенің әпкесінің балалары — бөле.
13. Халық ауыз әдебиетінің түрлерін ата ертегі, мақал — мәтел, аңыз әңгімелер, батырлар жыры, айтыс, т. б
14. Үш би Төле би, Әйтеке би, Қазбек би
15. Әдебиет нешеге бөлінеді? Ауыз әдебиеті же жазба әдебиеті
16. Бөбек қорының президенті С. Назарбаева
17. Бір жылда неше мезгіл бар? 4 мезгіл
18. Күні түні дем алмай жүретін не?ай мен күн
19. Бұл дүниеде де, о дүниеде де өсетін ағаш құрма
20. Төрт қылышты ата хәмхәм, сәмсәм, зұлқожа, зұлпықар
21. Үш тәтті не? жан, мал, жар
22. Қазақтың тұңғыш ұстазы кім? Ы. Алтынсарин
2 – тур. «Кім есті?»
Жұмбақтың шешуін шапшаң тауып, қазақша, орысша тілде айту, әр дұрыс жауапқа 10 — ұпай беріледі.
1. Қарап тұрсаң өзіне,
Сурет түсер көзіңе.
Ол суретің ұқсайды,
Дәл қазіргі өзіңе.айна – зеркало
2. Бетін адам ашады,
Білім нұрын шашады.кітап — книга
3. Ойды аяқтап,
Қорытынды соңында доп тұрады.сөйлем — предложения
4. Сағат сайын қозғалады, тек мектептен табылады.қоңырау — звонок
5. Табаныма байладым,
Қос аяқпен айдадым.шаңғы — лыжа
6. Ти десем тимейді,
Тиме десем тиеді.ерін – губы
3 — тур. «Өнер алды — қызыл тіл»
Тіл туралы мақал — мәтелдер айту.
Қай топ көп айтса, сонша ұпай жинайды, әр жауапқа — 10ұпай
4 — тур. «Жас суретші» шығармашылық тапсырма.
Берілген суретті әдемі етіп бояп, тақырып қойып, шағын мәтін құрастыру
5 — тур. Қорытындылау
КММ «Майемер орта мектебі»
Сыныптан тыс сағат
Тақырыбы: «Ұлттың Ұлы ұстазы-Ахмет Байтұрсынұлы» (Тілдер күніне орай өткізілген шара)
Өткізген: қазақ тілі мұғалімдері
Кайсинова З.Б
Манапова Н.С
2021-2022 оқу жылы
Сабақтың тақырыбы: Тілге құрмет- елге құрмет
Сабақтың мақсаты:
А) білімділік: Оқушыларға тіл туралы заңның қабылданғанынан мағлұмат беру және ана тілінің қоғамдағы алатын орны туралы айтып жеткізу. Қазіргі қоғамдағы тіліміздің дәрежесін көтеру;
Ә) дамытушылық: Оқушыларды тілдік норманы сақтай отырып дұрыс , анық сөйлеуге, өз ойын толық жеткізуге тәрбиелеу.
Б) тәрбиелік: Оқушыларды ана тілін құрметтеуге шақыру және ана тілімізде ойлауға тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: Тақырыптық кеш сабағы.
Сабақтың өту әдісі: Сұрақ- жауап, тақырыпқа арналған кеспе қағаздармен жұмыс.
Сабақтың көрнекілігі: Нақыл сөздер, мақал- мәтелдер, «шешендіктануға» байланысты кітап көрмесі.
Сабақтың барысы:
І. Ұйымдастыру
1.Оқушылармен сәлемдесу, түгендеу.
2.Еліміздің әнұраны
3.Мектеп оқушыларының анты
4.Саяси хабарлама
5.Қорытынды
Мұғалім:
Оқушылар , біз білеміз ана тілі десек, барлық өткен кеткеніміз есімізге түсіп, сөнгеніміз қайта жана түспек. Ана тілі десек, халқымыздың қазіргісі мен болашағы көз алдымызға келмек. Яғни, ана тіліміз арқылы халық тағдыры, ұлт болашағы өлшенбек. Тіліміз арқылы ұлттық мүддеміз бен мүмкіншілігіміз айқындалмақ. Демек, тіл тағдыры- ел тағдыры. Тілдің дамуы- елдің дамуы. Сонымен қатар,тілге құрмет-елге құрмет болып табылмақ!
