Юл й?р? кагыйд?л?ре буенча сценарий балалар бакчасында

Ата-аналар һәм балалар өчен конкурс.

Танып-белү.

 Ата-аналар  һәм балалар өчен конкурс.

МАКСАТ:

-БАЛАЛАРНЫҢ ЮЛ КАГЫЙДӘЛӘРЕ ТУРЫНДАГЫ БЕЛЕМНӘРЕН НЫГЫТУ;

-БАЛАЛАРНЫ ЮЛ КАГЫЙДӘЛӘРЕНӘ ӨЙРӘТҮНЕҢ НЕЧКӘЛЕКЛӘРЕНӘ ТӨШЕНДНРҮДӘ  АТА-АНАЛАРНЫ   АКТИВЛАШТЫРУ;

-БАЛАЛАРНЫҢ ЮЛ ЙӨРҮ БИЛГЕЛӘРЕ ТУРЫНДАГЫ БЕЛЕМНӘРЕН ҮСТЕРҮ;

-АТА-АНАЛАР БЕЛӘН УРТАК ЭШЧӘНЛЕК БУЛДЫРУ;

ЯКЫНЧА ЭШ:

  1.Тәрбиячеләр ата-аналар белән якынча әңгәмә уздыралар, конкурста катнашырга               тәкъдим ясыйлар. 3-4 гаилә командасы төзелә.

Һәр команданың да исеме, җыры, девизы, эмблемасы була.

Өйгә эш:    сәламләү әзерләү  (1 конкурс)

                   Һәр гаилә капитаны –бакчага йөрүче бала була.

2.Балалар тәрбиячеләр белән чакыру билетлары ясыйлар.

3. 2-3 атна алдан педагоглар һәм ата-аналар арасында “иң яхшы сорау” –юл йөрү кагыйдәләре буенча конкурс уздырыла.

4.Конкурс музыкаль залда үтә.3 өстәл куела.

Жюри өстәле, җи1азлар, бизәлеш алдан әзерләнә.

5.Музыкаль озату оештырыла. Марш, фанфара,  хәрәкәтле уеннар өчен музыка.

6.Актив катнашучылар өчен бүләкләр  хәзерләнелә.

7.Жюри өчен карточкалар   хәзерләнелә.

Конкурс уздыру өчен бизәлеш:

*  Алып баручы биремнәр белән карточкалар   хәзерли;

*  Һәр команда өстәлендә дә рәсем  ясау өчен кәгазь, фломастер, карандаш,

трафарет  куела;

*  Һәр команданың да билгеле бер тамгасы була;(таяк белән беркетелгән яшел түгәрәк)-команданың әзер икәнен белдерүче билге;

   *  Зур кәгазь беркетелгән ике мольберт;(карап утыручыларга  конкурс өчен)

   *  Конкурс нәтиҗәләрен  язу  өчен такта;

Жюри эшен оештыу:

Алып  баручы һәр этап өчен дә югары бәяне әйтә. Жюри членнары цифрлар белән язылган карточкалар  алалар. Һәр этап саен  жюри бәя куя.

Секретарь  тактага уртача бәяне төшереп бара.Соңыннан берничә конкурс балы җыела.

Һәр жюри члены өчен түбәндәге таблица бирелә:

Командалар

исеме

         Конкурслар

Гомуми  балл

Котлау-лар

 (3)

Блиц-

сорау

    (5)

Юл тамга-лары (5)

Капитаннар

ярышы

(3)

Эстафе-

талар

(5)

“Светофор”

“Белгечләр”

“Тату гаилә”

Секретарьда да шул ук таблица. Һәр конкурсның уртача баллы язып барыла.

Конкурс  барышы.

Алып  баручы  жюри тәкъдим итә  торган бар этаплар белән дә таныштырп чыга:

1.Котлау

2.Блиц-сорау

3.Юл тамгалары.

4. Капитаннар ярышы

5. Эстафета.

Карап утыручылар белән дә уеннар оештырылуы хакында әйтелә.

1 ӨЛЕШ.

   Командалар котлавы.

Алып баручы:  Хөрмәтле дуслар. Без бүген безнең яшәеш өчен бик тә мөһим булган теманы аңлашу ,тирәнтен өйрәнү өчен җыйналдык.Үзебезнең һәм балалаларыбызның куркынычсызлыгын ничек тәэмин итәргә.

Рәхим итеп конкурсны башлыйбыз.

Командалаларны котлау.(Марш астында командалалр керә.)

Алып баручы жюри  составын  тәкъдим итә.

1 конкурс       КОТЛАУ.

2 ӨЛЕШ.

Блиц-сорау.

Алып баручы конкурс шартлары белән таныштыра.Командалаларның  ни дәрәҗәдә

юл билгеләрен белүләрен сыныйлар.Сораулар белән карточкалар бирелә.

Сорауга дөрес җавап бирә  белгән команда  яшел түгәрәкне күтәрә.

Һәр дөрес сорау өчен 1 очко куела.

1 сорау: ни өчен бакчага йөрүче бала юл билгеләрен белергә тиеш? Ул әти-әниләренә ияреп кенә йөри бит.

Җавап: Бала юл кагыйдәләрен белеп үсәргә ,үзен урамда дөрес тота белергә тиеш. Бәлки ялгыш кына урамда ялгыз калыр.

2 сорау: Урамны аркылы чыккан чагында иң мөһиме нәрсә?

Җавап: Юлның ике ягы да ачык күренергә тиеш. Әлбәттә тагын игътибарлылык та бик мөһим.

3 сорау: Әгәр җәяүлегә чыгу юлы күрсәтелмәсә, урамны ничек аркылы чыгарга?

Җавап: Ике ягы да ачык күренгән урыннан туры почмакка чыгарга. Чыгу өчен уңай вакытны көтәргә.

3 ӨЛЕШ

Юл тамгалары.

Алып баручы:

-Безгә дөрес йөрү өчен юл билгеләре ярдәмгә килә. Һәр командага да үзенең оригиналь юл билгеләрен уйларга кушабыз. Юлда, урамда йөрү өчен безнең җирлектә иң мөһим билге булсын.

4  ӨЛЕШ

Командалар рәсем ясаганчы  тамашачы белән уен оештырыла.

2 Мольберт куела. 1 нче мольберт  алдына 4 бала,  2 нче мольберт алдына 4 ата-ана чакырыла. Гадәти булмаган транспорт  төре ясарга. (бияләй автобус, кыргаяк поезд  һ.б.)  Соңыннан ни өчен , кайларда кулланырга мөкин икәнлекләре аңлатыла. Призлар бирелә.

5 ӨЛЕШ

 Капитаннар конкурсы.

Алга капитаннар чакырыла.Зур түгәрәк (картон, ковролин) берничә төстәге секторга бүленә. Уртага юла беркетелә.Төсләргә биремнәр языла.Һәр капитанга да 2-3 тапкыр әйләндерергә рөхсәт ителә.

Табышмаклар, юл билгеләренә карата сораулар, башваткычлар булырга мөмкин.

6 ӨЛЕШ

Эстафета.

Командалар чиратлап эстафета үтәләр. Секундомер белән билгеләп барыла. Җирәбә белән чыгалар. Эстафетаны узгач эмблеманы өстәлгә куеп китәләр. Эмблема куелгач кына секундомер туктатыла.

1 этап: “ Эзләрдән сукмак”  (балалар өчен).

2 этап:   “Каршылыклар полосасы”  Шуышу һәм сикерү юлы белән.1нчесен сикерергә, 2 нчесен шуышырга. Тизлек һәм пөхтәлек билгеләнә (әтиләргә).

3 этап: “Кәрзингә эләк” –билгеле күләмдәге тупларны кәрзингә ыргыту (әниләргә).

4 этап: “Туннель”.  Бирем: (туннельдән тизрәк узарга)” (команда капитаннарына).

5 этап: “Бәлагә юлыгучыга ярдәм ит” –дип атала.

2 зур кеше баланы утыртып финишка йөгерергә.Капитан эмблеманы өстәлгә куя.

                       Йомгак ясау.Бүләкләү.

Җиңелүче командаларга да кечкенә бүләкләр әзерләү мөһим. Жюри бу конкурсның әһәмияте хакында әйтеп китә. Балалалрны юл кагыйдәләренә өйрәтүдә яхшы алым булуын аңлата



Сценарий «Юл йөрү кагыйдәләре патшалыгына сәяхәт»

Уртанчылар төркеме балалары белән “Юл йөрү кагыйдәләре

патшалыгына сәяхәт” темасына үткәрелгән чара.

Тема. Юл йөрү кагыйдәләре патшалыгына сәяхәт.

Максат.

1. Балаларның юл билгеләре һәм юл йөрү кагыйдәләре турындагы белемнәрен

камилләштерү.