Туған елімізді, туған жерімізді, Отанымызды, отбасымызды ана тілі арқылы қабылдасақ бізден асқан бақытты ұрпақ жоқ шығар сірә. Тілдің сойылын соғып, тіл үшін отқа түсіп жатқан аға- апаларымыз қаншама. Міне біз солардың ерен еңбектеріне аз ғана үлесімізді қоспақпыз. Сіздер жас ұрпақ ретінде ана тіліміздің одан әрі көркейтіп, дамуына ат салысуларың керек. Ендеше, тілім деп , елім деп соққан жүрегі бар алаштың айбынды ұл-қыздарын 22- қыркүйек тіл мерекесімен құттықтаймын!
1995 жылы 30 – тамызда қабылданған жаңа Конституцияда қазақ тілі ҚР Мемлекетттік тілі болып бекітілді. Ал 1997 жылы 11-шілдеде «Тіл туралы» Заң қабылданып, оның 4- бабында «Қазақстан Республикасының тілі- қазақ тілі» екені жазылды. (Дәптерімізге жазып аламыз!
Үйге берген жаттау өлеңдерімізді айтамыз:
- Сақтар болсаң халқыңды – тілді сақта,
Баға жетпес мұра жоқ тілден басқа!
Тілден өзге жиһаздың бәрін түгел,
Базарлайсың қалтаңда ақшаң жатса.
Әбу Сарсенбаев
Әділжан
- Мен қазақпын, биікпін, байтақ елмін,
Қайта тудым өмірге қайта келдім.
Мен мың да бір тірілдім қайта өлмеске.
Айта бергім келеді, айта бергім.
Жұбан Молдағалиев
Тілек
- Туған тілде сыры терең жаным бар,
Туған тілде әнім менен сәнім бар.
Туған тілім тіл болудан қалса егер,
Жүрегімді суырып – ақ алыңдар.
Дихан Әбілов
Сержан
- Туған тілім – тірлігімнің айғағы,
Тілім барда айтылар сөз ойдағы.
Өссе тілім мен де бірге өсемін,
Өшсе тілім, мен де бірге өшемін.
Әбділдә Тәжібаев
Аманат
- Ана – тілі – біздің туған анамыз,
Анамыздай сыйлап бағып-қағып.
Ана тілін бағаласақ қалай біз,
Өзіміздің сондай болмақ бағамыз.
Ана тілін кім аялай білмесе,
« Анасынан безген ұл!» деп қараңыз.
Мұсафар Әлімбаев
Дәурен
- Сүйемін туған тілім – анам тілін,
Бесікте жатқанымда – ақ берген білім.
Шыр етіп жерге түскен минутымнан
Құлағыма сіңірген таныс үнін.
Сұлтанмахмұт Торайғыров
Ерлан
Мұғалім:
Ал, балалар, енді бәріміз түгелдей назар аударып мына мақал- мәтелдің, қанатты сөздердің жалғасын табу керек.
Тіл- адам ойының…. (айнасы)
Аңдамай сөйлеген…(ауырмай өледі)
Ойнап сөйлесең де … (ойлап сөйле)
Айтылған сөз … оқпен тең (атылған)
Таза сөйлеу – биік… (мәдениеттілік)
Бас кеспек болса да,… (тіл кеспек жоқ)
Жақсы сөз-… (ырыс)
Сөз тапқанға… (қолқа жоқ)
Ел тірегі-…. (тіл)
Тіл жетпейтін …. (түкпір жоқ)
Мұғалім:
Ендеше, кім бізге өзінің жадында жүрген асыл сөздерді айтып береді?Мақалдан соң кезекті ақындардың асыл жырларына берсек. Тіл туралы тебіренбеген жан кемде –кем. Қане, кім бізге тіл туралы жыр оқып береді?
Мұғалім: Ендеше оқушылар, мына сөз тіркестерінің мағынасын тауып көрелік!