2. Дидактик уеннар, ситуатив мәсьәләләр аша балаларда игътибарлылык,

тәрбияләү, уйлау сәләтләрен үстерү.

3. Балаларда ярдәмчеллек сыйфаты тәрбияләү.

Кулланма материаллар: транспорт төрләре, уенчык машиналар, ситуатив

мәсьәләне чагылдырган рәсемнәр, юл билгеләре, магнитофон язмасында машиналар

тавышы, зур юл макеты, «серле” җәймә.

Шөгыль барышы

ТәрбиячеХәерле иртә, балалар.Кәефләрегез ничек?

Балалар.-Кояшлы иртә кебек.

Без бүген юл кагыйдәсен, өйрәнергә дип килдек.

ТәрбиячеБалалар, бүген безнең белән танышырга дип, бик күп

кунаклар килде.Ягез эле ,килгән кунаклар белән, матур итеп исәнләшик

әле. (Исәнмесез!)

Телисезме,мин сезне бер патшалыкка сәяхәткә алып барам. Ләкин ул

бик еракта. Ә нинди патшалыкка баруыбыз хакында табышмактан

белерсез:

Алмаш – тилмәш өч күз яна:

Яшел, сары һәм кызыл:

Урамда исән йөрергә

Булыша ул көнозын.

Нәрсә булыр икән бу балалар?

Балалар. Ул – светофор.

Тәрбияче. Дөрес әйттегез. Димәк, без сезнең белән” Юл йөрү

кагыйдәләре патшалыгына барачакбыз. Ә сезнең ул патшалыкка

нинди төр транспорт белән барасыгыз килә?

Балалар.

Минем паровозик белән барасым килә .(Айнур)

Ә мин машинада барыр идем .(Ильяс)

Минем кораблик белән барасым килә. Анюта)

Ә мин такси чакыртам да барам .(Ләйсән)

Минем вертолетта очып барасым килә .(Диана)

Ә мин КАМАЗ белән барыр идем. (Илдан)

Тәрбияче. Балалар, сезнең бу төр транспортларга утырып йөргәнегез бар

бит инде.. Ә телисезме, мин сезне әкияттә генә була торган серле

җәймәгә утыртып алып барам?

Патшалыкның юллары бик катлаулы, буталчык. Сезгә бик күп

сынаулар үтәргә туры киләчәк. Кагыйдәләрне төгәл үтәсәгез,

патшалыкның кадерле кунаклары булырсыз.

Сез зур сынаулар үтәргә әзерме?

Авырлыклардан курыкмассызмы? Киттек алайса…

Ягез әле,килегез әле бирегә, уңайлы итеп утырыгыз, кулга кул

тотыныгыз.Күзләрегезне йомыгыз.

( Балалар бер җәймәгә утыралар һәм күзләрен йомалар, серле музыка

уйный. Күзләрен ачуга светофор килеп чыга.

(Летим,на ковре самолете,мы столько уведим в полете

Правее держи капитан,у нас впереди……БЕЗНЕҢ каршыда…

Тәрбияче.. Балалар, Кем икән бу безнең каршыда?

Балалар. Светофор,бу!

Тәрбияче.Дөрес, балалар, бусветофор. Әйдәгез сүзне светофорның

үзенә бирик эле.

(Диана) Светофор.

Сак йөрегез! Күзләрегез

Булсын гел юлда гына .

Чыгыгыз урам аша,

Тиеш урыннан гына.

(Светофор балаларга уен уйната).

Тәрбияче. Рәхмәт, светофор хәзер без сезгә , светофор белән бергә

уен тәкъдим итәбез.

Яле, светофор, миңа үз төсләреңне бир эле?

Светофор уены. Минем кулда 3 төсле түгәрәк, алар – светофор

төсләрендә, ——Кызыл түгәрәк күтәрелсә – бер – берегезгә бармак

янагыз.

Сары түгәрәк күрсәгез – бер урында атлап торырсыз.

Яшел түгәрәкне күтәрсәм – хәрәкәт итәрсез, яки атлап йөрерсез.

Килештекме? Бер, ике, өч уен башланды!

Рәхмәт, балалар! Сез бик ихтибарлы булдыгыз.Ә хәзер юлыбызны

дәвам итәбез.

Хәерле юл, дусларым,

Исән – имин йөрегез.

Юлда тәртипле булуның ,

Файдасы күп, белегез.

Тәрбияче. Әйдәгез, балалар, хәзер юлыбызны дәвам итәбез, «Шигрият

аланы”на килеп җитәбез. (Балалар тезелеп баса)

Ильяс: Һәлакәтләр булмасын дип

Телидер һәрбер йөрәк

Шуңа күрә дә йөргәндә

Бик сак булырга кирәк!

Ләйсән: Юкка гына әйтмәгәннәр:

Ашыккан – ашка пешкән.

Сабыр иткән – барып җиткән,

Чыгармагыз сез истән.

Айнур: Юл кагыйдәсен белмәүче

Урам – юлда йөрмәсен

Бик йөрисе килә икән

Кагыйдәсен өйрәнсен.

Анюта: Юлны аркылы чыкканчы

Карап ал сулга – уңга.

Якында машина күрсәң,

Ашыкма, чыкма юлга

Илдан: Кайда гына йөрсәгез дә

Игътибарлы булыгыз.

Кагыйдәләрне үтәгез.

Имин булсын юлыгыз.

Тәрбияче. Булдырдыгыз , рәхмәт, балалар, ә хәзер “Уен аланы”на

барып, бераз уйнап алыйк.”Машинаны дөрес җый!” дип атала алдагы

уеныбыз.

Безгә дөрес һәм тиз итеп, пазллардан машинаны җыярга кирәк. (Һәр

бала икешәр пазл алып урнаштыра.)

Уен тәмамлануга “Тавышлар ишетелә”

Тәрбияче.Балалар! Ниндидер тавыш килә, сез ишетәсезме?

( Карлсон тавышы килә. Тәрәзә төбеннән аркасына сетка белән туп, кулына

банка белән варенье тоткан Карлсон төшә)

Карлсон. Сәлам дусларга! Таныдыгызмы мине? Мин бит Карлсон! Түбәдә яшим.

Әле түбәдә йөргәндә сезнең тавышыгызны ишеттем дә, сезнең янга төшәргә булдым.

Нишлисез сез монда?

Тәрбияче. Карлсон, бүген бездә бәйрәм. Безнең балалар юл

йөрү кагыйдәләрен өйрәнәләр, һәм үзләре белгәннәрен

башкаларга да өйрәтергә уйладылар. Ә син беләсеңме соң юл

йөрү кагыйдәләрен?

Карлсон. Нәрсәгә соң алар миңа? Түбәдә бит автобуслар йөрми, машиналар юк,

тычканнар гына йөри. Кагыйдәләр дип баш катырмагыз. Әйдә, лутчы футбол

уйныйбыз.

Тәрбияче. Юк, Карлсон, бу бит машина юлы. Монда футбол уйнарга

ярамый!

Карлсон. Нәрсәгә соң монда бу билгеләр?

Тормасыннар әле, аударыйк!

Өч күзле бу багана да артык,

Иркенәеп калсын чатлар, алып атыйк!

(Билгеләрне алып ата, футбол уйный башлый.)

Тәрбияче.

Карлсон, гафу итегез,

Штраф түләп китегез.

Юлда тәртип боздыгыз,

Кагыйдәне боздыгыз!

Юлдан машина йөри,

Моны бүген кем белми?

Карлсон.

Кайда соң ул юл дигәне?

Тәрбияче. Җирдә имин яшәү өчен юл кагыйдәләрен белергә кирәк.

Карлсон. Ә нәрсә ул юл кагыйдәләре? Варенье кебек тәмлеме?

Тәрбияче. Юк, Карлсон, кагыйдәләрне ашап булмый. Аларны

өйрәнергә кирәк.

Карлсон. Кагыйдәләрне дә белмим, очкычым да ватылды. Миңа нишләргә

инде?

Тәрбияче.

Берәү, икәү, өчәү, дүртәү,

Кагыйдәләр күп төрле!

Истә калдырыйм дисәң син,

Безнең бакчага кил инде!

Карлсон.Ярый, мин киттем алайса.

(Карлсон китмәкче була һәм юлда аңа бик күп «машина»лар каршы чыга)

Тәрбияче.Ой, Карлсон,син ашыкма әле.!Айһай, машиналар тыз да быз

чаба юллардан. Нинди машиналар икән болар? Яле, тыңлап карыйк әле

үзләрен!

1)Анюта. Йөк машинасы булам мин,

Исемем минем – КАМАЗ.

Чаллыда ясыйлар мине,

Миндәй машина бик аз.

2)Ләйсән. Ерактан ук күренәм мин,

Янып тора кызыл хач.

Мин ашыгам, шалтыратыгыз,

Кемнәр ярдәмгә мохтаҗ?

3) Ильдан. Бик тә кирәк транспорт мин,

Тигез юлдан җилдерәм.

Кем авылга, кем шәһәргә?

Теләгән җиргә китерәм.

4)Айнур Тизрәк үсеп шофер булсам,

Нишләргә белер идем.

Урамдагы һәр баланы

Утыртып йөрер идем.

5)Ильяс. Мин дә әтием шикелле

Шофер булырга уйлыйм.

Шуның өчен һәрвакыт мин,

Машинам белән уйныйм!

Тәрбияче. Булдырдыгыз, балалар рәхмәт. Менә,Карлсон нинди күп

төрле машиналар белән таныштын шулаймы? Карлсон, кайгырма! Без

сине юл йөрү кагыйдәләре белән дус булырга өйрәтербез!

Карлсон: Рәхмәт, балалар! Мин сезнең киңәшләрегезне тотармын.

Ә хәзер, балалар, миңа китәргә вакыт. Хушыгыз, балалар!

Балалар.Сау бул,Карлсон!

Тәрбияче:Ә хәзер балалар,безнең “Музыкаль тәнәфес”.

(“Өйрәтәләр бакчаларда”җырын җырлау)

1 .Юл аркылы чыкканда,

Уңгасулга карарга.

Өйрәтәләр бакчаларда,бакчаларда.

Светофорны тыңларга,Кагыйдәне бозмаска,

Өйрәтәләр, бакчаларда, бакчаларда.

2. Юл билгеләре белән,

Дус яшәргә һәрвакыт,

Өйрәтәләр, бакчаларда, бакчаларда.

Белсәгез сез шуларны,

Кагыйдәне ,юлларны

Сез яшәрсез,саусәламәт,тыныч имин!

Тәрбияче:Сәяхәтебезне дәвам итәбез,”Әкият аланына” килеп

җитәбез!

Кадерле балалар!Хөрмәтле кунаклар! Сез әкият яратасызмы?

Алайса рәхим итеп тыңлагыз һәм карагыз.

Балалар сез әзерме?

Без сезгә “Машиналар бәхәсе” дигән әкияттамаша күрсәтәбез.

( А.Седугинның “Машиналар бәхәсе” дигән әкият буенча тамаша күрсәтелә)

Тәрбияче: Бер вакыт шулай, Юл чатында дүрт машина килеп

туктаган да, бәхәсләшә башлаганнар ди: кем беренче булып юлдан

узып китәргә тиеш?дип.

Илдан (йөк машинасы): Мин иң кирәкле машина, төзелешкә

кирпечләр илтәм .Мине төзүчеләр көтә.

Анюта (фургон): Юк, иң кирәклесе мин.Мин Оет садигына фрукталар

алып барам.Мине балалар көтә.

Айнур (юл чистартучы машина): Сез нәрсә бәхәсләшәсез?Беренче

булып мин узарга тиеш.Чөнки мин урамны чистартам.

Ләйсән (скорый машина):Беренче мине үткәрегез!Мин авырулар янына

ашыгам.

Тәрбияче. Шулай итеп, машиналар тавышланганнар, гүелдәгәннәр,

бәхәсләшкәннәр.Бәхәс кызганнан кызган ди.Әгәр ЮХИДИ хезмәткәре,

инспектор килеп чыкмаса, бу бәхәс нәрсә белән бетәр иде, билгесез.

Менә хәзер үзегездә күрерсез...

(Машинага утырып инспектор керә.

Ул үзенең таягын күтәргән: Игътибар!” Шофёрлар китәргә әзерләнгәннәр,

ләкин берсе дә урыныннан кузгалмаган.Ә аннары милиционер таягы белән

беренче булып китәргә тиешле машинага күрсәткән.Билгеле инде, бер машина

да милиционер белән бәхәсләшеп тормаган.Һәр машина чираты җиткәч,

үз эше белән китеп барган.)

Инспектор.(Таягы белән курсәтеп)

Беренче булып” Скорыйберенче ярдәм күрсәтү машинасы китәргә

тиеш”,чөнки ул авырулар янына ашыга.

Шулай итеп башка машиналар да үз юлларына китеп барганнар ди.

Тәрбияче: Балалар, әкиттә нинди машиналар турында сөйләнелә?

Балалар: Махсус хезмәт күрсәтүче машиналар турында.

Тәрбияче: Сез тагын нинди машиналар турында беләсез?

Балалар: Янгын сүндерүче, икмәк, сөт ташучы.

Тәрбияче:Димәк,Юлда машинага юнәлешне кем күрсәтә?

Балалар: Инспектор.

Тәрбияче: Әйе, юл инспекторлары.Алар юлда иң кирәкле

кешеләр.Аларга шофёрлар да, мотоцикл йөртүчеләр дә буйсына.Инспектор

җәяүлеләрнең юл аша чыгуларын да күзәтә.

Инспекторлар кыю һәм батыр кшеләр.Алар эссе җәйдә дә, яңгырлы

көздә дә, төнлә дә, көндез дә постта торалар.Юл һәлакәте вакытында да иң

беренче булып юл инспекторлары ярдәмгә килә.Юлда йөрүче

машиналарның да төзеклеген дә алар тикшерә.

Шулай итеп, юл инспекторлары, фаҗига булмасын өчен, барлык

көчләрен куялар.Бик зур рәхмәт аларга.

Тәрбияче: Кадерле балалар, сезгә һәрвакытта да иминлек телим, әти

әниләрегезне тыңлап, юлда кагыйдәләрне төгәл үтәп яшәргә язсын сезгә.

Очрамасын каршылыклар

Һич сезнең юлыгызда.

Тик яшел ут янып торсын

Һәрвакыт юлыгызда!

Балалар, сезгә юл йөрү кагыйдәләре патшалыгында ошадымы?

Төрле уеннар уйнарга тагын килербез әле, Карлсонныда өйрәтербез.

Шулай бит.

Ә хәзер “Төсле машиналар” дигән уен белән сәяхәтебезне дәвам

итәрбез.(Гараж ясыйбыз,рульләрне алабыз. Рейска чыгыбыз. )

Тәрбияче:Балалар, сәяхәтебез ахырына якынлашты. Ә без ,сәяхәттән

кайтканда ,автобуска утырып җыр тыңлап һәм җырлап

кайтырбыз.(“Мин шофер “ җырын тыңлау һәм җырлау.

Хөрмәтле пассажирлар! салонга кереп утырабыз,ременнәрне

эләктеребез һәм юлга кузгалабыз.

Мин шофер

Машина белән уйнарга,

Яратам мин яратам.

Берсе дә узып киталмый,

Чабалар минем арттан.

Кушымта:

Мин шофер,мин шофер.

Машинам нинди матур!

Тәгәрмәчләр әйләнә

Әлләләләәләләлә.

(Хор) Урамда йөрү күңелле бигрәк,

Урамда йөри белергә кирәк.

Тәрбияче: Рәхмәт, балалар! Булдырдыгыз!

Тема: Юл йөрү кагыйдәләрен өйрәнәбез

(зурлар һәм мәктәпкә әзерлек төркемендә юл

йөрү кагыйдәләрен өйрәнү буенча шөгыль конспекты)

Максат:

1.Балаларда урамда, җәмәгать транспортында, торак зонасында үз-үзеңне тоту культурасын тәрбияләү.

2. Юлларда күзәтүчәнлекне, фикерләү мөстәкыйльлеген, игътибарлылыкны үстерү.

3. Юл билгеләрен аера белү, юлда хәвефсезлек кагыйдәләрен өйрәнүне дәвам итү.

Җиһазлау: урам макеты, юл билгеләре, рәсемнәр

Шөгыль барышы:

Тәрбияче: Исәнмесез, балалар! Хәерле көн! Хәлләрегез ничек?

Балалар: Исәнмесез! Хәерле көн! Әйбәт!

Тәрбияче: Балалар, әйтегез әле, без кайда яшибез?

Балалар: Мамадыш шәһәрендә, «Мамадыш совхозы» бистәсендә.

Тәрбияче: Әйе,бик дөрес. Ә безнең шәһәребезнең юлларыннан бик күп машиналар йөри. Алар бик зур тизлектә йөриләр. Әйдәгез әле, бер генә минутка күзләребезне йомып, урамдагы тавышны тыңлап карыйк әле. (Магнитофон тасмасын тыңлау)

Тәрбияче: Урамнарның һәм юлларның бик җитди законы бар. Ул “Юл йөрү кагыйдәләре” дип атала. Ул җәяүлегә юлда дөрес йөрергә ярдәм итә.

Тәрбияче шигырь укый.