Көздің жауын алады — әдемі, керемет;
Тілі мірдің оғындай — өткір, шешен
Тонның ішкі бауындай – Бірлік;
Айдай аузы, күндей көзі бар- әдемі, керемет;
Айрандай ұйып отыру- Бірлік;
Дәм-тұздас болу-дос
Аспан айналып жерге түскендей-ыстық
Көз байланды -қараңғылық
Ит өлген жер-алыс
Қас пен көздің арасында –жылдам
Мұғалім: Мінекей оқушылар білімімізді сынап көрдік. Бұл тіліміздегі тіркестердің аз ғана бөлігі. Барлық сөз түбіне үңілер болсақ біз көп нәрсені оқып үйренуіміз керек. Сонда ғана біз өз ана тілмізге тереңнен үңіле аламыз.Ендігі кезекті ой-толғауға беріп көрсек. «Жасай бер, ана тілім- қазақ тілі!» атты оқушылардың ой- толғауын тыңдап көрсек?
Мұғалім: Ал келесі оқушылар,үйден дайындап келген тіл туралы асыл сөз,мақал-мәтелдерін оқып, бір мақалды талдап береді? Кезек сіздерде…
Мұғалім: Жарайсыңдар балалар! Халқымыздың кемеңгер жазушысы Ғ.Мүсірепов атамыз: «Ана тілін ұмытқан адам өз халқының өткенінен де, болашағынан да қол үзеді. Ана тілін өгей ұлдар ғана менсінбейді» деген, сондықтан өз тілімізге, өз ұлтымызға өгей болмайық, достар! Біздің ана тіліміз- қазақ тілі. Ол тек отбасы, ошақ қасының ғана емес, мемлекеттік тіл. Міне, осыны бір сәтке де естен шығармауымыз керек!
Біздер «Жылы лебіз» стратегиясы бойынша өз ана тілімізде бір- бірімізге тілек айтып көрелік: (парталас көршісіне арнап тілек айтады)
Мұғалім:
Ана тілім- бәрін сөйлер шежірем,
Тілсіз нені білдіре алам, не білем?!
О, адамдар, қадіріне жетіңдер,
Ана тілің- анаң сыйлап өтіңдер.
Қорытынды
Мұғалім: (Оқушылармен бірге)
Туған тілім- тірлігімнің айғағы,
Тілім барда айтылар сыр ойдағы.
Өссе тілім, мен де бірге өсемін,
Өшсе тілім, мен де бірге өшемін!
Мұғалім: Ата- бабамыздың асыл аманатын, үкілі үмітін ақтайық.Сонда ғана болашағымыз жарқын, тіліміздің мәртебесі биік болмақ!
Сабақтың тақырыбы: Тілге құрмет – елге құрмет.
Мақсаты: Ана тілі туралы кең түсінік бере отырып, оқушыларды елжандылыққа, туған тілін қастерлеуге, Отанды сүюге, ата — баба дәстүріне, адалдыққа тәрбиелеу.
Әдісі: сұрақ — жауап, баяндау, әңгімелеу, ситуациялық сұраұтар, сайысу, ізденіс.
Көрнекіліктер: бүктемелер, қанатты сөздер
Барысы: 1. Ұйымдастыру
Мұғалімнің кіріспе сөзі:
— Құрметті қонақтар, оқушылар. Мектебімізде тіл мерекесі қарсаңында 10 — күндік өтуде. Осы біздің шарамыз 22 — қыркүйек күнгі Қазақстан халықтарының тілдері мерекесіне қосатын кішкене ғана үлесіміз. Біз ана тілімізге деген сезімімізді тапқырлық өнеріміз арқылы білдіретіндігімізді қуанышпен айтамыз.
Қазақ тілі талай тарихи сыннан сүрінбей өтті. Дүние жүзіндегі ең бай, бейнелі, таза, өткір, терең, күшті кең тіл ретінде талайды тамсандырады.
Сүйемін туған тілді анам тілін,
Бесікте жатұанымда — ақ берген білім
Шыр етіп жерге түскен минутымнан,
Құлағыма сіңірген таныс үнін — деп ақын Сұлтанмахмұт жырлағандай, сол ана тілімізге деген қошеметімізді сайыс арқылы көрсетелік.