Кызыл ут (Рәшит Бәшәр)

Бу ни хикмәт, тамаша:

Янып тора кызыл ут,

Малай чыга юл аша.

Ачуланды светофор,

Алма кебек кызартып,

Борып алды колагын:

– Йөри-йөри кыланып,

Машинаны ек тагын!

Бу ни булды, туктале –

Кызыл колакны күреп,

Машиналар туктады.

Тәрбияче. Балалар, светофор ни өчен малайны ачуланган?

Балалар. Чөнки, кызыл ут янып торганда, юл аша чыгарга ярамый.

Балалар светофор, аның төсләре, җәяүлеләр юлы, юл билгеләре турында сөйлиләр. Аларның җаваплары гомумиләштерелә, әңгәмәгә йомгак ясала.

Тәрбияче: Ә хәзер ял итеп алабыз. “Бу билгеләр сезгә танышмы?” уены.

Җәяүлеләрнең юлны Җәяүлеләр юлы. Җәүлеләрнең хәрәкәте тыела.

аркылы чыгу урыны.

Велосипедларда

хәрәкәт итү тыела. Велосипед юлы.    Автобус тукталышы

Урам макетын карау. Балалар белән әңгәмә үткәрү:

  • Бу юлда хәрәкәт ничә юнәлешле?

  • Светофорның нинди сигналларын беләсең һәм алар нәрсә аңлата?

  • Урам үз эченә нәрсәләрне ала?

  • Җәяүле нинди юлдан һәм кайсы яктан йөри?

  • Монда нинди юл билгеләре бар?

Светофор” уенын уйнау.

(Уен кагыйдәсе: кызыл төстә – басып торалар, сарыда – чүгәлиләр, яшелдә -урында атлыйлар.)

Тәрбияче: Балалар, карагыз әле, сез нәрсәләр күрәсез? (Төрле транспорт рәсемнәре). Балалар, һәр төркемгә транспорт чараларын дөрес җыйганнармы, юкмы?

Уен:   “Нәрсә артык? Ни өчен?”

мотоцикл, трамвай, троллейбус, автобус

– самолёт, вертолет, поезд

– теплоход, пароход, метеор, такси

– самокат, велосипед, мотоцикл

– комбайн, трактор, экскаватор, самолет.

Тәрбияче: Булдырдыгыз,балалар. Беләсезме, балалар, транспорт үзе генә хәрәкәтләнми бит, аны кемдер йөртә, ә сез беләсезме? Әйдәгез әле, шушы рәсемнәрне карап, җавап бирик:

– Тракторны кем йөртә? (Тракторчы)

– Поездны ? (Машинист)

– Самолетны? (Очучы)

– Пароходны (Капитан)

– Комбайнны (Комбайнчы)

– Машинаны ( Машина йөртүче).

Тәрбияче: Бик дөрес җавап бирдегез. Балалар, бүген без сезнең белән нәрсәләр турында сөйләштек, нинди кызыклы яңа белемнәр алдыгыз, нәрсә сезгә күбрәк ошады? Нигә?

  • Cайты учителей
  • Все блоги
  • Все файлы
  • Все тесты
  • Мои уведомления
    1

  • Войти
  • Зарегистрироваться / Создать сайт

СДЕЛАЙТЕ СВОИ УРОКИ ЕЩЁ ЭФФЕКТИВНЕЕ, А ЖИЗНЬ СВОБОДНЕЕ

Благодаря готовым учебным материалам для работы в классе и дистанционно

Скидки до 50 % на комплекты
только до

Готовые ключевые этапы урока всегда будут у вас под рукой

Была в сети 03.02.2023 09:38

Гилязиева Альбина Николаевна

учитель начальных классов

43 года

рейтинг225
место118 494

Сценарий Дидактик ?кият

06.10.2015 16:22

Нажмите, чтобы узнать подробности

  • Юл й?р? кагыйд?л?ре буенча алган белемн?рне ки??йт?;
  • Урамда й?р? кагыйд?л?рене? кайберл?ре бел?н танышу;
  • Светофорны? эшч?нлеге турындагы белемн?рне ныгыту;
  • Юл й?р? билгесен – зебраны танып белерг? ?йр?т?;
  • Балаларда бер – бере?? ярд?м ит? сыйфатын т?рбиял??.

Рекомендуем курсы ПК и ППК для учителей

Батталова Эльза Сагитовна

МБДОУ Детский сад «Акчэчэк»

Тукаевского р-она РТ

Воспитатель

Балалар бакчасында юл йөрү кагыйдәләрен өйрәнү.

(Ата-аналар җыелышы өчен чыгыш)

Имин булсын юлларыбыз,

Ак юл телик һәркемгә.

Һәлакәткә юлыкмасын,

Җир йөзендә беркемдә.

Тормыш – ул бөек һәм бәясе булмаган бүләк. Сезгә әти-әниләрегез тормыш бүләк иткән.Сез үз балаларыгызны табып үстерәсез, ә инде сезнең балаларыгыз үз балаларына тормыш бүләк итәчәкләр һәм бу буыннан буынга шулай дәвам итәчәк. Тормыш ул тәнең сәламәт булганда гына матур һәм рәхәт. Барыбызда сәламәт, бүгенге кебек көләч йөзле булсын өчен, һәркемгә юл кагыйдәләрен белергә һәм төгәл үтәргә кирәк. Бу бигрәк тә хәзерге вакытта- юлда машиналар агымы арткан чорда. Алар белән бергә юл-транспорт һәлакәтләре саны көннән-көн арта.Ә иң аянычы шул: ел саен юл һәлакәтендә дистәләгән баланың гомере өзелә, меңнән артык бала тән җәрәхәте ала. Безнең илдә Германия, Франция белән чагыштырганда зыян күргән балаларның саны ике тапкырга, Италиядән өч тапкырга артык. Саннар куркыта. Әлеге ситуацияне үзгәртеп буламы? Була. Төп белемне кеше бала вакытта ала. Ә баланы бу тормышка тулы белем белән (юл йөрү кагыйдәләрен белү ,аларны төгәл үтәү, юлларда килеп чыккан катлаулы очракны чишә белү һ.б.) кертеп җибәрү- без, зурларның, төп бурычы.

Бу юнәлештә безнең “Акчәчәк” балалар бакчасында даими рәвештә эш алып барыла. Бөтен төркемдә юл йөрү кагыйдәләрен өйрәнү шөгыльләре үткәрелә, әңгәмәләр, күзәтүләр алып барыла, матур әдәбият әсәрләре укыла. Юл йөрү, урамда, транспортта үз-үзеңне тоту кагыйдәләренә өйрәтү нәниләр төркемендә үк башлана, чөнки кече яштән алган белем күнекмәләр генә нык була. Кечкенәләр төркемендә нәниләрне өйрәтүне тирә-юньдә ориентлашудан, предметларны төсе һәм формасы буенча чагыштырудан, транспорт төрләре, машиналар юлы һәм җәяүлеләр сукмагы белән таныштырудан башлыйбыз. Уртанчылар төркемендә балалар юл билгеләре, урам, светофор сигналлары белән танышалар , җиңел һәм йөк машиналарын чагыштыралар, аларның әһәмияте турында өйрәнәләр. Зурлар-мәктәпкә әзерлек төркемендә шәһәр макетында ориентлашырга өйрәнәләр, транспорт төрләре белән танышалар, җәяүлеләр һәм пассажирлар өчен булган кагыйдәләрне ныгыталар. Балаларны юл йөрү кагыйдәләренә өйрәтү сөйләм үстерү, әйләнә — тирә белән танышу, ябыштыру, рәсем ясау кебек шөгыльләрдә дә алып барыла, дидактик уеннар белән ныгытыла. Балалар юл хәрәкәтенә кагылышлы табышмаклар чишәргә яраталар. Шөгыль әңгәмәләр вакытында алган белемнәрен ныгыту масатыннан, максатчан прогулкалар, хәрәкәтле уеннар оештырыла.

Безнең бакчада юл кагыйдәләрен өйрәнү буенча күп материал тупланган. Үзебезнең кулдан эшләнгәннәре дә бихисап. Балаларга юл йөрү кагыйдәләрен өйрәнү буенча ярдәмлекләр, әкиятләр, шигырьләр, әсәрләр, табышмаклар тупланган альбомнар ясадык. (“Транспорт төрләре”, “Юл билгеләре”, “Табышмаклар” һ.б.) Күп кенә дидактик уеннар булдырылды. (“Үз төсеңне тап”, “Урам хәрәкәте”, “Әй, җәяүле, җәяүле,син юлга кузгал әле”, “Транспорт төрләрен дөрес аер” һ.б.) Уен бүлмәләрендә юл хәрәкәте кагыйдәләрен өйрәнү почмаклары булдырдык. Бу почмакка авылыбыздагы балаларга таныш объектларның макеты, юл билгеләре һәм балаларга таныш булган транспорт төрләре куелды.

Безнең бакчада һәрдаим юл йөрү кагыйдәләренә багышланган чаралар, төрле күңел ачу кичәләре, рәсем бәйгеләре үткәрелә. ( “Әти, әни, мин һәм куркынычсыз юл ”, “Юлда булсаң, бул өлгер, юл кагыйдәләрен бел”, “Волк и семеро козлят на новый лад” “Без юлда – уен сәяхәт”) Әти-әниләр почмагында махсус газеталар, күчмә папкалар урнаштырылган. ЮХИДИ хезмәткәрләре белән очрашулар да үткәрелә.

Балалар бакчасы, тәрбияче генә балаларны юл кагыйдәләренә төшндереп бетерә алмый. Бу уңышларга бары тик гаилә, әти-әниләр белән кулга кул тотынып эшләгәндә генә ирешеп була.

Хөрмәтле әти-әниләр! Исегездә тотыгыз! Бала урам законнарына сезнең үрнәктә өйрәнә. Баланы урамда үзен тәртипле тоту һәм юл куркынычсызлыгын сакларга өйрәтүдә әти-әнине беркем дә алыштыра алмый. Шуңа күрә, үзегез юл кагыйдәләрен бервакыттада бозмагыз. Балалар- безнең киләчәгебез. Киләчәгебез имин, тыныч булсын өчен, безгә сәламәт балалар кирәк. Ә балалар язмышы безнең кулда. Юлдагы хәвеф- хәтәрләрдән саклыйк без аларны. Бер генә кешенең дә гомере юлларда өзелмәсен, балалар әти- әнисез, ә ата- аналар газиз баласыннан калмасын иде.

Тукай районы Тләнче Тамак авылы

МБМББУ “Акчәчәк” балалар бакчасы

тәрбиячесе Батталова Эльза Сәгыйть кызы.

Адрес публикации: https://www.prodlenka.org/metodicheskie-razrabotki/36886-balalar-bakchasynda-jul-jr-kagyjdlren-jr

Максат: юл йөрү кагыйдәләре турындагы белемнәрне ныгыту, урамда йөргәндә игътибарлы булырга өйрәтү, машина йөртүче, юл хәрәкәтен көйләүче хезмәткәр һөнәрләренә кызыксыну тәрбияләү.

Җиһазлау: сәхнәгә “Юлда йөрсәң бул өлгер, юл кагыйдәләрен бел!”дип язып эленгән, зал юл хәрәкәтенә багышланган стендлар белән бизәлгән, ә залдагы урындык араларына светофор һәм юл билгеләре утыртып куелган.

Катнашучылар: Айсылу, Айрат, 4 бала, ЮХИДИ хезмәткәре, шәфкать туташы, Шәвәли, “автобус”, “трактор”.

Чара барышында төрле җырлар, шигырьләр ярдәмендә юлда йөрү кагыйдәләре искә төшерелә. Аларны төгәл үтәмәгән очракта килеп чыгарга мөмкин булган бәхетсезлек очракларына мисал китерелә. Төп герой урынында һәрбер бала була алганга күрә, тема укучылар күңеленә якын, таныш. Һәм бу балалар иртәсе үзенең тәрбияви максатын тормышка ашыра.

Барышы

Айсылу: Исәнмесез, кадерле укучылар, хөрмәтле укытучылар! Бүгенге балалар иртәсен юл йөрү кагыйдәләренә багышлыйбыз. Безнең татар халкында бик матур бер гадәт бар: бездә юлга чыгучыларны: “Хәерле юл!” – диеп озатып калалар һәм: “Исән-сау кайттыңмы?” – диеп каршы алалар. Әйе, хәзерге заманда юллардан исән-сау әйләнеп кайту бик күп зиһен һәм тапкырлык сорый торган эш. Шуңа күрә без кечкенәдән үк юл йөрү кагыйдәләрен өйрәнергә тиеш.

(Залга велосипедка утырган яки “велосипед руле” тоткан Айрат килеп керә. Ул “урамнар аша” үтә, “светофорның” кызыл утына бара, юл билгеләренә игътибар итми, зур тизлек белән сәхнәгә уза)

Айсылу: Айрат! Син минем күз алдымда гына да әллә ничә юл йөрү кагыйдәсен боздың! Я үзең бәла-казага юлыгасың инде, я башкаларга зыян салырсың!

Айрат: Туйдырдың инде, Айсылу, шул юл йөрү кагыйдәләрең белән!

Айсылу: Мин бит синең өчен борчылам. Күпме өйрәтергә тырышам, бөтенесе бушка.

Айрат: Айсылу! Безнең авылда бер генә дә юл билгесе юк бит. Шуңа күрә миңа кагыйдәләре дә кирәкми.

Айсылу: Юл билгеләре булмаса да, һәр кеше юлда үз-үзен дөрес тоту кагыйдәләрен беләргә тиеш. Менә аларның берничәсе: әгәр велосипедчының яше ундүрттән ким булса, аңа ишегалдында гына йөрергә рөхсәт ителә. Ә син бөтен авыл буйлап чабасың. Юлны аркылы чыкканда, велосипедтан төшеп, аны тотып чыгарга кирәк.
Менә бу билгеләр сиңа танышмы?

         Велосипед юлы белән кисешү

     
      Велосипедларда хәрәкәт итү тыела

           Велосипед юлы

Айрат (кул селтәп): Әй, исем китми, әле бернәрсә дә булганы юк, моннан соң да булмас. Мин бик оста җилдерәм, үскәч, шофер булам.
(Велосипедына утырып кузгала һәм “автобус” булып киенгән бала белән бәрелешә язып чыгып китә)

“Автобус”: Кара инде, нинди игътибарсыз бала! Шундыйлар аркасында күпме авария була! (чыгып китә)

Җыр “Шофер буласым килә”. Э. Шәрифуллина сүзләре, Л.Батыр-Болгари көе.

Айсылу: Әйе, Айрат дөрес әйтә, безнең авыл җирендә бер генә дә юл билгесе юк. Бәлки аларны куйсалар, иң шук малайлар да аларга игътибар итәрләр иде. Шулай да юл йөрүнең куркыныч икәнлеген аңлаучылар бар. Алар минем дусларым. Менә алар:

1нче укучы: Юлда булсаң, уяу бул!

2нче укучы: Юлда да акыл кирәк.

3нче укучы: Бер алдыңа, биш артыңа кара.

4нче укучы: Акрын барсаң, ераграк булырсың.

1нче укучы:

Машина узганын көтми,
Йөгермә син тизрәк.
Моны белү һәркемгә дә,
Кайда йөрсә дә кирәк.

2нче укучы:

Юл аша чыкканда,
Кирәк сак булырга.
Башта сулга карарга,
Аннан карарга уңга.

3нче укучы:

Юл кырыеннан бармаска,
Уйнамаска, чапмаска.
Апа өйрәтә инде,
Бик нык кисәтә инде.

4нче укучы:

Гали, Вәли, Шәвәли
Яхшы уен тапканнар.
Машина юлына чыгып,
Туп тибеп уйнаганнар.
Әй, малайлар,малайлар,
Болай итеп йөрмәгез!
Гомер бер генә килә ул,
Аны шулай өзмәгез!

(Шулвакыт сәхнәгә велосипедка утырып Айрат чыга һәм каршы килүче “трактор” “астына килеп керә”. Куркыныч тавыш ишетелә. Айрат идәндә ята, янына балалар җыела, шәфкать туташы ярдәм күрсәтә).

Җыр: “Мактанчык үрдәк” М.Разов сүзләре, В.Агапов көе

(Аягы, кулы бинт белән чорналган Айрат уртада урындыкта утыра, тирә-ягында балалар басып торалар)

ЮХИДИ хезмәткәре:

Кем гаепле? Нигә мондый
Фаҗигаләр еш була?
Чөнки бик күп балалар
Юл кагыйдәсен боза.

Айрат:

Җилдәй җитез бара идем
Алга да карамыйча.
Килеп чыкты бер трактор
Торам мин аңламыйча.
Мине бәреп тә екты:
Бер читкә тәгәрәдем.
Зур бәладан котылдым дип
Бик озак өнсез тордым.
Юл йөрү кагыйдәләрен белү, чынлап та, бик кирәк икән шул.

Балалар (бергә):

Урамда йөрү
Күңелле бигрәк!
Урамда йөри
Белергә кирәк!

Айсылу: Дуслар, хәзер Шәвәлине тыңлап карыйк әле.

Шәвәли: Исәнмесез, балалар! Сез мине беләсезме? Мин дә сезне беләм. Сез дә минем кебек үк шук малайлар һәм кызлар. Хәзер мин сезгә күңелле сораулар бирәм, ләкин сез игътибарлы булыгыз, мин шулай сезнең белемнәрегезне тикшерәм.