Қазылар орнықтырар әділдікті,
Кімдердің жауаптары кәміл шықты.
Білім мен тапқырлықтың сайысында,
Жеңіске жетер дейміз кәміл мықты.
Қазылар алқасымен таныстыру
Сайысқа қатысушыларды ортаға шақыру:
Әрқашанда білім көптік етпеген,
Талапсыз жан мұратына жетпеген.
Сәлем бердік ұландарға талапкер,
Дос көңілден, адал аппақ ниетпен.
Түсеміз біз білімнің жарысына,
Жеңсеңдер қол соғамыз табысына.
Талапкердің талабы таудай болар,
Аямас тиіп кетсең намысына.
Ойынымызға қатысатын екі топты ортаға шақырамыз 1 — ші топ «Береке», 2 — ші топ «Ынтымақ». Әр оқушыны жеке — жеке таныстырып шығу
1 — ші айналым. «Кім жылдам?»
22 — сұрақ қойылады. Әр дұрыс жауапқа 10ұпай беріледі, қай топтың оқушысы бірінші боп қол көтерсе, сол жауап береді.
Сұрақтар:
1. Қазақстанның тұңғыш Президенті кім?Н. Назарбаев
2. Бес нәрсеге асық бол,
Бес нәрседен қашық бол,
Адам болам десеңіз… өлең жолдарының авторы кім? Абай
3. Қазақта тұңғыш шешен кім?Жиренше
4. Тіл мерекесі қай күні? 22 қыркүйек
5. Екі кісінің сөйлесуі диалог
6. Бұзылмай сақталатын ұлттық тағам құрт
7. Үш арыс Сікен, Ілияс, Бейімбет
8. Алтын адам табылған жер Есік обасы, Алматы обл.
9. Жас кезінде балаға аталатын мал атауы бәсіре
10. Қазақтың бес қаруын ата садақ, мылтық, найза, қылыш, айбалта
11. Туыстық атауларды ата анаңның туыстары — нағашы, ағаның әйелі — жеңге, әпкенің күйеуі — жезде, шешенің әпкесінің балалары — бөле.
13. Халық ауыз әдебиетінің түрлерін ата ертегі, мақал — мәтел, аңыз әңгімелер, батырлар жыры, айтыс, т. б
14. Үш би Төле би, Әйтеке би, Қазбек би
15. Әдебиет нешеге бөлінеді? Ауыз әдебиеті же жазба әдебиеті
16. Бөбек қорының президенті С. Назарбаева
17. Бір жылда неше мезгіл бар? 4 мезгіл
18. Күні түні дем алмай жүретін не?ай мен күн
19. Бұл дүниеде де, о дүниеде де өсетін ағаш құрма
20. Төрт қылышты ата хәмхәм, сәмсәм, зұлқожа, зұлпықар
21. Үш тәтті не? жан, мал, жар
22. Қазақтың тұңғыш ұстазы кім? Ы. Алтынсарин
2 – тур. «Кім есті?»
Жұмбақтың шешуін шапшаң тауып, қазақша, орысша тілде айту, әр дұрыс жауапқа 10 — ұпай беріледі.
1. Қарап тұрсаң өзіне,
Сурет түсер көзіңе.
Ол суретің ұқсайды,
Дәл қазіргі өзіңе.айна – зеркало
2. Бетін адам ашады,
Білім нұрын шашады.кітап — книга
3. Ойды аяқтап,
Қорытынды соңында доп тұрады.сөйлем — предложения
4. Сағат сайын қозғалады, тек мектептен табылады.қоңырау — звонок
5. Табаныма байладым,
Қос аяқпен айдадым.шаңғы — лижа
6. Ти десем тимейді,
Тиме десем тиеді.ерін – губи
3 — тур. «Өнер алды — қызыл тіл»
Тіл туралы мақал — мәтелдер айту.
Қай топ көп айтса, сонша ұпай жинайды, әр жауапқа — 10ұпай
4 — тур. «Жас суретші» шығармашылық тапсырма.
Берілген суретті әдемі етіп бояп, тақырып қойып, шағын мәтін құрастыру
5 — тур. Қорытындылау: Қазылар алқасына сөз беріледі, құттықтау, марапаттау.