1. Юл аша чыкканда ничек карарга?

    1. Башта уңга, аннан сулга;
    2. Башта сулга, аннан уңга;
    3. Күзләрне йомып, чабарга.

2. Җәяүлеләр кайдан йөрергә тиешләр?

    1. автомагистральләрдән;
    2. тимер юллардан;
    3. тротуарлардан.

3. Тротуар булмаган урында юлдан ничек барырга?

    1. Хәрәкәткә каршы;
    2. Хәрәкәт уңаена;
    3. Юл уртасыннан.

4. Юл хәрәкәтен көйләүче кем дип атала?

    1. Инженер;
    2. Инспектор;
    3. Энергетик.

5. Җәмәгать транспортында билет сатучы кем дип атала?

    1. Кондуктор;
    2. Директор;
    3. Кондитер.

6. Җәмәгать транспортында билетсыз йөрүче ничек атала?

    1. “Карга”;
    2. “Куян”;
    3. “Кунак”.

Шәвәли: Рәхмәт, дуслар. Сез дөрес җавапларыгыз белән мине шатландырдыгыз.

Айсылу: Шәвәли әле безгә бүләккә шигырьләр дә алып килгән. Айрат, юл йөрү кагыйдәләрен белү бик әһәмиятле. Әгәр шулай булмаса, бу шигырьләр иҗат та ителмәгән булырлар иде. Тыңлыйк әле.

1 нче укучы: Ш.Галиев “Ялгыш адым”.

Трамвайга асылынып
Йөргән чакта шаярып.
Уйлагандыр – егетлек,
Өлгерлек бу, чаялык!
Бер аяк белән баскан,
Бер кул белән ябышкан.
Бик тә хәтәр ярышкан,
Бик тә хәтәр ялгышкан…
Калган ялгыш адымда –
Ялгыш баскан аягы;
Сакланып кына атлый –
Хәзер култык таягы…

2нче укучы: М.Фәйзуллина “Урам аркылы чыкканда”.

Урам аркылы чыкканда
Элек карыйбыз сулга.
Урам уртасына җиткәч,
Туктап карыйбыз уңга.
Шулай итеп, җайлап кына
Чыгабыз урам аша.
Аннан-моннан бу тәртипне
Аңлый алмый саташа.
Ул башта сул якка түгел,
Уң якка карап ала…
Урам уртасына җиткәч,
Карый сул якка таба.

Айсылу: Минем дә үзем иҗат иткән бер шигырем бар. “Юл кагыйдәләре” дип атала.

Юлларда машиналар күп,
Барысы да ашыга.
Уйнап түгел, ялгыш кына,
Чыга күрмә каршына!
Узып китәләр выж да выж
Һәммәсенә тиз кирәк.
Тик арада кагыйдәне
Үтәүчеләр бик сирәк.
Һәлакәтләр булмас иде,
Шоферлар уяу булса,
Юл кагыйдәләрен барысы
Төп-төгәл үтәп торса.

(“Автобус” килеп керә)

“Автобус”: Балалар, әллә оныттыгыз дамы? Мин бит бүген сезне сәяхәткә алып барам. Әйдәгез, утырыгыз! Ләкин мин Айратны утыртырга теләмим. Чөнки ул бик игътибарсыз, җавапсыз, юлда йөрү кагыйдәләрен белми. Мөгаен, пассажирлар өчен кагыйдәләрне дә белмидер әле.
(Айрат оялып, йөзен каплый)

Айсылу: Дустыбыз, Автобус! Зинһар өчен, үзебез белән Айратны да алыйк инде. Ул үзенең ялгышын аңлады һәм бүгеннән юл йөрү кагыйдәләрен өйрәнә башлаячак. Ә хәзер без аңа пассажирлар өчен булган кагыйдәләрне аңлатабыз.

1нче укучы: Пассажирлар тиеш:

– Утыру һәм төшүне тротуар ягыннан яисә юл кырыеннан һәм фәкать транспорт чарасы туктап беткәннән соң гына башкарырга;
– Куркынычсызлык каешларын эләктерергә;

2нче укучы: Пассажирларга тыела:

– Хәрәкәт вакытында урыныннан торып йөрү;
– Хәрәкәт вакытында йөртүчегә комачаулау;
– Хәрәкәт вакытында транспорт чарасының ишекләрен ачу;
– Кычкырып сөйләшү; музыка тыңлау; һ.б.

3нче укучы: Ш.Галиев”Автобуста”

Әби аяк өсте кайта,
Аяклары авырта.
Букчалары кулын тарта –
Киләдер бик авырга…
Малайга да җиңел түгел
Гел утырып барырга…
Йөз кат күргән урамнарны
Күз алдыннан үткәреп,
Күрмәмешкә салыша ул,
Тәрәзәгә текәлеп,
Кыбырсып кайта юл буе,
Кызарынып, үртәнеп…
Муены авыртып бетте,
Тәмам арыды үзе,
Тик барыбер бирешмәде,
Читен булса да түзде…

4нче укучы: В.Казыйханов “Вөҗдан газабы”

Боргалана-сыргалана
Йоклап китәлми Ләлә.
Әнисе дә сизеп алды:
“Авырыйсыңмы әллә?”
“Юк”, – дигән булды да кызый,
Бер мәлгә туктап калды.
Күзен яшерде юрганга,
Авыр итеп тын алды.
“Әйткәч әйтим, әни, – диде, –
Бүген мин трамвайда
Урынымны бирмәдем, ди,
Басып торган бабайга.
Ышан, әни, мондый хәлләр
Башкача кабатланмас”.
“Хатаңны аңлагач,кызым,
Вөҗданың газапламас”.

1нче укучы: Менә шундый оят хәлдә калмагыз, дуслар!

Айсылу: Без барысын да аңладык. Ә хәзер утырышыйк.

Шәһәрдә дә, авылда,
Болында да, урманда,
Һәм, әлбәттә, урамда.
Әти-әни, әби-бабай,
Кыз һәм малай – һәммәсе
Бердәй белсен һәм үтәсен
Юл йөрү кагыйдәсен!

Балалар (барысы):

Онытма син,
Беркайчан син
Юл йөрү
Кагыйдәсен!

Айрат: 

Егылсаң, торып була,
Торсаң, йөгереп була,
Йөгерсәң, җитеп була –
Дусларың гына булсын!
Сөйләшеп, уйнап була,
Шаярып, көлеп була,
Күп нәрсә белеп була –
Дусларың гына булсын!
Рәхмәт, дусларым, сезгә,
Хәерле юллар безгә!

Зурлар һәм мәктәпкә әзерлек төркемендә 
пространствода ориентлашуны үстерү буенча квест-уен.

Бурычлар:
Балаларның пространствода ориентлашу күнекмәсен, кызыксынучанлыгын, алган белемнәрен мөстәкыйль куллана белү сәләтен, сөйләм телен үстерү.
Балаларда уен барышында ярдәмләшү, бер-берсенә булышу, команда белән эшләү күнекмәләре тәрбияләү.
Балаларның юл йөрү кагыйдәләре турында алган белемнәрен ныгыту.

Сүзлек: сөйләмдә юл билгеләренең атамаларын ныгыту.
Төп белем бирү өлкәсе: танып белү.
Интеграль белем бирү өлкәләре: аралашу, социальләштерү, сөйләм үстерү, сәнгати-эстетик.
Методлар һәм алымнар: уен, ярыш, иллюстрацияләр карау, сорауларга җавап бирү, тәҗрибә.
Җиһазлар һәм материаллар: аудиоязмада бию өчен “Светофор” җыры, җырлау өчен “Светофорның өч күзе” минусовкасы; проектор, экран, слайдлар, смс-хәбәр; биремнәр белән конвертлар, һәр балага юл билгеләре белән конвертлар, яктылык кайтаргыч смайликлар; уенчык машина салынган ике банка, кайнар су белән термос; юл хәрәкәте билгеләре; сандык, салфетка, эмблемалар; карта-схема; ике мольберт, магнитлар; хәрәкәт юнәлешен күрсәтү өчен уклар, кул эше өчен кара төсле кәгазь, ак үзьябыштыргыч; “Җәяүле кичүе”, пазллар; ДПС посты; өстәлләр, урындыклар; төсле шарлар.

Эшчәнлек төзелеше
Оештыру өлеше. Психологик көйләү.
Проблемалы ситуация. Стёпа абый аудиоязмасы.
Табышмаклар.
Эксперимент.
Яктылык кайтаргыч элементлар.
Мольбертта ориентлашу.
Пространствода юл билгеләре буенча ориентлашу.
Кул эше “Җәяүле кичүе”.
Сюрпризны табу.
Йомгаклау өлеше.

Светофор төсендә киенгән балалар “Светофор” биюен башкаралар.
Тәрбияче: Балалар, нәрсә ул команда? (Б.җ.)
Тәрбияче: Әйдәгез, бер команда булып берләшик һәм көне буе кәефебез күтәренке булырлык итеп сәламләшик, бер-беребезгә елмаю бүләк итик. 
Хор: Без иртә белән

Бакчага киләбез,

Бер-беребезнең

Хәлләрен беләбез:

Инсаф: Сәлам, Руфинә!

Руфинә: Исәнме, Инсаф!

Зифа: Исәнме, Зилә!

Зилә: Сәлам, Зифага!

Артём: Исәнме, Мәрьям!

Мәрьям: Сәлам, Артёмга!

Юныс: Исәнме, Сәйдәш!

Сәйдәш: Исәнме, Юныс!

Иртәнге сәлам!
Тәрбияче: Мин сезгә команда белән уйный торган мавыктыргыч квест-уен тәкъдим итәм. Сез әзерме? (Б.җ.)
Проблемалы ситуация. Экранда Стёпа абый рәсеме, ул смс-хәбәр җибәргән:
“Хәерле көн, кадерле балалар! Сез мине таныгансыздыр инде, мин Стёпа абыегыз булам. Сезгә сюрприз әзерләдем. Сез аны төрле-төрле биремнәр үтәгәннән соң табарсыз. Биремнәр авыр, ләкин бик кызык. Юл йөрү кагыйдәләренә, билгеләргә нигезләнгән биремнәр светофор эченә яшеренгән. Һәр сынаудан соң сезгә пазл бирелер. Бөтен пазлларны җыеп бетергәннән соң сюрпризны табарсыз. Менә монда экран янында конверт, эчендә табышмаклар, шуннан башлагыз. Уңышлар сезгә!”
Төп өлеш
Тәрбияче: Менә “Стёпа абыйдан табышмаклар” дигән конверт. Балалар, экран каршына тезелешеп утырыгыз, табышмакны укыгыннан соң конверттан җавабын алып күрсәтерсез, дөреслеген экранга карап тикшерерсез. Игътибар!
Ак өчпочмаклы билге

Җәяүлегә киңәшче.

“Кыю атла юл аркылы

Мин булганда әйдәле!” (җәяүле сукмагы)
Юлда бик ачыксыгыз,

Ашханәне табарга

Сезгә ярдәмгә килер

Кайсы билге, кем әйтер? (ашханә – хезмәт күрсәтү билгесе)
Тынып тора моторлар,

Игътибарлы шофёрлар,

“Мәктәп!”, “Балалар бакчасы!”

Дип билгеләр торалар. (сак бул, балалар!)
Бу билгегә карасаң,

Сөенеп тә куярсың. 

Ярый әле автомобиль

Алмаганнар әтиләр,

Велосипедта гына

Йөрергә кирәк диләр. (Велосипедта йөрергә ярый)
Тәрбияче: Булдырдыгыз, бу сынауны уңышлы үттегез. Менә сезгә пазл (светофор). Димәк, без кая юл тотарбыз? (Б.җ.)
Тәрбияче: Безнең дустыбыз – светофор. Аңа атап өйрәнгән матур җырыбыз бар. 
Җыр “Светофорның өч күзе” 
Светофор янына баралар, тәрбияче кызыл түгәрәктән конверт ала.
Эксперимент “Томанда күз күреме”
Тәрбияче: Әйтегез әле, балалар, автомобиль йөртүчегә кайсы вакытта юл начар күренә: томанлы вакыттамы, аяз көндәме? (Б.җ.)
Тәрбияче: Бу сорауга җавапны дәлилләү өчен эксперимент үткәреп карарбыз. Экспериментлар лабораториядә үткәрелә. Безгә лабораториягә барырга кирәк. Менә монда юлны өйрәткән карта бар. 
“Светофорга арт белән борылып басыгыз. 1 шакмак – ул 1 адым, ә монда 3 шакмак, димәк 3 адым алга атлагыз һәм 1 адым уңга.
Лаборатория.
Тәрбияче: Балалар, өстәл тирәли тезелеп утырыгыз һәм күзәтегез. “Томанда автомобиль йөртүчегә юл начар күренә” дигән җавапны исбатлау өчен тәҗрибә үткәрербез. Менә алдыбызда ике бер үк зурлыкта пыяла банкалар. Беренче банка буш. Икенчесенә кайнар су агызабыз һәм өстен салкын капкач белән каплыйбыз. Кайнар сулы банкада һава нинди? (җылы) Кайнар һәм салкын һава кушылгач, томан хасил була. Кайсы банка эчендә машина яхшырак күренә? (буш банка) Томан ничек хасил була? Ул юлда нинди куркыныч тудыра? (юл начар күренә)
Нәтиҗә: томанда күз күреме начар була.
Тәрбияче: Әйе, сез хаклы, коллегалар, без моны исбатладык. Менә сезгә пазл (ДПС билгесе)
Тәрбияче: Юлда автомобиль йөртүче һәм җәяүлеләргә кем ярдәм итә? (юл-транспорт хезмәте)
Тәрбияче: Әйдәгез юл-транспорт хезмәте постына килегез.
Эче караңгы булырлык итеп капланган палатка – ДПС посты.
Тәрбияче: Эчен карагыз, нәрсә күрәсез? (Б.җ.) 
Палатка эчен фонарь белән яктырту: ә хәзер нәрсә күрәсез? (Яктылык кайтаргыч смайликлар)
Тәрбияче: Яктылык кайтаргыч элементлар ни өчен кирәк? (Б.җ.)
Тәрбияче: Дөрес. Сез сорауга җавап биреп кенә калмадыгыз, сез аны дәлилли дә белдегез. Менә бу яктылык кайтаргыч смайликларны күкрәгегезгә ябыштырып куйыйк әле. (ярты баланың уңъягына, яртысының сулъягына ябыштыру) Пазлны да алыгыз (Светофор)
Тәрбияче: Кая юл тотабыз? Эйе, Светофор янына.
Светофор янына киләләр һәм сары күзгә беркетелгән конвертны алалар. “Стёпа абыйдан 2нче конверт: мольбертта юл билгеләрен дөрес урнаштырыгыз” Балалар, ике командага күкрәкләрегездәге смайликларның урнашу тәртибе буенча бүленегез, кемнен смайлигы уңъякта – алар бер, кемнеке сулъякта – алар икенче команда булыр. 
“Җәяүле кичүе” билгесен өске сулъяк почмакка урнаштырыгыз.
“Сак булыгыз, балалар!” билгесен аскы уңъяк почмакка урнаштырыгыз.
“Светофор” билгесен уртага куегыз.
“Җәяүлеләр хәрәкәте тыела” билгесен өске уңъяк почмакка урнаштырыгыз.
“Медицина ярдәме” билгесен аскы сулъяк почмака куегыз.
Тәрбияче: Хәзер экранга карап дөреслекне тикшерегез.
Тәрбияче: Бик яхшы. Бу биремне дә җиңдегез. Менә сезгә тагын пазл (светофор) Стёпа абый безне янә светофор янына җибәрә. Соңгы яшел күздә соңгы бирем. Монысын да уңышлы үтәсәгез, сюрприз сезнеке булачак.
Яшел күздән фотография алу – анда гардероб сурәте.
Тәрбияче: Балалар, светофор төсләре тәртибендә тезелегез, күрсәтелгән уклар буенча хәрәкәт итәбез.
Гардеробта тагын бер конверт“Юл билгеләре буенча дөрес ориентлашыгыз”
“Җәяүлеләр хәрәкәте тыела” билгесенә карап туры килегез. Уңга борылып, “Медицина ярдәме” билгесенә кадәр барыгыз. Тагын барыгыз һәм “Җәяүлеләр кичүе” билгесенә тукталыгыз. Монда нәрсә җитми? (Б.җ.)
Әйе, алга бару өчен безгә кичү кирәк. Аны үзебез ясарбыз. (балалар “зебра” ясыйлар, аннары кичү аша юл аркылы чыгалар)
Тәрбияче: Менә монда тагын бер пазл бар “Сак булыгыз, балалар!” Шушы билгене эзләп табыйк.
Билге янында өстенә салфетка ябылган сандыкны табалар. Аның эченнән “Яшь инспектор” дигән эмблемаларны алалар.
Тәрбияче: Менә Стёпа абый сезгә нинди сюрприз әзерләгән, болар – “Яшь инспектор” дигән тамгалар, димәк сез хәзер яшь инспекторлар — юлларда тәртип саклаучылар. 
Балаларга эмблемалар тагыла. 
Йомгаклау.
Тәрбияче: Балалар, сезгә бугенге квест-уен ошадымы? Аеруча нәрсә ошады? Кайсы бирем бик авыр булды? Нәрсәләр белдек? Яңалыкларны кемнәргә сөйләрсез? Әйдәгез, матур җырыбыз белән уеныбызны төгәллик.
Җыр “Юлларда тәртип булсын”


Татарстан Республикасы Балтач муниципаль районы муниципаль бюджет мәктәпкәчә белем бирү учреждениесе “Бөрбаш балалар бакчасы”, 

Тәрбиячеләр: Исрафилова Раилә Мөхәммәтфатих кызы, Хөсәенова Гөлфия Хәйдәр кызы


К сожалению, реакцию можно поставить не более одного раза :(
Мы работаем над улучшением нашего сервиса


1


Авылда да юл й ө р ү кагыйд ә л ә рен бел ү кир ә к


2


Эчт ә лек Проектны ң актуальлеге Проектны ң актуальлеге Проектны ң максаты һә м бурычлары Проектны ң максаты һә м бурычлары Проектны ң срок лары һә м географиясе Проектны ң срок лары һә м географиясе Проектны ң н ә ты җә телеге Проектны ң н ә ты җә телеге Проектны ң календарь – тематык планы Проектны ң календарь – тематык планы Кушымта Кулланылган ә д ә бият Кулланылган ә д ә бият


3


Проектның максаты: Бурычлары: 1. Укчыларга төп, икенчел дәрәҗәдәге юллар турында аңлату. 2. Укучыларга люда йөргәндә куркынычсызлык кагыйдәләрен үтәүнең заур икәнен төшендерү. 3.Төп юл билгесе, икенче юл белән кисешү билгесе белән таныштыру. 4. Юл аркылы дөрез чыгарга өйрәтү. Куркыныч ситуацияләр туганда югалып кал маска, үз белемеңне кулона белүгә күнектерү. Юл йөрү биогельььәрен үзләренә генә хаус сыйфатлары буенча группа ларга бүлә белүләренә иришү. Тәрбияви: Юлда йөрү культура сын тәрбияләү. Юл йөрү кагыйдәләрен өйрәнүгә кызыксынучанлык тәрбияләү. эст ә лек


4


Проектны ң н ә ты җә телеге Укучыларда юл й ө р ү кагыйд ә л ә рен кулона бел ү к ү некм ә л ә рен формалаштыру. Укучыларда юл й ө р ү кагыйд ә л ә рен ә һә м юл биогелььь ә рен ә, юл инспекторлары экшен ә карата кызыксынучанлыкны арттыру. Балалар һә м ата-аналарны ң юл й ө р ү кагыйд ә л ә рен т ө г ә л ү т әү л ә рен ә ириш ү. эст ә лек


5


Эш төрләре Ата – аналар хэм балалар белэн класстан тыш чара Ата – аналар хэм балалар белэн класстан тыш чара Ата-аналар ө чен анкета Ата-аналар ө чен анкета Ата-аналар ө чен анкета Ата-аналар ө чен анкета Уеннар Уеннар Уеннар Тест ТестТест Турнир ТурнирТурнир Укучылар ө чен иск ә ртм әУкучылар ө чен иск ә ртм әУкучылар ө чен иск ә ртм әУкучылар ө чен иск ә ртм ә Ата-аналар ө чен иск ә ртм әАта-аналар ө чен иск ә ртм әАта-аналар ө чен иск ә ртм әАта-аналар ө чен иск ә ртм ә Ребуслар чиж үРебуслар чиж үРебуслар чиж үРебуслар чиж ү эст ә лек


6


эст ә лек


7


Балаларның люда велосипед һәм скутер лорда йөрүе


8


Балаларның уку-җитешторү эшчәнлегендә катнашуы Җәйге ялта укучылырның эшкә урнашуы


9


Юл биогельььәрен җый Һәр җәяүленең хәрәкәтен аңлат. Ялгышны тап! Хикәя төжеп сөэләргә. Нинди кагыйдәләр бозыла? Тапкырларга — табышмак Бу нинди билге? Җәяүлелььььәр өчен белешмә.


10



11


Тапкырларга — табышмак ! Барам, барам — очи юг.


12


Ике аяклы ү гез Ма ң гаенда куш м ө гез


13


Ат т ү гельь кешн ә ми, Й ө з антон ким эшли ә ми Ү же тыр да тыр кил ә, Я, н ә рс ә бу, кем бел ә ?


14


Билгелььәрнең исемен әйтегез. Һәр билге кассы төркемгә керә? Кайсы урынга кукла? Велосипедчы юлы белән кисешү Велосипедта йөрү тыела Велосипед юлы Җәяүлелььььәр чигу урны Җәяүлелььььәргә чигу тыела


15



16



17



18



19


Җә я ү лельььь ә р ө чен белешм ә. Җә я ү лельььь ә р буенча гына й ө ри. Ш әһә рд ә н чит ә буэлап карши юн ә лешт ә ген ә й ө рерг ә кир ә к. Урам аша чыгар алдыннан яка, ә арам(юл) уртасына җ итк ә ч яка кара. Урам аша чыгып ө лгерм ә с әң, туктап тор. Урам аша чыкканда игътыбарлы булырга кир ә к. тротуар юл сырыетранспортка сул уңуң куркынычсызлык утравында биг тротуарюл сырые транспортка сулуңуң куркынычсызлык утравында биг


20


Тест. 1)Светофорны ң т ө сл ә ре нинди т ә ртыпт ә урнаша? а) кызыл, я шел, сары. с) кызыл, сары, я шел. в) сары, кызыл, я шел


21


2) Светофорны ң кассы сигналы янганда җә я ү лельььь ә р х ә р ә к ә т ит ә ала? а) кызыл в) я шел г) сары


22


3) Җә я ү лельььь ә р ө чен я шел сигнал кабынса, машиналар ө чен нинди ут янар? е) кызыл б) сары в) я шел


23


4) Нинди арам чат лары куркынычсызрак? т) к ө эл әү лет) к ө эл әү ле б) к ө эл әү серб) к ө эл әү сэз


24


5) Светофорны ң барлык т ө рл ә рен н ә рс ә берл ә штор ә ? а) кара ң года яктылык бир ә л ә р; б) матурлык ө чен кир ә к; о) х ә р ә к ә тне к ө элил ә р;о) х ә р ә к ә тне к ө элил ә р;


25


Җ авап д ө рез т ү гельь Сорауга кайт!


26


только для машин. — — Светофорның я шел төстәге уты кабынганчы кузгалма; сын чыгасы люда машиналарның туктаган балуына инна; якында сынең юлыңа борылучы машина балу- булмавын игътыбар белән кара; әгәр андый машина букса, аларның сиңа юл бирүләренә инна; юлиның яртысына җиткәч, тагын бер мәртәбә кара: барлык транспорт чаралары да туктаганнармы һәм җәяүлелььььәрне үткәрәләрме. ИСЕҢДӘ ТОТ! эст ә лек


27


только для машин. — — Балаларны юлины күзәтергә өйрәтегез. Ул людагы куркынычны күрә блесен. Туктап торучы автобус үже артыннан килүче машиннаы каплый. Балагыз белән тукталышта туктап торучы автобусның артыннан килүче машиннаы күрсәтмәгәнен күзәтегез. Баланы юлины аркылы чыгар алдыннан әзрәк туктап торырга өйрәтегез: Балаларны хәтта буш арамнарны аркылы чыкканда да игътыбарлы булырга өйрәтегез. Урамда барганда баланы җитәкләп барыгыз! ӘТИ-ӘНИ ИСЕҢДӘ ТОТ! эст ә лек


28


Юл йөрү кагыйдәләре җәяүлепассажир тукталыш эст ә лек


29



30


Кулланылган әдәбият 1. Коваленко В. И. Игровой модульный курс по ПДД, или школьник вышел на улицу: 1-4 классы.- М: ВАКО, с. 2. «Пешеходу-малышу»[Изоматериал]: комплект из 8 открыток, Тошева Л.И. Основы безопасносты дорожного движения: 1-4 классы.-М.: ВАКО с. (Мастерская учителя) Литература: Лиходед В.И. Уроки светофора. Стыхи для детей. – М.: Просвещение,.Табышмаклар китабы. 4. Волков С. Книга о правилах дорожного движения для младших школьников. 5.Л.Б. Основы безопасносты жизнедеятельносты. 5 класс. Материалы к уроку: Пособие для учителя.- Харьков: Веста: Издательство «Ранок», 2001 эст ә лек


31


Понравилась статья? Поделить с друзьями:
  • Юнеско праздники список
  • Юл й?р? кагыйд?л?ре буенча сценарий балалар бакчасы
  • Юнг родительский сценарий
  • Юй лань праздник
  • Юнармия сценарий классного часа